Viêm họng - Nguyên nhân do liên cầu

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngứa và đau họng thường là dấu hiệu đầu tiên khi bạn bị ốm. Trên thực tế, đó là một trong những lý do thường thấy nhất khiến mọi người đi khám bác sĩ. Một số trường hợp đau họng, như đau họng trong cảm lạnh và cúm, là do nhiễm virus và thường tự hết sau vài ngày. Nhưng những trường hợp khác bệnh do vi khuẩn gây ra và cần được điều trị. Viêm họng liên cầu là một nhiễm khuẩn ở họng. Bệnh hay gặp nhất ở trẻ em từ 6 đến 12 tuổi. Ngoài đau...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Viêm họng - Nguyên nhân do liên cầu

Viêm họng do liên cầu Ngứa và đau họng thường là dấu hiệu đầu tiên khi bạn bị ốm. Trên thực tế, đó là một trong những lý do thường thấy nhất khiến mọi người đi khám bác sĩ. Một số trường hợp đau họng, như đau họng trong cảm lạnh và cúm, là do nhiễm virus và thường tự hết sau vài ngày. Nhưng những trường hợp khác bệnh do vi khuẩn gây ra và cần được điều trị. Viêm họng liên cầu là một nhiễm khuẩn ở họng. Bệnh hay gặp nhất ở trẻ em từ 6 đến 12 tuổi. Ngoài đau họng, các triệu chứng thường gồm sốt và sưng hạch. Trẻ nhỏ hơn thậm chí có thể bị đau bụng. Nếu con bạn có những triệu chứng này, hãy đưa trẻ đi khám. Một xét nghiệm nhanh có thể chẩn đoán viêm họng liên cầu ở hầu hết các trường hợp. Nếu không được điều trị, một số nhiễm liên cầu họng có thể dẫn tới các biến chứng như thấp tim. Căn bệnh nguy hiểm này có thể gây đau và viêm khớp và nổi ban trên da. Trong hơn một nửa số trường hợp, thấp tim cũng gây tổn thương van tim và cản trở lưu thông máu bình thường qua tim.
Chưa có cách chữa khỏi thấp tim, nhưng có thể phòng ngừa bằng cách điều trị kịp thời các nhiễm khuẩn như viêm họng do liên cầu bằng kháng sinh. Dấu hiệu và triệu chứng Nếu con bạn bị viêm họng do liên cầu, bé sẽ bị đau họng và nuốt khó. Nhưng không phải luôn như vậy. Thực ra, có thể bị viêm họng do liên cầu mà không có đau họng. Tuy nhiên nhìn chung các dấu hiệu và triệu chứng của viêm họng do liên cầu bao gồm: Amiđan sưng đỏ. Amiđan là hạch lympho đặc biệt nằm ở hai  bên họng, ngay sau và trên lưỡi. Đôi khi bạn có thể những vạch hoặc mảng mủ trắng ở amiđan. Amiđan cũng có thể có màu xám hoặc màu trắng. Các hạch lympho sưng nề ở bên cổ.  Sốt  Đau đầu  Đau cơ  Đau dạ dày và có thể nôn, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. 
Trẻ có thể biểu hiện nhiều dấu hiệu và triệu chứng này nhưng không bị viêm họng liên cầu. Trên thực tế những triệu chứng này có thể là viêm họng do virus, viêm amiđan hoặc các bệnh khác. Đó là lý do tại sao bác sĩ có thể phải xét nghiệm đặc hiệu cho bé để phát hiện viêm họng do liên cầu. Nguyên nhân Viêm họng liên cầu do vi khuẩn Streptococcus pyogenes, hay liên cầu beta tan huyết nhóm A gây ra. Vi khuẩn này có khả năng lây nhiễm cao. Chúng có thể lây lan qua các giọt nước nhỏ trong không khí do người bệnh ho hoặc hắt hoi bắn ra. Trẻ cũng có thể nhiễm vi khuẩn này qua tay nắm cửa hoặc các bề mặt khác sau đó đưa lên mũi hoặc miệng. Đôi khi, thực phẩm, nước và thậm chí sữa có thể bị nhiễm liên cầu. Điều này xảy ra khi người bị nhiễm liên cầu tiếp xúc với những thứ này. Vi khuẩn sẽ truyền sang người dùng thực phẩm và nước uống nhiễm khuẩn. Yếu tố nguy cơ Trẻ em đặc biệt mẫn cảm với nhiễm khuẩn vì hệ miễn dịch của chúng còn chưa hoàn chỉnh. Ngoài ra, liên cầu cư trú ở bất cứ nơi nào mà con người có sự tiếp xúc gần gũi. Chính vì vậy chúng lan truyền dễ dàng giữa các thành viên trong gia đình, ở trường học và cơ sở nuôi dạy trẻ.
Khi nào cần đi khám Hãy đi khám bác sĩ nếu trẻ có bất cứ dấu hiệu và triệu chứng nào của viêm họng liên cầu, bao gồm: Đau họng không kèm theo cảm lạnh hoặc chảy nước mũi  Đau họng kèm theo hạch lympho sưng nề  Đau họng kéo dài trên 48 giờ.  Sốt trên 39oC hoặc sốt kéo dài trên 48 giờ.  Đi khám cấp cứu ngay nếu trẻ có các dấu hiệu:  Có vấn đề về hô hấp hoặc khó nuốt, bao gồm cả nuốt nước bọt.  Có các dấu hiệu và triệu chứng mới ngoài viêm họng, như đau  đầu nặng, đau ngực, thở nông, phát ban hoặc đau khớp. Đôi khi các triệu chứng có thể xảy ra sau khi trẻ vừa kết thúc một đợt điều trị viêm họng liên cầu. Báo cho bác sĩ nếu trẻ có sốt hoặc đau, sưng các khớp, khó thở hoặc phát ban từ một tới 6 tuần sau khi nhiễm liên cầu. Đây có thể là những dấu hiệu của thấp tim. Sàng lọc và chẩn đoán
Bác sĩ sẽ chẩn đoán viêm họng do liên cầu dựa trên cơ sở khám thực thể và cấy vi khuẩn ở họng. Trong khám thực thể, bác sĩ nhi khoa sẽ dùng dụng cụ đè lưỡi để thấy rõ hơn họng và amiđan của trẻ. Bác sĩ sẽ kiểm tra hiện tượng đỏ, sưng và các vạch trắng hoặc mủ trên amiđan. Cũng có thể có các đốm đỏ nhỏ ở vùng vòm miệng mềm (nằm ở phía sau ở vòm miệng). Mặc dù những dấu hiệu này báo hiệu tình trạng nhiễm trùng, nhưng không thể xác định đó là do vi khuẩn hay virus. Trên thực tế, một số nhiễm trùng họng do virus trông có vẻ nặng hơn nhiễm trùng do liên cầu. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ sẽ cấy dịch ở họng để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn như liên cầu. Trong xét nghiệm đơn giản này, người ta sẽ quệt một miếng gạc gạc vô trùng vào thành sau họng và amiđan để lấy mẫu dịch tiết. Đây là thủ thuật không đau nhưng có thể gây nôn oẹ. Vì các triệu chứng của viêm họng do liên cầu tương tự như triệu chứng của các bệnh khác, gồm viêm amiđan và nhiễm virus nên bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm chẩn đoán liên cầu nhanh trên mẫu bệnh phẩm ngoáy họng.
Trước đây, cách duy nhất để chẩn đoán chính xác viêm họng do liên cầu là lấy mẫu dịch tiết từ họng của trẻ và nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, việc này kéo dài tới 2 ngày. Ngày nay, các bác sĩ nhi khoa có thể dùng một xét nghiệm nhanh dịch tiết họng để phát hiện nhiễm khuẩn trong vòng vài giờ. Nếu trẻ có kết quả xét nghiệm dương tính với liên cầu thì việc điều trị bằng kháng sinh sẽ được bắt đầu ngay. Nhưng các xét nghiệm chẩn đoán nhanh có mặt trái của nó. Nó có thể bỏ sót 20% số trường hợp viêm họng do liên cầu. Vì lý do này các bác s ĩ có thể chọn cách xét nghiệm kỹ hơn mẫu bệnh phẩm ngoáy họng trong phòng thí nghiệm, đặc bệt nếu kết quả xét nghiệm nhanh là âm tính. Biến chứng Mặc viêm họng do liên cầu không nguy hiểm, nhưng có có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị. Biến chứng này bao gồm các nhiễm trùng khác như sốt tinh hồng nhiệt (một bệnh đặc trưng bởi ban đỏ), viêm amiđan, viêm xoang và viêm tai. Viêm họng do liên cầu cũng có thể gây tổn thương thận (viêm thận) hay thấp tim. Đặc biệt thấp tim có thể khá nghiêm trọng. Đã có thời bệnh
này đã gần được loại trừ ở Mỹ và châu Âu nhưng nó lại tái xuất hiện vào những năm 1980. Thấp tim gây ra các nốt viêm ở các mô khác nhau, bao gồm khớp, da và cơ. Các nốt này cũng có thể hình thành ở cơ tim, nội mạc tim, và đặc biệt là ở van tim gây sẹo có thể cản trở dòng chảy của máu trong tim. Mặc dù phẫu thuật đôi khi có thể sửa chữa được van tim bị sẹo, song tổn thương thường và vĩnh viễn. Trong một vài trường hợp tổn thương có thể dẫn đến suy tim. Điều trị Nếu trẻ bị viêm họng liên cầu, bác sĩ sẽ kê đơn một kháng sinh uống như penicilin, cephalosporin (Ancef, Keflex, Cefaclor) hoặc clindammycin (Cleocin). Penecilin có thể được dùng đường tiêm trong một số trường hợp - như trẻ bị khó nuốt hoặc nôn do viêm họng. Khi việc điều trị bắt đầu, trẻ sẽ bắt đầu thấy khá hơn ngay sau 1 hoặc 2 ngày. Nhưng phải đảm bảo là trẻ được dùng thuốc đủ liều. Ngừng điều trị sớm có thể tạo ra chủng vi khuẩn kháng với kháng sinh, dẫn tới nhiều trường hợp viêm họng do liên cầu hơn và các biến chứng nghiêm trọng hơn như thấp tim.
Ngoài kháng sinh ra, bác s ĩ có thể cho trẻ dùng acetaminophen (Tylenol, và các loại khác) để giảm đau và sốt. Vì nguy cơ của hội chứng Reye, một hội chứng có khả năng đe doạ tính mạng trẻ, nên không dùng aspirin cho trẻ dưới 12 tuổi. Và bạn cũng nên thận trọng khi dùng quá nhiều acetaminophen. Với liều lớn, thuốc này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng ở gan. Để an toàn, không bao giờ cho trẻ dùng thuốc nhiều hơn lượng khuyến nghị. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ và dược sĩ nếu bạn có thắc mắc. Phòng ngừa Rửa tay đúng cách là cách tốt nhất để đề phòng tất cả các loại bệnh nhiễm trùng. Đó là lý do tại sao bạn cần rửa tay thường xuyên và hướng dẫn trẻ cách rửa tay cho đúng. Trung tâm Phòng chống Bệnh dịch Mỹ khuyên nên thực hiện theo các bước sau: Dùng xà phòng và vòi nước đang chảy  Kì cọ mạnh bàn tay khi rửa  Rửa mu bàn tay, cổ tay, phần kẽ giữa các ngón tay và phía dưới  móng tay.
Thời gian rửa tay bằng thời gian hát xong bài hát Chúc mừng  sinh nhật. Điều này đặc biệt hữu ích với trẻ em vì chúng có thể vội vàng khi rửa tay. Tráng kỹ và để nước chảy cho tới khi bạn rửa tay xong.  Nếu có thể, lau tay bằng khăn dùng 1 lần như khăn giấy.  Tắt vòi nước bằng khăn giấy sạch  Có gắng chọn cơ sở trông trẻ yêu cầu trẻ rửa tay nhiều lần trong  ngày, chứ không chỉ trước khi ăn. Đảm bảo chậu rửa đủ thấp để trẻ với tới được. Ngoài ra, dạy cho trẻ cách che miệng khi ho hoặc hắt hơi. Và nếu con bạn đang bị viêm họng do liên cầu thì hãy đảm bảo là có ai dùng chung cốc uống và bát đĩa với trẻ. Rửa kỹ các vật dụng này với nước xà phòng ấm hoặc trong máy rửa bát đĩa. Tự chăm sóc Các gợi ý sau có thể giúp làm giảm các triệu chứng viêm họng do liên cầu:
Nghỉ ngơi: Giấc ngủ giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Trẻ nên ở tại nhà tới khi không còn dấu hiệu của sốt và cảm thấy khá hơn. Uống nhiều nước: Điều này giúp họng luôn trơn và ẩm, giúp nuốt dễ hơn. Uống nhiều nước cũng ngăn ngừa được mất nước. Ăn các thức ăn mềm: Canh hoặc súp là những lựa chọn tốt. Điều này đặc biệt đúng với súp gà, là món có các đặc tính kháng vi khuẩn. Các thức ăn khác dễ dùng khi họng đau bao gồm sốt táo, ngũ cốc nấu kỹ, cháo khoai tây, hoa quả mềm, sữa chua và trứng nấu mềm. Thậm chí bạn có thể nghiền nhừ thức ăn để trẻ dễ nuốt hơn. Các thức ăn lạnh như nước quả, sữa chua đá, nước quả để lạnh cũng xoa dịu cổ họng trẻ. Không cho trẻ ăn các thức ăn cay nóng hoặc thức ăn chua như nước cam. Súc họng bằng nước muối ấm: Với trẻ lớn, súc họng nhiều lần trong ngày có thể giúp giảm đau. Pha một nửa tới 1 thìa cà phê muối ăn với khoảng 240ml nước ấm. Dặn trẻ nhổ ra sau khi súc họng. Làm ẩm không khí cũng giúp trẻ dễ chịu hơn. Hơi ẩm giữ cho niêm mạc họng không bị khô và kích ứng. Chọn loại máy làm ẩm phun sương mát và rửa máy hàng ngày vì vi khuẩn và nấm mốc có thể phát triển trong các máy làm ẩm. Xịt nước muối vào mũi cũng giúp duy trì độ ẩm của niêm mạc.
Bảo vệ con bạn và các thành viên khác trong gia đình để không bị hít khói thuốc lá. Khói thuốc lá kích thích họng đau và có thể làm tăng khả năng bị những nhiễm trùng như viêm amiđan. Ngoài ra, không cho trẻ tiếp xúc với hơi sơn hoặc các sản phẩm tẩy rửa, các chất này có thể kích thích họng và phổi của trẻ. Kỹ năng đối phó Đau họng hoặc viêm họng do liên cầu có thể khiến trẻ phải nghỉ ở nhà một vài ngày. Trên thực tế, nếu trẻ có xét nghiệm dương tính với viêm họng do liên cầu, trẻ cần dùng kháng sinh ít nhất là 24 giờ trước khi đi học trở lại. Khi ở nhà với trẻ, hãy chuẩn bị một vài hoạt động mức độ nhẹ cho cả bạn và con bạn. Các hoạt động này có thể là những điều mà bình thường bạn không có thời gian để làm như đọc to một quyển sách yêu thích. Cũng có thể xem lịch phát các chương trình truyền hình của trẻ em và xem trẻ xem những gì. Nếu trẻ ốm và bạn thấy phải đi làm việc trở lại, hãy nhờ sự trợ giúp cỉa bạn đời hoặc của người thân hay bạn bè. Có thể người phụ trách sẽ cho phép bạn làm việc ở nhà. Cũng nên hỏi về chế độ nghỉ con ốm của công đoàn và công ty.