Ứng dụng nội soi hướng dẫn điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013<br /> <br /> ỨNG DỤNG NỘI SOI HƯỚNG DẪN ĐIỀU TRỊ GÃY CỔ LỒI CẦU XƯƠNG<br /> HÀM DƯỚI<br /> Hồ Nguyễn Thanh Chơn*, Lâm Hoài Phương*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Theo dõi và đánh giá kết quả điều trị gãy lồi cầu xương hàm dưới bằng kết hợp xương qua đường<br /> miệng với nội soi hướng dẫn.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu lâm sàng, 17 bệnh nhân gãy cổ lồi cầu được kết hợp xương dưới hướng<br /> dẫn nội soi qua đường miệng tại khoa Phẫu thuật hàm mặt-Bệnh viện Răng Hàm Mặt TW TPHCM được đánh<br /> giá trên lâm sàng và trên phim.<br /> Kết quả và kết luận: Phẫu thuật kết hợp xương lồi cầu qua đường miệng với nội soi hướng dẫn đem lại kết<br /> quả giải phẫu và chức năng tốt, đặc biệt là về phương diện thẩm mỹ do không tạo sẹo mổ ngoài mặt và không làm<br /> tổn thương thần kinh VII.<br /> Từ khóa: Gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới, nội soi hướng dẫn<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ENDOSCOPY-ASSISTED OPEN TREATMENT OF MANDIBULAR CONDYLAR NECK FRACTURES<br /> Ho Nguyen Thanh Chon, Lam Hoai Phuong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 2 - 2013: 180 - 185<br /> Objectives: Follow-up and evaluate the treatment result of mandibular condylar neck fractures by<br /> osteosynthesis via endoscopy-assisted intraoral approach.<br /> Method: Prospective study, 17 patients with mandibular condylar neck fractures treated osteosynthesis via<br /> endoscopy-assisted intraoral approach at Department of Maxillofacial Surgery-National Hospital of OdontoStomatology were evaluated clinically and on radiographs.<br /> Results and conclusion: Endoscopy-assisted open treatment of mandibular condylar fractures via intraoral<br /> approach showed good function and anatomy, especially aesthetic caused of not to create visual skin scars and not<br /> to damage facial nerve.<br /> Key words: Mandibular condylar neck fractures, endoscopy-assisted<br /> cấu trúc diện khớp, đĩa khớp, các dây chằng và<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> cơ bám dính vào khớp; từ đó có thể để lại các di<br /> Tỉ lệ gãy lồi cầu xương hàm dưới theo y văn<br /> chứng như loạn năng khớp, cứng khớp, rối loạn<br /> chiếm khoảng 30-50% trong gãy xương hàm<br /> vận động hàm dưới, rối loạn tăng trưởng hàm<br /> dưới(9,10). Lồi cầu xương hàm dưới nằm trong<br /> dưới, sai khớp cắn…ảnh hưởng trực tiếp đến<br /> một cấu trúc giải phẫu quan trọng của vùng hàm<br /> chức năng ăn nhai và thẩm mỹ của bệnh nhân(9).<br /> mặt, đó là khớp thái dương-hàm và đóng vai trò<br /> Có hai phương pháp điều trị gãy lồi cầu<br /> quan trọng trong quá trình tăng trưởng của<br /> xương hàm dưới là bảo tồn và phẫu thuật. Tuy<br /> xương hàm dưới. Do vậy, gãy lồi cầu sẽ ảnh<br /> vậy, nhiều nghiên cứu về điều trị gãy lồi cầu<br /> hưởng rõ rệt đến chức năng của hệ thống nhai;<br /> bằng phương pháp bảo tồn đã không thể đạt<br /> sự di lệch của lồi cầu gãy sẽ phá vỡ sự toàn vẹn<br /> * Khoa Răng Hàm Mặt, Đại học Y Dược Tp.HCM<br /> Tác giả liên lạc: BS. Hồ Nguyễn Thanh Chơn, ĐT: 0918836655, Email: thanhchon@gmail.com<br /> <br /> 180<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013<br /> được sự nắn chỉnh đúng giải phẫu học tại ổ gãy,<br /> nhất là trong các trường hợp gãy di lệch nhiều<br /> và gãy trật khớp. Trong khi đó, phương pháp<br /> phẫu thuật với việc nắn chỉnh hở và kết hợp<br /> xương tại ổ gãy đã chứng tỏ kết quả tốt về giải<br /> phẫu và chức năng tốt ngay sau phẫu thuật. Tuy<br /> nhiên, phẫu thuật kết hợp xương lồi cầu là một<br /> phương pháp đòi hỏi phẫu thuật viên có nhiều<br /> kinh nghiệm, khéo léo, nhất là trong trường hợp<br /> đường vào phẫu thuật trong miệng(9,11).<br /> Tại Việt Nam, với tình hình chấn thương<br /> hàm mặt ngày càng tăng về số lượng và mức độ<br /> trầm trọng như hiện nay, thì việc điều trị gãy lồi<br /> cầu xương hàm dưới bằng phương pháp phẫu<br /> thuật đang ngày càng trở nên cần thiết. Có nhiều<br /> kỹ thuật đã được mô tả trong việc điều trị kết<br /> hợp xương lồi cầu, trong đó, sử dụng hệ thống<br /> nẹp vít nhỏ đang trở nên ngày càng thông dụng.<br /> Vấn đề biến chứng của phương pháp phẫu thuật<br /> liên quan trực tiếp đến đường vào phẫu thuật.<br /> Đường vào phẫu thuật ngoài mặt gồm các<br /> đường vào trước tai, sau hàm và dưới hàm đã<br /> được báo cáo có một số biến chứng xảy ra như<br /> dò nước bọt, sẹo mổ có thể nhìn thấy được, tổn<br /> thương tạm thời hay vĩnh viễn nhánh của thần<br /> kinh mặt(9).Do có thể xảy ra những biến chứng<br /> trên, nên việc điều trị phẫu thuật gãy lồi cầu<br /> xương hàm dưới là vấn đề đã được bàn cãi<br /> nhiều. Và để tránh những biến chứng trên,<br /> phương pháp phẫu thuật kết hợp xương lồi cầu<br /> bằng đường vào trong miệng đã ra đời, với sự<br /> trợ giúp của một số dụng cụ phẫu thuật mới và<br /> nhất là máy nội soi. Các nghiên cứu sử dụng các<br /> phương pháp phẫu thuật bằng đường vào ngoài<br /> mặt hay trong miệng đều kết luận đã đạt được<br /> kết quả điều trị tốt(1,2,4). Đường vào phẫu thuật<br /> trong miệng được cho rằng giảm thiểu tối đa di<br /> chứng tổn thương thần kinh mặt và không để lại<br /> sẹo bên ngoài, nhưng thời gian thực hiện thường<br /> kéo dài. Do vậy, cần có nhiều bằng chứng mạnh<br /> mẽ hơn nữa để chứng tỏ những ưu điểm của<br /> phương pháp kết hợp xương lồi cầu bằng đường<br /> vào trong miệng so với đường vào ngoài mặt. Do<br /> đó, chúng tôi bắt đầu thực hiện đề tài nghiên<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cứu tiến cứu lâm sàng “ Ứng dụng nội soi hướng<br /> dẫn điều trị gãy cổ lồi cầu xương hàm dưới ” với các<br /> mục tiêu sau:<br /> - Đánh giá lâm sàng kết quả điều trị phẫu<br /> thuật gãy lồi cầu xương hàm dưới qua đường<br /> miệng với nội soi hướng dẫn.<br /> - Đánh giá trên phim kết quả điều trị phẫu<br /> thuật gãy lồi cầu xương hàm dưới qua đường<br /> miệng với nội soi hướng dẫn.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> 17 bệnh nhân chấn thương gãy cổ lồi cầu và<br /> gãy dưới lồi cầu xương hàm dưới một bên hoặc<br /> hai bên (theo phân loại của Lindahl) nhập viện<br /> vào khoa Phẫu thuật hàm mặt và tạo hình, bệnh<br /> viện Răng Hàm Mặt Trung Ương TPHCM, trong<br /> khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2012 đến<br /> tháng 2 năm 2013.<br /> Tiêu chuẩn loại trừ: bệnh nhân có bệnh lý<br /> toàn thân chống chỉ định phẫu thuật gây mê<br /> toàn diện qua nội khí quản; bệnh nhân không<br /> đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Nghiên cứu tiến cứu lâm sàng.<br /> <br /> Tiến trình nghiên cứu<br /> Chuẩn bị bệnh nhân<br /> Giải thích cho bệnh nhân rõ về sự cần thiết<br /> của điều trị phẫu thuật và tái khám đúng hẹn;<br /> lập hồ sơ bệnh án theo dõi; chụp hình khớp cắn<br /> và mặt nhìn thẳng; chụp phim: toàn cảnh, mặt<br /> thẳng, Towne’s và cắt lớp điện toán có tái tạo 3<br /> chiều (nếu cần); hỏi bệnh nhân về tiền sử và<br /> bệnh sử; khám bệnh nhân và ghi nhận các triệu<br /> chứng: đau vùng trước tai bên gãy khi sờ/khi<br /> vận động hàm, mất cân xứng mặt, chảy máu ống<br /> tai ngoài bên gãy, mức độ sai khớp cắn: vị trí cắn<br /> hở, vị trí chạm sớm; khảo sát trên phim tia X:<br /> phân loại gãy lồi cầu (sử dụng phân loại của<br /> Lindahl: vị trí gãy: gãy cổ lồi cầu/gãy dưới lồi cầu,<br /> hình thái di lệch: gập góc: ra trước/lui sau/ra<br /> ngoài/vào trong, mức độ gập góc, chồng ngắn:<br /> <br /> 181<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013<br /> <br /> đoạn gãy lồi cầu ra trước/lui sau/ra ngoài/vào<br /> trong, mức độ chồng ngắn, mất tiếp hợp xương<br /> giữa hai đầu gãy, đoạn lồi cầu gãy xoay quanh<br /> trục dọc, tương quan giữa đầu lồi cầu và hõm khớp:<br /> không di lệch, di lệch ít trong hõm khớp, trật<br /> khớp: ra trước/lui sau/ra ngoài/vào trong), ghi<br /> nhận các vị trí gãy khác (nếu có).<br /> <br /> Chuẩn bị dụng cụ-vật liệu<br /> Máy khoan xương và bộ dụng cụ phẫu thuật<br /> kết hợp xương hàm mặt, bộ dụng cụ sử dụng<br /> nẹp-vít nhỏ và bộ trocar của Tập đoàn Y khoa<br /> Jeil (Hàn Quốc), bộ dụng cụ hỗ trợ kết hợp<br /> xương lồi cầu qua đường miệng với nội soi<br /> hướng dẫn và tay khoan bắt vít 900 (Synthes,<br /> Hoa Kỳ), cung và chỉ thép cố định hàm, nẹp-vít<br /> nhỏ bằng Titanium của Tập đoàn Y khoa Jeil<br /> (Hàn Quốc), máy nội soi với ống nội soi đường<br /> kính 4mm, nghiêng 300 (ShenDa, Đài Loan).<br /> Tiến trình điều trị<br /> Bệnh nhân được gây mê toàn diện qua nội<br /> khí quản đường mũi; điều trị phẫu thuật ở các<br /> vị trí gãy khác của tầng giữa mặt (nếu có chỉ<br /> định); mở các ổ gãy khác ở xương hàm dưới<br /> và kết hợp xương vững chắc đúng giải phẫu;<br /> gây tê co mạch dọc niêm mạc bờ trước cành<br /> cao đến ngách tiền đình dưới vùng răng cối<br /> lớn bên cần kết hợp xương lồi cầu bằng 4ml<br /> dung dịch thuốc tê Lidocain 2% với<br /> Epineprine 1:100000; rạch niêm mạc từ bờ<br /> trước cành cao đến ngách tiền đình răng cối<br /> lớn thứ nhất hàm dưới; bóc tách dưới màng<br /> xương, tách các vị trí bám của cơ cắn ở mặt<br /> ngoài cành cao, bộc lộ toàn bộ mặt ngoài cành<br /> cao đến khuyết sigma và mỏm vẹt; đưa ống<br /> nội soi vào phẫu trường; bộc lộ ổ gãy lồi cầu;<br /> nắn chỉnh ổ gãy về đúng giải phẫu; cố định<br /> liên hàm về đúng vị trí lồng múi tối đa; kết<br /> hợp xương qua trocar xuyên từ ngoài da má<br /> vào ổ gãy bộc lộ trong miệng bằng nẹp-vít nhỏ<br /> (2.0) với ít nhất 1 nẹp và ít nhất 2 vít ở mỗi bên<br /> đường gãy (hoặc sử dụng kết hợp tay khoan<br /> bắt vít 900); khâu đóng vết mổ với chỉ Vicryl<br /> 3/0; sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm và<br /> <br /> 182<br /> <br /> giảm đau trong khoảng 1 tuần. Một tuần sau<br /> mổ: tháo cố định liên hàm, sử dụng 2 sợi thun<br /> ¼ inch mắc liên hàm hai bên phải và trái;<br /> hướng dẫn bệnh nhân tập vận động chức<br /> năng hàm dưới dưới hướng dẫn của thun về<br /> vị trí lồng múi tối đa, bao gồm các vận động<br /> há-ngậm, đưa hàm dưới ra trước và sang bên.<br /> Hai tuần sau mổ: tháo tất cả cung và chỉ thép<br /> cố định hàm, tiếp tục hướng dẫn bệnh nhân<br /> tập vận động chức năng hàm dưới tích cực.<br /> <br /> Đánh giá kết quả<br /> Ghi nhận thời gian từ lúc chấn thương đến<br /> ngày phẫu thuật (ngày). Tất cả bệnh nhân đều<br /> được đánh giá lâm sàng bằng một người đánh<br /> giá độc lập và đánh giá trên phim tia X bằng một<br /> bác sĩ chuyên về tia X răng hàm mặt nhiều năm<br /> kinh nghiệm theo phương pháp mù đơn.<br /> Đánh giá lâm sàng<br /> Tuần đầu tiên sau mổ: kiểm tra khớp cắn ở vị<br /> trí lồng múi tối đa: đúng/sai; tình trạng vết mổ<br /> sau phẫu thuật: bung chỉ, hở vết mổ: có/không<br /> (nếu có: khâu lại vết mổ); nhiễm trùng vết mổ:<br /> chia 3 mức độ (nhẹ: chỉ cần điều trị nội khoa _<br /> kháng sinh, vừa: chỉ cần tiểu phẫu rạch dẫn lưu<br /> mủ, kết hợp điều trị kháng sinh, nặng: cần phải<br /> điều trị bằng phẫu thuật rạch rộng dẫn lưu và<br /> bơm rửa sạch mủ, kết hợp kháng sinh toàn thân<br /> bằng đường tĩnh mạch); tụ máu vết mổ: nhiều<br /> (cần phải rạch thoát máu tụ)/ít (chỉ cần điều trị<br /> nội khoa)/không; thương tổn thần kinh mặt:<br /> có/không. Hai tuần sau mổ: kiểm tra khớp cắn ở<br /> vị trí lồng múi tối đa: đúng/sai; thương tổn thần<br /> kinh mặt: có/không. Một tháng, hai tháng và sáu<br /> tháng sau mổ: kiểm tra khớp cắn ở vị trí lồng múi<br /> tối đa: đúng/sai; ghi nhận biên độ vận động hàm<br /> dưới (milimet): há tối đa, đưa hàm dưới ra trước,<br /> sang bên gãy/lành (phải/trái nếu gãy lồi cầu 2<br /> bên) tối đa không tiếp xúc răng; thương tổn thần<br /> kinh mặt: có/không; dò mủ vết mổ: có/không; dò<br /> nước bọt vết mổ: có/không; ghi nhận các triệu<br /> chứng: đau vùng trước tai bên gãy khi sờ/ khi<br /> vận động hàm: có/không, cân xứng mặt:<br /> có/ít/không.<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013<br /> Đánh giá trên phim<br /> Bệnh nhân được chụp phim toàn cảnh, mặt<br /> thẳng và Towne’s và đánh giá kết quả ở tuần<br /> đầu tiên sau mổ, một tháng, hai tháng và sáu<br /> tháng sau mổ; được ghi nhận các dấu hiệu sau<br /> trên phim: tiếp hợp xương: tốt/lệch ít/lệch nhiều;<br /> tương quan lồi cầu-hõm khớp: không di<br /> lệch/lệch ít/trật khớp; sự cân xứng xương hàm<br /> dưới trên phim toàn cảnh: có/ít/không; gãy nẹp:<br /> có/không; lỏng vít: có/không.<br /> <br /> Xử lý và phân tích kết quả<br /> Các dữ liệu sau mỗi lần điều trị và theo dõi<br /> được nhập liệu và phân tích bằng phần mềm<br /> SPSS 14.0 for Windows.<br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> Chúng tôi bắt đầu triển khai kỹ thuật phẫu<br /> thuật kết hợp xương lồi cầu qua đường miệng<br /> với nội soi hướng dẫn tại khoa Phẫu thuật hàm<br /> mặt-Bệnh viện Răng Hàm Mặt TW TPHCM từ<br /> tháng 12/2012 và đến nay (tháng 2/2013) chúng<br /> tôi đã tiến hành phẫu thuật trên 17 bệnh nhân<br /> với 17 ổ gãy lồi cầu. Trong đó, có 3 bệnh nhân<br /> gãy lồi cầu hai bên được phẫu thuật 1 bên, bên<br /> còn lại được điều trị bảo tồn. Đa số bệnh nhân là<br /> nam, có 3/17 bệnh nhân là nữ. Khoảng tuổi của<br /> các bệnh nhân là từ 18 đến 65 tuổi, với số ngày từ<br /> lúc chấn thương đến ngày phẫu thuật từ 4 đến<br /> 22 ngày, đây là khoảng thời gian tương đối<br /> thuận lợi cho việc nắn chỉnh và kết hợp xương.<br /> Đặc điểm dịch tễ của các bệnh nhân được trình<br /> bày trong bảng 1.<br /> Bảng 1: Đặc điểm dịch tễ của 17 bệnh nhân.<br /> STT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> <br /> Tuổi Gãy phối hợp Gãy phối hợp Ghi chú<br /> XHD<br /> TGM<br /> 23<br /> cành ngang<br /> 22<br /> cằm<br /> 2 bên<br /> 43<br /> cằm<br /> 30<br /> cằm<br /> phức hợp gò má<br /> 22<br /> (PHGM)<br /> 40<br /> cằm<br /> nữ<br /> 51<br /> cằm<br /> cành ngang PHGM, xương ổ<br /> 27<br /> HT<br /> 21<br /> cành ngang<br /> -<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> STT<br /> 10<br /> 11<br /> 12<br /> 13<br /> 14<br /> 15<br /> 16<br /> 17<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tuổi Gãy phối hợp Gãy phối hợp Ghi chú<br /> XHD<br /> TGM<br /> 28<br /> cằm<br /> Lefort II<br /> nữ<br /> 38<br /> cằm<br /> 43<br /> cằm<br /> 65<br /> phức hợp gò má<br /> nữ<br /> 18<br /> cằm<br /> phức hợp gò má<br /> 34<br /> cằm<br /> 2 bên<br /> 27<br /> phức hợp gò má 2 bên<br /> 20<br /> cằm 2 bên<br /> -<br /> <br /> Có 14/17 bệnh nhân có gãy xương hàm dưới<br /> phối hợp đa số ở vùng cằm, còn lại là vùng cành<br /> ngang. Có 6 bệnh nhân có gãy phối hợp tầng<br /> giữa mặt, trong đó đa phần là gãy phức hợp gò<br /> má. Đây là thể gãy không làm di lệch cung răng<br /> trên nên việc kiểm soát khớp cắn đúng vị trí lồng<br /> múi tối đa chỉ là việc nắn chỉnh, cố định liên hàm<br /> và kết hợp xương hàm dưới, độc lập với việc<br /> điều trị phẫu thuật gãy phức hợp gò má.<br /> <br /> Đánh giá lâm sàng<br /> Không có trường hợp sai khớp cắn nào được<br /> ghi nhận sau phẫu thuật, tất cả bệnh nhân đều có<br /> vị trí lồng múi tối đa đúng sau phẫu thuật.<br /> Tương tự như vậy, không ghi nhận được trường<br /> hợp bung chỉ vết mổ nào. Tuy nhiên có 1 trường<br /> hợp nhiễm trùng ngay tại vị trí xuyên trocar ở<br /> vùng trước tai xảy ra trong tuần đầu sau phẫu<br /> thuật ở bệnh nhân thứ 17. Đây là một trường<br /> hợp nhiễm trùng mức độ vừa, được rạch nhỏ<br /> tháo ra ít mủ trắng đục, bơm rửa và dùng kháng<br /> sinh tĩnh mạch; kết quả là ổ nhiễm trùng ổn sau<br /> 3 ngày. Ngoài ra, có 1 trường hợp tụ máu mức<br /> độ vừa, được tháo máu tụ qua vết mổ trong<br /> miệng và nặn ép, bơm rửa sạch. Các bệnh nhân<br /> đều được băng ép thun dãn cằm-đầu ngay sau<br /> phẫu thuật trong 2-3 ngày, do đó hạn chế được<br /> khoảng chết và hình thành máu tụ.<br /> Ưu điểm của kỹ thuật phẫu thuật kết hợp<br /> xương lồi cầu qua đường miệng với nội soi<br /> hướng dẫn là không xảy ra di chứng dò nước<br /> bọt, không gây thương tổn thần kinh mặt và<br /> nhất là không để lại sẹo mổ ngoài da(3,5,6,7,8). Tất cả<br /> 17 bệnh nhân trong nghiên cứu đều có được ưu<br /> điểm trên. Đây là điểm vượt trội của kỹ thuật kết<br /> hợp xương này so với các đường vào phẫu thuật<br /> <br /> 183<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 2 * 2013<br /> <br /> ngoài mặt kinh điển kết hợp xương lồi cầu. Hơn<br /> nữa, với đường vào phẫu thuật từ trong miệng,<br /> việc tiếp cận ổ gãy lồi cầu sẽ nhanh hơn, ít xâm<br /> lấn hơn so với đường vào ngoài mặt. Ngoài ra,<br /> việc khâu đóng vết mổ trong miệng cũng nhanh<br /> hơn so với khâu đóng các đường vào ngoài mặt<br /> truyền thống. Vì thời gian theo dõi còn ngắn và<br /> số bệnh nhân chưa nhiều nên chúng tôi chưa<br /> trình bày các dấu hiệu lâm sàng cần theo dõi<br /> khác như đau vùng trước tai, vận động chức<br /> năng hàm dưới... trong phạm vi bài báo cáo này.<br /> <br /> Đánh giá trên phim<br /> Đánh giá kết quả trên phim sau phẫu thuật<br /> được trình bày trong bảng 2.<br /> Bảng 2: Kết quả trên phim của các bệnh nhân.<br /> Dấu hiệu<br /> Tiếp hợp xương<br /> <br /> Tương quan lồi cầu-hõm<br /> khớp<br /> Gãy nẹp/vít<br /> Lỏng vít<br /> <br /> Tốt<br /> Lệch ít<br /> Lệch nhiều<br /> Không lệch<br /> Di lệch ít<br /> Trật khớp<br /> <br /> Số BN<br /> 11<br /> 5<br /> 1<br /> 15<br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Đánh giá trên phim toàn cảnh và Towne's<br /> được thực hiện trên các bệnh nhân từ sau phẫu<br /> thuật 1 tuần đến tối đa 2 tháng tùy thuộc vào<br /> từng thời điểm phẫu thuật ở mỗi bệnh nhân. Đa<br /> số bệnh nhân có tiếp hợp xương tốt (11/17 bệnh<br /> nhân), còn lại lệch ít và có 1 trường hợp được<br /> đánh giá là lệch nhiều ở bệnh nhân số 16 do<br /> đường gãy di lệch nhiều trước phẫu thuật và<br /> khó nắn chỉnh chính xác ổ gãy bằng đường<br /> miệng trên bệnh nhân bị gãy cả hai bên lồi cầu.<br /> Về tương quan lồi cầu và hõm khớp thì hầu hết<br /> bệnh nhân đều có đầu lồi cầu nằm đúng trong<br /> hõm khớp (15/17 bệnh nhân), và không có<br /> trường hợp nào có dấu hiệu trật khớp trên phim<br /> chụp kiểm tra theo dõi sau phẫu thuật. Ngoài ra,<br /> chúng tôi cũng chưa ghi nhận được trường hợp<br /> nào có hiện tượng gãy nẹp/vít hay lỏng vít trên<br /> phim và đây cũng là một dấu hiệu thành công<br /> bước đầu. Tuy nhiên, các dấu hiệu này cần được<br /> theo dõi với thời gian đủ dài hơn.<br /> <br /> 184<br /> <br /> Chúng tôi cũng chưa so sánh được các số<br /> liệu trong nghiên cứu với các nghiên cứu về kết<br /> hợp xương lồi cầu dưới nội soi hướng dẫn qua<br /> đường miệng trên thế giới do cỡ mẫu chưa đủ<br /> lớn. Chúng tôi sẽ so sánh kết quả điều trị trong<br /> những bài báo cáo sau này.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Nghiên cứu này đã bước đầu cung cấp<br /> những kết quả đáng khích lệ về lâm sàng và trên<br /> phim trong điều trị phẫu thuật gãy cổ lồi cầu<br /> xương hàm dưới, có thể xem là nghiên cứu mở<br /> đường cho việc áp dụng một kỹ thuật điều trị<br /> mới trong điều trị phẫu thuật gãy lồi cầu. Tuy<br /> vậy, với thời gian điều trị và theo dõi tất cả 17<br /> bệnh nhân trong vòng 3 tháng, cần có thời gian<br /> nhiều hơn để theo dõi và điều trị nhiều bệnh<br /> nhân hơn nữa. Chúng ta có thể khẳng định rằng,<br /> với các ưu điểm vượt trội của kỹ thuật phẫu<br /> thuật kết hợp xương lồi cầu dưới hướng dẫn nội<br /> soi qua đường miệng thì kỹ thuật này nên được<br /> thực hiện và nghiên cứu tiếp tục.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> González-García R, Sanromán JF, Goizueta-Adame C,<br /> Rodríguez-Campo FJ, Cho-Lee GY (2009). Transoral<br /> endoscopic-assisted management of subcondylar fractures in<br /> 17 patients: an alternative to open reduction with rigid<br /> internal<br /> fixation<br /> and<br /> closed<br /> reduction<br /> with<br /> maxillomandibular fixation. Int J Oral Maxillofac Surg,<br /> 38(1):19-25.<br /> Jacobovicz J, Lee C, Trabulsy PP (1998). Endoscopic repair of<br /> mandibular subcondylar fractures. Plast Reconstr Surg,<br /> 101(2):437-441.<br /> Kellman RM, Cienfuegos R (2009). Endoscopic approaches to<br /> subcondylar fractures of the mandible. Facial Plast Surg,<br /> 25(1):23-28.<br /> Lauer G, Schmelzeisen R (1999). Endoscope-Assisted Fixation<br /> of Mandibular Condylar Process Fractures. J Oral Maxillofac<br /> Surg, 57:36-39.<br /> Cho-Lee GY, Rodríquez Campo FJ, Gonzaléz García R,<br /> Munoz Guerra MF, Sastre Pérez J, Naval Gías L (2008).<br /> Endoscopically-assisted transoral approach for the treatment<br /> of subcondylar fractures of the mandible. Med Oral Patol Oral<br /> Cir Bucal, 13(8):E511-515.<br /> Miloro M (2003). Endoscopic-assisted repair of subcondylar<br /> fractures. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod,<br /> 96(4):387-391.<br /> Schmelzeisen R, Cienfuegos-Monroy R, Schön R, Chen CT,<br /> Cunningham L Jr, Goldhahn S (2009). Patient benefit from<br /> endoscopically assisted fixation of condylar neck fractures-a<br /> randomized controlled trial. J Oral Maxillofac Surg, 67(1):147158.<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br />