VĂN BẢN DỰ ÁN QUỸ SẢN XUẤT LÚA GIỐNG THUẦN XÃ VẠN NINH, HUYỆN QUẢNG NINH

Chia sẻ: Le Dang Hai | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trung tâm Dịch vụ Phát triển Nông thôn (RDSC), một tổ chức nghiên cứu phát triển xã hội tại Việt Nam, được Sở Khoa Học Công Nghệ Môi Trường Thành Phố Hà Nội cấp giấy phép thành lập năm 1995. RDSC tập trung vào ba lĩnh vực hoạt động chính là tư vấn, đào tạo và thực hiện các dự án phát triển, với mục đích tham gia góp phần vào công cuộc xoá đói giảm nghèo tại Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: VĂN BẢN DỰ ÁN QUỸ SẢN XUẤT LÚA GIỐNG THUẦN XÃ VẠN NINH, HUYỆN QUẢNG NINH

N©ng cao n¨ng lùc gi¶m nghÌo cho c¸c céng ®ång ®îc chän lùa t¹i Phó thä, qu¶ng b×nh vµ kontum Trung t©m DÞch vô Ph¸t triÓn N«ng th«n V¨n b¶n dù ¸n Quü s¶n xuÊt lóa gièng thuÇn x· V¹n Ninh, huyÖn qu¶ng ninh Thùc hiÖn: Bïi TuÊn Nh· Nhµ N, Kh¸ch s¹n La Thµnh Hµ Néi, th¸ng 10/2002 218 §éi CÊn, Hµ Néi Tel: 04.7627932 Fax: 04.7627890 Email: rdsc@netnam.org.vn
2
3 Môc lôc I. Giíi thiÖu ................................................................................................................... 4 II. Ph©n tÝch vÊn ®Ò vµ gi¶I ph¸p............................................................................... 5 1. Ph©n tÝch vÊn ®Ò.................................................................................................... 5 2. Ph©n tÝch gi¶i ph¸p................................................................................................... 6 III. M« t¶ dù ¸n............................................................................................................... 8 1. Môc ®Ých...................................................................................................................8 2. Môc tiªu ..................................................................................................................... 8 3. KÕt qu¶ mong ®îi:......................................................................................................9 4. Ho¹t ®éng:................................................................................................................11 5. §Çu vµo:...................................................................................................................12 IV. Tæ chøc thùc hiÖn................................................................................................ 12 1. Tæ chøc dù ¸n:.........................................................................................................12 2. Thùc hiÖn dù ¸n:...................................................................................................... 14 V. C¸c Phô Lôc............................................................................................................ 16 1. KÕ ho¹ch ho¹t ®éng giai ®o¹n 10/2002-12/2003..................................................... 17 2. Ng©n s¸ch ............................................................................................................... 18 C¸c Ch÷ viÕt t¾t RDSC Trung t©m DÞch vô Ph¸t triÓn N«ng th«n UBND Uû ban Nh©n d©n BQLDA Ban qu¶n lý dù ¸n ICCO Tæ chøc Hîp t¸c Liªn gi¸o Hµ Lan IPM Ch¬ng tr×nh Qu¶n lý DÞch h¹i Tæng hîp CBDA C¸n bé dù ¸n CBHT C¸n bé hiÖn trêng THV TËp huÊn viªn KTV Kü thuËt viªn BCN Ban chñ nhiÖm HTX Hîp t¸c x· TT Trëng th«n
4 I. Giíi thiÖu Trung t©m DÞch vô Ph¸t triÓn N«ng th«n (RDSC), mét tæ chøc nghiªn cøu ph¸t triÓn x· héi t¹i ViÖt Nam, ®îc Së Khoa Häc C«ng NghÖ M«i Trêng Thµnh Phè Hµ Néi cÊp giÊy phÐp thµnh lËp n¨m 1995. RDSC tËp trung vµo ba lÜnh vùc ho¹t ®éng chÝnh lµ t vÊn, ®µo t¹o vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ph¸t triÓn, víi môc ®Ých tham gia gãp phÇn vµo c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹i ViÖt Nam. Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, RDSC ®· thiÕt lËp ®îc mèi quan hÖ hîp t¸c chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn, céng ®ång 7 x· dù ¸n: t¹i huyÖn Qu¶ng Ninh, tØnh Qu¶ng B×nh vµ huyÖn Thanh Thuû, tØnh Phó Thä th«ng qua thùc hiÖn Ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn tæng hîp v× phô n÷ nghÌo. Giai ®o¹n I cña ch¬ng tr×nh kÐo dµi tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2000. Giai ®o¹n 2 cña ch¬ng tr×nh ®îc tiÕp tôc víi Dù ¸n "N©ng cao n¨ng lùc gi¶m nghÌo cho céng ®ång chän lùa" ®îc thiÕt kÕ thùc hiÖn tõ n¨m 2001 ®Õn 2003. C¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña dù ¸n trong giai ®o¹n nµy gåm tÝn dông vi m«, khuyÕn n«ng, y tÕ, gi¸o dôc mÇm non, s¸ng kiÕn céng ®ång vµ hç trî céng ®ång d©n téc thiÓu sè. Trong ®ã, c¸c dù ¸n nhá vÒ khuyÕn n«ng ®· ®¹t mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan vµ ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã hiÖu qu¶ nh dù ¸n Thó y céng ®ång, IPM céng ®ång, Quü s¶n xuÊt lóa gièng thuÇn. S¶n xuÊt lóa thuÇn lµ mét trong nh÷ng dù ¸n vÒ khuyÕn n«ng ®îc ®¸nh gi¸ cao sau giai ®o¹n thùc hiÖn thö nghiÖm t¹i mét sè x· nh YÕn Mao, Tu Vò vµ Trêng Xu©n. Sau khi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ c¸c m« h×nh s¶n xuÊt lóa gièng t¹i x· Trêng Xu©n, ®¹i biÓu x· V¹n Ninh ®· bµy tá nguyÖn väng ®îc RDSC hç trî ®Ó s¶n xuÊt lóa gièng t¹i x·. V× vËy, trong ®ît lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng dù ¸n giai ®o¹n 2 vµo th¸ng 5 n¨m 2002 t¹i Qu¶ng B×nh RDSC vµ céng ®ång ®Þa ph¬ng ®· cïng bµn b¹c vµ x©y dùng kÕ ho¹ch tù s¶n xuÊt vµ cung cÊp lóa gièng t¹i x· V¹n Ninh, huyÖn Qu¶ng Ninh. V¹n Ninh lµ mét x· b¸n s¬n ®Þa, víi tæng diÖn tÝch 29,05 km 2, d©n sè lµ 7.681 ngêi1, s¶n xuÊt chñ yÕu lµ thuÇn n«ng. Trong tæng diÖn tÝch cña x· cã 905,41 ha ®Êt n«ng nghiÖp, 802,4 ha ®Êt l©m nghiÖp, 780,28 ha ®Êt cha sö dông. DiÖn tÝch ®Êt trång lóa níc cña c¶ x· lµ 611,5 ha, ®øng thø t trong toµn huyÖn, trong khi s¶n lîng lóa cña x· n¨m 2001 lµ 2.693 tÊn chØ ®øng thø 5. Lóa ë V¹n Ninh trång ®îc 2 vô, vô §«ng xu©n víi diÖn tÝch lµ 342,6 ha víi n¨ng suÊt b×nh qu©n c¶ x· lµ 45,86 t¹/ha, vô hÌ thu lµ 268,9 ha víi n¨ng suÊt b×nh qu©n lµ 41,73t¹/ha. N¨ng suÊt lóa b×nh qu©n n¨m 2001 lµ 44 t¹/ha ®øng thø 6 trong toµn huyÖn, thÊp h¬n n¨ng suÊt trung b×nh c¶ huyÖn 46 t¹/ha. Lµ mét x· thuÇn n«ng, thu nhËp chÝnh tõ trång trät lµ c©y lóa nhng hµng n¨m nhu cÇu vÒ gièng lóa cña V¹n Ninh chØ ®îc C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng B×nh ®¸p øng ®îc kho¶ng 20%. §Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ gièng, bµ con ph¶i tù ®Ó gièng, võa n¨ng suÊt thÊp võa dÔ bÞ s©u bÖnh. KÕt qu¶ ®iÒu tra s¬ bé n¨m 2001 cho thÊy toµn 1 Nguån: sè liÖu ë phÇn nµy ®îc trÝch tõ Niªn gi¸m thèng kª huyÖn Qu¶ng Ninh n¨m 2001.
5 bé c¸c hé nghÌo lµ nh÷ng t¹i V¹n Ninh ph¶i sö dông gièng tõ c¸c ruéng lóa thÞt. Ngoµi nguyªn nh©n sè lîng lóa gièng cã h¹n, nh÷ng nh©n tè kh¸c khiÕn bµ con nghÌo kh«ng mua ®îc lóa gièng tèt lµ nguån gièng xa, thñ tôc ®¨ng ký phøc t¹p vµ thêi h¹n giao gièng kh«ng kÞp thêi vô. Tõ x· V¹n Ninh tíi ®Þa ®iÓm liªn hÖ mua gièng lµ kho¶ng 45km v× vËy nh÷ng ngêi muèn mua gièng khã cã thÓ tù liªn hÖ mua theo tõng c¸ nh©n khi cÇn thiÕt. H¬n n÷a, do sè lîng gièng cã h¹n nªn n«ng d©n thêng ph¶i nép tiÒn vµ ®¨ng ký tríc ®Ó ®îi chuyÓn gièng vÒ sau trong khi gi¸ lóa gièng kh¸ cao so víi thu nhËp cña n«ng d©n v× vËy nh÷ng hé nghÌo thêng gÆp khã kh¨n trong viÖc chuÈn bÞ ®ñ tiÒn mua gièng ®óng h¹n. H¬n n÷a, viÖc mua gièng ph¶i qua kh¸ nhiÒu ®Çu mèi nh trêng th«n, KhuyÕn n«ng x·, KhuyÕn n«ng huyÖn, Phßng NNPTNT huyÖn vµ C«ng ty Gièng c©y trång Qu¶ng B×nh nªn viÖc hoµn thµnh c¸c thñ tôc mua b¸n vµ vËn chuyÓn tíi ®Þa ph¬ng thêng bÞ chËm h¬n so víi thêi vô kho¶ng mét tuÇn. NhiÒu n«ng d©n buéc ph¶i sö dông lóa gièng tù cã ®Ó s¶n xuÊt cho kÞp thêi vô v× lóa gièng ®· ®¨ng ký mua kh«ng ®îc chuyÓn vÒ kÞp thêi. Nguy c¬ thay ®æi chÝnh s¸ch trî gi¸ lóa gièng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng còng lµ mét nh©n tè quan träng thóc ®Èy viÖc tù s¶n xuÊt lóa gièng t¹i x·. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, UBND huyÖn thêng trî gi¸ kho¶ng 50% víi c¸c lo¹i gièng lóa míi ®Ó gióp n«ng d©n ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, nÕu chÝnh s¸ch trî gi¸ thay ®æi th× bµ con ®Þa ph¬ng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong s¶n xuÊt v× kh«ng mua ®îc lóa gièng míi. V× vËy, Dù ¸n s¶n xuÊt lóa gièng thuÇn x· V¹n Ninh ®îc x©y dùng ®Ó gióp bµ con trong x· chñ ®éng s¶n xuÊt lóa gièng tèt víi gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng vµ cung cÊp kÞp thêi. II. Ph©n tÝch vÊn ®Ò vµ gi¶I ph¸p 1. Ph©n tÝch vÊn ®Ò C¸c vÊn ®Ò vÒ gièng lóa x· V¹n ninh ®îc tãm t¾t trong B¶ng 1. Cã thÓ thÊy r»ng phÇn lín (80%) sè hé trång lóa ®ang ph¶i sö dông c¸c gièng cò ®Ó s¶n xuÊt. §©y ®îc coi lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh khiÕn n¨ng xuÊt lóa cña V¹n Ninh thÊp h¬n so víi nhiÒu x· trong huyÖn. C¸c nh©n tè khiÕn tû lÖ ¸p dông lóa gièng míi t¹i V¹n Ninh thÊp lµ thiÕu nguån cung cÊp gièng nguyªn chñng t¹i chç trong khi sè lîng lóa gièng tèt ®îc UBND tØnh vµ huyÖn trî gi¸ th× cã h¹n mµ gi¸ lóa gièng trªn thÞ trêng tù do qu¸ cao so víi thu nhËp cña n«ng d©n. Trong khi ®ã c¸c hé s¶n xuÊt lóa vµ c¸n bé khuyÕn n«ng cña x· kh«ng n¾m b¾t ®îc quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng t¹i chç do cha ®îc híng dÉn. Ngoµi ra, V¹n Ninh cã nhiÒu lo¹i ®Êt ruéng nªn ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i lóa gièng kh¸c nhau cho phï hîp víi mçi vïng ®Êt. Trong khi ®ã, c¸c nguån gièng ® îc trî gi¸ chØ tËp trung vµo mét vµi lo¹i phæ biÕn cho toµn huyÖn. V× vËy, nh÷ng lo¹i ®Êt cã ®Æc ®iÓm n«ng hãa thæ nhìng kh¸c so víi t×nh h×nh chung cña toµn x· thêng cã n¨ng xuÊt lóa thÊp h¬n do cha x¸c ®Þnh ®îc lo¹i gièng phï hîp. Sù tho¸i hãa cña c¸c gièng lóa ®Þa ph¬ng còng lµ mét nguyªn nh©n quan träng
6 khiÕn n¨ng xuÊt lóa cña V¹n Ninh thÊp. Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn tíi t×nh tr¹ng tho¸i hãa gièng song c¸c yÕu tè chÝnh lµ sù lai t¹p gièng do c¸c thöa ruéng gÇn nhau ®îc trång nhiÒu lo¹i gièng kh¸c nhau. Ngoµi ra, ®Ó ®¶m b¶o æn ®Þnh n¨ng xuÊt lóa th× c«ng t¸c chän gièng cÇn ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn song trªn thùc tÕ th× viÖc tù chän gièng gÇn ®©y kh«ng thÓ tiÕn hµnh do qu¸ tr×nh lai t¹p vµ tho¸i hãa diÔn ra qu¸ nhanh. B¶ng 1: Tãm t¾t c¸c vÊn ®Ò lóa gièng x· V¹n Ninh VÊn ®Ò Nguyªn nh©n §èi tîng chÞu thiÖt Bªn cã thÓ gi¶i quyÕt 80% sè hé  ThiÕu gièng nguyªn  Hé nghÌo (chiÕm  2 Hîp t¸c x· trång lóa sö chñng t¹i chç, nguån cung 20% sè hé trong x·).  UBND x· dông gièng cò, cÊp gièng ë xa.  Hé trung b×nh  KhuyÕn n«ng x· gièng tù ®Ó  Gi¸ lóa gièng mua (chiÕm 50% sè hé  KhuyÕn n«ng ngoµi cao. trong x·). huyÖn  Lóa gièng hç trî cña  C¸c hé s¶n xuÊt  RDSC HuyÖn vµ TØnh cã h¹n. n«ng nghiÖp kh¸c Gièng ®Þa ph-  Kh«ng chñ ®éng ®îc ¬ng thêng bÞ lóa gièng, thiÕu kü thuËt s©u bÖnh, nh©n gièng t¹i chç. n¨ng suÊt thÊp.  Cha tæ chøc nh©n gièng t¹i chç ®îc. Nguån: Héi th¶o LËp kÕ ho¹ch giai ®o¹n 2 x· V¹n Ninh 2. Ph©n tÝch gi¶i ph¸p Sau khi ph©n tÝch nh÷ng vÊn ®Ò vÒ s¶n xuÊt lóa, céng ®ång x· V¹n Ninh ®· ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®îc tr×nh bµy tãm t¾t t¹i B¶ng 2. Gi¶i ph¸p ®îc quan t©m nhÊt lµ tæ chøc s¶n xuÊt gièng t¹i chç t¹i th«ng qua Hîp t¸c x· V¹n Phóc vµ V¹n H¶i. Sau khi ®îc chuyÓn giao kü thuËt, hai HTX nµy sÏ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi lóa gièng ®ång thêi h - íng dÉn céng ®ång c¸c kü thuËt th©m canh c¸c lo¹i gièng míi. B¶ng 2: Tãm t¾t c¸c gi¶i ph¸p cung cÊp lóa gièng t¹i chç cho x· V¹n Ninh Gi¶i ph¸p §èi tîng ¸p dông Thø tù u tiªn Tæ chøc s¶n xuÊt lóa gièng nguyªn chñng Hai hîp t¸c x· V¹n Phóc 1 t¹i chç. vµ V¹n H¶i ChuyÓn giao kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng (Nh trªn) + Chuyªn gia kü 2 cho hai HTX. thuËt. Tæ chøc héi th¶o ®Çu bê ®¸nh gi¸ vµ Hai HTX, c¸c trëng th«n, 3 tuyªn truyÒn kü thuËt, chÊt lîng gièng. n«ng dÉn trong x·, khuyÕn n«ng c¸c x· l©n cËn, Tr¹m KNH, C«ng ty Gièng QB. Xö lý gièng, ®ãng bao, ®¨ng ký chÊt lîng 4 s¶n phÈm, ®Ò ra c¬ chÕ b¶o hµnh gièng, tiÕp thÞ s¶n phÈm, ®æi vµ b¸n lóa gièng, cung cÊp kü thuËt s¶n xuÊt lóa cho ngêi sö dông. X©y dùng kho b¶o qu¶n gièng lóa. Hai HTX 5 Nguån: Héi th¶o lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa gièng x· V¹n Ninh
7 C¸c thµnh viªn trong héi th¶o s¶n xuÊt lóa gièng t¹i V¹n Ninh còng rÊt quan t©m tíi viÖc ®¸nh gi¸ rót kinh nghiÖm vµ tuyªn truyÒn vÒ kü thuËt vµ chÊt lîng gièng ®Ó ®¶m b¶o toµn bé c¸c hé s¶n xuÊt lóa trªn ®Þa bµn cã ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ dù ¸n lóa gièng, tr¸nh t×nh tr¹ng lóa gièng s¶n xuÊt ra bÞ d thõa song bµ con ®Þa ph¬ng l¹i kh«ng cã gièng tèt s¶n xuÊt v× kh«ng cã c¸c th«ng tin cÇn thiÕt liªn quan ®Õn dù ¸n. Ngoµi ra, céng ®ång ®Þa ph¬ng còng rÊt quan t©m ®Õn viÖc n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp trong s¶n xuÊt vµ ph©n phèi lóa gièng th«ng qua c¶i tiÕn bai b×, ®¨ng ký chÊt lîng s¶n phÈm vµ b¶o hµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn, møc ®é u tiªn cña gi¶i ph¸p nµy kh«ng cao vµ chØ ®îc thùc hiÖn khi lîng lóa gièng s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph¬ng vît qu¸ nhu cÇu tiªu thô néi bé vµ cÇn híng ra thÞ trêng bªn ngoµi. §Ó thùc hiÖn ®îc c¸c gi¶i ph¸p chÝnh trªn, cÇn thiÕt ph¶i cã sù chØ ®¹o cña BQLDA x· V¹n Ninh. C¸c c«ng viÖc cÇn chØ ®¹o vµ thùc hiÖn cña BQLDA x· lµ phæ biÕn dù ¸n; cïng 2 HTX chän vïng s¶n xuÊt lóa gièng cã ®Êt phï hîp víi c¸c vïng ®Êt cña c¶ x·; chän hé thùc hiÖn s¶n xuÊt gièng; chän ruéng s¶n xuÊt gièng; huy ®éng vèn cña céng ®ång; tæ chøc tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt ®Þnh kú; tæ chøc héi th¶o ®Çu bê; qu¶ng c¸o s¶n phÈm; xö lý vµ b¶o qu¶n gièng; tæ chøc ®æi gièng, b¸n gièng trong vµ ngoµi ®Þa ph¬ng; vµ gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn cña hai HTX. Hai HTX ph¶i chñ ®éng c¸c kh©u liªn hÖ víi nguån cung cÊp kü thuËt vµ gièng míi ®Ó thêng xuyªn cËp nhËt th«ng tin vµ kh«ng bÞ l¹c hËu víi x· héi, kh«ng lµm sai chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. TiÕp thÞ s¶n phÈm lóa gièng cña m×nh b»ng nhiÒu h×nh thøc th«ng qua c¸c kªnh th«ng tin nh hÖ thèng khuyÕn n«ng cña huyÖn, khyÕn n«ng x· vµ c¸c tr- ëng th«n. Tho¶ thuËn víi C«ng ty Gièng c©y trång Qu¶ng B×nh vÒ chøng nhËn chÊt l- îng gièng vµ bao tiªu s¶n phÈm nÕu cßn d. Cã thÓ hîp ®ång víi C«ng ty gièng ®Ó s¶n xuÊt lóa gièng cho hä khi ®· cã ®ñ kinh nghiÖm s¶n xuÊt gièng. LËp ra c¬ chÕ b¶o hµnh gièng tho¶ ®¸ng nh c¸c C«ng ty gièng thêng lµm (b¶o hµnh chÊt lîng gièng ®Õn khi thu ho¹ch). §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã nhÊt thiÕt ph¶i tæ chøc s¶n xuÊt thËt tèt, ¸p dông ®óng kü thuËt vµ tiÕt kiÖm chi phÝ tèi ®a. Kh©u tæ chøc héi th¶o ®Çu bê cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c trëng th«n vµ c¸c chi bé ®Ó céng ®ång ®îc tham gia vµ ®îc trùc tiÕp ®¸nh gi¸ chÊt lîng lóa gièng tõ khi gieo trång, ch¨m sãc ®Õn thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n. Céng ®ång ph¶i biÕt vµ tin tëng hoµn toµn vµo chÊt lîng lóa gièng cña ®Þa ph¬ng. TiÕp ®ã, hai HTX tæ chøc c¸c kho¸ tËp huÊn ng¾n h¹n cho céng ®ång ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng sö dông gièng cña HTX. Phèi kÕt hîp víi Héi IPM x· tæ chøc th¨m ®ång, ph¸t hiÖn s©u bÖnh, t vÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa trùc tiÕp cho céng ®ång vµ trªn hÖ thèng loa truyÒn thanh x·, gãp phÇn n©ng cao kiÕn thøc vµ kü n¨ng trång lóa níc cho céng ®ång.
8 III. M« t¶ dù ¸n Dù ¸n nµy ®îc x©y dùng phï hîp víi c¸c ho¹t ®éng mµ RDSC ®ang thùc hiÖn, nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh sö dông lóa gièng cò kÐm n¨ng suÊt vµ n©ng cao kiÕn thøc, kü n¨ng trång lóa cho céng ®ång x· V¹n Ninh, huyÖn Qu¶ng Ninh, tØnh Qu¶ng B×nh. 1. Môc ®Ých Dù ¸n nµy ®îc x©y dùng víi môc ®Ých n©ng cao n¨ng suÊt vµ s¶n lîng lóa cña x· V¹n Ninh, gãp phÇn tÝch cùc vµo c«ng cuéc xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng t¹i c¸c vïng dù ¸n cña RDSC. 2. Môc tiªu §Ó gãp phÇn ®¹t ®îc môc ®Ých trªn, dù ¸n phÊn ®Êu ®¹t ®îc c¸c môc tiªu sau ®©y sau 18 th¸ng thùc hiÖn: Hîp t¸c x· V¹n Phóc vµ V¹n H¶i x· V¹n Ninh cung cÊp ®ñ lóa gièng cho Ýt nhÊt 70% nhu cÇu lóa gièng cña c¶ x·; Quü lóa gièng cña hai HTX ho¹t ®éng cã l·i; T¨ng diÖn tÝch ruéng trång lóa gièng nguyªn chñng cña c¶ x· tõ 20% lªn 70%; T¨ng n¨ng suÊt lóa trung b×nh n¨m cña c¶ x· thªm Ýt nhÊt 5% so víi n¨m tríc th«ng qua: a) X©y dùng Quü s¶n xuÊt lóa gièng t¹i ®Þa ph¬ng; b) Cung cÊp gièng lóa nguyªn chñng cho céng ®ång vµ; c) TËp huÊn chuyÓn giao kü thuËt trång lóa míi cho céng ®ång c¸c th«n trong x·. ChØ sè ®o ®¹c cña c¸c môc tiªu nµy lµ: a. Sè hé sö dông lóa gièng cña hai HTX s¶n xuÊt/sè hé toµn x·. b. L·i rßng cña hai HTX s¶n xuÊt lóa gièng. c. DiÖn tÝch ruéng trång lóa nguyªn chñng cña c¶ x·. d. N¨ng suÊt lóa trung b×nh n¨m cña c¶ x·; N¨ng suÊt lóa trung b×nh n¨m cña hé nghÌo, hé trung b×nh vµ hé kh¸; L·i/sµo trång lóa cña c¸c lo¹i hé. Th«ng tin vÒ c¸c chØ sè nµy ®îc thu thËp th«ng qua: a. B¸o c¸o ho¹t ®éng cña hai HTX s¶n xuÊt lóa gièng; b¸o c¸o theo dâi vµ gi¸m s¸t cña BQLDA x· vµ c¸c bé V¨n phßng hiÖn trêng; b¸o c¸o c¸c kho¸ tËp huÊn kü thuËt do c¸c HTX thùc hiÖn; héi th¶o ®Çu bê; s¬ tæng kÕt dù ¸n; ®¸nh gi¸ dù ¸n cuèi kú. b. B¸o c¸o thu chi, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña hai HTX. c. Tµi liÖu thèng kª x·; pháng vÊn c¸ nh©n, pháng vÊn nhãm. d. Quan s¸t trùc tiÕp; Héi th¶o ®Çu bê; Héi th¶o ®¸nh gi¸ dù ¸n; pháng vÊn c¸ nh©n, pháng vÊn nhãm.
9 Ngêi hëng lîi: Dù ¸n ®em l¹i lîi Ých trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cho 3 nhãm ngêi hëng lîi lµ: nh©n viªn cña RDSC t¹i c¸c v¨n phßng ®Þa ph¬ng; thµnh viªn cña Quü s¶n xuÊt lóa gièng; vµ céng ®ång trong x· V¹n Ninh, ®Æc biÖt lµ c¸c hé nghÌo sö dông dÞch vô cña HTX. Nhãm ngêi hëng lîi lµ nh©n viªn cña RDSC gåm: c¸n bé dù ¸n vµ c¸c c¸n bé hiÖn trêng: C¸n bé dù ¸n vµ c¸n bé hiÖn trêng ®îc n©ng cao kü n¨ng tËp lËp kÕ ho¹ch, theo dâi, gi¸m s¸t dù ¸n; cã thªm kiÕn thøc chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm x©y dùng dù ¸n s¶n xuÊt lóa gièng t¹i ®Þa ph¬ng th«ng qua viÖc thiÕt kÕ dù ¸n, tæ chøc thùc hiÖn, thuª chuyªn gia, cïng chuÈn bÞ tµi liÖu gi¶ng d¹y cho céng ®ång víi c¸c kü thuËt viªn cña HTX. Sè c¸n bé RDSC ®îc hëng lîi trong dù ¸n nµy lµ 4 ngêi, trong ®ã cã 1 n÷. Nhãm ngêi hëng lîi lµ c¸c Hîp t¸c x· V¹n Phóc vµ V¹n H¶i x· V¹n Ninh. Ban Chñ nhiÖm hai HTX ®îc n©ng cao kü n¨ng ®iÒu hµnh, tæ chøc vµ kinh doanh th«ng qua c¸c líp tËp huÊn vÒ qu¶n lý dù ¸n, tËp huÊn qu¶n lý tµi chÝnh cña RDSC vµ trùc tiÕp tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh lóa gièng. C¸c kü thuËt viªn cña HTX ®îc n©ng cao kiÕn thøc chuyªn m«n vµ kü n¨ng tËp huÊn th«ng qua c¸c kho¸ tËp huÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng cña c¸c chuyªn gia, c¸c kho¸ TOT cña CBDA vµ trùc tiÕp tËp huÊn kü thuËt trång lóa cho céng ®ång. C¸c thµnh viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt lóa gièng nguyªn chñng ®îc n©ng cao kiÕn thøc vµ kü n¨ng s¶n xuÊt lóa gièng. Ngoµi ra, c¸c thµnh viªn cña Quü cã thªm thu nhËp tõ s¶n xuÊt vµ kinh doanh lóa gièng. Hëng lîi gi¸n tiÕp cña Dù ¸n lµ céng ®ång, trong ®ã chó träng nhÊt lµ c¸c hé nghÌo vµ hé trung b×nh thuéc x· V¹n Ninh. Nhãm ngêi nµy ®îc hëng lîi th«ng qua tham gia trùc tiÕp vµo c¸c kho¸ tËp huÊn kü thuËt cña c¸c kü thuËt viªn vµ sö dông lóa gièng nguyªn chñng ®îc s¶n xuÊt t¹i ®Þa ph¬ng víi sù gióp ®ì cña dù ¸n. Sù tham gia cña ngêi hëng lîi: Sù tham gia cao cña ngêi hëng lîi lµ quan ®iÓm chÝnh cña dù ¸n nµy. C¸c giai ®o¹n thiÕt kÕ dù ¸n, x¸c ®Þnh nhu cÇu, chän hé, chän gièng vµ vïng ®Êt s¶n xuÊt gièng, theo dâi, ®¸nh gi¸ dù ¸n vµ ®Æc biÖt lµ tham gia vµo c¸c líp tËp huÊn cña c¸c kü thuËt viªn ®Òu cã sù tham gia cña c¸c bªn liªn quan. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng cña Quü lu«n ®îc BQLDA x·, c¸c ban ngµng chuyªn m«n chØ ®¹o vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi. C¸c thµnh viªn cña Quü cè g¾ng cung cÊp c¸c dÞch vô tèt nhÊt cho céng ®ång. N«ng d©n tham gia c¸c kho¸ tËp huÊn cña c¸c kü thuËt viªn, ¸p dông kü thuËt vµo s¶n xuÊt, sö dông vµ qu¶ng c¸o gièng lóa cho Quü. 3. KÕt qu¶ mong ®îi: Dù ¸n dù kiÕn t¹o ra ®îc mét sè kÕt qu¶ sau: a. Quü tù s¶n xuÊt gièng lóa ®îc h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng cã l·i ë hai HTX. b. Cã Ýt nhÊt 6 ha ruéng chuyªn s¶n xuÊt lóa gièng víi s¶n lîng Ýt nhÊt lµ 24 tÊn lóa gièng/n¨m. c. Cã Ýt nhÊt 4 héi th¶o ®Çu bê ®îc thùc hiÖn víi sù tham gia cña khuyÕn n«ng x· l©n cËn, c¸c trëng th«n, ®¹i diÖn c¸c tæ chøc ®oµn thÓ trong x·, n«ng d©n nßng cèt vµ hé nghÌo.
10 d. Kü thuËt viªn cña hai HTX tËp huÊn kü thuËt trång lóa nguyªn chñng ®îc cho mçi th«n Ýt nhÊt lµ 2 lÇn/vô vµ Ýt nhÊt 2/3 sè ngêi ®îc tËp huÊn ¸p dông thµnh c«ng c¸c kü thuËt ®îc híng dÉn vµo s¶n xuÊt. e. DiÖn tÝch ruéng lóa cña c¶ x· sö dông gièng nguyªn chñng t¨ng thªm Ýt nhÊt 50% sau 2 vô. f. N¨ng suÊt lóa trung b×nh cña c¶ x· t¨ng Ýt nhÊt lµ 5% so víi n¨m tríc. C¸c chØ sè kÕt qu¶ nµy lµ: KÕt qu¶ C¸c chØ sè kÕt qu¶ Nguån a  Sè thµnh viªn tham gia Quü s¶n xuÊt  B¸o c¸o tËp hÊn kü thuËt lóa gièng. cho c¸c thµnh viªn  Sè thµnh viªn tham gia c¸c kho¸ tËp  B¸o c¸o nhËn xÐt cu¶ theo huÊn vµ t vÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa dâi viªn vÒ kho¸ tËp huÊn kü nguyªn chñng cña c¸c chuyªn gia. thuËt.  Sè thµnh viªn th«ng th¹o kü thuËt  B¸o c¸o ho¹t ®éng cña Quü s¶n xuÊt lóa gièng.  B¸o c¸o cña c¸n bé hiÖn tr-  Sè thµnh viªn cã kh¶ n¨ng tËp huÊn êng vµ c¸n bé dù ¸n. kü thuËt trång lóa cho céng ®ång.  B¸o c¸o thu chi cña Quü  L·i suÊt cña Quü sau mét vô vµ c¶  §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña tËp n¨m ho¹t ®«ng. huÊn.  Møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô cña  B¸o c¸o ®¸nh gi¸ dù ¸n cuèi thµnh viªn. kú. b  DiÖn tÝch ruéng s¶n xuÊt lóa gièng  C¸c b¸o c¸o ho¹t ®éng th¸ng cña tõng lo¹i gièng cña HTX, BQLDA x·  N¨ng suÊt, s¶n lîng lóa gièng cña  B¸o c¸o héi th¶o ®Çu bê tõng gièng lóa. c  Sè héi th¶o ®Çu bê ®îc tæ chøc  §Ò c¬ng héi th¶o  Sè tham dù viªn tham gia héi th¶o  B¸o c¸o héi th¶o ®Çu bê ®Çu bê, thµnh phÇn.  B¸o c¸o h¹ch to¸n cña Quü  §é ®ång ®Òu cña ruéng lóa gièng, s¶n xuÊt lóa gièng. t×nh tr¹ng l¸ ®ßng, cao th©n.  B¸o c¸o cña c¸n bé hiÖn tr-  Sè b«ng/khãm, chiÒu dµi b«ng, sè êng h¹t/b«ng, tû lÖ h¹t ch¾c.  §¸nh gi¸ dù ¸n cuèu kú.  Kh¶ n¨ng chèng chÞu s©u bÖnh, chÞu h¹n vµ chÞu óng.  N¨ng suÊt lý thuyÕt, suÊt ®Çu t… (c¸c chØ sè kü thuËt cña lóa gièng).  Gi¸ thµnh lóa gièng, gi¸ b¸n cã thÓ cña lóa gièng.  C¬ chÕ trao ®æi gièng, b¸n gièng, c¸c h×nh thøc b¶o hµnh gièng.  Kh¶ n»ng tiÕp cËn víi dÞch vô gièng cña n«ng d©n trong x·.  Lîng gièng vµ chñng lo¹i cã kh¶ n¨ng
11 tiªu thô.  C¬ quan vµ uy tÝn cña c¬ quan x¸c nhËn chÊt lîng lóa gièng. d  Sè líp tËp huÊn do Kü thuËt viªn cña  B¸o c¸o tËp huÊn cña HTX HTX tæ chøc t¹i mçi th«n, sè lîng vµ vµ C¸n bé hiÖn trêng. thµnh phÇn tham gia.  B¸o c¸o ho¹t ®éng cña HTX  Thay ®æi cña céng ®ång kiÕn thøc,  B¸o c¸o cña BQLDA x· kü n¨ng vµ ¸p dông kü thuËt trång lóa  B¸o c¸o cña CBHT vµo s¶n xuÊt, % hé thay ®æi, møc ®é  Quan s¸t, pháng vÊn c¸ thay ®æi. nh©n, pháng vÊn nhãm.  N¨ng suÊt lóa cña c¸c lo¹i hé, n¨ng  §¸nh gi¸ dù ¸n. suÊt chung cña c¶ x·.  Sè Kü thuËt viªn vµ c¸n bé hiÖn tr- êng sö dông thµnh th¹o c¸c c«ng cô vµ tµi liÖu tËp huÊn kü thuËt, thay ®æi vÒ chÊt lîng b¸o c¸o.  Thay ®æi vÒ thu nhËp cña céng ®ång  Thay ®æi c¬ cÊu thu nhËp cña KTV e  Sè hé vµ diÖn tÝch ruéng sö dông  B¸o c¸o ho¹t ®éng cña HTX f gièng lóa cña HTX.  B¸o c¸o cña BQLDA x·  N¨ng suÊt lóa cña tõng lo¹i hé sö  B¸o c¸o s¬ tæng kÕt n¨m dông gièng cña HTX qua tõng vô.  B¸o c¸o cña CBHT  N¨ng suÊt lóa cña tõng lo¹i hé kh«ng  §¸nh gi¸ cuèi kú dù ¸n sö dông gièng cña HTX.  B¸o c¸o 6 th¸ng, n¨m cña  Thay ®æi vÒ c¸ch trång vµ ch¨m sãc UBND x· lóa cña n«ng d©n.  B¸o c¸o thèng kª hµng n¨m cña x· 4. Ho¹t ®éng: KÕ ho¹ch ho¹t ®éng cô thÓ cña dù ¸n nµy ®îc m« t¶ trong Phô lôc1. Tuy nhiªn, c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña dù ¸n ®îc tr×nh bµy v¾n t¾t nh sau: a) Phæ biÕn dù ¸n cho céng ®ång vµ c¸c bªn liªn quan, vËn ®éng thµnh viªn tham gia dù ¸n; b) Chän vïng ®Êt, chän ruéng vµ chän hé s¶n xuÊt lóa gièng; c) X©y dùng quy chÕ, néi quy ho¹t ®éng cña Quü s¶n xuÊt lóa gièng; d) TËp huÊn qu¶n lý dù ¸n, qu¶n lý tµi chÝnh cho Ban chñ nhiÖm HTX vµ tËp huÊn kü thuËt, tæ chøc s¶n xuÊt, t vÊn kü thuËt ®Þnh kú; e) Theo dâi, gi¸m s¸t, héi th¶o rót kinh nghiÖm, x©y dùng quy chÕ ®æi vµ b¸n gièng; f) §¨ng ký chÊt lîng gièng, x©y dùng c¬ chÕ b¶o hµnh, tiÕp thÞ trao ®æi vµ b¸n gièng;
12 g) TËp huÊn TOT cho c¸c kü thuËt viªn cña HTX; c¸c kü thuËt viªn tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt gieo trång vµ ch¨n sãc lóa cña tõng gièng l¹i cho céng ®ång c¸c th«n trong x·; h) §¸nh gi¸ dù ¸n vµ bµn giao. 5. §Çu vµo: §Çu vµo cña dù ¸n nµy lµ chuyªn gia kü thuËt, nh©n lùc, ®Êt ®ai, gièng lóa siªu nguyªn chñng, trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt còng nh tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nµy (chi tiÕt xem Phô lôc 2- Ng©n s¸ch). VÒ chuyªn gia kü thuËt vµ nh©n lùc: Dù ¸n hîp t¸c víi c¸c chuyªn gia kü thuËt giái cña C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng B×nh ®Ó cïng tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt cho thµnh viªn cña hai HTX nãi trªn. Ngoµi ra, c¸c c¸n bé dù ¸n vµ c¸n bé hiÖn tr êng lµ kü s vÒ mét sè chuyªn m«n nh trång trät, ch¨n nu«i cã kinh nghiÖm qu¶n lý dù ¸n sÏ tËp huÊn vÒ qu¶n lý dù ¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh cho Ban Chñ nhiÖm hai HTX. N«ng d©n trùc tiÕp thùc hiÖn dù ¸n t¹i x· V¹n Ninh lµ nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm trong trång vµ th©m canh c©y lóa. H¬n n÷a, Héi IPM céng ®ång x· V¹n Ninh sÏ tham gia tÝch cùc vµo viÖc ph¸t hiÖn vµ phßng chèng s©u bÖnh trªn lóa cho hai HTX vµ céng ®ång. §Êt ®ai (ruéng s¶n xuÊt gièng): vïng s¶n xuÊt gièng ph¶i ®¹i diÖn cho ®Æc ®iÓm ®Êt canh t¸c cña c¶ x·, chñ ®éng ®îc níc tíi trong 2 vô. Ngoµi ra, vïng ®Êt ®îc chän ®Ó s¶n xuÊt gièng ph¶i kh«ng cã c¸c tranh chÊp ®Êt ®ai. Tinh thÇn ®oµn kÕt céng ®ång, kü thuËt th©m canh lóa còng nh viÖc cam kÕt chuyªn s¶n xuÊt lóa gièng cña hé tham gia lµ ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt quan träng ®Ó chän vïng s¶n xuÊt lóa gièng. C¸c gièng lóa siªu nguyªn chñng (do céng ®ång vµ KhuyÕn n«ng huyÖn ®Ò xuÊt) cã thÓ ®Æt mua t¹i C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng B×nh hoÆc ViÖn Di truyÒn Hµ Néi. ViÖc lùa chän c¸c gièng lóa siªu nguyªn chñng phï hîp víi ®Æc ®iÓm thæ nh ìng t¹i ®Þa ph¬ng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña Quü lóa gièng. C¸c trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt, thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n lóa gièng nh s©n ph¬i, m¸y tuèt tay, kho b¶o qu¶n gièng do HTX chuÈn bÞ. Dù ¸n hç trî cho HTX mét sè thiÕt bÞ chuyªn dông nh m¸y kh©u bao, m¸y qu¹t thãc, vµ cïng HTX x©y dùng kho¶ng 500m2 s©n ph¬i. C¸c vËt dông nµy sÏ ®îc HTX sö dông ®Ó thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n gièng lóa theo tiªu chuÈn kü thuËt. Tµi chÝnh lµ ®Çu vµo thiÕt yÕu nhÊt ®Ó thuª c¸c chuyªn gia kü thuËt tËp huÊn, t vÊn kü thuËt, mua s¾m lóa gièng vµ c¸c thiÕt bÞ thiÕt yÕu cho Quü ho¹t ®éng vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n. IV. Tæ chøc thùc hiÖn 1. Tæ chøc dù ¸n: Dù ¸n ®îc tæ chøc ë 4 cÊp: V¨n phßng RDSC hµ Néi; V¨n phßng dù ¸n RDSC t¹i Qu¶ng B×nh; BQLDA x· V¹n Ninh; vµ hai HTX V¹n Phóc vµ V¹n H¶i. C¸n bé V¨n phßng RDSC Hµ néi thùc hiÖn dù ¸n nµy gåm: Trëng ban QLDA - chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu phèi vµ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n nµy, thiÕt kÕ vµ thùc
13 hiÖn c¸c kho¸ tËp huÊn vÒ qu¶n lý dù ¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh cho BCN cña HTX; C¸c bé dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn tËp huÊn TOT còng nh hç trî h×nh thµnh ch¬ng tr×nh tËp huÊn kü thuËt trång lóa ë cÊp céng ®ång cho c¸c kü thuËt viªn cña HTX. Tæ chøc héi th¶o ®Çu bê, gi¸m s¸t c¸c kü thuËt viªn tËp huÊn cho céng ®ång vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n. C¸n bé t¹i v¨n phßng RDSC t¹i Qu¶n B×nh chÞu tr¸ch nhiÖm tham gia thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc nh c¸n bé dù ¸n, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn, qu¶n lý vµ t vÊn vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cho hai HTX vµ qu¶n lý t vÊn viªn thuª ngoµi. Ban QLDA x· V¹n Ninh chÞu tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi RDSC ®Ó tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n tõ kh©u phæ biÕn dù ¸n, chän vïng s¶n xuÊt gièng, chän thµnh viªn, x©y dùng quy chÕ, thµnh lËp Quü vµ gi¸m s¸t trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng cña Quü. Ngoµi ra, BQLDA x· thêng xuyªn tham gia vµo lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng hµng quý, n¨m cña hai HTX vµ gióp ®ì hä quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c bªn ngoµi ®Ó tiªu thu gièng mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. Hai HTX: BCN hai HTX chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh thùc hiÖn dù ¸n nµy. Phèi hîp víi BQLDA x· vµ RDSC ®Ó chän vïng ®Êt, chän thµnh viªn tham gia, x©y dùng quy chÕ ho¹t ®éng, lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng vµ ng©n s¸ch chi tiÕt cho Quü lóa gièng. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch mét c¸ch linh ho¹t: quan hÖn víi c¸c chuyªn gia t vÊn vµ thÈm ®Þnh gièng, víi khuyÕn n«ng huyÖn, khuyÕn n«ng c¸c x· l©n cËn, c¸c trëng th«n trong x· vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt, thu ho¹ch, b¶o qu¶n, tËp huÊn cho céng ®ång vµ tiªu thô lóa gièng. C¸c thµnh viªn cña Quü tham gia nhiÖt t×nh vµo c¸c kho¸ tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng nguyªn chñng, ¸p dông kü thuËt vµo s¶n xuÊt vµ chuyÓn giao cho céng ®ång c¸c th«n trong x·. Tham gia héi th¶o ®Ó rót ra bµi häc kinh nghiÖm cho c¸c vô sau. Phèi hîp víi Héi IPM céng ®ång ®Ó tham gia t vÊn kü thuËt cho céng ®ång. §¸nh gi¸ tæ chøc, ®¸nh gi¸ dù ¸n vµ x¸c ®Þnh híng ph¸t triÓn cho Quü. Ph¸t hiÖn c¸c c¸ nh©n xuÊt s¾c, ®Ò ra biÖn ph¸p khen thëng kÞp thêi vµ ngîc l¹i. Céng ®ång trång lóa trong x· ®ãng vai trß trung t©m cña dù ¸n nµy cho nªn HTX ph¶i cã chÝnh s¸ch lÊy céng ®ång lµm kh¸ch hµng ®Ó ®em ra chÊt lîng phôc vô tèt nhÊt, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho céng ®ång vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña x·.
14 S¬ ®å tæ chøc vµ trao ®æi th«ng tin: V¨n phßng RDSC Hµ Néi BQLDA x· V¨n phßng RDSC V¹n Ninh Qu¶ng B×nh §¬n vÞ/c¸ nh©n t vÊn kü thuËt Hîp t¸c x· Céng ®ång 2. Thùc hiÖn dù ¸n2: a. Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn vµ c¬ chÕ duy tr× tÝnh bÒn v÷ng cña dù ¸n: Qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n cÇn cã sù tham gia tÝch cùc cña c¸c bªn liªn quan tham gia, do ®ã ho¹t ®éng ®Çu tiªn cña dù ¸n lµ phæ biÕn dù ¸n vµ thèng nhÊt l¹i kÕ ho¹ch chi tiÕt cho c¸c bªn liªn quan. C¸c ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c bªn liªn quan lµ c¬ së ®Ó ®iÒu chØnh V¨n b¶n dù ¸n vµ thùc hiÖn. Quan hÖ chÆt chÏ, thêng xuyªn trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c bªn gióp cho c¸c Quü lu«n lu«n ®îc cËp nhËt th«ng tin tr¸nh chän sai gièng hay x¸c ®Þnh sai nhu cÇu cña céng ®ång vµ cña thÞ trêng. Ho¹t ®éng n©ng cao kiÕn thøc vµ kü n¨ng chuyªn m«n vÒ s¶n xuÊt lóa gièng cho c¸c thµnh viªn cña Qòy lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho Quü ho¹t ®éng. Ho¹t ®éng kh«ng kÐm phÇn quan träng nh»m n©ng cao chÊt lîng phôc vô, t¹o lßng tin cña céng ®ång vµo chÊt lîng lóa gièng lµ ®µo t¹o n©ng cao kü n¨ng trång lóa cho céng ®ång th«ng qua t vÊn kü thuËt. ViÖc chän lo¹i gièng vµ c¸c ®ît tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt s¶n xuÊt gièng nguyªn chñng cho Quü ®Òu cã ®Ò c¬ng chi tiÕt vµ ®îc sù th«ng qua cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña HuyÖn ®Ó phï hîp víi c¸c chñ tr¬ng chung cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. C¸c líp tËp huÊn cho céng ®ång trong thêi gian ®Çu ®Òu cã sù gi¸m s¸t cña nhãm c¸n bé dù ¸n, gióp cho c¸c kü thuËt viªn cña HTX hoµn thiÖn kü n¨ng tËo huÊn vµ ®¹t môc tiªu tËp huÊn. Gãp ý vµo tõng chñ ®Ò, néi dung, ph¬ng ph¸p vµ tµi liÖu tËp huÊn, hy väng sÏ n©ng cao ®îc chÊt lîng tËp huÊn cña c¸c kü thuËt viªn. Ho¹t ®éng qu¶n lý dù ¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh ®îc sù tËp huÊn, t vÊn vµ gi¸m s¸t 2 KÕ ho¹ch thùc hiÖn dù ¸n ®îc m« t¶ chi tiÕt ë phÇn phô lôc.
15 cña nhãm c¸n bé RDSC. B¸o c¸o tµi chÝnh dù ¸n ®îc c«ng khai gãp phÇn x¸c ®Þnh ®îc gi¸ thµnh vµ gi¸ b¸n cña s¶n phÈm. Ho¹t ®éng nµy cßn ®îc sù gi¸m s¸t cña BQLDA x·. Céng ®ång tham gia vµo dù ¸n, víi t c¸ch lµ ngêi hëng lîi gi¸n tiÕp qua sö dông gièng cã chÊt lîng cña Quü víi gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng, sau ®ã ®îc tËp huÊn miÔn phÝ cña c¸c kü thuËt viªn (KTV). Sau mét vô thö nghiÖm sö dông gièng t¹i ®Þa ph¬ng, nÕu n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tõ trång lóa t¨ng, céng ®ång lµ m¾t xÝch tiÕp thÞ quan träng cho HTX ®Ó cã kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch vµ cung cÊp lóa gièng cho c¸c x· l©n cËn. Khi m« h×nh thµnh c«ng, vai trß ®iÒu tiÕt gièng cña Phßng N«ng nghiÖp vµ Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn trë nªn quan träng. Hai c¬ quan nµy lµ cÇu nèi gi÷a HTX víi c¸c x· cã nhu cÇu vÒ gièng nguyªn chñng trong huyÖn. Ngoµi ra, BQLDA x· vµ BCNHTX nªn hîp ®ång víi C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng B×nh bao tiªu s¶n phÈm kh«ng tiªu thô hÕt trªn ®Þa bµn x·. §©y cïng lµ c¬ quan chuyªn m«n cã t c¸ch vÒ qu¶n lý Nhµ níc x¸c ®Þnh chÊt lîng lóa gièng cña HTX s¶n xuÊt. §ãng gãp cña ng©n s¸ch x· vµo tr¶ c«ng cho c¸c KTV viªn lµ phÇn tµi chÝnh kh«ng kÐm phÇn quan träng so víi nh÷ng thu nhËp tõ nguån cung cÊp dÞch vô lóa gièng. Nguån vèn cña HTX chiÕm 2/3 vèn ho¹t ®éng cho dù ¸n nµy, vai trß cña RDSC chñ yÕu lµ ®ãng gãp tµi chÝnh vµo thö nghiÖm vô ®Çu, thuª chuyªn gia kü thuËt vµ hç trî vÒ mÆt qu¶n lý. Trong mét chõng mùc nµo ®ã, nh©n c«ng, ®Êt ®ai, vËt t n«ng nghiÖp cña c¸c thµnh viªn Quü còng lµ yÕu tè quan träng ®Ó Quü ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng. TÝnh bÒn v÷ng cña dù ¸n còng ®îc thÓ hiÖn ë n¨ng lùc cña c¸n bé dù ¸n, c¸n bé c¸c v¨n phßng Qu¶ng B×nh vµ c¸n bé HTX trong viÖc qu¶n lý dù ¸n s¶n xuÊt lóa gièng ë ph¹m vi nh©n réng c¸c dù ¸n sang c¸c x· dù ¸n míi hay trong c¸c kho¸ tËp huÊn cho céng ®ång kh¸c. b. Theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n: Dù ¸n sö dông chung hÖ thèng theo dâi gi¸m s¸t cña dù ¸n "N©ng cao n¨ng lùc gi¶m nghÌo cho céng ®ång chän lùa". Trong qu¸ trinh theo dâi gi¸m s¸t dù ¸n, c¸c bªn liªn quan cã thÓ sö dông thªm c«ng cô theo dâi gi¸m s¸t riªng cña m×nh 3. Ban Qu¶n lý dù ¸n cña RDSC cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra c¸c ®Ò c¬ng c«ng t¸c, c¸c ®iÒu kho¶n tham chiÕu, ®Ò c¬ng tËp huÊn cña c¸n bé dù ¸n hay cña t vÊn viªn tríc khi thùc hiÖn tõng ho¹t ®éng cña dù ¸n vµ kiÓm tra c¸c b¸o c¸o t vÊn dùa trªn chuÈn mùc cña RDSC. C¸c chØ sè trong b¸o c¸o tËp huÊn, b¸o c¸o ho¹t ®éng cña HTX vµ BQLDA x·, b¸o c¸o héi th¶o ®Çu bê còng ®îc theo dâi vµ lu tr÷ lµm c¬ së ®¸nh gi¸ dù ¸n. KÕt qu¶ cña ®ît ®¸nh gi¸ lµ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho RDSC trong viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, lµ c¬ së ®Ó thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n khuyÕn n«ng nhá ë c¸c vïng dù ¸n kh¸c. 3 Xem thªm phÇn "c¸c chØ sè theo dâi môc tiªu vµ kÕt qu¶" trong qu¸ tr×nh theo dâi - gi¸m s¸t dù ¸n.
16 c. C¸c rñi ro cã thÓ gÆp ph¶i khi thùc hiÖn dù ¸n vµ c¸ch kh¾c phôc: Dù ¸n cã thÓ cã mét sè rñi ro sau:  Do thiªn tai, thêi tiÕt bÊt lîi, s©u bÖnh trªn lóa.  Sù thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch cña huyÖn, x· vÒ c¬ cÊu gièng míi vµ trî gi¸ gièng.  Sù kh«ng hîp t¸c cña c¸c bªn cung cÊp dÞch vô t vÊn, bªn sö dông dÞch vô, sù kh«ng x¸c nhËn chÊt lîng lóa gièng cña C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng B×nh.  Sù biÕn ®æi gi¸ c¶ ®ét ngét c¸c s¶n phÈm vµ ®Çu vµo, sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh cña c¸c tæ chøc cung øng lóa gièng. Dù ¸n cã c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ kh¾c phôc rñi ro nh phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, c¸c c¬ quan ban ngµnh chuyªn m«n trong viÖc gi¶m nhÑ thiªn tai, khèng chÕ s©u bÖnh h¹i lóa, duy tr× quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c ®èi t¸c... vµ ng©n s¸ch dù phßng rñi ro cña dù ¸n "N©ng cao n¨ng lùc gi¶m nghÌo" ®Ó phôc håi. V. C¸c Phô Lôc
17 1. KÕ ho¹ch ho¹t ®éng giai ®o¹n 10/2002-12/2003 Ho¹t ®éng T10 T11 T12 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12 Thùc hiÖn Phèi hîp 1. Phæ biÕn dù ¸n cho céng ®ång vµ c¸c bªn CBDA. VP BQLDA x·, liªn quan; vËn ®éng thµnh viªn tham gia - ®iÒu hiÖn trêng hai HTX chØnh VBDA 2. Chän vïng ®Êt, chän ruéng, chän hé s¶n BQLDA x·, Trëng th«n xuÊt lóa gièng hai HTX 3. X©y dùng quy chÕ, néi quy ho¹t ®éng cña BQLDA x·, C¸c bªn liªn Quü s¶n xuÊt lóa gièng. hai HTX, quan thµnh viªn 4. TËp huÊn qu¶n lý vµ kü thuËt , tæ chøc s¶n RDSC BCNHTX xuÊt, t vÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng 4.1. TËp huÊn d ¸n, qu¶n lý tµi chÝnh, ghi chÕp RDSC BCNHTX sæ s¸ch kÕ to¸n cho BCN HTX; lËp kÕ ho¹ch ho¹t C¸c bªn liªn ®éng chi tiÕt cho Quü, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm quan cho thµnh viªn. 4.2. TËp huÊn kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng nguyªn Cty gièng Thµnh viªn chñng cho c¸c thµnh viªn cña Quü. CTQB 4.3. X¸c ®Þnh lo¹i gièng vµ mua gièng siªu nguyªn BCNHTX, N¬i b¸n chñng C§, KNH 4.4. Lµm ®Êt, gieo, cÊy… HTX thµnh viªn 4.5. Ch¨m sãc, phßng trõ s©u bÖnh, khö lÉn Thµnh viªn HTX 4.6. T vÊn kü thuËt ®Þnh kú trong vô cho Quü. Chuyªn gia thµnh viªn 4.7. Huy ®éng vèn x©y s©n ph¬i, söa ch÷a kho HTX RDSC b¶o qu¶n gièng,mua m¸y ®ãng bao, m¸y tuèt tay 5. Theo dâi - gi¸m s¸t dù ¸n, tæ chøc héi th¶o RDSC, HTX, KNH ®Çu bê BQLDA x· 6. §¨ng ký chÊt lîng gièng, lËp quy chÕ b¶o hµnh gièng, tiÕp thÞ, trao ®æi vµ b¸n gièng 6.1. Liªn hÖ víi C«ng ty gièng c©y trång Qu¶ng BQLDA x·, C«ng ty B×nh (tõ ®Çu vô) vÒ x¸c nhËn chÊt lîng lóa gièng, HTX gièng c©y cung cÊp kü thuËt, gièng vµ bao tiªu mét phÇn trång QB s¶n phÈm. 6.2. Thu ho¹ch, thÈm ®Þnh chÊt lîng gièng, x©y HTX, Thµnh Trëng dùng quy chÕ ®æi, b¸n, ®ãng bao, b¶o qu¶n, tiÕp viªn,c¸c bªn th«n, KN x· thÞ vµ tiªu thu lóa gièng. Liªn quan 7. TËp huÊn TOT cho c¸c kü thuËt viªn cña Quü; c¸c KTV tËp huÊn kü thuËt trång lóa l¹i cho céng ®ång. 7.1. TËp huÊn TOT cho kü thuËt viªn, gióp KTV CBDA, KTV cña chuÈn bÞ ch¬ng tr×nh tËp huÊn cho céng ®ång CBHT hai HTX 7.2. KTV tËp huÊn vµ t vÊn kü thuËt trång lóa cho KTV, TT Céng céng ®ång. ®ång 8. §¸nh gi¸ vµ bµn giao dù ¸n RDSC Bªn LQ
2. Ng©n s¸ch 18 §VT: 1.000® §Þa ph- # DiÔn gi¶i §¬n vÞ §¬n gi¸ Sè lîng Tæng Tµi trî ¬ng C¸c ho¹t ®éng 66.500 35.000 32.500 a ChuyÓn giao kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng 6,000 6,000 0 TËp huÊn kü thuËt kho¸ 1000 2 2.000 2.000 Tµi liÖu vµ v¨n phßng phÈm bé 300 2 600 600 T vÊn kü thuËt 14 ®ît/vô ngµy 100 14 1.400 1.400 Héi th¶o ®Çu bê lÇn 500 4 2.000 2.000 b VËt t s¶n xuÊt vô 1 35,000 15,000 20,000 Gièng siªu nguyªn chñng kg 20 400 8.000 4.000 4.000 Ph©n bãn (ho¸ häc) sµo 70 200 14.000 7.000 7.000 Thuèc trõ s©u sµo 20 200 4.000 2.000 2.000 Thuèc kÝch thÝch sµo 20 200 4.000 2.000 2.000 Ph©n bãn (chuång) sµo 25 200 5.000 5.000 c Thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n gièng 26.500 14.000 12.500 X©y s©n ph¬i lóa gièng m2 50 500 25.000 12.500 12.500 M¸y qu¹t lóa c¸i 1000 1 1.000 1.000 M¸y kh©u bao c¸i 500 1 500 500 d TËp huÊn TOT cho KTV (kÕt hîp víi dù ¸n n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c CBO ®Ó thùc hiÖn e TËp huÊn kü thuËt trång lóa cho céng ®ång (trÝch l·i cña Quü vµ ng©n s¸ch UBND x· hç trî)