Xử lý đất với ben-tô-nít và tro bay sử dụng cho lớp chống thấm của bãi chôn lấp rác thải ở Hà Nội

XỬ LÝ ĐẤT VỚI BEN-TÔ-NÍT VÀ TRO BAY SỬ DỤNG<br /> CHO LỚP CHỐNG THẤM CỦA BÃI CHÔN LẤP<br /> RÁC THẢI Ở HÀ NỘI<br /> <br /> NGUYỄN CHÂU LÂN*, CHU LONG HẢI**<br /> <br /> <br /> Using soil mixed with bentonite and fly-ash as materials for anti-<br /> permeable layers in solid waste burrial fields of Hanoi<br /> Abstract: The paper presents studies on phisico-mechanical properties of<br /> soils mixed with bentonite and fly-ash for anti-permeable layers of solid<br /> waste burrial fields of Hanoi. From study results it can conclude that<br /> permeability coefficient of soil with 15% bentonite and fly-ash is less than<br /> 10-9m/s and can be used rationaly as materials for anti-permeable layers<br /> of solid waste burrial fields.<br /> <br /> 1. GIỚI THIỆU CHUNG* nƣớc rỉ rác), nƣớc rỉ từ rác thải không đƣợc xử<br /> Hiện nay, theo thống kê, khối lƣợng chất lý hoặc xử lý đơn giản thông qua đầm phá tự<br /> thải rắn của Hà Nội là khoảng 6400 tấn/ngày. nhiên đã gây ô nhiễm nặng nề tới môi trƣờng,<br /> Khối lƣợng chất thải rắn này đƣợc xử lý chủ đặc biệt là nguồn nƣớc ngầm.<br /> yếu ở các bãi chôn lấp ở trong trung tâm và các Hỗn hợp đất và ben-tô-nít đƣợc áp dụng làm<br /> bãi xử lý rác cấp quận; và chỉ có 1/3 số lƣợng lớp chống thấm cho bãi chôn lấp ở nhiều nƣớc<br /> bãi chôn lấp rác thải hợp vệ sinh trên địa bàn trên thế giới vì những ƣu điểm về kỹ thuật và<br /> toàn thành phố. Bãi chôn lấp lớn nhất ở Hà Nội kinh tế. Có rất nhiều thí nghiệm đã đƣợc thực<br /> là bãi chôn lấp Nam Sơn (Hình 1) – nơi nhận hiện nhằm xác định sự thay đổi của hệ số thấm<br /> và tiến hành xử lý xấp xỉ 3800 đến 4200 tấn rác theo hàm lƣợng ben-tô-nít và dung trọng đầm<br /> thải hàng ngày. Tại đây hoặc một số bãi chôn chặt của hỗn hợp trên thế giới. Báo cáo của<br /> lấp quy mô nhƣ bãi chôn lấp Xuân Sơn/nhà Won. và các cộng sự, (2002) cho thấy rằng với<br /> máy xử lý rác thải Kiêu Kỵ, chất thải rắn đƣợc hỗn hợp có dung trọng khô 1,6 Mg/m3, hệ số<br /> nén chặt và đốt trƣớc khi chôn lấp, còn nƣớc thấm giảm nhanh chóng khi tăng hàm lƣợng<br /> thải đƣợc gom tập trung lại tại hồ chứa và xử lý ben-tô-nít và sẽ nhỏ hơn 10 -9 m/s khi hàm lƣợng<br /> theo quy định. Tuy nhiên, với các bãi chôn lấp ben-tô-nít trong hỗn hợp lớn hơn 10% theo khối<br /> không hợp vệ sinh (phần lớn là các bãi rác tạm, lƣợng. Omer Muhie Eldeen Taha, (2015) cũng<br /> lộ thiên, không có hệ thống thu gom, xử lý nhận thấy rằng hệ số thấm của hỗn hợp giảm khi<br /> tăng hàm lƣợng ben-tô-nít, trong khi Dixon &<br /> * Gray (1985) chỉ ra rằng việc trộn thêm (lên đến<br /> Khoa Công trình - Đ i h c Giao thông Vận tải<br /> 03 Cầu Giấy-Láng Th ợng-Đ ng Đa-Hà Nội 50%) cát vào ben-tô-nít làm giảm hệ số thấm<br /> Email: nguyenchaulan@utc.edu.vn của mẫu hỗn hợp đã đƣợc đầm chặt. Theo<br /> **<br /> Khoa Đào t o u c tế - Đ i h c Giao thông Vận tải Charles D. Shackelford. và các cộng sự, (2015),<br /> 03 Cầu Giấy-Láng Th ợng-Đ ng Đa-Hà Nội sự sụt giảm đáng kể của hệ số thấm k xảy ra khi<br /> Email: longhaichuutc@gmail.com<br /> <br /> <br /> 48 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br /> tăng hàm lƣợng ben-tô-nít trong hỗn hợp đất và thể giảm đƣợc chi phí; và vì vậy nghiên cứu<br /> ben-tô-nít, đặc biệt hỗn hợp có thể đạt đƣợc giá nhằm đánh giá tác dụng chống thấm của lớp sét<br /> trị hệ số thấm rất thấp (≤10-10 m/s) khi hàm này có ý nghĩa lớn đến định hƣớng phát triển<br /> lƣợng ben-tô-nít trong hỗn hợp ≥ 10%. Bên bền vững của Việt Nam.<br /> cạnh đó, đất khi trộn với hỗn hợp tro bay và<br /> ben-tô-nít sau khi đƣợc đầm chặt cũng có thể sử<br /> dụng làm lớp chống thấm cho bãi chôn lấp rác<br /> thải. Những nghiên cứu trƣớc đó đã cho thấy<br /> rằng chỉ số dẻo, hệ số thấm và tính trƣơng nở<br /> của mẫu đất trộn với tro bay giảm trong khi<br /> dung trọng khô và cƣờng độ tăng với sự gia tăng<br /> của hàm lƣợng tro bay trong hỗn hợp (Kumar<br /> and Sharma, 2004). Hơn nữa, nghiên cứu của<br /> Kumar (2004) cũng cho thấy rằng hàm lƣợng<br /> ben-tô-nít trong hỗn hợp ben-tô-nít và tro bay<br /> khi chiếm tới 20% có thể đƣợc sử dụng để cải<br /> thiện tính chất địa kỹ thuật của tro bay.<br /> Theo xu hƣớng phát triển bền vững hiện nay,<br /> Hà Nội cần đảm bảo sự hài hòa giữa tăng trƣởng<br /> kinh tế và bảo vệ môi trƣờng, đặc biệt là trong<br /> việc tăng cƣờng hiệu quả xử lý chất thải rắn<br /> nhằm đáp ứng yêu cầu trong công tác bảo vệ<br /> môi trƣờng theo tinh thần Luật bảo vệ Môi<br /> trƣờng 38/2015/QH13 và Nghị định<br /> 38/2015/NĐ-CP về quản lý chất thải và phế liệu.<br /> Nhƣ vậy, việc nghiên cứu chống thấm cho bãi<br /> Hình 1. Bãi chôn lấp Nam Sơn<br /> rác thải là điều rất cần thiết đối với Hà Nội –<br /> định hƣớng đô thị vệ tinh giảm thiểu tối đa tác A - Các ô đang tiếp nhận rác thải<br /> động tới môi trƣờng. Thông thƣờng, tầng chống B - Các ô đang trong quá trình chôn lấp với<br /> thấm cho các bãi chôn lấp sẽ là các lớp vật liệu lớp phủ HDPE phía trên<br /> địa kỹ thuật tổng hợp nhƣ HDPE (High Density Tuy nhiên, những nghiên cứu về sử dụng<br /> Polyethylen) hoặc GCL (Geosynthetic Clay hỗn hợp đất và ben-tô-nít, hoặc đất và tro bay,<br /> Liners). Theo tiêu chuẩn Việt Nam, tầng chống ben-tô-nít cho lớp chống thấm của bãi chôn<br /> thấm sử dụng cho bãi chôn lấp rác thải phải có lấp rác thải ở Hà Nội vẫn còn hạn chế. Vậy<br /> hệ số thấm nhỏ hơn 10-9 m/s và chiều dày lớp nên, nghiên cứu này tập trung vào việc đánh<br /> đất sét đầm chặt lớn hơn 0,6m. Nhƣng, các liệu giá khả năng sử dụng hỗn hợp tro bay và ben-<br /> này khá đắt và yêu cầu công tác thi công và quản tô-nít khi trộn vào đất nhƣ một loại vật liệu<br /> lý chất lƣợng tƣơng đối khó khăn. Nhƣ vậy, việc chống thấm phù hợp để đáp ứng các yêu cầu<br /> thay thế bằng lớp sét đầm chặt để chống thấm có đã nhắc đến trƣớc đó.<br /> <br /> <br /> ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018 49<br />  2. VẬT LIỆU- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU bảo quản trong các ống nhựa để tránh làm thay<br /> 2.1. Vật liệu đổi độ ẩm. Sau đó, mẫu đất đƣợc chuyển tới<br /> Những mẫu đất nguyên trạng đƣợc lấy từ các phòng thí nghiệm để xác định các chỉ tiêu cơ lý<br /> hố khoan trên địa bàn quận Thanh Xuân, Hà cơ bản cũng nhƣ hệ số thấm, và cấu trúc vi mô.<br /> Nội, Việt Nam. Những mẫu đất này đƣợc bọc lại<br /> Bảng 1: Tính chất và thành phần của Tro bay<br /> <br /> Phƣơng pháp thí<br /> Tính chất Đơn vị Kết quả<br /> nghiệm<br /> Chỉ số hoạt động cƣờng độ so với mẫu<br /> % 85,3 ASTM C311<br /> đối chứng ở 28 ngày<br /> Khả năng trƣơng nở % 0,031 ASTM C151<br /> Lƣợng sót sàng 45µm % 30,60 Phân tích sàng<br /> Lƣợng mất khi nung % 6,28 ASTM C618<br /> Thành phần hoá học của tro bay<br /> SiO2 53,88<br /> K2O 3,40<br /> MKN % 6,27 TCVN 7131:2002<br /> Fe2O3 6,70<br /> CaO 4,27<br /> Al2O3 21,82<br /> <br /> Tro bay đã tuyển Vũng Áng loại F có các tính Hóa, Việt Nam với một số đặc tính cơ bản nhƣ<br /> chất cơ bản và thành phần chính đƣợc liệt kê tỷ trọng, độ nhớt, độ tách nƣớc, độ ổn định và<br /> nhƣ trong Bảng 1. Ben-tô-nít đƣợc sản xuất và lực cắt tĩnh đƣợc phân tích theo tiêu chuẩn của<br /> phân phối bởi công ty cổ phần An Phát, Thanh TCVN 9395:2012 nhƣ trong Bảng 2.<br /> Bảng 2: Tính chất cơ bản của Ben-tô-nít<br /> Chỉ tiêu Yêu cầu Kết quả Phƣơng pháp thử<br /> Tỷ trọng dung dịch 1,05 ÷ 1,15 1,05 Cân bùn<br /> Độ nhớt 18 ÷ 45 22 ÷ 26 Phễu 700/500ml<br /> 30 ÷ 90 36 ÷ 40 Phễu 1500/1000ml<br /> Độ tách nƣớc < 30 ml/30 phút 18 Dụng cụ đo mất nƣớc<br /> Độ pH 7÷9 9 Máy đo pH<br /> Hàm lƣợng cát < 6% 0,2 Thiết bị đo hàm lƣợng cát<br /> Độ dày áo Sét 1 ÷ 3 ml/30 phút 2 Dụng cụ đo độ mất nƣớc<br /> Tỷ lệ keo > 95% 98 Đong cốc<br /> Độ ổn định < 0,03 g/cm3 0,02 Ống đo hình trụ 100ml và cân bùn<br /> Lực cắt tĩnh 1 phút: 27 Lực kế cắt tĩnh<br /> 20 ÷ 30 mg/cm2<br /> 10 phút: 50 ÷ 100 55<br /> mg/cm2<br /> <br /> 50 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br />  Phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc tính toán theo biểu thức dƣới đây:<br /> Trong bài báo này các chỉ tiêu cơ lý của mẫu aL  h 0 <br /> k= ln   (1) Trong đó:<br /> đất trƣớc và sau khi trộn hỗn hợp tro bay – ben- At  h1 <br /> tô-nít đƣợc thực hiện theo tiêu chuẩn ASTM và<br /> k: hệ số thấm<br /> đƣợc liệt kê nhƣ ở Bảng 3.<br /> ho: mực nƣớc ban đầu trong ống đo áp (cm)<br /> Trong nghiên cứu này, thí nghiệm đầm chặt<br /> a: diện tích của ống đo áp (3,462 cm2)<br /> tự động đƣợc tiến hành. Mẫu đất đƣợc chia làm<br /> h1: chiều cao mực nƣớc khi kết thúc thí<br /> 3 lớp và đầm chặt tự động với 25 lần đầm cho<br /> nghiệm = ho - Δh<br /> một lớp tƣơng tự nhƣ phƣơng pháp thí nghiệm<br /> L: chiều dài mẫu đất (4 cm)<br /> Proctor tiêu chuẩn (ASTM D 698).<br /> t: thời gian để mẫu thấm, giảm 1 đoạn Δh<br /> Thí nghiệm thấm cho đất trƣớc và sau khi<br /> A: diện tích mẫu đất (33,166 cm2)<br /> trộn với ben-tô-nít và tro bay theo các tỉ lệ khác<br /> Ngoài ra, nghiên cứu này còn thực hiện phân<br /> nhau: 03, 05, 07, 10, 12% ben-tô-nít; 05, 10,<br /> tích thành phần hóa học cho mẫu đất trƣớc và<br /> 15% tro bay; 5, 10, 15% hỗn hợp tro bay và ben-<br /> sau khi trộn thông qua thí nghiệm nhiễu xạ tia X<br /> tô-nít (ben-tô-nít luôn chiếm 20% hỗn hợp tro<br /> (XRD – X-ray Diffraction) và thực hiện quan<br /> bay-ben-tô-nít theo khối lƣợng). Trong thí<br /> sát cấu trúc vi mô của mẫu đất thông qua thí<br /> nghiệm thấm này, các mẫu đất đƣợc đầm chặt và<br /> nghiệm SEM/EDX (SEM – Scanning Electronic<br /> ngâm bão hoà trƣớc khi thí nghiệm thấm với cột<br /> Microscopy/kính hiển vi điện tử quét, EDX –<br /> nƣớc giảm dần theo tiêu chuẩn ASTM (D5084-<br /> Energy Dispersive X-ray Spectroscopy/phổ tán<br /> 10). Bộ dụng cụ sử dụng cho thí nghiệm thấm<br /> sắc năng lƣợng tia X).<br /> đƣợc thể hiện trong Hình 2. Hệ số thấm có thể<br /> Bảng 3: Các tiêu chuẩn thí nghiệm theo ASTM<br /> <br /> Tên thí nghiệm Tiêu chuẩn áp dụng<br /> Độ ẩm ASTM D 2216<br /> Trọng lượng thể tích ASTM D 2937-00<br /> Phân tích thành phần hạt ASTM D 422<br /> Chỉ tiêu Atterberg ASTM D 4318<br /> Thí nghiệm đầm chặt tự động ASTM D 698<br /> Thí nghiệm thấm ASTM D 5084-10<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018 51<br />  Hình 2. Bộ dụng cụ thí nghiệm thấm<br /> 3. KẾT QUẢ - THẢO LUẬN  Độ ẩm tự nhiên: 25,16%<br /> 3.1. Kết quả thí nghiệm cơ lý  Giới hạn dẻo (PL): 19,21%<br />  Giới hạn chảy (LL): 27,28%<br /> Kết quả thí nghiệm đầm chặt tiêu chuẩn<br /> Kết quả thí nghiệm đầm chặt tiêu chuẩn của<br /> mẫu đất nguyên trạng đƣợc cho ở Hình 4. Độ ẩm<br /> tối ƣu và khối lƣợng thể tích khô lớn nhất lần lƣợt<br /> là 16,4% và 1,737 g/cm3. Các kết quả của thí<br /> nghiệm đầm chặt tiêu chuẩn của mẫu đất trộn với<br /> ben-tô-nít và tro bay theo các tỉ lệ khác nhau: 03,<br /> Hình 3. Đ ng cong phân b kích th ớc h t đất 05, 07, 10, 12% ben-tô-nít; 05, 10, 15% tro bay; 5,<br /> 10, 15% hỗn hợp tro bay và ben-tô-nít (ben-tô-nít<br /> Kết quả phân tích thành phần hạt của mẫu đất luôn chiếm 20% hỗn hợp tro bay-ben-tô-nít theo<br /> nguyên trạng đƣợc chỉ ra ở Hình 3. Đây là loại khối lƣợng) đƣợc so sánh với nhau và với kết quả<br /> đất sét. Các thông số cơ bản nhƣ độ ẩm, giới hạn của mẫu đất nguyên trạng nhƣ trong hình 5.<br /> chảy, giới hạn dẻo đƣợc cho ở dƣới:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 4. Kết quả thí nghiệm đầm chặt tiêu chuẩn của mẫu đất nguyên tr ng<br /> <br /> <br /> <br /> 52 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br />  Hình 5. Kết quả thí nghiệm đầm chặt tiêu chuẩn của các mẫu hỗn hợp<br /> 3.2. Kết quả thí nghiệm thấm ban đầu giảm nhanh; trong khi đó, hệ số thấm<br /> Hình 6 thể hiện sự so sánh kết quả thí của mẫu đất trộn tro bay có xu hƣớng tăng dần.<br /> nghiệm thấm của mẫu đất nguyên trạng và mẫu Mặc dù mẫu đất trộn ben-tô-nít với hàm lƣợng<br /> hỗn hợp gồm đất và các chất trộn thêm. Mẫu đất ben-tô-nít 10% và 12% có giá trị hệ số thấm lần<br /> nguyên trạng có hệ số thấm 4,69.10-9 không đạt lƣợt là 9,02.19-10 và 5,33.10-10 nhƣng xu hƣớng<br /> yêu cầu (lớn hơn giá trị hệ số thấm cho phép giảm không ổn định. Khi tăng hàm lƣợng hỗn<br /> cho lớp chống thấm của bãi chôn lấp 10-9). Kết hợp tro bay và ben-tô-nít trộn với đất, giá trị hệ<br /> quả cho thấy khi trộn thêm ben-tô-níte và hỗn số thấm giảm dần đều, và có giá trị 8,97.10-10<br /> hợp tro bay-ben-tô-nít, hệ số thấm của mẫu đất với 15% hỗn hợp chất trộn thêm.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 6. Kết quả thí nghiệm thấm của các mẫu hỗn hợp<br /> <br /> 3.3. Kết quả thí nghiệm XRD<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018 53<br />  Hình 7. Kết quả phân tích các mẫu đất bằng ph ơng pháp nhiễu x tia X trên cùng 1 giản đồ<br /> Thí nghiệm nhiễu xạ tia X đƣợc thực hiện đất trộn với tro bay tƣơng đồng với kết quả<br /> trên mẫu đất thƣờng, mẫu đất trộn với 5, 12% đƣợc công bố với nhóm tác giả Engr. Joenel<br /> ben-tô-nít; 5, 15% tro bay; và 5, 15% hỗn hợp G. Galupino và Dr. Jonathan R. Dungca<br /> (gồm 80% tro bay và 20% ben-tô-nít) có kết (2015). Tƣơng tự, hình ảnh quan sát và bảng<br /> quả nhƣ trong hình 7. Các phổ nhiễu xạ cho phổ của mẫu đất trộn ben-tô-nít cũng trùng<br /> thấy các pha tinh thể chủ yếu tồn tại trong các khớp với kết quả của tác giả A J M S Lim<br /> mẫu đất gồm có: thạch anh (quartz, SiO 2 ), (2016). Khi sử dụng hình ảnh chụp với độ<br /> Phillipsit - KCa(Si5Al3)O16.6H2O và đa tinh phóng đại 5000 lần và phổ nguyên tử từ thí<br /> thể Potassium Magnesium Aluminum Silicate nghiệm EDX ở hình 9, có thể thấy rõ ràng<br /> Hydroxide - K(Mg,Al) 2.4 (Si3 .34AlO66 ) O10 rằng các đơn và đa tinh thể gắn kết chặt chẽ<br /> (OH)2 (còn có tên gọi khác là phlogopite). với nhau tạo thành những liên kết màng. Mặc<br /> Phần trăm theo khối lƣợng của ba tinh thể này dù nguyên tố Fe có thể quan sát đƣợc từ các<br /> thay đổi theo từng mẫu đất, tuy nhiên sự thay phổ tán sắc năng lƣợng trong hình 9 nhƣng<br /> đổi không nhiều. Chủ yếu các đỉnh nhiễu xạ không phát hiện các tinh thể hợp thành trên<br /> đƣợc phát hiện là thạch anh (chiếm 75% - phổ XRD; điều này có thể lí giải do phần<br /> 85% khối lƣợng), và các đỉnh này có vị trí trăm nguyên tố Fe có trong các mẫu phân tích<br /> bƣớc sóng và góc phản xạ tƣơng đồng trên các không nhiều và phân bố không đồng đều.<br /> mẫu đất đƣợc thí nghiệm. Bên cạnh đó, các 3.5. Thảo luận<br /> mẫu có cƣờng độ tạp chất không cao. Giá trị hệ số thấm của đất tự nhiên lớn hơn<br /> -9<br /> 3.4. Kết quả thí nghiệm SEM/EDX 10 m/s, do đó không thoả mãn điều kiện làm<br /> Sau đó, nghiên cứu sử dụng kính hiển vi tầng chống thấm tại đáy bãi chôn lấp rác thải<br /> điện tử quét để khảo sát hình thái và cấu trúc theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCXDVN<br /> hạt của mẫu đất trƣớc và sau khi trộn thêm 261:2001) và theo hƣớng dẫn của tiêu chuẩn<br /> với tro bay và ben-tô-nít. Ảnh SEM ở hình 8 châu Âu (1993/31/EC). Ngoài ra, từ kết quả<br /> với độ phóng đại 2500 lần cho thấy các hạt của thí nghiệm XRD, cho thấy, ở mẫu đất<br /> có kích thƣớc không đồng đều. Phần lớn các nguyên trạng, có sự xuất hiện của tinh thể<br /> hạt có kích thƣớc nhỏ hơn 10μm, và liên kết muscovit (H2 KAl3 (SiO4)3) và kaolinit<br /> với nhau tạo thành các khối hạt có tính đặc (Al2Si2 O5 (OH)4); trong khi đó, đa tinh thể lại<br /> chắc cao. Hình ảnh quan sát đƣợc trên mẫu không đƣợc tìm thấy. Tuy nhiên, hai đơn tinh<br /> <br /> 54 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br /> thể này không còn quan sát thấy trên phổ nhiễu thời tận dụng đƣợc tro bay - vật liệu phế thải<br /> xạ của mẫu đất sau khi trộn; điều này chứng tỏ của các nhà máy nhiệt điện, nhằm đáp ứng<br /> các đơn tinh thể này đã kết hợp với các tinh thể nhu cầu phát triển bền vững đặt ra. Kết quả<br /> pha tạp từ tro bay và ben-tô-nít tạo thành đa thí nghiệm chỉ ra, hệ số thấm k giảm khi hàm<br /> tinh thể phức tạp phlogopite. Đa tinh thể lƣợng ben-tô-nít tăng. Kết quả này cũng tƣơng<br /> phlogopite thuộc lớp silicat, nhóm mica, có độ tự kết quả của nhiều nghiên cứu trên thế giới<br /> cứng 2,5 - 3; và có khả năng cách điện, cách [3, 5, 6]. Lý do là ben-tô-nít có tính trƣơng nở<br /> nhiệt cũng nhƣ chống nƣớc (theo Mineral và có kích cỡ hạt nhỏ hơn đất nên có thể lấp<br /> Gallery). Theo kết quả từ phổ XRD, phần trăm đầy các khe rỗng, dẫn đến hệ số thấm giảm đi.<br /> phlogopite tăng cùng với sự giảm hệ số thấm Tuy nhiên, hệ số thấm k lại tăng khi tăng hàm<br /> của các mẫu đất. Điều này chứng tỏ sự giảm hệ lƣợng tro bay, và kết quả này cũng tƣơng<br /> số thấm, ngoài do ảnh hƣởng của đầm chặt đến đồng với kết quả đƣợc trình bày trong báo cáo<br /> dung trọng khô của mẫu, còn chịu sự tác động của Prashanth (2011) và Engr. Joenel (2015).<br /> của đa tinh thể phlogopite. Tổng hợp lại, các kết quả này cho thấy khi<br /> Việc trộn đất với ben-tô-nít và tro bay trộn với hỗn hợp ben-tô-níte và tro bay thì<br /> nhằm mục đích điều chỉnh hệ số thấm của loại hàm lƣợng tối ƣu đối với loại đất này khoảng<br /> đất trên đạt đến hệ số thấm (k) đảm bảo yêu 15% hỗn hợp (gồm 80% tro bay và 20% ben-<br /> cầu làm tầng lót đáy theo tiêu chuẩn, đồng tô-nít).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 8. Hình ảnh quan sát cấu trúc vi mô các mẫu đất chụp từ máy hiển vi điện tử quét<br /> với độ phóng đ i 2500 lần<br /> <br /> <br /> <br /> ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018 55<br />  Hình 9. Kết quả phân tích nguyên t của các mẫu đất theo ph ơng pháp<br /> phổ tán sắc năng l ợng tia X<br /> <br /> 4. KẾT LUẬN ben-tô-níte và tro bay sẽ giảm khi tăng hàm<br /> Từ kết quả thí nghiệm đất trộn ben-tô-nít, với lƣợng ben-tô-nít-tro bay (với 20% ben-tô-nít<br /> tro bay và với hỗn hợp ben-tô-nít-trobay theo trong các hỗn hợp này).<br /> các hàm lƣợng khác nhau, có thể rút ra các kết  Hàm lƣợng tối ƣu 15% ben-tô-nít-tro bay<br /> luận sau đây: có thể đƣợc dùng làm tầng chống thấm cho bãi<br />  Hệ số thấm của đất trộn với ben-tô-nít sẽ rác ở khu vực nghiên cứu.<br /> giảm nhanh khi tăng hàm lƣợng ben-tô-nít.<br />  Hệ số thấm của đất khi trộn với tro bay TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> tăng khi tăng hàm lƣợng tro bay<br />  Hệ số thấm của đất trộn với hỗn hợp 1. ASTM D5084 - 2010 Standard Test<br /> <br /> <br /> <br /> 56 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br /> Methods for Measurement of Hydraulic doi: 10.1139/cgj-2016-0708.<br /> Conductivity of Saturated Porous Materials 8. Muhunthan, B., Taha, R. and Said, J. (2004)<br /> Using a Flexible Wall Permeameter (2010). „Geotechnical engineering properties of incinerator<br /> 2. ASTM D698-2012 Standard Test Methods ash mixes.‟, Journal of the Air Waste Management<br /> for Laboratory Compaction Characteristics of Association 1995, 54(8), pp. 985–991.<br /> Soil Using Standard Effort (2012). http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15373366.<br /> 3. Brooks, R. et al. (2011) „Geotechnical 9. Thanh, N. P. and Matsui, Y. (2011)<br /> Properties of Problem Soils Stabilized with Fly „Municipal solid waste management in<br /> Ash and Limestone Dust in Philadelphia‟, VietNam: Status and the strategic actions‟,<br /> Journal of Materials in Civil Engineering, 17(5), International Journal of Environmental<br /> pp. 711–717. Research, 5(2), pp. 285–296. doi:<br /> doi: 10.1061/(ASCE)MT.1943- 10.7508/isih.2016.29.003.<br /> 5533.0000214. 10. Prashanth J., Sivapullaiah P. and<br /> 4. Cho, W. J. (2002) „Hydraulic Conductivity Sridharan A. (2001) „Pozzolanic fly ash as a<br /> of Compacted Soil Bentonite Mixture for A hydraulic barrier in landfills.‟, Engineering<br /> Liner Material in Landfill Facilities‟, Geology, 60, pp. 245-252.<br /> Environment Engineering Resources, 7, pp. 11. Engr. Joenel G. Galupino and Jonathan<br /> 121–127. R. Dungca (2015) „Permeability characteristics<br /> 5. Das, S. K. (2005) „Geotechnical of soil-fly ash mix.‟, ARPN Journal of<br /> characterization of some indian fly ashes‟, Engineering and Applied Sciences, 10(5), pp.<br /> 6440–6447.<br /> Journal of Materials in Civil Engineering, 17(5),<br /> 12. Engr. Joenel G. Galupino and Dr.<br /> pp. 544–553.<br /> Jonathan R. Dungca (2015) „Horizontal<br /> 6. Das, S. K. (2006) „Geotechnical Properties<br /> permeability of soil-fly ash mix.‟, Proceedings<br /> of Low Calcium and High Calcium Fly Ash‟,<br /> of the De La Salle University Research<br /> Geotechnical and Geological Engineering, Congress 2015.<br /> 24(2), pp. 249–263. 13. A.J.M.S Lim, R.N Syazwani and D.C<br /> doi: 10.1007/s10706-004-5722-y. Wijeyesekera (2016) „Impact of oriented clay<br /> 7. Meier, A. J. and Shackelford, C. D. (2017) particles on x-ray spectroscopy analysis.‟,<br /> „Membrane behavior of compacted sand– Series: Materials Science and Engineering, Soft<br /> bentonite mixture‟, Canadian Geotechnical Soil Engineering International Conference 2015.<br /> Journal, 54(9), pp. 1284–1299. doi:10.1088/1757-899X/136/1/012012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018 57<br />  Ng i phản biện: TS. ĐẶNG HỒNG LAM<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 58 ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 4-2018<br />