zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Ứng dụng thang điểm báo động sớm NEWS trong đánh giá bệnh nhân nội trú

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

9
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đối với bệnh nhân nội trú, việc theo dõi các dấu hiệu sinh tồn là rất cần thiết để phát hiện sớm các thay đổi sinh lý, bệnh lý. Đặc biệt đối với những bệnh nhân ung thư có thời gian nằm viện kéo dài để điều trị bệnh. Bài viết trình bày khảo sát tính ứng dụng của thang điểm NEWS tại khoa Xạ 3 Bệnh Viện Ung Bướu Thành Phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ứng dụng thang điểm báo động sớm NEWS trong đánh giá bệnh nhân nội trú

DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ ỨNG DỤNG THANG ĐIỂM BÁO ĐỘNG SỚM NEWS TRONG ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN NỘI TRÚ DƯƠNG THỊ NGỌC NHUNG1, NGUYỄN KỶ CƯƠNG2, TRẦN NỮ HOÀNG YẾN3, LÊ THỊ THU OANH4 TÓM TẮT Mục tiêu: Khảo sát tính ứng dụng của thang điểm NEWS tại khoa Xạ 3 Bệnh Viện Ung Bướu Thành Phố Hồ Chí Minh. Phương pháp: Cắt ngang mô tả, xử lý số liệu bằng phần mềm Excel 2010. Kết quả: Theo dõi bằng thang điểm NEWS trên 37 bệnh nhân phòng chăm sóc đặc biệt khoa Xạ 3 trong 5 tháng tương ứng với 46 lượt theo dõi. Hơn 80% các trường hợp theo dõi cần có sự can thiệp xử trí của bác sĩ. Và có hơn 50% các trường hợp là can thiệp đạt hiệu quả. Số bệnh nhân cần theo dõi bằng monitor chiếm đến 60.9%. Mạch, huyết áp tâm thu và SpO2 là những chỉ số thường thay đổi báo động nhất trong những tình huống cần can thiệp theo thang điểm NEWS. Kết luận: Thang điểm báo động sớm NEWS có tính ứng dụng cao. Tuy nhiên, cần có thêm thời gian hướng dẫn để nhân viên y tế có thể làm thuần thục hơn. Để nhân rộng việc áp dụng thang điểm NEWS thì cơ sở y tế cần trang bị thêm đầy đủ các phương tiện theo dõi bệnh nhân. ABSTRACT The NEWS was developed to improve the detection of and response to clinical deterioration in patients with acute illness. The original NEWS was released in 2012 and has been widely implemented across the NHS and in other healthcare settings across the world. The NEWS is based on a simple aggregate scoring system in which a score is allocated to physiological measurements, already recorded in routine practice, when patients present to, or are being monitored in hospital. Cancer patients usually have a long time of treatment and hospitalization. So we consider that the NEWS may be practical and suitable for monitored our patients. Therefor, we do this trial to have a concrete proof. TỔNG QUAN NEWS được đánh giá là thang điểm có độ nhạy và độ đặc hiệu tốt nhất trong các thang điểm đang Đối với bệnh nhân nội trú, việc theo dõi các dấu được áp dụng(1). Vậy NEWS có đặc điểm gì để được hiệu sinh tồn là rất cần thiết để phát hiện sớm các sử dụng tại các nước có nền y học phát triển? thay đổi sinh lý, bệnh lý. Đặc biệt đối với những bệnh nhân ung thư có thời gian nằm viện kéo dài để Thang điểm NEWS được giới thiệu vào năm điều trị bệnh. Các phát hiện sớm này mang lại cơ hội 2012. Thang điểm này sử dụng việc tính điểm và được điều trị sớm và đúng mức, cải thiện các màu sắc để ghi nhận và cảnh báo bảy dấu hiệu sinh nguyên nhân tử vong không do ung thư. tồn của bệnh nhân: nhịp thở, SpO2, huyết áp tâm thu, mạch, tri giác, nhiệt độ, bệnh nhân cần thở oxy. Thang điểm báo động sớm EWS (Early Mỗi sự thay đổi của các dấu hiệu trên đều là một chỉ Warning Scores) được đưa vào ứng dụng từ năm điểm có giá trị để nhân viên y tế kịp thời theo dõi và 1997 với mục đích phát hiện sớm những dấu hiệu phát hiện sớm những vấn đề bệnh lý của bệnh nhân. bệnh lý cấp tính ở bệnh nhân nhập viện tại Anh. Một vài ví dụ điển hình như sau: Sau đó, EWS được tiếp tục hoàn thiện và chỉnh sửa thành phiên bản NEWS (National Early Warning Mạch Scores). NEWS được sử dụng rộng rãi ở các nước Nhanh: Nhiễm trùng, giảm thể tích máu, suy như Anh, Ireland, Úc, Mỹ, Phần Lan… Tại Anh, tim, sốt, đau, stress. 1 CNĐD. Khoa Xạ 3 - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM 2 BSCKI. Khoa Xạ 3 - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM 3 ThS.BS. Khoa Xạ 3 - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM 4 ĐD. Khoa Xạ 3 - Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM 329
DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ Chậm: Có thể là bình thường ở một số bệnh Độ bảo hòa Oxy (SpO2) nhân dùng thuốc (beta blocker), hạ nhiệt độ, rối loạn Đánh giá chức năng phổi, tim mạch. chức năng hệ thần kinh và block tim mạch. Tri giác Nhiệt độ Áp dụng thang điểm AVPU (Alert Voice Pain Tăng và giảm đều cho thấy bệnh diễn tiến Unresponsive) nặng. Tỉnh (Alert): Phản ứng lại khi nói chuyện với Huyết áp tâm thu bệnh nhân, mở mắt, trả lời, vận động. Tăng HA thường biểu hiện bệnh lý tim mạch. Nói (Voice): Chỉ phản ứng với lời nói qua mắt. Tăng HA nghiêm trọng >200mmHg do đau, stress. Đau (Pain): Chỉ phản ứng với đau. Hạ HA tâm thu gián tiếp cho thấy bệnh diễn tiến nặng: rối loạn tuần hoàn do nhiễm trùng máu, giảm Không phản ứng (Unresponsive): Vô thức, thể tích tuần hoàn, suy tim, rối loạn nhịp, rối loạn không hoạt động mắt - tiếng nói - vận động. chức năng hệ thần kinh trung ương, suy thượng thận, do thuốc hạ huyết áp. Đối tượng được khuyến cáo sử dụng là tất cả các bệnh nhân (nội trú, cấp cứu). Ngoại trừ: Trẻ em HA tâm thu cũng cần được ghi lại, vì tăng huyết dưới 16 tuổi, phụ nữ mang thai, COPD, bệnh nhân áp tâm thu là chỉ điểm cần điều trị khẩn cấp. có chấn thương tủy, bệnh nhân có rối loạn ý thức, bệnh nhân từ chối theo dõi. Do những người bệnh Nhịp thở này có những khác biệt về sinh lý, sinh lý bệnh so Tăng: Bệnh diễn tiến nặng, đau, stress, viêm với những bệnh nhân khác. Điều đó sẽ ảnh hưởng phổi, viêm não, toan chuyển hóa. đến tính chính xác của thang điểm NEWS (2). Giảm: Mê, rối loạn hệ thần kinh trung ương. Bảng 1. Phân điểm theo từng dấu hiệu Bảng 2. Nguy cơ theo điểm và hướng xử trí 330 TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM
DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ Bảng 3. Bảng theo dõi NEWS (in màu) Nhận thấy tính ứng dụng cao của thang điểm NEWS, chúng tôi tiến hành đánh giá bệnh nhân tại Khoa Xạ 3 Bệnh viện Ung Bướu TP. HCM theo thang điểm này để bước đầu đánh giá thang điểm trong môi trường thực tiễn thực hành lâm sàng. TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM 331
DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ PHƯƠNG PHÁP - ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ứng với 46 lượt theo dõi phòng chăm sóc đặc biệt khoa Xạ 3 để đánh giá theo thang điểm NEWS Cắt ngang mô tả, xử lý số liệu bằng phần mềm (những bệnh nhân có nhiều lần thay đổi chỉ số Excel 2010 NEWS thì khi cải thiện xem như kết thúc lần đánh Đối tượng nghiên cứu giá NEWS đó, những diễn biến tiếp theo xem như ghi nhận một trường hợp mới). Bệnh nhân nội trú ở phòng chăm sóc đặc biệt của khoa Xạ 3. Bệnh nhân vẫn được theo dõi và chăm sóc theo những bảng đánh giá hiện hành, song song đó là Điều kiện loại: Trẻ em dưới 16 tuổi, phụ nữ được đánh giá thêm theo thang điểm NEWS. mang thai, COPD, bệnh nhân có chấn thương tủy, bệnh nhân có rối loạn ý thức, bệnh nhân từ chối theo Trong đó, hơn 80% các trường hợp theo dõi dõi. Do những người bệnh này có những khác biệt cần có sự can thiệp xử trí của bác sĩ. Và có hơn về sinh lý, sinh lý bệnh so với những bệnh nhân 50% các trường hợp là can thiệp đạt hiệu quả. khác. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến tính chính xác của Số bệnh nhân cần theo dõi bằng monitor chiếm đến thang điểm NEWS. 60.9%. Mạch, huyết áp tâm thu và SpO2 là những chỉ số thường thay đổi báo động nhất trong những tình KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU huống cần can thiệp theo thang điểm NEWS. Trong thời gian từ tháng 3 đến tháng 8 năm 2019, chúng tôi thu thập được 37 bệnh nhân tương Bảng 4. Đặc điểm nhóm bệnh nhân nghiên cứu Nam Nữ Tổng số lượt theo dõi (46) 33 (71.7%) 13 (28.3%) Trẻ nhất: 25 Tuổi Lớn nhất: 87 Trung bình: 58 Bệnh mới: 20 (43.5%) Tình trạng bệnh ung thư Đang điều trị: 14 (30.4%) Tái phát, tiến triển: 12 (26.1%) Điều trị đặc hiệu: 14 (30.4%) Hướng điều trị bệnh lý ung thư Chăm sóc giảm nhẹ: 32 (69.6%) Trung bình là 6.5 ngày Thời gian theo dõi NEWS SCORE Trường hợp lâu nhất là 26 ngày, ít nhất là 1 ngày Có Không Theo dõi bằng monitor 28 (60,9%) 18 (39.1%) Có Không Xử trí (cần can thiệp) 37 (80.4%) 9 (19.6%) Cải thiện Lâm sàng không đổi Tử vong Kết cục 25 (54.3%) 10 (21.7%) 11 (24%) Nhịp thở: 8 SpO2: 29 Thở Oxy: 18 Chỉ số báo động Nhiệt độ: 11 Huyết áp tâm thu: 34 Mạch: 34 Tri giác: 14 332 TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM
DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ Biểu đồ chỉ số báo động 40 35 30 Nhịp thở 25 SpO2 Thở oxy 20 Nhiệt độ 15 HA tâm thu Mạch 10 Tri giác 5 0 Chỉ số BÀN LUẬN chỉnh giờ hẹn đo các dấu hiệu, có đèn và âm báo khi có sự thay đổi xấu của các chỉ số. Thang điểm được đánh giá bởi các điều dưỡng trong khoa gồm: Điều dưỡng bệnh phòng, điều Hơn 80% các trường hợp theo dõi cần có sự dưỡng trực. Thang điểm NEWS và bảng hướng dẫn can thiệp xử trí của bác sĩ. Và có hơn 50% các được dịch từ tài liệu chính thức của NHS. Các điều trường hợp là việc can thiệp đạt hiệu quả. Tuy nhiên dưỡng được hướng dẫn về thang điểm NEWS và cũng còn 21% các trường hợp bệnh nhân không có bảng theo dõi. Trong quá trình thực hiện sẽ ghi lại cải thiện và 24% trường hợp tử vong. Đa phần các các khó khăn thuận lợi khi áp dụng thang điểm trường hợp không cải thiện gặp ở bệnh nhân có tình NEWS. trạng bệnh lý ung thư không thể can thiệp được. Ví dụ như trường hợp ung thư thanh quản tiến triển Tuổi trung bình các trường hợp chúng tôi theo xâm lấn bít dần khí quản, bệnh nhân có tình trạng dõi là 58 tuổi. Phần lớn là những bệnh nhân mới suy hô hấp, giảm SpO2 xấu dần và suy hô hấp. phát hiện bệnh ung thư (43.5%), còn lại là những bệnh nhân đang điều trị đặc hiệu hoặc bệnh tái phát Trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu báo động, tiến triển. Do những bệnh nhân này có tình trạng sau đó có can thiệp và bệnh nhân cải thiện thì chúng bệnh kèm theo nặng hoặc bệnh lý ung thư ở giai tôi tính đó là một lượt theo dõi bằng thang điểm đoạn trễ nên đa phần các bệnh nhân được hội chẩn NEWS. Vì ý nghĩa của thang điểm NEWS là phát có hướng chăm sóc giảm nhẹ (69.6%). hiện sớm những tình huống cần can thiệp và mang lại lợi ích cho bệnh nhân. Thời gian theo dõi bằng thang điểm NEWS cũng rất dao động, trung bình là 6.5 ngày. Trong đó, Qua đó, chúng tôi nhận thấy mạch, huyết áp có bệnh nhân chỉ theo dõi trong một ngày nhưng tâm thu và SpO2 là những chỉ số thường thay đổi cũng có bệnh nhân phải theo dõi gần bốn tuần. báo động nhất trong những tình huống cần can thiệp theo thang điểm NEWS. Số bệnh nhân cần theo dõi bằng monitor chiếm đến 60.9%. Đây có thể là một yếu tố gây khó khăn Thang điểm NEWS cho phép đánh giá tình nếu áp dụng trên số lượng lớn bệnh nhân ở khoa trạng bệnh nhân nội viện một cách rõ ràng, cụ thể, lâm sàng. Cụ thể ở khoa Xạ 3 chúng tôi hiện chỉ có khách quan. Do đó hạn chế bỏ sót các trường hợp hai máy monitor để theo dõi liên tục cho bệnh nhân. cần xử trí sớm hoặc khẩn cấp. Gián tiếp kết hợp dấu Máy có đủ các chỉ số theo thang điểm và có thể hiệu sinh tồn và tiêu chuẩn phân cấp chăm sóc bệnh nhân, cho phép đưa ra điểm số tình trạng tương ứng với chăm sóc và xử trí của điều dưỡng. TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM 333
DINH DƯỠNG - ĐIỀU DƯỠNG - CHĂM SÓC GIẢM NHẸ Thang điểm này dễ sử dụng nên có tính khả thi TÀI LIỆU THAM KHẢO cao khi ứng dụng rộng rãi. Ngoài bốn dấu hiệu sinh 1. Smith GB, Prytherch DR, Meredith P, Schmidt tồn là mạch, huyết áp, nhiệt độ, nhịp thở được ghi PE, Featherstone PI. The ability of the National nhận khi bệnh nhân nhập viện hoặc khi bệnh diễn Early Warning Score (NEWS) to discriminate tiến nặng, thì SpO2 cũng được coi là dấu hiệu sinh patients at risk of early cardiac arrest, tồn thứ năm đã được ghi nhận ở nhiều khoa lâm unanticipated intensive care unit admission, and sàng. Thêm hai dấu hiệu: bệnh nhân cần thở oxy và death. Resuscitation 2013; 84: 465 - 70. tri giác là các dấu hiệu dễ đánh giá trên lâm sàng thì bảy dấu hiệu này có thể ghi nhận nhanh chóng và 2. Asafu-Adjaye K, Gall A. Letter to the Royal đưa ra tổng điểm cùng hướng xử trí tức thời. College of Physicians regarding the suitability of the National Early Warning Score in the Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích của thang assessment of the unwell spinal cord injury điểm này thì còn một số khó khăn như: nhân viên y patient. Clin Med (Lond) 2015; 15: 406 - 7. tế hầu hết chưa tiếp cận bảng đánh giá theo thang điểm NEWS nên cần mở lớp hướng dẫn cách đánh 3. Web page: giá. Cần chi phí cho in màu. https://www.rcplondon.ac.uk/projects/outputs/nati onal-early-warning-score-news-2. KẾT LUẬN 4. Royal College of Physicians. National Early Thang điểm báo động sớm NEWS có tính ứng Warning Score (NEWS): standardising the dụng cao. Tuy nhiên, cần có thêm thời gian hướng assessment of acute-illness severity in the NHS. dẫn để nhân viên y tế có thể làm thuần thục hơn. Report of a working party. London: RCP, 2012. Để nhân rộng việc áp dụng thang điểm NEWS thì cơ sở y tế cần trang bị thêm đầy đủ các phương tiện theo dõi bệnh nhân. 334 TẠP CHÍ UNG THƯ HỌC VIỆT NAM

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.