intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Vài nét về cuộc tản cư, di cư nhân dân ở Bắc Bộ trong những năm đầu toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946-1947)

Chia sẻ: Caygaolon Caygaolon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

46
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết tập trung làm rõ quá trình hình thành, hoạt động của các trại di cư sản xuất ở những nơi có diễn ra sự di dân, tản cư. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu mời các bạn cùng tham khảo bài viết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Vài nét về cuộc tản cư, di cư nhân dân ở Bắc Bộ trong những năm đầu toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946-1947)

VAl NET v i CUOC T A N CU; D I Cl/NHAN DAN 6 B A C BQ<br /> TRONG NHONC NAM DAU T O A N O U O C KHANG CHIEN<br /> CHONG THUC D A N PHAP X A M LUOC (1946-1947)<br /> <br /> <br /> N G 6 H O A N G NAM'<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> toi tfin, thQc dan Phfip hy vpng se nhanh<br /> T rUdc vfi sau thdi dilm bOng n^ cu$c<br /> khfing chil'n tofin qufl'c (19-12-1946)<br /> da di§n ra m^t sQ kifln quan trpng, cfl anh<br /> chdng tiflu didt chfnh q u y i n cfich mang, "ud<br /> hiiu hda titc thi Chinh phu HS Chi Minh"<br /> hudng ldn d i n vifle bao tofin iQc lupng d l (1).<br /> k h i n g chil'n chd'ng thQc dfin Phfip, dfl lfi Ngay sau khi dfit chfin r a Bfic B^, qufin<br /> cu$c t a n cQ, di cU nhan dfin d cac tinh Bfic dpi Phfip Ifip tQc gfiy r a nhQng cuflc xung<br /> v! tuyin 16 ra khdi vQng chil^n sQ hofic cie dflt vu trang, gfiy rfii vfi cd nhiing hfinh<br /> vQng chil'n sQ sd lan tdi. dpng khiSu khfch gfiy chi^n. Ngfiy 20-11-<br /> Tim h i i u v l cuflc t a n cQ, di cU nhfin dfin 1946, d i ^ vfio cd bfit giQ nhQng tfiu hudn<br /> d Bfic Bfi trong nfim d i u tofin qud'c khfing Trung Qufic, qufiji d^i Phfip bfin vfio qufin<br /> chiin chfi'ng thQe dfin Phfip xfim iQpe, cfi ddi Vi§t Nam d Hai Phdng, chilm cfic vi tri<br /> t h i tilp cfin vfi nghien cQu d nhilu gde dO, trpng yl'u trong thfinh phff, na phfio vfio<br /> khfa canh khfic nhau. Bai viet nfiy chi tfip nhilu khu dfin cQ. Til'p dfl, ngfiy 25-11-<br /> 1946, qufin Phfip nS sung bfin vfio qufin dpi<br /> trung lfim rd qufi trinh t a n cU nhan dan vfi<br /> Vi$t Nam tai Thj xa Lang Sdn. Trong luc<br /> vi^c hinh thfinh, hoat dpng eua cae trai di<br /> cuflc chil'n dfi'u d Hai Phdng vfi Lang Sdn<br /> cQ san xufift d nhQng ndi cd dien ra hai ho^t<br /> dang diSn r a thi chfnh giQa Thii dfl Hfi Nfli,<br /> d0ng nfiy.<br /> qufin d0i Phfip da lidn ti^p gfiy r a nhilu vu<br /> 1. Boi c a n h Uch suF v a c h u trifcfng khidu khfch ldn. Ngfiy 1-12-1946, chung<br /> c u a D a n g v l t i n cif, d i cuT nhfin dfin ngfin can cfic ddn vj bfl dfli cua ta dang lfim<br /> Diu nfim 1946, sau khi binh dinh Nam nhi^m vy, ndm iQu dan giQa dudng phi,<br /> Bfi, Tfiy Nguyen vfi p h i n Nam Trung BO, cho xe phdng bfit m^ng trfln cfic nga dUdng,<br /> thuc dfin Phfip dfi tien hfinh kdo qufin ra b i n vfio cfic cd quan cflng cpng vfi cfic tru sd<br /> Trung Bd vfi Bftc Bp, hdng d^t l^i fich thfing Vi$t Minh dang k i i m sofit, dfio h i m ho' d<br /> trj trfln tofin b0 dfi't nUdc Vi^t Nam. Bing c i u Long Bien, c i t dfiy thdp gai d Tda Thi<br /> kl^ hoaeh "ddnh nhanh thdng nhanh" vdi chfnh vfi gfiy hfi'n d cfic pho' khfic. Ngfiy 17-<br /> lUc lUdng dflng, quan dpi nhfi nghe, vu khf 12-1946, qufin dfli Phfip gfiy r a vu d l m i u d<br /> <br /> <br /> Vi§n Sik hoc<br /> Voi n6t ve cuflc t i n cir. di cu... 53<br /> <br /> pbfT Hfing BQn vfi tfin s i t rfi't nhilu ding nhfin dfin ca nUdc, thUe hidn chu trUdng<br /> bfio, trong dd ed ca eac em thiiu nhi. "md tdng tin cdng" (2) vfio cfic vj trf qufin<br /> Sfing ngfiy 18-12-1946 tai Hfi N^i qufin Phfip ddng d Hfi Nfii, Nam Djnh, Hai<br /> Phfip da huy ddng nhilu xe thifiit gifip vfi DUdng, Vinh, Hul^ Dfi Ning... qufin vfi d i n<br /> binh Ifnh dl'n chiem dflng Sd Tfii chfnh d Bie Bfi da tfch cUc ti^n hfinh tan cU, di cQ<br /> dudng Cot Cd. Bd Chi huy qufin dfli Phfip nhfin dfin, ting di chuyin cd quan, kho<br /> cdn ra l$nh cho raay bay thfim thfnh trdn tfing, mfiy mdc v l vQng an tofin n h i m bao<br /> khflng phfin Hfi Ndi suit ngfiy d khu vQc tofin vfi phfit triin iQc lUpng d l khfing<br /> ciu Long Bidn, cQa Dfing vfi phfl' Yin chiin Ifiu dfii.<br /> Ninh,... ding thdi lidn ti^p gfiy ra nhQng Nhfin thQc sau sic t i m quan trpng cfl f<br /> cuflc xung dfit vdi mfit dfl ngfiy cfing dfiy nghia quy^t djnh cua vi^c bao tofin iQc<br /> dfic. Cfing t h i n g tai Hfi Npi diy ldn dinh lupng, vai trd vfi tilm iQc cfich mang cua<br /> dilm khi cQng ngfiy, tQdng Phfip Morlidre nhfin dfin, Dang vfi Chu tjch H i Chi Minh<br /> giii thu cho Chinh phu Vidt Nam Dfin chii da r i t chu trpng, quan tfim din cfing tfic<br /> Cfing hda vdi yeu saeh ddi chilm ddng Sd tan cQ, di cQ dfin nhfin. NgUdi ndi: "T6i vd<br /> Tfii chinh, nhfi vidn Giam dfi'c, Sd Giao Chinh phu khdng gid phdt ndo khdng lo<br /> thfing, ddi p h i bd tfi't ea cfing sU, chUdng ldng din cdc dong bdo" (3). De bao v§ an<br /> ngai vfit trfln cfic dudng pho" dl quan Phap tofin tinh mang vfi tfii san cua nhan dan,<br /> dam nhidm vide giQ tri an d Hfi Ndi. Toi Trung Udng Dang vfi Chfnh phu da chu<br /> hflu thu ghi ro: nfl'u phia Vidt Nam Dan chii dpng dua nhan dan di sd tfin. Theo do, cfic<br /> Cflng hda khfing chfi'p thufin cfic yeu eiu cu gifi, tre em, ngudi 6m dau, tfin tfit dfi<br /> cua hp, thi chfim nhfi't lfi vfio sfing sdra sdm dupe to chQc rdi khdi thfinh pho*, thi ^^<br /> ngfiy 20-12-1946, hp se hfinh dfing. ve vQng ndng thdn vfi ldn cfin cQ dia.<br /> Trudc am mUu md rfing chiin tranh xfim V l cdng t i e tan cQ, Chu tich H i Chi<br /> lUdc ra toan dfi't nudc cua thuc dfin Phap, Minh chi ro: "... moi kj*, tinh, huydn, Ifing<br /> Chfnh phu Vidt Nam da nhan nhUpng k^ deu phai c6 uy ban tan cU, cac uy ban nfiy<br /> vdi Phfip hiflp dinh Sd bd (6-3-1946), Tam eo nhidm vu lien hd mfit thiit vdi nhau d l<br /> Udc (14-9-1946). Dieu dd da ndi len udc lam td't cdng vide dieu tra, nghidn cQu, xem<br /> vpng hda binh, Ifip trUdng chinh nghia cua xet tinh hinh nhan dfin tan cU. NgUdi cdn<br /> dan tde Vidt Nam, d6ng thdi tranh thii sQ Udc tinh so ngudi tan eU moi tinh cd the thu<br /> ung h$ ding tinh ngfiy cfing rpng rai cua nhfin, nhQng tinh cd the dung 2 v^n ngUdi:<br /> nhfin dfin ydu chuong hda binh d Phap vfi Ha Ddng, Vinh Ydn, Bie Ninh, Bfic Giang,<br /> nhfin dfin cac nUde trfln thfl" gidi, nhUng gidi Hai DUdng, HUng Yen, Hfi Nam. Cd t h i<br /> hiiu ehien Phap da bdi Ude nhQng dilu dung 1 van ngUdi Nam Dinh, Sdn Tfiy, Cao<br /> khoan da ky, tilp tue nd' sung til'n hanh Bang, Thfii Nguyen, Thai Binh. Cd t h i<br /> chil'n tranh. dung 5 ngfin: Phue Ydn, Tuyen Quang, Cao<br /> DQng trUdc tinh the mdt cuflc chil'n Bang, Hofi Binh, Ninh Binh (Cflng ca hdn<br /> tranh bQng n l trdn ca nUdc lfi khdng t h i 210.000 ngudi)" (4). ThQc hifln chu trUdng<br /> t r i n h khdi, Trung Udng Dang, Chinh phu, nfiy, cac dia phUdng phai ed kl' hoach ro<br /> dQng d i u lfi Chu tich H i Chi Minh da rfing, d l dfln nhfin sfl' ngUdi tan cU, giQp<br /> nhanh chdng tich cue chuan bi mpi mfit, ding bfio nhQng luc di dUdng. Cac tinh,<br /> chuyin dfi't nUdc vfio chifl'n tranh. CQng vdi huyen cin phai Ifip tram fin, nghi cung nhU<br /> 34 Rghifln cQu Ljch su. ao 1.1013<br /> <br /> <br /> ho trp phUdng ti$n di chd hfing hda giQp gific cfich m^ng, trUdc fim mUu dfinh Qp ciia<br /> ding bfio. thQc dan Phfip, tQ cuffi thfing 11-1946, cic<br /> thfinh phtf, thi xa ldn nhU Hfi Nfii, Nam<br /> N h i m giQp cho vi§c t i n cU nhfin dfin cd<br /> Dinh, Hai Phdng... nhfin dfin da chu dpng<br /> trfit tu vfi thtfng nhtft, ngfiy 27-12-1946,<br /> sd tfin ra khdi vQng chi^n si^.<br /> Chu tjch H i Chf Minh vi^t bfii: M^t vdi y<br /> kien vi cdc dy ban kiin thiit, d^ng viin ddn 2. Qufi t r i n h t i ^ n hfinh t a n cK, d i cU<br /> chung, tdng gia sdn xuit, uy ban tdn cU (6) nhfin d a n or B i e B $<br /> n h i m chi d^o, ddng vidn dfin chQng, tfing Tdn cii nhdn ddn<br /> gia san xufi't. Tilp dd, ngfiy 31-12-1946, Thuc hi$n chu trUdng tan cQ,-di cQ ciia<br /> Chu tjch H i Chf Minh ra Sic l$nh stf 5/SL Dang, cflng tfic tan cU nhfin dfin diln ra tgii<br /> v l v i ^ thfinh Ifip tiy ban Trung Udng tan h i u bfi't cic tinh d B i e B^, nhlit lfi nhQng<br /> cU vfi di cU (dilu 1). Sic l§nh quy djnh thfinh phtf, thi xa ldn, ndi chil'n tranh c6<br /> ngofii nhi§m vy nghidn cQu kl^ hoach tan t h i xay ra btft cQ luc nfio. Moi tinh, huy^n<br /> cU, di cU, tiy ban tan cU, di cQ Trung Qdng d i u da thfinh Ifip uy ban tan eu, di cu dl<br /> sd nghidn cQu vfi d l nghi vdi cfic bfl kl' hudng d i n vfi giup dd dong bfio. NhQng<br /> hoach tfing gia san xufi't vfi dpng vien nhfin cdng vide c h u i n bi cho cdng t i c tan cU dU^lc<br /> dan. tilfn hfinh, cac tram diing chfin dUpc xay<br /> Ngudi ndi: "O tien tuyl^n, chiin sT hy dQng tren dpc dUdng di chuyin, rapt ao<br /> sinh xUdng raau de bao vfl non sflng. O hfiu qufin fin gifi re dUpc Ifip ra d l phyc vu ding<br /> phUdng, tofin t h i qufic dfin hy sinh mo hdi bfio, mpt so' ndi da c h u i n bi thfinh l|ip<br /> nUdc mfit d l giup vide khang ehie'n. Cfic nhQng trai di cU san xufit d l ddn ding bfio<br /> dong bfio tan eU cam chiu dinh linh eUc tan cu. Vdi sU c h u i n hi chu dao, tfch cue<br /> khi, chQ khdng chiu dpi trdi chung vdi dd, hfing chuc van dfin dQdc iiy ban tan cU,<br /> qufin thQ. Tfli biet dong bfio trudc IQc tan di cQ vfi chfnh quyin cfic dja phUdng hUdng<br /> eU, giao h i t iQdng thUe cho bdi dpi ta, cho d i n ra khdi vQng chilh su dang diln ra.<br /> khdi lot vfio tay dich. Nhilu ngUdi tQ dfi't<br /> Thu dd Hfi Ndi lfi dja bfin quan trpng,<br /> nhfi minh, cho khdi dl qufin dich dQng. T h i<br /> ndi tfip trung cfic cd quan d i u nao khang<br /> lfi dong bfio da oanh lipt tham gia khang<br /> chi^n, nguy cd bQng n l chil'n tranh tofin<br /> chilh" (6). De dieu hfinh kip thdi vfi sat sao<br /> thfinh phfi" cfl t h i xay ra b i t cQ IQc nfio. Vi<br /> cfing viec tan cU, di cU d Bfic Bp, ngfiy 12-1-<br /> thi*, de bao dam tinh mang cho nhfin din,<br /> 1947, Uy ban tan cU, di eU Bfic Bfi dUpc<br /> lanh dao thfinh phfi^ da sdm hinh thfinh kl<br /> thfinh Ifip vdi ngan q u j 30 tri^u dong.<br /> hoach tan cQ. TrUdc khi chi^n si? n l ra<br /> Vdi sU quan tfim vfi chi dao ciia Dang vfi nhfin dfin d Hfi Nfii da di chuyin din<br /> Chfnh phu, dfic biet lfi Chu tieh H i Chf nhQng ndi an tofin nhQ: Ganh, PhOng, HA<br /> Minh cdng cupc tan cU, di cU dfi dien ra Dflng, ChQdng lAf... DQdc sQ che chd, bao<br /> r i m rd, sdi noi d h i u hl^t cac tinh thudc Bie v$ cua bfi dpi, dfin qufin, tQ v§ thfinh, d^c<br /> Bfi. TrUdc ngfiy tofin qud'c khang chi^n, bi$t lfi su giup dd cua Uy ban tan cu, di ctf<br /> cfing vide tan cQ, di cU nhfin dfin dUdc Trung Udng cudc tan cu nhfin dfin tQ Hi<br /> Dang, Chfnh phu, Chu tich Ho Chi Minh Nfli ra vQng ngoai thfinh da d i l n ra an<br /> quan tam, hUdng dfin, diy len thfinh nhi^m tofin. Tfnh chung trong nhQng ngay diu<br /> vu chfnh trong nhQng cfing viec d l chuyin tofin qud'c khfing chil'n, Uy ban tan cQ, di<br /> dfi't nUdc vfio thdi chi^n. Vdi tinh t h i n canh cu Hfi Nfli da to chQc cho khoang 6.000<br /> Vai nfet ve cu^c t&n cu. di cu..<br /> <br /> dfing bfio vfi hfing nghin ngoai kilu p h i n tan cQ di. ThQe hidn chu trUdng dd, Uy ban<br /> ldn lfi ngUdi Hoa tan cU. tan cU, di cU Bfic Bp da t l chQe dUa 20.000<br /> Tinh Hfi Ddng lfi ndi ed dia the dfte biflt, ngudi tQ hai trai ChQdng My, Dan PhUdng<br /> gifip ranh Thu dd Hfi Nfii, khi ca nUde bUde vfi 3.000 ngQdi (7) tQ Uf DQc Ifln Vi$t Bie.<br /> vfio khang chiin, tinh lfi viing ty do nfln Tinh Thfii Nguydn dUpc coi lfi hfiu<br /> nhan dan cac dia phUdng xung quanh dfi phUdng an tofin vdi an tofin khu Dinh Hda -<br /> tan eU den rfi't ddng, khoang 15 van ngUdi. thu dd eua khfing chil'n, ndn ding bfio miin<br /> Trong nhQng ngfiy d i u tofin qufl'c khfing xuQi tan eU Ifln r i t dflng, tinh den thfing 2-<br /> chil'n, tinh Hfi Dflng dfi tilp ddn khdng chi 1947, tinh Thfii Nguyen da til'p nhfin<br /> dong bfio nfli vfi n g o 0 thfinh Hfi Nfli, mfi 12.000 ding bfio tan cU tQ eic tinh khfic<br /> cdn ddn ca dong bfio cfic tinh miin xyfli tQ den. Cfic tinh khfic d chil'n khu Vifit Bie da<br /> Nam Dinh, Phu L^... tan cU Ifln. Tuy trUdc til'p nhfin gin 63.000 (8) ding bfio tan cU tQ<br /> dd Uy ban tan eu, di cU tinh Hfi Ddng da cfic ndi vl.<br /> ehi dinh sfin cho dfin chung biit dia phUdng<br /> nfio phai chuin hi sfin sfing, khi tan cU Trong nhQng ngfiy d i u tofin qufl'c khang<br /> phai lfim nhQng gi, t i i n vfi cua phai cfi't dfi'u ehie'n, hai tinh Phu Thp vfi Vinh Ydn dfi<br /> ra sao, ndi nfio nen dIh d l tranh qMfin gific. ddn tifi'p tren 20 cd quan, dofin the eua<br /> NhUng do chua cd kinh nghiem nen khi Trung Udng vfi trdn 60.000 dong bfio tQ Hfi<br /> mdi b i t d i u khdi chiin, iiy ban tan cU, di Ndi, Hai Phdng va cfic ndi khfic tan cU din<br /> cU cua tinh, huyen vfi rfi't nhifl'u xa dfi phai (9). Phiic Yen lfi dia bfin qufin ddi hai bdn<br /> cfing sQc giup dd dong bao tan cQ tQ cac ndi (Viflt Nam - Phfip) ddng xen ke, vQng qufin<br /> khfic dfi'n. dpi Phap kiim sofit chi each vQng an t o i n<br /> eua tinh Phue Yen bang nhQng con sdng<br /> Hfi Dflng thdi kf nfiy tam chia thfinh hai nhd, hep. Nen, raSi khi quan Phfip di cfin<br /> khu vQc, khu tan cu vfi khu an tofin. Huydn qudt thi nhfin dfin tan cU qua sdng sang<br /> ChUdng My vfi My DQc dUdc chpn lam an vung an tofin, khi qufin Phap rut nhfin dfin<br /> tofin khu vfi cd nhi^m vu tilp ddn dong bao lai trd v l lam an binh thudng dfl bam dfi't.<br /> khdng t h i tU tQc tan eU len Viet Bfic. Din<br /> thfing 2-1947, tren efic nga dUdng chinh O Thanh phfi' Nam Dinh, trong khi cfic<br /> cua tinh Hfi Ddng dfl'u xfiy dUng cac tram cufic chiin dfi'u dang di§n ra fie liet trong<br /> nghi chfin d l dUa dong bfio den cfic qufin ndi thanh. Ban ehi huy Mfit trfin Nam<br /> tam trQ. O cac ndi khfic, khi da quen vdi Dinh vfi chinh quyen cae dia phUdng cung<br /> edng tfic tan cU nfln m5i khi qufin dpi Phap da kjp to chQc dQa khoang 50.000 din<br /> din cfin qudt, dan chQng dia phUdng tQ 60.000 (10) dfin tQ thfinh phfi' v l cfic vQng<br /> dflng tan cQ vfio cac vQng an tofin theo kfl^ nflng thfin.<br /> ho^ch sfin cd cua uy ban tan cU, di cU tinh. Thfinh phd' Hai Phdng lfi mdt trong<br /> Sang t h i n g 3-1947, qufin dpi Phfip md rpng nhQng ndi thQe dan Phfip nd' sung gay hfi'n,<br /> danh pha ra cae tinh Bfic Bfi, Hfi Ddng lfi dfinh pha d i u tien d Bfic Bd, khi nguy cd<br /> dia bfin qufin Phap thudng xuydn tiin hanh chil'n tranh lan rfing ngfiy 20-11-1946 ding<br /> cfin quit, bfit bd vfi cUdp bdc. TrUdc tinh bfio Hai Phdng da tan cU sang Kiln An.<br /> hinh dd, Uy ban tan cU, di cU Trung Udng<br /> Tuy gip gfip nhung Uy ban bao vfi tai Kil^n<br /> nhfin dinh Hfi Ddng khdng phai lfi ndi ddn<br /> An da thu xep chS ftn, ngii cho ding bfio<br /> til'p nhfin dfin tan cU tdi mfi cin gfi'p rut<br /> khflng cd hp hfing hay ngUdi quen biit.<br /> 36 Rghian cQu idch aiir. stj l.isma<br /> <br /> ngUdi Hoa cQng nhfin dupe sQ giQp dd vfi dudng ldn chil'n khu t h a m gia khang chil'n.<br /> bao v$ tfii san. Ngfiy 21-12-1946, chil'n sQ Trong sfi* dfl cd n h i l u ngudi noi til'ng nhU cy<br /> lan rfing sang dia bfin Ki^n An, d i n g bfio tQ BQi B i n g Dofin - Trudng ban ThQdng trye<br /> Hai Phdng vfi Kil'n An dfi tan cU sang An Qufl'c hfii; P h a n K^Toai - nguydn Kbfim sai<br /> DUdng, An Lao, Kil'n Thyy l^i phai tan cU d^i t h i n cua t r i l u dinh nhfi Nguyin, hay<br /> di Tidn Lang, Vinh B i o vfi Thfii Binh. Klft Nguyin Vftn To", Nguyin Vftn Huydn, Ton<br /> thQc dpt tan cU, di cU nfiy, tinh Ki^n An dfi Thfi't TQng, T r i n HQu Tude, Ho Die Di,<br /> t l chQc dupc 4 dofin di cU, dofin thQ n h i t di Linh myc P h a m Ba True, Hda thUdng<br /> CQ dupc 323 ngudi, dofin thQ hai 588 ngUdi, Thfch Trf Dfi, Nhac si Vftn Cao, Nhfi vfin<br /> dofin thQ ba 768 ngUdi, dofin thQ tU 692 Nguyin Tufin...<br /> ngUdi. Tong cfing trong 4 l i n di cU, tinh ThQc hifin Chi thi cua Chu tich Ho Chf<br /> Ki^n An da di cu dUde 2371 ngUdi (11). Minh gOi Bfi Nfii vy: "Vd luan the ndo cdc<br /> Khfic vdi Hfi Nfii, Nam Djnh vfi Hai uy ban Hdnh chinh khdng diiOc di ddn bd<br /> Phdng, Ninh Binh tQ khi chil'n sQ n l ra lfi va" (14), chfnh quyen cfic c i p da khin<br /> vQng tUdng dfii an tofin chUa xay ra chil'n trUdng ti^n hfinh giQp dd cfic d i n g bfio tan<br /> tranh, nfln rfift dfing ding bfio d Nam Djnh, cQ. Cac cfi'p bd Dang, chfnh quyin da<br /> Hai DUdng, Hfi Nfii tan cu den. Tinh Ninh nhanh chdng trien khai cfic bifin phfip tilp<br /> Binh da til'p nhfin 5000 (12) dong bfio d Hai nhfin d i n g bfio tan cU, phfin chia khu vUc<br /> Phdng, Kil'n An, taii dfiy dong bfio tan cU dfl'n dinh cu, on dinh cufic sfi'ng. N h i | m vu ciia<br /> da dupe dfln tiep tQ tl'. Tinh dl'n d i u nfim tQng cfi'p chfnh quyin cung dUpc phfin chia<br /> 1947, vQng Phat Didm da ddn tilp 30.000 cy t h i . "Cap xd: Tim chS 5 cho dong bfio,<br /> dfin tan eU, uy ban tan cQ, di cu tinh da tS thfinh Ifip vdi cac dofin the. Ban Cy lao dl<br /> chQc xfiy dyng khoang g i n 100 cftn nha lfi d chia sU vui buon cQng dong bfio. NhQng<br /> chd Nam Dfin, Phat Difim vfi d giQa quang dong bfio ed hofin canh khd khftn, thiiu<br /> dudng tQ Dflng Quan vfio Khu IV (13). thfi'n dupc ung hfi thdc, gao, cui vfi dUdc<br /> giup dd trong vi^c lam fin bufin bfin tgi<br /> Tinh Hda Binh lfi ndi an tofin nen tjy nhQng ndi mdi d^n. T l chQe nhQng bQa an<br /> ban tan cU, di cU tinh ehu ye'u lfim cflng tfic tfip dofin, hofie ti$c trfi thfin thidn trong<br /> ddn dong bfio tQ mien xuoi tan cU ldn ban, nhiing ngfiy l l ldn (Tet Nguyen dfin, Tit<br /> budn d Thj xfi Hda Binh. Dong bfio miin Dfic lap). Ngofii nhQng trgm nghi ra, hiu<br /> nui tinh Hda Binh khi cd chi^n sQ lan tdi bfi't eac thfin d i u cd s i n mfit vfii ngfii nha dl<br /> da tan cQ vfio rUng, nhUng do khdng hpp ddn tiep dong bfio khi di qua. Cdp huyin:<br /> thuy tho nhieu ngUdi bi om da phai ve ndi Trp cfi'p cho nhiJng dong bfio di qua, giai<br /> eu. quyet nhQng xi'ch mich giQa d i n g bfio dia<br /> Theo chu trUdng cua Dang, nhQng ngUdi phUdng vfi dong bfio tan cU. Thfinh Ifip ban<br /> khdng cd nhidm vu d lgi ehie'n dfi'u vfi phue k i i m sofit vfi sinh, tdi cac thdn d l ddn doc<br /> vu chien dfi'u thi di tan cU d l dam bao an thi hfinh vfi sinh, san se nhQng ndi ddng<br /> tofin. Ddi tUdng chinh phai tan cU lfi dflng dong bfio tan cU dl'n nhiJng ndi vang. Cap<br /> dao efic t i n g Idp nhfin dfin lao dpng, phy tinh: Trp cfi'p cho nhQng gia dinh ddng due,<br /> nQ, ngQdi gifi, ngUdi tfin t i t vfi tre em, tung t h i i u , cfi'p vd'n cho budn bfin, hdn lac<br /> nhUng vdi long yflu nUde, quyet tam ddng vdi cac doan t h i d l thfinh Iflp nhQng 6y<br /> gdp, hy sinh cho sU nghidp cQu nUdc, ddng ban uy lao giai quyfi't nhQng sQ xich mfch<br /> dao nhan si, tri thQc, vfin nghd si eung tim quan trpng. Bfin cfic hang mua dupc cua Ty<br /> V6i nii vi cuQc tAn eir. di eu... 37<br /> <br /> kinh tl^ vdi gii vfi'n, phfit khdng hofie bfin re Minh da ra chu trUdng "khdng dd mdt tac<br /> chil'n cho nhQng dong bfio nghdo hofie tung ddt hoan^, dong thdi dUa ra k h i u hifiu<br /> thieu" (15). "Tiin phiiong ra site chiin ddu, Hdu<br /> Di cit sdn xuat phuang tdng gia sdn xudt' (19). Ngudi yeu<br /> ciu: "... dong bfio tan cU cung phai t i n g gia<br /> Di cU san xufi't lfi bfl phfin quan trpng<br /> san xufi't, nay rdi vfio hflu phUdng, cfic d i n g<br /> cua cupc tan cQ, di cU l i n nfiy, day lfi eong<br /> bfio mdi ngUdi phai lfim mfit vific, khflng<br /> vide vQa dam bao an tofin tinh mang cho<br /> nfln mot ai fin rdi ngoi khflng. Cfic anh em<br /> nhfin dfin, vQa giup nhfin dfin tQ san xufi't<br /> trf thQc thi dem hoc v i n ciia minh giQp vfio<br /> lUdng thuc, thQe phfim nuoi sfi'ng gia dinh<br /> vific vftn hda d thdn qud, ra sQc tuyfln<br /> vfi ddng gdp cho khfing chilh. Cufic khfing<br /> truyen viec khfing chiin. Hofie giup sQc vfio<br /> chil'n chfi'ng thyc dfin Phfip xfim lUpc diln<br /> binh dan hpc vu, chd bd tfii hpe eua minh.<br /> ra trong dilu kidn dfi't nUdc vfin lfi thuoc<br /> Con dong bfio cd vfi'n thi nen to chQc cfic<br /> dia nda phong kil'n vdi mpt n i n kinh tl'<br /> cflng nghfi nhd" (20).<br /> nfing nghifip lac hfiu, kdm phfit triin.<br /> Nhifim vu chfnh cua dfin tpe trUde m i t lfi ThQc hien chu trUdng "... dong bdo ai<br /> cung cfi' chinh quyfl'n, chfi'ng thUe dan Phap ldm nghi gi, trong luc tdn cii cit ldm nghi<br /> xfim iQdc, bfii trQ ndi phan, cai thidn ddi dy. Ai cdng ra site tdng gia sdn xudf' (21),<br /> sfi'ng nhfin dfin. Trong Chi thi Cdng viec hudng Qng phong trfio tfing gia san xufit, d<br /> khdn cap bdy gid, Chii tich Ho Chi Minh h i u he't cac tinh Bfic Bfi dfi thfinh Ifip cfic<br /> nhfi'n manh: "mud'n khfing chil^n thfing Ipi trai di cU san xui^t, trgi tiiu cfing nghfi, mfit<br /> cin: To chQe du kich khfip ndi. Tfing gia sfi' dia phUdng da thfinh Ifip dUpe eac trai<br /> san xua't k h i p ndi. DQ phai rUt khdi cac cQu td', trai thieu nhi de giup dd dong bfio<br /> thfinh pho, ta cQng khflng cin, ta se giQ tfi't tan cQ. Nhfim giup cfic trai di eU san xufi't<br /> ca thfin qud" (16). di vfio hogt dfing ngay, Uy ban tan cU, di cQ<br /> Trung Udng da trfch p h i n quy tan cU, di cQ<br /> Chi thi Todn ddn khdng chiin de ra<br /> Trung Udng cho nhiing tinh ed cac trai di eU<br /> "Chuang trinh khdng chiin" gom 12 dilu,<br /> san xufi't lfim vd'n, rad cfic ngfinh nghi san<br /> trong dd nhidm vy v l kinh tl' chi ro: "Tdng<br /> xuit.<br /> gia sdn xudt, thiic hiin kinh titit tuc" (17).<br /> Vi thi', cfing vide tan cU, di cU ben canh vide Cac trai di eU san xufi't dftt dUdi sU quan<br /> sd tfin dl bao ve tinh mang, tfii san ciia ly ciia Phdng di cii sdn xudt Trung tiang.<br /> dong bfio lfi nhiem vy di cU san xufi't vQa Trudng phdng thdi k^ nfiy lfi dong chi<br /> bid tofin dupc tinh mang vQa dam bao san Nguyin Duy Tinh, ciing tham gia cdng tfic<br /> xufi't, tu tQc kinh t^. chi dao viec di cU san xufi't cd dong chi Le<br /> Sfic Ifinh sfi" 05/SL nftm 1946, tgi did'u 6 DQc Tiin - Bi thU vfi ding chi Dinh Dudng<br /> neu rd: "Ngofii nhidm vy nghien cQu kl' LUdng - Thu ky (22).<br /> hoach tan cU vfi di cU, Uy ban Trung Udng VI vfi'n d l di cU san xufi't, theo chu<br /> se nghien cQu vfi d l nghi vdi cae Bd ad quan trUdng eua Dang, moi tinh, huyfln tQy theo<br /> nhQng kfi* hogch tfing gia san xufi't vfi dflng dilu kidn, phai thfinh Ifip nbiJng trai di cU<br /> vidn nhan dfin" (18). Cung vdi dd, de dam san xua't, trgi tiiu edng nghd de thu ngp<br /> bao du iQdng thuc, thUc p h i m cho quan dfii trai vien vfio tham gia san xufi't, hpc n g h i<br /> vfi nhan dfin, trong khi nen kinh t l cua d l lfim fin. NhQng dia phUdng nfio cd die~u<br /> cfich mgng dang can kiet, Chii tich Ho Chi kien thanh Ifip them trgi cQu te va trgi<br /> Rghien cQu IJcli sir, s61.2013<br /> <br /> thieu nhi d l dam bao vific lfim, chfim sdc kdo spi PhQdng Dfi (TrQc Ninh), xQdng dan<br /> sQc khde, y t l vfi vific hpc hfinh. r l ThQpng Ndng (Nam TrQc), trai Hai An<br /> Tinh Hfi Dflng da thfinh 14p cfic trgi di (Thinh Long), trgi nufli Xuan Thuy (Hai<br /> cU san xufi't d l giQp dd ding bfio t i n cU. Hfiu) (27).<br /> Huyfin Thudng Tin thfinh l i p dUpc 4 trgi Tgi Ninh Binh, cflng t i c thfinh Ifip trgi<br /> san xufi't gIm: Kifln Giang, Hung Hiin, s i n xufi't cung dUpc ehu f, ngay sau khi<br /> Minh DQc, Ydn Cfi'e. tjy ban tan cQ, di cU tofin qud'c khfing chil'n tinh dfi thfinh Ifip<br /> tinh da chi 3.283.330 d i n g vfi 253 tg thdc dupc hai trgi tan cU ldn vfi cfic trai tan cu<br /> cho cic trai di cu san xufi't, trong dfl huyfin nhd. Huyfin Ydn Khfinh, da td chQe dUde 4<br /> PhQ Xuydn 1.859.070 ding, 72 tg thdc; trgi san xufi't lfi: Duydn Nfiu, Quylit Chung,<br /> huyfin Ong Hda 7.012.00 ding, 261 tg thdc; PhQc LUdng vfi Sinh Dupc, cfic trai san<br /> huyfin My DQc 14.000.00 ding, 136 ta thflc xufi't d i u nhfin dupc sQ trp c i p tfii chfnh tU<br /> (23). Uy ban tan cU, di eu Trung Udng. Cfic hfl<br /> Tinh Hfi Dflng da t l chQc vfi gay quy tan gia dinh tgi dfiy, eung da nhfin nudi vfi giQp<br /> cU d l Uy ban tan cu, di cu tinh boat dpng. dd cac gia dinh tan cQ, trong dpt nfiy xa<br /> Quy tiin, Oy ban tan cU, di cU Bfic Bfi trp Duyen Nfiu nhfin nudi 10 gia dlnh, gin 50<br /> cfi'p 10.000.000 dong, t i i n thu tra lgi 357.00 ngUdi, xa Quyet Chung, Ddng PhQ, Cflng<br /> ding, tiin ung hfi 200.00 ding, sap nhfip Thyy nhfin giup dd 300 dong bfio tan cU<br /> ngfin quy huyen Ong Hda 4.105.057 dong. (28).<br /> Vdi sfi' tiin dd uy ban tan cU, di eU tinh da Oy ban tan cii, di cU tinh Hfi Nam vfi cac<br /> trd cfi'p cho cac uy ban tan eU huyen vfi cfic huyen dUpc thfinh Ifip tQ thfing 5-1947. Oy<br /> trgi di cU san xufi't 99.967 dong, quy cdn ban tan cU, di cU Trung Qdng cffp cho Ha<br /> dpng lai 5.090 d i n g (24). Quy thdc, theo chi Nam 30 van (29), vdi s^ quy dd tinh thfinh<br /> phf cua Chinh phu, moi m i u ruflng nhan lap ba trgi tieu cflng nghfi tgi Khuyin Cfing<br /> dfin phai nfip 5kg, so* thdc thu khdng dupe (Kim Bang), Ngpc Dfing (Duy Tien) vfi Trfi<br /> thu du, ^^ cfl ndi nop tien ndi khdng nfip Chfiu (Thanh Liem). Trai vien chu yiu lam<br /> dUdc xin miin vi ddi kdm. Uy ban tan cU, di vfi hpc nghe kdo bflng spi, moi trgi vidn<br /> eU tinh Hfi Ddng trp cfi'p eho cfic trgi 5.200 dupc cfi'p 3 dong mfit ngfiy d l lfim vific. Sau<br /> kg. VI quy thdc tan cU, huyfin PhQ Xuydn mfit thdi gian thQc hien, do viec san xuit bi<br /> cd 256 ta, huyfin My DQc cd 551 ta, huyfin Id vfi'n, hai trgi Ngpc Dfing vfi Trfi Chfiu<br /> Ong Hda cd 532 ta, sd' thdc dd dUpc mang phai giai tfin, 250 trgi vien phfin tfin, ehi<br /> sang Thudng Tin 398 ta, ChUdng My 218 ta cdn duy tri trgi Khuyen Cdng vdi 200 trai<br /> (25). Vdi sfi' thdc thu dUpc dd, uy ban cac vien. D i n t h i n g 8-1947, Hfi Nam thfinh Ifip<br /> huyfin da chi dQng giQp ding bfio tan cQ vfi them hai trgi di cU san x u i t d Cfic Thfln<br /> tie'p tl' cho cfic trgi san xufi't. (Kim Bang) vfi Bfl'ng Tgng (Thanh Liflm).<br /> Tinh Nam Dinh, vific tifl'n hfinh tan cQ Trgi vien chu yeu lam nflng nghidp, Ifi'y<br /> vfi triin khai cflng tfic di cQ san xufi't dupe trong trpt vfi chfin nufli lfi hogt dfing san<br /> tien hfinh sdm. Uy ban tan eU, di eU Trung xufi't chfnh, moi trgi vien dUpc cSTp 15 dong<br /> Udng cip cho Oy ban tan cU, di eU tinh vfi 700g gao moi ngfiy. Sau mfit thdi gian<br /> 54.153.800 dong (26), vdi nguon ngfin quy hogt dfing, hai trgi nay d i u hi giai tan vi<br /> nfiy uy ban tan cU, di cU tinh da to chQc nude dfic vfi t h i i u tiin.<br /> thanh Ifip dQpc 4 trgi san xufi't gom: xudng Tai HUng Yen, uy ban tan cU, di cU tinh<br /> VAi n61 v& euQe tan cu. di eu...<br /> <br /> da chi dgo thfinh Ifip hai trgi san xufit vfi hfing chuc van ngQdi rdi khdi vQng chilh sQ<br /> mfit trai cQu t^, eac trgi nfiy da tilp nhfin d l dl'n nhQng vQng an tofin. Vdi sU giQp dd<br /> 206 trgi vidn bao gIm: 140 trgi vien san cua uy ban tan cU, di cU, chinh quyin vfi<br /> xuit, 80 trgi vien cQu t^, 50 thilii nhi dUdi nhfin dfin cfic dia phUdng, ding bfio tan cU<br /> 10 t u l i (30). Trong cfic trai di cQ san xufi't, din ndi mdi da nhanh chdng I n dinh cufic<br /> trai tiiu cdng nghfi, trgi vien ehu yfi'u lfim so'ng, tich eUc tham gia san xufi^t vfi khfing<br /> n g h i difit chieu, ddt bao tai, ddt vai, dan chien.<br /> len, dan spi, dan rd ra vfi do dQng bing tre. Tren thUc t l cflng tfic tan cU da diln ra<br /> Ngofii ra, cfic trgi vien cdn chfin nudi trfiu, thufin Ipi, ding bfio tan cU tham gia tieh<br /> bd, ldn, gfi. cQc vfio sU nghifip khfing chil'n kiln qufl'c.<br /> Oy ban tan cQ, di cU tinh Hai DUdng da Bdo CUu Qudc so ra ngfiy 4-12-1946 da<br /> t^ chQc dQpc 6 trgi gom efic trgi di cU ndng phan finh tinh hinh nfiy nhU sau: "... cac<br /> nghidp, trgi tieu cflng nghfi vfi trgi cQu t l . nhfi tan eU khfic cQng mdi ngUdi mfit vific,<br /> Do chien sU lan rfing ba trai phai phan tfin ching ai fin khfing ngii roi. Mfi'y hfim trUdc<br /> vfio cfic vQng an tofin eiia huyfin nen ehi mdi tan cU vl, Ifing nUdc cd ve xfin xao, chQ<br /> cdn ba trgi, trai tiiu cflng nghe d Do Nghia cdn ra l^i Ig Id, khfich thi fiy nfiy bQa nay lo<br /> (Ninh Giang), trgi nflng nghidp d Binh bQa sau. NhUng bay gid da khfic, ai ciang cd<br /> Cach (Cim Giang) vfi trgi thiiu nhi cQu tl' vific lira, ai cung lo t i n g gia san xufi't,<br /> d huyen Vinh Bao. Trong do, hai trgi Do khfing ban khoan nfii phai dl b i n tfim dl'n<br /> Nghia vfi Binh Cfich da tu tuc boat dfing bfi con trong Ifing vi ai ciing an cU lgc<br /> san xufi't, trgi Vinh Bao do khfing dUdc d i u nghidp..." (32).<br /> tu va hoat dfing khong hifiu qua ndn phai<br /> 3. N h a n xet<br /> phfin tfin.<br /> 1. Tien hanh tan cU, di eU nhfin dfin Bfic<br /> 6 tinh Thfii Binh, tQ khi viflc di cQ di Bfi v l vung an tofin lfi rafit t h i n g Ipi, mfit<br /> Dfing Trilu va Thfii Nguyen ngUng trd, cfic bai hpe kinh nghiem ldn, cd f nghia quan<br /> phu huyfln tU dfing Ifip cfic trgi di cU san trpng trong viee bao tofin lyc lUdng d l<br /> xufi't. Trong thdi gian nay, tinh thanh Ifip khang chifl'n Ifiu dai.<br /> dupc trgi Duyen Ha, trgi Cao Mo (Tien Phai khang dinh ring, nhd chii dpng tan<br /> HUng), trai Tan Bfii (Tie'n Hai) va trai cu, di cU nhfin dan - nhQng ngUdi khfing<br /> Duyfin Trang (Dflng HUng), so' trgi vidn trUe tilp chiin dfi'u vfi phye vy chiin dfi'u ra<br /> trong cfic trai nfiy tQ 50 den 70 ngudi (31). khdi vQng chil'n sQ hay cae viing chiin sU<br /> V l hogt dfing san xufi't, ben cgnh boat dfing sfip lan tdi da gdp p h i n to ldn vfio t h i n g ldi<br /> san xufi't nflng nghiep, trong trot, rapt so' trong nfim d i u tofin qud'c khfing chil'n.<br /> trgi vidn da tQ tue md rfing chan nufii vit, Thfinh qua cua cfing t i e tan cU, di cU nhfin<br /> Ipn vfi lfim them cfic n g h i thu cfing nhu dan dan gdp p h i n bao tofin dUpc nhfin lUe, vit<br /> ti, ra, dfit chieu. Dd'i vdi nhQng ngudi tfin lUe cho cufic khang chiin trudng 1^. ChQng<br /> tat, di fin xin, Oy ban khfing chil'n hanh minh tU tudng "lay ddn ldm goc " eua Chu<br /> ehinh tinh tfip trung vfio cfic trai te bin, tich H i Chi Minh lfi mfit gia tri trudng ton.<br /> trgi cQu tl' de giup dd hp. Hdn nQa, cufic tan cU, di cU nhfin dfin dUpc<br /> Thyc hifln ehu trQdng ciia Dang, Chinh tien hfinh mfit cfich ehu dfing, kjp thdi gdp<br /> phu, dQng d i u lfi Chu tich Ho Chi Minh, uy phin pha tan kl' hogch "dfinh nhanh thing<br /> ban tan cQ, di cQ cac cfi'p da to chQc giup dd nhanh", am mUu "dung ngUdi Viet trj ngudi<br /> 40 ftgnmn K,uti imJ« «M. .-IS<br /> <br /> Vifit^', 'la'y ehie'n tranh nufli chilh tranh" cua k h i cua d i n g bfio tan cQ.<br /> thue dfin Phip. H i u hit nhQng ngUdi tham gia tan cu, di<br /> Hfing ngfin ngUdi tgi nhQng dd thi thufic cu diu cd tfim 1^ hoang mang cQng vdi nSi<br /> cfic tinh Bie Bfi dfi vl cfic vQng ngogi thfinh nhd nhung qufi nhfi, phai ad t i n trong hofin<br /> vfi nhQng ndi an tofin. NhQng ngQdi tan cU canh chilh tranh thudng xuydn diln ra,<br /> da dupc chfnh quyin vfi d i n g bfio sd tgi phUdng tifin vfin chuyin khflng c6, hfinh \f, tu<br /> giQp dd, CUu mang, tgo cdng fin vific lfim, trang thi cfing kinh, lgi phai di chuyin trdn<br /> gfip p h i n hgn ch^ nhQng tfl'n thfi't mfi't mfit. nhQng dogn dudng xa. Nht2ng IQc chil'n si^<br /> Mfit khfic, do d i n chQng da trifit d l tan cU chUa xay ra cflng vific tan cU, di cU dfi vit va,<br /> ra khoi dfl thi ndn nhifim vy tidu t h i khfing nhiJng khi xay ra chilh sQ din dfip, uy ban<br /> chiin vfi phfi hogi dupe tifl'n hfinh thufin Ipi. tan cU, di cU chua kip trien khai, nhfin dfin<br /> phai chay logn gfip nhilu khd khftn.<br /> CQng vdi cufic tan cQ nhan dfin, vific di<br /> cU san xufi't cung dQpc ti^n hfinh thfinh Hdn thd*, khi dl'n ndi tan cU vi sfl^ lUpng<br /> cflng vfi dgt kl^t qua. Hfiu h i t cfic tinh Bie dfing, lai phfin bfl' khflng d i u nfln ndi fin,<br /> Bfi, ndi cd dong bfio tan cU din da thfinh Ifip chd'n d, vific lfim, cflng tfic giao dye, y tl,<br /> cic trgi san xufi't, trgi tieu cflng nghp d l thuSc men deu t h i i u thon, khd khfin. Dieu<br /> ddn tifi'p, thu nhfin ding bfio, gidp dd, dfio dd lfim cho cufic sfTng cua d i n g bfio tan cU<br /> tgo cflng ftn vide lfim, tfing gia san xufi't lfim sut kdm, anh hudng dl^n ddi sMig ciia ding<br /> phyc vu khang chien."Tinh chung tgi Bac bfio sd tai. Bdn canh dd, edng tac tan cQ, di<br /> Bg vd Trung Bd cdc dia phiiOng dd thdnh cQ cdn hi cfic thl^ iQc thQ djch phan dfing,<br /> lap diiOc 500 trgi sdn xud't, tgo cong dn viec qufi'y pha vfi dy dd. "Cdc bdo cdo phdn<br /> ldm cho khodng 70.000 dong bdo tdn cit" dgng, cd Viet gian ldn thiic ddn, dang ndm<br /> (33), dfiy lfi mdt con so'khdng nhd. lay tinh trgng kho gidi quyit trong cdc trgi<br /> 2. Cufic tan cQ, di cQ d Bfic Bfl thfinh di cit dephdn tuyin truyin khdng ngdt. Boi<br /> cfing, lfi do dupc sU quan tfim, lanh dao cua vdi dong bdo phdi trd vi, chung ra siic ldi<br /> Dang, Chfnh phu, chinh quyfl'n cfic cfi'p, Oy keo, phinh phd de theo doi..." (34).<br /> ban hfinh chinh, Oy ban tan cU, di cU cfic<br /> 4. Cflng tac tan cU, di eU nhfin dfin b<br /> ky, tinh, huyfln vfi dfic biet lfi sU giup dfl<br /> Bfic Bp cdn ton tgi nhQng hgn chl' do s4<br /> cua dong bfio sd tai. Chu tich Ho Chi Minh<br /> chu quan vfi d i l u kifin khfich quan dem<br /> giQ vai trd dfic biflt quan trpng trong vide<br /> lgi. Trong vific t a n cU nhfin dfin, mfit phin<br /> ehi dao, hUdng dfin cufic tan cU, di cU nhan<br /> Uy ban tan cU hogt ddng kdm hifiu qua,<br /> dfln d Bfic Bfl v l cac vQng an tofin. NgQdi<br /> p h i n nhifi'u lfi chua cd kinh nghifim. Thdi<br /> khfing chi de ra nhQng chu trUdng mfi cdn<br /> gian d i u , vi chua cd sQ chuft'n bj chu dfio,<br /> true tiefp chi dgo, hUdng dfin vfi thudng<br /> cung nhu n h a n dan chua n i m dUpc chd<br /> xuydn dfing vien dong bfio tan cQ, di cU.<br /> trUdng cua Dang, nfln viflc tan cU diln ra<br /> Nhd dd mfi vific tan cU, di cU khdng chi diln<br /> rfi't khd khfin, Ifin xfin, xufi't hifin tfim \f<br /> ra thfinh cdng mfi cdn khdi dfiy truyin<br /> sfiTng tam bd, dfim bQa nQa thang roi lgi<br /> thfl'ng dofin ke't, ldng tin cua nhfin dan vfio<br /> trd v l que cu.<br /> sQ lanh dao cua Dang vfi Chinh phu.<br /> Ben canh dd, k^ hogch tan eU v l cic dia<br /> 3. Cufic tan cU, di eU nhan dan d Bfic Bp phUdng cung khdng dQng vdi mfit dfl vfi dja<br /> trong nfim d i u tofin quoc khang chien thue bfin, cd nhQng vQng dfi't rfing an tofin khfing<br /> sQ Ifi mfit cudc chien dfi'u gay go va gian tan cQ vi, mfi tan cU dl'n nhQng ndi gin<br /> Vai n6t ve cu^c tdn eu. di eu.. 41<br /> <br /> mftt trfin, viing quan sQ bf mfit. tuyin truyin ta. Nhitng ngitdi d lgi, thi dn<br /> Ve vfi'n d l di cU san xufi't cung ton tai ddi (sudt ggo bi gidm, soi ret khdng co<br /> nhQng hgn chl, dd lfi do tam ly chu quan, thudc, khdng cd thdy chita, sdn xudt cdm<br /> ndng vfii trong vide Ifip trgi di cU san xufi't, chia, chiia cd dn, hodc chi co rdt it, khdng<br /> q u i tfip trung d i u tU phd trUdng vfio mfit du t{i cdp, t\i tdc, cd chd thiiu ndng cu,<br /> vfii trai san xufi't, phfin h6 ngfin quy khflng thiiu trdu bd, thiiu hg.t gidng..." (35), dilu<br /> diu, nen xay ra tinh trgng cfi trai khdng du nfiy da gfiy nhilu khd khftn eho cfich mgng<br /> tien de hogt dfing. Hogt dfing cua cfic trai di trong nhQng ngfiy d i u khfing chil'n.<br /> eU san x u i t t l chQc khflng td't, chUa dupe VI mfit khfich quan, bdi day lfi mfit cufic<br /> chQ trpng d i u tu, chUa thu hQt dQdc dfing tan cQ, di cQ cua ca vQng Bie Bfi chQ khfing<br /> trai vidn vfi nhfin dfin tham gia, lam cho<br /> phai diln ra d rafit tinh ridng Id, vi thl^ cac<br /> phong trao di eu san xufi't gfip nhilu khd<br /> cupe tan cQ, di cU phai tifl'n hfinh k h i n<br /> khfin. Nhiing ngUdi phy trfich cfic trgi di cU<br /> trUdng, bf mfit, nbUng cung hiit sQc nhjp<br /> san xufi't, tiiu cdng nghfi khfing cd k l hogch<br /> nhang giQa ndi di vfi ndi den, d l t r i n h<br /> san xufi't sfit vdi thUc te va nfing lUc cua<br /> qufin Phfip phfit hidn. Hdn nQa, trong dilu<br /> trai vien, chUa cd sU p h ^ hpp giQa cac trai<br /> kifln kinh tl' dfi't nUde khd khfin, sU non yeu<br /> tiiu cdng nghe vfi trgi san xufi't ndng<br /> v l kinh nghidm, sU dilu hfinh quan ly thi<br /> nghiep trong vific hdp tac san xufi't. Mdt so<br /> trgi tieu cdng nghfi dUdc md vdi y tudng nhQng ban c h l trfln lfi khdng the tranh<br /> lfim viflc nhu nhQng xudng ldn nen khdng khdi.<br /> hpp vdi cac trai tiflu cdng nghe di cU vdi Hdn 60 nfim sau, nghidn cQu vfin de tan<br /> kieu lfim an nhd, hep. cU, di cQ, dgt nd trong hoan canh dat nUdc<br /> Hdn nQa, do khdng nam sfit thuc te', chu thdi ba'y gid, xet thay day diing lfi mfit ky<br /> quan, khi thi hfinh khflng cd ke hogch, ddi tich cua dfin tgc, chu trUdng diing dfin cua<br /> so'ng cua ddng bfio trung du, hay miin Dang trong viflc bao vfi sQc dfin, thfi'm<br /> ngUde gfip nhilu khd khan. "Mgt phdn ldn n h u i n tu tudng "cdch mgng Id sit nghiep<br /> cdc trgi sdn xudt di cii hay tgm trd d vitng cua qudn chun^'. Ngfiy nay, trong cfing<br /> trung du hay man ngitcfc dd tit dong vi cuoc dfli mdi toan didn va triet de, Dang vfi<br /> xudi, viia di trdnh nitdc dgc viia degdt liia, Chinh phu cin phfit huy tU tudng "ldy ddn<br /> vUa vi sdp cgn liing vd'n, khdng co ki hogch ldm goc" mfi cufic tan cU, di cU nhan dan d<br /> sinh nhai... Hg mang theo noi thdt vgng, Bie Bd trong nfim d i u tofin qufl'c khang<br /> oan Chinh phu ta "dem con bo cha" vd phdn chien da minh chQng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CHU THICH<br /> (1). Vien Ljch s\t QuSn BU Vi^t Nam: Lich sH (2). Dang Cfing san Vi§t Nam: Van ki^n qudn<br /> khdng chiin ching thUc ddn Phdp 1945-1954, Tap sil cua Ddng, T§p 2, Nxb. Quan d§i Nhfin dfin. Ha<br /> 2, Todn quic khdng chien, Nxb. Quan dfii NhSn Noi, 1976, tr. 105.<br /> dSn, Ha N6i, 2005, tr. 10. (3), (6), Hd Chi Minh todn tgp, Tfip 5, Nxb. Chinh<br /> 42 Hghiai elhi Hch silr. si 1.8013<br /> <br /> tri Quffc Bi«. Hii N?i, 1996, tr. 49. (17). D i n g C«ng s i n ViSt Nam, Vin kiin Ddng<br /> Toin tip, Tftp 8 (1945-1947), N i b . Cblnh trj QuSb<br /> (4), (5). Hi Chl Minh toin tflp. TJip 4, Nxb.<br /> gia, Hft N«i, 2000, t r . l 5 2 .<br /> Chlnh t n Quffc gia, Hk N?i, 1996, tr. 491- 496.<br /> (22). H6 8(t H$i ngh} tdn cU di ai miin Bdc<br /> (7). Bdo cdo thinh tich 18 thing khing chiin tit<br /> Vi4t Nam til 14 • 16/ 9/1948, T r u n g tftm Luu<br /> thing 2/1946 • 5/1948 cia ttnh Hi D6ng, Trunf<br /> trQ Qufic gia III, phflng P h u Thii tudng, S6 so<br /> t»m LUu trO QuSc gia 3, H i so 96, tr. 29.<br /> 677.<br /> (8) Thii NguySn • L}ch sit d&u tranh vi trang<br /> (23), (24), (25). Bio cdo thinh tich 18 thdng<br /> cdch mang vi khdng chiin ch^ng Phip (1941-<br /> khdng chiin til thdng 2/1946 • 511948 cia linh Hi<br /> 1954). M chi huy quSn sM tinh T h i i NguySn x u t t<br /> b i n , 1999, t r . l 6 0 . Ding, Trung tftm Lim trQ Q u & gia III, H5 sd 96,<br /> tr. 29.<br /> (9). Vi§n Lich sOf quftn atf Vi§t Nam: Lich ait<br /> (26). Bdo cdo 16 thing khang chiin<br /> khing chiin chting thifi; din Phip 1945 - 1954.<br /> (19/12/1946 - 4/1948) cia UBHCKC tinh Nam<br /> Tftp 2, add, tr. 89.<br /> Binh, Trung t i m LUu trQ Qufic gia III, HS sd 102,<br /> (10). Hi Nam Ninh lich siJC khang chiin ch^ng<br /> tr. 34.<br /> th^lc din Phip 1945 • 1954, B« Chi huy quftn sV<br /> (27), (28), (29). Bdo cdo thinh tich 18 thing<br /> tinh Hft Nam Ninh, 1986, tr. 90.<br /> (11), (12). Bio do 16 thing khdng chiin khing chiin tit thing 2/1946 - 5/1948 cua Liin<br /> <br /> (19/12/1946 - 4/1948) cua UBHCKC tinh Hdi Kiin. Khu HI, Trung tfim Luu trQ Qufic gia HI, Hfi sd 92,<br /> Trung tftm Luu trii Quoc gia HI, H6 BO 99, tr.23. tr. 86, 87.<br /> <br /> (13). Bio cdo thanh tuih 18 thing khing chiin (30), (31). Bdo cio thinh tick 18 thing<br /> <br /> ta thing 2/1946 • 5/1948 cia Liin Khu HI. Trung khing chiin lit thdng 2/1946 - 5/1948 cia Liln<br /> <br /> tara Lmi trfi Quoc gia III, Ho so 92, tr.87. Khu III, T r u n g tfim Liru trQ Qufic gia III, Hfi so<br /> 92, tr. 6.<br /> (14), (20), (21). Hi Chi Minh toin tap, T J p 5,<br /> sdd, tr. 90, 49, 49. (32). Bao Cihi Qudc, sff 426, ngfty 4-12-1946.<br /> <br /> (15). Bao cio 16 thing khing chiin 12/1946 - (33). Vilt Bdc 30 nim chiin tranh cdch mang<br /> 5/1948 cua uy ban k/idng chiin hinh chinh Liin 1945-1954, N i b . Quftn dfii Nhftn d i n , H i Nfii,<br /> tinh Hung Yen. Trung tftm LUu trQ Quoc gia III, 1990, tr. 83.<br /> phSng Phu Thu tufing, H5 80 101, tr. 43. (34), (36). D i n g Cfing s i n Viftt Nam ; Van kiln<br /> (16), (18), (19). Hi Chi Minh toin tip, Tftp 4, Ddng toin t4p, Tftp 8 (1945-1947), Nxb. Chinh tti<br /> edd, tr 433-434, 491-495, 495. Qufic gia. H i Nfii, 2000. tr. 243, 243.<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2