Vài nét về tình trạng nghèo đói của người Nùng ở xã Liên Sơn, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn - Lê Minh Anh

X· héi häc sè 1 (93), 2006 77<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Vµi nÐt vÒ t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña ng−êi Nïng<br /> ë x· Liªn S¬n, huyÖn Chi L¨ng, tØnh L¹ng S¬n<br /> <br /> lª minh anh<br /> <br /> <br /> X· Liªn S¬n thuéc huyÖn Chi L¨ng, tØnh L¹ng S¬n. Liªn S¬n cã d©n sè lµ<br /> 827 ng−êi, 111 hé. Trong ®ã n÷ cã 412 ng−êi chiÕm 49,81%, nam 415 ng−êi chiÕm<br /> 50,18%. Toµn x· cã 825 ng−êi thuéc d©n téc Nïng Phµn Sl×nh - nhãm ®Þa ph−¬ng<br /> cña ng−êi Nïng, duy chØ cã 2 phô n÷ lµ ng−êi d©n téc Tµy vÒ lµm d©u t¹i x·. D©n<br /> sè toµn x· chñ yÕu tËp trung ë ba th«n: B¶n L¨m, Hîp §−êng vµ Thiªn CÇn. Bµi<br /> viÕt tËp trung tr×nh bµy vÒ t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh<br /> tr¹ng ®ãi nghÌo hiÖn nay cña ng−êi Nïng Phµn Sl×nh c− tró t¹i mét x· vïng cao<br /> tØnh L¹ng S¬n.1<br /> 1. Quan niÖm cña ng−êi d©n<br /> Chóng t«i ®· tiÕn hµnh pháng vÊn s©u 47 hé gia ®×nh ë b¶n V»ng H×, b¶n Nµ<br /> LÑn, b¶n Th¼ng Khñi thuéc th«n B¶n L¨m vµ 15 hé kh¸c ë hai th«n Hîp §−êng vµ<br /> Thiªn CÇn. §a sè c¸c chñ hé ®−îc pháng vÊn ®Òu ®−a ra nhËn thøc vÒ hé nghÌo ®ãi<br /> trªn ®Þa bµn m×nh c− tró nh− sau:<br /> Nh÷ng hé gia ®×nh thuéc lo¹i nghÌo ®ãi lµ kh«ng cã g¹o ¨n, thiÕu g¹o ¨n tõ 3<br /> th¸ng ®Õn 5 hoÆc 6 th¸ng; nh÷ng hé nµy kh«ng cã ruéng hoÆc b×nh qu©n ®Çu lao<br /> ®éng d−íi 1,7 sµo ruéng; kh«ng cã tr©u, bß cµy kÐo, lîn; nî nÇn bµ con trong b¶n vµ<br /> ng©n hµng do vay ®Ó mua l−¬ng thùc, thùc phÈm vµ chi phÝ cho may mÆc, ch÷a bÖnh<br /> vµ mua ®å thiÕt yÕu kh¸c.<br /> 2. Thùc tr¹ng ®ãi nghÌo t¹i Liªn S¬n<br /> a. §êi sèng, tµi s¶n vµ thu nhËp kinh tÕ<br /> Thùc tÕ hiÖn nay ë Liªn S¬n, ngoµi thu nhËp chÝnh ®èi víi c¸c hé gia ®×nh ë<br /> Liªn S¬n tõ c©y lóa vµ ng« ra, kh«ng cßn nguån thu nµo kh¸c trong n¨m. HÇu hÕt<br /> c¸c s¶n phÈm Ýt ái tõ ch¨n nu«i cã ®−îc chØ ®Ó tiªu dïng vµo dÞp lÔ tÕt, ®¸m ma, ®¸m<br /> c−íi hay gióp ®ì bµ con, anh em, Ýt ®−îc ®em b¸n. Ng« vµ g¹o lµ hai l−îng thùc chñ<br /> ®¹o hiÖn nay cña ng−êi Nïng Phµn Sl×nh ë Liªn S¬n. Hé gia ®×nh Nïng Phµn Sl×nh<br /> x· Liªn S¬n th−êng ¨n 2 b÷a mét ngµy vµo buæi tr−a vµ tèi. §Õn gia ®×nh nµo ë Liªn<br /> <br /> 1<br /> Nh÷ng sè liÖu sö dông trong bµi viÕt lµ kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp ViÖn "Nghiªn cøu vÒ xo¸ ®ãi gi¶m<br /> nghÌo cña c¸c d©n téc miÒn nói phÝa B¾c", tiÕn hµnh th¸ng 8 n¨m 2003.<br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br /> 78 Vµi nÐt vÒ t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña ng−êi Nïng ë x· Liªn S¬n...<br /> <br /> S¬n ta còng b¾t gÆp mét ch¶o to ch¸o ng« ®−îc nh÷ng ng−êi phô n÷ chuÈn bÞ tõ s¸ng<br /> sím ®Ó cho c¸c thµnh viªn gia ®×nh ¨n s¸ng.<br /> Hé gia ®×nh cã thu ®−îc vµi t¹ thãc, nh−ng hä ph¶i b¸n ®i víi sè l−îng ®¸ng<br /> kÓ dïng vµo mua ph©n bãn cho vô sau. NhiÒu hé gia ®×nh ph¶i b¸n thãc ®Ó chi tr¶<br /> cho c¸c c«ng viÖc ®ét xuÊt nh− dÞch vô y tÕ, gi¸o dôc. §©y còng lµ mét trong nh÷ng<br /> nguyªn nh©n ®Èy hé gia ®×nh vµo t×nh tr¹ng thiÕu g¹o ¨n.<br /> Nhµ ë lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ tµi s¶n vËt chÊt cña<br /> hé gia ®×nh n«ng d©n. HÇu hÕt nhµ cña téc ng−êi Nïng Phµn Sl×nh ®Òu lµ nh÷ng ng«i<br /> nhµ t−êng ®Êt, nÒn ®Êt, m¸i lîp ngãi hoÆc cá tranh. Trong tæng sè 111 hé trong toµn x·<br /> kh«ng mét hé gia ®×nh nµo cã nhµ kiªn cè (nhµ x©y t−êng g¹ch, m¸i ®æ bª t«ng...). Sè<br /> nh©n khÈu cã diÖn tÝch nhµ ë tõ 10 - 15 m vu«ng chØ ®¹t 12 %.<br /> b. Lao ®éng vµ viÖc lµm<br /> VÊn ®Ò lao ®éng ë x· cã hai xu h−íng: thø nhÊt, cã mét bé phËn hé gia ®×nh<br /> ®ang trong t×nh tr¹ng thiÕu lao ®éng chÝnh (tõ 18 tuæi trë lªn) nh−ng l¹i ®«ng nh©n<br /> khÈu ¨n theo. Sè hé nµy th−êng r¬i vµo cÆp vî chång trÎ. Thø hai, sè ng−êi trong ®é<br /> tuæi lao ®éng (tõ 18 ®Õn 35) ®ang trong t×nh tr¹ng d− thõa nh−ng l¹i thiÕu c«ng ¨n viÖc<br /> lµm, ®Æc biÖt lµ thiÕu ®Êt ®Ó canh t¸c. Sè lao ®éng d− thõa nµy kh«ng ®i ra ngoµi x· t×m<br /> c¸c c«ng viÖc kh¸c ®Ó kiÕm sèng nh− mét sè bµ con ë vïng ®ång b»ng di c− tõ n«ng th«n<br /> ra thµnh thÞ kiÕm viÖc lµm. HiÖn nay do s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña x· chØ mang tÝnh thêi<br /> vô, nªn míi chØ sö dông hÕt 75% sè lao ®éng, cßn l¹i kho¶ng 25% lao ®éng d− thõa vµ<br /> thiÕu viÖc lµm. T×nh tr¹ng thõa lao ®éng, thiÕu viÖc lµm, thiÕu ®Êt canh t¸c lµ mét trong<br /> nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng di c− tù do cña bµ con tõ n¨m 1981 trë l¹i ®©y ë<br /> x· Liªn S¬n.<br /> c. Vay m−în vµ nî nÇn<br /> Khi thiÕu g¹o ®Ó ¨n, hay thiÕu tiÒn ®Ó trang tr¶i cho c¸c nguån chi tiªu th−êng<br /> ngµy hay ®ét xuÊt nh− ®Õn tr¹m y tÕ... lóc gÆp rñi ro ho¹n n¹n, c¸c hé gia ®×nh rÊt dÔ<br /> bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng ph¶i ®i vay ®Ó trang tr¶i cho nh÷ng kho¶n chi tiªu ®ã. Th«ng<br /> th−êng hé gia ®×nh th−êng vay nî cña bµ con hµng xãm, vay anh chÞ em trong hä vµ<br /> vay ng©n hµng.<br /> T¹i x· Liªn S¬n cã trªn 40 hé gia ®×nh vay nî ng©n hµng tõ 2 n¨m mµ ch−a cã<br /> ®iÒu kiÖn chi tr¶. Trong x· cã kho¶ng 20 hé võa tiÕn hµnh vay ng©n hµng tõ<br /> 3.000.000® ®Õn 5.000.000® ®Ó dïng vµo môc ®Ých ch¨n nu«i. Nh−ng cã mét thùc tÕ<br /> ®ang diÔn ra t¹i x· lµ nhiÒu hé gia ®×nh kh«ng d¸m vay tiÒn cña ng©n hµng ®Ó dïng<br /> vµo c¸c môc ®Ých ch¨n nu«i hay s¶n xuÊt.<br /> d. Gi¸o dôc vµ nguy c¬ t¸i mï ch÷<br /> Qua t×m hiÓu cña chóng t«i th× chñ hé cña 111 hé trong x· chñ yÕu lµ häc d−íi<br /> bËc tiÓu häc hoÆc kh«ng ®−îc ®i häc. Bµ chñ tÞch Héi Phô n÷ vµ «ng BÝ th− §¶ng ñy<br /> lµ hai chñ hé cã tr×nh ®é häc vÊn cao nhÊt x· hiÖn nay, líp 7 vµ líp 10. §Æc biÖt phô<br /> n÷ trong x· Ýt ®−îc ®i häc, hÇu nh− kh«ng nãi vµ hiÓu ®−îc tiÕng phæ th«ng.<br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />  Lª Minh Anh 79<br /> <br /> Trong x· hiÖn cã kho¶ng 50% sè trÎ em ®ang trong ®é tuæi ®i häc tiÓu häc<br /> ®−îc ®Õn tr−êng. HÇu nh− c¸c em trong x· ®Òu qu¸ 1 - 2 tuæi míi vµo líp 1. V× nhµ<br /> c¸c em c¸ch xa tr−êng ®i häc nªn kh«ng thÓ tù m×nh ®i ®−îc vµ ph¶i ®i qua nhiÒu<br /> khe suèi. Sè häc sinh theo häc Trung häc c¬ së rÊt thÊp, c¶ x· cã 15 em ®ang theo<br /> häc líp 8 vµ líp 9 t¹i x· L©m S¬n. HÇu hÕt c¸c em g¸i Nïng ®Òu Ýt ®Õn tr−êng häc.<br /> VÉn lµ nh÷ng quan niÖm cò, phô n÷ vÉn ph¶i lo g¸nh v¸c c«ng viÖc gia ®×nh, néi<br /> trî lµ chÝnh, häc lµ phô, kh«ng häc còng kh«ng sao. Cã hai ®èi t−îng thuéc hai<br /> nhãm tuæi bÞ mï ch÷ vµ t¸i mï ch÷ nhiÒu nhÊt ë Liªn S¬n lµ tõ 10 ®Õn 15 tuæi vµ<br /> 35 ®Õn 40 tuæi.<br /> e. Søc khoÎ vµ bÖnh tËt<br /> Tr¹m y tÕ x· hiÖn nay cã 2 ng−êi, mét y t¸ vµ 1 y sü, chñ yÕu lµ cung cÊp<br /> thuèc cho bµ con theo danh môc thuèc cÊp kh«ng cho d©n thuéc diÖn c¸c x· ®Æc biÖt<br /> khã kh¨n. ViÖc sinh ®Î vµ tiªm phßng t¹i tr¹m y tÕ hÇu nh− Ýt diÔn ra, v× bµ con cßn<br /> gi÷ phong tôc sinh t¹i nhµ. VÊn ®Ò tiªm phßng cho trÎ em theo ®Þnh kú t¹i x· cßn<br /> gÆp nhiÒu khã kh¨n. HiÖn kho¶ng 60 ®Õn 70% sè trÎ em trong x· ®−îc tiªm phßng.<br /> NhiÒu lÇn tr¹m y tÕ cö nh©n viªn ®i tõng hé gia ®×nh cã con trong ®é tuæi tiªm phßng<br /> ®Ó tiªm mµ gia ®×nh kh«ng cho tiªm. ChÞ em phô n÷ hiÖn nay rÊt Ýt dïng c¸c biÖn<br /> ph¸p tr¸nh thai. Hä th−êng dïng bµi thuèc cæ truyÒn ®Ó uèng khi kh«ng muèn sinh<br /> con. khi nµo muèn sinh, l¹i uèng mét lo¹i l¸ c©y kh¸c.<br /> C¸c c¨n bÖnh phæi, h« hÊp, ®−êng ruét ë trÎ nhá còng kh«ng ph¶i lµ hiÕm. Sù<br /> thiÕu thèn vÒ l−¬ng thùc, thùc phÈm vµ thiÕu kiÕn thøc vÒ ch¨m sãc trÎ s¬ sinh lu«n<br /> lµ ng−êi b¹n ®ång hµnh ®èi víi kh«ng Ýt gia ®×nh thiÕu ®ãi.<br /> g. Vai trß cña ng−êi phô n÷ trong gia ®×nh vµ ngoµi x· héi<br /> Ng−êi phô n÷ Nïng Phµn Sl×nh Liªn S¬n chØ biÕt lo c¸c c«ng viÖc gia ®×nh<br /> mét c¸ch cÇn mÉn vµ nh− lµ sù cam chÞu nh÷ng thiÖt thßi trong gia ®×nh so víi ng−êi<br /> ®µn «ng. Hä hÇu nh− rÊt Ýt ®−îc tham gia hay quyÕt ®Þnh c¸c c«ng viÖc lín nh− lµm<br /> nhµ, c−íi vî g¶ chång cho con, vay tiÒn cña ng©n hµng ®Ó s¶n xuÊt, chuyÓn ®æi c¸c<br /> lo¹i c©y trång gièng míi còng nh− nh÷ng c«ng viÖc hÖ träng kh¸c trong gia ®×nh. §Æc<br /> biÖt lµ hä rÊt Ýt khi ®i dù nh÷ng ®¸m cç cña bµ con trong hä hay trong b¶n. Vµ ngay<br /> c¶ ®èi víi c¸c buæi sinh ho¹t, häp hµnh cña c¸c tæ chøc ®oµn thÓ còng rÊt Ýt thÊy sù<br /> tham gia cña hä. Cã lÏ mét phÇn do tËp qu¸n truyÒn thèng, ng−êi phô n÷ Nïng Phµn<br /> Sl×nh rÊt ng¹i tiÕp xóc víi mäi ng−êi tr−íc ®¸m ®«ng. Nh−ng th−êng nh÷ng lý do<br /> lu«n ®−îc ®−a ra vÒ viÖc khiÕn hä kh«ng tham gia bÊt cø cuéc häp hµnh sinh ho¹t<br /> nµo lµ: bËn bÞu con c¸i vµ c«ng viÖc nhµ.<br /> h. §èi phã víi khã kh¨n chñ yÕu b»ng kh¶ n¨ng cña chÝnh gia ®×nh.<br /> §ãi nghÌo cña ®ång bµo ë x· Liªn S¬n kh«ng ph¶i lµ ®iÒu ®Æc biÖt hay ch−a<br /> tõng x¶y ra. Hä vÉn bÞ thiÕu g¹o ¨n nh−ng kh«ng x¶y ra t×nh tr¹ng thiÕu gay g¾t<br /> nh− hiÖn nay. V× tr−íc ®©y ®ång bµo cã thÓ tiÕn hµnh khai th¸c c¸c nguån cñ, qu¶,<br /> rau ë nh÷ng c¸nh rõng trong b¶n, nay nh÷ng c¸nh rõng nµy ®· ®−îc giao cho tõng<br /> <br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br /> 80 Vµi nÐt vÒ t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña ng−êi Nïng ë x· Liªn S¬n...<br /> <br /> hé gia ®×nh. ViÖc khai th¸c rõng tù nhiªn mét c¸ch tù do kh«ng cßn tån t¹i n÷a.<br /> Ngµy nay, cuéc sèng cña ®ång bµo chñ yÕu dùa vµo h¹t thãc.<br /> Ngoµi thiÕu l−¬ng thùc ®Ó ¨n hµng ngµy, ®ång bµo cßn thiÕu tiÒn trong viÖc<br /> chi tiªu cho c¸c nhu yÕu phÈm nh− dÇu th¾p, muèi ¨n, mì ¨n, vµ c¸c phÝ tæn thuèc<br /> men do èm ®au, bÖnh tËt hay c¸c cuéc th¨m viÕng ng−êi th©n, mõng ®¸m c−íi,... GÆp<br /> nh÷ng lóc nh− vËy, ng−êi d©n chØ biÕt ®em c©n thãc, con gµ ®i b¸n hoÆc ph¶i vay nî<br /> t¹m mét vµi tr¨m ngµn cña ng−êi th©n mµ kh«ng ph¶i tr¶ l·i nh− ë ®« thÞ hay kiÓu”<br /> tÝn dông “thuª tiÒn nÆng l·i" ë mét sè n¬i ®ång b»ng miÒn xu«i.<br /> 3. Nguyªn nh©n cña sù nghÌo ®ãi t¹i Liªn S¬n<br /> a. §Êt ®ai, khÝ hËu, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®éc canh vµ sù bÊt lîi<br /> Tæng diÖn tÝch ®Êt ®ai toµn x· lµ 1.450 ha. Trong ®ã, ®Êt n«ng nghiÖp 85 ha<br /> chiÕm 14,8% tæng diÖn tÝch ®Êt toµn x·. §Êt dïng chuyªn trång lóa chØ cã 69,4 ha<br /> (4,78% tæng diÖn tÝch). Trong ®ã, 19,8 ha ®Êt cÊy lóa hai vô, cßn l¹i 49,6 ha chØ cÊy<br /> ®−îc mét vô. §Êt ®Ó cÊy lóa l¹i toµn lµ ®Êt dèc, b¹c mµu. §©y lµ nh÷ng yÕu tè hÕt søc<br /> bÊt lîi vÒ ®Êt ®ai mµ ng−êi d©n trong vïng ph¶i g¸nh chÞu vµ cã thÓ lµ mét trong<br /> nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng di c− tù do cña ®ång bµo vµo c¸c tØnh<br /> T©y Nguyªn vµ Nam Bé.<br /> b. Giao th«ng lu«n lµ mèi quan ng¹i<br /> X· Liªn S¬n c¸ch thÞ x· L¹ng S¬n 28 km vµ thÞ trÊn §ång Má cña huyÖn Chi<br /> L¨ng 30 km. C¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng liªn th«n, liªn x·, liªn huyÖn vµ liªn tØnh<br /> ®Òu lµ ®−êng ®Êt. C¸c ph−¬ng tiÖn xe cé chØ cã thÓ ho¹t ®éng ®−îc khi trêi n¾ng gi¸o.<br /> Cßn trêi m−a c¸c tuyÕn ®−êng nµy rÊt lÇy léi vµ bÞ c¾t bëi nhiÒu con suèi mµ x· ch−a<br /> thÓ cã kinh phÝ ®Ó x©y gÇm qua suèi, nªn viÖc l−u th«ng hµng hãa vµ ®i l¹i cña bµ<br /> con gÆp nhiÒu khã kh¨n. ChÝnh sù bÊt lîi nµy lµ rµo c¶n rÊt lín trong giao l−u kinh<br /> tÕ - v¨n hãa cña ng−êi Liªn S¬n ®èi víi c¸c vïng l©n cËn vµ bªn ngoµi.<br /> c. Khoa häc kü thuËt vµ h−ëng thô v¨n hãa<br /> C¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c hé gia ®×nh Nïng Phµn Sl×nh ë Liªn S¬n vÉn dùa vµo<br /> c¸c nguån thu tõ nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp truyÒn thèng lµ trång trät vµ ch¨n nu«i.<br /> Mét nguyªn nh©n dÉn tíi t×nh tr¹ng thiÕu ¨n cña téc ng−êi Nïng Phµn Sl×nh ë Liªn<br /> S¬n lµ ®ång bµo cßn ch−a thËt sù tin t−ëng vµ ¸p dông c¸c lo¹i gièng míi cã n¨ng<br /> suÊt cao. VÊn ®Ò ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp hoµn toµn v¾ng bãng ë Liªn S¬n. Së dÜ<br /> c¸c ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp kh«ng ph¸t triÓn v×: kh¶ n¨ng tæ chøc, c¬ héi tiÕp<br /> cËn tÝn dông, nguån lao ®éng chÊt l−îng thÊp nÕu kh«ng muèn nãi lµ kh«ng cã tay<br /> nghÒ, kü thuËt.<br /> Ph−¬ng tiÖn phæ biÕn nhÊt ë c¸c hé gia ®×nh hiÖn nay lµ chiÕc ®µi b¸n dÉn<br /> ®−îc Nhµ n−íc cÊp cho ®ång bµo vïng s©u, vïng xa ®Æc biÖt khã kh¨n. Nh−ng khi<br /> nghe ®µi tiÕng nãi ViÖt Nam ph¸t tiÕng phæ th«ng th× hÇu hÕt bµ con kh«ng hiÓu<br /> ®−îc nªn hä rÊt Ýt khi nghe. §a phÇn lµ ®µi b¸n dÉn cña c¸c hé gia ®×nh ®Òu b¾t sãng<br /> ph¸t thanh ®µi Qu¶ng T©y (Trung Quèc) ®Ó nghe tiÕng Choang.<br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />  Lª Minh Anh 81<br /> <br /> 4. KÕt luËn<br /> Nh÷ng bÊt lîi vÒ ®Êt ®ai, giao th«ng, khÝ hËu thêi tiÕt, cung c¸ch lao ®éng<br /> truyÒn thèng, sù h¹n chÕ giao tiÕp, v.v... ®ang ®Èy téc ng−êi nµy vµo t×nh tr¹ng<br /> nghÌo ®ãi h¬n. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ, nÕu ng−êi Nïng Liªn S¬n ®· vµ vÉn cø dùa vµo cung<br /> c¸ch øng xö vµ mèi quan hÖ cæ truyÒn ®Ó t¹o ra sù c©n b»ng ®èi víi sù tån t¹i cho<br /> céng ®ång m×nh trong m«i tr−êng kinh tÕ - x· héi Ýt s«i ®éng, sèng theo tËp tôc cæ<br /> truyÒn. Vµ, lÊy viÖc chuyÓn c− tù do ®i n¬i kh¸c lµm lèi tho¸t cho søc Ðp vÒ gia t¨ng<br /> d©n sè còng nh− sù c¹n kiÖt vÒ tµi nguyªn, thu hÑp vÒ ®Êt canh t¸c th× lµ lèi tho¸t<br /> kh«ng mang tÝnh ph¸t triÓn.<br /> An toµn l−¬ng thùc t¹i x· Liªn S¬n ®ang lµ mét vÊn ®Ò næi cém lín. Trong<br /> khi sè liÖu b¸o c¸o rÊt kh¸c xa so víi t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi mµ ng−êi d©n n¬i ®©y<br /> ®ang ph¶i ch¶i qua. Theo kh¶o s¸t cña chóng t«i, th× t×nh tr¹ng thiÕu l−¬ng thùc<br /> (thiÕu g¹o) cña hé gia ®×nh vµo kho¶ng 50% tæng sè hé trong toµn x·. Ngoµi sè hé<br /> thiÕu g¹o ¨n mét vµi th¸ng trë lªn th× cßn tíi 30 - 40 % sè hé trong x· thuéc nhãm<br /> nguy c¬ cao vÒ mÊt an toµn l−¬ng thùc. Tr−íc m¾t còng cã thÓ kh«ng thiÕu g¹o ¨n,<br /> nh−ng khi gÆp rñi ro trong s¶n xuÊt nh− thiªn tai mÊt mïa th× hé sÏ r¬i vµo t×nh<br /> tr¹ng thiÕu l−¬ng thùc ®Ó sö dông.<br /> <br /> <br /> Tµi liÖu tham kh¶o<br /> <br /> 1. C«ng ty ADUKI: VÊn ®Ò nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam. Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia. Hµ Néi - 1996.<br /> 2. IFAD. Assessment of Rural Poverty Asia and the Pacific. Rome, 2002.<br /> 3. Kevin Watkins. B¸o c¸o cña Oxfam vÒ t×nh tr¹ng nghÌo khæ trªn thÕ giíi. Nxb. ChÝnh trÞ<br /> Quèc gia. Hµ Néi - 1997.<br /> 4. L−¬ng Hång Quang (chñ biªn). V¨n hãa cña nhãm nghÌo ë ViÖt Nam thùc tr¹ng vµ gi¶i<br /> ph¸p. Viªn V¨n hãa & Nxb. V¨n hãa th«ng tin. Hµ Néi - 2001.<br /> 5. Liªn hiÖp quèc (UNDP, UNFPA, UNICEF). Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt Nam. Hµ Néi<br /> th¸ng 10 - 1995.<br /> 6. Ng©n hµng thÕ giíi: ViÖt Nam ®¸nh gi¸ sù nghÌo ®ãi vµ chiÕn l−îc. Hµ Néi, 1995.<br /> 7. Ng©n hµng thÕ giíi: ViÖt Nam tÊn c«ng nghÌo ®ãi. (B¸o c¸o ph¸t triÓn cña ViÖt Nam 2000<br /> -B¸o c¸o chung cña nhãm céng t¸c c¸c chuyªn gia chÝnh phñ - Nhµ tµi trî - Tæ chøc phi<br /> chÝnh phñ).<br /> 8. Ng©n hµng thÕ giíi: ViÖt Nam tiÕng nãi cña ng−êi nghÌo. Hµ Néi, th¸ng 11- 1999.<br /> 9. Ng©n hµng thÕ giíi: B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam n¨m 2004.<br /> 10. Lª Ph−îng: VÒ t×nh h×nh nghiªn cøu nghÌo ®ãi ë n−íc ta trong thêi kú ®æi míi. T¹p chÝ X·<br /> héi häc, sè 1 n¨m 2000.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn<br />