intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Văn học nước ngoài 12

Chia sẻ: đặng Văn Tuấn | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

110
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Văn học nước ngoài 12" giới thiệu tới người đọc khái quát về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác, những tác phẩm văn học nổi tiếng và phong cách nghệ thuật của một số nhà văn nước ngoài trong văn học lớp 12, nội dung chính của các tác phẩm được giới thiệu trong chương trình Ngữ văn lớp 12. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Văn học nước ngoài 12

  1. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 VAÊN HOÏC NÖÔÙC NGOAØI MACXIM GORKI I.  Taùc giaû:   1. Cuoäc ñôøi: - M.GORKI (1868-1936) laø nhaø vaênNga, sinh taïi Nigiôni Noápgoâroát,trong một gia ñình ngheøo. - OÂng sôùmmoàcoâi cha meï, phaûi soángvôùi oângbaø ngoaïi (oângngoaïi keo kieät, khaéc nghieät; baø ngoaïi nhaântöø, hieànhaäuvaø aûnh höôøngraát nhieàuñeánsöï nghieäpvaên chöôngcuûaM.Gorki). - Gorki phaûi boû hoïc töï kieámsoángtöø tuoåi aáuthô (10 tuoåi) baèngñuû moïi ngheà:röûa cheùn, phuï beáp,khuaânvaùc. Do ñoù oâng tích luõy ñöôïc voán soángphongphuù, ñoù laø tieànñeàcho saùngtaùcngheäthuaätsaunaøy. - Lôùn leân, oâng vöøa kieámsoángvöøa töï hoïc vaø raát say meâsaùchbaùo. Macxim Gorki laø moättaámgöôngtöï hoïc. Baèngnghòlöïc phi thöôøng,Macxim Gorki ñaõ vöôït quamoïi thöû thaùchñeåvöôn tôùi aùnhsaùngvaênhoùa, trôû thaønhmoätnhaø vaênlôùn, coù kieán thöùcsaâuroäng. - Naêm1892,oângcoùtaùcphaåmin treânbaùovôùi buùtdanhMacximGorki. - OÂng sôùm tham gia hoïat ñoäng Caùch maïng. Naêm 1905, oâng gia nhaäp Ñaûng Boânseâvích,laø baïnchieánñaáucuûaLeânin. - Naêm1934,oângñöôïc baàulaømChuûtòchñaàutieâncuûaHoäi nhaøvaênXoâ Vieát.                     2. Söï nghieäp  saùng taùc: raátphongphuù– ñoàsoävôùi nhieàutheåloaïi. - “Thôøi thô aáu”,“Kieámsoáng”,“Caùctröôøngñaïi hoïc cuûatoâi” (boäbatöï thuaät). - Tieåuthuyeát:“Ngöôøi meï” – Kòch: “Döôùi ñaùy”.                     3. Noäi dung saùng taùc: - Theåhieänloøngtin yeâucon ngöôøi, caûmphuïccon ngöôøi. - Boäc loä söï say meâtröôùccaûnhñeïp, thieânnhieân,nhaátlaø veû ñeïp do con ngöôøi taïo ra. - OÂângca ngôïi lao ñoäng,quyùtroïngkhoahoïc vaøsaymeâvaênhoïc ngheäthuaät. - OÂâng chuû tröông moät loái soáng ñeïp ñeõ cao thöôïng, ñoàng thôøi ao öôùc coù söï hoøa hôïp giöõa caùi toát vaø caùi ñeïp.                      4.  Vò  trí: - OÂng laø nhaø vaên hieän thöïc pheâ phaùn nhöng cuõng laø moät trong nhöõng ngöôøi ñaët neàn moùng ñeà xöôùng phöông phaùp saùng taùc hieän thöïc XHCN - laø phöông phaùp saùng taùc cuûa vaên hoïc voâ saûn. 1
  2. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Coù theånoùi, M.Gorki laø nhaøvieáttruyeänngaénxuaátsaéccuûavaênhoïc Xoâ Vieát, laø nhaø vaên lôùn cuûa theákyû XX. Nhieàu taùc phaåmcuûa oâng ñöôïc baïn ñoïc Vieät Nam yeâuthích. II. AÛnh höôûng cuûa cuoäc ñôøi ñeán söï nghieäp saùng taùc: - M.Gocki chòu aûnhhöởng saâusaéctöø baø ngoïai. Baø ñaõ khôi daäytrongoângloøng yeâu thích VHDG. Loøng nhaân haäu, taâmhoàn trong saùng cuûa baø aûnh höôûng nhieàu ñeán taâmhoànvaønoäi dungtaùcphaåmcuûaM.Gorki. - OÂng sôùmmoàcoâi, thôøi thô aáuñaàycay ñaéng,tuûi nhuïc, phaûi laømnhieàungheàvaát vaû: röûacheùn,phuï beáp,khuaânvaùcneânñaõtích luõy ñöôïc moätvoánsoángphongphuù laøm tieànñeà cho nhöõngtaùc phaåmngheäthuaät(“Thôøi thô aáu”, “Kieámsoáng”, “Caùc tröôøngñaïi hoïc cuûatoâi”). - Lôùn leân,oângvöøakieámsoángvöøatöï hoïc vaø ñaëcbieätraátsaymeâsaùchbaùo.Baèng nghòlöïc phi thöôøng,oângvöïôt quabaáthaïnh, thöû thaùchcuûacuoäcñôøi ñeåtrôû thaønh nhaøvaêncoù kieánthöùc saâuroäng, ñöôïc baàulaøm Chuû tòch Hoäi nhaøvaênLieân Xoâ (cuõ). - M.Gorki sôùm tham gia Caùch maïng (1905) vaø luoân kieân ñònh vôùi con ñöôøng mình ñaõ choïn löïa. Do ñoù, töø moät nhaø vaên pheâ phaùn, oâng trôû thaønh nhaø vaên hieän thöïc XHCN xuaát saéc (“Ngöôøi meï”). III. Taùc  ph a å m  “Mo ä t  con  ng ö ô ø i  ra  ñô øi ”  cuû a  Macxi m  Gorki: 1) Xua á t  xöù: Truyeän ngaén “Moät con ngöôøi ra ñôøi” ñöôïc nhaø vaên saùng taùc naêm 1912, sau ñöôïc tuyeån in vaøo “Tuyeån taäp truyeän ngaén Gorki”. Truyeän laáy boái caûnh naêm 1892, naêm xaûy ra naïn ñoùi keùm ôû moät soá 2)  Toù m  ta é t :   Vaøo naêm 1892, ôû mieàn Nam nöôùc Nga, moät ñoaøn ngöôøi thaát nghieäp, ñoùi khoå keùo nhau ñi Osemtsiry kieám vieäc laøm. Ñeán vuøng ven bieån, trong ñoaøn naøy coù moät ngöôøi phuï nöõ treû, khoeû maïnh, mang thai ñeán ngaøy sinh nôû. Chò chuyeån daï vaø leân côn ñau döõ doäi. Nhôø söï giuùp ñôõ taän tình cuûa moät chaøng trai vöøa nhanh nheïn, kheùo tay vöøa vui tính, ngöôøi phuï nöõ ñaõ vöôït qua ñau ñôùn, sinh ñöôïc moät chaøng trai ñaàu loøng khoeû maïnh vaø khaùu khænh. Nhö coù söùc maïnh dieäu kì, chaùu beù ñaõ khieán ngöôøi meï vaø chaøng thanh nieân queân ñi nhöõng gian khoå tröôùc maét. Hoï heát söùc sung söôùng töï 3)  Chuû   ñ e à :   Truyeän theå hieän loøng traân troïng vaø nieàm tin yeâu voâ bôø beán cuûa Gorki ñoái vôùi con ngöôøi vaø söï toàn taïi cuûa con ngöôøi. 4)  No äi  dun g  chín h: - Taùc giaû ñaõ mieâu taû tæ mæ vaø chính xaùc noãi ñau ñôùn voâ cuøng cuûa ngöôøi meï khi trôû daï sinh con cuøng nieàm vui söôùng voâ cuøng, nieàm haïnh phuùc voâ bôø cuûa ngöôøi meï khi ñöùa con ra ñôøi. 2
  3. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Ñaèngsaucaâuchuyeänveà moätcaûnhñôõ ñeûtreânñöôøng,Gorki theåhieännhöõngsuy nghó veà con ngöôøi. Caâu chuyeänlaø moät böùc tranh hoaønh traùng ca ngôïi con ngöôøi ngay töø thuôû loït loøng ñaõ khoâng ñôn coâi tröôùc ñaát cuøng bieån caû meânh moâng. OÂng khaúng ñònh nhaân caùch töøng con ngöôøi, mong muoán moãi con ngöôøi laø moät nhaâncaùch,moätcaùnhaânsaùngtaïo trongcoängñoàng,moättieåuvuõ truï ñoøi hoûi ñöôïc traântroïng. - (Duøng ñeå giaûi thích yù nghóa nhan ñeà) Baèng vieäc keát hôïp haøi hoøa caùc   yeáu toá hieän thöïc vaø laõng maïn, baèng caùch töï söï raát linh hoaït, taùc   phaåm   “Moät     ngöôøi   con   ra   ñôøi”   ñaõ   ca   ngôïi   con   ngöôøi   vôùi   nhöõng   phaåm chaát cao ñeïp. Ñaây cuõng laø moät noäi dung bao truøm trong moät   soá saùng taùc cuûa nhaø vaên Macxim Gorki. Trong vôû kòch “Döôùi ñaùy”,   nhaø vaên cuõng khaúng ñònh: “Taát caû ôû trong con ngöôøi, taát caû vì con   ngöôøi!   Con   ngöôøi!   Tieáng   aáy   thaät   tuyeät   dieäu!   Tieáng   aáy   vang   leân   kieâu haõnh vaø huøng traùng xieát bao!”. Do ñoù, noùi ñeán Gorki laø noùi   ñeán loøng tin yeâu, söï caûm phuïc con ngöôøi.  5. Ngheä thuaät: Laø moät caâu chuyeäntöï thuaät,nhöngbaèngtaøi naêngngheäthuaätsaéc saûo, Gorki ñaõ chaép theâmñoâi caùnh öôùc mô cho moät hieän thöïc ñaùng traân troïng. Ngheä thuaätkeå chuyeäncuûaGorki raátlinh hoaïtvaøsaécsaûo.Lôøi vaêngiaøutínhhìnhtöôïngvaøcoù söùc bieåucaûmcao. 3
  4. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 LOàTAÁN I. Taùc giaû: - Loã Taán laø nhaø vaên Caùch maïng noåi tieángcuûa Trung Quoác (1881-1936). Teân thaät cuûaoânglaø Chu Thuï Nhaân.Buùt danhLoã Taánlaø teângheùptöø hoï meï vaøchöõ“Taán haønh”(Ñi nhanhleân). - Loã Taánñaõhoïc nhieàungheà:ngheàhaønghaûi, ngheàkhai moû,ngheày. - Hoïc gioûi, Loã Taán ñöôïc hoïc boång sang Nhaät. Moät laàn xem phim, oâng thaáy ngöôøi Trung Quoác haêmhôû ñi xem ngöôøi Nhaät cheùmmoät ngöôøi Trung Quoác. OÂng nghó: Chöõabeänhtheåxaùckhoângquantroïngbaèngchöõabeänhtinhthaàn,maøvaênchöôngcoù theålaømñöôïc ñieàuñoùneânoângchuyeånsanglaømngheäthuaät. - OÂng vieátvaênvôùi muïc ñích: phôi baøy caênbeänhtinh thaàncuûaquoácdaânvaø löu yù moïi ngöôøi tìm caùchchaïy chöõa.Coù nhötheá,nhaândaânTrungQuoácmôùi coù theålaøm CaùchmaïngvaøñaátnöôùcTrungHoa môùi vöônmìnhphaùttrieånhuøngmaïnh. - Ngoøi buùt Loã Taán raát laïnh luøng, tænh taùo nhöng chöùa chan nhieät tình yeâu nöôùc vaø Caùch maïng. Coù nhaø vaên möôïn hình aûnh chieác phích nöôùc, trong noùng ngoaøi laïnh ñeå hình dung phong caùch cuûa Loã Taán. - Taùc phaåm chính: “Thuoác”,“Gaøotheùt”,“Baønghoaøng”,“Naámmoà”,“Coû daïi”. - Naêm1981, theágiôùi ñaõ kænieäm100 naêmngaøysinh Loã Taán. Ngöôøi Vieät Nam ñaàu tieânñoïc vaøhaâmmoäLoã Taánlaø BaùcHoà. II. Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï nghieäp saùng taùc cuûa Loã Taán: - Naêm 13 tuoåi, boá oâng cheát vì khoâng coù tieàn mua thuoác. Töø ñoù, oâng oâm aáp nguyeänvoïng hoïc ngheàthuoácvaø quyeátñònh ñi hoïc ngaønhy. Moät laàn ñi xem phim, oâng thaáy ngöôøi Trung Quoác haêmhôû ñi xem ngöôøi Nhaät cheùm moät ngöôøi Trung Quoác. OÂng nghó: Chöõabeänhtheåxaùc khoângquantroïng baèngchöõabeänhtinh thaàn, maøvaênchöôngcoù theålaømñieàuñoù neânoângchuyeånsanglaømvaênngheävôùi chuû tröôngduøngngoøi buùtñeåphanhphui caùc caênbeänhtinh thaàncuûaquoácdaân(Thuoác, AQ chínhtruyeän,Gaøotheùt,Baønghoaøng). - Tinh thaàn yeâu nöôùc, tinh thaàn daân toäc luoân chaùy boûng trong traùi tim nhaø vaên. Cho neân oâng muoán vieát vaên ñeå thöùc tænh tinh thaàn daân toäc, laøm soáng daäy yù thöùc töï cöôøng cuûa ngöôøi Trung Quoác. - OÂng soáng raát gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi Caùch maïng. OÂng töøng laø laõnh tuï cuûa thanh nieân yeâu nöôùc thôøi baáy giôø. Cho neân caùc taùc phaåm cuûa oâng chaùy boûng nhieät tình Caùch maïng. 4
  5. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Cheá ñoä phong kieán ôû Trung Quoác laø cheá ñoä “aên thòt ngöôøi” vôùi nhieàu taäp quaùn xaáu. Ñaây laø nhöõng söï thaät ñeå chuû ñeà “pheâ phaùn quoác daân tính” trong saùng taùc cuûa oâng trôû neân saâu saéc, thaám thía. III. Taùc  ph a å m  “Thu o á c ”  cuû a  Loã  Taán: 1)  Hoa ø n  ca û n h  sa ù n g  taù c: Cuoái theá kæ XIX ñaàu theá kæ XX, Trung Quoác bò caùc nöôùc Ñeá quoác xaâu xeù. Xaõ hoäi Trung Quoác bieán thaønh nöûa phong kieán nöûa thuoäc ñòa. Theá nhöng nhaân daân laïi an phaän chòu nhuïc. Ñoù laø caên beänh ñôùn heøn, töï thoûa maõn, caûn trôû nghieâm troïng con ñöôøng giaûi phoùng daân toäc. “Thuoác” ra ñôøi ñuùng vaøo hoaøn caûnh aáy nhö moät lôøi caûnh tænh nhöõng ai coøn ñang ngô ngaùc tröôùc thôøi cuoäc, chæ ra cho hoï thaáy raèng Trung Quoác ñang nhö moät con beänh traàm Loã Taán vieát “Thuoác” ngaøy 25 – 04 – 1919, roài ñaêng treân taïp chí “Taân thanh nieân” ñuùng vaøo dòp Phong traøo Nguõ töù (phong traøo cuûa sinh vieân, hoïc sinh ôû Baéc Kinh) noå ra. 2)  Toù m  ta é t : Vôï choàng Hoa Thuyeân – chuû quaùn traø, coù con trai bò ho lao (moät trong nhöõng beänh nan y thôøi ñoù). Nhôø ngöôøi giuùp, laõo Hoa Thuyeân tìm tôùi cai nguïc mua baùnh bao chaám maùu cuûa töû tuø mang veà cho con aên, vì cho raèng nhö theá noù seõ khoûi beänh. Ñuùng luùc cho ngöôøi con aên baùnh thì ngöôøi khaùch xuaát hieän ôû quaùn traø. Sau ñoù, moät soá ngöôøi tieáp tuïc baøn taùn veà vieäc coù ngöôøi töû tuø vöøa bò cheùm saùng nay. Thì ra anh ta laø Haï Du, moät nhaø Caùch maïng kieân cöôøng, naèm trong tuø maø vaãn coøn ruû laõo ñeà lao laøm caùch Naêm sau, vaøo tieát thanh minh, meï Haï Du vaø baø Hoa Thuyeân ñeán baõi tha ma cuøng vieáng moä con. Dó nhieân aên baùnh bao chaám maùu töû tuø khoâng theå chöõa khoûi beänh lao neân thaèng con Hoa Thuyeân ñaõ cheát. Moää cuûa noù raát gaàn moä Haï Du. Hai ngöôøi meï ñau khoå baét ñaàu coù söï ñoàng caûm vôùi nhau. Hoï raát ngaïc nhieân khi thaáy treân moä Haï Du coù moät voøng hoa, “hoa traéng, hoa hoàng  (Duøng ñeå giaûi thích yù nghóa nhan ñeà) Qua truyeän treân, nhaø vaên   vaïch traàn söï u meâ laïc haäu cuûa nhöõng ngöôøi tin raèng aên baùnh bao   chaám maùu ngöôøi seõ chöõa khoûi beänh lao. Keá ñeán, Loã Taán ñaõ ñeà   caäp tôùi moät vaán ñeà coù yù nghóa xaõ hoäi saâu xa: phaûi tìm moät thöù   thuoác khaùc, chöù khoâng theå duøng thuoác cuõ ñeå chöõa beänh. Ngoaøi   ra, vôùi tö caùch laø nhaø Caùch maïng, Loã Taán muoán khaúng ñònh: Ñeå   cöùu Trung Quoác, phaûi coù phöông thuoác chöõa khoûi beänh meâ muoäi   cuûa quaàn chuùng vaø beänh xa rôøi quaàn chuùng cuûa nhöõng ngöôøi   caùch maïng nhö Haï Du thôøi ñoù.  3) Chuû ñeà: Taùc phaåmpheâphaùnsöï laïc haäutaêmtoái trongñôøi soángcuûanhaândaânTrung Quoácvaø caùi nhìn leächlaïc cuûahoï veàngöôøi chieánsó caùchmaïng.Qua ñoù, taùcgiaû ñaõ khaúng ñònh moät phöông thuoác hieäu nghieäm ñeå “trò beänh” cho daân toäc mình: Cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc muoán thaønh coâng thì phaûi gaén boù saâu saéc vôùi nhaândaân. 5
  6. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 4) Noäi dung chính:  - Taùc phaåmra ñôøi trong boái caûnhxaõ hoäi Trung Quoác cuoái theákæ XIX ñaàutheákæ XX. Khi ñoù, ñaátnöôùc naøy bò nhieàutheálöïc ñeáquoácxaâuxeù. Tuy vaäy, nhaândaân vaãnan phaän,töï thoûamaõn,nhaãnnhuïc chòu ñöïng. Thöïc chaát,ñoù laø caênbeänhñôùn heøn,meâmuoäi.Caênbeänhnaøycần phaûicoùthuoácñeåchöõatrò. - Truyeän “Thuoác” coù nhieàu lôùp nghóa: + Tröôùc heát,nhaøvaên vaïch traàn söï u meâ, laïc haäu cuûa nhöõng ngöôøi tin raèng aên baùnhbaochaámmaùungöôøi seõchöõakhoûi beänhlao. + Keá ñeán,Loã Taán ñaõ ñeàcaäpñeánmoätvaánñeàcoù moätyù nghóaxaõ hoäi saâuxa: phaûi tìm moät thöù thuoác khaùc, chöù khoângtheå duøng thuoác cuõ ñeå chöõa beänhcho nhaândaân. + Ngoaøi ra, vôùi tö caùch laø nhaø Caùch maïng, Loã Taán muoánkhaúngñònh: Ñeå cöùu Trung Quoác, phaûi coù phöôngthuoácchöõakhoûi beänhmeâmuoäi cuûaquaànchuùngvaø beänhxa rôøi quaànchuùngcuûanhöõngngöôøi caùchmaïngnhöHaï Du thôøi ñoù. 5) Ngheä thuaät: “Thuoác” coù moät coát truyeänkhaù ñôn giaûn maø saâusaéc gioáng nhö moät baøi thô Ñöôøngveõ moätböùctranhbaèngnhöõngneùtchaámphaùthaätñoäcñaùo.Coát truyeän dung dò, nhöng“Thuoác” ñoäc ñaùo ôû khaû naênglöïa choïn caùc tình tieát , ôû caùch saép xeápthôøi gianngheäthuaätvaø ñaëcbieätlaø ôû khaûnaêngtaïo ra tính ña nghóacuûangoân töø vaøhìnhtöôïng. 6
  7. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 EÂXEÂNIN I .Taùc giaû: 1) Cuộc đời: - EÂxeâninlaø nhaøthô Nga (1895-1925),sinhra trongmoätgia ñìnhnoângdaânthuoäctænh Riadan(mieàntrungnöôùcNga). OÂng lôùnleângiöõaruoängñoàngvaøthaûonguyeân.Töø beù,oângsoángvôùi oângbaøngoaïi. - Naêm1912,oângsoángvaø hoïatñoängvaênhoùaôû Matxcôva.Nhöngtình yeâulaøngxoùm queâhöông,tình yeâuthieânnhieân,tình yeâuñoái vôùi nhöõngcon ngöôøi ngheøokhoåluoân khaécsaâutrongoângvaøkhôi nguoàncaûmhöùngvoâtaäncho thô oâng. - Sau Caùch maïng thaùng Möôøi, tuy coù nhöõng nhaänthöùc coøn mô hoà, nhöng bao giôø oâng cuõng laø moät nhaø thô chaân thaønh, ñaém ñuoái vôùi queâ höông, tin töôûng vaøo töônglai ñaátnöôùc. - Nhöõng naêmthaùngcuoái ñôøi, oâng soángtaøi töû, lang thangôû caùc quaùnröôïu. Ñieàu ñoùlaømtaêngtheâmtaâmtraïngu uaátcuûaoâng,daãnñeánñaubeänhthaànkinh. Roài oâng töï saùtnaêm30 tuoåi (1925). 2) Söï nghieäp saùng taùc: - OÂng ñeå laïi moät di saûn lôùn vôùi nhöõng baøi thô “töôi taén, trinh baïch, thanh thoaùt, ngoânngöõ nhieàutaàng,nhieàulôùp”. OÂng saùngtaùc nhieàuloaïi thô, ñaëcsaécnhaátlaø thô tröõ tình. - Taùc phaåm tieâu bieåu: “Thö göûi meï”, “Thö göûi oâng”,“Thö göûi emgaùi”, “OÂi nöôùc Ngathaânthieátcuûatoâi ôi”, “NöôùcNga Xoâ Vieát”. - Chuû ñeà chung vaø noåi baät trong taùc phaåm cuûa EÂxeânin laø :  +Tình yeâuthathieátnoàngnaøn,noàngthaémvôùi caûnhvaätvaøconngöôøi nöôùcNga. +Tình yeâuñoâi löùahoànnhieânvaøtrinhbaïch. +Tình yeâuñoái vôùi caùccon vaätbeùnhoû. - EÂxeânin laø ngöôøi saùng taïo ra nhöõng hình aûnh tuyeät dieäu veà thieân nhieân vaø cuoäc soáng laøng queâ Nga. 7
  8. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 +Ngoânngöõthô oângmangaâmhöôûngngoânngöõlôøi ca tieánghaùtcuûanhaândaânNga. +Thô oângluoân“töôi taén,trinhbaïch,thanhthoaùt,ngoânngöõnhieàutaàng,nhieàulôùp”.  Toùm laïi: “EÂxeâninlaø nhaøthô taøi naêngvaøñoäcñaùothaámnhuaànhöôngvò Nga moät caùch troïn vẹn” (Gorki). OÂng laø nhaø thô tieâu bieåu cuûa ñaát nöôùc, daân toäc Nga. Thô EÂxeâninthaámñöôïmhìnhaûnhthieânnhieân,laøngqueâ,con ngöôøi nöôùcNga. II. Nhöõng yeáu toá cuoäc ñôøi aûnh höôûng ñeán söï nghieäp saùng taùc cuûa  EÂxeânin:  - OÂng sinh ra vaø lôùn leântrongmoätgia ñình noângdaânthuoäctænhRiadan.Töø beù,oâng soángvôùi oângbaø ngoaïi. Baø ngoaïi thöôøngmangoângñeáncaùc tu vieän. Sau ñoù, oâng hoïc moät tröôøng sö phaïm cuûa nhaø thôø. ÔÛ ñoù, oâng ñöôïc nghe nhöõngbaøi thô toân giaùo ñuû loaïi. Do ñoù, luùc môùi laøm thô, thô oâng thöôøng mang ñaämtình caûm toân giaùo. - OÂâng lôùn leân giöõa ruoängñoàngvaø thaûonguyeâncuûa mieànTrung nöôùc Nga, ñöôïc nuoâi döôõngbaèngnguoànvaênhoïc daângian. Ñaây laø cô sôû ñeåoângsaùngtaïo nhöõng hình aûnhtuyeätdieäuveàthieânnhieân,con ngöôøi Nga moätcaùchtroïn veïn vôùi phongvò Ngaraátrieângbieät. - Töø naêm1912, oâng soángvaø hoaït ñoängvaên hoùa ôû Matxcôva. Nhöng tình yeâu laøng xoùm, queâ höông, tình yeâu thieân nhieân, tình yeâu ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi ngheøo khoùluoânkhaécsaâutrongoâng,khôi nguoàncaûmhöùngvoâtaäncho thô oâng(“OÂi nöôùc Ngathaânthieátcuûatoâi ôi”). - Sau CMT10, tuy coù nhöõng nhaänthöùc mô hoà, nhöng bao giôø oâng cuõng laø nhaø thô chaânthaønhñaémñuoái vôùi queâhöông,baênkhoaêncho soá phaänqueâhöông,tin töôûng vaøotöônglai ñaátnöôùc. - Nhöõng naêmthaùngcuoái ñôøi, oâng soángtaøi töû, lang thangôû caùc quaùnröôïu. Ñieàu ñoù laøm taêngtheâmtaâmtraïng u uaátcuûa oâng, daãnñeánbeänhñau thaànkinh, roài töï saùtnaêm 30 tuoåi (1925). Trong caùctaùcphaåmcuoái ñôøi mình, taùcgiaûluoântheåhieän taâmtraïng u uaát, tuyeätvoïng vôùi nhöõng“noãi buoànñau tróu naëng”(Thö göûi meï, Thö göûi oâng,Thö göûi emgaùi). III. Baøi thô “Thö göûi meï” cuûa EÂxeânin: 1) Xuaát xöù: “Thö göûi meï” ñöôïc nhaøthô hoaønthaønhvaøo naêm1924.Taùc phaåmnaèmtrong haøngloaït caùcthö baèngthô coù tính chaáttoångkeáthoaït ñoängchính trò, ngheäthuaät.. . cuûa nhaø thô. Nhöõng böùc thö baèngthô tieâu bieåulaø: Thö göûi meï, Thö cuûa meï, Thö göûi emgaùi, Thö göûi oâng.. . 2) Chuû ñeà: Baøi thô ca ngôïi taámloøng ngöôøi meï, laø nôi trôû veà, laø choã döïa cho nhöõng ñöùa con ñang buoàn ñau, tuyeät voïng, ñoàng thôøi phaûn aùnh taâm traïng day döùt cuûa EÂxeânintröôùccuoäcsoángñaõmaátheátnieàmtin, chæcoønduy nhaáttình yeâudaønhcho meï. 3) Noäi dung chính:  + Tröôùcheát,baøi thô theåhieäntìnhyeâucuûanhaøthô ñoái vôùi meï. Trongtaâmhoàncuûa EÂxeânin, meï chính laø aùnh saùngdieäukì. Xa meï, EÂxeânin möôøngtöôïng raát roõ veà 8
  9. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 hình aûnhtoäi nghieäpvaø taâmtraïnglo aâucuûameï. Anh baùcboû nhöõngtin sai söï thaät veàmình, roài an uûi meï, thanhminh vôùi meï, coi meï laø doøngnöôùcmaùtlaømdòu “noãi ñautróunaëng”cuûamình. + Nhaø thô coøn vieát veà tình yeâu voâ bôø beán cuûa meï daønh cho con. Hình aûnh ngöôøi meï hieän ra trong baøi thô tuy ngheøo khoå veà vaät chaát, nhöng tình yeâu ñoái vôùi con thì bao la, voâ taän. Meï “phieàn muoän lo aâu quaù ñoãi”, ñöùng ngoài khoâng yeân khi nghe tin “coù keû naøo vöøa ñaâm truùng tim con”. + EÂxeânin coøn theåhieäntình yeâu queâhöông, ñaátnöôùc Nga qua vieäc saùngtaïo neân nhöõnghình aûnhtuyeätdieäuveàthieânnhieân,cuoäcsoánglaøngqueâNga vôùi “maùi nhaø xöa”,vôùi ngoâinhaøgoã,conñöôønglaøng,maûnhvöôøncaâyñaâmchoài. +  Ngoaøi ra, baøi thô coøn giuùp ta hieåu ñöôïc cuoäc ñôøi cuûa EÂxeânin trong nhöõng naêm thaùng cuoái ñôøi. OÂng sa ñaø vaøo röôïu cheø, taâm traïng luoân u uaát tuyeät voïng vôùi nhöõng “noãi buoàn ñau tróu naëng”.  Toùm laïi: Chính tình yeâuthathieát,chaânthaønhcoù giaù trò phoåquaùtneâutreânñaõ taïo neânchaáttröõtìnhsaâulaéngcho baøi thô. 4) Ngheä thuaät: “Thö göûi meï” laø baøi thô gôïi nhieàutraêntrôû.Gioïng thô traàmlaéngvaøgiaøusuy tö. Lôøi thô khoângoàn aøo, nhönglaéng ñoïng trong beà saâungoânngöõ, theåhieäncuoäc vaätloän caêngthaúng,ñaàyday döùt cuûamoättaâmhoànchôùi vôùi gaànnhö ñangmaátñi phöônghöôùngsoáng. ARAGOÂNG I. Taùc giaû: 1) Cuoäc ñôøi: - Aragoâng (1897-1982), sinh ôû Pari, laø nhaø thô, nhaø vieát tieåu thuyeát Phaùp noåi tieáng theá giôùi. - OÂng ñang theo hoïc y khoa thì Ñaïi chieán theá giôøi laàn I aäp ñeán. Naêm 1917, oâng bò goïi nhaäp nguõ. - Naêm 1919, chieán tranh keát thuùc, oâng giaûi nguõ vôùi taâm traïng chaùn chöôøng meät moûi vaø tham gia caùc traøo löu vaên hoïc: chuû nghóañaña,sieâuthöïc (xem chuù thích SGK/ 64). - Naêm1927,oângghi teânvaøoÑaûngcoängsaûnPhaùp. - Naêm1928,oânggaëpEnxa(moätphuï nöõ Nga goácDo Thaùi taïi Pari, laø nhaøtieåuthuyeát Phaùpvaø cuõnglaø baïn ñôøi cuûaoângsaunaøy). Ñaâylaø söï kieänquantroïngñaùnhdaáu böôùcngoaëttrongcuoäcñôøi, tö töôûngsöï nghieäpsaùngtaùccuûaoâng. - Chính Enxa ñaõ keùo oângra khoûi tö töôûngbi quanbeátaéc,ñöaoângñeánvôùi lyù töôûng cuûaCaùchmaïng,töø boûchuûnghóañaña, chuûnghóasieâuthöïc ñeåthaâmnhaäpvaøolyù töôûngcuûaCaùch maïng thaùngMöôøi saâusaéchôn vaø chuyeånsangvieát vôùi tö töôûng hieänthöïc XHCN. 9
  10. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Chính Enxa laø nguoàncaûmhöùng noàngnaøn, voâ taänñeå Aragoângsaùngtaùc. Do ñoù, oâng coù caû moät vöôøn thô veà Enxa (“Ñoâi maét Enxa”, “Enxa”, “Anh chaøng say ñaém Enxa”,“Cuoántieåuthuyeátchöahoaønthaønh). - Naêm1939,Aragoângthamgia Ñaïi chieántheágiôùi laànII vaøñöôïc traogiaûi thöôûnghoøa bìnhquoácteáLeâninkhi oângtroøn60 tuoåi. 2) Söï nghieäp saùng taùc : Aragoângsaùngtaùcvöøathô,vöøatieåuthuyeát - Thô: “Naùtloøng”,”Enxa”,“Ñoâi maétEnxa”,“Anh chaøngsayñaémEnxa”. - Tieåuthuyeát:“Nhöõngkhuphoáñeïp”,“Nhöõnghaønhkhaùchtreânxe”, “Tuaànleã Thaùnh”, “Cuoántieåuthuyeátchöahoaønthaønh”. - Chuû ñeà chính: Caùc taùcphaåmcuûaAragoângtheåhieänsöï gaénboù giöõatình yeâuvaø lyù töôûng. - Ngheä thuaät thô: Caùc saùng taùc cuûa oâng theå hieän moät hoàn thô ña daïng, vôùi nhöõng aâm ñieäu phong phuù khi theå hieän veà Toå quoác, veà nhaân daân, veà Caùch maïng (Ñaëc bieät laø khi vieát veà Enxa). - Aragoâng luoân coù yù thöùc ñoåi môùi, caùch taân ngheä thuaät. Ñieàu ñoù theå hieän thaùi ñoä lao ñoäng ngheä thuaät nghieâm tuùc vaø taøi naêng phong phuù. - OÂng chuû tröông thô oâng khoâng coù caùc loaïi daáu chaám caâu, xoùa boû ranh giôùi giöõa thô vaø vaên xuoâi. - Ta thöôøng gaëp trong thô Aragoâng caùc bieän phaùp tu töø laëp ñi laëp laïi phuø hôïp vôùi phong caùch huøng hoàn ñeå nhaán maïnh caûm xuùc. Do ñoù, thô oâng mang tính tröõ tình, tính nhaïc cao.  Toùm laïi: Aragoânglaø nhaø thô, nhaø tieåu thuyeátPhaùp noåi tieángtheágiôùi, laø moät trong nhöõng caùnh chim ñaïi baøng vaên hoïc cuûa theá kyû XX. Cuoäc ñôøi taùm möôi laêm tuoåi cuûaoânglaø caû moätquaùtrình daøi traêntrôû vôùi lyù töôûngcuûacuoäcsoángvaø tìm toøi saùng taïo ñoåi môùi ngheäthuaät. OÂng laø nhaø thô gaén boù tha thieát vôùi Toå quoác, nhaândaânmình. II. Baøi thô “Enxa ngoài tröôùc göông” cuûa Aragoâng:  1) Xuaát xöù: “Enxa ngoài tröôùcgöông”ñöôïc vieátsau khi Chieántranhtheágiôùi laàn thöù hai vöøakeát thuùc.Baøi thô ñöôïc in trongtaäp“TieángkeøntraänPhaùp”(1946). 2) Chuû ñeà: Qua bieåutöôïng cuûachieácgöôngsoi vaø maùi toùc Enxa, baøi thô moätmaëtboäcloä tình caûmcuûataùcgiaûñoái vôùi Enxa, maëtkhaùclaø noãi xoùt xa tröôùcthôøi theávaø ca ngôïi yù chí kieâncöôøngcuûangöôøi chieánsó caùchmaïng. 3) Noäi dung chính: - Trong baøi thô, hình aûnhEnxa soi göông“chaûi mieátmaùi toùc vaøngröïc rôõ” ñöôïc nhaéc ñi nhaéclaïi nhieàulaàn,taïo ñöôïc aántöôïngmaïnhmeõ. - Nhaøthô ca ngôïi veûñeïp cuûaEnxa, nhaátlaø veûñeïp cuûamaùi toùcvaøngoùngnhö löûa, cuûañoâi baøntaymeàmmaïi. 10
  11. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Enxa ngoài tröôùc göông suoát moät ngaøy daøi khoâng phaûi ñeå trang ñieåm. Maø naøng ñang“soi vaøo trí nhôù”, ñanghình dungnhöõngngaøyñen toái cuûañaátnöôùc, trongloøng nhôùtôùi nhöõngngöôøi con duõngcaûmcuûanhaândaân. - Qua baøi thô, taùc giaû ca ngôïi nhöõng ngöôøi con öu tuù ñaõ hi sinh vì ñaát nöôùc, vì lí töôûng Caùch maïng. 4)  Ngh e ä  thu a ä t : “Enxa ngoài tröôùc göông” laø moät baøi thô saâu saéc, giaøu tính hình töôïng. Vôùi khaû naêng söû duïng caùc hình thöùc laëp moät caùch ña daïng vaø linh hoaït, nhaø thô ñaõ vöøa taïo ra chaát thô, vöøa taïo ra chieàu saâu tö töôûng ngheä thuaät cho thô. HEMINGWAY I. Taùc giaû: 1. Cuoäc ñôøi: - ErnestHemingway(1899-1961)laø nhaøvaênnoåi tieángnöôùcMyõ. - OÂng sinh tröôûng trong moät gia ñình khaù giaû ôû moät thaønh phoá nhoû ngoaïi oâ Chicagoâ. - Cha laø baùc só, meï laø ngheäsó döông caàm. Luùc nhoû, oâng thöôøng cuøng cha ñi veà vuøngröøngnuùi phía Nam, nôi coøn nhöõnglaøng ngöôøi da ñoû, soánggaànthieânnhieân. Do ñoù, Hemingwayraátthích phieâulöu maïo hieåm.Ñaây laø nhöõngcô sôû ñeåoângvieát moät soá taùc phaåm“Maët trôøi vaãn moïc”, “Nhöõng ngoïn ñoài xanh Chaâu Phi”, “Cheát vaøoluùc xeátröa”. - Möôøi taùm tuoåi, oâng laøm phoùng vieân, sau ñoù tình nguyeän nhaäp nguõ tham gia Ñaïi chieán theá giôùi laàn I. - 20 tuoåi,bò thöông naëng, oâng trôû veà Myõ vaø vieát truyeän leân aùn chieán tranh: “Giaõ töø vuõ khí”. 11
  12. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 - Naêm 1937, Hemingway thamgia ñoäi quaânquoác teá choáng Phaùt xít ôû Taây Ban Nha, laøm phoùngvieân maëttraän, döïng phim, vieát kòch. Ñieàu naøy laø cô sôû ñeå oâng vieát “Chuoângnguyeänhoànai”. - Ñaïi chieán theá giôùi II, tuy ñaõ giaø nhöng oâng vaãn rong ruoåi ñi saên taøu ngaàmcuûa Phaùtxít, thamgia ñaùnhPhaùtxít ôû ngoaïi oâ Pari. Sau ñoù, oângvieát“Beânkia soângvaø döôùi voømcaâylaù” (1950),“OÂng giaøvaøbieåncaû”(1952). - 1954, Hemingway ñöôïc giaûi thöôûngNobel. Nhöng ñeán naêm1961, oâng töï saùt. OÂâng coøngöûi ôû thö vieän22kgbaûnthaûo. 2. Söï nghieäp saùng taùc: ErnestHemingwayñeålaïi moätsöï nghieäpsaùngtaùckhaùñoà soä. + Taùc phaåm tieâu bieåu: “Giaõ töø vuõ khí”, “Chuoângnguyeänhoànai”, “Beânkia soâng vaødöôùi voømcaâylaù”, “OÂng giaøvaøbieåncaû”,“Maëttrôøi vaãnmoïc”, “Nhöõngngoïn ñoài xanhChaâuPhi”. a.  Noäi dung : Caùc taùcphaåmcuûaoângthaámñöôïmtình yeâuñoái vôùi nhöõngcuoäc phieâulöu maïo hieåm,laø lôøi coå vuõ noàngnhieätchaânthaønhcho nhöõngai bieát kieântrì phaánñaáucho quyeànlôïi chínhñaùngcuûacon ngöôøi. b.  Ngheä thuaät : OÂng laø ngöôøi ñeàxöôùngnguyeânlyù “Taûngbaêngtroâi”.  Döïa vaøo hình aûnh “Taûng baêng troâi” (coù moät phaàn noåi baûy phaàn chìm), Hemingway ñöa ra yeâu caàu ñoái vôùi moät taùc phaåm vaên hoïc: Nhaø vaên khoâng tröïc tieáp coâng khai phaùt ngoân cho yù töôûng cuûa mình maø haõy xaây döïng hình töôïng coù nhieàu söùc gôïi ñeå moãi ngöôøi ñoïc coù theå ruùt ra phaàn aån yù.  Moät trong nhöõng bieän phaùp chuû yeáu ñeå theå hieän nguyeân lí treân laø mieâu taû ñoäc thoaïi noäi taâm keát hôïp vôùi vieäc duøng caùc aån duï, bieåu töôïng.   Toù m   laïi: Hemingway laø nhaø vaên noåi tieáng nöôùc Myõ theá kyû XX. OÂng ñaõ töøng ñöôïc nhaän giaûi Noben naêm 1954. Caùc taùc phaåm cuûa oâng coù aûnh höôûng lôùn ñeán caùc theá heä nhaø vaên nöôùc Myõ ñöông ñaïi vaø sau naøy.  II. Nhö õ n g  ye á u  to á  aû n h  hö ô û n g   ñe á n  sa ù n g  ta ù c  cu û a   HEMINGWAY:  - Hemingway xaùc nhaän raèng: OÂâng chòu aûnh höôûng töø nhaø vaên Mac Tueân (“taát caû neàn vaên hoïc hieän ñaïi Mó ñeàu baét nguoàn töø moat cuoán saùch cuûa Maùc Tueân coù teân laø Haâc Phin”). - Hemingway sinh tröôûng trong moät gia ñình khaù giaû: Meï oâng laø ngheä só döông caàm vaø cha laø thaày thuoác. OÂng thöôøng theo cha ñi veà vuøng röøng nuùi mieàn Nam, nôi coøn nhöõng laøng ngöôøi da ñoû vaø soáng gaàn thieân nhieân. Sau naøy, Hemingway raát thích phieâu löu maïo hieåm. Ñieàu naøy laø cô sôû ñeå oâng vieát moät soá taùc phaåm nhö: “Maët trôøi vaãn moïc”, “Nhöõng ngoïn ñoài xanh Chaâu Phi”, mieâu taû 12
  13. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 nhöõngtraänñaáuboø, thieânnhieânhoangdaïi vaønhöõngchuyeánñi saên. - Möôøi taùmtuoåi, Hemingwayñaõ böôùcvaøo ngheàphoùngvieân. Söï nghieäpbaùochí ñaõ goùp phaàn hình thaønh baûn lónh cöùng coûi vaø phong caùch vieát soáng ñoäng cuûa Hemingway.OÂng töøngthamgia nhieàucuoäcchieántranhvaø bò thöôngnaëng.Rôøi quaân nguõ, oâng caûm thaáy mình thuoäc “theá heä maát maùt”. Trong moät soá taùc phaåm, Hemingwaytröïc tieápñeàcaäpñeánchieántranhvaø caûmgiaùc laïc loõng trong thôøi bình cuûangöôøi lính giaûi nguõsaucuoäcchieán(Chuoângnguyeänhoànai, Giaõ töø vuõ khí). III. Taùc phaåm “OÂng giaø vaø bieån caû” cuûa Heminway: 1. Xuaát xöù taùc phaåm: - Truyeänngaén“OÂng giaøvaøbieåncaû”ra ñôøi vaøonaêm1952,ñöôïc ñaùnhgiaùlaø taùc phaåmhaynhaátcuûanhaøvaên. 2. Chuû ñeà taùc phaåm: - Taùc phaåmñöôïc xemlaø baûnanhhuøngca veàngöôøi lao ñoängvôùi yù chí vaø nghòlöïc phi thöôøng cuûa hoï, ñoàng thôøi boäc loä loøng yeâu thöông voâ bôø cuûa nhaø vaên ñoái vôùi con ngöôøi ngheøokhoå. 3. Toùm taét taùc phaåm “OÂng giaø vaø bieån caû”: Nhaân vaät chính cuûa taùc phaåm“OÂng giaø vaø bieån caû” laø laõo Xanchiagoâ. OÂng ñaùnhcaùôû vuøngnhieätlöu, nhöngñaõlaâukhoângkieámñöôïc con caùnaøo.Ñeâm ngủ, laõo mô veà thôøi trai treûvôùi tieángsoùnggaøo, höơng vò bieån,nhöõngcon taøuvaø nhöõngñaøn sö töû. Theá roài, coù một con caù lôùn tính khí kyø cuïc maécmoài. Ñaây laø một con caù kieámto lôùn, huøng duõng maø oâng haèngmô öôùc. Sau cuoäc vaät lộn cöïc kyø caêngthaúngvaø nguyhieåm,Xanchiagoâgieátñöôïc con caùnaøy.Nhöngluùc oânggiaø quay vaøo bôø, töøngñaøncaù mập hungdöõ ñuoåi theorỉa thòt con caù kieám.OÂng phaûi ñôn ñoäcchieánñaáukieätsöùcvôùi luõ caù mập. Tuy vaäy,Xanchiagoâvaãnnghó: “Khoâng moätai coâñônnôi bieåncaû”. Khi oâng giaø meätmoûi raõ rôøi vaøo ñeánbôø, thì con caù kieám“daøi hôn chieác thuyeàncoù tôùi saùubaûy taác” kia chæcoøn trô boä xöông. Truyeänngaén“OÂng giaø vaø bieån caû” ñuùng laø một baûn huøng ca, ca ngôïi con ngöôøi vaø söùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi. Taùc phaåmtoaùtleân söï thoângcaûmvaø yeâuthöôngvoâ bôø cuûanhaøvaênñoái vôùi nhöõngcon ngöôøi ngheøokhoå. 4. YÙ nghóa taùc phaåm: 13
  14. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 -   Taùc phaåm“OÂng giaø vaø bieåncaû” laø moät“taûngbaêngtroâi”. Ngöôøi ñoïc coù theåphaùthieänít nhaátbataàngyù nghóa: ­ YÙ nghóa tröïc tieáp: Truyeänmoâtaû laàn saêncaù cuoái cuøngcuûaoânglaõo, laàn veû vang nhaátnhöng cuõng laø laàn thaátbaïi cay ñaéngnhaát. Dö vò cay ñaéngaáy ñöôïc theå hieänsoángñoäng,raátthöïc maøcuõngraátsaâuxa. ­ YÙ nghóa bieåu tuôïng: “OÂng giaøvaøbieåncaû”laø thieânanhhuøngca veàcon ngöôøi. * OÂng laõo laø bieåutöôïngveàcon ngöôøi lao ñoängñaukhoåcoù khaùtvoïng quaù lôùn lao caoñeïpkhieánhoï phaûiñônñoäc,thaátbaïi. *  Ñaøn caù maäp laø hình aûnh aån duï cho nhöõng theá löïc hung haõn, phaù hoaïi thaønhquaûlao ñoängmaøcon ngöôøi luoânphaûiñoái phoùvôùi chuùng. ­ Taùc phaåm nhö moät di chuùc cuûa Heâmingueâ veà saùng taïo ngheä thuaät:  * OÂng laõo laø bieåutöôïngcho hìnhtöôïngnhaøvaêntheoñuoåikyø voïngsaùngtaïo neânmoätkieättaùcvaênhoïc baáthuûvaøoluùc cuoái ñôøi. * Hình aûnh ñaøn caù döõ gôïi lieân töôûng ñeán löïc löôïng phaù hoaïi coâng trình saùngtaïo cuûacon ngöôøi. *  Con caù kieám nhö moät taùc phaåmngheäthuaät hoaøn myõ, laø coâng söùc lao ñoängsaùngtaïo cuûanhaøvaên.Theánhöng,ñoâi khi con ngöôøi khoânghieåubieát. IV.   Ñoaïn   trích   “Ñöông   ñaàu   vôùi   ñaøn   caù   döõ”   (Trích   “OÂâng   giaø   vaø   bieån   caû”   –  HEMINGWAY): 1)Xuaát xöù ñoaïn trích: Ñoaïn trích “Ñöông ñaàu vôùi ñaøn caù döõ” naèm ôû phaàn cuoái taùc phaåm “OÂng giaø vaø bieån caû”. 2) Chuû ñeà ñoaïn trích: Ñoaïn trích laø moätbieåutöôïngveàcon ngöôøi cho ñeángiôø phuùtcuoái cuøngvaãn ñuoåi theo kì voïng vaø raùng söùc ñoaït laáy noù. Cuoäc saênbaét caù cuûa oâng laõo thöïc chaátlaø moätaånduï veàhaønhtrìnhthöïc hieänkhaùtvoïng,duøcoù ñônñoäcvaø thaátbaïi, nhöngaâmhöôûnggôïi leânlaïi ñaàysinhkhí, aámaùpvaømaõnhlieät. 3) Toùm taét ñoaïn trích: Ñoaïn trích “Ñöông ñaàuvôùi ñaøn caù döõ” naèmôû phaàncuoái taùc phaåm “OÂng giaø vaø bieån caû”. ÔÛ ñoaïn naøy, nhaø vaên mieâu taû traän chieán cuoái cuøngcuûaXanchiagoâvôùi ñaøncaùmaäphungdöõ, tröôùckhi oânglaõo leânbôø. Cuoäcchieándieãnra vaøobanñeâm,khi Xanchiagoâñaõkieätsöùcvì ñaõtraûi quaba ngaøyñeâmvaätloän vôùi soùnggioù, choángcöï vôùi ñaøncaù maäpñeågiöõ gìn con caù kieám.Laàn naøy, tình theácuûaoânglaõo coi nhö laø “voâ voïng”. OÂng khoângtröïc tieápnhìn thaáyñaøn caù maäp,hoaøntoaønñôn ñoäc tröôùc bieånkhôi, tröôùc ñaøn caù ñoâng ñaûo, hung döõ vaø lieân tuïc taán coâng. Tuy theá, oâng laõo khoângmaûymay nhuït chí, ngöôïc laïi vaãnkieân cöôøngtìm moïi caùchñöôngñaàu vôùi chuùng. 14
  15. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 4) YÙ nghóa cuûa ñoaïn trích: Thoâng qua ñoaïn trích naøy, ngöôøi ñoïc coù theå nhaän thaáy: OÂng laõo Xanchiagoâlaø moät nhaânvaät bình thöôøng, nhöng cuõng thaät cao caû. ÔÛ ñaây, Heâmingueââvöøa noùi leân söï thaátbaïi cuûa con ngöôøi, vöøa gôïi leân taàmvoùc lôùn lao cuûahoï. Ñaây cuõng laø ñoaïn trích theåhieänkhaù roõ neùt buùt phaùpmieâutaû vaø traàn thuaätsinh ñoäng, raát haømsuùc, theå hieän nguyeânlyù “Taûng baêngtroâi”, ñaëcbieätquanhöõngphaànñoäcthoaïi cuûanhaânvaät. 5) Ngheä thuaät cuûa ñoaïn trích: Ñoaïn trích raátgiaøuhaømnghóa.Noù theåhieännoåi baätnhöõngneùtphong caùch ngheä thuaät trong saùng taùc cuûa Heminway: ñeå nhaân vaät haønh ñoäng nhieàu, ñoái thoaïi ít, ñeå nhieàu khoaûng troáng, khoaûng laëng, khoaûng môø trong taùc phaåmnhaèmlaømcho ngöôøi ñoïc coù theåphoùngtuùngnghósuy vaø thöôûng thöùc. SOÂLOÂKHOÁP 15
  16. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 I. Taùc giaû: Cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp saùng taùc: - Soâloâkhoáp(1905-1984)sinh ôû tænhRoâxtoáp,ôû vuøngthaûonguyeânsoângÑoâng(Lieân Xoâ), trongmoätgia ñìnhnoângdaân.OÂng gaénboùmaùuthòtvôùi vuøngñaátsoângÑoâng trongnhöõngböôùcchuyeånmìnhcuûalòch söû. - OÂng khoângñöôïc hoïc haønhheä thoáng.Luùc ñaàu, oâng hoïc ôû tröôønglaøng, coù leân Matxcôvahoïc vaøi naêmroài laïi veàqueâ. - Noäi chieán buøng noå, oâng nghæhoïc thamgia coâng taùc Caùch maïng: thanh toaùn naïn muø chöõ, thö kyù UÛy ban xaõ, ñaáutranh vuõ trang, tröng thu löông thöïc cuûa boïn phuù noâng. - Naêm1923, oângleân thuûñoâ, laømñuû thöù ngheà:lao coâng,khuaânvaùc, keá toaùn,thôï xaâyñeåsinhsoángvaøthöïc hieän“giaácmôvieátvaên”. - Naêm1925,oângtrôûveàsoângÑoâng,baéttayvieát“SoângÑoângeâmñeàm”. - Thôøi kyø chieán tranh veä quoác, oâng laø phoùng vieân chieán tranh xoâng pha ôû nhieàu maëttraän.Nhieàubaøi kyù, chínhluaän,truyeänngaénnoåi tieángñöôïc vieátngayhaàmtruù aånôû tieàntuyeán. Tp tieâu bieåu: SoângÑoângeâmñeàm,Soáphaäncon ngöôøi, Ñaátvôõ hoang. - Soâloâkhoáp laø nhaø vaên Xoâ Vieát loãi laïc. Naêm 1965, oâng ñöôïc trao giaûi thöôûng Nobel veàvaênhoïc. II. Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng cuûa cuoäc ñôøi ñeán söï nghieäp saùng taùc cuûa  Soâloâkhoáp: - Soâloâkhoápsinh ra, lôùn leân, gaén boù vôùi vuøng thaûo nguyeânsoâng Ñoâng cho neân oânghieåusaâusaécvaøvieátveàthieânnhieân,con ngöôøi nôi ñaâyraátthaønhcoâng. - Thôøi gianñaátnöôùccoùnoäi chieán,oângthamgia coângtaùcCaùchmaïngnhö:thanhtoaùn naïn muø chöõ, thö kyù UÛy baûn xaõ, ñaáu tranh vuõ trang… Ñaây laø voán soáng phong phuù ñeå sau naøy oâng vieát thaønhcoâng boä tieåu thuyeát“Soâng Ñoâng eâmñeàm” vaø “Ñaátvôõ hoang”. - Soâloâkhoáplaø ngöôøi yeâu thích vaên chöông. Thôøi gian laøm vieäc ôû Matxcôva (1923), oângñaõlaømñuûmoïi ngheàcuõnglaø ñeåthöïc hieän“giaácmôvieátvaên”cuûamình. - Thôøi kyø chieán tranh veä quoác (1941-1945), laø moät phoùng vieân, oâng xoâng pha ôû nhieàu maët traän. Chính naêm thaùng naøy giuùp oâng hieåu söï taøn khoác cuûa chieán tranh vaø con ngöôøi ñaõ vöôn leân nhö theá naøo ñeå toàn taïi. Ñoù laø cô sôû ñeå oâng vieát truyeän ngaén “Soá phaän con ngöôøi”, hieåu roõ tính caùch Nga. III. Taùc phaåm “Soá phaän con ngöôøi” Soâloâkhoáp: 1) Xuaát xöù – Hoaøn caûnh saùng taùc taùc phaåm: - Taùc phaåm ñöôïc vieát naêm 1957, laø moät trong nhöõng thaønh töïu xuaát saéc cuûa Soâloâkhoápnhöõngnaêmsauchieántranh. 2) Chuû ñeà taùc phaåm: - Taùc phaåmca ngôïi tinh thaànyeâu nöôùc, tính caùch kieân cöôøng vaø nhaânhaäu cuûa ngöôøi daânNga, ñoàngthôøi khaúngñònhnieàmtin cuûahoï vaøotöônglai cuoäcsoáng. 16
  17. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 3) Toùm taét taùc phaåm: Nhaânvaätchính laø AnñraâyXoâcoâloâp.Anh coù moätcuoäcñôøi ñaukhoå. Chieán tranhtheágiôùi laànthöùII buøngnoå,anhbò baétnhoáttrongtraïi taäptrungcuûaboïn phaùt xít. Khi thoaùtñöôïc veà vôùi quaânmình, anh nhaänñöôïc tin vôï vaø con gaùi ñaõ bò bom giaëcsaùthaïi. Ngöôøi con trai duy nhaátcuûaanhcuõngñaõ nhaäpnguõvaø ñangcuønganh tieánñaùnhBerlin. Nhöngñuùngngaøychieánthaéng,con trai anhñaõbò keûthuøbaéncheát. Nieàmhi voïngcuoái cuøngcuûaXoâcoâloâptanvôõ. Keát thuùc chieán tranh, Xoâcoâloâp giaûi nguõ, xin laøm laùi xe. Vaø ngaãunhieân, anhgaëpchuùbeùVania. Ñöùa beùsoángbô vô, khoângnôi nöôngtöïa vì boámeï ñeàucheát trongchieántranh.Anh nhaänVania laømcon. Chuùbeùthô ngaâytin raèngXoâcoâloâpchính laø boá ñeûcuûamình. Xoâcoâloâpyeâuthöôngchaêmsoùc chuùbeùthaätchu ñaùovaø xem noù nhö moät nguoànvui lôùn. Tuy vaäy, Xoâcoâloâpvaãn bò aùm aûnh bôûi moät noãi ñau buoàn,“nhieàuñeâmthöùc giaácthì goái öôùt ñaãmnöôùcmaét”. Vì maátvôï, maátcon neân anh thöôøngphaûi thay ñoåi choã ôû. Duø theá, Xoâcoâloâpluoân coá giaáu khoângcho beù Vaniathaáynoãi ñaukhoåcuûamình.  Qua taùc phaåm, taùc giaû ca ngôïi loøng duõng caûm, söùc chòu ñöïng vaø söùc maïnh tinh thaàn cuûa ngöôøi Nga. Taùc phaåm coù giaù trò nhaân ñaïo saâu saéc vaø theå hieän roõ tính caùch Nga nhaân haäu, kieân cöôøng. 4) Noäi dung chính: - Sau chieántranh, Xoâcoâloâpmaáttaát caû. Anh phaûi soángtrong noãi coâ ñôn gheâgôùm. Trongkhi ñoù,anhvaãnphaûilo kieámsinhnhai vaøgaëpkhoângít ñieàuchuachaùt.Söï maát maùtquaùlôùn khieáncho nhaânvaätnaøy luoânsoángtrongñau khoå. Noù buoäcanh phaûi phieâubaït sangnhöõngnôi ôû môùi nhönganhvaãnkhoângheàthanvaõn. - Chaát kieân cöôøngcuûa daântoäc Nga ñöôïc boäc loä khaù roõ qua nhaänvaät Xoâcoâloâp. Vôùi baûnlónh cao ñeïp, vôùi loøngnhaânhaäuthaémthieát,Xoâcoâloâpkhoângrôi vaøo beá taéc tuyeät voïng maø anh coøn trôû thaønh choã döïa tin yeâu vöõng chaéc cho con ngöôøi khoánkhoåkhaùcvì chieántranhlaø beùVania. - Xoâcoâloâpthöông yeâu, chaêmsoùc cho chuù beù hôn caû ngöôøi cha ñoái vôùi con. Taám loøng ñoânhaäucuûaXoâcoâloâpñöôïc taùc giaû moâtaû moätcaùch caûmñoäng.Moïi ñau khoå Xoâcoâloâpchæaâmthaàmchòu ñöïng, tuyeätnhieân khoângthoå loä ra ngoaøi vì sôï Vania ñau buoàn. Ñöùc hi sinh, taámloøng vò tha cuûa Xoâcoâloâpthaätñaùngquyù. Chính loøngnhaânhaäunaøychaúngnhöõngñaõ laømcho Vania coù cuoäcsoángbình thöôøngmaø coøn trôû thaønhnguoànvui soángcuûahai traùi tim coâ ñôn. Trong hoaøncaûnhkhoáclieät, bieát nöông töïa vaøo nhau ñeå vöôn leân, hi voïng vaøo cuoäc soáng chính laø moät phaåm chaáttuyeätvôøi cuûacon ngöôøi chaânchính. 5. Ngheä thuaät: Ngheäthuaätkeå chuyeänngaéngoïn vaø giaûn dò. Truyeänchöùa ñöïng taàmkhaùi quaùtsöû thi roänglôùn vaø saâusaéc.Nhaânvaätñöôïc mieâutaûgiaøucaùtính vaø raátsinh 17
  18. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 ñoängtrongtrongñôøi soángtaâmlí. Vôùi nhöõngthaønhcoângñoù,truyeänthöïc söï ñaõtaùc ñoängmaïnhmeõ, saâuxa vaø ñaàycaûmñoängñeántrí tueävaø traùi tim cuûamoãi chuùng ta. Nhöõng caâu hoûi thöôøng gaëp 1/ Trình baøy vaén taét söï hieåu bieát cuûa anh (chò) veà cuoäc ñôøi vaø söï  nghieäp saùng taùc cuûa nhaø vaên M. Gorki? (TLOT – trang 1) 2/ Trong tieáng Nga, “gorki” nghóa laø “cay ñaéng”. Baèng söï hieåu bieát veà  cuoäc ñôøi cuûa M. Gorki, anh (chò) haõy giaûi thích vì sao nhaø vaên laïi laáy  buùt danh nhö theá? Nhöõng taùc phaåm naøo cuûa M. Gorki giuùp anh (chò)  hieåu theâm ñieàu ñoù? Gôïi yù: M. Gorki laø nhaø vieát truyeän ngaén xuaát saéc cuûa vaên hoïc Xoâ Vieát, laø nhaø vaên lôùn cuûa theá kæ XX. AÁy vaäy maø cuoäc ñôøi rieâng cuûa oâng ñaõ phaûi traûi qua raát nhieàu cay ñaéng vaø baát haïnh. Moà coâi cha meï töø nhoû neân gaàn nhö oâng ñaõ lôùn leân maø khoâng coù tuoåi thô. Soáng vôùi oâng ngoaïi döõ ñoøn, keo kieät, khoâ khan vaø nhöõng ngöôøi caäu hay haèn hoäc, ngay töø beù, Gorki ñaõ caûm nhaän thaät saâu saéc nhöõng traéc trôû ôû ñôøi. Khoâng ñöôïc hoïc haønh nhieàu, Gorki sôùm phaûi böôùc vaøo cuoäc soáng vôùi ñuû loaïi ngheà naëng nhoïc. Trong nhöõng thaùng ngaøy ñoù, tröôøng ñôøi ñaõ daïy cho oâng bieát bao ñieàu ñau khoå maø voâ cuøng quí giaù. OÂng töøng nghó raèng: Trong tieáng Nga, “gorki” coù nghóa laø “cay ñaéng”. Maø cuoäc ñôøi oâng laø “gorki”, ñaõ phaûi traûi qua “gorki” vaø cuõng ñaõ töøng nhôø “gorki” maø khoân lôùn. Chính vì leõ ñoù maø oâng ñaõ choïn buùt danh laø “Gorki”. OÂng ñaõ keå laïi nhöõng naêm thaùng ñaày cay ñaéng vaø tuûi nhuïc aáy trong boä ba töï thuaät “Thôøi thô aáu”, “Nhöõng tröôøng ñaïi hoïc cuûa toâi”, Kieám soáng. . . 3/ a/ Haõy toùm taét ngaén goïn vaø neâu roõ noäi dung bao truøm truyeän  ngaén “Moät con ngöôøi ra ñôøi” cuûa M. Gorki? (TLOT – trang 2) 18
  19. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 b/ Taùc phaåm naøo cuûa M. Gorki ñaõ ñöôïc dòch ra tieáng Vieät vaø coù  aûnh höôûng ñeán caùc theá heä baïn ñoïc Vieät Nam ngay töø tröôùc Caùch  maïng thaùng Taùm? (Ñoù laø tieåu thuyeát “Ngöôøi meï”, saùng taùc naêm 1906). c/ Đóng góp lớn nhất của M. Gorki cho văn học vô sản? (OÂng laø nhaøvaênhieänthöïc pheâphaùnnhöngcuõnglaø moättrong nhöõngngöôøi ñaët neàn moùng ñeà xöôùng phöông phaùp saùng taùc hieän thöïc XHCN - laø phöông phaùp saùng taùccuûavaênhoïc voâsaûn.)  4/   Ne â u   nh ö õ n g   ne ù t   chín h   ve à   tie å u   sö û   va ø   söï   ng hi e ä p   va ê n  hoï c  cu û a  Loã  Taán? (TLOT – trang 4) 5/   Tröô ù c   khi   trôû   tha ø n h   nha ø   va ê n ,   Loã   Taán   ña õ   hoï c   nh ö õ n g   ng h e à   na ø o ?   Haõ y   gia û i   thíc h   vì   sa o   cu o á i   cu ø n g   oâ n g  laïi  chu y e å n  sa n g  ng h e à  vie á t  va ê n ?   Gôïi   yù:   Tröôùc khi thaønh nhaø vaên, Loã Taán ñaõ töøng hoïc nhieàu ngheà: ngheà khai moû (vôùi mong muoán laøm giaøu cho Toå quoác), ngheà haøng haûi (vôùi mong muoán ñöôïc môû roäng taàm maét), ngheà laøm thuoác (vôùi mong muoán chöõa beänh cho ngöôøi ngheøo). Theá nhöng, trong moät laàn ñi xem phim, thaáy nhöõng ngöôøi Trung Quoác haêm hôû ñi xem ngöôøi Nhaät cheùm moät ngöôøi Trung Quoác, oâng boãng nhaän ra raèng: chöõa beänh theå xaùc khoâng quan troïng baèng chöõa beänh tinh thaàn cho quoác daân. Maø vaên chöông coù theå laøm toát ñöôïc vieäc ñoù. Vì leõ ñoù neân oâng quyeát ñònh chuyeån sang ngheà vieát vaên. 6/  Toù m  ta é t  truy e ä n  “Thu o á c ”  cuû a  Loã  Taán? (TLOT – trang 5) 7/   Ne â u   ng a é n   goï n   ca ù c   lôù p   ng h ó a   cuû a   truy e ä n   “Thu o á c ” ? (TLOT- trang 5) 8/   The o   an h   (ch ò ) ,   tie å u   sö û   va ø   söï   ng hi e ä p   sa ù n g   taù c   cuû a  EÂxe â n i n  co ù  nh ö õ n g  ñie å m  gì   ñaù n g  löu  yù? (TLOT – Phaàn II - trang 7, 8) 9/   Che ù p   thu o ä c   loø n g   ba øi   th ô   “Th ö   g ö û i   m e ï ”   cuû a   EÂxe â n i n .   Tron g   ba øi   th ô ,   ta á m   loø n g   cu û a   ng ö ô ø i   con   ño ái   (SGK Vaên hoïc 12 – taäp 2 – trang 54 + TLOT – trang 8)  Gôïi  yù:  Taá m  loø n g  cu û a  ng ö ô ø i  con   ño ái  vôùi  m eï:  Anh day döùt vì ñaõ laøm meï phieàn loøng, neân anh khaúng ñònh vôùi meï mình khoâng heà hö hoûng (“Con coù ñaâu be beùt röôïu cheø; Ñeán noãi cheát maø khoâng nhìn thaáy meï”).  Anh vaãn giöõ ñöôïc nhöõng phaåm chaát nhö xöa (“Con vaãn nhö xöa ñaèm thaém dòu daøng”) vaø höùa seõ trôû veà vôùi meï “khi vaøo 19
  20. Vaên hoïc nöôùc ngoaøi - 12 ñoäxuaânsang”,khuyeânmeï ñöøngbuoànphieànlo laéngnöõa.Anh traánan meï vaø öôùcmongseõveàsoángbeânmeï.  Anh taâmsöï vôùi meï veàtaâmtraïngu uaátcuûamình. Ñoù laø “noãi buoànñautróu naëng” roài doàn daäp “nhöõng öôùc mô ñaõ maát”, “nhöõng moäng ñeïp khoâng thaønh”,cuoäcñôøi “thaámnoãi nhoïc nhaèn”vaøchòu“baoñieàumaátmaùt”.  Anh suy tö veàmeï: Meï gaénlieànvôùi nhöõnghìnhaûnhbìnhdò, thaânthöông(“maùi nhaø xöa”, “maûnhvöôøn”), gaén lieàn vôùi nhöõng caùi cao caû (“aùnh saùnh dieäu kì”).“Meï laø nieàmvui”, laø choã döïa cho con trong suoát cuoäc ñôøi. Anh tin vaøo meï. Vì chæcoù meï môùi ñemlaïi nguoànyeâuthöông,haïnhphuùcñôøi anh. (Hoaëc coù theå traû lôøi ngaén goïn nhö sau: Ngöôøi con, nhaânvaät tröõ tình ôû ñaâycoù theålaø EÂxeânin.Bôûi baøi thô coù moái quanheätöø cuoäcñôøi cuûaoâng. ÔÛ phaànñaàu,nhaøthô hình dungra hình aûnhñau khoå, heùohon, u saàucuûameï khi ñöôïc tin con gaëp ñieàu chaúnglaønh. Taùc giaû hoài töôûng laïi nhöõng kæ nieämeâm ñeàm, ngoït ngaøo, dòu daøng beân meï. Meï laø “aùnh saùng dieäu kyø” ñoái vôùi nhaø thô. Vì vaäy,keátthuùcbaøi thô khoângphaûi laø lôøi khoùcthancho soáphaäncuûamình maølaø lôøi an uûi meï yeânloøng.Taátcaûnhöõngbieåuhieäntreânlaø caùchtheåhieän tìnhyeâucuûanhaøthô, cuûangöôøi con ñoái vôùi ngöôøi meï hieànmaømìnhyeâuquí.) 10/   No äi   du n g   ba o   tru ø m   ba øi   th ô   “Th ö   g ö û i   m eï ”   cu û a   EÂxe â n i n ? (TLOT – trang 8) 11/   Anh   (ch ò )   ha õ y   trình   ba ø y   ng a é n   goï n   tie å u   sö û   va ø   söï   ng h i e ä p   sa ù n g   ta ù c   cuû a   Arag o â n g ?   Söï   kie ä n   na ø o   co ù   yù   ng h ó a   tron g   cu o ä c   ñô øi   oâ n g ,   khi e á n   oâ n g   ñ e á n   vôùi   lyù   tö ô û n g  ca ù c h  maï n g ? (TLOT – trang 9; Söï   kie ä n   co ù   yù   ng h ó a :   YÙ   5,   6   tron g   ph a à n  1)  cuû a  I/ – tran g  9 ) (Hoa ë c   co ù   th e å   ga ë p   ca â u   ho ûi : Theo anh (chò), Enxa ñaõ coù vai   troø nhö theá naøo trong cuoäc ñôøi vaø saùng taùc cuûa Aragoâng? – Traû  lôøi:   Enxa laø moät nhaân vaät coù vai troø raát quan troïng trong cuoäc ñôøi vaø saùng taùc cuûa Aragoâng. + Veà cuoäc ñôøi: Nhôø Enxa (nhaøtieåuthuyeátPhaùp,vôï cuûaAragoâng),oângñaõthoaùt khoûi tö töôûngbi quan, chaùnnaûn, thaâmnhaäpsaâuvaøo lí töôûngcuûa Caùch maïng thaùng Möôøi. Aragoângthamgia soâi noåi vaøo caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, tích cöïc thamgia khaùng chieánchoángphaùtxít Ñöùc, khi chuùngchieámñoùngnöôùcPhaùptrongchieántranhtheágiôùi laànhai. + Veà söï nghieäp saùng taùc: Enxa chính laø nguoàncaûm höùng bao truøm trong nhieàu saùng taùc cuûa Aragoâng, khoângnhöõng ôû tieåu thuyeátmaø coøn ôû thô. Aragoângcoù caû “moät vöôøn thô Enxa”. Trong ñoù coù theå keå moät soá taäp chính nhö: “Ñoâi maét Enxa”, “Enxa”,Anh chaøngsayñaémEnxa.. .). 12/ Noäi dung bao truøm baøi thô “Enxa ngoài tröôùc göông” cuûa Aragoâng? (TLOT – trang 10) 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2