ϭϭ<br />
1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
ĈӖNG VĂN THU(*)<br />
<br />
VAI TRÒ VÀ ҦNH HѬӢNG<br />
CӪA Ĉӊ NHҨT PHÁP CHӪ THÍCH ĈӬC NHUҰN<br />
TRONG SӴ NGHIӊP XÂY DӴNG GIÁO HӜI PHҰT GIÁO<br />
VIӊT NAM GIAI ĈOҤN 1980 - 1990<br />
Tóm tҳt: Trên c˯ sͧ giͣi thi͏u khái quát thân th͇ và s nghi͏p cͯa<br />
Hòa th˱ͫng Thích Ĉͱc Nhu̵n, bài vi͇t này t̵p trung nêu và phân<br />
tích ÿóng góp cͯa Ngài, trên ngôi v͓ Ĉ͏ nh̭t Pháp chͯ H͡i ÿ͛ng<br />
Chͱng minh, vͣi vi͏c ÿoàn k͇t th͙ng nh̭t Tăng ÿoàn và công tác<br />
ÿào t̩o Tăng tài cͯa Giáo h͡i Ph̵t giáo Vi͏t Nam trong giai ÿo̩n<br />
1980 - 1990.<br />
Tӯ khóa: Ĉ͏ nh̭t Pháp chͯ, Hòa th˱ͫng Thích Ĉͱc Nhu̵n, H͡i<br />
ngh͓ Ĉ̩i bi͋u Th͙ng nh̭t Ph̵t giáo Vi͏t Nam, Giáo h͡i Ph̵t giáo<br />
Vi͏t Nam.<br />
1. Nhұp ÿӅ<br />
Ĉҥi lão Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn (1897 - 1993) là ĈӋ nhҩt Pháp<br />
chӫ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam (1981 - 1993). Trên ngôi vӏ Pháp chӫ<br />
Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam, Ngài là mӝt vӏ cao tăng ÿã trӑn ÿӡi hiӃn<br />
dâng cho lý tѭӣng hoҵng pháp ÿӝ sinh; nhiӋt tâm góp phҫn to lӟn vào sӵ<br />
nghiӋp làm sáng danh Phұt giáo và dân tӝc ViӋt Nam; là tҩm gѭѫng sáng<br />
trong tu thân, hành ÿҥo. Ngài luôn lҩy giӟi hҥnh tinh nghiêm làm thân<br />
giáo ÿӇ răn dҥy, sách tҩn kҿ hұu lai; luôn thӇ hiӋn tinh thҫn Bi, Trí, DNJng<br />
trong công hҥnh vô ngã vӏ tha, tұn lӵc chuyên tâm vào sӵ nghiӋp hoҵng<br />
dѭѫng chính pháp, chú trӑng ÿào tҥo Tăng tài ÿӇ có nguӗn nhân lӵc Tăng<br />
ni có ÿҥo hҥnh phөc vө nhân gian.<br />
2. Ĉҥi lão Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn vӟi viӋc ÿoàn kӃt thӕng<br />
nhҩt Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam<br />
Ĉҥi lão Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn, pháp hiӋu Thanh ThiӋu, pháp<br />
danh Ĉӭc Huy, thӃ danh Phҥm Ĉӭc Hҥp, sinh năm Ĉinh Dұu (1897) tҥi<br />
thôn Quҫn Phѭѫng, xã Hҧi Phѭѫng, huyӋn Hҧi Hұu, tӍnh Nam Ĉӏnh. Năm<br />
͘ Hòa thѭӧng Thích Gia Quang, Hӝi ÿӗng Trӏ sӵ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam<br />
<br />
Ύ<br />
<br />
<br />
<br />
1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
<br />
1912, Ngài xin phép song thân xuҩt gia ÿҫu Phұt, sѫ tâm cҫu pháp vӟi sѭ<br />
tә Thích Thanh Nghƭa (thuӝc ThiӅn phái Tào Ĉӝng, chùa Quҧng Bá,<br />
thành phӕ Hà Nӝi), trө trì chùa Ĉӗng Ĉҳc (xã Ĉӗng Hѭӟng, huyӋn Kim<br />
Sѫn, tӍnh Ninh Bình). Sau khi thӃ phát xuҩt gia, Ngài ÿѭӧc nghiӋp sѭ gӱi<br />
ÿӃn chùa Thanh Nӝn (huyӋn Kim Bҧng, tӍnh Hà Nam) hӑc ÿҥo vӟi sѭ tә<br />
Thích Thanh Ninh. Vӟi ÿӭc hҥnh khiêm cung, siêng năng, hiӃu hӑc, Ngài<br />
luôn ÿѭӧc sѭ tә thѭѫng yêu và kǤ vӑng là pháp khí cӫa tùng lâm.<br />
Năm 1917, xuân ÿҥo lý ÿѫm bông trí tuӋ, tâm Bӗ ĈӅ tӓa giӟi ngát<br />
hѭѫng, Ngài ÿѭӧc tôn sѭ cho thө giӟi Cө túc tҥi chùa Phúc Nhҥc, tӍnh<br />
Ninh Bình. Ngài thӵc sӵ dӵ vào hàng Tăng bҧo vӟi trӑng trách: “thѭӧng<br />
cҫu Phұt ÿҥo, hҥ hóa quҫn sinh”. Sau khi ÿҳc pháp, Ngài tiӃp tөc hành<br />
cѭӟc, tham hӑc ӣ các chӕn tә lӟn ӣ MiӅn Bҳc nhѭ chӕn tә Ĉào Xuyên<br />
(thành phӕ Hà Nӝi) do Tә Giám Thông MӋnh giҧng dҥy, chӕn tә Bҵng<br />
(huyӋn Thѭӡng Tín, thành phӕ Hà Nӝi) và chӕn tә Sӣ (quұn Ĉӕng Ĉa,<br />
thành phӕ Hà Nӝi) do Tә Phan Trung Tӭ thuyӃt pháp. Trҧi qua bao năm<br />
tháng chuyên tâm tu hӑc tҥi các chӕn tә này, Ngài trӣ thành mӝt bұc ÿҥo<br />
hҥnh trong sáng, không nhӳng uyên thâm Phұt pháp mà còn quán triӋt cҧ<br />
Khәng giáo, Ĉҥo giáo, trӣ thành tiêu ÿích cho hàng Tăng ni, Phұt tӱ<br />
ngѭӥng mӝ, quy tâm.<br />
Năm 1940, Ngài thӯa kӃ trө trì chùa Ĉӗng Ĉҳc, huyӋn Kim Sѫn, tӍnh<br />
Ninh Bình. Tҥi ÿây, Phұt sӵ ÿҫu tiên cӫa Ngài là thành lұp 02 trѭӡng Phұt<br />
hӑc ӣ chùa Ĉӗng Ĉҳc và chùa KǤ Lân. Trong khoҧng thӡi gian ÿó, Ngài<br />
thѭӡng làm chӫ trѭӡng Hҥ các chùa Phúc Nhҥc, Ĉҥi Hӳu, Non Nѭӟc, Lê<br />
Xá, Bà Ĉá,v.v…<br />
Vӟi ÿӭc ÿӝ tu hành, giӟi luұt tinh nghiêm, năm 1950, Hӝi Phұt giáo<br />
tӍnh Ninh Bình cung thӍnh Ngài giӳ chӭc Giám luұt Phұt giáo tӍnh ÿӇ làm<br />
tiêu ÿích cho Tăng ni, Phұt tӱ trên con ÿѭӡng tiӃn tu Tam Vô Lұu Hӑc.<br />
Năm 1955, sau khi hoà bình lұp lҥi, Ngài ÿѭӧc mӡi lên Hà Nӝi ÿӇ<br />
tham gia tә chӭc lҥi Giáo hӝi. Trong thӡi gian này, Ngài vӅ trө trì chùa<br />
Phә Giác, quұn Ĉӕng Ĉa, thành phӕ Hà Nӝi ÿӇ tiӋn viӋc ÿi sang chùa<br />
Quán Sӭ. Sau ÿó mӝt thӡi gian, Ngài ÿѭӧc bә nhiӋm làm trө trì chùa<br />
Quán Sӭ.<br />
Năm 1956, Ngài ÿѭӧc bҫu làm Phó Trӏ sӵ Giáo hӝi Tăng già Bҳc ViӋt,<br />
kiêm ÿҥi diӋn Phұt giáo Thӫ ÿô. Tháng 3/1958, Hӝi Phұt giáo Thӕng nhҩt<br />
<br />
Ĉ͓QJ 9ăQ 7KX 9DL WUz Yj ɠQK Kɉ͟QJ«<br />
<br />
<br />
<br />
ViӋt Nam thành lұp do Hòa thѭӧng Thích Trí Ĉӝ làm Hӝi trѭӣng. Ngài ÿѭӧc<br />
Ĉҥi hӝi suy cӱ làm Phó Hӝi trѭӣng Hӝi Phұt giáo Thӕng nhҩt ViӋt Nam.<br />
Năm 1979, sau khi Hòa thѭӧng Thích Trí Ĉӝ, Hӝi trѭӣng Hӝi Phұt<br />
giáo Thӕng nhҩt ViӋt Nam thӏ tӏch, Ngài ÿѭӧc suy cӱ làm Hӝi trѭӣng cho<br />
ÿӃn ngày thӕng nhҩt Phұt giáo cҧ nѭӟc năm 1981.<br />
Năm 1980, Ngài ÿӭng ra thành lұp nghƭa trang tҥi chùa HuǤnh Cung,<br />
huyӋn Thanh Trì, thành phӕ Hà Nӝi. CNJng trong năm này, Ngài vӅ chùa<br />
Hòe Nhai, chӕn tә cӫa ThiӅn phái Tào Ĉӝng. Năm 1986, Ngài chính thӭc<br />
vӅ ngôi chùa này trө trì cho ÿӃn khi viên tӏch.<br />
Năm 1980, trong bӕi cҧnh nѭӟc nhà hoàn toàn ÿӝc lұp thӕng nhҩt,<br />
Tăng ni, Phұt tӱ cҧ nѭӟc mong muӕn thӵc hiӋn ý nguyӋn bao ÿӡi cӫa các<br />
bұc tiӅn nhân là thӕng nhҩt, hòa hӧp Phұt giáo ViӋt Nam. Ban Vұn ÿӝng<br />
Thӕng nhҩt Phұt giáo ViӋt Nam ra ÿӡi ÿã cung thӍnh Ngài làm Chӭng<br />
minh Ban Vұn ÿӝng. CNJng trong năm này, Ngài vào lѭu trú tҥi Tә ÿình<br />
Vƭnh Nghiêm ӣ Thành phӕ Hӗ Chí Minh mӝt năm ÿӇ cùng vӟi Ban Vұn<br />
ÿӝng Thӕng nhҩt Phұt giáo ViӋt Nam thӵc hiӋn ý nguyӋn thӕng nhҩt Phұt<br />
giáo. Ban Vұn ÿӝng ÿã nhұn ÿѭӧc sӵ chào ÿón và ӫng hӝ nӗng nhiӋt cӫa<br />
Tăng ni, Phұt tӱ ViӋt Nam.<br />
ĈӇ chuҭn bӏ cho quá trình thӕng nhҩt Phұt giáo ViӋt Nam, Ban Vұn<br />
ÿӝng Thӕng nhҩt Phұt giáo ViӋt Nam ÿã có nhiӅu buәi tiӃp xúc, làm viӋc<br />
vӟi lãnh ÿҥo các tә chӭc, hӋ phái Phұt giáo và ÿông ÿҧo Tăng ni, Phұt tӱ<br />
trong cҧ nѭӟc. Trong khoҧng mӝt tháng, Ban Vұn ÿӝng ÿã có ba buәi ra<br />
mҳt tҥi ba trung tâm Phұt giáo, cNJng là ba trung tâm kinh tӃ, văn hóa, xã<br />
hӝi lӟn trong cҧ nѭӟc là Hà Nӝi, HuӃ và Thành phӕ Hӗ Chí Minh nhҵm<br />
tranh thӫ sӵ ӫng hӝ cӫa Tăng ni, Phұt tӱ, chuҭn bӏ cho sӵ ra ÿӡi cӫa mӝt<br />
tә chӭc Phұt giáo ViӋt Nam toàn quӕc.<br />
Sau thӡi gian chuҭn bӏ chín muӗi, Ban Vұn ÿӝng Thӕng nhҩt Phұt<br />
giáo ViӋt Nam ÿã quyӃt ÿӏnh lҩy tháng 11/1981 là thӡi gian ÿӇ tә chӭc<br />
Hӝi nghӏ Thành lұp Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam. Hӝi nghӏ diӉn ra tҥi<br />
chùa Quán Sӭ, thành phӕ Hà Nӝi. Trong hӝi nghӏ, Ngài ÿѭӧc suy tôn<br />
ngôi vӏ Pháp chӫ Hӝi ÿӗng Chӭng minh Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam.<br />
Khi ÿó, Ngài ÿã 84 tuәi. Ĉây là lҫn thӕng nhҩt quy mô lӟn nhҩt tӯ trѭӟc<br />
ÿӃn nay, tұp hӧp 9 tә chӭc, hӋ phái ÿҥi diӋn cho Phұt giáo cҧ 3 miӅn.<br />
Tӯ ÿây, Phұt giáo ViӋt Nam ÿã có ngôi nhà chung mang tên Giáo hӝi<br />
Phұt giáo ViӋt Nam, là tә chӭc hӧp pháp duy nhҩt ÿҥi diӋn cho Phұt giáo<br />
ViӋt Nam ӣ trong nѭӟc cNJng nhѭ trên thӃ giӟi.<br />
<br />
13<br />
<br />
<br />
<br />
1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
<br />
Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam ra ÿӡi ÿã chӭng tӓ tinh thҫn ÿoàn kӃt hòa<br />
hӧp, biӇu hiӋn sӵ thӕng nhҩt ý chí và nguyӋn vӑng cӫa ÿông ÿҧo Tăng ni,<br />
Phұt tӱ, phù hӧp vӟi xu thӃ phát triӇn cӫa ÿҩt nѭӟc trong tình hình mӟi.<br />
3. Ĉҥi lão Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn vӟi công tác ÿào tҥo<br />
Tăng tài, xây dӵng nguӗn nhân lӵc phát triӇn Giáo hӝi<br />
Trong bài viӃt M͡t vài c̫m nh̵n chân thành h˱ͣng ÿ͇n Ĉ̩i lão Hòa<br />
th˱ͫng Pháp chͯ Giáo h͡i Ph̵t giáo Vi͏t Nam, Hòa thѭӧng Thích Minh<br />
Châu ÿã nhҩn mҥnh: “BiӃt chúng tôi có trách nhiӋm chăm lo vҩn ÿӅ giáo<br />
dөc Tăng ni, Hòa thѭӧng luôn luôn lo lҳng chѭѫng trình tu hӑc cӫa giӟi<br />
trҿ. Hòa thѭӧng sӧ rҵng các Tăng ni có hӑc lҥi không tu, có tu lҥi không<br />
hӑc, thái ÿӝ nào cNJng nguy hiӇm cho giӟi Tăng ni và có hҥi cho tѭѫng lai<br />
Phұt giáo ViӋt Nam. Cho nên, Hòa thѭӧng luôn nhҳc nhӣ chúng tôi chu<br />
toàn vҩn ÿӅ giáo dөc Tăng ni, cҧ vӅ pháp hӑc lүn pháp hành. Có nhѭ vұy,<br />
các Tăng ni mӟi có khҧ năng tiӃp dүn hұu lai, bҧo Phұt ân ÿӭc”(1).<br />
Ngay sau khi ÿҩt nѭӟc ÿѭӧc giҧi phóng và thӕng nhҩt (1975), Hӝi<br />
Phұt giáo Thӕng nhҩt ViӋt Nam ÿã xin phép Nhà nѭӟc cho mӣ các lӟp<br />
bӗi dѭӥng ÿào tҥo Tăng ni khҭn cҩp. Nhӳng lӟp hӑc ba tháng, sáu tháng<br />
liên tөc ÿѭӧc mӣ ra. Ngài luôn ÿѭӧc Hòa thѭӧng Thích Trí Ĉӝ ӫy thác<br />
giӳ trӑng trách trong viӋc giáo dөc và ÿào tҥo Phұt giáo.<br />
Nhӳng hӑc tăng cӫa các khóa hӑc nói trên, sau ÿó ÿã ÿҧm nhiӋm tӕt<br />
nhӳng nhiӋm vө quan trӑng ӣ các cҩp cӫa Hӝi Phұt giáo Thӕng nhҩt ViӋt<br />
Nam. ĈӃn nay, nhiӅu vӏ ÿã viên tӏch, mӝt sӕ vӏ hiӋn còn ÿang giӳ trӑng<br />
trách trong Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam.<br />
Trong các khóa ÿào tҥo, dù ngҳn hҥn hay dài hҥn, Ngài luôn quan tâm<br />
nhҳc nhӣ Tăng ni sinh phҧi chú trӑng giӳ gìn giӟi luұt và phҧi hӑc chӳ<br />
Hán. Theo Ngài, kinh sách Phұt giáo chӫ yӃu bҵng chӳ Hán, nӃu không<br />
thông thҥo chӳ Hán sӁ không hiӇu hӃt ÿѭӧc nghƭa lý cӫa kinh ÿiӇn.<br />
Khi Ĉҥi lão Hòa thѭӧng Thích Trí Ĉӝ viên tӏch (1978), Ngài ÿѭӧc Hӝi<br />
Phұt giáo Thӕng nhҩt ViӋt Nam suy cӱ vào vӏ trí Hӝi trѭӣng Hӝi Phұt<br />
giáo Thӕng nhҩt ViӋt Nam kiêm HiӋu trѭӣng Trѭӡng Tu hӑc Phұt pháp<br />
Trung ѭѫng. Vӟi cѭѫng vӏ mӟi này, Ngài lҥi cùng vӟi quý vӏ trong Ban<br />
Thѭӡng trӵc Trung ѭѫng thúc ÿҭy các hoҥt ÿӝng cӫa Hӝi. Ngài luôn nhҳc<br />
nhӣ Tăng ni tu hӑc và hành ÿҥo phҧi ÿúng vӟi chính pháp.<br />
Mӝt sӵ kiӋn ghi nhұn công trҥng ÿào tҥo Tăng tài cӫa Ngài mà hàng<br />
hұu thӃ thѭӡng soi nhҳc là tҥi Hӝi nghӏ Thành lұp Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt<br />
<br />
Ĉ͓QJ 9ăQ 7KX 9DL WUz Yj ɠQK Kɉ͟QJ«<br />
<br />
<br />
<br />
Nam tҥi chùa Quán Sӭ vào chiӅu ngày 6/11/1981. ĈӃn thӡi ÿiӇm Ĉҥi hӝi<br />
suy tôn Hӝi ÿӗng Chӭng minh và suy cӱ Hӝi ÿӗng Trӏ sӵ, Hòa thѭӧng<br />
Thích Trí Thӫ, Trѭӣng ban Vұn ÿӝng Thӕng nhҩt Phұt giáo ViӋt Nam,<br />
thay mһt Chӫ tӏch ÿoàn và toàn thӇ ÿҥi biӇu cung thӍnh Ngài ÿҧm nhұn<br />
ngôi vӏ Pháp chӫ Hӝi ÿӗng Chӭng minh ÿҫu tiên cӫa Giáo hӝi Phұt giáo<br />
ViӋt Nam.<br />
Cҧ hai lҫn Ngài ÿӅu khiêm tӕn tӯ chӕi. ĈӃn lҫn thӭ ba, Ngài phát biӇu,<br />
nӃu chѭ tôn ÿӭc mӝt lòng quyӃt bҫu Ngài làm Pháp chӫ thì ÿӅ nghӏ Ĉҥi<br />
hӝi chҩp thuұn ÿӅ ÿҥt lên Chính phӫ cho phép Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt<br />
Nam ÿѭӧc thӵc hiӋn 03 ÿiӅu, trong ÿó có vҩn ÿӅ trѭӡng Phұt hӑc:<br />
“Trѭӡng Phұt hӑc ÿѭӧc thiӃt lұp trên cҧ 3 miӅn Bҳc, Trung, Nam. Tҥi<br />
Thӫ ÿô Hà Nӝi ÿѭӧc phép thiӃt lұp mӝt trѭӡng ÿҥi hӑc Phұt giáo. Tҥi<br />
thành phӕ HuӃ ÿѭӧc phép thiӃt lұp mӝt trѭӡng ÿҥi hӑc Phұt giáo. Tҥi<br />
Thành phӕ Hӗ Chí Minh ÿѭӧc phép thiӃt lұp mӝt trѭӡng ÿҥi hӑc Phұt<br />
giáo. Ngoài ra, các tӍnh trong toàn quӕc, mӛi tӍnh cNJng ÿӅu ÿѭӧc phép<br />
thành lұp mӝt Phұt hӑc viӋn, tuǤ theo khҧ năng và nhu cҫu mӛi tӍnh, nӃu<br />
có thӇ làm ÿѭӧc”(2).<br />
NguyӋn vӑng cӫa Ĉӭc Pháp chӫ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam ÿѭӧc<br />
trình lên Chӫ tӏch Hӝi ÿӗng Bӝ trѭӣng Phҥm Văn Ĉӗng và ÿѭӧc chҩp<br />
thuұn. Ngay sau Ĉҥi hӝi, hai trѭӡng cao cҩp Phұt hӑc ÿѭӧc thành lұp tҥi<br />
chùa Quán Sӭ (Hà Nӝi) và ThiӅn viӋn Vҥn Hҥnh (Thành phӕ Hӗ Chí<br />
Minh). Bҳt ÿҫu tӯ NhiӋm kǤ III (1993 - 1997), hai trѭӡng trên ÿәi thành<br />
Hӑc viӋn Phұt giáo ViӋt Nam và có thêm mӝt Hӑc viӋn Phұt giáo ÿһt tҥi<br />
Thành phӕ HuӃ. Cҧ ba hӑc viӋn Phұt giáo này ÿã và ÿang hoҥt ÿӝng tӕt<br />
cho ÿӃn hiӋn nay.<br />
Trong lӉ bӃ giҧng khóa ÿҫu tiên cӫa Trѭӡng Cao cҩp Phұt hӑc ViӋt<br />
Nam cѫ sӣ I tҥi chùa Quán Sӭ năm 1985, Ngài ÿã ban ÿҥo tӯ: “Muӕn<br />
thӵc hành tӯ bi phҧi có trí tuӋ mà trí tuӋ thì vô biên và bӇ hӑc thì vô bӡ.<br />
Vì thӃ phҧi tiӃp tөc hӑc tұp. ViӋc hӑc tұp phҧi ÿѭӧc thѭӡng xuyên hҵng<br />
ngày, không nên sao nhãng, không vì ÿã tӕt nghiӋp mà tӵ mãn, lãng quên<br />
viӋc hӑc hành, trau dӗi trí tuӋ. Hӑc và tu phҧi gҳn chһt. Trí tuӋ càng nâng<br />
cao thì ÿӭc hҥnh càng phҧi trau dӗi. Cho nên cҫn phҧi tu tұp ÿӭc hҥnh ÿӇ<br />
thӵc sӵ là ngѭӡi kӃ thӯa xӭng ÿáng cӫa Phұt Pháp và là ngѭӡi hӳu ích<br />
trong xã hӝi. Tôi mong rҵng, chѭ vӏ tôn túc trong Giáo hӝi cҫn lѭu tâm<br />
uӕn nҳn, giáo dөc ÿӇ các Tăng ni sinh ngày càng tinh tiӃn trên con ÿѭӡng<br />
tu hӑc và là ngѭӡi kӃ tөc tin cұy cӫa Giáo hӝi”(3).<br />
<br />
15<br />
<br />