intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 2

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:38

30
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 15 phần 2', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 2

  1. Sè l−îng ®¹i biÓu cö tri 51 tØnh trong phÇn ch©u ¢u C¸c thµnh cña n−íc Nga phè lín Chñ ®Êt Thµnh thÞ N«ng d©n C«ng nh©n T æ n g c é n g C¸c ®¶ng ph¸i Sè ®¹i biÓu cö tri Sè ®¹i biÓu cö tri Sè ®¹i biÓu cö tri Sè ®¹i biÓu cö tri Sè ®¹i biÓu cö tri Sè ®¹i biÓu cö tri % % % % % % Ph¸i h÷u..................... 1 224 70,9 182 13,9 764 33,8 __ __ 2 170 40,0 346 20,7 Kh«ng ®¶ng ph¸i...... 81 4,7 27 2,1 248 11,0 2 1,4 358 6,6 __ __ Ph¸i tù do................... 154 8,9 504 38,7 103 4,6 __ __ 761 14,0 940 56,4 Ph¸i tiÕn bé................ 185 10,7 280 21,5 561 24,9 3 2,1 1 029 18,9 55 3,3 Ph¸i t¶......................... 82 4,8 311 23,8 582 25,7 140 96,5 1 115 20,5 327 19,6 Tæng céng: 1 726 100,0 1 304 100,0 2 258 100,0 145 100,0 5 433 100,0 1 668 100,0 C−¬ng lÜnh hµnh ®éng cña ph¸i d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng 49 Sè l−îng ®¹i biÓu §u-ma 51 tØnh trong phÇn ch©u ¢u cña n − íc Nga Trong toµn Xi-bi-ri vµ ®Õ quèc c¸c tØnh cña ®oµn cña c¸c Nga miÒn §«ng cña c¸c tØnh Ba-lan C¸p-ca-d¬ tuyÓn cö thµnh phè C¸c n«ng d©n lín ®¶ng ph¸i Sè Sè Sè Sè Sè Sè Sè % % % % % % % ®¹i ®¹i ®¹i ®¹i ®¹i ®¹i ®¹i biÓu biÓu biÓu biÓu biÓu biÓu biÓu Ph¸i h÷u................. 85 25,7 4 7,5 5 18,5 1 2,7 2 7,1 __ __ 97 19,8 Kh«ng ®¶ng ph¸i.. 18 5,4 3 5,7 __ __ __ __ __ __ 1 7,1 22 4,5 Ph¸i tù do............... 82 24,8 10 18,9 17 63,0 32 86,5 9 32,2 6 42,9 156 31,8 Ph¸i tiÕn bé............ 20 6,0 10 18,9 __ __ 3 8,1 2 7,1 __ __ 35 7,1 Ph¸i t¶..................... 126 38,1 26 49,0 5 18,5 1 2,7 15 53,6 7 50,0 180 36,8 Tæng céng: 331 100,0 53 100,0 27 100,0 37 100,0 28 100,0 14 100,0 490 100,0
  2. Cuéc bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga 49 48 ChØ cã trªn c¬ së tÝnh to¸n th× míi x¸c ®Þnh ®−îc, gi÷a c¸c nhãm ®¶ng ph¸i riªng biÖt, mét sè kho¶ng m−êi hai ®¹i biÓu cö tri lµ thuéc khèi tiÕn bé hay khèi t¶; nãi chung, dï sao t¹m thêi nh÷ng sè liÖu ®ã còng cung cÊp tµi liÖu ®Çy ®ñ nhÊt vµ ch¾c ch¾n nhÊt ®Ó hiÓu ®−îc c¬ cÊu giai cÊp cña c¸c ®¶ng ph¸i kh¸c nhau ë Nga. ThËm chÝ ë tØnh vµ dÜ nhiªn, tr−íc hÕt lµ ë c¸c thµnh thÞ lín, ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n hÇu hÕt ®· bá phiÕu cho ph¸i t¶, cô thÓ lµ 96,5%. Trong sè 140 ®¹i biÓu cö tri ph¸i t¶ cña ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n cã 84 ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi, 52 ng−êi ph¸i t¶ kh«ng chÝnh thøc thuéc ®¶ng nµo (phÇn lín còng ®Òu lµ nh÷ng ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi) vµ 4 ®¶ng viªn x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng. Nh− vËy lµ mÆc dÇu cã nh÷ng lêi kh¼ng ®Þnh gi¶ dèi cña ph¸i tù do, lµ ph¸i muèn h×nh dung §¶ng d©n chñ - x· héi Nga lµ ®¶ng cña trÝ thøc c¸ch m¹ng, ― nh−ng ®¶ng ®ã vÉn lµ ®¶ng c«ng nh©n thËt sù. ë Pª-tÐc-bua ― c¶ trong thµnh phè vµ tØnh ― trong sè 24 ®¹i biÓu cö tri cña ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n th× cã 20 ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi vµ 4 ®¶ng viªn x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng; ë M¸t-xc¬-va ― c¶ thµnh phè vµ tØnh ― chØ cã ®¹i biÓu thuéc §¶ng d©n chñ - x· héi, tøc lµ cã 35 ng−êi, v.v.. Trong ®oµn tuyÓn cö n«ng d©n ng−êi ta thÊy ngay cã sù kh«ng c©n xøng râ rÖt vÒ tû lÖ: trong sè ®¹i biÓu cö tri cña n«ng d©n th× 33,8% thuéc ph¸i h÷u, trong khi ®ã th× trong sè ®¹i biÓu §u-ma ®· ®−îc chÝnh nh÷ng ®¹i biÓu cö tri cña ®oµn tuyÓn cö n«ng d©n bÇu ra, chØ cã 7,5% thuéc ph¸i h÷u. Râ rµng lµ c¸c ®¹i biÓu cö tri cña n«ng d©n chØ gäi m×nh lµ ph¸i h÷u ®Ó tr¸nh nh÷ng sù khñng bè cña chÝnh phñ th«i. B¸o chÝ Nga ®· nªu lªn h¬n 100 tr−êng hîp thuéc lo¹i hiÖn t−îng nµy, vµ b©y giê th× c¬ quan thèng kª bÇu cö hoµn toµn x¸c minh ®iÒu ®ã. §Ó xÐt vÒ ®oµn tuyÓn cö n«ng d©n, kh«ng thÓ dùa vµo tªn gäi mµ c¸c ®¹i biÓu cö tri tù ®Æt cho m×nh, mµ hoµn toµn chØ cã thÓ c¨n cø theo chç c¸c ®¹i biÓu cña hä tù liÖt m×nh vµo ®¶ng nµo. Chóng ta thÊy, sau ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n th× ®oµn tuyÓn
  3. V. I. L ª - n i n Cuéc bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga 50 51 vÒ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt trong ®êi sèng cña cö n«ng d©n lµ nhãm t¶ nhÊt. N«ng d©n chØ bÇu 7,5% ®¹i biÓu lµ n«ng d©n. Dù th¶o ®ã chØ cã ch÷ ký cña 70 ng−êi "ph¸i lao ph¸i h÷u vµ 67,95% ®¹i biÓu ®Òu t¶ h¬n ph¸i tù do! ë Nga, n«ng d©n phÇn lín cã tinh thÇn c¸ch m¹ng, ― ®ã lµ bµi häc cña ®éng" vµ 25 n«ng d©n, lµ nh÷ng ng−êi tù x−ng lµ kh«ng ®¶ng ph¸i hoÆc nãi chung, kh«ng tr¶ lêi g× vÒ ®¶ng tÞch cña m×nh! c¸c cuéc bÇu cö vµo §u-ma II. §©y lµ mét sù kiÖn cã tÝnh chÊt Nh− vËy, Nhãm "lao ®éng" ë Nga dÜ nhiªn lµ ®¶ng d©n chñ rÊt quan träng, v× nã chøng tá r»ng cuéc c¸ch m¹ng ë Nga vÉn n«ng d©n ë n«ng th«n. §ã lµ nh÷ng ®¶ng c¸ch m¹ng, nh−ng cßn xa míi ®¹t môc ®Ých. Chõng nµo c¸c yªu s¸ch cña n«ng d©n kh«ng ph¶i víi ý nghÜa x· héi chñ nghÜa, mµ lµ víi ý nghÜa d©n ch−a ®−îc tháa m·n, chõng nµo ng−êi n«ng d©n ch−a yªn lßng, chñ - t− s¶n. th× c¸ch m¹ng cßn ph¶i ®−îc tiÕp tôc. Nh−ng dÜ nhiªn tinh thÇn VÒ ®oµn tuyÓn cö thµnh thÞ th× cÇn ph¶i ph©n biÖt c¸c thµnh c¸ch m¹ng cña n«ng d©n kh«ng gièng tÝ g× víi §¶ng d©n chñ - x· héi: ng−êi n«ng d©n lµ ng−êi c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n vµ phè lín vµ c¸c thµnh phè nhá. ë c¸c thµnh phè nhá nh÷ng m©u hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ ng−êi x· héi chñ nghÜa. Ng−êi n«ng thuÉn chÝnh trÞ gi÷a c¸c giai cÊp kh«ng ®−îc thÓ hiÖn m¹nh mÏ d©n ®Êu tranh kh«ng ph¶i nh»m chuyÓn tÊt c¶ c¸c t− liÖu s¶n l¾m, kh«ng cã nhiÒu quÇn chóng v« s¶n (hä lËp thµnh ®oµn tuyÓn cö riªng biÖt cña c«ng nh©n), ë nh÷ng thµnh phè ®ã ph¸i xuÊt vµo trong tay x· héi, mµ lµ ®Ó n«ng d©n tÞch thu ruéng ®Êt h÷u bÞ yÕu h¬n. ë c¸c thµnh phè lín hoµn toµn kh«ng cã c¸c cña ®Þa chñ. ®¹i biÓu cö tri kh«ng ®¶ng ph¸i, ë ®ã sè l−îng nh÷ng ng−êi ý thøc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n cña n«ng d©n ®−îc biÓu "tiÕn bé" kh«ng x¸c ®Þnh th× hoµn toµn kh«ng ®¸ng kÓ; song ë hiÖn mét c¸ch ®iÓn h×nh vÒ mÆt chÝnh trÞ - ®¶ng ph¸i trong c¸c ®ã ph¸i h÷u m¹nh h¬n, cßn ph¸i t¶ yÕu h¬n. Lý do còng ®¬n ®¶ng lao ®éng, x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ lao ®éng x· héi gi¶n: giai cÊp v« s¶n ë c¸c thµnh phè lín häp thµnh ®oµn tuyÓn chñ nghÜa nh©n d©n. Trong sè 53 ®¹i biÓu §u-ma cña ®oµn cö riªng biÖt cña c«ng nh©n, ®oµn tuyÓn cö nµy kh«ng ®−îc tuyÓn cö n«ng d©n th× 24 ®¹i biÓu thuéc ph¸i nh÷ng ng−êi d©n ®−a vµo biÓu ®å cña chóng t«i vÒ sè ®¹i biÓu cö tri*. Giai cÊp chñ n«ng d©n nh− vËy (10 ng−êi ph¸i t¶, 10 ng−êi ph¸i lao tiÓu t− s¶n ë ®Êy l¹i Ýt h¬n nhiÒu so víi c¸c thµnh phè nhá. §¹i ®éng, 4 ng−êi ph¸i x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng), vµ sau n÷a, c«ng nghiÖp chiÕm −u thÕ, mét phÇn do ph¸i h÷u ®¹i diÖn, mét mét ®iÒu kh«ng nghi ngê g× c¶ lµ trong sè 10 ng−êi ph¸i tiÕn bé phÇn do ph¸i tù do ®¹i diÖn. vµ 3 ng−êi kh«ng ®¶ng ph¸i, lµ nh÷ng ng−êi do n«ng d©n bÇu C¸c sè liÖu vÒ thµnh phÇn ®¹i biÓu cö tri chøng tá mét c¸ch râ th× ®a sè thuéc ph¸i lao ®éng. Chóng t«i nãi: kh«ng nghi ngê g× rµng r»ng c¬ së cña c¸c ®¶ng thuéc ph¸i tù do (do ®ã chñ yÕu c¶, v× sau §u-ma I ph¸i lao ®éng bÞ th¼ng tay truy n·, vµ n«ng d©n th× trë nªn rÊt thËn träng nªn kh«ng gäi m×nh lµ ph¸i lao ®éng n÷a, tuy thùc tÕ trong §u-ma hä bá phiÕu cïng víi ph¸i * Kh«ng cã sè liÖu vÒ mÆt nµy. V× thÕ, trong biÓu ®å kh«ng cã c¸c con lao ®éng. Ch¼ng h¹n b¶n dù luËt hÕt søc quan träng cña ph¸i sè ®¹i biÓu cö tri cña ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n. Chóng t«i chØ cã c¸c sè liÖu lao ®éng trong §u-ma I lµ dù luËt ruéng ®Êt th−êng ®−îc gäi lµ chÝnh x¸c vÒ 37 ®¹i biÓu cö tri cña c«ng nh©n. TÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu ®ã ®Òu "dù th¶o cña 104 ng−êi" (néi dung chñ yÕu cña b¶n dù th¶o ®ã thuéc ph¸i t¶. Theo luËt lÖ th× trong phÇn n−íc Nga thuéc ch©u ¢u tæng sè lµ quèc h÷u hãa ngay lËp tøc ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ trong tÊt c¶ c¸c ®¹i biÓu cö tri cña c«ng nh©n cã 208. Trong sè ®ã chóng t«i chØ cã t−¬ng lai th× quèc h÷u hãa c¸c ruéng ®−îc chia cña n«ng d©n, nh÷ng sè liÖu chÝnh x¸c h¬n vÒ 145; con sè ®ã céng víi 37 ®¹i biÓu cö tri còng nh− sö dông b×nh qu©n ruéng ®Êt). B¶n dù th¶o ®ã lµ s¶n thuéc ®oµn tuyÓn cö c«ng nh©n ë c¸c thµnh phè lín nãi trªn lµ 182 ng−êi, tøc lµ 9/10 tæng sè ®¹i biÓu cö tri cña c«ng nh©n. phÈm xuÊt s¾c cña t− t−ëng chÝnh trÞ cña quÇn chóng n«ng d©n
  4. V. I. L ª - n i n Cuéc bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga 52 53 lµ ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn) lµ giai cÊp t− s¶n thµnh thÞ vµ tr−íc ph¸i ë c¸c thµnh phè lín. Theo c¸c sè liÖu cña nhµ thèng kª hÕt lµ t− s¶n ®¹i c«ng nghiÖp. Giai cÊp t− s¶n nµy c¶m thÊy XmiÕc-nèp th× t¹i 22 thµnh phè lín, ph¸i qu©n chñ ®−îc 17 000 phiÕu, ph¸i th¸ng M−êi ― 34 500 phiÕu, ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn ― ho¶ng sî tr−íc tÝnh chñ ®éng vµ søc m¹nh cña giai cÊp v« s¶n, 74 000 phiÕu vµ khèi t¶ ― 41 000*. nªn nã chuyÓn vÒ phÝa h÷u mét c¸ch ®Æc biÖt râ rÖt nÕu ®em so s¸nh c¸c thµnh phè lín vµ nhá. ë c¸c thµnh phè nhá ®oµn Trong thêi gian bÇu cö vµo §u-ma II ®· næ ra cuéc ®Êu tuyÓn cö thµnh thÞ (tøc lµ ®oµn tuyÓn cö t− s¶n) cã nhiÒu phÇn tranh gay g¾t gi÷a hai c¸nh trong §¶ng d©n chñ - x· héi, gi÷a tö t¶ h¬n. ph¸i men-sª-vÝch vµ ph¸i b«n-sª-vÝch, trong vÊn ®Ò liªn minh víi bän d©n chñ - lËp hiÕn hay lµ chèng l¹i bän d©n chñ - lËp Nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn c¬ b¶n cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - hiÕn vµ liªn minh víi ph¸i lao ®éng. ë M¸t-xc¬-va, nh÷ng x· héi Nga cã liªn hÖ mËt thiÕt víi vÊn ®Ò nµy. Mét c¸nh ng−êi theo ph¸i b«n-sª-vÝch m¹nh h¬n. ë ®ã ®· thµnh lËp khèi (nh÷ng ng−êi gäi lµ "men-sª-vÝch") cho r»ng ph¸i d©n chñ - lËp t¶ vµ ph¸i men-sª-vÝch ®· gia nhËp khèi ®ã. ë Pª-tÐc-bua, ph¸i hiÕn vµ ph¸i tù do lµ t− s¶n thµnh thÞ tiÕn bé ®èi lËp víi tiÓu t− b«n-sª-vÝch còng m¹nh h¬n, vµ ë ®Êy trong thêi gian bÇu cö s¶n l¹c hËu n«ng th«n (tøc lµ ph¸i lao ®éng). Do ®ã hä cho r»ng còng h×nh thµnh khèi t¶, nh−ng ph¸i men-sª-vÝch kh«ng gia giai cÊp t− s¶n lµ ®éng lùc cña c¸ch m¹ng vµ hä nªu ra chÝnh nhËp khèi ®ã vµ ®· rót ra khái tæ chøc. Mét sù ph©n liÖt ®· xuÊt s¸ch ñng hé ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn. C¸nh kh¸c (nh÷ng ng−êi hiÖn, sù ph©n liÖt Êy ngµy nay vÉn tiÕp diÔn. Ph¸i men-sª-vÝch gäi lµ "b«n-sª-vÝch") cho r»ng ph¸i tù do lµ ®¹i biÓu cña ®¹i vin cí lµ cã mèi nguy c¬ do bän Tr¨m ®en g©y ra, tøc lµ hä sî c«ng nghiÖp, v× sî giai cÊp v« s¶n nªn ph¸i nµy t×m c¸ch chÊm r»ng do viÖc ph©n t¸n sè phiÕu gi÷a ph¸i t¶ vµ ph¸i tù do mµ døt c¸ch m¹ng mét c¸ch thËt nhanh chãng, tháa hiÖp víi bän bän Tr¨m ®en sÏ th¾ng trong c¸c cuéc bÇu cö. Ph¸i b«n-sª-vÝch ph¶n ®éng. C¸nh nµy cho r»ng ph¸i lao ®éng lµ ph¸i d©n chñ tuyªn bè r»ng mèi nguy c¬ ®ã lµ ®iÒu bÞa ®Æt cña ph¸i tù do, tiÓu t− s¶n c¸ch m¹ng, vµ gi÷ ý kiÕn cho r»ng ph¸i lao ®éng cã môc ®Ých cña chóng lµ chØ muèn l«i kÐo ph¸i d©n chñ tiÓu t− khuynh h−íng gi÷ lËp tr−êng cÊp tiÕn trong vÊn ®Ò ruéng ®Êt s¶n vµ v« s¶n vµo c¸nh víi ph¸i tù do t− s¶n. C¸c sè liÖu ®· hÕt søc quan träng ®èi víi n«ng d©n, ― chñ tr−¬ng tÞch thu chøng minh r»ng tæng sè phiÕu cña ph¸i t¶ vµ cña ph¸i d©n chñ - ruéng ®Êt cña ®¹i ®Þa chñ. S¸ch l−îc cña ph¸i b«n-sª-vÝch xuÊt lËp hiÕn nhiÒu h¬n hai lÇn sè phiÕu cña ph¸i th¸ng M−êi vµ cña ph¸t tõ chç ®ã. Hä b¸c bá viÖc ñng hé giai cÊp t− s¶n tù do chñ ph¸i qu©n chñ gép l¹i**. nghÜa ph¶n béi, tøc lµ bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ cè kÐo giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ tho¸t khái ¶nh h−ëng cña ph¸i tù do; hä * “Khèi t¶" cã nghÜa lµ khèi liªn minh tuyÓn cö cña nh÷ng ng−êi d©n muèn t¸ch ng−êi n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n thµnh thÞ khái ph¸i tù chñ - x· héi víi c¸c ®¶ng d©n chñ tiÓu t− s¶n (tr−íc hÕt víi "ph¸i lao ®éng", do vµ d¾t hä ®i theo giai cÊp v« s¶n, lµ ®éi tiªn phong, ®Ó ®Êu ch÷ ®ã ®−îc hiÓu theo mét nghÜa hÕt søc réng vµ ph¸i x· héi chñ nghÜa - tranh c¸ch m¹ng. XÐt vÒ néi dung x· héi - kinh tÕ th× c¸ch m¹ng c¸ch m¹ng ®−îc coi lµ c¸nh t¶ cña nhãm ®ã). Khèi ®ã nh»m chèng c¶ ph¸i h÷u lÉn ph¸i tù do. Nga lµ c¸ch m¹ng t− s¶n, song ®éng lùc cña nã l¹i kh«ng ph¶i ** Theo sù tÝnh to¸n cña ngµi XmiÕc-nèp th× ë 16 thµnh phè, n¬i ®· cã 72 000 lµ bän t− s¶n tù do chñ nghÜa mµ lµ giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n cö tri ®i bÇu vµ kh«ng ph¶i cã 4, mµ lµ 2 (hoÆc 3) danh s¸ch tranh cö, ph¸i ®èi d©n chñ. C¸ch m¹ng chØ cã thÓ th¾ng lîi th«ng qua chuyªn lËp ®· ®−îc 58,7% vµ ph¸i h÷u ®−îc 21%. ë ®©y con sè ®Çu còng lín h¬n hai chÝnh c¸ch m¹ng - d©n chñ cña v« s¶n vµ n«ng d©n. lÇn so víi con sè thø hai. ë ®©y mèi nguy c¬ Tr¨m ®en còng lµ mét ®iÒu däa NÕu chóng ta muèn hiÓu râ khèi liªn minh gi÷a ph¸i tù do dÉm gi¶ dèi cña ph¸i tù do lµ ph¸i nãi nhiÒu vÒ mèi nguy c¬ do ph¸i h÷u, tuy vµ tiÓu t− s¶n thµnh thÞ cã v÷ng ch¾c kh«ng, th× chóng ta h·y thËt ra hä l¹i sî "nguy c¬ do ph¸i t¶" (danh tõ ®ã chóng t«i lÊy ë b¸o "Ng«n ®Æc biÖt chó ý ®Õn b¶ng thèng kª sè phiÕu bá cho c¸c khèi ®¶ng luËn" cña ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn).
  5. V. I. L ª - n i n Cuéc bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga 54 55 ®øng vÒ ph−¬ng diÖn mµu s¾c chÝnh trÞ cña c¸c ®¹i biÓu ®−îc Do ®ã viÖc ph©n sè phiÕu cña ph¸i ®èi lËp ra kh«ng thÓ gióp tróng cö t¹i c¸c cuéc héi nghÞ ®ã, th× chóng ta sÏ thÊy danh tõ cho ph¸i h÷u th¾ng. ph¸i tiÕn bé phÇn lín chØ lµ c¸i tªn ngôy trang cho ph¸i t¶. C¸c sè liÖu ®ã ― nã bao gåm h¬n 200 000 cö tri ë thµnh thÞ ― Trong sè ®¹i biÓu cö tri th× 20,5% lµ ph¸i t¶ vµ 18,9% lµ ph¸i tiÕn còng nh− c¸c sè liÖu vÒ thµnh phÇn chung cña §u-ma II ®· bé. Trong sè ®¹i biÓu §u-ma th× 38% thuéc ph¸i t¶! ChØ cã chøng minh r»ng ý nghÜa chÝnh trÞ thËt sù cña c¸c khèi liªn 25,7% ®¹i biÓu lµ ph¸i h÷u, song ph¸i h÷u chiÕm ®Õn 40% sè minh gi÷a ph¸i d©n chñ - x· héi vµ ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn hoµn ®¹i biÓu cö tri; nh−ng nÕu chóng ta kh«ng tÝnh ®Õn sè ®¹i biÓu toµn kh«ng ph¶i ë chç trõ bá mèi nguy c¬ "Tr¨m ®en" (ý kiÕn cö tri ph¸i h÷u do n«ng d©n bÇu ra (chóng t«i ®· chøng minh nµy, dï cã hoµn toµn ch©n thµnh ®i n÷a th× còng hoµn toµn sai r»ng chØ cã bän tay sai cña chÝnh phñ Nga, lµ bän ®· xuyªn t¹c lÇm), mµ lµ ë chç thñ tiªu chÝnh s¸ch ®éc lËp cña giai cÊp c«ng nh÷ng tin tøc vÒ c¸c cuéc bÇu cö, míi cã thÓ coi hä lµ ph¸i nh©n vµ lµm cho giai cÊp Êy ph¶i phôc tïng b¸ quyÒn l·nh ®¹o h÷u), th× chóng ta sÏ cã 2 170 ― 764 = 1 406 ®¹i biÓu cö tri cña ph¸i tù do. thuéc ph¸i h÷u, tøc lµ 25,8%. Nh− vËy lµ c¶ hai kÕt qu¶ ®Òu hoµn toµn trïng nhau. Râ rµng lµ sè ®¹i biÓu cö tri cña ph¸i tù Thùc chÊt cña cuéc tranh luËn gi÷a hai c¸nh trong §¶ng d©n do, khi th× nÊp d−íi c¸i tªn "kh«ng ®¶ng ph¸i", khi th× d−íi c¸i chñ - x· héi Nga lµ ë viÖc gi¶i quyÕt xem nªn thõa nhËn b¸ tªn "ph¸i tiÕn bé", cßn n«ng d©n th× thËm chÝ cßn m¹o x−ng lµ quyÒn l·nh ®¹o cña ph¸i tù do hay lµ t×m c¸ch giµnh lÊy b¸ "ph¸i h÷u" n÷a. quyÒn l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n trong cuéc c¸ch m¹ng §em so s¸nh víi nh÷ng n¬i kh«ng ph¶i Nga trong n−íc t− s¶n. Nga, nh− Ba-lan vµ C¸p-ca-d¬, th× l¹i ®−îc thªm mét sù chøng Trong lÇn liªn hiÖp thø nhÊt gi÷a ph¸i d©n chñ - x· héi vµ minh n÷a lµ ë Nga, giai cÊp t− s¶n kh«ng ph¶i lµ ®éng lùc ph¸i lao ®éng ®Ó chèng l¹i ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn, ë 22 thµnh thùc sù cña c¸ch m¹ng t− s¶n. ë Ba-lan hoµn toµn kh«ng cã phè, víi nh÷ng khã kh¨n ch−a tõng thÊy trong viÖc cæ ®éng, phong trµo c¸ch m¹ng cña n«ng d©n, kh«ng cã mét sù ®èi lËp ph¸i t¶ ®· giµnh ®−îc 41 000 phiÕu, tøc lµ ®· tréi h¬n ph¸i nµo cña t− s¶n thµnh thÞ, hÇu nh− kh«ng cã ph¸i tù do. Chèng th¸ng M−êi vµ ®−îc h¬n mét nöa sè phiÕu cña ph¸i tù do; ®èi l¹i giai cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng lµ khèi liªn minh ph¶n ®éng cña víi nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch th× sù viÖc Êy chøng minh r»ng giai cÊp ®¹i t− s¶n vµ giai cÊp tiÓu t− s¶n. V× vËy ë nh÷ng n¬i ph¸i tiÓu t− s¶n d©n chñ ë thµnh thÞ së dÜ ®i theo ph¸i d©n chñ - Êy ph¸i d©n chñ - d©n téc ®· th¾ng. ë C¸p-ca-d¬ phong trµo lËp hiÕn, phÇn lín do tËp qu¸n vµ v× cã nh÷ng m¸nh khãe cña c¸ch m¹ng cña n«ng d©n rÊt m¹nh, ë ®ã lùc l−îng cña ph¸i ph¸i tù do, h¬n lµ v× nh÷ng tÇng líp Êy thï ®Þch víi c¸ch m¹ng. tù do còng gÇn gièng nh− ë Nga, nh−ng ë ®Êy ph¸i t¶ lµ B©y giê chóng ta nãi ®Õn ®oµn tuyÓn cö cuèi cïng, tøc lµ ®¶ng m¹nh nhÊt: tû lÖ phÇn tr¨m cña ph¸i t¶ trong §u-ma ®oµn tuyÓn cö cña bän chiÕm h÷u ruéng ®Êt. ë ®©y ta thÊy r»ng (53,6%) còng gÇn gièng nh− tû lÖ phÇn tr¨m cña sè ®¹i biÓu ph¸i h÷u chiÕm −u thÕ râ rÖt: 70,9% sè ®¹i biÓu cö tri lµ ph¸i h÷u. §u-ma do ®oµn tuyÓn cö n«ng d©n bÇu ra (49%). ChØ cã ViÖc bän ®¹i ®Þa chñ c¨m ghÐt c¸ch m¹ng vµ quay sang phÝa c«ng nh©n vµ n«ng d©n c¸ch m¹ng - d©n chñ míi cã thÓ ph¶n c¸ch m¹ng d−íi ¶nh h−ëng cña cuéc ®Êu tranh cña n«ng hoµn thµnh cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n. ë n−íc Ba-lan tiªn tiÕn, d©n giµnh ruéng ®Êt, lµ ®iÒu hoµn toµn kh«ng tr¸nh khái. ph¸t triÓn cao vÒ ph−¬ng diÖn t− b¶n chñ nghÜa, kh«ng cßn B©y giê nÕu chóng ta so s¸nh thµnh phÇn c¸c nhãm tuyÓn cö tån t¹i vÊn ®Ò ruéng ®Êt theo nghÜa nh− ë Nga, hoµn toµn t¹i c¸c cuéc héi nghÞ bÇu cö ë tØnh, víi thµnh phÇn cña §u-ma kh«ng cã cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña n«ng d©n nh»m tÞch
  6. V. I. L ª - n i n Cuéc bÇu cö §u-ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga 56 57 thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ. V× vËy, ë Ba-lan ngoµi giai cÊp v« nhiÒu, khi mµ sù gi¸c ngé giai cÊp ph¸t triÓn vµ h×nh thµnh hÕt s¶n ra th× c¸ch m¹ng kh«ng cßn cã mét ®iÓm tùa v÷ng ch¾c nµo søc nhanh so víi nh÷ng thêi ®¹i ®×nh ®èn hoÆc nh÷ng thêi ®¹i c¶. ë ®ã nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp còng gÇn gièng kiÓu T©y mµ ng−êi ta gäi lµ tiÕn bé hßa b×nh. ¢u. ë C¸p-ca-d¬ ta l¹i thÊy hiÖn t−îng ng−îc l¹i. ë ®©y chóng t«i xin l−u ý thªm r»ng, theo sù tÝnh to¸n cña §¨ng ngµy 27 th¸ng Ba 1907 b¸o "Ng«n luËn" th× 180 ®¹i biÓu ph¸i t¶ ®−îc ph©n ra gi÷a c¸c trong t¹p chÝ "Die Neue Zeit", ®¶ng nh− sau: 68 thuéc ph¸i t¶, 9 thuéc ph¸i lao ®éng x· héi sè 26, I. Band, 1906-1907. chñ nghÜa nh©n d©n (c¸nh h÷u cña ph¸i lao ®éng), 28 thuéc Ký tªn: A. Linitsch ph¸i x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ 46 thuéc ph¸i d©n chñ - x· héi... ThËt ra ®Õn nay sè ®¹i biÓu thuéc ph¸i d©n chñ - x· héi ®· In lÇn ®Çu b»ng tiÕng Nga vµo Theo ®óng b¶n ®¨ng trong t¹p chÝ lªn tíi 65. Ph¸i tù do cè hÕt søc gi¶m bít sè ®¹i biÓu d©n chñ - n¨m 1922 trong N. Lª-nin (V. DÞch tõ tiÕng §øc x· héi. U-li-a-nèp) Toµn tËp, t.VIII XÐt vÒ thµnh phÇn giai cÊp th× cã thÓ quy nh÷ng nhãm Êy thµnh hai tÇng líp: giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ thµnh thÞ, vµ ®Æc biÖt lµ tiÓu t− s¶n d©n chñ ë n«ng th«n, ®−îc 134 ®¹i biÓu, giai cÊp v« s¶n ®−îc 46 ®¹i biÓu. Nãi chung, chóng ta thÊy ë Nga sù ph©n chia giai cÊp cña c¸c ®¶ng ®−îc thÓ hiÖn hÕt søc râ. Bän ®¹i ®Þa chñ thuéc ph¸i Tr¨m ®en, ph¸i qu©n chñ vµ ph¸i th¸ng M−êi. Ph¸i th¸ng M−êi vµ ph¸i tù do ®¹i diÖn cho ®¹i c«ng nghiÖp. XÐt vÒ ph−¬ng ph¸p kinh doanh th× ë Nga bän ®Þa chñ ®−îc chia thµnh bän ®Þa chñ h·y cßn kinh doanh b»ng c¸c ph−¬ng thøc nöa phong kiÕn, tiÕn hµnh kinh doanh b»ng sóc vËt vµ c«ng cô cña n«ng d©n (ë ®©y ng−êi n«ng d©n lµm n« lÖ cho ®Þa chñ), vµ bän ®Þa chñ ®· ¸p dông nh÷ng h×nh thøc t− b¶n chñ nghÜa hiÖn ®¹i trong viÖc kinh doanh. Trong sè ®Þa chñ nµy nhiÒu tªn thuéc ph¸i tù do. Ph¸i tù do vµ ph¸i lao ®éng ®¹i diÖn cho tiÓu t− s¶n thµnh thÞ. Ph¸i lao ®éng vµ ®Æc biÖt lµ c¸nh t¶ cña ph¸i ®ã, tøc nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, th× ®¹i diÖn cho tiÓu t− s¶n n«ng d©n. Ph¸i d©n chñ - x· héi ®¹i diÖn cho giai cÊp v« s¶n. Trong hoµn c¶nh l¹c hËu râ rÖt cña sù ph¸t triÓn t− b¶n chñ nghÜa ë Nga, së dÜ sù ph©n chia ®¶ng ph¸i theo c¬ cÊu giai cÊp trong x· héi thÓ hiÖn næi bËt nh− vËy th× ®ã chØ lµ do tinh thÇn c¸ch m¹ng s«i næi cña thêi ®¹i, khi mµ c¸c ®¶ng ph¸i h×nh thµnh nhanh h¬n
  7. S¸ch l−îc cña giai cÊp tiÓu t− s¶n 59 58 nghÜa - c¸ch m¹ng h¬i qu¸ nhÊn m¹nh c¸i ch©n lý s¬ ®¼ng lµ nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng hoµn toµn kh«ng muèn "t¹o nªn nh÷ng sù xung ®ét bÒ ngoµi (?) kh«ng c¬ b¶n", kh«ng muèn "®Èy nhanh viÖc gi¶i t¸n §u-ma", v. v.. §ã chØ lµ c¸i phô. XÐt vÒ nh÷ng nhiÖm vô bøc thiÕt trong thêi kú hiÖn t¹i mµ nãi th× mÊu chèt cña chÝnh s¸ch x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng lµ s¸ch L¦îC CñA nghÞ quyÕt sau ®©y: GIAI CÊP TIÓU T− S¶N "4. §¹i héi nhËn thÊy r»ng viÖc ph©n ®Þnh râ rÖt gi÷a c¸c ®¶ng trong néi bé §u-ma trong ®iÒu kiÖn mçi mét nhãm hµnh ®éng riªng biÖt vµ cã Ngµy 21 th¸ng Hai tê "§ång chÝ" cã ®¨ng nh÷ng ®o¹n trÝch sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c ph¸i, cã thÓ hoµn toµn lµm tª liÖt ho¹t ®éng cña ph¸i ®a sè ®èi lËp vµ do ®ã lµm cho b¶n th©n t− t−ëng vÒ chÕ trong c¸c nghÞ quyÕt ®· ®−îc th«ng qua t¹i ®¹i héi bÊt th−êng ®é ®¹i biÓu nh©n d©n mÊt tÝn nhiÖm tr−íc con m¾t c¸c giai cÊp lao ®éng. gÇn ®©y nhÊt cña §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng 42. C¸c Do ®ã ®¹i héi nhËn thÊy cÇn lµm thÕ nµo ®Ó c¸c ®¹i biÓu cña ®¶ng dèc nghÞ quyÕt nãi vÒ vÊn ®Ò s¸ch l−îc trong §u-ma. hÕt søc vµo viÖc tæ chøc hµnh ®éng hÕt søc th−êng xuyªn vµ ¨n khíp VÒ c¸c b¶n nghÞ quyÕt ®ã cã thÓ vµ ph¶i nãi rÊt nhiÒu. gi÷a tÊt c¶ c¸c ph¸i x· héi chñ nghÜa vµ c¸c ph¸i cùc t¶; ®Æc biÖt trong Chóng t«i kh«ng thÓ dõng l¹i ë ®©y ®Ó nãi vÒ nh÷ng sai lÇm vÊn ®Ò ®Êu tranh víi ph¸i h÷u trong §u-ma vµ víi chÝnh phñ ®Ó giµnh c¨n b¶n trong c¸c nghÞ quyÕt x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®ã, c¸c quyÒn tù do vµ c¸c quyÒn lîi chÝnh trÞ cña nh©n d©n, ph¶i cè g¾ng cã mét sè hµnh ®éng hÕt søc ¨n khíp cña bé phËn x· héi chñ nghÜa - c¸ch nh÷ng sai lÇm vèn cã trong tÊt c¶ c¸c nghÞ quyÕt x· héi chñ m¹ng trong §u-ma vµ bé phËn ®èi lËp, nh−ng ®ång thêi tÊt c¶ nh÷ng nghÜa - c¸ch m¹ng nãi chung: vÒ viÖc thiÕu sù ph©n tÝch trªn hµnh ®éng ¨n khíp ®ã, l©u dµi còng nh− côc bé, ph¶i dùa trªn nh÷ng quan ®iÓm giai cÊp ®èi víi c¸c ®¶ng kh¸c nhau. Kh«ng thÓ cã nguyªn t¾c hoµn toµn kh«ng m©u thuÉn víi c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ®−îc mét s¸ch l−îc ®¸ng ®−îc gäi lµ s¸ch l−îc, nÕu kh«ng cã c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc cña ®¶ng". sù ph©n tÝch Êy. NÕu so s¸nh c¸c nghÞ quyÕt x· héi chñ nghÜa - Nh÷ng nguyªn t¾c c¨n b¶n cña s¸ch l−îc tiÓu t− s¶n ®· ®−îc c¸ch m¹ng víi lËp tr−êng cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng tr×nh bµy thËt lµ tuyÖt diÖu! Sù v¹ch mÆt tÝnh chÊt ng¶ nghiªng (c¸c nghÞ quyÕt ®−îc th¶o ra t¹i cuéc héi nghÞ ®¹i biÓu cña mét hoµn toµn cña s¸ch l−îc Êy thËt lµ tuyÖt diÖu! sè tæ chøc b«n-sª-vÝch häp ngµy 15 - l8 th¸ng Hai*; nh÷ng nghÞ "Nh÷ng ho¹t ®éng ¨n khíp l©u dµi (!) vµ côc bé", "hÕt quyÕt ®ã sÏ ®−îc c«ng bè mét ngµy gÇn ®©y)1) th× chóng ta sÏ søc th −êng xuyªn (!) vµ ¨n khíp...". Nh÷ng ch÷ Êy míi cßn cã dÞp trë l¹i ý kiÕn ®ã, kh«ng ph¶i chØ mét lÇn mµ th«i. rçng tuÕch lµm sao, khi mµ kh«ng cã ngay c¶ ®Õn ý ®Þnh Chóng t«i còng kh«ng dõng l¹i ®Ó nãi vÒ viÖc bän x· héi chñ gi¶i thÝch s ù céng ®ång lîi Ých n µo cña n h÷ng giai cÊp n µo, lµ c¬ së cña toµn bé sù "¨n khíp" Êy! Chóng t«i, nh÷ng ng −êi d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng, thõa nhËn hµnh ®éng * H«m nay tê "Ng«n luËn ngµy nay" 43 (ngµy 22 th¸ng Hai), trªn trang chung gi÷a ®¶ng cña giai cÊp v« s¶n víi c¸c ®¶ng cña giai 3 chØ ra rÊt ®óng thµnh phÇn cuéc héi nghÞ nµy vµ ®· ®¨ng l¹i mét phÇn cÊp tiÓu t− s ¶n d©n chñ ®Ó chèng l¹i bän Tr¨m ®en vµ cña mét trong s¸u nghÞ quyÕt ®· ®−îc th«ng qua. §éc gi¶ cÇn ph¶i biÕt chèng bän d©n chñ - lËp hiÕn, víi tÝnh c¸ch lµ nh÷ng ®¶ng r»ng ngay c¶ trong viÖc in l¹i phÇn ®ã còng cã nh÷ng chç sai. cña ph¸i tù do ph¶n béi. Bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng 1) Xem tËp nµy, tr. 1 - 12. kh«ng hiÓu c¬ së giai cÊp ®ã cña c¸ch m¹ng Nga, ®Õn nçi,
  8. V. I. L ª - n i n S¸ch l−îc cña giai cÊp tiÓu t− s¶n 60 61 mét mÆt, hä ®· bµn ®Õn sù ¨n khíp nãi chung gi÷a c¸c ph¸i x· tÝn nhiÖm tr−íc con m¾t c¸c giai cÊp lao ®éng". §©y lµ nh÷ng ngµi "Plª-kha-nèp" x· héi chñ nghÜa ― c¸ch m¹ng hiÓu theo héi chñ nghÜa vµ c¸c ph¸i cùc t¶, tøc lµ sù xãa nhßa nh÷ng m©u thuÉn gi÷a ng−êi v« s¶n vµ ng−êi s¶n xuÊt nhá; – vµ mÆt kh¸c, nghÜa mµ "Va-xi-li-Ðp" g¸n cho ch÷ ®ã!1) hä ®· bµn ®Õn sù nhÊt trÝ gi÷a bé phËn x· héi chñ nghÜa - c¸ch Kh«ng, th−a c¸c ngµi, nguyªn t¾c ®Êu tranh giai cÊp lµ c¬ së m¹ng vµ bé phËn ®èi lËp trong §u-ma chèng l¹i bän Tr¨m ®en. cña tÊt c¶ nh÷ng häc thuyÕt vµ cña toµn bé chÝnh s¸ch cña §¶ng Kh«ng, th−a c¸c ngµi, chóng t«i sÏ kh«ng nãi víi c¸c ngµi vÒ d©n chñ - x· héi. Nh÷ng ng−êi v« s¶n, n«ng d©n vµ nh÷ng sù liªn hiÖp th−êng xuyªn còng nh− vÒ sù nhÊt trÝ hµnh ®éng ng−êi tiÓu thÞ d©n kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ®øa trÎ ®Ó cho t− t−ëng nãi chung. Tr−íc hÕt c¸c ngµi h·y ®ång ý víi chóng t«i trong vÒ chÕ ®é ®¹i biÓu nh©n d©n bÞ lu mê ®i tr−íc con m¾t cña hä v× chÝnh s¸ch ®Êu tranh víi c¶ bän Tr¨m ®en lÉn bän d©n chñ - lËp cã nh÷ng sù tranh c·i gay g¾t vµ ®Êu tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c hiÕn mµ ®ång ý thùc sù kia, ®ã lµ tèi hËu th− cña chóng t«i. §ã giai cÊp. Chóng ta kh«ng ®−îc ve v·n hä mµ ng−îc l¹i, ph¶i tõ trªn diÔn ®µn cña §u-ma d¹y hä biÕt c¸ch ph©n biÖt râ rµng c¸c lµ ®−êng lèi chÝnh s¸ch cña chóng t«i trong c¸ch m¹ng d©n chñ. ®¶ng, hiÓu râ c¬ së giai cÊp cña nh÷ng ®¶ng Êy mµ bän t− s¶n Trong cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua còng nh− vÒ bÊt cø vÊn ®Ò nµo ®· kh«n khÐo lµm cho lu mê ®i. cña cuéc c¸ch m¹ng hiÖn t¹i, chóng t«i ®Òu sÏ tuyªn bè: giai cÊp v« s¶n sÏ chiÕn ®Êu kh«ng chót dao ®éng chèng c¶ bän Tr¨m Toµn bé téi lçi cña chÝnh s¸ch men-sª-vÝch trong §u-ma lµ ë ®en lÉn bän d©n chñ - lËp hiÕn. Chõng nµo ng−êi tiÓu t− s¶n chç hä kh«ng muèn hoÆc kh«ng biÕt tõ trªn diÔn ®µn cña §u- cßn dao ®éng, cßn ®i theo bän d©n chñ - lËp hiÕn th× chóng t«i ma nãi cho nh©n d©n biÕt tÊt c¶ sù thËt vÒ tÝnh chÊt giai cÊp cña cßn ph¶i th¼ng tay ®Êu tranh víi ph¸i tiÓu t− s¶n. C¸c ngµi ®· c¸c ®¶ng, vÒ nh÷ng sù mÆc c¶ bÝ mËt gi÷a bän Mi-li-u-cèp víi bän Xt«-l−-pin 44, vÒ sù kh¸c nhau c¨n b¶n trong môc ®Ých d©n tõ bá bän d©n chñ - lËp hiÕn cña c¸c ngµi ch−a? Cã ®ång ý chèng l¹i bän d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng? NÕu ®ång ý vµ nÕu sù chñ gi÷a n«ng d©n vµ ph¸i tù do còng nh− sù kh¸c nhau c¨n ®ång ý Êy kh«ng ph¶i trªn giÊy tê mµ ®−îc chøng minh b»ng b¶n trong môc ®Ých x· héi chñ nghÜa gi÷a n«ng d©n vµ v« s¶n. viÖc lµm, thÕ th× lóc ®ã vµ chØ lóc ®ã ph¸i d©n chñ - x· héi míi Nh−ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu phô thuéc vµo chÝnh s¸ch cña cïng víi c¸c ngµi chiÕn ®Êu trong mét hµnh ®éng d©n chñ. bän men-sª-vÝch lµ chÝnh s¸ch b¾t ®Çu b»ng viÖc lÆng lÏ cói ®Çu Song cã lÏ phÇn ®Çu cña b¶n nghÞ quyÕt kÓ trªn lµ hay h¬n lµm theo chØ thÞ cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. c¶. C¸c ngµi thö nghÜ xem: "viÖc ph©n ®Þnh râ rÖt gi÷a c¸c ®¶ng §©y lµ mét sù hoµn toµn kh«ng hiÓu vÒ c¬ së giai cÊp cña trong néi bé §u-ma", "sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c ph¸i"* cã ph¸i tù do "®èi lËp" lµ ph¸i bÝ mËt ®em b¸n tù do vµ d©n chñ thÓ lµm cho" b¶n th©n t− t−ëng vÒ chÕ ®é ®¹i biÓu nh©n d©n mÊt cho bän Xt«-l−-pin vµ ®ång bän, ― ®ã lµ c¬ së s¸ch l−îc c¬ héi chñ nghÜa cña nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n (nh− ph¸i lao ®éng, ph¸i * Ngµy 22 th¸ng Hai tê "Ng«n luËn" ®· dµnh riªng mét bµi x· luËn ®Ó lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n, ph¸i x· héi chñ nghÜa - nãi vÒ c¸c nghÞ quyÕt x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng. Sau khi trÝch dÉn ®óng c¸ch m¹ng) vµ cña c¸nh tiÓu t− s¶n trong ®¶ng c«ng nh©n, tøc c¸i ®o¹n nãi vÒ sù tai h¹i cña viÖc "ph©n ®Þnh râ rÖt gi÷a c¸c ®¶ng", c¬ quan cña bän men-sª-vÝch. ng«n luËn cña ph¸i t− s¶n tù do ®· viÕt: "Nh− vËy lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña s¸ch l−îc míi ®· ®−îc x¸c ®Þnh mét c¸ch hoµn toµn ®óng". §óng thÕ! s¸ch l−îc x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng lµ ®óng, xÐt theo quan ®iÓm lîi Ých cña 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 14, giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa nãi chung vµ xÐt vÒ mÆt chóng c©u kÕt víi tr. 306, 309. bän ph¶n ®éng nãi riªng!
  9. V. I. L ª - n i n S¸ch l−îc cña giai cÊp tiÓu t− s¶n 62 63 nghÞ cña bän d©n chñ - lËp hiÕn ngµy 19 th¸ng Hai, vµ bá phiÕu §Êu tranh víi bän Tr¨m ®en lµ mét thñ ®o¹n ®Ó ®¸nh l¹c cho bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ bän ®ang b¸n nÒn d©n chñ?1) Xin h−íng vµ ®Ó viÖn cí mét c¸ch phong nh·. Thùc ra, s¸ch l−îc hÕt søc c¶m ¬n ! tiÓu t− s¶n ®ã ®· ®−îc ¸p dông trong t×nh huèng hoµn toµn kh«ng thÓ cã sù th¾ng lîi cña bän Tr¨m ®en nh− ®· x¶y ra, ch¼ng h¹n, trong c¸c cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua vµ trong cuéc ViÕt ngµy 22 th¸ng Hai (7 th¸ng bÇu cö chñ tÞch §u-ma. C¶ ph¸i lao ®éng (ph¸i x· héi chñ nghÜa - Ba) 1907 c¸ch m¹ng chØ cã tÝnh chÊt ®éc lËp gi¶ hiÖu; thùc ra hä g¾n liÒn §¨ng ngµy 23 th¸ng Hai 1907 trªn Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o víi ph¸i lao ®éng vµ chØ lµ c¸nh t¶ cña ph¸i kia, ®iÒu nµy ®· b¸o "Tia s¸ng míi", sè 4 ®−îc chøng minh trong cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua còng nh− qua viÖc ph©n ®Þnh hiÖn nay gi÷a c¸c ®¶ng trong §u-ma II) ― c¶ ph¸i lao ®éng lÉn ph¸i men-sª-vÝch ®Òu ñng hé b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña bän d©n chñ - lËp hiÕn, ®ã lµ thùc chÊt cña s¸ch l−îc tiÓu t− s¶n. Kh«ng nh÷ng ë Nga mµ c¶ ë kh¾p n¬i ë ch©u ¢u, ph¸i tù do tõ rÊt l©u ®· dÉn d¾t giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ ― mét giai cÊp qu¸ ph©n t¸n, qu¸ kÐm gi¸c ngé, qu¸ kÐm c−¬ng quyÕt, nªn kh«ng thÓ hµnh ®éng ®éc lËp ®−îc; vµ qu¸ nÆng ®Çu ãc nghiÖp chñ, nªn kh«ng ®i theo giai cÊp v« s¶n ®−îc. C¸i nh−îc ®iÓm chÝnh trong chÝnh s¸ch tiÓu t− s¶n lµ t×nh tr¹ng thiÕu b¶n lÜnh vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng tho¸t khái b¸ quyÒn l·nh ®¹o vÒ t− t−ëng vµ chÝnh trÞ cña bän t− s¶n tù do chñ nghÜa. Giai cÊp tiÓu t− s¶n theo ®u«i ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng ph¶i v× ngÉu nhiªn mµ v× nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ c¬ b¶n cña mäi x· héi t− b¶n chñ nghÜa. Do ®ã nhiÖm vô c¬ b¶n cña §¶ng d©n chñ - x· héi, nhiÖm vô mµ ph¸i men-sª-vÝch hoµn toµn kh«ng hiÓu ®−îc, lµ ph¶i kiªn tr× ®¶ ph¸ b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña ph¸i tù do ®èi víi ph¸i d©n chñ, kiªn tr× gi¶i phãng quÇn chóng tiÓu t− s¶n khái ¶nh h−ëng cña bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ lµm cho hä chÞu sù t¸c ®éng vµ ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· héi. Ph¸i lao ®éng ®Ò nghÞ chóng ta "lu«n lu«n hµnh ®éng mét c¸ch cã phèi hîp". RÊt c¶m ¬n ! Ph¶i ch¨ng ®Ó ®¸nh b¹n víi h¹ng ng−êi ch¹y theo bän d©n chñ - lËp hiÕn nh− anh nghiÖn r−îu ch¹y theo cèc r−îu? víi nh÷ng h¹ng ng−êi bao nhiªu th¸ng nay vÉn xin liªn hiÖp víi bän d©n chñ - lËp hiÕn trong cuéc bÇu cö ë Pª-tÐc-bua, h¹ng ng−êi cø ®i nh− cõu dù cuéc héi 1) Xem tËp nµy, tr. 35 - 39.
  10. Nh÷ng kÎ g©y ra ph©n liÖt nãi vÒ sù ph©n liÖt t−¬ng lai 65 64 VÒ phÝa tê "§êi sèng Nga" kh«ng hÒ thÊy cã sù ph¶n ®èi nµo vÒ thùc chÊt; kh«ng hÒ thÊy mét ý ®Þnh thËt sù muèn b¶o vÖ ®−êng lèi s¸ch l−îc cña ph¸i men-sª-vÝch lµ nh÷ng ng−êi thùc tÕ ®ang l·nh ®¹o ®¶ng ®oµn trong §u-ma. Chóng t«i cã quyÒn hy väng ― vµ ®· hy väng ― tê "§êi NH÷NG KÎ G¢Y RA PH©N LIÖT NãI sèng Nga" sÏ thö chøng minh r»ng ®−êng lèi s¸ch l−îc cña nã VÒ Sù ph©n LIÖT T−¬NG LAI hoµn toµn phï hîp víi c¸c nghÞ quyÕt cña §¹i héi §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga häp ë Xtèc-kh«n, r»ng chÝnh ®−êng lèi Êy míi lµ ®−êng lèi lµm cho ®¶ng ®oµn cña chóng ta gi÷ b¸ Tê "§êi sèng Nga" la ã mét c¸ch lè bÞch vÒ th¸i ®é cña b¸o quyÒn l·nh ®¹o ®èi víi toµn bé ph¸i t¶ trong §u-ma. "Tia s¸ng míi" ®èi víi ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u- Nh−ng chóng t«i ch¼ng thÊy ®iÒu ®ã x¶y ra. §¸ng lÏ ph¶i ma. (Bµi "ThËm chÝ c¶ ë ®©y!", sè 45.) nh− thÕ, nh−ng chØ thÊy v« sè nh÷ng c©u nãi th¶m h¹i, nh÷ng La ã nh− thÕ lµ lè bÞch, v× tê "§êi sèng Nga" ®· t×m ®−êng tiÕng la ã lè bÞch r»ng b¸o "Tia s¸ng míi" ®¶ kÝch ®¶ng ®oµn lÈn tr¸nh chø kh«ng t×m c¸ch tr¶ lêi vÒ thùc chÊt viÖc chóng t«i d©n chñ - x· héi trong §u-ma, r»ng b¸o "Tia s¸ng míi" ®ang ®Èy bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng ®oµn tíi t×nh tr¹ng ph©n phª ph¸n hµnh vi cña ®¶ng ®oµn. liÖt tøc kh¾c. Chóng t«i ®· nãi r»ng ®¶ng ®oµn cña chóng t«i v« luËn thÕ §¸ng lÏ lµ c©u tr¶ lêi vÊn ®Ò vÒ thùc chÊt th× l¹i chØ thÊy c©u nµo còng kh«ng ®−îc bá phiÕu cho øng cö viªn d©n chñ - lËp th¸ch thøc gi¶ dèi: "H·y ®Ó cho "Tia s¸ng míi" ph¸t biÓu râ hiÕn vµo chøc chñ tÞch. rµng h¬n. H·y ®Ó cho hä nãi døt kho¸t ®i, vµ h·y ®Ó hä nhí c©u Chóng t«i ®· nãi r»ng ®¶ng ®oµn cña chóng t«i víi t− c¸ch lµ r¨n cña kinh th¸nh lµ: "lµm viÖc g× th× lµm cho nhanh"". mét ®¶ng ®oµn, v« luËn thÕ nµo còng kh«ng ®−îc ®Õn häp héi C¸c ®ång chÝ! C¸c ®ång chÝ qu¶ thËt tuyÖt vêi vÒ sù tr¬ trÏn nghÞ riªng víi bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i d©n chñ - d©n téc. cña m×nh. Nh÷ng lêi la ã cña c¸c ®ång chÝ vÒ sù ph©n liÖt do Vµ cuèi cïng, chóng t«i ®· nãi r»ng hµnh ®éng cña ®¶ng ph¸i b«n-sª-vÝch g©y ra thËt lµ nh÷ng lêi trung thùc vµ thµnh thËt tuyÖt trÇn. ®oµn cã thÓ dÉn tíi sù ph©n liÖt, v× ®−êng lèi cña hµnh ®éng Êy tr¸i víi tinh thÇn vµ lêi v¨n cña nh÷ng nghÞ quyÕt cña §¹i héi Tæ chøc ®¶ng ë Pª-tÐc-bua lµ tæ chøc ®¶ng duy nhÊt trong ®ã hiÖn cã sù ph©n liÖt vµ sù ph©n liÖt ë trong t×nh tr¹ng v« ®¶ng ë Xtèc-kh«n. cïng trÇm träng. Ai ®· lµm cho nã bÞ ph©n liÖt? ― Ph¸i men-sª- Cuèi cïng, chóng t«i ®· kªu gäi bé phËn b«n-sª-vÝch trong vÝch ®· lµm cho nã bÞ ph©n liÖt. Hä lµm ®iÒu Êy tr¸i víi ý chÝ ®¶ng ®oµn cña chóng t«i h·y hÕt søc th¼ng tay ®Êu tranh víi cña nh÷ng ng−êi c«ng nh©n cã tæ chøc ®Ó lµm võa lßng bän chñ nghÜa c¬ héi cña ®a sè trong ®¶ng ®oµn vµ kiªn tr× b¶o vÖ d©n chñ - lËp hiÕn, khi hä viÖn ®Õn nguy c¬ Tr¨m ®en mµ nguy lËp tr−êng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng trong ®¶ng ®oµn. c¬ ®ã th× kh«ng cã ë Pª-tÐc-bua. MÆc dÇu thÕ, cho tíi nay ph¸i VÒ vÊn ®Ò nµy chóng t«i ®· viÕt rÊt nhiÒu; chóng t«i ®· viÕt men-sª-vÝch vÉn ngoan cè kh«ng muèn phôc håi sù toµn vÑn mét lo¹t bµi vÒ hµnh ®éng cña ®¶ng ®oµn trong vÊn ®Ò ®oµn cña tæ chøc Pª-tÐc-bua, vÉn ngoan cè ra søc më réng vµ khoÐt chñ tÞch, c¸c bµi ®ã ®· ph©n tÝch sù viÖc mét c¸ch toµn diÖn. s©u sù ph©n liÖt ®ã.
  11. V. I. L ª - n i n Nh÷ng kÎ g©y ra ph©n liÖt nãi vÒ sù ph©n liÖt t−¬ng lai 66 67 Ph¸i b«n-sª-vÝch hÕt søc ®Êu tranh chèng chñ tr−¬ng tháa ph¸i men-sª-vÝch hoµn toµn biÕn thµnh tªn ch− hÇu cña bän hiÖp víi bän d©n chñ - lËp hiÕn t¹i c¸c cuéc bÇu cö. Song trong d©n chñ - lËp hiÕn. cuéc héi nghÞ ®¶ng häp håi th¸ng M−êi mét ®· thõa nhËn lµ cã "L¸ cê ®á cña giai cÊp v« s¶n ®· bÞ lung lay trong tay ®¶ng thÓ cã nh÷ng sù tháa hiÖp. T¹i héi nghÞ Êy, ph¸i b«n-sª-vÝch ®· ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma", ― ®ã lµ nh÷ng lêi chóng ®¶m b¶o phôc tïng nh÷ng quyÕt nghÞ cña c¸c tæ chøc ®Þa t«i ®· viÕt c¸ch ®©y ba h«m. ― Bän d©n chñ - lËp hiÕn ®ßi l¸ cê ph−¬ng, vµ ®· thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh ®èi víi ®¶ng mét ®ã ph¶i h¹ xuèng tr−íc mÆt chóng. §Õn ngµy nµo ®ã mµ sù c¸ch "nghiªm tóc vµ kiªn quyÕt" ë bÊt cø n¬i nµo c¸c tæ chøc ®Þa nhôc nh· kh«ng thÓ t−ëng t−îng ®−îc Êy x¶y ra theo ý nguyÖn ph−¬ng cho lµ cÇn ph¶i cã nh÷ng hiÖp nghÞ tuyÓn cö víi ph¸i cña ph¸i men-sª-vÝch, ®Õn ngµy ®ã còng sÏ x¶y ra sù ph©n liÖt, d©n chñ - lËp hiÕn. Ph¸i men-sª-vÝch còng høa lµm nh− vËy, v× ®Õn ngµy Êy ph¸i men-sª-vÝch sÏ kh«ng cßn lµ mét bé phËn nh−ng sau khi thÊy râ nh÷ng ng−êi c«ng nh©n cã tæ chøc ë Pª- cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga n÷a. tÐc-bua kh«ng ®ång ý theo hä ®Ó bän d©n chñ - lËp hiÕn l·nh ®¹o, th× hä lµm cho tæ chøc bÞ ph©n liÖt. "Tia s¸ng míi", sè 5, ngµy 24 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o ThÕ mµ b©y giê ng−êi ta l¹i la ã vÒ sù ph©n liÖt ! Cßn nh− lêi th¸ng Hai 1907 "Tia s¸ng míi" th¸ch thøc mµ tê "§êi sèng Nga" ®−a ra cho chóng t«i, th× chóng t«i hoµn toµn kh«ng lóng tóng trong viÖc tr¶ lêi sù th¸ch thøc Êy. Ch¶ cÇn ph¶i nãi th× nh÷ng ý kiÕn cña chóng t«i còng ®· râ; tÊt c¶ nh÷ng ai cã m¾t ®Òu thÊy ®iÒu ®ã. §èi víi chóng t«i th× sù thèng nhÊt cña ®¶ng lµ v« cïng quý. Song sù trong s¸ng vÒ nguyªn t¾c cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng ®èi víi chóng t«i cßn quý h¬n. Chóng t«i ®· vµ ®ang phôc tïng ý chÝ cña ®a sè cña §¹i héi ®¶ng ë Xtèc-kh«n. Chóng t«i thÊy cÇn ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c quyÕt nghÞ cña ®¹i héi ®ã. Nh−ng chóng t«i ®ßi nh÷ng quyÕt nghÞ ®ã ph¶i ®−îc c¸c c¬ quan l·nh ®¹o trung −¬ng cña ®¶ng thùc hiÖn. Vµ nh÷ng sù dao ®éng c¬ héi chñ nghÜa cña ph¸i men-sª-vÝch, tÊt c¶ nh÷ng ý ®å cña hä ®Þnh tõ bá ®−êng lèi do ®¹i héi v¹ch ra ®Ó lµm võa lßng bän d©n chñ - lËp hiÕn, ®· vµ sÏ bÞ chóng t«i th¼ng tay phª ph¸n vµ kiªn quyÕt ph¶n ®èi. §ã lµ quyÒn cña chóng t«i. §ã lµ nhiÖm vô cña chóng t«i. Chóng t«i kh«ng khi nµo tõ bá quyÒn ®ã, chóng t«i kh«ng khi nµo trèn tr¸nh nghÜa vô ®ã. Cßn nh− nÕu x¶y ra ph©n liÖt th× sù ph©n liÖt ®ã chØ cã nghÜa lµ ph¸i men-sª- vÝch chµ ®¹p lªn nh÷ng nghÞ quyÕt do chÝnh hä ®· th«ng qua t¹i §¹i héi Xtèc-kh«n. Kh«ng thÓ cã vµ sÏ kh«ng cã mét sù ph©n liÖt nµo kh¸c. Vµ sù ph©n liÖt ®ã sÏ chØ nãi lªn mét ®iÒu:
  12. VÒ s¸ch l−îc cña chñ nghÜa c¬ héi 68 69 Chóng ta sÏ nãi... "C¸c ngµi Cru-sª-van, c¸c ngµi h·y b¾n tr−íc ®i!"... V× vËy kh«ng cÇn cã nh÷ng lêi kªu gäi qu¸ sím nµo c¶"1). Ch¼ng ph¶i ngµi Plª-kha-nèp ®¸ng kÝnh ®· lµm nhiÖm vô cña "nhµ phª b×nh" mét c¸ch dÔ dµng, ®ã sao? Kh«ng cÇn cã vÒ S¸CH l−îC nh÷ng lêi kªu gäi qu¸ sím nµo c¶ ― ®ã lµ lêi mµ c¸c tæ chøc CñA CHñ NGHÜA C¥ HéI b«n-sª-vÝch tuyªn bè tõ mét tuÇn r−ìi tr−íc khi §u-ma ®−îc triÖu tËp. Trong mét bµi ®¨ng ngµy 23 th¸ng Hai, Plª-kha-nèp Plª-kha-nèp ®· chÊm døt sù im lÆng cña m×nh, sù im lÆng kh¨ng kh¨ng nh¾c l¹i lµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch muèn nµy lµ s¸ch l−îc hîp lý duy nhÊt cña «ng ta sau lêi ®Ò nghÞ lõng nghªnh chiÕn "ngay lËp tøc", muèn "x«ng th¼ng vµo". danh vÒ khÈu hiÖu chung cña ph¸i d©n chñ - x· héi vµ cña ph¸i DÜ nhiªn, ®©y lµ mét ph−¬ng ph¸p ®¬n gi¶n nhÊt, rÎ tiÒn d©n chñ - lËp hiÕn lµ "§u-ma toµn quyÒn". Trªn b¸o "§êi sèng nhÊt vµ dÔ dµng nhÊt ®Ó ®¶ kÝch nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ― Nga", Plª-kha-nèp l¹i m−u toan ®Èy ®¶ng ta theo bän d©n chñ - g¸n cho hä c¸i ý kiÕn phi lý råi sau ®ã lµm Çm lªn vµ chöi bíi lËp hiÕn, m−u toan Ðp ®¶ng ta ph¶i chÊp nhËn khÈu hiÖu ñng ("sù sèt s¾ng v« lý", "sù ngê nghÖch", "tÖ h¬n sù ph¶n béi", v. v. hé c¸i "néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm", lµ khÈu hiÖu ®· bÞ ®¶ng g¹t bá vµ v. v.). Nh−ng ngµi Plª-kha-nèp kh«ng nªn quªn r»ng kh«ng trong thêi kú §u-ma I 45. thÓ vu cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh− ®èi víi ng−êi chÕt ®−îc, «ng ta quªn r»ng ph¸i b«n-sª-vÝch chØ cÇn ®èi chiÕu víi Chóng ta h·y ph©n tÝch lËp luËn cña Plª-kha-nèp. tµi liÖu chÝnh thøc lµ sÏ chøng minh ®−îc cho tÊt c¶ mäi ng−êi Tr−íc hÕt ph¶i chØ ra r»ng, khi tÝch cùc ®Êu tranh víi ph¸i thÊy nh÷ng lêi cña Plª-kha-nèp lµ sai ®Õn chõng nµo. Vµ Plª- b«n-sª-vÝch, Plª-kha-nèp hoµn toµn xuyªn t¹c quan ®iÓm cña kha-nèp sÏ thÊy xÊu hæ. Råi lóc ®ã Plª-kha-nèp sÏ hiÓu r»ng hä. Cô thÓ lµ «ng ta g¸n mét c¸ch hoµn toµn râ rµng cho chóng «ng ta kh«ng thÓ nh¾c l¹i, mµ kh«ng bÞ trõng ph¹t, nh÷ng lêi lÏ t«i lµ cã ý muèn "x«ng th¼ng vµo", cã ý ®Þnh vµ nguyÖn väng chöi bíi ph¸i b«n-sª-vÝch mµ tõ tr−íc tíi nay chØ cã tê "Thêi muèn nghªnh chiÕn "ngay lËp tøc". míi" dïng ®Ó chöi nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng. §Ó chøng minh cho ®éc gi¶ thÊy Plª-kha-nèp sai ®Õn møc Chóng ta h·y chuyÓn sang nãi vÒ thùc chÊt cña vÊn ®Ò do nµo, chóng t«i sÏ trÝch dÉn trong mét xuÊt b¶n phÈm chÝnh thøc Plª-kha-nèp ®−a ra, vÊn ®Ò ®¶ng c«ng nh©n ñng hé khÈu hiÖu: cña ph¸i b«n-sª-vÝch ra ngµy 11 th¸ng Hai: "... Cuéc ®Êu tranh... "néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm". Plª-kha-nèp ®· b¶o vÖ khÈu hiÖu ®ã lµ kh«ng tr¸nh khái. Song chÝnh v× cuéc ®Êu tranh lµ kh«ng nh− sau: tr¸nh khái nªn chóng ta kh«ng viÖc g× ph¶i c−ìng bøc, th«i thóc, thóc ®Èy nã. MÆc cho bän Cru-sª-van vµ Xt«-l−-pin ch¨m "Mét trong hai ®iÒu. HoÆc lµ c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng ®ang lín lªn lo lµm viÖc Êy. Sù quan t©m cña chóng ta lµ ph¶i v¹ch trÇn sù nhanh chãng, ngay tõ b©y giê ®· m¹nh h¬n lùc l−îng cña chÝnh phñ, thËt mét c¸ch hoµn toµn râ rµng, th¼ng th¾n, th¼ng tay vµ c«ng trong tr−êng hîp ®ã, yªu s¸ch vÒ néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm cã thÓ vµ khai ra tr−íc giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n, lµm cho hä thÊy ý ph¶i lµ tÝn hiÖu cho trËn chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh víi thÕ lùc ph¶n ®éng. nghÜa cña c¬n b·o t¸p ®ang ®Õn, gióp hä nghªnh ®Þch... mét c¸ch cã tæ chøc vµ b×nh tÜnh... "C¸c ngµi t− s¶n, c¸c ngµi h·y 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, b¾n tr−íc ®i!" ― ®ã lµ lêi ¨ng-ghen nãi víi t− b¶n §øc håi 1894. t. 14, tr. 498.
  13. V. I. L ª - n i n VÒ s¸ch l−îc cña chñ nghÜa c¬ héi 70 71 HoÆc lµ lùc l−îng c¸ch m¹ng vÉn ch−a m¹nh h¬n søc kh¸ng cù cña vô cña c¸ch m¹ng trong cuéc ®Êu tranh víi thÕ lùc ph¶n ®éng nhµ n−íc, nÕu vËy th× cuéc chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh vÉn lµ ch−a ®óng lóc; kh«ng? Kh«ng, nã kh«ng biÓu hiÖn v× thø nhÊt néi c¸c cã tr¸ch song c¶ trong tr−êng hîp ®ã yªu s¸ch Êy ph¶i ®−îc ñng hé víi tÝnh nhiÖm ®ã hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ sù chuyÓn giao chÝnh quyÒn c¸ch lµ thñ ®o¹n gi¸o dôc tuyÖt diÖu ®Ó ph¸t triÓn ý thøc chÝnh trÞ cña vµo tay nh©n d©n, thËm chÝ còng kh«ng ph¶i lµ sù chuyÓn giao nh©n d©n vµ do ®ã chuÈn bÞ cho nh©n d©n tiÕn tíi trËn chiÕn ®Êu th¾ng chÝnh quyÒn cho ph¸i tù do, mµ thùc chÊt ®ã lµ sù c©u kÕt hoÆc lîi trong t−¬ng lai. m−u toan muèn c©u kÕt gi÷a thÕ lùc ph¶n ®éng vµ ph¸i tù do; Nh− vËy lµ c¶ trong tr−êng hîp nµy lÉn tr−êng hîp kia, c¸c ®¹i thø hai lµ, ngay c¶ viÖc thËt sù chuyÓn giao chÝnh quyÒn cho biÓu d©n chñ - x· héi kh«ng thÓ kh«ng biÕn yªu s¸ch nãi trªn thµnh ph¸i tù do còng kh«ng cã kh¶ n¨ng ― do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ― yªu s¸ch cña m×nh v× lîi Ých cña nh©n d©n, v× lîi Ých cña c¸ch m¹ng". thùc hiÖn ®−îc nh÷ng yªu s¸ch c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng. ý kiÕn nµy ®· ®−îc diÔn ®¹t râ rµng trong ®o¹n Plª-kha-nèp trÝch LËp luËn ®ã rÊt bæ Ých. Tr−íc hÕt chóng ta h·y xÐt phÇn ®Çu trong bµi cña "V¨n tËp thø nhÊt", vµ Plª-kha-nèp thËm chÝ còng cña nã. Còng nh− Plª-kha-nèp, chóng ta gi¶ ®Þnh r»ng lùc kh«ng cã ý ®Þnh ph©n tÝch ý kiÕn ®ã vÒ thùc chÊt. l−îng c¸ch m¹ng ®· m¹nh h¬n lùc l−îng cña chÝnh phñ. NÕu ®óng nh− vËy th× thø nhÊt, yªu s¸ch vÒ néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm B©y giê thö hái c¸i khÈu hiÖu ph¶n ¸nh c¸c yªu s¸ch c¸ch m¹ng mét c¸ch kh«ng ®óng (lùc l−îng c¸ch m¹ng ®· m¹nh h¬n ― lµ kh«ng cÇn thiÕt; thø hai lµ cã h¹i; thø ba lµ sÏ kh«ng ®−îc ®iÒu kiÖn cña Plª-kha-nèp ! ― lùc l−îng cña chÝnh phñ) cã ý ph¸i tù do ñng hé. (1) Yªu s¸ch ®ã sÏ kh«ng cÇn thiÕt v× "c¸i tÝn hiÖu cho trËn nghÜa g× cho trËn chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh (®iÒu kiÖn cña Plª-kha- chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh" ®ã dÉu sao còng lµ tÝn hiÖu gi¸n tiÕp chø nèp) víi thÕ lùc ph¶n ®éng? Râ rµng lµ hoµn toµn cã h¹i. KhÈu kh«ng ph¶i trùc tiÕp. "TÝn hiÖu" ®ã kh«ng biÓu thÞ ®−îc t− hiÖu ®ã cã nghÜa lµ lµm lu mê ý thøc cña quÇn chóng ®ang t−ëng cô thÓ vÒ trËn chiÕn ®Êu thËt sù quyÕt ®Þnh víi thÕ lùc x«ng vµo trËn chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh. §−a ra khÈu hiÖu nh− vËy ph¶n ®éng, mµ ng−îc l¹i, nã biÓu thÞ t− t−ëng vÒ sù nh−îng bé ch¼ng kh¸c nµo kªu gäi ®i vµo trËn chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh vµ mµ b¶n th©n thÕ lùc ph¶n ®éng cã thÓ tù nguyÖn thùc hiÖn. ®ång thêi l¹i chØ ra mét môc tiªu chiÕn ®Êu ch¼ng gi¶i quyÕt Chóng t«i kh«ng phñ nhËn r»ng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc ®−îc g×, nh− vËy ch¼ng kh¸c g× kªu gäi ng−êi ta: h·y b¾n vµo biÖt, nãi chung cã thÓ ra hiÖu kh«ng ph¶i cho trËn chiÕn ®Êu con bß, nh−ng h·y nh¾m vµo con qu¹. quyÕt ®Þnh mµ lµ cho mét cuéc vËt lén nhá s¬ bé, thËm chÝ cho Kh«ng bao giê cã thÓ x¸c ®Þnh hoµn toµn chÝnh x¸c, tr−íc cuéc biÓu t×nh thÞ uy cã vÎ lµ mét cuéc chiÕn ®Êu. Nh−ng ®Êy lµ khi b−íc vµo trËn chiÕn ®Êu, r»ng trong hai ®Þch thñ, lùc l−îng vÊn ®Ò kh¸c. Cßn víi nh÷ng tiÒn ®Ò mµ Plª-kha-nèp ®−a ra (lùc cña ai "®· m¹nh h¬n" lùc l−îng cña ®èi ph−¬ng. ChØ cã nh÷ng l−îng c¸ch m¹ng ®· m¹nh h¬n vµ v.v.) th× tÝnh chÊt kh«ng cÇn kÎ th«ng th¸i rëm míi m¬ t−ëng ®iÒu ®ã. Trong kh¸i niÖm "lùc thiÕt cña tÝn hiÖu gi¸n tiÕp, lµ râ rµng. l−îng m¹nh h¬n lùc l−îng cña ®èi ph−¬ng" cã kÓ c¶ ý thøc râ (2) "Lùc l−îng c¸ch m¹ng ®· m¹nh h¬n lùc l−îng ph¶n rµng vÒ nhiÖm vô cña nh÷ng ng−êi ®ang chiÕn ®Êu. Plª-kha- ®éng..." ThÕ lµ thÕ nµo? C¸i ®ã cã bao gåm tÝnh chÊt gi¸c ngé nèp ®· trùc tiÕp lµm h¹i c¸ch m¹ng, khi ®−a ra "tÝnh quyÕt cña lùc l−îng c¸ch m¹ng kh«ng? Ch¾c r»ng Plª-kha-nèp sÏ ®Þnh" cña cuéc chiÕn ®Êu nh−ng ®ång thêi l¹i lµm lu mê ý thøc ®ång ý lµ cã bao gåm. Ch−a gi¸c ngé ®−îc nh÷ng nhiÖm vô ®ã. Nh− thÕ thËt lµ "tÖ h¬n sù ph¶n béi", ngµi phª b×nh ®¸ng c¸ch m¹ng th× nh©n d©n kh«ng thÓ cã ®ñ søc m¹nh ®Ó th¾ng thÕ kÝnh ¹ ! "Lùc l−îng" cã ®ñ ®Ó chiÕn th¾ng thÕ lùc ph¶n ®éng, cßn lùc ph¶n ®éng trong trËn quyÕt ®Þnh ®−îc. B©y giê ta nãi tiÕp: yªu "l·nh tô" th× kªu gäi qu©n ®éi ®Êu tranh ®Ó c©u kÕt víi thÕ lùc ph¶n s¸ch mµ chóng ta ®ang ph©n tÝch, cã biÓu hiÖn ®óng ®¾n nhiÖm
  14. V. I. L ª - n i n VÒ s¸ch l−îc cña chñ nghÜa c¬ héi 72 73 nh©n d©n; nã lµm lu mê, chø kh«ng ph¶i c¸ch m¹ng hãa ý thøc ®éng... Plª-kha-nèp ®· vÝ m×nh mét c¸ch hµi h−íc víi viªn nh©n d©n; ®Çu ®éc chø kh«ng ph¶i gi¸o dôc. §iÒu ®ã râ rµng t−íng La-m· ®· xö tö ng−êi con vÒ téi xuÊt trËn qu¸ sím. C©u ®Õn nçi chóng ta cã thÓ kh«ng cÇn ph¸t triÓn thªm ý kiÕn ®ã, ― hµi h−íc thËt tuyÖt. V©ng, nÕu t«i lµ "ng−êi con" trong lóc x¶y Ýt ra lµ cho ®Õn cuéc héi ®µm sau nµy víi ngµi Plª-kha-nèp rÊt ra trËn quyÕt ®Þnh, lóc mµ "lùc l−îng c¸ch m¹ng ®· m¹nh h¬n ®¸ng kÝnh. lùc l−îng cña chÝnh phñ", th× t«i kh«ng hÒ do dù mµ xö b¾n KÕt qu¶ lµ: nãi nh− thÕ nµo còng ®Òu kh«ng æn. Lùc l−îng (hoÆc ®©m, theo kiÓu La-m·) «ng "cô th©n sinh" ®· ®Ò ra khÈu c¸ch m¹ng ®· lín m¹nh hay ch−a lín m¹nh, nh−ng khÈu hiÖu hiÖu c©u kÕt víi ph¸i ph¶n ®éng, vµ th¶n nhiªn ®Ó cho c¸c ngµi cña Plª-kha-nèp v« luËn thÕ nµo còng kh«ng thÓ coi lµ ®· "lín M«m-sen t−¬ng lai sÏ ph©n tÝch xem hµnh ®éng cña t«i lµ hµnh kÞp" víi ý thøc cña giai cÊp v« s¶n d©n chñ - x· héi. KhÈu hiÖu ®éng ¸m s¸t hay xö tö tªn ph¶n béi hay lµ téi ®¹i nghÞch. ®ã ®em hy sinh lîi Ých c¨n b¶n cña nÒn d©n chñ vµ toµn bé cuéc (3) Trong thêi kú §u-ma I, khi chóng t«i ph¶n ®èi khÈu c¸ch m¹ng cña chóng ta ― gi¸o dôc quÇn chóng vÒ nhiÖm vô hiÖu: "néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm", th× chóng t«i chØ nãi ®Õn hai lý cña cuéc ®Êu tranh thùc tÕ cña nh©n d©n cho mét chÝnh quyÒn do ®· kÓ. Cßn b©y giê ph¶i thªm lý do thø ba: nÕu nh− yªu s¸ch thùc tÕ ― ®em chóng hy sinh cho nh÷ng khÈu hiÖu, nhiÖm vô vÒ néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm cã thÓ trë thµnh, mét c¸ch trùc tiÕp vµ lîi Ých t¹m thêi, ngÉu nhiªn, chi tiÕt, m¬ hå cña ph¸i tù do. hay gi¸n tiÕp, tÝn hiÖu cho cuéc chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh cña "c¸ch m¹ng" chèng thÕ lùc ph¶n ®éng, th× b¶n th©n ph¸i tù do sÏ b¸c Mµ thùc chÊt cña chñ nghÜa c¬ héi trong s¸ch l−îc chÝnh lµ ë bá yªu s¸ch ®ã. chç ®em hy sinh nh÷ng nhiÖm vô c¨n b¶n cña giai cÊp v« s¶n cho nh÷ng nhiÖm vô nöa vêi vµ m¬ hå cña chñ nghÜa tù do. T¹i sao b©y giê l¹i ph¶i thªm lý do nµy? Lµ v× ph¸i tù do (kÓ c¶ ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn) sau §u-ma I ®· chuyÓn m¹nh vÒ Cuèi cïng, xin nãi thªm vµi lêi. Trong bµi cña m×nh, Plª- phÝa h÷u vµ kiªn quyÕt chèng l¹i c¸ch m¹ng. Lµ v× G«-l«-vin ― kha-nèp ®· thö ch©m biÕm chóng t«i vÒ chñ tr−¬ng tÈy chay. ®−îc nh÷ng ng−êi d©n chñ ― x· héi xÊu ñng hé v× ®· cã lËp Chóng t«i sÏ nãi chuyÖn t−êng tËn víi «ng ta vÒ viÖc nµy khi tr−êng cña ph¸i tù do ― ®· ®äc bµi diÔn v¨n ®Çu tiªn kh«ng nµo «ng ta vui lßng bá lèi ch©m biÕm mµ chuyÓn sang luËn ph¶i theo lËp tr−êng ph¸i tù do, ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn, mµ lµ chiÕn thËt sù. Cßn t¹m thêi chóng t«i chØ nªu mét ®iÓm. Ng−êi theo lËp tr−êng ph¸i th¸ng M−êi. con cña viªn t−íng La-m· vÉn th¾ng trong trËn ®¸nh qu¸ sím NÕu nh− Plª-kha-nèp l¹c hËu víi t×nh h×nh n−íc Nga ®Õn nçi cña m×nh, cßn nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, cho ®Õn nay, chØ thÊy kh«ng biÕt ®iÒu ®ã th× tÊt nhiªn bµi cña «ng ta ®¸ng ®−îc toµn thÊt b¹i, ― ®Êy lµ Plª-kha-nèp nãi pha trß nh− vËy. ch©m ch−íc. Nh−ng, kh«ng kÓ ®Õn nh÷ng sai lÇm cô thÓ cña «ng §ång chÝ cã trÝ nhí kÐm l¾m, ®ång chÝ Plª-kha-nèp ¹. H·y ta, th× vÒ thùc chÊt nh÷ng lý lÏ cña «ng ta vÉn c¨n b¶n lµ sai. nhí l¹i c¸i §u-ma cña Bu-l−-ghin 46 xem nµo. H·y thö nhí l¹i Chóng ta h·y chuyÓn sang tr − êng hîp thø hai. Lùc xem P¸c-vu-x¬ vµ b¸o "Tia löa" míi 47, ®−îc ®ång chÝ ñng hé, l − îng c¸ch m¹ng v Én ch − a m ¹nh h¬n lùc l − îng ph¶n lóc ®ã ®· chèng l¹i sù tÈy chay nh− thÕ nµo. Lóc ®ã nh÷ng ®éng, trËn quyÕt ®Þnh v Én l µ ch − a ® óng lóc. NÕu thÕ th× ng−êi b«n-sª-vÝch chñ tr−¬ng tÈy chay. ý nghÜa cña khÈu hiÖu Êy lµ ë ¶nh h − ëng cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn ý thøc chÝnh trÞ cña nh©n d©n, ― P lª-kha- Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸ch m¹ng ®· mang l¹i th¾ng lîi hoµn nèp nãi nh − t hÕ. Nãi thÕ lµ ®óng. Nh − ng nÕu vËy th× ― toµn cho chñ nghÜa b«n-sª-vÝch, mµ trong nh÷ng ngµy th¸ng c ¶ ë ®©y, Plª-kha-nèp còng ngh×n lÇn sai ― k hÈu hiÖu M−êi - th¸ng M−êi mét th× ph¸i men-sª-vÝch chØ kh¸c chñ ®ã sÏ l µm ®åi trôy, c hø kh«ng ph¶i gi¸o dôc ý thøc cho nghÜa b«n-sª-vÝch ë nh÷ng sù say mª cña T¬-rèt-xki.
  15. V. I. L ª - n i n 74 75 §ång chÝ Plª-kha-nèp ®¸ng kÝnh ¹, tr−íc ®©y còng thÕ vµ sau nµy còng thÕ. Khi c¸ch m¹ng tho¸i trµo th× nh÷ng kÎ th«ng th¸i rëm ®ãng vai "t−íng La-m·", sau sù viÖc bÌn b−íc ra kh¸n ®µi víi nh÷ng lêi than v·n cña m×nh. Khi c¸ch m¹ng lªn, ― th× t×nh h×nh l¹i diÔn ra nh− nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng mong muèn, dï cho ng−êi ta cã vÝ hä nh− thÕ nµo ®i n÷a Nh÷ng ng−êi B¤N-S£-VÝCH Vµ víi nh÷ng "chµng thanh niªn n«n nãng". GIAI CÊP TiÓu T− S¶N ViÕt ngµy 23 th¸ng Hai (8 th¸ng Ba) 1907 D−íi ®Çu ®Ò nµy tê "Lùc l−îng míi" 48 ®· ®¨ng mét bµi b¸o t¹o c¬ héi tèt cho viÖc gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò. §¨ng ngµy 24 th¸ng Hai 1907 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o Tê b¸o ®ã kh«ng hµi lßng víi lèi chia "cò rÝch" cña chóng t«i trªn b¸o "Tia s¸ng míi", sè 5 chia giai cÊp t− s¶n thµnh tiÓu t− s¶n, t− s¶n c¸ch m¹ng vµ t− Ký tªn: N. L ª - n i n s¶n tù do chñ nghÜa. C¬ quan ng«n luËn cña ph¸i lao ®éng nh¾c l¹i lý lÏ th«ng th−êng cña ph¸i men-sª-vÝch vµ nãi r»ng ch¾c ch¾n lµ nhiÒu ng−êi tiÓu t− s¶n ®· bá phiÕu cho bän d©n chñ - lËp hiÕn. §óng, nhiÒu ng−êi tiÓu t− s¶n ®· bá phiÕu cho bän d©n chñ - lËp hiÕn. §ã lµ sù thËt. Nh−ng kh«ng thÓ xÐt vÒ tÝnh chÊt giai cÊp cña mét ®¶ng mµ chØ c¨n cø vµo mét ®iÓm lµ nh÷ng phÇn tö nµy hay nh÷ng phÇn tö nä ch¼ng h¹n ®· bá phiÕu cho ®¶ng ®ã trong mét lóc nµo ®ã. Ch¾c ch¾n lµ cã nhiÒu ng−êi tiÓu t− s¶n bá phiÕu cho nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi §øc, cã nhiÒu c«ng nh©n bá phiÕu cho ph¸i "gi÷a" ë §øc. Nh−ng tê "Lùc l−îng míi" ch¾c còng hiÓu r»ng tõ ®ã kh«ng thÓ kÕt luËn lèi chia "cò rÝch" c¸c giai cÊp lao ®éng thµnh giai cÊp tiÓu t− s¶n vµ giai cÊp v« s¶n lµ sai lÇm. Toµn bé lÞch sö cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn nãi chung vµ ®Æc biÖt, kú bÇu cö võa qua ®· chøng tá râ rµng r»ng c¬ së giai cÊp cña ®¶ng nµy lµ bän ®Þa chñ kinh doanh t− b¶n chñ nghÜa, bän t− s¶n lo¹i trung vµ tÇng líp trÝ thøc t− s¶n. QuÇn chóng nh©n d©n, tøc lµ ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp tiÓu thÞ d©n thµnh thÞ vµ sau ®ã lµ n«ng d©n, xa l¹ víi ®¶ng ®ã lµ ®¶ng sî mäi sù chñ ®éng cña quÇn chóng, ®Êu tranh víi sù chñ ®éng Êy, b¶o vÖ viÖc
  16. V. I. L ª - n i n Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ giai cÊp tiÓu t− s¶n 76 77 chuéc l¹i ruéng ®Êt, ®Êu tranh víi c¸c ban n«ng nghiÖp ®Þa ph¸i tù do ®èi víi phong trµo quÇn chóng vµ vÒ mÆt chÝnh trÞ ph−¬ng trªn c¬ së "bèn nguyªn t¾c bÇu cö" 49 vµ v. v.. ChØ v× thÕ hä cµng mau chãng t¸ch khái ph¸i tù do ®Ó lËp ra c¸c tæ chøc, mµ trong lÇn bÇu cö võa qua, giai cÊp tiÓu t− s¶n ®· hÕt søc c¸c héi, c¸c ®¶ng, v. v. d©n chñ, c¸ch m¹ng nµy nä cña m×nh. §Æc biÖt n«ng d©n ― ë Nga n«ng d©n chiÕm t¸m hoÆc chÝn nhanh chãng t¸ch khái bän d©n chñ - lËp hiÕn. Nh− mäi ng−êi phÇn m−êi trong toµn bé giai cÊp tiÓu t− s¶n ― ®Êu tranh tr−íc ®Òu biÕt, n«ng d©n hoµn toµn kh«ng bá phiÕu cho bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ h¬n ai hÕt ®· gãp phÇn lµm cho bän d©n chñ - lËp hÕt ®Ó giµnh ruéng ®Êt. Bän ®Þa chñ tù do chñ nghÜa (mµ ë Nga hiÕn thÊt b¹i trong c¸c cuéc héi nghÞ tuyÓn cö ë tØnh. Nh− vÉn cßn lo¹i ®Þa chñ ®ã: ®oµn tuyÓn cö ®Þa chñ trong kú bÇu cö chóng t«i ®· nªu trªn b¸o "Tia s¸ng míi", sè I 1), tiÓu t− s¶n võa qua ®· bá 24,4% sè phiÕu cho nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp thµnh thÞ lËp tøc bá 41 000 phiÕu cho khèi t¶ ë thµnh thÞ, ― mµ hiÕn vµ nh÷ng ng−êi t¶ h¬n) trong cuéc ®Êu tranh ®ã l¹i chèng bän d©n chñ - lËp hiÕn th× ®−îc 74 000 phiÕu, mÆc dÇu ph¸i t¶ l¹i n«ng d©n, cßn bän quan l¹i tù do chñ nghÜa, trÝ thøc t− s¶n kh«ng cã b¸o hµng ngµy vµ v.v.. th× rÊt gÇn gòi víi bän ®Þa chñ tù do chñ nghÜa. §ã lµ lý do t¹i Bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ ®¶ng cña bän t− s¶n tù do chñ sao n«ng d©n tho¸t khái ¶nh h−ëng cña bän d©n chñ - lËp hiÕn nghÜa. §Þa vÞ kinh tÕ cña giai cÊp ®ã ®· buéc nã ph¶i sî sù mét c¸ch kiªn quyÕt h¬n nhiÒu vµ nhanh chãng h¬n nhiÒu so th¾ng lîi cña n«ng d©n vµ sù ®oµn kÕt cña c«ng nh©n. Do ®ã víi giai cÊp tiÓu t− s¶n thµnh thÞ. Th¾ng lîi cña n«ng d©n trong bän d©n chñ - lËp hiÕn nhÊt ®Þnh, chø hoµn toµn kh«ng ph¶i cuéc ®Êu tranh v× ruéng ®Êt lµ c¬ së kinh tÕ thËt sù cho th¾ng ngÉu nhiªn, cã xu h−íng muèn quay vÒ phÝa h÷u, vÒ phÝa c©u lîi cña cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n ë Nga. Ph¸i tù do (trong ®ã cã c¶ kÕt víi bän ph¶n ®éng, cµng nhanh chãng khi mµ quÇn chóng bän d©n chñ - lËp hiÕn) chèng l¹i th¾ng lîi cña n«ng d©n; chóng nh©n d©n cµng nhanh chãng trë nªn t¶. Kh«ng ph¶i sù ngÉu chñ tr−¬ng chuéc l¹i, tøc lµ biÕn ng−êi n«ng d©n mét phÇn nhiªn, mµ lµ sù tÊt yÕu vÒ kinh tÕ ®· g©y ra t×nh h×nh lµ sau khi thµnh ng−êi ®¹i n«ng, mét phÇn thµnh ng−êi cè n«ng bªn c¹nh §u-ma bÞ gi¶i t¸n th× giai cÊp v« s¶n, n«ng d©n vµ tÇng líp tiÓu tªn ®Þa chñ kiÓu Phæ. §ã lµ lý do t¹i sao ë n−íc Nga, c¸ch m¹ng t− s¶n nghÌo ë thµnh thÞ ®· chuyÓn rÊt m¹nh sang t¶, ®· c¸ch d©n chñ - t− s¶n kh«ng thÓ th¾ng ®−îc nÕu kh«ng gi¶i phãng m¹ng hãa, cßn bän d©n chñ - lËp hiÕn th× chuyÓn rÊt m¹nh sang n«ng d©n khái b¸ quyÒn l·nh ®¹o chÝnh trÞ cña ph¸i tù do. h÷u. ChØ cã nh÷ng kÎ tÇm th−êng vµ bän phi-li-xtanh trong Th¾ng lîi cña n«ng d©n sÏ thñ tiªu quyÒn chiÕm h÷u ruéng ®Êt chÝnh trÞ míi cã thÓ tiÕc ®iÒu ®ã, m−u toan thay ®æi hoÆc ng¨n cña ®Þa chñ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho lùc l−îng s¶n xuÊt ®−îc hoµn chÆn qu¸ tr×nh ®ã. toµn tù do ph¸t triÓn trªn c¬ së thuÇn tóy t− b¶n chñ nghÜa. NhiÖm vô cña chóng t«i, cña §¶ng d©n chñ - x· héi l¹i kh¸c: Th¾ng lîi cña ph¸i tù do sÏ duy tr× chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt xóc tiÕn qu¸ tr×nh gi¶i phãng quÇn chóng khái b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña ®Þa chñ, chØ gét röa qua loa chÕ ®é Êy khái nh÷ng nÐt cña cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. B¸ quyÒn l·nh ®¹o ®ã ®−îc duy tr× lµ chÕ ®é n«ng n« vµ dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn rÊt kh«ng nhanh nhê tËp qu¸n, nhê nh÷ng mèi liªn hÖ cò vµ nhê ¶nh h−ëng cña chãng, rÊt kh«ng tù do cña chñ nghÜa t− b¶n, sù ph¸t triÓn theo bän tù do chñ nghÜa, nhê b¸ quyÒn l·nh ®¹o kinh tÕ cña chóng ®èi kiÓu, cã thÓ nãi lµ Phæ chø kh«ng ph¶i Mü. víi ng−êi tiÓu t− s¶n, nhê vai trß trÝ thøc t− s¶n, vai trß giíi quan Tê "Lùc l−îng míi" kh«ng hiÓu c¬ së kinh tÕ, c¬ së giai cÊp l¹i tù do chñ nghÜa cña chóng vµ v. v.. QuÇn chóng cµng hiÓu râ ®ã cña cuéc c¸ch m¹ng Nga khi nã nãi: vÒ mÆt c¸c yªu cÇu lîi Ých cña m×nh th× hä cµng mau chãng hiÓu sù thï ®Þch cña kinh tÕ - x· héi th× giai cÊp tiÓu t− s¶n gÇn gòi ph¸i tù do, cßn vÒ mÆt yªu cÇu chÝnh trÞ th× gÇn gòi nh÷ng ng−êi v« s¶n, mµ 1) Xem tËp nµy, tr. 23.
  17. V. I. L ª - n i n Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ giai cÊp tiÓu t− s¶n 78 79 "träng t©m c¸ch m¹ng" th× l¹i chuyÓn sang "chÝnh trÞ". TÊt c¶ d©n, t¸ch hä khái ph¸i tù do, lµm tª liÖt tÝnh chÊt bÊp bªnh nghÞ luËn ®ã cña tê "Lùc l−îng míi" lµ mét sù lÉn lén hoµn cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, ph¸t triÓn cuéc ®Êu toµn. Ng−êi tiÓu t− s¶n kÓ c¶ ng−êi n«ng d©n, dÜ nhiªn gÇn gòi tranh cña quÇn chóng nh»m hoµn toµn thñ tiªu tÊt c¶ nh÷ng ph¸i tù do h¬n lµ gÇn ng−êi v« s¶n, gÇn gòi h¬n víi t− c¸ch lµ vÕt tÝch cña chÕ ®é n«ng n«, kÓ c¶ cña chÕ ®é chiÕm h÷u ng−êi chñ, víi t− c¸ch lµ ng−êi s¶n xuÊt nhá. Cho nªn hîp nhÊt ruéng ®Êt cña ®Þa chñ. ng−êi tiÓu t− s¶n vµ ng−êi v« s¶n vµo trong mét ®¶ng (®iÒu nµy VÊn ®Ò ®oµn chñ tÞch cña §u-ma lµ vÊn ®Ò riªng biÖt trong ph¸i x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng mong muèn) lµ ®iÒu khã s¸ch l−îc chung cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong cuéc c¸ch m¹ng t−ëng t−îng ®−îc vÒ mÆt chÝnh trÞ vµ hoµn toµn ph¶n ®éng xÐt t− s¶n. Ph¸i d©n chñ - x· héi ph¶i giµnh lÊy nh÷ng ng−êi thuéc theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa x· héi. Nh−ng trong cuéc c¸ch ph¸i lao ®éng tõ tay bän d©n chñ - lËp hiÕn hoÆc b»ng c¸ch bá m¹ng d©n chñ - t− s¶n hiÖn nay ë n−íc Nga th× cuéc ®Êu tranh phiÕu cho ng−êi thuéc ph¸i lao ®éng, hoÆc bá phiÕu tr¾ng ®Ó tá ngµy nay diÔn ra hoµn toµn kh«ng ph¶i do m©u thuÉn ®èi th¸i ®é vµ cã gi¶i thÝch viÖc bá phiÕu tr¾ng cña m×nh. B©y giê b¸o kh¸ng gi÷a chñ vµ c«ng nh©n (trong cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ "Lùc l−îng míi" ®· c«ng nhËn r»ng viÖc ®i dù héi nghÞ víi bän nghÜa sÏ nh− vËy), mµ lµ do m©u thuÉn ®èi kh¸ng gi÷a n«ng d©n chñ - lËp hiÕn lµ mét sai lÇm cña ph¸i t¶. §ã lµ sù thó nhËn d©n vµ ®Þa chñ: "träng t©m c¸ch m¹ng" ng¶ vÒ cuéc ®Êu tranh quý gi¸. Song b¸o "Lùc l−îng míi" ®· lÇm to v× cho r»ng "®©y lµ kinh tÕ ®ã, chø hoµn toµn kh«ng ph¶i ng¶ vÒ cuéc ®Êu tranh sai lÇm vÒ tÝnh to¸n thùc tiÔn, chø kh«ng ph¶i sai lÇm vÒ nguyªn "chÝnh trÞ". t¾c". Nh− chóng t«i ®· chØ râ, ý kiÕn nµy xuÊt ph¸t tõ chç kh«ng Nh−ng nÕu c¸ch m¹ng cña chóng ta, xÐt vÒ néi dung kinh tÕ hiÓu c¸c c¬ së, c¸c nguyªn t¾c, s¸ch l−îc cña giai cÊp v« s¶n x· cña nã mµ nãi, lµ c¸ch m¹ng t− s¶n (®iÒu nµy kh«ng cßn nghi héi chñ nghÜa trong cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n. ngê g× n÷a), th× tõ ®ã kh«ng thÓ rót ra kÕt luËn vÒ vai trß l·nh ®¹o cña giai cÊp t− s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta, ChØ cã ®øng trªn quan ®iÓm ®ã míi cã thÓ tr¶ lêi ®óng ®¾n kh«ng thÓ kÕt luËn giai cÊp t− s¶n lµ ®éng lùc cña cuéc c¸ch nh÷ng vÊn ®Ò riªng biÖt ®· lµm cho tê "Lùc l−îng míi" ph¶i m¹ng ®ã. KÕt luËn nh− vËy, mét kÕt luËn th−êng thÊy ë Plª- nhøc ®Çu. kha-nèp vµ ph¸i men-sª-vÝch, cã nghÜa lµ tÇm th−êng hãa chñ Lµm thÕ nµo ®Ó "®¶m b¶o r»ng nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n mµ nghÜa M¸c, lµ nh¹o b¸ng chñ nghÜa M¸c. Trong c¸ch m¹ng t− tê "Tia s¸ng míi" ®· c«ng nhËn lµ b¹n ®ång minh sÏ kh«ng bá s¶n th× tªn ®Þa chñ tù do chñ nghÜa cïng víi tªn chñ x−ëng, ph¸i t¶ vµ ch¹y vÒ phÝa bän d©n chñ - lËp hiÕn?" ChÝnh v× th−¬ng nh©n, luËt s−, v.v., ― hay giai cÊp v« s¶n cïng víi quÇn kh«ng thÓ ®¶m b¶o ®−îc ®iÒu ®ã nªn chóng t«i chèng l¹i mäi chóng n«ng d©n, ― ®Òu cã thÓ trë thµnh ng−êi l·nh ®¹o. TÝnh sù tho¶ thuËn th−êng xuyªn víi ph¸i lao ®éng. §−êng lèi cña chÊt cña cuéc c¸ch m¹ng c¶ trong hai tr−êng hîp vÉn lµ tÝnh chóng t«i lµ "®i riªng, vµ cïng nhau ®¸nh" c¶ bän Tr¨m ®en, c¶ chÊt t− s¶n, nh−ng trong tr−êng hîp thø nhÊt vµ trong tr−êng bän d©n chñ - lËp hiÕn. Chóng t«i ®· lµm ®óng nh− vËy trong hîp thø hai, ph¹m vi c¸ch m¹ng, ®iÒu kiÖn thuËn lîi mµ c¸ch kú bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc-bua vµ sau nµy bao giê còng sÏ lµm m¹ng t¹o ra cho giai cÊp v« s¶n, cho chñ nghÜa x· héi (tøc lµ nh− vËy. tr−íc hÕt ®Ó nhanh chãng ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt) l¹i hoµn toµn kh¸c nhau. Tê "Lùc l−îng míi" ph¶n ®èi l¹i r»ng cã thÓ t¸ch mét bé phËn nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n khái bän d©n chñ - lËp hiÕn. Cã Do ®ã nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®Ò ra s¸ch l−îc c¬ b¶n cña thÓ chø, nh− chóng t«i ®· t¸ch mét bé phËn tê "§ång chÝ" d©n giai cÊp v« s¶n x· héi chñ nghÜa trong cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n: l«i chñ - lËp hiÕn trong kú bÇu cö ë Xanh Pª-tÐc-bua 50 . §Ó lµm cuèn giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ, ®Æc biÖt lµ tiÓu t − s ¶n n«ng
  18. V. I. L ª - n i n 80 81 ®−îc ®iÒu nµy cÇn ph¶i kiªn ®Þnh ®i theo con ®−êng cña m×nh, con ®−êng c¸ch m¹ng, kh«ng cÇn xem bµ Ma-ri-a A-lÕch-xÐp-na d©n chñ - lËp hiÕn nãi nh÷ng g×. C«ng t¸c lËp ph¸p "nhÊt ®Þnh ph¶i ®−îc trao vµo tay ph¸i C©u tr¶ lêi L. M¸c-tèp 51 d©n chñ - lËp hiÕn". Kh«ng thÓ ®−îc. Lµ l·nh tô cña ph¸i "gi÷a" tù do chñ nghÜa trong §u-ma, ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn m¹nh h¬n bän Tr¨m ®en mµ kh«ng cÇn chóng t«i ñng hé. V× thÕ Còng trªn sè b¸o "§êi sèng Nga" Êy ®· ®¨ng bµi v¨n ch©m chóng t«i ph¶i ®−a ra nh÷ng dù luËt cña m×nh, kh«ng ph¶i theo biÕm cña ®ång chÝ L. M¸c-tèp, trong ®ã ®ång chÝ Êy trë l¹i bµi kiÓu ph¸i tù do, kh«ng ph¶i theo kiÓu tiÓu t− s¶n, mµ lµ d©n chñ - x· luËn sè 2 1) cña chóng ta vµ, coi th−êng sù gi¶i thÝch cña tiÓu x· héi ®−îc viÕt kh«ng ph¶i b»ng ng«n ng÷ bµn giÊy mµ b»ng ban thuéc ®¶ng ®oµn vÒ vÊn ®Ò nµy, ®ång chÝ Êy tïy tiÖn ph¸n ng«n ng÷ c¸ch m¹ng, vµ ®−a nh÷ng dù luËt Êy ra biÓu quyÕt. xÐt. Cø mÆc cho bän Tr¨m ®en vµ bän d©n chñ - lËp hiÕn b¸c bá B»ng hµnh ®éng kú quÆc ®ã, ®ång chÝ M¸c-tèp muèn ®¹t nh÷ng dù luËt ®ã. Khi ®ã chóng t«i sÏ chuyÓn sang th¼ng tay ®−îc c¸i g×? NÕu ®ång chÝ Êy muèn th¸ch thøc chóng ta ®Êu phª ph¸n dù ¸n cña bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ sÏ kh«ng ngõng tranh vÒ ph−¬ng diÖn Êy ― vÒ ph−¬ng diÖn c«ng kÝch c¸ nh©n ®−a ra c¸c ®iÓm söa ®æi. Chê söa ®æi xong, chóng t«i sÏ bá vµ nghi ngê ― th× thËt lµ mét sai lÇm nghiªm träng. Chóng ta phiÕu tr¾ng khi th«ng qua toµn bé dù ¸n cña bän d©n chñ - lËp kh«ng ®i theo ®ång chÝ Êy. Trong chóng ta ®ang cßn qu¸ nhiÒu hiÕn, ®ång thêi ®Ó cho bän d©n chñ - lËp hiÕn ®¶ bän Tr¨m ®en, nh÷ng bÊt ®ång c¬ b¶n ― v× nh÷ng bÊt ®ång ®ã, chóng ta ph¶i vµ sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc nh©n d©n vÒ tÝnh chÊt tiÕn hµnh ®Êu tranh vÒ mÆt nguyªn t¾c c¶ trong ®¶ng ®oµn, c¶ nghÌo nµn vµ tÇm th−êng cña c¸i d©n chñ gi¶ hiÖu cña bän d©n trªn b¸o chÝ lÉn trong ®¶ng ― cho nªn chóng ta kh«ng thÓ cho chñ - lËp hiÕn. phÐp m×nh lao vµo con ®−êng tranh c·i c¸ nh©n. Th−îng lé b×nh an, ®ång chÝ nhÐ, h·y cø ®i mét m×nh theo con ®−êng ®ã, "Tia s¸ng míi", sè 6, ngµy 25 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o chóng t«i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ng−êi b¹n ®−êng víi ®ång chÝ. th¸ng Hai 1907 "Tia s¸ng míi" Chóng t«i s½n sµng nh−êng ®ång chÝ c¸i vinh dù nãi lêi cuèi Ký tªn: N. L ª - n i n cïng, "xa h¬n" thÕ n÷a th× "kh«ng cßn chç" mµ ®i. "Tia s¸ng míi", sè 7, ngµy 27 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o th¸ng Hai 1907 "Tia s¸ng míi" 1) Xem tËp nµy, tr. 35 - 39.
  19. ViÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc 82 83 t¶ trong §u-ma. Bé phËn nµy chiÕm tíi hai phÇn n¨m. Vai trß cña nã trong §u-ma rÊt lín. ¶nh h−ëng cña nã trong quÇn chóng nh©n d©n rÊt s©u réng. Sù liªn hÖ ngµy cµng t¨ng cña nã víi quÇn chóng ®ã kh«ng thÓ bÞ bÊt cø biÖn ph¸p nöa chõng nµo lµm gi¸n ®o¹n. §èi víi chÝnh phñ th× viÖc gi¶i t¸n §u-ma lµ ViÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma vµ cÇn thiÕt: v× nÕu kh«ng dïng b¹o lùc, chÝnh phñ kh«ng thÓ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc tho¸t khái t×nh h×nh hiÖn nay. "TÝnh hîp ph¸p" cña t×nh h×nh hiÖn nay chØ lµm trÇm träng thªm cuéc khñng ho¶ng, v× søc Pª-tÐc-bua, 27 th¸ng Hai 1907. m¹nh thËt sù cña cuéc khñng ho¶ng ®ã trong quÇn chóng nh©n d©n kh«ng thÓ kh«ng lín h¬n biÓu hiÖn "hîp ph¸p" (tøc lµ C¸c b¸o ®Òu ®Çy dÉy nh÷ng tin tøc, tin ®ån vµ pháng ®o¸n th«ng qua hµng chôc vµ hµng tr¨m c¸i sµng c¶nh s¸t) cña cuéc vÒ viÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma. khñng ho¶ng ®ã. §iÒu nµy cã ch¾c ch¾n kh«ng? NÕu xÐt t×nh h×nh thùc tÕ ViÖc gi¶i t¸n §u-ma thËt qu¸ râ rµng, viÖc ®ã kh«ng tr¸nh kh¸ch quan th× ph¶i ®i ®Õn kÕt luËn lµ: kh«ng nh÷ng ch¾c ch¾n khái chÝnh lµ v× thËt ra chóng ta ®ang tr¶i qua hoµn toµn kh«ng mµ cßn h¬n thÕ n÷a. §èi víi chÝnh phñ th× triÖu tËp §u-ma lµ ph¶i mét cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p mµ lµ mét cuéc khñng mét ®iÒu bÊt ®¾c dÜ. Trong khi tiÕn hµnh nh÷ng vô trÊn ¸p hÕt ho¶ng c¸ch m¹ng. Vµ chÝnh v× thÕ mµ nÕu róc ®Çu d−íi c¸nh, søc gay g¾t, chÝnh phñ ®· ph¶i thö triÖu tËp mét lÇn n÷a c¬ nÕu ®Þnh kh«ng nãi ®Õn nh÷ng hËu qu¶ kh«ng tr¸nh khái cña t×nh h×nh chÝnh trÞ ®ã, nÕu ®Þnh dïng nh÷ng c©u, nh÷ng lêi nãi quan ®¹i biÓu nh©n d©n ®Ó tháa thuËn víi giai cÊp t− s¶n. Râ su«ng lµm lu mê c¸i râ rµng, lµm yÕu c¸i næi bËt, lµm mê tèi c¸i rµng lµ viÖc lµm thö ®ã kh«ng thµnh. C¸c tßa ¸n qu©n sù d· hiÓn nhiªn th× sÏ lµ mét chÝnh s¸ch tai h¹i nhÊt, lè bÞch nhÊt vµ chiÕn vµ tÊt c¶ mäi thø hay ho kh¸c cña hiÕn ph¸p Xt«-l−-pin th¶m h¹i nhÊt. hÕt søc gióp cho viÖc cæ ®éng c¸ch m¹ng trong sè quÇn chóng Bän d©n chñ - lËp hiÕn tiÕn hµnh lo¹i chÝnh s¸ch ®ã. H«m tr−íc ®©y ch−a ®−îc ®éng ®Õn vµ ®· ®em l¹i mét §u-ma t¶ tõ nay ngµi I-d¬-g«-Ðp ®· viÕt trªn tê "Ng«n luËn" nh− sau: "B¶o trong lßng quÇn chóng n«ng d©n. So víi thêi kú §u-ma I th× toµn §u-ma ― ®ã lµ mét viÖc hÇu nh− chóng ta kh«ng thÓ lµm bän d©n chñ - lËp hiÕn, tøc ®¶ng cña ph¸i gi÷a trong c¸ch m¹ng næi". HÇu nh− ®óng. "Sau 3 - 4 th¸ng, khi mµ §u-ma g©y ®−îc Nga,®· yÕu ®i. Râ rµng lµ bän d©n chñ - lËp hiÕn ®· trë nªn h÷u uy tÝn trong n−íc b»ng c«ng t¸c lËp ph¸p cña m×nh th× t×nh h¬n, nh−ng víi mét §u-ma nh− vËy vµ trong mét lóc nh− vËy, h×nh cã thÓ trë nªn kh¸c". §iÒu nµy kh«ng nh÷ng lµ ®óng, mµ chÝnh phñ hoµn toµn kh«ng thÓ c©u kÕt víi bän chóng. Bän d©n cßn lµ hiÓn nhiªn. Mµ ®iÒu hiÓn nhiªn th× c¶ chÝnh phñ còng chñ - lËp hiÕn cã thÓ hîp nhÊt víi ph¸i th¸ng M−êi vµ bän thÊy ®−îc. chóng ®ang kiªn tr× tiÕn tíi chç ®ã: chØ cÇn nªu danh ngµi Xt¬- Song ngµi I-d¬-g«-Ðp l¹i sî c¸i sù thËt kh«ng t« ®iÓm vµ b¾t ru-vª vµ ngµi G«-l«-vin lµ ®ñ râ. Nh−ng ®Æc ®iÓm cña t×nh h×nh ®Çu vïng vÉy: "Nh−ng liÖu §u-ma cã ®−îc 3 - 4 th¸ng ®ã ®ã chÝnh lµ ë chç, trong §u-ma bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i kh«ng? ThËt lµ mét c¸i vßng luÈn quÈn kh«ng lèi tho¸t. Lèi th¸ng M−êi kh«ng ph¶i lµ ®a sè. Toµn bé ph¸i "gi÷a" ®· bÞ ®Ëp tho¸t kh«ng ph¶i ë c¸i ®−êng phè "cã tæ chøc" hoÆc "kh«ng cã tan mét c¸ch kh«ng thÓ cøu v·n ®−îc qua cuéc ®Êu tranh gay g¾t tæ chøc", lèi tho¸t sÏ cã trong tr−êng hîp nÕu chÝnh quyÒn thuéc vÒ tay nh÷ng ng−êi cã tinh thÇn yªu n−íc thËt sù...". cña c¸c ph¸i cùc ®oan: ph¸i qu©n chñ ë phÝa h÷u vµ bé phËn
  20. V. I. L ª - n i n ViÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc 84 85 ph¶i ch¨ng ®©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng anh chµng phi-li-xtanh, å, tÊt nhiªn råi ! Tù m×nh lµm m×nh luÈn quÈn b»ng nh÷ng khi ®øng tr−íc trËn gi«ng tè ®ang kh«ng tr¸nh khái næ ra th× l¹i lêi rçng tuÕch, tù m×nh ®−a m×nh vµo chç bÕ t¾c cña nh÷ng lêi ®em mò ngñ che m¾t l¹i vµ kh¼ng ®Þnh: chóng t«i cÈn thËn... ngät ngµo råi b©y giê l¹i khãc lãc, than v·n, ch¸n n¶n... ThËt chóng t«i gi÷ g×n... C¸c anh gi÷ g×n c¸i mò phi-li-xtanh cña ®óng lµ ®iÓn h×nh cña anh chµng phi-li-xtanh hoang mang, l¾m m×nh chø kh«ng cã g× kh¸c c¶, c¸c ngµi kþ sÜ kÝnh mÕn cña nÒn n−íc m¾t vµ bÊt lùc ! "tù do nh©n d©n" ¹! §éc gi¶ ®õng nghÜ r»ng nh÷ng lêi lÏ ®ã cña I-d¬-g«-Ðp lµ Vµ cßn g× lè bÞch h¬n viÖc gäi c«ng thøc cña ph¸i h÷u vÒ sù nh÷ng lêi nãi ng«ng t×nh cê cña mét t¸c gi¶ d©n chñ - lËp hiÕn tÝn nhiÖm néi c¸c lµ "sù khiªu khÝch"? §ã lµ quyÒn hÕt søc chÝnh t×nh cê. Kh«ng. §©y lµ tãm t¾t cña chÝnh s¸ch ®· ®−îc §¶ng ®¸ng cña mçi ®¹i biÓu §u-ma, lµ c©u tr¶ lêi hÕt søc tù nhiªn cña d©n chñ - lËp hiÕn, ®¶ng cÇm ®Çu ― ®¶ng ®· ®−a lät vÞ chñ tÞch ng−êi ®¹i biÓu nh©n d©n cho c©u hái cña néi c¸c: c−¬ng lÜnh cña cña m×nh vµo ― chÝnh thøc v¹ch ra. Còng trªn tê "Ng«n luËn" t«i lµ nh− thÕ, §u-ma cã muèn cïng víi t«i lµm viÖc theo tinh chóng ta thÊy cã ®o¹n viÕt: "Sau nh÷ng cuéc tranh luËn kÐo dµi thÇn ®ã kh«ng? ChØ cã sù hoang mang hoµn toµn cña bän d©n trong cuéc häp buæi tèi cña ®¶ng ®oµn nghÞ viÖn cña §¶ng tù chñ - lËp hiÕn míi cã thÓ gi¶i thÝch ®−îc viÖc hä ®· viÕt nh÷ng do nh©n d©n ngµy 25 th¸ng Hai, vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi b¶n ®iÒu v« nghÜa ®ã. Kh«ng, c¸c ngµi ¹, chiÕc mò ngñ kh«ng chèng tuyªn bè cña chÝnh phñ, ®· quyÕt nghÞ nh− sau: gi÷ th¸i ®é im næi víi bän ph¶n c¸ch m¹ng ®©u. QuyÒn gi¶i t¸n §u-ma lµ lÆng ®èi víi b¶n tuyªn bè ®ã, kh«ng tá ra tÝn nhiÖm, còng quyÒn hÕt søc "hîp ph¸p" c¨n cø theo c¸i hiÕn ph¸p ®· ®−îc kh«ng tá ra kh«ng tÝn nhiÖm, vµ chuyÓn sang xÐt c¸c vÊn ®Ò ph¸i tù do th¶m h¹i t©ng bèc mét c¸ch ngu ngèc vµ ®· ®−îc tr−íc m¾t. NÕu nh− v× môc ®Ých khiªu khÝch mµ c¸c ®¶ng ph¸i chóng ®em ra thuyÕt phôc nh©n d©n mét c¸ch ph¶n béi ®Ó cho h÷u sÏ ®−a ra c«ng thøc tá lßng tÝn nhiÖm néi c¸c, th× quyÕt nh©n d©n tin t−ëng. Kh«ng thÓ tr¸nh khái c¸i viÖc néi c¸c sÏ hái nghÞ bá phiÕu chèng l¹i c«ng thøc ®ã. Cßn trong tr−êng hîp §u-ma cã muèn thùc hiÖn c−¬ng lÜnh nh− thÕ kh«ng. Vµ c©u tr¶ nÕu ph¸i t¶ cùc ®oan (d©n chñ - x· héi) ®Ò nghÞ tá sù kh«ng tÝn lêi: "t«i kh«ng biÓu thÞ tÝn nhiÖm" ®»ng nµo còng lµ lý do "hîp hiÕn" tuyÖt diÖu vµ hoµn toµn ®Çy ®ñ ®Ó gi¶i t¸n §u-ma. ThËm nhiÖm th× §¶ng tù do nh©n d©n quyÕt ®Þnh ®−a c«ng thøc cña chÝ kh«ng cÇn ®Õn sù gióp ®ì cña c¸c ngµi C«-va-lÐp-xki còng m×nh ®Ò nghÞ chuyÓn sang c¸c vÊn ®Ò tr−íc m¾t. H¬n n÷a, cã hy cã thÓ kiÕm ra hµng chôc "tiÒn lÖ hîp hiÕn" ®Ó gi¶i t¸n nghÞ viÖn väng lµ vÒ vÊn ®Ò ®ã sÏ ®¹t ®−îc sù tháa thuËn tõ tr−íc cña toµn v× ®· cù tuyÖt chÝnh phñ trong nh÷ng vÊn ®Ò Ýt quan träng h¬n bé ph¸i ®èi lËp, mµ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, nhiÒu so víi... so víi... so víi vÊn ®Ò c¸c tßa ¸n qu©n sù d· nh÷ng ng−êi lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n vµ ph¸i lao chiÕn vµ c¸c cuéc chinh ph¹t. ®éng th× ®ang muèn lµm viÖc ®ã". Chóng t«i xin thªm r»ng ®¶ng Tõ ®ã rót ra kÕt luËn g×? KÕt luËn lµ nÕu ch¬i trß hiÕn ph¸p ®oµn d©n chñ - x· héi cña chóng t«i trong §u-ma, theo lêi tê "§êi sèng Nga", ®· quyÕt ®Þnh "hµnh ®éng hoµn toµn ®éc lËp", ― trong lóc kh«ng cã hiÕn ph¸p, th× thËt ngu ngèc. ThËt lµ ngu ngèc nÕu nh¾m m¾t vµ lê ®i kh«ng nãi r»ng ngay c¶ c¸i "hÇu chóng t«i nhiÖt liÖt hoan nghªnh quyÕt ®Þnh ®ã. nh− hiÕn ph¸p" Nga hiÖn nay còng ®Õn ngµy tËn sè råi, r»ng Nh−ng chÝnh s¸ch cña bän d©n chñ - lËp hiÕn qu¶ thËt lµ nhÊt ®Þnh luËt tuyÓn cö sÏ bÞ b·i bá vµ trë l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ mét ®iÒu cã mét kh«ng hai. Nãi: "T«i kh«ng tÝn nhiÖm" lµ hoµn toµn. kh«ng thËn träng. Ph¶i b¶o toµn §u-ma. Nãi: "T«i kh«ng biÓu thÞ Lµm thÕ nµo ®©y? Aussprechen was ist ― nãi c¸i g× cã thËt. tÝn nhiÖm", th× nh− vËy cã thÓ ®−îc. Nh−ng ph¶i ch¨ng ®©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng "con ng−êi trong vá èc" vÒ mÆt chÝnh trÞ hay sao? ChÝnh phñ hoµn toµn buéc ph¶i gi¶i t¸n §u-ma. ChÝnh phñ mong
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2