55
YẾU TỐ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TRONG GIẢNG DẠY CÁC HỌC
PHẦN THUỘC CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ - THƯƠNG MẠI - NGÀNH
NGÔN NGỮ NHẬT TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - TÀI CHÍNH
TP.HCM (UEF)
Ths. Nguyễn Trần Vũ Thư
Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP.HCM
Khoa Ngôn ngữ & Văn hóa quốc tế
Tóm tắt
Bài viết nghiên cứu về việc kết hợp yếu tố văn hóa, cụ thể hơn là văn hóa doanh
nghiệp Nhật Bản trong việc giảng dạy các học phần thuộc chuyên Ngành Kinh tế
- Thương mại - Ngành Ngôn ngữ Nhật tại trường Đại học Kinh tế - Tài chính
Thành phố Hồ Chí Minh (UEF) qua các môn học Văn hóa kinh doanh Nhật Bản,
Nghiệp vụ ngoại thương và Đàm thoại thương mại bằng tiếng Nhật. Từ đó cho
thấy tính hiệu quả của việc lồng ghép văn hóa vào việc giảng dạy ngôn ngữ cho
sinh viên chuyên ngành. Nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, đáp ứng
nhu cầu ngày càng cao của xã hội.
Từ khóa: sinh viên, ngôn ngữ Nhật, kinh tế - thương mại, văn hóa doanh nghiệp
Nhật Bản
Abstract
The article researches the combination of cultural factors, more specifically
Japanese corporate culture in the teaching of modules under the major of
Economics - Commerce - Japanese Language at the University of Economics. -
Finance in Ho Chi Minh City (UEF) through the subjects of Japanese Business
Culture, Foreign Trade and Business Conversation in Japanese. From there, it
shows the effectiveness of cultural integration into language teaching for major
students. In order to improve the quality of teaching and learning, to meet the
increasing demands of society.
Keywords: students, Japanese language, economy - trade, Japanese business
culture
56
1. Đặt vấn đề
Văn hoá đã được bàn luận từ xa xưa nhưng có lẽ chưa bao giờ vấn đề văn
hoá lại được quan tâm rộng rãi và sâu sắc như hiện nay khi mà quá trình toàn cầu
hoá và quốc tế hoá đang diễn ra mạnh mẽ, khi mà sự đòi hỏi về giữ gìn bản sắc
văn hoá như một vấn đề vô cùng bức thiết.
Cách tiếp cận ngôn ngữ từ góc độ văn hoá làm cho việc học tập ngôn ngữ
trở nên đa dạng hơn bao giờ hết. Giá trị văn hóa như là nội dung ý nghĩa ẩn làm cơ
sở cho sự hoạt động của ngôn ngữ và những sự khác biệt về văn hóa có ảnh hưởng
tới quá trình giao tiếp bằng ngôn ngữ. Phương thức kết hợp đưa đào tạo về văn hoá
vào chương trình giảng dạy ngoại ngữ một cách có hệ thống không ngoài mục đích
hướng người học về vấn đề giao thoa văn hoá, lĩnh hội được những kiến thức cơ
bản về giao tiếp liên văn hoá, nhận thức được sự khác biệt ở các cách cư xử trong
giao tiếp ở những nền văn hoá khác nhau, ý thức được tính khác biệt để hiểu và
tôn trọng hơn nền văn hoá của chính mình cũng như của người khác.
Đất nước Nhật Bản luôn được biết đến là một đất nước có nền văn hóa lâu
đời, đậm đà bản sắc dân tộc, kết hợp hài hòa cái mới và cái cũ tạo nên những nét
văn hóa đặc trưng của Nhật Bản. Văn hóa Nhật Bản cũng được đánh giá là một
yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công của xứ hoa anh đào như ngày hôm nay, là
động lực thúc đẩy sự thay đổi của đất nước. Chính vì vậy, văn hóa doanh nghiệp
người Nhật cũng cũng bị ảnh hưởng từ nền văn hóa chung và tạo ra nét khác biệt
trong kinh doanh của người Nhật so với các nước khác trên thế giới.
Trước nhu cầu của thực tế như vậy, việc trang bị cho sinh viên ngành Ngôn
ngữ Nhật nói chung và sinh viên chuyên ngành Kinh tế - Thương mại tại trường
Đại học Kinh tế - Tài chính Thành phố Hồ Chính Minh là một hoạt động đào tạo
vô cùng quan trọng và không thể bỏ qua. Việc kết hợp văn hóa doanh nghiệp vào
giảng dạy bên cạnh việc đào tạo ngôn ngữ cho sinh viên năm thứ ba, thứ tư sẽ giúp
cho các em tự tin hơn trong giao tiếp, nhanh chóng làm quen được với môi trường
doanh nghiệp Nhật Bản sau khi tốt nghiệp. Vậy thì làm thế nào để sinh viên có thể
vận dụng được các kiến thức kỹ năng vào lĩnh vực nghề nghiệp sau này, tạo ra đội
57
ngũ nhân sự làm cầu nối cho sự phát triển mối quan hệ giữa hai nước Việt Nam -
Nhật Bản.
2. Kết hợp văn hóa trong giảng dạy các học phần chuyên ngành Kinh tế -
Thương mại
2.1. Học phần Văn hóa kinh doanh Nhật Bản
Mô tả tóm tắt nội dung học phần
Văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản cung cấp kiến thức, kinh nghiệm làm việc
tại doanh nghiệp Nhật Bản cho sinh viên chuyên ngành Nhật Bản. Văn hóa doanh
nghiệp Nhật Bản cũng sẽ gợi mở nhiều đề tài về ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản
để sinh viên bước đầu tìm hiểu và làm quen với phương pháp học đại học, phương
pháp viết tiểu luận…
Mục tiêu học phần
Giới thiệu cho sinh viên kiến thức, kỹ năng làm việc tại doanh nghiệp Nhật
Bản và đời sống xã hội Nhật Bản
Chuẩn đầu ra học phần
Kiến Thức: Cung cấp kiến thức về những quy tắc ứng xử trong doanh
nghiệp Nhật Bản; bên cạnh đó cung cấp kiến thức những quy tắc cơ bản trong đời
sống xã hội Nhật: tham gia giao thông, ăn uống, các ngày lễ lớn...
Kỹ năng
- Trang bị kỹ năng làm việc tại doanh nghiệp Nhật Bản
- Thêm vốn kiến thức và thêm yêu thích tiếng Nhật
- Tự học, nghiên cứu, và nâng cao trình độ tiếng Nhật.
Thái độ
- Ý thức được cơ hội khi hiểu thêm Văn hóa Nhật Bản
- Yêu thích môn học.
- Chủ động và tự tin trong giao tiếp tiếng Nhật.
58
- Hiểu và học hỏi những văn hóa kỷ luật tốt trong công việc của người Nhật.
Nội dung giảng dạy chính
Chương 1: 第１章：日本人と日本社会を 理解する。
０１ 日本人の特徴： この節では、日本人の特徴について説明
します。
０２ 日本人が大切にしていること： この節では、日本人が大
切にしていることを 説明します。
０３ 日本の社会： この節では、日本の人口やインラフ、治安
などの基礎知識について 説明します。
０４ 日本の行事： この節では、日本の行事について説明しま
す。
Chương 2: 第２章： 日本でくらす
０１ すまい： この節では、日本のすまいと日本の生活につい
て説明します。
０２ 食事： この節では、日本の食事と食事のマナーについて
説明します。
０３ 公共マナー： この節では、日本で生活する上で必要な公
共マナーについて説明します。
０４ 交通ルール： この節では、日本の交通ルールについて説
明します。
０５ トラブルや犯罪： 日本は治安の良い国と言われています
が、毎日、さまざまな事故や犯罪が起こっています。この節では、どん
なところに気を付ければ良いのか説明します。
59
Chương 3: 第３章： 日本で働く
０１ 心がけ： この節では、社会人としての心がけについて説
明します。
０２ 身だしなみ： この節では、会社では仕事をする時の服装
や髪形、アクセサリーなどについて説明します。
０３ 商習慣（ビジネスマナー）： この節では、日本の商習慣
について説明します。
０４ コミュニケーション： この節では、お客さまや会社の人
とコミュニケーションについて説明します。
０５ 移動： この節では、電車やバス、タクシーなどでの移動
について説明します。
０６ 情報セキュリティ： この節では、情報セキュリティの意
味と重要性および、仕事や日常生活を送る上で注意すべきことを説明し
ます。
０７ ハラスメント： この節では、日本の職場で増えているハ
ラスメントについて説明します。
０８ アフターファイブ： この節では、仕事が終わったあとの
過ごし方について説明します。
Từ nội dung giảng dạy chính trên giảng viên sẽ bổ sung một số kiến thức
về thường thức chung và những thông tin trong sinh hoạt hàng ngày bằng cách xây
dựng các tình huống thực tế, cho xem video minh họa. Thông qua các nội dung
thực hành và các tình hướng giả định sinh viên sẽ nắm vững các kiến thức về văn
hóa trong công sở cũng như ngoài đời sống của người Nhật và có thể vận dụng
một cách dễ dàng.