Quanh trường THPT chuyên Quang Trung ở thị xã Đồng Xoài (Bình Phước), từ ông bán mắt kính dạo, cô bán cà phê, chị bán tạp hoá, cô chủ hàng sách đến bà hàng trái cây… ai cũng biết Trung - cậu học sinh bị liệt hai chân, ngày nào cũng đi xe lắc tay đến trường, là thủ khoa kỳ thi tuyển đầu vào môn chuyên Lý. Mãi đến lúc ông Lê Văn Khôi - ông ngoại của Trung - xuất hiện. Ông thật gầy gò, thân mình gù xuống như đang chất chứa cả gánh nặng buồn đau nhưng cốt cách lại đầy sự chừng mực ý tứ của người có học. Ông nguyên là hiệu trưởng của một trường tiểu học, nghỉ hưu năm 2004. Ông nhọc nhằn khi kể lại câu chuyện, làm tôi thấy mình nhẫn tâm khi buộc ông nhớ về quá khứ tang tóc. Mẹ Hoài Trung sinh thời cũng là giáo viên, còn cha cậu bé là công nhân cao su. Khi Trung vừa tròn bốn tuổi, bi kịch gia đình bắt đầu bởi những ghen tuông, những câu khích bác xa xôi quanh bàn rượu. Một đêm, người cha say mèm khoá tất cả cửa nhà lại, đâm chết người vợ trẻ, đâm cả vào thân thể thơ dại của Trung. Đôi mắt ông Khôi mờ đi: “Nó định giết hết vợ con rồi tự sát, nhưng lại không dám”. Hoài Trung phải trải qua những cuộc phẫu thuật triền miên từ Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình, Chợ Rẫy (TPHCM), đến cả những chương trình phẫu thuật từ thiện của đoàn bác sĩ từ Mỹ sang. Những dây thần kinh tuỷ sống bị cắt lìa đã làm phần thân thể của cậu bé từ rốn trở xuống hoàn toàn mất cảm giác. Ông Khôi nhớ lại: “Ngày đó, bố nó bị xử tử hình. Nhưng rồi nhà nội lên năn nỉ thằng Trung khi ấy đã học lớp hai viết cái đơn xin đừng xử tử bố nó. Thằng Trung viết. Phúc thẩm. Bố nó được giảm xuống chung thân. Hồi tạm giam thằng bé còn được lên thăm cha, chứ từ ngày xử xong đến giờ nó không gặp cha lần nào. Ngay cả cái phiên toà phúc thẩm, nhà nội cũng không cho nó lên toà. Người ta sợ thấy nó tàn phế như thế, toà không giảm án”. Ông Khôi thay mẹ chăm sóc Trung từ đó, ngày ngày chở cậu bé đi học, tắm rửa, vệ sinh, bồng bế cậu. Ông ngoại trở thành một phần đời gắn liền với cậu bé. Không được như bạn bè, Trung không được chạy nhảy, không có mọi trò vui thường thấy. Cậu bé sống với sách vở, với căn nhà nhỏ của ông bà ngoại và tự khám phá mọi thứ trong tầm di chuyển của mình. Cậu bé di chuyển khó khăn đến nỗi gần như không ra khỏi nhà, Trung biết rất ít về khu vực xung quanh nhà mình. Cậu bé khám phá thế giới bằng phương cách khác: sách vở, kiến thức, và cả những mặc cảm thầm kín. Không phụ lòng ông ngoại, cậu bé học rất giỏi. “Nó học tới đâu nhà sẽ cố nuôi tới đó. Tôi muốn nó sống thật vui vẻ với những ngày tháng của nó, với tất cả những gì có thể làm nó vui vẻ” - ông nhắc lại từ “vui vẻ” nhiều lần với nụ cười đầy trong khoé mắt nhăn nheo. Trung thú thực hồi lớp 10 cậu đã bỏ học một tháng rưỡi. Bắt đầu vào trường chuyên, cường độ học rất cao, Trung phải ngồi cả sáng, chiều, tối trong trường để ôn tập. Việc ngồi quá lâu làm chỗ bị thương đau buốt. Ông ngoại xoa bóp thế nào cũng không đỡ. Trung nghiến răng chiến đấu với những cơn đau khủng khiếp đó cho đến khi phải bỏ cuộc. Cậu bé luôn chiến thắng bản thân nhưng đó là lần đầu tiên chịu thất bại. Hơn một tháng rưỡi sau, cả một chuyến xe gồm thầy cô chủ nhiệm, bộ môn và cả lớp chuyên Lý xuống nhà cậu để ngoéo tay, động viên, hứa hẹn và... ép buộc Trung trở lại trường. Cậu học trò thương tật nhờ đó vượt qua bước vấp đầu và bước sang thế giới mới. Ông Khôi kể: “Nó mê máy tính lắm. Hồi nhà chưa có máy tính tôi cứ phải đưa nó ra cửa hàng dịch vụ, ngồi chờ nó chơi xong rồi về. Mãi rồi mình cũng ráng sắm cho nó cái máy tính có nối mạng. Cứ cuối tuần về là nó cắm đầu vào máy tính, chẳng để ý gì nữa”. Chiếc máy tính 5,5 triệu đồng mua ở Đồng Xoài đã trở thành cửa sổ thế giới của Trung. Cậu bé lao vào học tin học, đọc sách, tìm hiểu kỹ lưỡng về cái thế giới mới mẻ đó. Hoài Trung tự tin nói rằng: “Em sẽ thi đại học công nghệ thông tin”. Ông Khôi trầm ngâm: “Học kỳ một này nó thi điểm cao nhất lớp. Nó vui rồi, bớt đi nhiều ý nghĩ thua thiệt. Cái thằng, nó cứ im im, mình cũng không đoán được nó nghĩ gì”. Ở bên cạnh dãy nhà trọ của cậu bé, cô chủ cửa hàng sách Thanh Thuý kể về cậu bé mọt sách: “Nó hay mặc cảm, mình bảo rảnh thì lên đây đọc sách cho vui, nó chỉ lựa giờ nào ít khách mới dám vào. Nó cũng bằng tuổi con mình mà học chăm chỉ quá. Trưa rảnh cũng ra đọc, tối ông ngoại đi đâu vắng cũng lượn ra đọc. Nó cứ ngồi ở dưới mấy kệ sách, đọc mê man!” Khi chia tay, Hoài Trung khoe với tôi sáng hôm sau em sẽ đi cắm trại nhân kỷ niệm 5 năm thành lập trường. Tôi nhận ra cậu bé này đã quên đi nhiều mặc cảm, đã lấy sự khám phá làm niềm say mê, đã lao động không ngừng để vượt qua những giới hạn mà cậu không may gặp phải. Ở trên con đường đó, ông ngoại già lọm khọm vẫn chăm chỉ cùng em nuôi ước mơ con chữ, bế em lên xuống chiếc xe lắc tay cà khổ sắp hỏng, chở em đi về thăm bà mỗi tuần, nấu từng chén cơm, giặt giũ và làm vệ sinh thân thể cho em. Cậu bé khoe ông ngoại vừa sơn lại chiếc xe lắc thành màu xanh, sửa lại vẫn đi được một thời gian nữa!
Ông ngoại đang giúp Trung đi nhanh hơn trên con đường của mình
