Viêm màng não - não thất do acinetobacter baumannii đa kháng thuốc: một trường hợp điều trị thành công

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> VIÊM MÀNG NÃO – NÃO THẤT DO ACINETOBACTER BAUMANNII ĐA<br /> KHÁNG THUỐC: MỘT TRƯỜNG HỢP ĐIỀU TRỊ THÀNH CÔNG<br /> Lê Quốc Hùng*, Nguyễn Đức Viễn**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Một bệnh nhân (BN) nam 20 tuổi, được chẩn đoán xác định rò dịch não tủy (DNT), viêm phổi , viêm màng<br /> não – não thất do Acinetobacter baumannii đa kháng thuốc (MDRAB) sau phẫu thuật lấy máu tụ dưới màng<br /> cứng thái dương trái do tai nạn giao thông. Colistin là kháng sinh duy nhất còn nhạy với tác nhân gây bệnh. Một<br /> liệu trình điều trị 21 ngày với phương pháp bơm trực tiếp 10mg colistin/ngày vào não thất qua ống dẫn lưu não<br /> thất (EVD) kết hợp truyền tĩnh mạch (TTM) 02 kháng sinh colistin liều 6 triệu đơn vị/ngày và meropenem liều<br /> 6g/ngày. Bệnh nhân hết sốt sau 7 ngày, DNT cải thiện và sạch vi trùng sau 03 và 14 ngày điều trị. Vết mổ vùng<br /> thái dương T lành tốt, hết rò dịch não tủy. Không có tác dụng phụ nào được phát hiện trong quá trình điều trị.<br /> Trường hợp điều trị thành công của chúng tôi góp phần cho thấy tính hiệu quả và an toàn của phương pháp bơm<br /> thuốc kháng sinh colistin trực tiếp vào não thất trong điều trị nhiễm trùng hệ TKTW do MDRAB.<br /> Từ khóa: Acinetobacter baumannii đa kháng thuốc, colistin, polymycin E, viêm màng não, viêm não thất,<br /> bơm thuốc vào não thất/ kênh tủy.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> MULTIDRUG-RESISTANT ACINETOBACTER BAUMANNII MENINGITIS AND VENTRICULITIS:<br /> A SUCCESSFUL TREATMENT CASE<br /> Le Quoc Hung, Nguyen Duc Vien<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 2 - 2014: 75-79<br /> A 20-year-old male was diagnosed to be suffering from leakage of cerebrospinal fluid (CSF), pneumonia, and<br /> meningitis/ventriculitis caused by multidrug-resistant Acinetobacter baumannii (MDRAB) after having a<br /> surgery to remove subdural hematoma at the left temporal due to traffic accident. Colistin is the only antibiotic,<br /> which is still sensitive with the pathogen. A 21-days treatment course was applied by using intraventricular<br /> administration of 10 mg colistin/day through the ventricular drain, plus intravenous transfusion of colistin dose 6<br /> million units/day and meropenem dose 6g/day. After 7 days of treatment, the patient’s conditions were improved.<br /> No fever, surgery wound heal perfectly and stop having CSF leakage. Also, CSF become better and had no bacteria<br /> at the 3rd and 14th day. Furthermore, no side effect had been observed during the treatment time. The success of this<br /> case has contributed to the efficacy and safety of colistin intraventricular administration method for central<br /> nervous system infection caused by MDRAB.<br /> Key words: Multidrug resistant Acinetobacter baumannii, colistin, polymycin E, ventriculitis, meningitis,<br /> intraventricular/ intrathecal admistration.<br /> và thứ phát sau chấn thương hở sọ, phẫu thuật<br /> GIỚI THIỆU<br /> sọ não, và phẫu thuật vùng tai mũi họng(1,4,5,6,10).<br /> Nhiễm trùng hệ TKTW do MDRAB đã và<br /> MDRAB có khả năng kháng hầu hết các loại<br /> đang là thách thức lớn cho các nhà điều trị. Bệnh<br /> kháng sinh phổ rộng như cephalosporin,<br /> lý này thường gặp ở những bệnh nhân nội viện<br /> amikacine hay carbapenem. Colistin là một loại<br /> * Khoa Bệnh Nhiệt Đới – BV Chợ Rẫy,<br /> <br /> ** Khoa Ngoại thần kinh BV Chợ Rẫy<br /> <br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Lê Quốc Hùng; ĐT: 0918030343; Email: hung64vien@gmail.com<br /> <br /> 76<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> kháng sinh có hoạt tính kháng khuẩn tốt đối với<br /> trực khuẩn Gram âm đa kháng thuốc và khoảng<br /> 98% các chủng MDRAB(6,7), tuy nhiên khả năng<br /> xâm nhập hệ TKTW của colistin rất kém khi<br /> dùng đường TTM là một rào cản lớn đối với các<br /> bác sĩ lâm sàng(4,6,7,8). Một số báo cáo các trường<br /> hợp gần đây cho thấy hiệu quả điều trị của thuốc<br /> này khá tốt khi được đưa trực tiếp vào hệ TKTW<br /> đã thúc đẩy việc sử dụng nó trong trường hợp<br /> BN của chúng tôi.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> BỆNH ÁN<br /> <br /> lập được A. baumannii chỉ còn nhạy với colistin<br /> (bảng 1). Hình ảnh CTscan đầu lần 2 (hình 2)<br /> biểu hiện thoát vị não bán cầu T nhiều hơn, toàn<br /> bộ các não thất dãn rộng hơn, tăng quang các<br /> rãnh vỏ não và thành não thất bên, đường giữa<br /> bị đẩy lệch sang T. Kết quả hội chẩn giữa khoa<br /> Ngoại Thần Kinh và Bệnh Nhiệt Đới thống nhất<br /> chẩn đoán: “viêm màng não-não thất, viêm phổi<br /> do MDRAB, rò dịch não tủy/hậu phẫu lấy máu<br /> tụ dưới màng cứng vùng thái dương T”. Một<br /> phương thức điều trị được quyết định gồm:<br /> <br /> Bệnh nhân nam sinh năm 1992, có tiền sử<br /> khỏe mạnh, là sinh viên đại học, hiện cư ngụ tại<br /> Diên Điền - Diên Khánh - Khánh Hòa. Ngày<br /> 27/09/2012 BN được đưa nhập bệnh viện tỉnh<br /> Khánh Hòa với chẩn đoán máu tụ dưới màng<br /> cứng bán cầu trái trái T và được phẫu thuật lấy<br /> máu tụ, để hở xương sọ vùng thái dương T. Sau<br /> phẫu thuật 1 tháng BN còn mê sâu, sốt xuất hiện<br /> và gia tăng, rò DNT qua vết mổ lấy máu tụ. BN<br /> được chuyển tới bệnh viện Chợ Rẫy ngày<br /> 08/11/2012.<br /> <br /> Hình 1: CT scan đầu ngày 8/11/2012: Dãn não<br /> thất, Thoát vị nhu mô não qua vùng khuyết sọ.<br /> <br /> Chẩn đoán viêm màng não mủ do Klebsiella<br /> ozaenae, rò DNT/ hậu phẫu lấy máu tụ vùng thái<br /> dương T do tai nạn giao thông được xác định<br /> sau hai ngày nhập viện Chợ Rẫy. Hình ảnh CT<br /> scan đầu cùng ngày nhập viện cho thấy phù não<br /> bán cầu T, thoát vị não bán cầu T qua vùng<br /> khuyết sọ, dãn hệ thống não thất (hình 1). Xét<br /> nghiệm DNT phù hợp với chẩn đoán viêm màng<br /> não mủ (bảng 1). BN được đặt ống dẫn lưu tủy<br /> sống thắt lưng nhằm giải quyết vấn đề làm giảm<br /> áp lực nội sọ trong viêm màng não và góp phần<br /> điều trị rò DNT. Phác đồ phối hợp 3 loại kháng<br /> sinh gồm: vancomycin 2g TTM/ ngày, ceftazidim<br /> 6g tiêm mạch (TM)/ ngày và metronidazol 1,5g<br /> TTM/ngày được dùng kéo dài 33 ngày. Tình<br /> trạng lâm sàng và cận lâm sàng cải thiện chậm<br /> trong giai đoạn đầu. Sau 21 ngày điều trị sốt tái<br /> phát và tăng cao dần, vết mổ lấy máu tụ căng<br /> phồng, tụ mủ ngoài da và còn rò DNT. BN mê<br /> sâu hơn, tăng tiết đàm và tăng nhu cầu thở<br /> oxygen. Cấy DNT và cấy đàm định lượng phân<br /> <br /> Hình 2: CT scan đầu ngày 19/11/2012: Dãn não<br /> thất, thoát vi nhu mô não qua vùng khuyết sọ.<br /> Tăng quang thành não thất bên, vách liên thất và<br /> các rãnh vỏ não. Đýờng giữa bị đẩy lệch sang T.<br /> <br /> Ngoại khoa<br /> Phẫu thuật đặt ống dẫn lưu não thất (EVD)<br /> vào sừng trán não thất bên bên phải. Ống EVD<br /> được nối với hệ thống dẫn lưu DNT kín, vô<br /> trùng (Hình 3).<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> 77<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thất qua ống EVD và truyền tĩnh mạch 6 triệu<br /> đơn vị colistin (chia 3 lần), 6g meropenem (chia 3<br /> lần). Liệu trình điều trị kéo dài 21 ngày. Cần chú<br /> ý một số điểm sau: 1/ trên 03 ml DNT phải được<br /> lấy ra trước mỗi khi bơm thuốc vào để tránh làm<br /> tăng áp lực nội sọ do bơm thuốc. 2/ bơm 1 – 2 ml<br /> Nacl 0,9% qua ống EVD ngay sau khi bơm thuốc<br /> để đảm bảo toàn bộ số lượng thuốc được đưa<br /> vào não thất. 3/ sau khi hoàn tất thủ thuật, ống<br /> EVD thất phải đảm bảo được đóng kín tối thiểu<br /> 1 giờ để tránh thất thoát thuốc ra ngoài.<br /> <br /> Giải phẫu dẫn lưu não<br /> Hệ thống dẫn lưu não thất ra<br /> <br /> Hình 3: sơ đồ vị trí đặt ống dẫn lưu và hệ thống dẩn<br /> lưu não thất<br /> Nội khoa dùng phác đồ điều trị: mỗi ngày<br /> bơm một liều duy nhất 10mg colistin vào não<br /> <br /> Kết quả điều trị<br /> Bảng 1: kết quả một số xét nghiệm DNT của bệnh nhân từ 08/11/2012 – 05/01/2013<br /> Biến số<br /> Thuốc điều trị<br /> Màu sắc<br /> Bạch cầu/ml<br /> Tỷ lệ BCĐNTT %<br /> Đạm mg%<br /> Đường mg%<br /> <br /> 08/11/12<br /> 4/12/12<br /> Vancomycin + ceftazidim +<br /> metronidazol<br /> Ánh vàng<br /> Trong<br /> 148<br /> 11<br /> 66<br /> 20<br /> 391<br /> 87<br /> 10<br /> 30<br /> <br /> Clo mEq/L<br /> <br /> 101<br /> <br /> Cấy DNT<br /> <br /> Klebsiella ozaenae<br /> <br /> Đường huyết mg%<br /> <br /> 120<br /> <br /> 11/12/2012<br /> <br /> 14/12/12<br /> <br /> 20/12/12<br /> <br /> 24/12/12<br /> <br /> 05/01/13<br /> <br /> Colistin + meropenem<br /> Cam<br /> 2283<br /> 100<br /> 1850<br /> 01<br /> <br /> Ánh vàng<br /> 470<br /> 82<br /> 151<br /> 5<br /> <br /> Đục<br /> 360<br /> 84<br /> 118<br /> 23<br /> <br /> Trong<br /> 29<br /> 06<br /> 126<br /> 27<br /> <br /> 110<br /> <br /> 120<br /> <br /> 100<br /> <br /> 103<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> Âm tính<br /> <br /> 133<br /> <br /> 80<br /> <br /> A. baumannii A. baumannii<br /> <br /> Trong<br /> 24<br /> 16<br /> 148<br /> 44<br /> <br /> DNT cải thiện sau 3 ngày và trở về gần bình<br /> thường sau 15 ngày điều trị (bảng 1). BN hết sốt<br /> vào ngày thứ 8, tình trạng hô hấp cải thiện tốt,<br /> vết mổ lấy máu tụ nội sọ xẹp dần, hết rò DNT,<br /> CT scan đầu lần 3 cho thấy đường giữa hết bị<br /> đẩy lệch sang T. Sau 21 ngày điều trị tình trạng<br /> bệnh ổn định hoàn toàn ngoại trừ tri giác chưa<br /> cải thiện tốt. Ống EVD được rút bỏ và BN xuất<br /> viện ngày 08/01/2013.<br /> <br /> được tái sử dụng do có khả năng diệt được phần<br /> lớn các vi trùng Gram âm đa kháng thuốc kể cả<br /> A. baumannii. Colistin thường được dùng dưới<br /> dạng colistin methanesulfonate (CMS) là dạng<br /> không<br /> hoạt<br /> động<br /> nhưng<br /> các<br /> gốc<br /> methanesulfonate sẽ được chuyển đổi thành<br /> colistin qua quá trình thủy phân. Colistin là dạng<br /> hoạt động có tính kháng khuẩn cả trong in vitro<br /> và in vivo.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> <br /> Nhiễm trùng hệ TKTW do A. baumannii đa<br /> kháng kháng sinh ngoại trừ colistin là một thách<br /> thức to lớn cho các nhà điều trị do khả năng<br /> colistin thấm qua hàng rào máu não rất kém dẫn<br /> đến không đạt nồng độ diệt khuẩn trong mô<br /> não(6,8,10). Một nghiên cứu được công bố vào<br /> tháng 8/2012 của Roberto Imbertl cho thấy hình<br /> ảnh khá rõ nét về dược động học và dược lực<br /> <br /> Colistin: đường dùng, liều và thời gian điều<br /> trị<br /> Colistin là một loại kháng sinh được tìm thấy<br /> năm 1949 nhưng sau đó ít được sử dụng do có<br /> độc tính với thận và thần kinh khá cao. Trong<br /> giai đoạn hiện nay, khi mà đại đa số các kháng<br /> sinh đều bị A. baumannii đề kháng thì colistin<br /> <br /> 78<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> học của colistin dùng đường TTM và đường<br /> bơm vào não thất(10).<br /> Trong nghiên cứu của mình Roberto chứng<br /> minh được colistin khi dùng đường TTM gần<br /> như không làm thay đổi nồng độ thuốc trong<br /> DNT(10). Kết quả này phù hợp với kết quả của<br /> một số nghiên cứu trước đó cho rằng colistin<br /> thấm vào dịch não tủy rất hạn chế ở cả bệnh<br /> nhân không có hay có bị viêm màng não(6,8). Một<br /> số báo cáo khác cũng cho thấy sự thất bại khi sử<br /> dụng colistin đường TTM để điều trị nhiễm<br /> trùng TKTW do MDRAB(9,1). Do đó cách dùng<br /> colistin hợp lý nhất trong điều trị nhiễm trùng hệ<br /> TKTW do MDRAB có lẽ là bơm thuốc trực tiếp<br /> vào não thất/tủy sống (BTNTTS).<br /> Nhiều kết quả báo cáo cho thấy liều dùng<br /> colistin BTNTTS rất khác nhau, biến thiên từ<br /> 1.6mg đến 20mg mỗi ngày(9,4,10). Nghiên cứu của<br /> Roberto đã xác định được rằng khi dùng colistin<br /> đường BTNTTS với liều ≥ 5.5mg sẽ đảm bảo<br /> nồng độ thuốc trên MIC trong suốt 24 giờ(10). Tuy<br /> vậy để tránh không đạt được liều điều trị do thất<br /> thoát thuốc trong quá trình thủ thuật và dẫn lưu<br /> DNT tác giả vẫn khuyến cáo nên dùng liều 10mg<br /> colistin mỗi 24 giờ theo khuyến cáo của Hiệp hội<br /> bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ năm 2004(2). Cũng<br /> qua kết quả nghiên cứu này cho thấy việc<br /> BTNTTS chỉ cần thực hiện mỗi ngày một lần duy<br /> nhất để hạn chế khả năng nhiễm trùng mới khi<br /> thực hiện thủ thuật nhiều lần.<br /> Thời gian duy trì BTNTTS phụ thuộc vào<br /> nhiều yếu tố nhưng có lẽ quan trọng nhất là<br /> bằng chứng sạch vi trùng trong DNT. Trong một<br /> báo cáo của John N. năm 2006, tác giả đã tóm tắt<br /> 16 trường hợp điều trị thành công bệnh viêm<br /> màng não – não thất do MDRAB cho thấy thời<br /> gian duy trì BTNTTS biến thiên từ 3 tới 42<br /> ngày(9,1). Không một nghiên cứu nào xác định<br /> được thời gian cần thiết duy trì BTNTTS trong<br /> một đợt điều trị hay thời gian cần thiết duy trì<br /> bơm thuốc sau khi sạch vi trùng trong DNT. Kết<br /> quả cấy DNT ở BN của chúng tôi đã âm tính vào<br /> ngày thứ 15 của đợt điều trị, nhưng các chỉ số xét<br /> nghiệm khác của DNT chưa cải thiện tốt do đó<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> việc BTNTTS chỉ được quyết định ngưng sau<br /> ngày 21 khi kết quả xét nghiệm DNT đã tốt hơn<br /> nhằm đảm bảo điều trị thành công.<br /> <br /> Phối hợp kháng sinh<br /> Trong trường hợp bệnh nhân của chúng tôi<br /> cùng lúc bị viêm phổi và viêm màng não-não<br /> thất bởi cùng một tác nhân là MDRAB do vậy<br /> không thể chỉ dùng colistin BTNTTS đơn độc mà<br /> còn cần phối hợp dùng colistin đường truyền<br /> tĩnh mạch để điều trị viêm phổi.<br /> Meropenem là một kháng sinh thuộc nhóm<br /> carbapenem. Khi mới được đưa vào sử dụng, nó<br /> cũng là một trong những kháng sinh được chọn<br /> lựa để điều trị MDRAB. Tuy nhiên chỉ sau vài<br /> thập kỷ mức độ đề kháng meropenem của<br /> MDRAB đã gia tăng đáng kể(7,3). Mặc dù kết quả<br /> kháng sinh đồ cho thấy meropenem đã bị<br /> MDRAB kháng ở BN của chúng tôi, tuy nhiên<br /> phác đồ kết hợp meropenem với colistin TTM<br /> vẫn được dùng do những lý do sau: 1/<br /> meropenem thấm vào dịch não tủy tốt. 2/<br /> meropenem kết hợp với colistin cho hiệu quả<br /> hiệp đồng làm tăng khả năng diệt khuẩn của<br /> kháng sinh. 3/ nhằm tránh tạo khả năng vi<br /> khuẩn kháng colistin – một loại kháng sinh duy<br /> nhất hiện nay còn nhạy với phần lớn vi khuẩn<br /> Gram âm đa kháng thuốc – nhiều tác giả khuyến<br /> cáo không nên dùng colistin đơn độc. 4/ không ít<br /> kháng sinh bị vi khuẩn kháng khi sử dụng đơn<br /> độc nhưng khi kết hợp với một hay nhiều loại<br /> kháng sinh khác lại có khả năng diệt khuẩn tốt.<br /> <br /> Tác dụng phụ<br /> Mặc dù đã kéo dài BTNTTS 7 ngày sau khi<br /> cấy DNT âm tính nhưng các chỉ số xét nghiệm<br /> DNT vẫn chưa hoàn toàn trở về bình thường ở<br /> BN của chúng tôi. Điều này không thể loại trừ<br /> khả năng bệnh nhân của chúng tôi bị viêm màng<br /> não vô trùng do chính colistin gây ra khi được<br /> BTNTTS. Trong báo cáo của John N. có tới 03<br /> trong 05 BN bị mắc viêm màng não vô trùng do<br /> colistin(9). Để xác minh điều này có xảy ra ở BN<br /> của chúng tôi hay không, có lẽ một mẫu DNT<br /> trước khi xuất viện cần phải được kiểm tra. Đáng<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> 79<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> tiếc điều này không được thực hiện, do vậy<br /> không đủ bằng chứng xác định BN đã bị viêm<br /> màng não vô trùng. Những tác dụng phụ khác<br /> của colistin(9,5) đã không được phát hiện ở bệnh<br /> nhân của chúng tôi. Điều này cũng góp phần<br /> chứng minh tính an toàn của phương pháp điều<br /> trị.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> Một số vấn đề có liên quan<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Bên cạnh MDRAB, hiện nay ngày càng có<br /> nhiều loại vi trùng đa kháng thuốc gây nhiễm<br /> trùng hệ TKTW trong quá trình bệnh nhân nằm<br /> viện và có lẽ phương pháp BTNTTS là phương<br /> pháp duy nhất hiện nay có hiệu quả điều trị. Tuy<br /> nhiên không phải cơ sở y tế nào cũng thực hiện<br /> được phương pháp này. Mặt khác việc dẫn lưu<br /> DNT ra ngoài cơ thể có nhiều nguy cơ gây<br /> nhiễm trùng hệ TKTW do các tác nhân gây bệnh<br /> mới. Do vậy công tác chống nhiễm khuẩn bệnh<br /> viện nói chung và nhiễm trùng hệ TKTW hậu<br /> phẫu nói riêng cần được chú trọng nhiều hơn.<br /> Việc quản lý, sử dụng kháng sinh hợp lý cũng là<br /> vấn đề cần thực hiện chặt chẽ hơn nhằm tránh<br /> làm gia tăng tình trạng vi trùng đa kháng thuốc.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> Một trường hợp nhiễm trùng hệ TKTW và<br /> viêm phổi do MDRAB được điều trị thành công<br /> bằng phương pháp bơm trực tiếp colistin vào<br /> não thất kết hợp với phác đồ điều trị phối hợp<br /> colistin - meropenem đường toàn thân. Kết hợp<br /> với nhiều báo cáo khác đã được đăng tải trên các<br /> tạp chí y khoa cho thấy đây là một phương pháp<br /> hiệu quả, an toàn để điều trị bệnh nhân bị viêm<br /> màng não/não thất do MDRAB.<br /> <br /> 80<br /> <br /> 1.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> Al Shirawi N.,Memish ZA., Cherfan A., Al Shimemeri A.<br /> (2006). Post-neurosurgical meningitis due to multidrugresistant Acinetobacter baumanii treated with intrathecal<br /> colistin: case report and review of the literature. Journal of<br /> Chemotherapy, 18 (5): 554-8.<br /> Allan R. et al (2004). Practice Guidelines for the Management<br /> of Bacterial Meningitis. IDSA Guidelines, CID 2004: 39 (1<br /> November): 1280<br /> Baumgart AM. ,Molinari MA., Silveira AC. (2010). Prevalence<br /> of carbapenem resistant Pseudomonas aeruginosa and<br /> Acinetobacter baumannii in high complexity hospital. The<br /> Brazillian Journal Infectious Diseases. 14 (5): 433-6.<br /> Cascio A., et al (2010). Post-neurosurgical multidrug-resistant<br /> Acinetobacter baumannii meningitis successfully treated with<br /> intrathecal colistin. A new case and a systematic review of the<br /> literature. Int J Infect Dis. 572-9.<br /> Falagas ME., Bliziotis IA., Tam VH. (2007). Intraventricular or<br /> intrathecal use of polymyxins in patients with Gram-negative<br /> meningitis: a systematic review of the available evidence. Int.<br /> J. Antimicrob. Agents, 29:9 – 25.<br /> Jiménez-Mejías ME., et al (2002). Cerebrospinal fluid<br /> penetration and pharmacokinetic/ pharmacodynamic<br /> parameters of intravenously administered colistin in a case of<br /> multidrug-resistant Acinetobacter baumannii meningitis. Eur. J.<br /> Clin. Microbiol. Infect. Dis., 21: 212 – 214.<br /> Kim BN, Peleg AY, Lodise TP, et al (2009). Management of<br /> meningitis due to antibiotic-resistant Acinetobacter species.<br /> Lancet Infectious Diseases, 9:245-55.<br /> Markantonis SL., et al (2009). Penetration of colistin into<br /> cerebrospinal fluid. Antimicrob. Agents Chemother., 53:4907–<br /> 4910.<br /> Ng J., Gosbell IB., Kelly JA., Boyle MJ., Ferguson JK. (2006).<br /> Cure of multiresistant Acinetobacter baumannii central nervous<br /> system infections with intraventricular or intrathecal colistin:<br /> case series and literature review. J. Antimicrob. Chemother,<br /> 58: 1078 –1081.<br /> Roberto I., et al (2012). Pharmacokinetics of Colistin in<br /> Cerebrospinal Fluid after Intraventricular Administration of<br /> Colistin Methanesulfonate. Antimicrob. Agents Chemother.,<br /> 56 (8):4416.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> <br /> 11/02/2013<br /> <br /> Ngày phản biện đánh giá bài báo:<br /> <br /> 16/08/2013<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 30/05/2014<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br />