M. Bakhtin

Tiểu thuyết, theo M.Bakhtin, là thể loại đang sinh thành và chưa hoàn kết, do đó, trong nghiên cứu, phê bình văn học, việc phân loại, xác định các tiêu chí phân loại tiểu thuyết… vẫn là vấn đề chưa dứt khoát, cần tiếp tục trao đổi, tranh luận. Bài viết này xin được bàn thêm về khái niệm “luận đề” và “tiểu thuyết luận đề” vốn thu hút sự quan tâm của khá nhiều nhà nghiên cứu trước đây và hiện nay.

9p vijichoo2711 04-06-2021 203 10   Download

Thể loại tiểu thuyết Việt Nam trong những năm gần đây có khuynh hướng tìm tòi và đổi mới theo hướng hài hước, trào tiếu và sân khấu hóa. Hài hước, trào tiếu là những đặc điểm của tiểu thuyết, đã được các nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng đề cập đến, chẳng hạn như M. Bakhtin và M. Kundera.

7p vijichoo2711 04-06-2021 54 7   Download

Bài viết này trình bày một cái nhìn hệ thống đối với tình hình ứng dụng các khái niệm thi pháp học của Bakhtin trong nghiên cứu – phê bình văn học ở Việt Nam, từ đó đưa ra một số đánh giá và đề xuất cho việc ứng dụng Bakhtin trong tương lai.

8p gaocaolon11 04-05-2021 25 7   Download

Bài viết trình bày một cái nhìn toàn cảnh về cuộc tranh luận tác quyền của Bakhtin ở Việt Nam từ năm 2014 đến năm 2016, sẽ góp thêm một lập trường về vấn đề tác quyền từ hướng nghiên cứu mà chúng tôi đang theo đuổi: Thi pháp học.

10p vidakota2711 27-02-2021 18 5   Download

Các quan niệm nền tảng của Bakhtin, đặc biệt là về nguyên lý đối thoại thôi thúc các nhà văn Việt Nam phải đổi mới tư duy tiểu thuyết, đổi mới hình thức sáng tạo. Bài báo này dựa vào lý thuyết về đối thoại của Bakhtin để nhận diện những vận động, đổi mới của tiểu thuyết Việt Nam đầu thế kỉ XXI.

7p viwyoming2711 16-12-2020 81 3   Download

Để có cái nhìn và sự đánh giá khách quan hơn với văn học của một thời kì lịch sử đặc biệt - 30 năm đất nước có chiến tranh, tác giả đã vận dụng lí thuyết diễn ngôn, chủ yếu là mô hình lí thuyết của M.Bakhtin kết hợp lí thuyết của M.Foucalt để nghiên cứu truyện ngắn Việt Nam giai đoạn 1945 – 1975. Bài viết tập trung làm rõ một phương diện trong chiến lược kiến tạo văn bản diễn ngôn truyện ngắn giai đoạn này – phương diện ngôn từ, lời văn thẩm mĩ.

6p tamynhan8 04-11-2020 74 3   Download

Bài viết bước đầu chỉ ra những đặc trưng kết cấu cơ bản của tiểu thuyết so với các thể loại tự sự ra đời trước nó và thể loại cùng thời với nó là truyện ngắn. Sự đúc rút này phần nào có giá trị hữu ích đối với việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập về thể loại nói chung, tiểu thuyết nói riêng.

11p vikiba2711 14-05-2020 63 4   Download

Dùng một số khái niệm cơ bản từ lý thuyết carnaval của M. Bakhtin soi chiếu vào một phân cảnh đặc sắc trong tiểu thuyết Nghệ nhân và Margarita, bài viết là một cách giải mã ý đồ nghệ thuật của Bulgakov, chứng minh cảm quan carnaval là phương thức hữu hiệu để nhà nghệ sĩ chuyển tải suy tư triết học của mình.

8p vinobinu2711 03-03-2020 46 6   Download

M. Bakhtin đặc biệt đề cao vai trò của tiểu thuyết, coi tiểu thuyết là nhân vật chính trong tấn kịch phát triển văn học thời đại mới. Trong văn xuôi Việt Nam giai đoạn sau 1986, tiểu thuyết như một yếu tố siêu thể loại, tác động sâu sắc đến hầu hết các thể loại khác, đặc biệt là truyện ngắn. Bài viết đề cập đến một tố chất hết sức độc đáo trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, đó chính là tư duy tiểu thuyết.

5p chauchaungayxua 17-10-2019 78 14   Download

M. Bakhtin đặc biệt đề cao vai trò của tiểu thuyết, coi tiểu thuyết là nhân vật chính trong tấn kịch phát triển văn học thời đại mới. Trong văn xuôi Việt Nam giai đoạn sau 1986, tiểu thuyết như một yếu tố siêu thể loại, tác động sâu sắc đến hầu hết các thể loại khác, đặc biệt là truyện ngắn. Bài viết đề cập đến một tố chất hết sức độc đáo trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, đó chính là tư duy tiểu thuyết.

5p chauchaungayxua 17-10-2019 74 7   Download

Tương tác thể loại – hiểu rộng và bao quát hơn cách hiểu của M.Bakhtin – là hiện tượng hai hay nhiều thể loại của một giai đoạn, một thời kì, một nền văn học, thuộc về một hay nhiều hệ thống thể loại…tác động, ảnh hưởng lẫn nhau, xâm nhập vào nhau, mô phỏng nhau, để cùng biến đổi hoặc hình thành thể loại mới. Theo cách hiểu này, từ góc nhìn tương tác thể loại, tác giả bài báo đã quan sát, mô tả lịch sử văn học quốc ngữ Việt Nam (trước năm 1945) và bước đầu đưa ra một “lược đồ”.

16p gaunguyen6789 17-10-2019 57 2   Download

Nhìn trên tổng thể, rõ ràng là ý tưởng trung tâm bộc lộ trong sự lý giải của Bakhtin chính là việc ông nhấn mạnh “tính phức điệu”, bởi vì chính nhờ “tính phức điệu” người viết mới có thể nhận thức về đời sống nội tâm của một con người và làm cho phương pháp sáng tạo của ông trở thành “chủ nghĩa hiện thực trong ý nghĩa cao nhất”.

8p milu10 10-08-2011 108 9   Download

Đã nhiều năm trôi qua kể từ khi M. Bakhtin và tiếp đó là Tzevan Todorov thay đổi hướng nghiên cứu thể loại từ nghiên cứu phân loại sang nghiên cứu chức năng của nó trong diễn ngôn và hành vi con người.

14p milu10 04-08-2011 54 5   Download

“Tư tưởng tạo ra cái nhìn” (M. Bakhtin) hay nói cách khác, cái nhìn sẽ bị “sai khiến”, bị “điều phối” bởi tư tưởng. Với tư tưởng sáng tạo chủ đạo và đầy tâm đắc ấy, Nguyễn Công Trứ quen nhìn con người và thế giới qua lăng kính chí dẫu từ phương diện nào.

5p heavenmaster1992 23-07-2011 77 6   Download