Xác định và thực hiện mục tiêu chiến lược thu hút sinh viên quốc tế của Malaysia - bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam

VJE Tạp chí Giáo dục, Số 455 (Kì 1 - 6/2019), tr 61-bìa 3<br /> <br /> <br /> XÁC ĐỊNH VÀ THỰC HIỆN MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC<br /> THU HÚT SINH VIÊN QUỐC TẾ CỦA MALAYSIA<br /> - BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM<br /> Trần Văn Hùng - Trường Đại học Duy Tân<br /> <br /> Ngày nhận bài: 27/11/2018; ngày sửa chữa: 05/12/2018; ngày duyệt đăng: 04/01/2019.<br /> Abstract: Attracting international students is one of the important strategic objectives of the<br /> Malaysian National Higher Education Strategic Plan for the period of 2007 to 2020. The success<br /> in implementing this strategic goal has contributed to making Malaysia to be one the nations which<br /> attracts international students at the world's leading. The paper explores the identification and<br /> process of implementing Malaysia's strategic goals to attract international students from 2007 to<br /> the present, drawing on policy suggestions and lessons learned for Vietnam to attract international<br /> students come to study and research.<br /> Keywords: Higher education, strategic objective, international students, Malaysia, learned lessons.<br /> <br /> 1. Mở đầu Năm 1991, Chính phủ Malaysia ban hành Chính sách<br /> Sau hơn 10 năm thực hiện Kế hoạch chiến lược Phát triển Quốc gia và Tầm nhìn 2020 với mục tiêu đưa<br /> (KHCL) Giáo dục đại học (GDĐH) Quốc gia đến sau Malaysia trở thành Quốc gia phát triển vào năm 2020 [2].<br /> năm 2020 (ban hành năm 2007), Malaysia đã trở thành Để thực hiện khát vọng này, Malaysia coi trọng phát triển<br /> là một trong những trung tâm GDĐH hàng đầu của khu GDĐH thông qua việc tăng tỉ lệ vào học các cơ sở<br /> vực và thế giới nói chung, trong việc thu hút sinh viên GDĐH lên 40% dân số trong nhóm tuổi 19-24 tuổi vào<br /> quốc tế (SVQT) nói riêng. Năm 2017, Malaysia có năm 2020, trong đó lấy phát triển GDĐH tư thục là trọng<br /> 136.293 SVQT theo học trong các cơ sở GDĐH, chiếm tâm và đưa Malaysia trở thành trung tâm GDĐH của khu<br /> 80.14% trong tổng số 170.068 học sinh - sinh viên quốc vực vào năm 2020 [3]. Tầm nhìn 2020 đã trở thành kim<br /> tế (HS-SVQT) đến từ 163 quốc gia [1; tr 6]. Theo xếp chỉ nam, động lực để phát triển GDĐH cũng như thu hút<br /> hạng của QS (Quacquarelli Symonds, tại website: SVQT của Malaysia. Chính vì thế, nhiều quyết định quan<br /> www.topuniversities.com), năm 2018 Malaysia xếp thứ trọng để phát triển GDĐH đã được Malaysia thực hiện:<br /> nhất châu Á và thứ 9 thế giới về điểm đến hàng đầu của trong các năm 1996 và 1997, nhiều đạo luật liên quan đến<br /> SVQT; thủ đô Kuala Lumpur xếp thứ 37 trong tổng số GDĐH đã được ban hành; năm 2004 thành lập Bộ<br /> 100 thành phố tốt nhất thế giới cho SVQT năm 2018; còn GDĐH; năm 2005 thành lập Cục Quản lí chất lượng...<br /> theo US News (www.usnews.com), năm 2018, Malaysia Năm 2006, Kế hoạch Malaysia lần thứ 9 (2006-2010)<br /> xếp thứ 13 trong số 80 quốc gia tốt nhất thế giới để du được ban hành, trong đó nhấn mạnh mục tiêu đưa<br /> học năm 2018, tăng 49 bậc so với năm 2017. Malaysia trở thành trung tâm giáo dục xuất sắc của khu<br /> Những thành tựu nổi bật trong thu hút SVQT của vực, đạt 100.000 HS-SVQT vào năm 2010 [4].<br /> Malaysia có được là nhờ việc xác định mục tiêu chiến Năm 2007, Bộ GDĐH ban hành KHCL với mục đích<br /> lược (MTCL) thu hút SVQT một cách phù hợp, sự quyết đưa Malaysia trở thành một trung tâm GDĐH xuất sắc<br /> tâm và sáng tạo trong việc thực hiện các MTCL đã được của thế giới vào năm 2020 [5]. KHCL này gồm 4 giai<br /> xác định. đoạn, bắt đầu từ năm 2007 đến sau năm 2020. Thu hút<br /> Bài viết nghiên cứu việc xác định và quá trình thực SVQT là một trong những nội dung trọng tâm của<br /> hiện MTCL thu hút SVQT của Malaysia từ năm 2007 KHCL: Malaysia đặt mục đích thu hút 10% SVQT nhập<br /> đến nay, từ đó rút ra những gợi ý chính sách và bài học học trong các cơ sở GDĐH vào năm 2020. Các MTCL<br /> kinh nghiệm cho Việt Nam nhằm khắc phục những tồn thu hút SVQT được đặt trong MTCL thu hút HS-SVQT<br /> tại, hạn chế trong thu hút SVQT đến học tập và nghiên của Malaysia trong các giai đoạn của KHCL như sau:<br /> cứu. - Giai đoạn 1 (2007-2010): đạt 100.000 HS-SVQT vào<br /> 2. Nội dung nghiên cứu năm 2010; Giai đoạn 2 (2011-2015): đạt 150.000 HS-<br /> 2.1. Mục tiêu chiến lược thu hút sinh viên quốc tế của SVQT vào năm 2015; Giai đoạn 3 (2016-2020): đạt<br /> Malaysia 200.000 HS-SVQT vào năm 2020; Giai đoạn 4 (sau<br /> <br /> 61<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số 455 (Kì 1 - 6/2019), tr 61-bìa 3<br /> <br /> <br /> 2020): Malaysia trở thành điểm đến hàng đầu của HS- án hành động lớn khác như là những chất xúc tác của quá<br /> SVQT. trình chuyển đổi (gồm: Quốc tế hóa; Công nghiệp - Học<br /> Các mục tiêu thu hút SVQT không chỉ được xác định thuật; Việc làm của người tốt nghiệp; Phát triển các cơ<br /> về mặt số lượng mà ngày càng được quan tâm cả về chất sở GDĐH tư thục; Phát triển SV toàn diện; Đảm bảo chất<br /> lượng, đặc biệt là từ Kế hoạch hành động GDĐH Quốc lượng; Chuyển đổi các Trường Kĩ thuật; Tài chính;<br /> gia giai đoạn 2 (2011-2015). MyBrain 15; APEX; e-Learning; Hệ thống cung ứng của<br /> Bộ GDĐH; Học tập suốt đời; Trường Kinh doanh hàng<br /> 2.2. Triển khai thực hiện mục tiêu chiến lược thu hút<br /> đầu thế giới; Trung tâm Xuất sắc; Khởi nghiệp; và<br /> sinh viên quốc tế của Malaysia<br /> Chuyển đổi Trường Cao đẳng cộng đồng) [7; tr 10].<br /> Để thu hút SVQT, KHCL đề ra nhiệm vụ đột phá là<br /> Dự án hành động “Quốc tế hóa” tập trung vào việc<br /> “Tăng cường quốc tế hóa” - đây cũng là nhiệm vụ đột<br /> thiết lập nền tảng để thu hút SVQT thông qua các hoạt<br /> phá nhằm đưa các cơ sở GDĐH đạt đẳng cấp thế giới,<br /> động như: tăng cường sự tham gia vào các chương trình<br /> đưa Malaysia trở thành một trung tâm GDĐH xuất sắc<br /> quảng bá, tiếp thị quốc tế thông qua website, các chương<br /> của thế giới. Các nội dung và giải pháp chủ yếu của<br /> trình triển lãm quốc tế và các kênh khác; tăng cường trải<br /> Nhiệm vụ đột phá này là: phát triển thương hiệu GDĐH<br /> nghiệm học tập của SVQT; tăng cường số lượng đội ngũ<br /> quốc gia thông qua các chương trình quảng bá và tiếp thị<br /> học thuật, nâng cao kết nối quốc tế và năng lực cạnh tranh<br /> quốc tế; tăng cường các chương trình, mạng lưới trao đổi<br /> của đội ngũ học thuật; tăng cường mạng lưới hợp tác<br /> đội ngũ học thuật và SV, các chương trình nghiên cứu và<br /> quốc tế G2G (Government to Government) và giữa các<br /> hợp tác quốc tế; nâng cao số lượng đội ngũ học thuật<br /> cơ sở GDĐH, song phương, đa phương,...; tăng cường<br /> quốc tế; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của đội<br /> các nỗ lực nhằm thu hút SVQT có chất lượng; tăng số<br /> ngũ học thuật; gia tăng số cơ sở GDĐH và chương trình<br /> các chương trình đào tạo được quốc tế công nhận.<br /> đào tạo được quốc tế công nhận;...<br /> Với những nỗ lực của toàn hệ thống, kết thúc giai đoạn<br /> Tuy nhiên, “tăng cường quốc tế hóa” được đặt trong<br /> 1 của KHCL, vào năm 2010, số lượng SVQT đã đạt<br /> một hệ thống gồm 07 nhiệm vụ đột phá có mối quan hệ<br /> 86.923 SV, tăng 38.995 SV so với năm 2007 (bảng 1)<br /> biện chứng với nhau, gồm: 1) Mở rộng đầu vào và tăng<br /> [7; tr 44].<br /> cường tính công bằng; 2) Cải thiện chất lượng giảng dạy<br /> Bảng 1. Số lượng SVQT trong các cơ sở GDĐH<br /> và học tập; 3) Nâng cao năng lực nghiên cứu và sáng tạo;<br /> Malaysia từ năm 2007 đến năm 2010<br /> 4) Tăng cường năng lực của các cơ sở GDĐH; 5) Tăng<br /> cường quốc tế hóa; 6) Xây dựng văn hóa học tập suốt Năm<br /> đời; 7) Củng cố hệ thống cung ứng của Bộ GDĐH. Trường<br /> 2007 2008 2009 2010<br /> 2.2.1. Giai đoạn 1 (2007-2010). Xây dựng nền tảng cho<br /> chuyển đổi nền giáo dục đại học Đại học<br /> MTCL đạt 100.000 HS-SVQT năm 2010 được nêu công lập 14.324 18.495 22.456 24.214<br /> rõ trong Kế hoạch hành động GDĐH Quốc gia Malaysia (ĐHCL)<br /> giai đoạn 1 (2007-2010) [6]. Các giải pháp thực hiện mục Cơ sở<br /> tiêu thu hút SVQT được đặt trong tổng thể 05 Trụ cột để GDĐH 33.604 50.679 58.294 62.705<br /> tăng cường năng lực của các cơ sở GDĐH và 05 Dự án tư thục<br /> hành động lớn để tạo động lực cho sự chuyển đối có tính<br /> hệ thống. Tổng<br /> 47.928 69.174 80.750 86.919<br /> cộng<br /> 05 Trụ cột gồm: Quản trị; Lãnh đạo; Học thuật;<br /> Giảng dạy và Học tập; Nghiên cứu và Phát triển. Malaysia trở thành lựa chọn ưu tiên của SV từ Sudan,<br /> 05 Dự án hành động lớn gồm: Apex Universities (mô Yemen, Maldives và Somalia; SVQT đóng góp khoảng<br /> hình đại học (ĐH) mẫu theo đẳng cấp quốc tế); MyBrain 2.6 tỉ Ringit cho thu nhập quốc dân của Malaysia năm<br /> 15 (tăng số lượng tiến sĩ và nhà nghiên cứu); Học tập suốt 2010 [7; tr 45].<br /> đời; Đánh giá hiệu quả học thuật; Huấn luyện cho người 2.2.2. Giai đoạn 2 (2011-2015): Tăng cường nền tảng đã<br /> mới tốt nghiệp. Trong số 05 Dự án hành động lớn nêu xây dựng ở giai đoạn 1 và nâng cao năng lực của hệ<br /> trên, Dự án Apex Universities là trụ cột để thu hút SVQT. thống giáo dục đại học<br /> Tháng 12/2010, Bộ GDĐH điều chỉnh, bổ sung các Kế hoạch hành động GDĐH Quốc gia Malaysia giai<br /> dự án hành động lớn, thành 22 dự án hành động lớn, đoạn 2 (2011-2015) tiếp tục triển khai 22 Dự án hành<br /> trong đó gồm có 5 Dự án hành động lớn như là 05 trụ cột động lớn của Giai đoạn 1 và bổ sung Dự án hành động<br /> để tăng cường năng lực của các cơ sở GDĐH và 17 Dự lớn “Chương trình chuyển giao kiến thức” [7; tr 127].Tuy<br /> <br /> 62<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số 455 (Kì 1 - 6/2019), tr 61-bìa 3<br /> <br /> <br /> nhiên, 22 dự án hành động đều được điều chỉnh, bổ sung Theo báo cáo của UNESCO năm 2014, nguyên nhân<br /> về các mục tiêu, ý tưởng chuyển đổi và kết quả đầu ra. dẫn đến thành công trong thu hút SVQT là chất lượng<br /> Trong Dự án hành động “Quốc tế hóa”, Bộ GDĐH tốt, chi phí hợp lí, nền văn hóa đa dạng, ngôn ngữ phù<br /> đặt ra thách thức trong thu hút SVQT là chất lượng hợp và chất lượng sống tốt [10; tr 44-45].<br /> SVQT và việc quản lí các vấn đề liên quan đến SVQT. 2.2.3. Giai đoạn 3 (2016-2020) - Xây dựng nền giáo dục<br /> Để giải quyết thách thức này, Bộ GDĐH đưa ra 03 định đại học đạt mức độ xuất sắc; Giai đoạn 4 (sau 2020) -<br /> hướng hành động gồm: 1) Tăng cường nỗ lực để thu Xây dựng nền giáo dục đại học danh tiếng và bền vững<br /> hút SVQT có chất lượng; 2) Tăng cường các dịch vụ hỗ Năm 2015, Bộ GDĐH ban hành Kế hoạch GDĐH<br /> trợ SVQT trong các cơ sở GDĐH dựa vào các chính Malaysia 2015-2025 [11]; Kế hoạch xác định “Tầm<br /> sách quốc tế hóa; 3) Thiết lập một cơ chế hiệu quả để nhìn”: tạo ra hệ thống GDĐH nằm trong nhóm các hệ<br /> quản lí SVQT. Từ đó đề ra 05 giải pháp hành động thống tốt nhất thế giới nhằm phát triển những tài năng<br /> (mỗi giải pháp được cụ thể hóa thành các kế hoạch hành được định hướng bởi các giá trị và học vấn, đáp ứng được<br /> động và kết quả đầu ra tương ứng) gồm: 1) Gia tăng sự tham vọng và khát vọng của tất cả người dân Malaysia,<br /> hiện diện của GDĐH Malaysia trên toàn cầu; 2) Gia giúp Malaysia thành công trong cạnh tranh kinh tế toàn<br /> tăng sự ghi nhận của quốc tế đối với lĩnh vực GDĐH cầu và trở thành quốc gia phát triển. Từ “Tầm nhìn”,<br /> của Malaysia; 3) Tăng cường trải nghiệm học tập của nhiều mục tiêu lớn và đầy tham vọng về chuyển đổi hệ<br /> SV; 4) Tăng cường trải nghiệm quốc tế cho đội ngũ học thống GDĐH và mục tiêu liên quan đến người học đã<br /> thuật trong các cơ sở GDĐH; 5) Tăng cường trải được xác định trong đó nhấn mạnh mục tiêu tăng số<br /> nghiệm thực tế cho SVQT. lượng SVQT từ 107.838 SV năm 2014 lên để đạt được<br /> Tháng 7/2011, Bộ GDĐH ban hành tài liệu Chính 200.000 HS-SVQT vào năm 2020 và 250.000 HS-SV<br /> sách Quốc tế hóa 2011 dày hơn 100 trang với mục tiêu vào năm 2025, đưa Malaysia trở thành 1 trong 10 “điểm<br /> trọng tâm là thúc đẩy thu hút SVQT để đạt MTCL đến” của HS-SVQT. Để thực hiện các mục tiêu đề ra, Kế<br /> 150.000 HS-SV vào năm 2015 và 200.000 HS-SV hay hoạch đã phác thảo 10 thay đổi quan trọng (10 Shifts)<br /> 10% SVQT nhập học trong các cơ sở GDĐH vào năm trong đó “Nâng vị thế GDĐH Malaysia trên toàn cầu<br /> 2020 trong bối cảnh SVQT có chiều hướng suy giảm [8]. thành trung tâm GDĐH quốc tế với nhiều sự khác biệt”<br /> Với những nỗ lực và sáng tạo của toàn hệ thống, năm với mục tiêu quan trọng là thu hút SVQT. Theo đó, Bộ<br /> 2014 và 2015 số SVQT của Malaysia đã vượt trên con GDĐH tiếp tục nâng cao trải nghiệm toàn diện của<br /> số 100.000 SV (bảng 2). SVQT, tăng cường các hoạt động gia tăng thương hiệu<br /> GDĐH Malaysia, củng cố các thị trường hiện tại và mở<br /> Bảng 2. Số lượng SVQT trong các cơ sở GDĐH Malaysia rộng các thị trường mới để thu hút SVQT;... Các sáng<br /> từ năm 2011 đến năm 2015 kiến được đưa ra gồm: 1) Hợp tác với các bộ, ngành, cơ<br /> Năm quan để cải tiến các quy trình, thủ tục nhập cư, nhập cảnh<br /> Trường đối với SVQT; 2) Tăng tỉ lệ SVQT học sau ĐH và SVQT<br /> 2011 2012 2013 2014 2015<br /> từ các thị trường trọng điểm như ASEAN; 3) Tăng cường<br /> ĐHCL 25.855 26.232 29.662 32.842 33.396 tiếp thị và quảng bá hệ thống GDĐH Malaysia thông qua<br /> Cơ sở<br /> các hoạt động trọng tâm như tổ chức nhiều hội thảo giáo<br /> GDĐH 45.246 57.306 53.971 74.996 88.665 dục quốc tế và mở rộng chương trình MyAlumni.<br /> tư thục Kết quả bước đầu cho thấy sự thành công nổi bật<br /> trong thực hiện MTCL thu hút SVQT ở giai đoạn 3 và 4:<br /> Tổng<br /> 71.101 83.538 83.633 107.838 122.061 số SVQT trong các cơ sở GDĐH năm 2016 là 132.710<br /> cộng<br /> SV (30.598 SV học các trường ĐHCL và 102.112 SV<br /> (Nguồn: tổng hợp từ website học các cơ sở GDĐH tư thục) [12; tr 2-3]; năm 2017, số<br /> http://mohe.gov.my/en/data-sharing) SVQT tăng lên là 136.293 SV (33.095 SV học các<br /> Năm 2015, Malaysia có 1.236.164 SV, tổng số HS- trường ĐHCL và 103.198 SV học các cơ sở GDĐH tư<br /> SVQT là 151.979 người [9; tr 16-18]. Như vậy, SVQT thục) [1].<br /> chiếm 80,29% trong tổng số HS-SVQT và 9,87% trong Như vậy, số SVQT của Malaysia năm 2017 đã tăng<br /> tổng số SV của cả nước. Nguồn SVQT lớn nhất đến từ gần 3 lần so với năm 2007 và tăng liên tục từ năm 2013<br /> các nước châu Á, Trung Đông và châu Phi; đặc biệt, đến năm 2017, đặc biệt số SVQT trong các cơ sở GDĐH<br /> Trung Quốc và Indonesia đã trở thành 02 trong số 05 tư thục chiếm tỉ lệ khoảng 70% trong tổng số SVQT<br /> quốc gia có SVQT lớn nhất học tại Malaysia. (xem biểu đồ trang bên).<br /> <br /> 63<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số 455 (Kì 1 - 6/2019), tr 61-bìa 3<br /> <br /> <br /> thống kê của Viện<br /> 160,000<br /> Giáo dục quốc tế<br /> 140,000 (IIE), năm 2017/2018<br /> 120,000 Việt Nam nằm trong<br /> số 10 quốc gia có SV<br /> 100,000 đến Mĩ học nhiều nhất<br /> 80,000 với 24.325 SV [14].<br /> 60,000 Để giải quyết thực<br /> trạng trên đây, Việt<br /> 40,000<br /> Nam cần đẩy mạnh<br /> 20,000 quá trình đổi mới căn<br /> 0 bản, toàn diện GDĐH<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 để vừa tăng cường thu<br /> hút SVQT vừa tạo sức<br /> ĐHCL Cơ sở GDĐH tư thục TỔNG: hút đối với người học<br /> trong nước nhằm<br /> Biểu đồ. Số lượng SVQT trong các trường ĐHCL và cơ sở GDĐH tư thục Malaysia giảm quy mô HS-SV<br /> từ năm 2007 đến năm 2017 đi du học. Từ thực<br /> Thành tựu trong thu hút SVQT của Malaysia, bên tiễn phát triển GDĐH<br /> cạnh chính sách vĩ mô thì sự nỗ lực của các cơ sở GDĐH nói chung và thu hút SVQT nói riêng của Malaysia, có<br /> có ý nghĩa quyết định. Đa số các cơ sở GDĐH Malaysia thể rút ra những bài học kinh nghiệm như sau:<br /> đều thực hiện đầy đủ vai trò, sứ mệnh đối với việc thực 2.3.1. Xác định tầm nhìn và mục tiêu chiến lược giáo dục<br /> hiện Tầm nhìn 2020 của Chính phủ. Điều này được thể đại học Việt Nam đến năm 2030<br /> hiện rõ trong tầm nhìn, sứ mệnh và chiến lược của các cơ Đảng ta xác định tầm nhìn và mục tiêu quốc gia là<br /> sở GDĐH. Đặc biệt, nỗ lực đạt kết quả xếp hạng ĐH khu “Đến năm 2030, Việt Nam hoàn thành Mục tiêu CNH,<br /> vực và quốc tế của các cơ sở GDĐH Malaysia như là trụ HĐH, cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng<br /> cột để thu hút SVQT của nền GDĐH quốc gia này. Theo hiện đại; thuộc nhóm 3 nước dẫn đầu khu vực ASEAN<br /> đó, năm 2007, Malaysia không có trường ĐH nào có tên về công nghiệp, trong đó một số ngành công nghiệp có<br /> trong bảng xếp hạng 200 ĐH tốt nhất thế giới của THE- sức cạnh tranh quốc tế và tham gia sâu vào chuỗi giá trị<br /> QS; đến năm 2018, Malaysia có 13 trường ĐH được xếp toàn cầu” [15]; Đảng ta cũng xác định đến năm 2030, nền<br /> hạng trong đó Trường ĐH Malaya (UM) xếp thứ 87 giáo dục nước ta đạt trình độ tiên tiến trong khu vực [16].<br /> trong bảng xếp hạng 1.000 ĐH hàng đầu thế giới của QS Do đó, Chính phủ cần xác định tầm nhìn GDĐH Việt<br /> (QS World 2019) và 26 trường ĐH được xếp hạng trong Nam đến năm 2030 phải trở thành động lực chính trong<br /> bảng xếp hạng 405 ĐH hàng đầu châu Á của QS (QS việc thực hiện tầm nhìn quốc gia, phải trở thành một<br /> Asia 2019), còn theo bảng xếp hạng của Times Higher trong những trung tâm GDĐH của khu vực. Trên cơ sở<br /> Education (THE 2019, tại website: đó, cần xác định các MTCL của GDĐH Việt Nam đến<br /> www.timeshighereducation.com, Malaysia có 11 ĐH năm 2030 trong đó có mục tiêu như: đáp ứng tốt nguồn<br /> hàng đầu thế giới và 09 ĐH hàng đầu châu Á (THE nhân lực phù hợp với quá trình chuyển đổi nền công<br /> 2018). Malaysia hiện xếp thứ 26/50 nước có nền GDĐH nghiệp quốc gia; nâng cao vị thế và năng lực cạnh tranh<br /> phát triển - theo Báo cáo Universitas 21 (Mạng lưới các của GDĐH Việt Nam trong khu vực và quốc tế thông<br /> trường ĐH nghiên cứu toàn cầu) năm 2018. qua vị trí xếp hạng khu vực và quốc tế của các trường<br /> 2.3. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam ĐH Việt Nam cũng như hệ thống GDĐH Việt Nam,<br /> Theo báo cáo của Bộ GD-ĐT (tháng 8/2017), số thông qua mức độ gia tăng số lượng SVQT đến Việt Nam<br /> lượng HS-SVQT học tại Việt Nam chỉ 15.156 HS-SV học tập,...<br /> đến từ 56 quốc gia [13; tr 20]; trong khi đó, theo nhiều 2.3.2. Xây dựng chính sách quốc tế hóa giáo dục đại học<br /> nguồn số liệu khác nhau, Việt Nam có khoảng 130.000 Việt Nam<br /> HS, SV học tập ở nước ngoài. Theo thống kê của Để đạt được MTCL về GDĐH nêu trên, cần thiết phải<br /> UNESCO, năm 2017 có 82.160 SV Việt Nam đang theo xây dựng Chính sách Quốc tế hóa GDĐH Việt Nam,<br /> học ở các quốc gia trên khắp thế giới, tăng 28.325 SV so trong đó tăng cường thu hút SVQT đến Việt Nam học<br /> với năm 2012, số SVQT đến Việt Nam học tập là 4.162 tập và nghiên cứu là trọng tâm. Theo đó, các giải pháp<br /> SV, chỉ tăng 166 SV so với năm 2012 [17]. Còn theo chính sách cần đặt ra để thu hút SVQT gồm: tăng cường<br /> <br /> 64<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số 455 (Kì 1 - 6/2019), tr 61-bìa 3<br /> <br /> <br /> các hoạt động quảng bá thương hiệu GDĐH Việt Nam; [2] Tham, S. Y. (2011). Exploring Access and Equity in<br /> gia tăng số lượng các chương trình đào tạo và cơ sở Malaysia’s Private Higher Education. ADBI<br /> GDĐH được kiểm định quốc tế; gia tăng số lượng các cơ Working Paper 280, Asian Development Bank<br /> sở GDĐH được xếp hạng quốc tế và khu vực hàng năm; Institute, Tokyo.<br /> gia tăng số lượng các chương trình đào tạo bằng tiếng [3] Nga, J. C. L (2009). The internationalisation of<br /> Anh trong các cơ sở GDĐH; tăng cường thu hút đội ngũ Malaysian private higher education institutions for<br /> giảng dạy và nghiên cứu quốc tế; tăng cường hợp tác increasing higher education exports. DBA thesis,<br /> quốc tế về nghiên cứu và phát triển trong các cơ sở Southern Cross University, Lismore, NSW.<br /> GDĐH; tăng cường công tác truyền thông trong cộng [4] Prime Minister’s Department (2006). Ninth<br /> đồng về quốc tế hóa GDĐH và tăng cường tổ chức các Malaysia Plan 2006-2010. Putrajaya.<br /> hoạt động giao lưu văn hóa trong cộng đồng có sự tham [5] Ministry of Higher Education (2007). The National<br /> gia của SVQT,... Higher Education Strategic Plan Beyond 2020.<br /> 2.3.3. Phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của các cơ sở Putrajaya.<br /> giáo dục đại học [6] Ministry of Higher Education (2007). The National<br /> Thu hút SVQT là một trong những chiến lược không Higher Education Action Plan 2007-2010.<br /> thể thiếu của các cơ sở GDĐH trong bối cảnh hội nhập và Putrajaya.<br /> cạnh tranh GDĐH khu vực và quốc tế ngày càng quyết [7] Ministry of Higher Education (2011). The National<br /> liệt. Đây cũng được xem là chiến lược đổi mới căn bản, Higher Education Action Plan: Phase 2 (2011-<br /> toàn diện cơ sở GDĐH vì để thu hút SVQT cần phải có 2015). Percetakan Nasional Malaysia Berhad, Kuala<br /> chương trình đào tạo quốc tế, giảng viên quốc tế, học liệu Lumpur.<br /> quốc tế, đội ngũ quản lí và phục vụ chuyên nghiệp và có<br /> [8] Ministry of Higher Education (2011).<br /> năng lực ngoại ngữ, cơ sở vật chất đạt tiêu chuẩn quốc tế,...<br /> Internationalisation Policy For Higher Education<br /> Do đó, cùng với việc cần được trao quyền tự chủ cao hơn,<br /> Malaysia 2011. Putrajaya.<br /> mỗi cơ sở GDĐH phải thực sự là một nhân tố tích cực, chủ<br /> động, sáng tạo trong việc hoạch định và thực thi chiến lược [9] Ministry of Higher Education (2015). Higher<br /> thu hút SVQT nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và Education Statistics 2015. Putrajaya.<br /> thực hiện tốt chức năng phục vụ cộng đồng. [10] UNESCO (2014). Higher Education in Asia:<br /> 3. Kết luận Expanding Out, Expanding Up - The Rise of<br /> Graduate Education and University Research.<br /> Thành tựu của nền GDĐH nói chung, thành tựu trong<br /> UNESCO Institute for Statistics, Quebec.<br /> thu hút SVQT nói riêng của Malaysia - một quốc gia<br /> thuộc khối ASEAN, có nhiều điểm tương đồng về hoàn [11] Ministry of Education Malaysia (2015). Malaysia<br /> cảnh lịch sử với Việt Nam là bài học quý đối với Việt Education Blueprint 2015-2025 (Higher Education).<br /> Nam. Là quốc gia có nền văn hóa giàu bản sắc, có môi Putrajaya.<br /> trường chính trị ổn định, có nền GDĐH đang trên đà phát [12] Ministry of Higher Education (2016). Higher<br /> triển sau 5 năm thực hiện Nghị quyết của Đảng về đổi Education Statistics 2016. Putrajaya.<br /> mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Việt Nam có [13] Bộ GD-ĐT (2017). Báo cáo Tổng kết năm học<br /> nền tảng vững chắc và điều kiện thuận lợi để thu hút 2016-2017 và Phương hướng, nhiệm vụ năm học<br /> SVQT. Do đó, trên cơ sở những bài học kinh nghiệm của 2017-2018 các cơ sở giáo dục đại học, các trường<br /> Malaysia và các quốc gia khác, Việt Nam cần thiết phải sư phạm.<br /> hoạch định tầm nhìn, xác định MTCL thu hút SVQT, [14] IIE (2018). Open Doors 2018. A vailable at<br /> đồng thời xác định các giải pháp hành động phù hợp để https://www.iie.org/en/Research-and-Insights/Open-<br /> thu hút SVQT nhằm góp phần nâng cao năng lực cạnh Doors/Data.<br /> tranh của GDĐH Việt Nam, đóng góp vào quá trình thực [15] Bộ Chính trị (2018). Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày<br /> hiện “Tầm nhìn quốc gia 2030”. 22/3/2018 về định hướng xây dựng chính sách phát<br /> triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn<br /> Tài liệu tham khảo đến năm 2045.<br /> [1] Ministry of Higher Education (2017). Higher [16] Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội<br /> Education Statistics 2017. Putrajaya. đại biểu toàn quốc lần thứ XII.<br />