intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 4

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:38

Thêm vào BST
Báo xấu
38
lượt xem 3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 15 phần 4', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 15 phần 4

  1. V. I. L ª - n i n Chim cu ca ngîi gµ trèng... 196 197 c¬. ThÕ nµo th× chóng ta còng sÏ mÊt c¸i trung t©m ®ã (nÕu gi¶i lËp hiÕn ®· ®øng trªn quan ®iÓm cña ®Þa chñ mµ c¶i tiÕn dù ¸n t¸n §u-ma II). Cã nghÜa lµ chóng ta sÏ mÊt c¸i ng©n s¸ch ®−îc ruéng ®Êt cña m×nh. Cø ®Ó cho §u-ma th«ng qua dù ¸n ®ã, cø ®Ó §u-ma phª chuÈn, v× t«i hoµn toµn ch¾c ch¾n r»ng ng©n s¸ch do cho Héi ®ång nhµ n−íc sau ®ã xem xÐt vµ c¶i tiÕn h¬n n÷a b¶n néi c¸c ®−a ra ― víi mét vµi ®iÒu thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ (c¸c dù ¸n Êy. NÕu trong lóc nh− thÕ mµ "chóng ta" gi¶i t¸n §u-ma, anh h·y nghe ®Êy!) ― sÏ ®−îc §u-ma II th«ng qua". th× chóng ta sÏ cã kh«ng ph¶i mét, mµ lµ hai kú phiÕu viÕt l¹i. Cã Tê "Thêi míi" viÕt nh− thÕ ®Êy. Lêi nghÞ luËn cña tê b¸o ®ã lÏ "chóng ta" sÏ cã thÓ nhËn ®−îc cña ch©u ¢u hai tû chø kh«ng cùc kú râ rµng. Quan ®iÓm cña nh÷ng ng−êi cùc h÷u, ®ång thêi ph¶i mét. Mét tû lµ do ng©n s¸ch ®· ®−îc §u-ma phª chuÈn, tøc còng lµ nh÷ng ng−êi mong muèn duy tr× §u-ma trong lóc nµy, lµ dùa vµo "kinh tÕ nhµ n−íc, mét nÒn kinh tÕ ®· kinh qua sù ®· ®−îc tr×nh bµy mét c¸ch rÊt hoµn h¶o. kiÓm so¸t chÆt chÏ cña hiÕn ph¸p". Mét tû n÷a lµ do "cuéc c¶i Trong giíi th−îng tÇng cña ®¸m quý téc ®ang cÇm quyÒn, c¸ch ruéng ®Êt vÜ ®¹i, ®· kinh qua sù ®µo luyÖn cña c«ng t¸c cã hai xu h−íng ®ang ®Êu tranh víi nhau: gi¶i t¸n §u-ma hay s¸ng t¹o thËt sù lËp hiÕn cña c¬ quan ®¹i diÖn nh©n d©n". lµ t¹m thêi duy tr× §u-ma. Tõ l©u b¸o "Thêi míi" ®· ph¸t triÓn, Héi ®ång nhµ n−íc söa ®æi mét chót Ýt b¶n dù ¸n ruéng ®Êt tr×nh bµy, b¶o vÖ, vµ tõng lóc ― nãi cho ®óng h¬n, bÊt kú lóc cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. B¶n dù ¸n ®ã hiÖn nay ®Çy dÉy nµo ― c¶ hiÖn nay còng vÉn ®ang tiÕp tôc b¶o vÖ chÝnh s¸ch thø nh÷ng lêi lÏ m¬ hå, kh«ng x¸c ®Þnh râ rµng mét ®iÒu g× c¶. Trªn nhÊt. Nh−ng l¹i cã mét chÝnh s¸ch kh¸c cña ®¸m quý téc ®ang thùc tÕ tÊt c¶ ®Òu lÖ thuéc vµo thµnh phÇn cña c¸c ñy ban quy cÇm quyÒn lµ: chóng ta cßn ®ñ th× giê ®Ó gi¶i t¸n §u-ma. Mµ ho¹ch ruéng ®Êt ë ®Þa ph−¬ng. Bän d©n chñ - lËp hiÕn ph¶n ®èi víi ng©n s¸ch do §u-ma phª chuÈn, cã lÏ sÏ vay ®−îc dÔ dµng viÖc bÇu cö nh÷ng uû ban ®ã b»ng ®Çu phiÕu phæ th«ng, trùc h¬n. Nh− thÕ cã nghÜa lµ chê ®îi th× cã lîi h¬n. Nguy c¬ bÞ gi¶i tiÕp, b×nh ®¼ng vµ bá phiÕu kÝn. Bän d©n chñ - lËp hiÕn chñ t¸n cßn tån t¹i, vµ "chóng ta" sÏ kiªn quyÕt kh«ng ngõng lÊy c¸i tr−¬ng lµ ®Þa chñ vµ n«ng d©n ®−îc cö ®¹i biÓu ngang nhau d−íi nguy c¬ ®ã ®Ó lµm ¸p lùc ®èi víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, buéc sù kiÓm so¸t cña chÝnh phñ. Khi chÊp nhËn t− t−ëng c¨n b¶n ®ã chóng ph¶i nhÝch sang h÷u mét c¸ch râ rµng tr−íc con m¾t cña cña b¶n dù ¸n tuyÖt diÖu cña ph¸i tù do, chÝnh phñ vµ bän ®Þa mäi ng−êi. chñ kh«ng thÊy cã nguy hiÓm g× c¶, v× nh÷ng ñy ban nh− vËy, Kh«ng nghi ngê g× c¶, ®øng trªn quan ®iÓm lîi Ých cña ®Þa víi sù gióp ®ì h¶o t©m cña Héi ®ång nhµ n−íc, cña Xt«-l−-pin chñ ph¶n ®éng mµ nãi, th× chÝnh s¸ch thø hai tinh vi h¬n vµ cã vµ ®ång bän, sÏ biÕn ― mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn vµ hoµn toµn tÊt lîi h¬n. ChÝnh s¸ch thø nhÊt th« lç, hñ lËu vµ hÊp tÊp. ChÝnh nhiªn ― viÖc "c−ìng bøc ph¶i chuyÓn nh−îng" ruéng ®Êt cña ®Þa s¸ch thø hai chÝn ch¾n h¬n nhiÒu, v× viÖc gi¶i t¸n "®−îc gi÷ l¹i chñ thµnh viÖc c−ìng bøc n« dÞch ng−êi mu-gÝch b»ng c¸ch b¾t ®Ó dù phßng", ®ång thêi chÝnh phñ sÏ lîi dông ph¸i tù do. §u- hä l¹i ph¶i mua víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸ s¶n nh÷ng ®¸m ®Êt c¸t, ma phª chuÈn ng©n s¸ch, ®iÒu ®ã gÇn ngang nh− lµ ®ång ý viÕt l¹i kú phiÕu, ― ®ång ý lµm cho nh÷ng kÎ vì nî tho¸t n¹n. NhËn ®Çm lÇy vµ ®Çy nh÷ng gèc c©y, ®· quy ®Þnh cho hä. ®−îc kú phiÕu viÕt l¹i, quy ®Þnh mét kú h¹n míi, vµ sau ®ã gi¶i §ã lµ ý nghÜa thËt sù cña chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ vµ cña t¸n §u-ma, c¶ hai c¸i ®ã ®Òu cã lîi h¬n lµ gi¶i t¸n ngay lËp tøc chÝnh s¸ch cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. Víi hµnh vi ph¶n béi cña mµ kh«ng t×m c¸ch thö kÐo dµi kú h¹n cña kú phiÕu. chóng, ph¸i tù do gióp cho bän ®Þa chñ khÐo lÐo thùc hiÖn ®−îc trãt lät m−u m« cña chóng. NÕu n«ng d©n ― "ph¸i lao ®éng" ― Mµ ngoµi ng©n s¸ch ®· ®−îc phª chuÈn ra th× cã thÓ cßn cã vÉn cø tiÕp tôc ®i theo ph¸i tù do, bÊt chÊp nh÷ng lêi c¶nh c¸o nh÷ng kú phiÕu t−¬ng tù kh¸c n÷a. Ch¼ng h¹n, bän d©n chñ -
  2. V. I. L ª - n i n 198 199 cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, th× bän ®Þa chñ víi sù gióp ®ì cña nh÷ng kÎ biÖn hé thuéc ph¸i tù do, nhÊt ®Þnh sÏ lõa bÞp ®−îc n«ng d©n. Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi ViÕt ngµy 28 th¸ng Ba (10 Sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc th¸ng T−) 1907 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o §¨ng ngµy 29 th¸ng Ba 1907 Tê b¸o "§u-ma nh©n d©n" 80, sè 13 cã ®¨ng mét b¶n nghÞ trªn b¸o "TiÕng vang cña chóng quyÕt hÕt søc dµi vÒ nh÷ng tæ chøc c«ng nh©n cã tÝnh chÊt quÇn ta", sè 4 chóng vµ vÒ ®¹i héi c«ng nh©n, do nhãm nh÷ng nhµ tr−íc t¸c vµ nh÷ng nhµ c«ng t¸c thùc tiÔn thuéc ph¸i men-sª-vÝch th¶o ra cho ®¹i héi s¾p tíi. Kh¸c víi nh÷ng nghÞ quyÕt kh¸c cña ph¸i men-sª-vÝch (vÒ §u-ma nhµ n−íc vµ "c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc"), trong b¶n nµy, kh«ng cã tªn c¸c nhµ tr−íc t¸c. Cßn mét ®iÒu ch−a râ lµ: s¬ sãt Êy cã ph¶i lµ mét sù ngÉu nhiªn kh«ng hay nã chøng tá lµ trong ph¸i men-sª-vÝch cã mét lèi nh×n kh¸c vÒ vÊn ®Ò nµy. Chóng ta nhí r»ng E-l¬, anh chµng men-sª-vÝch nhiÖt t×nh vµ lµ ng−êi ñng hé ®¹i héi c«ng nh©n, ®· tuyªn bè: "ChØ cã mét bé phËn men-sª-vÝch ®ång t×nh hoÆc Ýt hoÆc nhiÒu víi ®¹i héi c«ng nh©n" (tr. 82 tuyÓn tËp "VÒ ®¹i héi c«ng nh©n toµn Nga. TiÕn tíi ®¹i héi th−êng kú cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga"). Nh−ng chóng ta h·y bµn sang néi dung cña nghÞ quyÕt. NghÞ quyÕt nµy chia lµm hai phÇn: A vµ B. PhÇn thø nhÊt ®−a ra v« sè nh÷ng lêi nãi chung chung ®Ó luËn chøng cho lîi Ých cña viÖc tæ chøc vµ thèng nhÊt quÇn chóng c«ng nh©n. "§Ó tá râ tÝnh chÊt quan träng", ― nh− Ba-da-rèp ®· nãi, ― tæ chøc thËm chÝ ph¶i biÕn thµnh tù th©n tæ chøc. §µnh r»ng trªn thùc tÕ danh tõ ®ã kh«ng nãi lªn mét c¸i g× c¶, kh«ng chøa ®ùng mét t− t−ëng râ rÖt nµo c¶, ― nh−ng tr¸i l¹i nã ®−îc nh÷ng ng−êi ñng hé ®¹i héi c«ng nh©n, rÊt −a thÝch! Kh«ng cÇn thiÕt ph¶i nãi r»ng c¸i "tù th©n tæ chøc" ®ã chØ lµ lèi nãi lËp dÞ cña trÝ thøc
  3. V. I. L ª - n i n Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc 200 201 ®Ó che ®Ëy sù nghÌo nµn vÒ t− t−ëng tæ chøc thËt sù, ― quyÕt Cã lÏ nµo giai cÊp v« s¶n "gi¸c ngé chÝnh trÞ" l¹i kh«ng ph¶i lµ nhÜrng ng−êi d©n chñ - x· héi hay sao? NÕu kh«ng, th× nh− thÕ kh«ng bao giê ng−êi c«ng nh©n nghÜ ra "tù th©n tæ chøc" c¶... nh÷ng c©u nãi cña c¸c ®ång chÝ chung quy lµ mét sù nh¾c l¹i Trong nh÷ng luËn chøng, §¶ng d©n chñ - x· héi ®· bÞ phª rçng tuÕch, lµ mét sù rçng tuÕch huªnh hoang vµ kiÓu c¸ch. Lóc b×nh vÒ "vai trß thèng trÞ vµ quyÕt ®Þnh cña giíi trÝ thøc ë trong ®ã cÇn ph¶i nãi ®Õn viÖc më réng §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· ®¶ng, so víi nh÷ng phÇn tö v« s¶n cña ®¶ng". Sù phª b×nh Êy héi Nga ®Ó kÕt n¹p nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ch©n chÝnh tõ rÊt ®¸ng chó ý. T¹m thêi chóng t«i sÏ kh«ng dõng l¹i ph©n tÝch tr−íc ®Õn nay vÉn ch−a gia nhËp ®¶ng. ý nghÜa lÞch sö - x· héi thËt sù cña sù phª b×nh ®ã, ― v× nh− thÕ NÕu cã, th× c¸c ®ång chÝ sÏ tuyªn bè nh÷ng ng−êi v« s¶n sÏ l¹c ®Ò rÊt xa. Chóng t«i chØ xin hái: c¸c ®ång chÝ "nh÷ng nhµ thuéc §¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng lµ nh÷ng ng−êi v« tr−íc t¸c vµ nh÷ng nhµ c«ng t¸c thùc tiÔn thuéc ph¸i men-sª- s¶n gi¸c ngé. B¶o lµ hä kh«ng "gi¸c ngé chÝnh trÞ", th× thËt lµ lè vÝch", t¹i sao c¸c ®ång chÝ l¹i kh«ng b¾t ®Çu tõ b¶n th©n m×nh? bÞch! Vµ nh− thÕ lµ, che ®Ëy d−íi nh÷ng lêi lÏ ®ao to bóa lín vÒ T¹i sao ng−êi thÇy thuèc l¹i kh«ng tù ch÷a bÖnh cho b¶n th©n "tù th©n tæ chøc" vµ vÒ "tinh thÇn tù chñ" cña chÝnh ®¶ng cña m×nh? Trong tõng c©u, nghÞ quyÕt cña c¸c ®ång chÝ ®Òu lé ra c¸i giai cÊp, trªn thùc tÕ c¸c ®ång chÝ tuyªn truyÒn viÖc ph¸ ho¹i tæ mµ c¸c ®ång chÝ gäi lµ "vai trß thèng trÞ vµ quyÕt ®Þnh cña giíi chøc giai cÊp v« s¶n b»ng c¸ch l«i kÐo nh÷ng nhµ t− t−ëng phi trÝ thøc"! T¹i sao "giíi trÝ thøc" cña c¸c ®ång chÝ l¹i kh«ng b¾t v« s¶n, b»ng c¸ch x¸o trén tinh thÇn tù chñ ch©n chÝnh (cña ®Çu b»ng viÖc rót lui vµ giao cho "nh÷ng phÇn tö v« s¶n" th¶o §¶ng d©n chñ - x· héi) víi tinh thÇn kh«ng tù chñ, víi sù lÖ ra nghÞ quyÕt?? §©u lµ ®iÒu ®¶m b¶o r»ng còng c¸i hiÖn t−îng thuéc vµo t− t−ëng t− s¶n vµ chÝnh trÞ t− s¶n (cña §¶ng x· héi ®ã l¹i sÏ kh«ng t¸i diÔn ë trong nh÷ng c¸i "tù th©n tæ chøc" do chñ nghÜa - c¸ch m¹ng). c¸c ®ång chÝ, "nh÷ng nhµ tr−íc t¸c vµ nh÷ng nhµ c«ng t¸c thùc §Þnh ®i vµo mét phßng, kÕt qu¶ l¹i r¬i vµo mét phßng kh¸c81... tiÔn thuéc ph¸i men-sª-vÝch", th¶o ra?? Hoµn toµn gièng nh− nh÷ng phÇn tö trÝ thøc tr−íc ®©y thuéc La-rin, E-l¬ vµ nhiÒu ng−êi kh¸c ñng hé ®¹i héi c«ng nh©n, "ph¸i kinh tÕ" håi 1895 -1901, hä ®· ®em c¸i tÝnh thiÓn cËn, hoµi "tr¸ch cø" §¶ng d©n chñ - x· héi lµ c−ìng bøc ng−êi ta tiÕp thu nghi, nhót nh¸t, dao ®éng cña hä g¸n cho c«ng nh©n d−íi chiªu nghÞ quyÕt. Vµ v× mét sù phª b×nh nh− thÕ, nhÜrng nhµ tr−íc t¸c bµi "tù th©n tæ chøc", phong trµo "thuÇn tóy c«ng nh©n", v. v. !82 "c−ìng bøc ng−êi ta tiÕp thu" nh÷ng c©u ch÷ míi, nh¹t nhÏo vµ KÕt luËn cña phÇn A lµ: "®¹i héi thõa nhËn nhiÖm vô tr−íc m¾t dµi dßng vÒ "tù th©n tæ chøc"... ThËt lµ kú quÆc! quan träng nhÊt cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga lµ c«ng t¸c kÒ vai §ång thêi khi v¹ch ra "¶nh h−ëng vÒ t− t−ëng vµ chÝnh trÞ" s¸t c¸nh víi nh÷ng phÇn tö tiªn tiÕn cña quÇn chóng c«ng nh©n cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga (tøc lµ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - (ph¶i ch¨ng lµ còng kÒ vai s¸t c¸nh víi c«ng nh©n thuéc §¶ng x· x· héi Nga ch¨ng? hay lµ ë ®©y cè ý lùa chän mét danh tõ réng héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, chø kh«ng ph¶n ®èi hä?) ®Ó ®oµn kÕt r·i h¬n ®Ó kÓ c¶ c¸c ngµi Pr«-c«-p«-vÝch, Cu-xc«-va, Pèt-xª, nh÷ng c«ng nh©n ®ã vµo c¸c tæ chøc ®éc lËp tù chñ, dï r»ng v.v.?) ®èi víi nh÷ng tÇng líp tiªn tiÕn cña giai cÊp v« s¶n, b¶n nghÞ quyÕt còng nãi ®Õn viÖc nªn "thèng nhÊt lùc l−îng" cña nh÷ng tæ chøc Êy, do ®iÒu kiÖn ®Þa ®iÓm vµ thêi gian, ®«i khi cã §¶ng d©n chñ - x· héi Nga "víi nh÷ng phÇn tö gi¸c ngé chÝnh hoÆc ph¶i cã mét tÝnh chÊt khiªm tèn vÒ chÝnh trÞ". trÞ cña giai cÊp v« s¶n" (A, ®iÓm 6). ë ®©y cã c¸i g× lµ døt kho¸t, cô thÓ, v−ît ra ngoµi giíi h¹n C¸c ®ång chÝ, xin h·y thö suy nghÜ, dï lµ mét lÇn vÒ nh÷ng cña sù than thë cña nh÷ng ng−êi trÝ thøc? ý muèn nãi c¸i g×? tõ mµ c¸c ®ång chÝ th−êng dïng trong c¸c c©u nãi cña m×nh! Kh«ng biÕt.
  4. V. I. L ª - n i n Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc 202 203 Chóng ta h·y lÊy c¸c héi tiªu dïng mµ xÐt. Kh«ng nghi ngê mÊt gèc giai cÊp lµ nh÷ng kÎ ®· ph¸ ho¹i rÊt nhiÒu vµ rÊt l©u g× c¶, ®ã lµ sù liªn hîp cña c«ng nh©n. TÝnh chÊt chÝnh trÞ cña phong trµo c«ng nh©n d©n chñ - x· héi ë tÊt c¶ c¸c n−íc ch©u ¢u. c¸c héi ®ã rÊt khiªm tèn. Ph¶i ch¨ng ®ã lµ nh÷ng tæ chøc "®éc Nªn söa ®æi nghÞ quyÕt nh− thÕ nµo? lËp tù chñ"?? §iÒu ®ã cßn tïy thuéc vµo quan ®iÓm. §èi víi Nªn bá nh÷ng c©u nãi su«ng ®i. Nªn nãi mét c¸ch gi¶n ®¬n: nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, chØ cã nh÷ng ®oµn thÓ c«ng nh©n §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i gãp phÇn tæ chøc c¸c ®oµn thÓ c«ng cã ®Çy ®ñ tinh thÇn d©n chñ - x· héi, vµ kh«ng nh÷ng chØ cã nh©n kh¸c nhau, ch¼ng h¹n, nh÷ng héi tiªu dïng, ®ång thêi ®Çy ®ñ "tinh thÇn", mµ cßn cã liªn hÖ víi §¶ng d©n chñ - x· héi th−êng xuyªn quan t©m lµm cho mäi ®oµn thÓ c«ng nh©n ®Òu vÒ s¸ch l−îc, vÒ chÝnh trÞ, th«ng qua con ®−êng gia nhËp §¶ng trë thµnh c¬ së cho chÝnh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, cæ ®éng, tæ d©n chñ - x· héi hoÆc ®i theo s¸t §¶ng d©n chñ - x· héi, th× míi chøc cña §¶ng d©n chñ - x· héi. lµ nh÷ng ®oµn thÓ c«ng nh©n thËt sù ®éc lËp tù chñ. §èi víi nh÷ng ng−êi c«ng ®oµn chñ nghÜa, ®èi víi ph¸i "V« ThËt thÕ, ®ã sÏ lµ mét nghÞ quyÕt "khiªm tèn vÒ chÝnh trÞ", ®Ò"83, ®èi víi nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i Pèt-xª, ®èi víi nh÷ng nh−ng l¹i lµ mét nghÞ quyÕt thiÕt thùc vµ cã tÝnh chÊt d©n chñ - x· héi. Cßn c¸c ngµi chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi "vai trß thèng trÞ ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, ®èi víi "nh÷ng nh©n sÜ tiÕn vµ quyÕt ®Þnh cña giíi trÝ thøc", ― ng−êi ta t×m thÊy ë c¸c ngµi bé kh«ng ®¶ng ph¸i (t− s¶n)" th× tr¸i l¹i, chØ cã nh÷ng ®oµn thÓ c«ng nh©n kh«ng gia nhËp §¶ng d©n chñ - x· héi vµ kh«ng ®i kh«ng ph¶i sù nghiÖp cña giai cÊp v« s¶n mµ lµ nh÷ng lêi nãi theo s¸t ®¶ng Êy, trong chÝnh s¸ch thùc tÕ vµ trong s¸ch l−îc su«ng cña nh÷ng nhµ trÝ thøc. cña m×nh kh«ng cã liªn hÖ chÝnh víi §¶ng d©n chñ - x· héi vµ chØ kh«ng cã liªn hÖ víi §¶ng d©n chñ - x· héi, ― th× míi lµ nh÷ng ®oµn thÓ c«ng nh©n ®éc lËp tù chñ. VÒ phÇn thø hai cña nghÞ quyÕt (B) xin ®Ó l¹i lÇn sau1). Sù kh¸c nhau ®ã cña hai quan ®iÓm kh«ng ph¶i lµ chóng ta bÞa ra. BÊt cø ai còng thõa nhËn r»ng, qu¶ thËt, trong bÊt kú sù "TiÕng vang cña chóng ta", sè 5, Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o "liªn hîp" c«ng nh©n nµo ®−îc thùc hiÖn v× lý do nµy hay lý do ngµy 30 th¸ng Ba 1907 "TiÕng vang cña chóng ta" kh¸c, còng ®Òu cã chÝnh hai quan ®iÓm nh− thÕ, chóng bµi xÝch lÉn nhau vµ ®Êu tranh lÉn nhau ë kh¾p n¬i vµ kh¾p chèn. §ã lµ nh÷ng quan ®iÓm kh«ng dung hßa nhau ®−îc, v× ®èi víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi th× "tÝnh kh«ng ®¶ng ph¸i" (trong s¸ch l−îc vµ trong chÝnh s¸ch nãi chung) chØ lµ h×nh thøc cña sù lÖ thuéc cña c«ng nh©n vµo t− t−ëng t− s¶n, vµo ®−êng lèi chÝnh trÞ t− s¶n, mét h×nh thøc che ®Ëy vµ do ®ã ®Æc biÖt cã h¹i. Tæng kÕt: trong kÕt luËn cña nghÞ quyÕt ®ã kh«ng cã nãi mét tÝ g× vÒ thùc chÊt cña sù viÖc c¶. May l¾m th× kÕt luËn cña nghÞ quyÕt ®ã lµ mét c©u nãi rçng tuÕch. TÖ l¾m th× lµ mét c©u nãi cã h¹i, lµm cho giai cÊp v« s¶n l¹c h−íng, lµm lu mê nh÷ng ch©n lý d©n chñ - x· héi s¬ ®¼ng nhÊt, më toang cöa cho mäi tªn t− s¶n 1) Xem tËp nµy, tr. 204 - 219.
  5. Sù bèi rèi c¸u kØnh 204 205 vµ nãi chung lµ cña nh÷ng lîi Ých côc bé vµ cña nh÷ng nhu cÇu hµng ngµy cña nh÷ng tÇng líp hay nhãm riªng biÖt cña giai cÊp v« s¶n". Nh÷ng tæ chøc quÇn chóng cã thÓ h×nh thµnh trªn c¬ së nh÷ng nhu cÇu cña c¸c nhãm, ®ã lµ nh÷ng tæ chøc g×? ― cã trêi Sù bèi rèi c¸u kØnh mµ biÕt ®−îc. Bao giê ng−êi ta còng hiÓu nhãm lµ mét c¸i g× nhá bÐ, hoµn toµn ®èi lËp víi kh¸i niÖm quÇn chóng. T¸c gi¶ (VÒ vÊn ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n) cña nghÞ quyÕt chØ tu«n ra hÕt ch÷ nµy ®Õn ch÷ nä, mµ kh«ng nghÜ ®Õn néi dung cô thÓ, râ rµng. PhÇn thø hai (B) cña c¸i nghÞ quyÕt mµ ta ®· ph©n tÝch* lµ Sau n÷a, ®iÒu nµy nghÜa lµ thÕ nµo: nh÷ng tæ chøc cã tÝnh dµnh cho vÊn ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n. chÊt quÇn chóng h×nh thµnh trªn c¬ së nh÷ng nhu cÇu cña ®Þa Bän men-sª-vÝch ®· viÕt rÊt nhiÒu vµ nãi rÊt nhiÒu vÒ vÊn ®Ò ph−¬ng? ë ®©y ý muèn nãi ®Õn kiÓu tæ chøc nµo, ― ®iÒu ®ã nµy, thµnh ra còng kh«ng ph¶i lµ kh«ng tèt nÕu cã mét b¶n còng l¹i vÉn kh«ng râ rµng. NÕu muèn nãi ®Õn nh÷ng tæ chøc nghÞ quyÕt thËt sù lµm tæng kÕt, trõ bá nh÷ng sù hiÓu lÇm vµ nh− héi tiªu dïng, c¸c hîp t¸c x·, v. v., th× dÊu hiÖu ®Æc tr−ng bÊt ®ång ý kiÕn trong viÖc gi¶i thÝch t− t−ëng, mét b¶n nghÞ cña nh÷ng tæ chøc Êy hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ ë tÝnh chÊt ®Þa quyÕt gióp cho ®¶ng cã ph−¬ng ch©m chØ ®¹o s¸ng tá vµ cô thÓ. ph−¬ng cña chóng. ViÖc bän men-sª-vÝch yªu thÝch nh÷ng c©u ChØ cÇn nãi r»ng trong b¶n danh môc gÇn ®©y cña nh÷ng s¸ch nãi chung chung vµ lÈn tr¸nh kh«ng tr×nh bµy vÊn ®Ò mét c¸ch b¸o Nga nãi vÒ ®¹i héi c«ng nh©n (trong cuèn "VÒ ®¹i héi c«ng cô thÓ, ― ®ã thuÇn tóy lµ ®Æc ®iÓm cña nh÷ng ng−êi trÝ thøc. nh©n toµn Nga" ®· dÉn ë trªn) ®· kÓ ra ®Õn 15 tªn s¸ch vµ t¹p §Æc ®iÓm nµy hoµn toµn xa l¹ vµ cã h¹i ®èi víi giai cÊp v« s¶n. chÝ gi¶i thÝch vÊn ®Ò nµy theo quan ®iÓm men-sª-vÝch. Theo ®óng nghÜa cña danh tõ th× "nh÷ng tæ chøc c«ng nh©n Chóng ta h·y xÐt xem kÕt qu¶ cña toµn bé cuéc "tranh luËn" cã tÝnh chÊt quÇn chóng h×nh thµnh trªn c¬ së nh÷ng nhu cÇu ®ã. vµ ®ßi hái cña ®Þa ph−¬ng" bao gåm nh÷ng x«-viÕt ®¹i biÓu §iÒu thø nhÊt trong phÇn luËn cø nh− sau: c«ng nh©n. §ã lµ mét kiÓu tæ chøc quÇn chóng cña c«ng nh©n, "nh÷ng tæ chøc c«ng nh©n cã tÝnh chÊt quÇn chóng ph¸t rÊt quen thuéc ë Nga trong thêi ®¹i c¸ch m¹ng. Cã thÓ nãi ch¾c sinh vµ h×nh thµnh chØ trªn c¬ së nh÷ng nhu cÇu vµ ®ßi hái ch¾n r»ng hiÕm cã mét bµi b¸o nãi vÒ ®¹i héi c«ng nh©n vµ vÒ cña nghÒ nghiÖp, ®Þa ph−¬ng (?) vµ cña c¸c nhãm (??) nãi c¸c tæ chøc c«ng nh©n cã tÝnh chÊt quÇn chóng, nãi chung, l¹i chung (?), mµ dÜ nhiªn lµ kh«ng cã ¶nh h−ëng cña c¸c ®¶ng hay bá qua kh«ng ®¶ ®éng g× ®Õn kiÓu tæ chøc ®ã. NghÞ quyÕt ― tùa tæ chøc d©n chñ - x· héi v« s¶n ®èi víi chóng, ― nh÷ng tæ chøc hå nh− ®Ó chÕ giÔu c¸i yªu cÇu tr×nh bµy chÝnh x¸c vµ cô thÓ c«ng nh©n ®ã cã khuynh h−íng trùc tiÕp muèn thu hÑp tÇm nh÷ng t− t−ëng vµ khÈu hiÖu nhÊt ®Þnh ― kh«ng cã mét lêi nµo hiÓu biÕt vµ tÇm nh×n vÒ chÝnh trÞ cña quÇn chóng c«ng nh©n nãi ®Õn c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, kh«ng cã mét lêi nµo trong ph¹m vi nhá hÑp cña nh÷ng lîi Ých nghÒ nghiÖp nãi ®Õn c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn cña c«ng nh©n, v.v.. Thµnh thö ng−êi ta ®· ®Ò ra víi chóng ta mét lêi phª ______ b×nh löng l¬ nµo ®ã ®èi víi mét sè tæ chøc quÇn chóng ®Þa * X em bµi ph©n tÝch phÇn thø nhÊt trªn tê "TiÕng vang cña chóng ph−¬ng nµo ®ã, mµ hoµn toµn kh«ng ®¶ ®éng g× ®Õn vÊn ®Ò ta", sè 5. 1) t¸c dông tÝch cùc, ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña nh÷ng tæ chøc ®ã, v. v.. 1) Xem tËp nµy, tr. 199 - 203.
  6. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 206 207 Sau n÷a, dï c¸c ®ång chÝ cã söa ®æi nh− thÕ nµo ®i n÷a tõng c¶. M−u toan ®Þnh trót lªn ®Çu c«ng nh©n nh÷ng ®iÒu do phÇn cña ®iÒu thø nhÊt hÕt søc vông vÒ trong phÇn luËn cø, th× nh÷ng ng−êi trÝ thøc bÞa ra, ®· bÞ thÊt b¹i. nã vÉn cßn cã mét sai lÇm chung, c¨n b¶n. "Kh«ng cã ¶nh h−ëng Sau n÷a. §¹i héi c«ng nh©n lµ c¸i g×? Môc ®Ých cña ®¹i héi lµ cña c¸c ®¶ng d©n chñ - x· héi v« s¶n" th× kh«ng nh÷ng lµ c¸c tæ "®Æt c¬ së cho sù thèng nhÊt cña c«ng nh©n Nga vÒ chÝnh trÞ". chøc nghÒ nghiÖp, kh«ng nh÷ng lµ c¸c tæ chøc ®Þa ph−¬ng, Nh− thÕ lµ c¶ §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, c¶ cuéc kh«ng nh÷ng lµ c¸c tæ chøc nhãm mµ c¶ nh÷ng tæ chøc chÝnh trÞ, biÓu t×nh ë R«-xtèp n¨m 190284, c¶ nh÷ng cuéc b·i c«ng mïa hÌ cã tÝnh chÊt quÇn chóng, kh«ng ph¶i ®Þa ph−¬ng, còng ®Òu "cã 190385, c¶ ngµy 9 th¸ng Giªng 1905, c¶ cuéc b·i c«ng th¸ng M−êi chiÒu h−íng muèn thu hÑp tÇm m¾t cña c«ng nh©n l¹i". 1905, còng ®Òu ch−a ®Æt ®−îc mét c¬ së nh− vËy! Tõ tr−íc ®Õn Theo ý ®å cña c¸c t¸c gi¶ th× ®iÒu thø nhÊt cña phÇn luËn cø nay lÞch sö ®· diÔn ra, nh−ng b©y giê th× kh«ng cßn lÞch sö n÷a! ph¶i gi¶i thÝch viÖc chuyÓn sang "®¹i héi c«ng nh©n toµn Nga": "C¬ së" së dÜ ®−îc ®Æt ra chØ lµ do ¸c-xen-rèt vµ ®ång bän ®· theo hä th×, nh÷ng tæ chøc ®Þa ph−¬ng, nghÒ nghiÖp vµ nh÷ng nghÜ ra ®¹i héi c«ng nh©n... ThËt lµ cã mét kh«ng hai. tæ chøc kh¸c thu hÑp tÇm m¾t l¹i, do ®ã cÇn ph¶i triÖu tËp ®¹i Sù thèng nhÊt "vÒ chÝnh trÞ" cña c«ng nh©n, thÕ lµ thÕ nµo? héi c«ng nh©n toµn Nga, v.v.. Nh−ng l«-gÝch ®· hoµn toµn ph¶n NÕu c¸c t¸c gi¶ kh«ng ®Æc biÖt ph¸t minh ra nh÷ng thuËt ng÷ l¹i "nh÷ng nhµ tr−íc t¸c vµ nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c thùc tiÔn" míi cho nghÞ quyÕt nµy, th× ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ sù thèng nhÊt ®¸ng t«n kÝnh nhÊt, v× trong c¶ hai tr−êng hîp ®Òu cã thÓ cã xung quanh mét c−¬ng lÜnh vµ mét s¸ch l−îc chÝnh trÞ nhÊt ¶nh h−ëng hoÆc kh«ng cã ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· ®Þnh. VËy th× chÝnh lµ c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc g×? Ph¶i ch¨ng héi! §¸ng lÏ lµ mét sù ®èi chiÕu so s¸nh, th× l¹i thµnh ra mét mí c¸c nhµ trÝ thøc cña chóng ta kh«ng biÕt r»ng tr−íc kia vµ hiÖn bßng bong... nay trªn toµn thÕ giíi vÉn cã sù thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ cña §iÒu thø hai trong phÇn luËn cø nh− sau: c«ng nh©n d−íi ngän cê chÝnh trÞ t− s¶n? Hay ®iÒu ®ã kh«ng "T− t−ëng muèn triÖu tËp ®¹i héi c«ng nh©n toµn Nga ®Ó cã thÓ, t¹i ¸p dông cho n−íc Nga thÇn th¸nh? Do ®ã, ë n−íc Nga thÇn ®¹i héi ®ã, ®Æt c¬ së cho sù thèng nhÊt cña c«ng nh©n Nga vÒ chÝnh trÞ, th¸nh bÊt cø sù thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ nµo cña c«ng nh©n, ®· ®−îc quÇn chóng c«ng nh©n ®ång t×nh; t− t−ëng ®ã sÏ ®Æt c¬ së còng ®Òu lµ sù thèng nhÊt d©n chñ - x· héi ch¨ng? thèng nhÊt cho viÖc x©y dùng tæ chøc cña quÇn chóng c«ng nh©n vµ Nh÷ng t¸c gi¶ ®¸ng th−¬ng cña b¶n nghÞ quyÕt ®ã ®· lÉn ®−a lªn hµng ®Çu tr−íc mÆt hä nh÷ng lîi Ých chung vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n trong cuéc c¸ch m¹ng Nga hiÖn nay". lén mét c¸ch hÕt søc th¶m h¹i nh− vËy v× hä kh«ng d¸m trùc tiÕp nãi râ c¸i t− t−ëng thËt sù lµ c¬ së cña ®¹i héi c«ng nh©n vµ Thø nhÊt, ph¶i ch¨ng c¸i "t− t−ëng" næi tiÕng Êy ®· ®−îc tõ l©u ®· ®−îc nãi lªn bëi nh÷ng ng−êi t¸n thµnh ®¹i héi thµnh quÇn chóng c«ng nh©n ®ång t×nh? Còng trong nghÞ quyÕt ®ã thËt h¬n hoÆc trÎ h¬n vµ nhiÖt t×nh h¬n. T− t−ëng ®ã cho r»ng ®iÒu thø n¨m cña phÇn luËn cø cã nãi: "nguyÖn väng cña ®¹i héi c«ng nh©n ph¶i lµ ®¹i héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i. chÝnh b¶n th©n c«ng nh©n muèn triÖu tËp nã (®¹i héi c«ng ThËt thÕ, cã ®¸ng nãi mét c¸ch nghiªm chØnh ®Õn ®¹i héi c«ng nh©n) ch−a biÓu hiÖn b»ng mét hµnh ®éng thùc tÕ quan nh©n cña ®¶ng kh«ng?? träng nµo ®ã cña hä ®Ó chuÈn bÞ triÖu tËp ®¹i héi". T×nh cê ë ®©y l¹i nãi ®óng sù thËt. VÒ ®¹i héi c«ng nh©n th× ®· Nh−ng bän men-sª-vÝch ë n−íc ta l¹i kh«ng d¸m c«ng khai cã nhiÒu bµi viÕt cña c¸c nhµ trÝ thøc, nh−ng kh«ng cã mét nãi th¼ng c¸i sù thËt : "sù thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ kh«ng cã tÝnh hµnh ®éng thùc tÕ, quan träng nµo cña chÝnh b¶n th©n c«ng nh©n chÊt ®¶ng ph¸i cña c«ng nh©n"...
  7. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 208 209 PhÇn cuèi cña ®iÒu thø hai viÕt: t− t−ëng muèn triÖu tËp ®¹i víi viÖc thÝ nghiÖm triÖu tËp ®¹i héi kh«ng ®¶ng ph¸i, sÏ kh«ng héi "sÏ ®Æt c¬ së thèng nhÊt cho viÖc x©y dùng tæ chøc cña quÇn thùc hiÖn ®−îc sù thèng nhÊt thùc sù, kh«ng thèng nhÊt ®−îc chóng c«ng nh©n vµ ®−a lªn hµng ®Çu tr−íc m¾t hä nh÷ng lîi quan ®iÓm vÒ "lîi Ých vµ nhiÖm vô". Ých chung vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n...". Tr−íc §−¬ng nhiªn cã thÓ nãi: cuéc ®Êu tranh cña c¸c ®¶ng t¹i ®¹i hÕt lµ viÖc x©y dùng tæ chøc, råi sau ®ã ®Õn nh÷ng nhiÖm vô, héi c«ng nh©n sÏ khiÕn cho §¶ng d©n chñ - x· héi cã mét tøc lµ c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc! Cã nªn nãi ng−îc l¹i kh«ng, tr−êng ho¹t ®éng réng r·i h¬n vµ sÏ khiÕn cho hä thu ®−îc th−a c¸c ®ång chÝ "nh÷ng nhµ tr−íc t¸c vµ nh÷ng nhµ lµm c«ng th¾ng lîi. NÕu c¸c anh nh×n ®¹i héi c«ng nh©n nh− thÕ, th× cÇn t¸c thùc tiÔn"? H·y suy nghÜ kü xem: cã thÓ thèng nhÊt viÖc x©y ph¶i nãi th¼ng ®iÒu ®ã, ®õng cã høa ch¾c c¸i câi thiªn ®−êng dùng tæ chøc kh«ng, nÕu quan niÖm vÒ lîi Ých vµ vÒ nhiÖm vô tèt ®Ñp mµ "c¬ së thèng nhÊt" sÏ ®em l¹i. NÕu c¸c anh kh«ng cña giai cÊp kh«ng thèng nhÊt? H·y suy nghÜ kü ®i, c¸c anh sÏ nãi th¼ng ra ®iÒu ®ã, th× sÏ cã nguy c¬ lµ: nh÷ng c«ng nh©n ®· nhËn thÊy râ lµ kh«ng thÓ ®−îc. bÞ rèi trÝ vµ mª muéi bëi nh÷ng lêi høa hÑn, ®Õn dù ®¹i héi Mµ nh÷ng ®¶ng kh¸c nhau l¹i hiÓu mét c¸ch kh¸c nhau thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ, l¹i sÏ thÊy trªn thùc tÕ nh÷ng bÊt ®ång ý kiÕn to lín vµ kh«ng thÓ ®iÒu hßa ®−îc vÒ chÝnh trÞ, sÏ thÊy lµ nh÷ng lîi Ých chung vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n trong cuéc c¸ch m¹ng hiÖn t¹i. Ngay c¶ trong mét §¶ng c«ng bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, v. v., kh«ng thÓ thèng nhÊt ngay lËp tøc ®−îc vµ sÏ thÊt nh©n d©n chñ - x· héi Nga thèng nhÊt th× bän men-sª-vÝch, bän väng ra vÒ. Hä sÏ ra vÒ víi nh÷ng lêi nguyÒn rña c¸c nhµ trÝ theo ph¸i T¬-rèt-xki vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch còng hiÓu nh÷ng nhiÖm vô ®ã mét c¸ch kh¸c nhau. C¸c ®ång chÝ h·y suy thøc ®· lõa dèi hä, nguyÒn rña "chÝnh trÞ" nãi chung, chñ nghÜa nghÜ kü xem: cã thÓ nµo nh÷ng bÊt ®ång ý kiÕn ®ã l¹i kh«ng x· héi nãi chung. KÕt qu¶ kh«ng thÓ tr¸nh khái cña sù thÊt ®−îc ph¶n ¸nh trong ®¹i héi c«ng nh©n? kh«ng xuÊt hiÖn trong väng ®ã sÏ lµ tiÕng h« to: ®¶ ®¶o chÝnh trÞ! ®¶ ®¶o chñ nghÜa x· ®¹i héi ®ã? kh«ng trë nªn phøc t¹p h¬n do nh÷ng bÊt ®ång ý héi! nh÷ng c¸i ®ã sÏ chia rÏ c«ng nh©n chø kh«ng thèng nhÊt kiÕn víi bän v« chÝnh phñ, bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, c«ng nh©n! §iÒu ®ã lµm cho bÊt kú nh÷ng h×nh thøc nguyªn ph¸i lao ®éng, v.v., v.v.. Cã thÓ nµo "t− t−ëng muèn triÖu tËp thñy nµo cña chñ nghÜa c«ng liªn thuÇn tóy hoÆc cña chñ nghÜa ®¹i héi c«ng nh©n" hoÆc viÖc triÖu tËp ®¹i héi Êy l¹i trõ bá ®−îc c«ng ®oµn ng©y th¬ còng ®Òu sÏ ®−îc t¨ng c−êng. nh÷ng bÊt ®ång ý kiÕn ®ã? §−¬ng nhiªn, cuèi cïng §¶ng d©n chñ - x· héi sÏ th¾ng tÊt Vµ nh− thÕ lµ lêi høa hÑn cña t¸c gi¶ cña b¶n nghÞ quyÕt: "t− c¶, sÏ chÞu ®−îc mäi sù thö th¸ch, sÏ ®oµn kÕt ®−îc toµn thÓ t−ëng muèn triÖu tËp ®¹i héi sÏ ®Æt c¬ së thèng nhÊt, v. v.", sÏ c«ng nh©n l¹i. Nh−ng ph¶i ch¨ng ®ã lµ lý do ®Ó tiÕn hµnh mét lµ ®iÒu m¬ −íc ng©y th¬ cña nhµ trÝ thøc hoµn toµn cßn trÎ vµ chÝnh s¸ch m¹o hiÓm? say mª cuèn s¸ch cuèi cïng võa míi ®äc, hoÆc sÏ lµ ®iÒu mÞ §iÒu thø ba trong phÇn luËn cø nh− sau: d©n, tøc lµ l«i kÐo quÇn chóng b»ng nh÷ng lêi høa hÑn kh«ng "khi ®Ò ra cho nh÷ng ho¹t ®éng tæ chøc ph©n t¸n cña quÇn thùc hiÖn ®−îc. chóng x· héi - tÝch cùc (nãi nh− thÕ lµ "®Ó cho cã tÝnh chÊt quan Kh«ng, c¸c ®ång chÝ ¹. ChØ cã cuéc ®Êu tranh thùc sù míi träng"!) cña giai cÊp v« s¶n mét môc tiªu thèng nhÊt cô thÓ lµ thèng nhÊt ®−îc. ChØ cã sù ph¸t triÓn cña c¸c ®¶ng, cuéc ®Êu triÖu tËp ®¹i héi toµn thÓ cña c«ng nh©n (kh«ng cßn lµ toµn Nga tranh l©u dµi cña c¸c ®¶ng trong nghÞ viÖn vµ ngoµi nghÞ viÖn, n÷a, mµ ®· lµ toµn thÓ! tøc lµ ®¹i héi toµn thÓ c¸c ®¶ng ph¸i hay chØ cã cuéc tæng b·i c«ng, v. v., míi thèng nhÊt ®−îc. Nh−ng
  8. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 210 211 "mÞ d©n vÒ mÆt ruéng ®Êt"... §ã lµ kÕt luËn cña c¸i t− t−ëng hçn lµ ®¹i héi kh«ng ®¶ng ph¸i? §õng sî g× c¶, c¸c ®ång chÝ ¹!), th× lo¹n cña ®ång chÝ La-rin" sù tuyªn truyÒn vµ cæ ®éng cho viÖc triÖu tËp ®¹i héi l¹i thóc ®Èy m¹nh mÏ nguyÖn väng cña c¸c tÇng líp ®ã muèn ®i tíi tù H×nh nh− ®ñ råi th× ph¶i? La-rin ®· bÞ bän men-sª-vÝch kÕt th©n tæ chøc (cã nghÜa lµ kh«ng cã ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n téi lµ mÞ d©n vµ lµ m¹o hiÓm chñ nghÜa v× ®¬n thuèc, ph−¬ng chñ - x· héi, v× nh− thÕ th× sÏ kh«ng ph¶i lµ tù th©n tæ chøc thuèc v¹n øng vµ nh÷ng lêi t¸n tông kh¸c nãi ®Õn chÝnh chñ ch¨ng?) vµ ®Ò cao tÝnh tÝch cùc cña c¸c tÇng líp Êy vÒ mÆt ®ã". nghÜa m¹o hiÓm. §ã gäi lµ göi tõ P«n-ti ®Õn Pi-l¸t. §iÒu thø hai: ®¹i héi c«ng Thµnh ra ng¾m mét ®»ng l¹i tróng mét nÎo! Qu¶ thËt, ng−êi nh©n sÏ ®Æt c¬ së thèng nhÊt. §iÒu thø ba: sù thèng nhÊt trªn cña m×nh mµ còng kh«ng nhËn ra ®−îc. H·y chó ý thªm r»ng c¸i môc tiªu cô thÓ lµ ®¹i héi c«ng nh©n sÏ thóc ®Èy ®i tíi tù nÕu nh− ®èi víi nh÷ng ng−êi th¶o ra nghÞ quyÕt, La-rin bÞ liÖt th©n tæ chøc. Tù th©n tæ chøc ®Ó lµm g×? §Ó cho ®¹i héi c«ng vµo trong sè nh÷ng kÎ m¹o hiÓm vµ mÞ d©n, th× E-l¬ vµ ®ång bän nh©n. §¹i héi c«ng nh©n ®Ó lµm g×? §Ó tù th©n tæ chøc. NghÞ l¹i cßn ®i xa h¬n La-rin nhiÒu. E-l¬ viÕt th¼ng ("§¹i héi c«ng quyÕt cña c¸c tr−íc t¸c gia ph¶n ®èi sù thèng trÞ cña giíi trÝ nh©n toµn Nga", M¸t-xc¬-va, 1907) ra r»ng cã hai ph¸i trong vÊn thøc ®Ó lµm g×? §Ó cho c¸c phÇn tö trÝ thøc tù tháa m·n. ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n, r»ng hä, ph¸i men-sª-vÝch M¸t-xc¬-va, §iÒu thø t−: kh«ng ®ång ý víi "ph¸i Pª-tÐc-bua" (tr. 10), mµ còng kh«ng ®ång ý víi La-rin. "Ph¸i Pª-tÐc-bua", theo nh− lêi hä nãi, chØ muèn ®¹i "Do t− t−ëng vÒ ®¹i héi c«ng nh©n ngµy cµng lan réng trong héi cña ®éi tiÒn phong cña c«ng nh©n, mµ ®Êy còng chØ lµ "biÕn c«ng nh©n, nªn th¸i ®é tiªu cùc vµ nhÊt lµ th¸i ®é thï h»n cña t−íng cña ®¹i héi ®¶ng" mµ th«i (tr. 10 - 11). La-rin "ë Pª-tÐc-bua c¸c ®¶ng (?? in sai ch¨ng? §¶ng d©n chñ - x· héi ch¨ng?) ®èi bÞ coi lµ mét kÎ dÞ gi¸o vµ lµ kÎ cã th¸i ®é dung tóng" (tr. 10). La- víi nh÷ng m−u toan thùc hiÖn t− t−ëng ®ã cã thÓ më ra cho rin muèn thµnh lËp "®¶ng c«ng nh©n toµn Nga". Ph¸i M¸t-xc¬-va bän m¹o hiÓm v« nguyªn t¾c mét kh¶ n¨ng rÊt to lín ®Ó thóc th× muèn liªn minh c«ng nh©n toµn Nga. ®Èy c«ng nh©n ®i vµo con ®−êng sai lÇm, vµ cã thÓ lµm cho Thö hái, nÕu ng−êi ta ®· "t« ®iÓm" La-rin nh− vËy trong "TiÕng c«ng nh©n r¬i vµo tay nhiÒu kÎ mÞ d©n". vang", th× ng−êi ta sÏ cßn ®−a E-l¬, A-kh¬-mÐt Tx., ¸c-khan-ghen- §ã lµ ®iÒu cùc kú c¸u kØnh. Mµ néi dung cña nã lµ t×nh tr¹ng xki, X«-l«-min vµ ®ång bän ®i ®Õn ®©u? Thµnh thö c¶ La-rin, c¶ ph¸i bèi rèi c¸u kØnh. ChÝnh b¶n th©n còng kh«ng biÕt râ lµ m¾ng ai, M¸t-xc¬-va ®Òu r¬i vµo c¸i ®iÒu thø t− kh¾c nghiÖt! do ®ã thµnh ra tù m×nh l¹i b¾n vµo ng−êi cña m×nh. Nh−ng, th−a c¸c ®ång chÝ ®¸ng mÕn, nÕu c¸c ®ång chÝ næi LÊy tËp s¸ch "TiÕng vang"86 míi ®©y (V) ra mµ xÐt. E. Ts¸c-xki c¸u lªn vµ chª tr¸ch trong nghÞ quyÕt cña m×nh "con ®−êng sai ph¶n ®èi I-u. La-rin nh− sau: I-u. La-rin "bçng nhiªn ph¸t hiÖn ra lÇm", th× Ýt ra c¸c ®ång chÝ còng ph¶i nãi xem ®©u lµ con ®−êng mét ph−¬ng thuèc v¹n øng vÒ tæ chøc"... "mét ®¬n thuèc bÊt ®óng ®¾n chø. NÕu kh«ng, sù bèi rèi c¸u kØnh cña c¸c ®ång chÝ ngê"... "mét mí bßng bong"... "I-u. La-rin kh«ng nhËn thÊy r»ng sÏ trë nªn hoµn toµn lè bÞch. Cßn c¸c ®ång chÝ, tuy b¸c bá c¶ «ng ta ®Ò nghÞ dïng hµnh ®éng "tù gi¸c" ®Ó cñng cè nh÷ng xu "liªn minh c«ng nh©n toµn Nga" lÉn "®¶ng c«ng nh©n toµn h−íng tù ph¸t cña c¸ch m¹ng, trùc tiÕp thï ®Þch víi sù nghiÖp Nga", nh−ng l¹i kh«ng cã mét lêi nãi râ c¸c ®ång chÝ chñ ®oµn kÕt giai cÊp cña quÇn chóng c«ng nh©n. Vµ tÊt c¶ ®iÒu ®ã tr−¬ng ®¹i héi c«ng nh©n lµ v× môc ®Ých thùc tÕ g×! ®Òu lµ v× lîi Ých cña ®¹i héi c«ng nh©n"... "Dï thÕ nµo th× tr−íc Nh÷ng kÎ mÞ d©n vµ nh÷ng kÎ m¹o hiÓm cã thÓ lîi dông m¾t chóng ta còng lµ c¸i c¬ së v« cïng thuËn lîi cho mäi lo¹i
  9. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 212 213 ®¹i héi c«ng nh©n ®Ó ®¹t ®Õn nh÷ng môc ®Ých sai lÇm. Do ®ã nh©n, ph©n tÝch vÊn ®Ò mét c¸ch toµn diÖn, gi¶i thÝch ý nghÜa chóng ta, nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi, chóng ta ph¶i ®ång cña ®¹i héi c¶ "vÒ chÝnh trÞ chung" lÉn vÒ tæ chøc, c¶ th¸i ®é ®èi t×nh víi ®¹i héi c«ng nh©n, mµ kh«ng ®Ò ra cho ®¹i héi ®ã víi §u-ma lÉn th¸i ®é ®èi víi ®¶ng vµ th¸i ®é ®èi víi "tÝnh tù ph¸t tiÓu t− s¶n" ― vµ bçng nhiªn, víi sù gióp ®ì cña ¸c-xen- nh÷ng môc ®Ých nµo c¶... C¸c ®ång chÝ xem, nghÞ quyÕt men-sª- vÝch ®óng lµ mí s−u tËp tÊt c¶ mäi c¸i hæ lèn. rèt, diÔn ra mét b−íc ngoÆt lín lao biÕt chõng nµo! Chóng t«i lo r»ng nÕu tõ tr−íc ®Õn nay mét m×nh La-rin "næi §iÒu thø n¨m: lo¹n" (xin nhí lµ: "kÎ dÞ gi¸o vµ kÎ cã th¸i ®é dung tóng") chèng chñ nghÜa men-sª-vÝch quan ph−¬ng1), th× b©y giê sù næi lo¹n "mÆt kh¸c, nh÷ng nhiÖm vô cña ®¹i héi c«ng nh©n, nh÷ng ®ã ®· biÕn thµnh khëi nghÜa... ¸c-xen-rèt ®· høa hÑn tinh thÇn ph−¬ng thøc vµ ph−¬ng ph¸p chuÈn bÞ ®¹i héi Êy h·y cßn ch−a ®−îc s¸ng tá trong nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi (å, mµ tÊt c¶ tù chñ vµ mét ®¹i héi thËt sù c«ng nh©n chèng l¹i sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc, ― mµ b©y giê th× c¸c tr−íc t¸c gia "ph¸i Pª-tÐc- ®Òu ®· hÕt søc s¸ng tá, ®Õn nçi La-rin vµ ph¸i M¸t-xc¬-va ®· bua" quyÕt ®Þnh vµ gi¶i thÝch lµ nªn hiÓu tinh thÇn tù chñ ®ã... chØ ra mét c¸ch râ rµng nh÷ng nhiÖm vô cña ®¹i héi, nh÷ng víi sù cho phÐp cña c¸i ®¶ng "trÝ thøc" ®· bÞ l¨ng m¹! ph−¬ng thøc vµ ph−¬ng ph¸p! Kh«ng viÖc g× ph¶i róc ®Çu d−íi c¸nh c¶, c¸c ®ång chÝ "ph¸i Pª-tÐc-bua" ¹. Nh÷ng con vÞt con do * * ¸c-xen-rèt Êp ra còng kh«ng do ®ã mµ biÕt v−ît tõ d−íi ao lªn * trªn bê ®−îc!). NguyÖn väng cña chÝnh b¶n th©n c«ng nh©n LÏ tù nhiªn tõ c¸i luËn cø nh− vËy sÏ rót ra ®−îc mét kÕt muèn triÖu tËp ®¹i héi ch−a biÓu hiÖn b»ng mét hµnh ®éng luËn thËt lµ buån c−êi: thùc tÕ quan träng nµo ®ã cña hä ®Ó chuÈn bÞ triÖu tËp ®¹i héi, "XuÊt ph¸t tõ tÊt c¶ nh÷ng lý do ®ã, ®¹i héi §¶ng c«ng nh©n vµ chØ trong tr−êng hîp viÖc triÖu tËp ®¹i héi ®−îc chuÈn bÞ d©n chñ - x· héi Nga ®Ò nghÞ c¸c ®ång chÝ c«ng nh©n vµ trÝ thøc th«ng qua tinh thÇn tù chñ vÒ mÆt tæ chøc cña chÝnh nh÷ng (ph¶i ch¨ng nh− thÕ? lêi lÏ cña nh÷ng chiÕn sÜ ph¶n ®èi "sù tÇng líp gi¸c ngé cña giai cÊp v« s¶n, víi sù gióp ®ì m¹nh mÏ thèng trÞ" cña giíi trÝ thøc thËt lµ tö tÕ biÕt bao!) tiÕn hµnh vµ cã kÕ ho¹ch cña ®¶ng, chØ trong tr−êng hîp nh− thÕ th× ®¹i (nh−ng kh«ng ph¶i theo kiÓu La-rin vµ kh«ng ph¶i theo kiÓu A- héi míi thËt sù ― chø kh«ng ph¶i t−ëng t−îng ra ― lµ ng−êi nãi kh¬-mÐt!) th¶o luËn mét c¸ch toµn diÖn nh÷ng vÊn ®Ò cã quan lªn ý chÝ tËp thÓ cña c¸c tÇng líp gi¸c ngé cña giai cÊp v« s¶n vµ hÖ ®Õn c−¬ng lÜnh vµ nhiÖm vô cña ®¹i héi c«ng nh©n, ®Õn c«ng míi phôc vô sù nghiÖp thèng nhÊt giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n". t¸c tuyªn truyÒn, cæ ®éng vµ tæ chøc ®Ó chuÈn bÞ ®¹i héi, vµ cã §ã thËt lµ: ®Çu voi ®u«i chuét. La-rin vµ ph¸i trÎ ë M¸t-xc¬- quan hÖ ®Õn ph−¬ng thøc vµ ph−¬ng ph¸p triÖu tËp ®¹i héi. va võa míi biÓu hiÖn "tinh thÇn tù chñ", th× ph¸i Pª-tÐc-bua ®· §ång thêi, ®¹i héi ®¶ng cho r»ng c¸c c¬ quan ®¶ng cã nghÜa la to lªn víi hä r»ng: h·y h−îm! c¸c anh ch−a ph¶i lµ ng−êi nãi vô ph¶i hÕt søc ñng hé tÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, cæ lªn ý chÝ tËp thÓ! c¸c anh h·y cßn ch−a nãi ®−îc râ rµng! viÖc ®éng vµ tæ chøc, nh»m tiÕn hµnh chuÈn bÞ triÖu tËp ®¹i héi c«ng triÖu tËp ®¹i héi (kh«ng ®¶ng ph¸i) ch−a ®−îc sù gióp ®ì m¹nh nh©n; sù cæ ®éng thï ®Þch chèng l¹i nh÷ng ho¹t ®éng lo¹i mÏ cña ®¶ng! ®ã, vÒ nguyªn t¾c lµ kh«ng thÓ dung thø ®−îc, v× nã muèn duy E-l¬, A-kh¬-mÐt Tx. vµ ®ång bän, nh÷ng ®ång chÝ thËt ®¸ng 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t.14, th−¬ng! Hä vèn rÊt vui vÎ, víi nhiÖt t×nh l«i cuèn cña tuæi trÎ tr. 217. hä vung tay lªn, xuÊt b¶n trän c¶ hai tËp bµi nãi vÒ ®¹i héi c«ng
  10. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 214 215 §ã lµ kÕt luËn cuèi cïng cña "chñ nghÜa men-sª-vÝch quan tr× vµ cñng cè chÕ ®é ®¶ng ®· lçi thêi trong §¶ng d©n chñ - x· ph−¬ng". héi Nga, c¸i chÕ ®é ®· trë thµnh kh«ng dung hîp ®−îc n÷a víi tr×nh ®é ph¸t triÓn hiÖn t¹i vµ víi nhu cÇu tËp hîp nh÷ng phÇn * * tö v« s¶n ë trong ®¶ng vµ xung quanh ®¶ng, còng nh− víi nhu * cÇu cña c¸ch m¹ng. B»ng c¸ch nãi quanh, nh÷ng nhµ tr−íc t¸c men-sª-vÝch ®· Nh− thÕ lµm sao mµ kh«ng gäi ®ã lµ sù bèi rèi c¸u kØnh kia tµi t×nh l¶ng tr¸nh mét vÊn ®Ò ®· chÝn muåi vµ ®· ®−îc ®Æt ra chø? Lµm sao mµ kh«ng chÕ giÔu c¸i nghÞ quyÕt nh− thÕ kia chø? trong sinh ho¹t còng nh− trong s¸ch b¸o: cÇn cã §¶ng c«ng §¹i héi §¶ng cÊm b¶o vÖ chÕ ®é ®¶ng ®· lçi thêi lµ c¸i chÕ nh©n d©n chñ - x· héi ®éc lËp hay lµ thay thÕ nã b»ng mét tæ ®é mµ chÝnh b¶n th©n ®¹i héi ®ã ®· th«ng qua! chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp v« s¶n (cã ph−¬ng §¹i héi ®¶ng kh«ng ®Ò ra mét sù c¶i c¸ch nµo ®èi víi c¸i chÕ ¸n lµ: lµm cho nã lÖ thuéc vµo mét tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ®é lçi thêi ®ã c¶, ngay c¶ c¸i "®¹i héi c«ng nh©n" næi tiÕng (nh»m ph¸i cña giai cÊp v« s¶n)? thùc hiÖn mét "sù thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ" kh«ng thÓ hiÓu ®−îc), NghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch cña chóng ta c«ng khai ®Ò xuÊt vÊn nã còng g¸c l¹i vµ ®ång thêi yªu cÇu ñng hé... "ho¹t ®éng"! ®Ò ®ã, ®· gi¶i quyÕt nã mét c¸ch trùc tiÕp vµ râ rµng. ë ®©y, lÈn Lêi cµu nhµu thËt sù bÊt lùc cña nh÷ng ng−êi trÝ thøc lµ: t«i tr¸nh vÊn ®Ò lµ v« Ých, ― do hoang mang hay lµ do "dung hßa" kh«ng b»ng lßng c¸i chÕ ®é ®¶ng lçi thêi hiÖn nay, kh«ng muèn cã thiÖn ý mµ sinh ra loanh quanh, th× còng thÕ th«i. LÈn tr¸nh duy tr× vµ cñng cè chÕ ®é Êy! ― TuyÖt. C¸c anh kh«ng muèn lµ v« Ých, v× sù thay thÕ ®· ®−îc ®Ò xuÊt vµ c«ng t¸c ®Ó thùc duy tr×, tøc lµ c¸c anh ®Ò nghÞ nh÷ng ®iÒu söa ®æi râ rµng, hiÖn mét sù thay thÕ nh− thÕ còng ®ang ®−îc tiÕn hµnh råi. chóng t«i s½n lßng th¶o luËn nh÷ng ®iÒu söa ®æi Êy. Xin c¸c Nh÷ng con gµ Êp trÝ thøc men-sª-vÝch ®· Êp ra nh÷ng con vÞt anh h·y nãi ®i xem c¸c anh mong muèn lo¹i ®¹i héi c«ng nh©n con. Nh÷ng con vÞt con ®ã ®· b¬i trªn n−íc råi. Nh÷ng con gµ nh− thÕ nµo? ― §iÒu ®ã h·y cßn ch−a râ rµng... nguyÖn väng Êp tÊt ph¶i lùa chän: ë d−íi n−íc hay lµ ë trªn c¹n? C©u tr¶ lêi ch−a ®−îc biÓu hiÖn ra... viÖc triÖu tËp ch−a ®−îc chuÈn bÞ. Nªn cña hä (c©u tr¶ lêi Êy cã thÓ diÔn ®¹t ®−îc mét c¸ch kh¸ chÝnh tiÕn hµnh th¶o luËn. ― TuyÖt. Th−a c¸c ®ång chÝ th©n mÕn, ®Ó x¸c b»ng nh÷ng lêi nãi nh− thÕ nµy: còng kh«ng ph¶i ë d−íi "tiÕn hµnh th¶o luËn", ®óng lµ kh«ng cÇn cã nghÞ quyÕt nãi vÒ n−íc vµ còng kh«ng ph¶i ë trªn c¹n, mµ lµ ë trong bïn), kh«ng ®iÒu Êy, v× kh«ng cã nghÞ quyÕt th× chóng ta còng th¶o luËn tõ ph¶i lµ mét c©u tr¶ lêi, mµ lµ mét sù kÐo dµi tr× ho·n. l©u råi. Nh−ng ®¶ng c«ng nh©n ®©u cã ph¶i lµ c©u l¹c bé ®Ó c¸c ¸c-xen-rèt kh«ng thÓ khèng chÕ ®−îc La-rin. La-rin kh«ng nhµ trÝ thøc tiÕn hµnh "th¶o luËn", ®ã lµ tæ chøc chiÕn ®Êu cña thÓ khèng chÕ ®−îc E-l¬, A-kh¬-mÐt Tx. vµ ®ång bän. C¸i bän giai cÊp v« s¶n. Th¶o luËn lµ tèt nh−ng ph¶i sèng vµ hµnh sau cïng nµy kh«ng thÓ khèng chÕ ®−îc bän v« chÝnh phñ - ®éng. VËy cã thÓ sèng vµ hµnh ®éng ë trong mét tæ chøc ®¶ng c«ng ®oµn chñ nghÜa. nh− thÕ nµo? ë c¸i tæ chøc ®¶ng tr−íc ®©y ®−îc ch¨ng? ― ë d−íi n−íc hay ë trªn c¹n, th−a c¸c ngµi! Kh«ng ®−îc b¶o vÖ tæ chøc lçi thêi tr−íc ®©y, kh«ng ®−îc duy tr× vµ cñng cè nã ! ― TuyÖt l¾m, v. v.. Chóng t«i muèn tiÕn hµnh ë trªn c¹n. Chóng t«i xin ®o¸n tr−íc lµ c¸c ngµi cµng sèt s¾ng, cµng kiªn quyÕt bß vµo vòng §óng lµ chuyÖn con cµ con kª. Nhµ trÝ thøc tøc bùc vµ næi bïn bao nhiªu th× c¸c ngµi sÏ l¹i cµng nhanh chãng quay trë vÒ c¸u ®èi víi tÝnh do dù cña chÝnh b¶n th©n m×nh, ®èi víi sù bèi rèi hoang mang cña chÝnh b¶n th©n m×nh. trªn c¹n bÊy nhiªu.
  11. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 216 217 Ad 1) 1) ë mét bé phËn cña ph¸i "®¹i héi c«ng nh©n" biÓu "§Ó më réng vµ cñng cè ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· hiÖn râ rµng sù mÖt mái ch¸n n¶n ®èi víi c¸ch m¹ng vµ lßng héi ®èi víi qu¶ng ®¹i quÇn chóng giai cÊp v« s¶n", chóng t«i mong muèn b»ng mäi gi¸ hîp ph¸p hãa ®¶ng, vøt bá cho b»ng kh«ng ®Ò nghÞ thay thÕ §¶ng d©n chñ - x· héi b»ng "®¶ng c«ng ®−îc mäi chÕ ®é céng hßa, mäi nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n, v. v.. nh©n" kiÓu kh«ng ®¶ng ph¸i, kh«ng ®Ò nghÞ thµnh lËp "liªn §¹i héi hîp ph¸p cña c«ng nh©n lµ thñ ®o¹n tiÖn lîi ®Ó ®¹t môc minh c«ng nh©n toµn Nga" ®øng trªn ®¶ng, kh«ng ®Ò nghÞ triÖu ®Ých ®ã. Do ®ã (mét phÇn còng do nguyªn nh©n thø hai) nh÷ng tËp ®¹i héi c«ng nh©n nh»m nh÷ng môc ®Ých kh«ng râ rµng, ng−êi lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n, nh÷ng ng−êi thuéc mµ lµ ®Ò nghÞ mét c¸i g× ®¬n gi¶n, b×nh th−êng, kh«ng cã chót ph¸i "V« ®Ò" ― ph¸i BÐc-stanh (trong tê "®ång chÝ", v. v.) vµ g× lµ viÓn v«ng trèng rçng: cÇn ph¶i, "mét mÆt t¨ng c−êng c«ng bän d©n chñ - lËp hiÕn ®Òu biÓu thÞ ®ång t×nh ®èi víi ®¹i héi t¸c tæ chøc cña c¸c c«ng ®oµn, c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ cæ ®éng c«ng nh©n Êy. cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong c¸c tæ chøc Êy, mÆt kh¸c l«i kÐo Ad 2) LÊy h×nh thøc lÞch sö thø nhÊt cña chñ nghÜa c¬ héi nh÷ng tÇng líp quÇn chóng ngµy cµng ®«ng ®¶o cña giai cÊp trong §¶ng d©n chñ - x· héi Nga ra mµ xÐt. Trong b−íc ®Çu cña c«ng nh©n vµo mäi lo¹i tæ chøc cña ®¶ng" (®iÓm cuèi cïng cña phong trµo quÇn chóng c«ng nh©n (nöa cuèi nh÷ng n¨m 90 cña nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch). thÕ kû võa qua) ®· sinh ra c¸i chñ nghÜa c¬ héi ®ã d−íi h×nh §èi víi nh÷ng nhµ trÝ thøc hiÒn lµnh th× ®iÒu ®ã h×nh nh− lµ thøc "chñ nghÜa kinh tÕ" vµ chñ nghÜa Xt¬-ru-vª 87. Lóc bÊy giê, qu¸ "lçi thêi", qu¸ tÎ ng¾t. MÆc cho hä cø tha hå v¹ch ra nh÷ng c¶ Plª-kha-nèp, c¶ ¸c-xen-rèt vµ tÊt c¶ nh÷ng ng−êi theo ph¸i dù ®Þnh, kÕ ho¹ch viÓn v«ng: chóng t«i sÏ ®i theo c«ng nh©n vµ "Tia löa" cò 88 ®Òu ®· nhiÒu lÇn lµm s¸ng tá mèi quan hÖ gi÷a sÏ ®Õn dù "®¹i héi c«ng nh©n" (nÕu ®¹i héi ®−îc tiÕn hµnh), t¹i hai thø chñ nghÜa ®ã. "Credo"2) næi tiÕng cña Pr«-c«-p«-vÝch - ®ã chóng t«i sÏ lÊy thùc tÕ chøng minh r»ng nh÷ng lêi dù ®o¸n Cu-xc«-va (1899 - 1900) ®· nãi lªn mèi quan hÖ ®ã mét c¸ch næi cña chóng t«i lµ ®óng vµ... vµ sÏ cïng víi nh÷ng c«ng nh©n bÞ bËt: cø ®Ó cho giíi trÝ thøc vµ ph¸i tù do tiÕn hµnh ®Êu tranh vì méng (nãi cho ®óng h¬n: bÞ thÊt väng ®èi víi mét sè c¸c chÝnh trÞ, cßn c«ng nh©n th× tiÕn hµnh ®Êu tranh kinh tÕ. §¶ng l·nh tô trÝ thøc) quay trë vÒ c¸i c«ng t¸c "lçi thêi" trong c¸c c«ng nh©n cã tÝnh chÊt chÝnh trÞ lµ ®iÒu bÞa ®Æt cña nh÷ng phÇn c«ng ®oµn vµ trong c¸c tæ chøc cña ®¶ng ®ñ mäi lo¹i. tö trÝ thøc c¸ch m¹ng. * * Trong c¸i "Credo" kinh ®iÓn Êy ®· biÓu hiÖn mét c¸ch râ rµng ý nghÜa lÞch sö vµ ý nghÜa giai cÊp cña sù say mª cña giíi trÝ thøc ®èi * víi phong trµo "thuÇn tóy c«ng nh©n". ý nghÜa ®ã lµm cho giai cÊp V× sao sinh ra khuynh h−íng "®¹i héi c«ng nh©n" ë trong c«ng nh©n lÖ thuéc (v× nhiÖm vô "thuÇn tóy c«ng nh©n") vµo giai ®¶ng chóng ta? ë ®©y chóng t«i chØ cã thÓ v¹ch ra mét c¸ch tãm cÊp t− s¶n vÒ chÝnh trÞ vµ vÒ t− t−ëng. "Sù say mª" cña nh÷ng t¾t ba nguyªn nh©n mµ chóng t«i cho lµ c¬ b¶n: 1) sù mÖt mái ng−êi trÝ thøc ph¶n ¸nh xu h−íng t− b¶n chñ nghÜa nh»m lµm cho ch¸n n¶n cña nh÷ng ng−êi trÝ thøc tiÓu t− s¶n ®èi víi c¸ch c«ng nh©n ch−a gi¸c ngé lÖ thuéc vµo ph¸i tù do. m¹ng; 2) ®Æc ®iÓm cña chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - HiÖn nay, ë giai ®o¹n ph¸t triÓn cao nhÊt, chóng ta còng thÊy x· héi Nga lµ thø chñ nghÜa c¬ héi vÒ mÆt lÞch sö ph¸t triÓn theo h−íng lµm cho phong trµo "thuÇn tóy c«ng nh©n" bÞ chi phèi 1) ― vÒ ®iÓm bëi ¶nh h−ëng cña giai cÊp t− s¶n; 3) ch−a thÊm nhuÇn truyÒn 2) ― t−îng tr−ng lßng tin, c−¬ng lÜnh, sù tr×nh bµy thÕ giíi quan thèng C¸ch m¹ng th¸ng M−êi ë Nga.
  12. V. I. L ª - n i n Sù bèi rèi c¸u kØnh 218 219 t×nh h×nh nh− vËy. Khèi liªn minh víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, cao trµo ®Êu tranh míi, trong t×nh h×nh cuéc ®Êu tranh chuyÓn nãi chung chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn ― vµ ®¹i sang giai ®o¹n Êy, th× nh÷ng tæ chøc t−¬ng tù nh− vËy ®−¬ng héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i, ― ®ã lµ hai mÆt cña mét t×nh nhiªn lµ kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc vµ lµ thÝch h¬p. Nh−ng sù ph¸t triÓn lÞch sö cña chóng tÊt kh«ng ph¶i lµ ë chç tiÕp tôc mét c¸ch h×nh, g¾n liÒn víi nhau ch¼ng kh¸c g× chñ nghÜa tù do vµ phong m¸y mãc c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n ®Þa ph−¬ng cho tíi ®¹i trµo thuÇn tóy c«ng nh©n g¾n liÒn víi nhau trong "Credo" vËy. héi c«ng nh©n toµn Nga, mµ lµ ë chç biÕn nh÷ng c¬ quan chÝnh Trªn thùc tÕ ®¹i héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i còng ph¶n ¸nh quyÒn c¸ch m¹ng ph«i thai (chÝnh c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng c¸i xu h−íng t− b¶n chñ nghÜa lµm suy yÕu tÝnh ®éc lËp giai cÊp nh©n ®· lµ nh÷ng c¬ quan nh− thÕ) thµnh c¸c c¬ quan trung cña giai cÊp v« s¶n, lµm cho giai cÊp v« s¶n bÞ lÖ thuéc vµo giai −¬ng cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®· chiÕn th¾ng, thµnh chÝnh cÊp t− s¶n. Xu h−íng Êy biÓu hiÖn râ rµng trong nh÷ng kÕ phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. C¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n vµ sù ho¹ch thay thÕ §¶ng d©n chñ - x· héi b»ng tæ chøc c«ng nh©n thèng nhÊt c¸c x«-viÕt Êy lµ cÇn thiÕt cho sù th¾ng lîi cña khëi kh«ng ®¶ng ph¸i hoÆc lµm cho §¶ng d©n chñ - x· héi lÖ thuéc nghÜa. Cuéc khëi nghÜa th¾ng lîi nhÊt ®Þnh sÏ ph¶i thiÕt lËp vµo tæ chøc c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i. nh÷ng c¬ quan kh¸c. Do ®ã, nh÷ng ng−êi thuéc §¶ng lao ®éng x· héi chñ nghÜa * * nh©n d©n, nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i "V« ®Ò", bän x· héi chñ * nghÜa - c¸ch m¹ng, v. v., ®Òu ®ång t×nh víi t− t−ëng "®¹i héi c«ng nh©n". §¶ng d©n chñ - x· héi Nga ®−¬ng nhiªn lµ kh«ng nªn tõ chèi tham gia ®¹i héi c«ng nh©n, v× sù ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng Ad 3) Cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n Nga ®· t¹o ra nh÷ng tæ chøc ®i theo mét con ®−êng hÕt søc ngo¾t ngoÐo vµ cã thÓ dÉn tíi quÇn chóng ®éc ®¸o cña giai cÊp v« s¶n, kh«ng gièng nh− c¸c tæ nh÷ng t×nh h×nh hÕt søc kh¸c nhau vµ ®éc ®¸o. Nh−ng, ch¨m chøc quÇn chóng v« s¶n th−êng thÊy ë ch©u ©u (c¸c c«ng ®oµn vµ chó nghiªn cøu nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c nhau cña cuéc c¸ch m¹ng c¸c ®¶ng d©n chñ - x· héi). §ã lµ c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n. khi lªn khi xuèng, cè g¾ng lîi dông nh÷ng ®iÒu kiÖn Êy, ®ã lµ Ph¸t triÓn mét c¸ch m¸y mãc nh÷ng tæ chøc t−¬ng tù thµnh mét viÖc, ― cßn bËn t©m vµo nh÷ng kÕ ho¹ch lén xén hay chÕ ®é (nh− T¬-rèt-xki ®· lµm) hoÆc ®ång t×nh víi cao trµo c¸ch nh÷ng kÕ ho¹ch viÓn v«ng ph¶n d©n chñ - x· héi th× ®ã l¹i hoµn m¹ng cña giai cÊp v« s¶n nãi chung vµ say s−a víi nh÷ng c©u nãi toµn lµ mét viÖc kh¸c. "hîp mèt" cña "chñ nghÜa c«ng ®oµn c¸ch m¹ng" (nh− mét sè ng−êi trong ph¸i "®¹i héi c«ng nh©n" ë M¸t-xc¬-va), ― th× sÏ dÔ ViÕt vµo th¸ng T− 1907 ®i ®Õn t− t−ëng ®¹i héi c«ng nh©n, kh«ng ph¶i b»ng ph−¬ng thøc c¬ héi chñ nghÜa, mµ b»ng ph−¬ng thøc c¸ch m¹ng. In th¸ng T− 1907 trong V¨n tËp II Nh−ng ®ã lµ th¸i ®é kh«ng phª ph¸n ®èi víi truyÒn thèng "Nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc". Xanh Pª- Theo ®óng b¶n in trong v¨n tËp c¸ch m¹ng vÜ ®¹i vµ quang vinh. tÐc-bua, Nhµ xuÊt b¶n "§u-ma míi" Trªn thùc tÕ c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n vµ c¸c tæ chøc Ký tªn: N. Lª-nin t−¬ng tù nh− vËy ®· lµ nh÷ng tæ chøc khëi nghÜa. Søc m¹nh vµ thµnh c«ng cña chóng hoµn toµn tïy thuéc vµo søc m¹nh vµ thµnh c«ng cña khëi nghÜa. ChØ khi nµo phong trµo khëi nghÜa lín m¹nh lªn th× sù xuÊt hiÖn cña chóng míi kh«ng ph¶i lµ tÊn hµi kÞch, mµ lµ mét kú c«ng cña giai cÊp v« s¶n. Trong ®iÒu kiÖn
  13. C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 220 221 Cã thÓ t−ëng t−îng ®−îc mét c¸i g× m¬ hå, hçn ®én, trèng rçng h¬n thÕ kh«ng? §©y cã ph¶i lµ "c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc" ®Ò ra cho ®¹i héi n¨m 1907 kh«ng hay lµ mét ®o¹n trÝch trong bµi luËn v¨n phæ th«ng vÒ nhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n nãi chung? Nh− mäi ng−êi ®Òu biÕt, ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña ®¹i héi C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña ®· nªu lªn vÊn ®Ò vÒ c«ng ®oµn, vÒ ®¹i héi c«ng nh©n vµ vÒ c¸c NH÷NG NG¦êi MEN-S£-VÝCH x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn ― tÊt c¶ c¸i ®ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ cña thêi ®¹i hiÖn nay, cña giai ®o¹n ph¸t triÓn hiÖn nay cña phong trµo c«ng nh©n. ThÕ mµ hä l¹i thÕt chóng ta nh÷ng ®o¹n B¶n "C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc ®−a ra cuéc ®¹i héi s¾p tíi do vµ nh÷ng c©u chung chung vÒ "tÝnh ®éc lËp", ch¼ng kh¸c nµo M¸c-tèp, §an, Xta-r«-ve, M¸c-t−-nèp, v.v., th¶o ra víi sù tham hä muèn che giÊu ý ®å cña hä vÒ c¸c vÊn ®Ò mµ cuéc sèng ®· gia cña nhãm nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch lµm c«ng t¸c thùc tiÔn" ®Æt ra vµ ®¶ng ®· nªu lªn! C¸c ®ång chÝ ¹, ®©y kh«ng ph¶i lµ ®· ®−îc in thµnh tê riªng. mét b¶n c−¬ng lÜnh, mµ lµ mét b¶n tr×nh bµy lÊy lÖ. VÒ nh÷ng Ta vÉn ch−a râ c−¬ng lÜnh Êy cã quan hÖ nh− thÕ nµo ®èi víi vÊn ®Ò nh− thÕ, vÝ dô nh− vÊn ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n th× ®· cã c¶ nghÞ quyÕt vÒ §u-ma nhµ n−íc do chÝnh c¸c l·nh tô men-sª- mét lo¹t v¨n kiÖn cña ®¶ng, tõ c¸c bµi trªn c¬ quan chÝnh thøc "Ng−êi d©n chñ - x· héi"89 cña ®¶ng cho ®Õn hµng lo¹t nh÷ng vÝch th¶o ra vµ in trªn tê "§êi sèng Nga", sè 47. Trong tê mµ ta cuèn s¸ch nhá. Th¶o ra mét b¶n c−¬ng lÜnh lµ cèt ®Ó gi¶i ®¸p ®ang nãi ®Õn kh«ng cã mét ch÷ nµo nãi râ lµ ng−êi ta cã ®Þnh vÊn ®Ò vÒ thùc chÊt, chø kh«ng ph¶i ®Ó l¶ng tr¸nh vÊn ®Ò. hay kh«ng th¶o ra mét c¸ch chi tiÕt h¬n d−íi h×nh thøc c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt, nh÷ng quan ®iÓm s¸ch l−îc ®−îc tr×nh bµy ë "...2) §Êu tranh t− t−ëng kiªn quyÕt chèng mäi m−u toan h¹n chÕ ®©y, vµ cô thÓ lµ trªn nh÷ng vÊn ®Ò nµo, v. v.. Kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®éc lËp vÒ mÆt giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n, chèng ®−a vµo ý thøc lÊy lµm tiÕc vÒ sù lê mê Êy, v× b¶n th©n "C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc" cña v« s¶n nh÷ng ¶o t−ëng tiÓu t− s¶n ph¶n ®éng, vµ chèng tÊt c¶ mäi ®· ®−îc diÔn ®¹t hÕt søc m¬ hå vµ kh«ng râ rµng. §Ó chØ râ khuynh h−íng ®−a tíi sù thay thÕ cuéc ®Êu tranh giai cÊp cã tæ chøc b»ng hµnh ®éng khñng bè v« chÝnh phñ vµ b»ng hµnh ®éng m¹o hiÓm ®iÒu ®ã chóng ta dÉn ra ®©y toµn bé ba luËn ®iÓm cã tÝnh chÊt cña nh÷ng kÎ ©m m−u". kÕt luËn cña b¶n c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc, ba luËn ®iÓm nµy tr×nh bµy "nhiÖm vô tr−íc m¾t cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong thêi ThËt lµ nh÷ng lêi lÏ gay g¾t. Xem ra t¸c gi¶ muèn "næi giËn". kú s¾p tíi". Chóng ta h·y b¾t ®Çu tõ luËn ®iÓm thø ba: TÊt nhiªn ®ã lµ quyÒn cña hä, vµ chóng ta kh«ng ph¶i lµ h¹ng ng−êi hay phµn nµn vÒ sù gay g¾t cña luËn chiÕn. H·y cø tha hå "... 3) Ph¸t huy tÝnh ®éc lËp vÒ chÝnh trÞ vµ tæ chøc cña quÇn chóng tranh luËn gay g¾t ®i, cã ®iÒu lµ nãi cho râ c¸c anh muèn c¸i g×. c«ng nh©n trªn c¬ së quÇn chóng c«ng nh©n kiªn tr× b¶o vÖ quyÒn lîi Chø nh− ®iÓm thø hai cña c¸c anh th× hoµn toµn kh«ng nãi ®−îc cña m×nh víi t− c¸ch lµ giai cÊp c«ng nh©n lµm thuª. C¸c tiÓu tæ ®¶ng mét c¸i g× cô thÓ râ rµng. §iÓm thø 2 Êy, nh− chóng ta cã thÓ gióp vµo c«ng cuéc x©y dùng tæ chøc lµ c«ng cuéc ®ang ph¸t triÓn ®o¸n ®−îc, lµ "nh»m" vµo nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, nh−ng nã trong c¸c tÇng líp v« s¶n ®«ng ®¶o trªn c¬ së tháa m·n nh÷ng yªu kh«ng nh»m tróng hä, v× c¸ch tr×nh bµy m¬ hå. TÊt nhiªn, tÊt c¶ s¸ch tr−íc m¾t vÒ nghÒ nghiÖp, vÒ chÝnh trÞ, vÒ v¨n hãa, trªn c¬ së ®Êu nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch sÏ hoµn toµn ®ång ý lªn ¸n hµnh ®éng tranh ®Ó duy tr× vµ më réng nh÷ng sù nh−îng bé mµ hä ®· giµnh khñng bè v « chÝnh phñ, " hµnh ®éng m¹o hiÓm cña nh÷ng ®−îc ë trong tay chÕ ®é cò".
  14. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 222 223 tµi liÖu cô thÓ! Hai c©u ®Çu lµ mét thø ch©n lý ®· nhµm tai, ®em kÎ ©m m−u", "nh÷ng ¶o t−ëng tiÓu t− s¶n ph¶n ®éng" vµ "m−u viÕt lªn b¸o chÝ håi 1894 - 1895 th× ®−îc, nh−ng ®Õn n¨m 1907 toan h¹n chÕ tÝnh ®éc lËp vÒ mÆt giai cÊp". nµy mµ nãi l¹i th× thËt lµ kh«ng hîp tý nµo c¶. V¶ l¹i mÊy c©u Chóng t«i xin khuyªn c¸c ®ång chÝ men-sª-vÝch nh÷ng lêi ch©n lý ®· nhµm tai Êy còng l¹i ®−îc diÔn ®¹t mét c¸ch thËt cÈu ch©n thµnh. NÕu c¸c ®ång chÝ muèn tranh luËn mét c¸ch gay th¶: vÝ dô, §¶ng d©n chñ - x· héi cù tuyÖt mäi thø "liªn hîp" g¾t h¬n víi nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, vµ muèn "dån Ðp" hä víi c¸c giai cÊp kh¸c, chø quyÕt kh«ng ph¶i lµ chØ cù tuyÖt thø m¹nh h¬n, th× xin h·y th¶o ra nh÷ng quyÕt nghÞ mµ chóng t«i "liªn hîp bÒn v÷ng". kh«ng thÓ tiÕp thu ®−îc. Ph¶i ph¬i bµy tÊt c¶ ra, chø ®õng phñ ChØ cã c©u thø ba lµ ®Ò cËp ®Õn c¬ së cña s¸ch l−îc. ChØ ë mét bøc mµn míi lªn c¸c vÊn ®Ò ®· ®−îc nªu lªn tõ l©u råi! ®©y c¸i mµn míi ®−îc vÐn lªn chót Ýt ®Ó cho ng−êi ta cã thÓ H·y noi theo chóng t«i ®©y: dù th¶o nghÞ quyÕt cña chóng t«i thÊy ®−îc h×nh d¸ng cña nh÷ng hiÖn t−îng cô thÓ cña thêi ®¹i vÒ nh÷ng tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i nãi th¼ng ra r»ng chóng ta. chóng t«i lµ ng−êi ph¶n ®èi nh÷ng ý kiÕn nµy nä cña ¸c-xen- ë ®©y ®èi lËp víi §¶ng d©n chñ - x· héi lµ: 1) nh÷ng ý ®å rèt, ph¶n ®èi trµo l−u nµy nä ®· ®−îc ph¶n ¸nh trong nh÷ng ph¶n c¸ch m¹ng cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa; 2) nh÷ng s¸ch b¸o nµo ®ã cña c¸c ®¶ng viªn. VÒ b¶n dù th¶o nghÞ quyÕt thiªn kiÕn kh«ng t−ëng vµ ph¶n ®éng cña chñ nghÜa x· héi ®ã, dï ng−êi ta cã tr¸ch chóng t«i mét ®iÓm g× ®i n÷a th× ch¾c ruéng ®Êt - tiÓu t− s¶n. ChØ thÞ ®Ò ra cho ®¶ng lµ phª ph¸n c¶ ch¾n lµ hä còng kh«ng tr¸ch chóng t«i lµ ®· tá ra kh«ng râ rµng hai c¸i ®ã ngang nhau. hay l¶ng tr¸nh thùc chÊt cña cuéc tranh luËn. Chóng ta h·y ph©n tÝch c¶ hai bé phËn cña sù ®èi lËp Êy vµ ý "... 1) Thøc tØnh tÝnh chñ ®éng chÝnh trÞ cña quÇn chóng v« s¶n nghÜa cña chØ thÞ Êy. b»ng c¸ch tæ chøc cho hä tham gia mét c¸ch cã kÕ ho¹ch vµo tÊt c¶ mäi C¸c ®ång chÝ hiÓu "ý ®å ph¶n c¸ch m¹ng cña giai cÊp t− s¶n mÆt sinh ho¹t chÝnh trÞ. tù do chñ nghÜa" lµ c¸i g×, c¸i ®ã kh«ng hoµn toµn râ rµng. Nãi vÒ §ång thêi, trong khi kªu gäi giai cÊp v« s¶n ñng hé mäi giai cÊp giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa nãi chung mµ kh«ng ®Þnh nghÜa tiÕn bé cïng ®Êu tranh chèng ph¸i ph¶n ®éng, §¶ng d©n chñ - x· héi thªm g× n÷a, lµm nh− thÕ vµo håi 1897 th× cßn ®−îc, nh−ng n¨m cù tuyÖt mäi sù liªn hîp bÒn v÷ng víi bÊt cø mét bé phËn nµo cña c¸c 1907 th× kh«ng ®−îc ®©u. C¸c ®ång chÝ men-sª-vÝch qu¸ − l¹c giai cÊp phi v« s¶n, vµ ë ®©u nh÷ng ph¸i riªng biÖt cña nh÷ng giai cÊp hËu! HiÖn nay ë n−íc Nga cã c¸c ®¶ng chÝnh trÞ, c¸c ®¶ng nµy ®· Êy chia rÏ víi nhau, th× trong mçi tr−êng hîp nhÊt ®Þnh ®¶ng sÏ ñng ra m¾t trong §u-ma I vµ mét phÇn trong §u-ma II råi! C¸i hé nh÷ng hµnh ®éng nµo phï hîp víi lîi Ých cña sù ph¸t triÓn x· héi. "c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc" Êy lµ c¸i c−¬ng lÜnh g×, nÕu nh− ®Õn nay §¶ng d©n chñ - x· héi h−íng sù phª b×nh cã tÝnh chÊt c¸ch m¹ng cña nã vÉn ch−a nhËn ra c¸c ®¶ng ®· h×nh thµnh Êy ë n−íc Nga? m×nh nh»m chèng l¹i nh÷ng ý ®å ph¶n ®éng cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa còng nh− nh»m chèng l¹i nh÷ng thiªn kiÕn kh«ng t−ëng vµ Khã mµ cho r»ng giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa Êy lµ ph¸i ph¶n ®éng cña chñ nghÜa x· héi ruéng ®Êt - tiÓu t− s¶n". th¸ng M−êi. Râ rµng c¸c ®ång chÝ muèn nãi ®Õn ®¶ng kiÓu d©n chñ - lËp hiÕn (§¶ng c¶i c¸ch d©n chñ, hoÆc gi¶ lµ §¶ng canh Chóng t«i cè ý ®Ó ®iÓm nµy l¹i sau cïng, v× chØ cã mçi mét t©n hßa b×nh, tøc hiÖn t−îng cïng lo¹i Êy). Hai ch÷ "ý ®å" còng ®iÓm nµy lµ t−¬ng ®èi cã néi dung xÐt theo ý nghÜa lµ ë ®©y ®· nãi râ ®iÒu ®ã, v× chóng ta thÊy râ bän th¸ng M−êi kh«ng ph¶i ®Ò cËp ®Õn nh÷ng c¬ së nguyªn t¾c cña hai s¸ch l−îc kh¸c nhau, chØ cã ý ®å ph¶n c¸ch m¹ng, mµ toµn bé chÝnh s¸ch cña chóng s¸ch l−îc men-sª-vÝch vµ s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch. Nh−ng võa còng ®· lµ ph¶n c¸ch m¹ng råi. míi "®Ò cËp ®Õn" th× l¹i thÊy qu¸ nhiÒu lêi trèng rçng vµ qu¸ Ýt
  15. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 224 225 ThÕ th×, ®Êy lµ nãi vÒ "nh÷ng ý ®å" ph¶n c¸ch m¹ng cña bän cña m×nh ®−a ra §¹i héi IV vµ V. Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch khi d©n chñ - lËp hiÕn, nghÜa lµ nãi r»ng bän d©n chñ - lËp hiÕn ®· lÆp l¹i c¸i ý hiÓn nhiªn Êy b»ng c¸ch nãi kh«ng l«-gÝch, râ rµng b¾t ®Çu thi hµnh chÝnh s¸ch thùc tÕ theo tinh thÇn ph¶n c¸ch lµ ®· n¾m lÊy c¸i lý do s½n cã Êy ®Ó bµo ch÷a cho chÝnh s¸ch m¹ng. ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn cña hä. Thùc ra ngay trong lêi v¨n cña b¶n c−¬ng lÜnh mµ ta ®ang ph©n tÝch ®©y, hä ®· kh«ng Kh«ng nghi ngê g× n÷a, sù kiÖn ®ã lµ ®óng. ViÖc thõa nhËn thÓ kh«ng ®−a ra nh÷ng lý do vµ m−u toan nh»m bµo ch÷a cho mét c¸ch c«ng khai râ rµng sù kiÖn ®ã, kh«ng nghi ngê g× c¶, sÏ chÝnh s¸ch ®ã. Th¸i ®é cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ®èi lµm cho nh÷ng ph¸i hiÖn ®ang ®èi ®Þch trong §¶ng d©n chñ - víi n«ng d©n trong c¸ch m¹ng t− s¶n Nga giê ®©y ®· ®−îc bän x· héi Nga dÞch l¹i gÇn nhau. Mét ®iÒu còng hoµn toµn kh«ng men-sª-vÝch ®Ò cËp tíi. TÊt nhiªn ®ã lµ mét tiÕn bé lín. Sau khi cßn ph¶i tranh c·i lµ cÇn ph¶i tiÕn hµnh "mét sù phª b×nh cã tÝnh chÊt c¸ch m¹ng" ®èi víi nh÷ng ý ®å nh− thÕ. ®· cã kinh nghiÖm cña §u-ma I vµ (mét phÇn) cña §u-ma II th× kh«ng thÓ viÖn ®Õn mét c¸ch gi¶n ®¬n c¸i ¶o t−ëng næi tiÕng vÒ Ta h·y nãi tiÕp. Nh÷ng "thiªn kiÕn ph¶n ®éng cña chñ nghÜa "nguy c¬ Tr¨m ®en" ®Ó biÖn hé cho sù tháa hiÖp tuyÓn cö víi x· héi ruéng ®Êt - tiÓu t− s¶n" ®−îc ®em ra ®èi lËp víi ý ®å bän d©n chñ - lËp hiÕn, cho viÖc bá phiÕu bÇu ®¶ng viªn d©n chñ - ph¶n ®éng cña ph¸i tù do. lËp hiÕn lµm chñ tÞch, vµ cho viÖc ñng hé c¸c khÈu hiÖu d©n chñ - Chóng ta kh«ng hiÓu næi. Lµm sao mµ cã thÓ so s¸nh vµ ®èi lËp hiÕn. Hä chØ cßn cã c¸ch lµ ®Æt vÊn ®Ò chung mµ nh÷ng chiÕu c¸c giai cÊp (giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa) víi häc ng−êi b«n-sª-vÝch ®· nªu lªn trong cuèn "Hai s¸ch l−îc" (th¸ng thuyÕt (chñ nghÜa x· héi)? so s¸nh vµ ®èi chiÕu chÝnh s¸ch thùc B¶y n¨m 1905)1), tøc lµ vÊn ®Ò th¸i ®é cña giai cÊp t− s¶n tù do tiÔn (ý ®å) víi quan ®iÓm (thiªn kiÕn) ®−îc?? §ã thËt lµ hÕt søc chñ nghÜa vµ n«ng d©n ®èi víi c¸ch m¹ng Nga. Thùc tÕ b©y giê kh«ng l«-gÝch. Muèn lµm cho b¶n c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc ®−îc l«- nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch nãi g× ®©y vÒ vÊn ®Ò Êy? gÝch th× ph¶i ®em ®èi lËp: 1) mét giai cÊp nµy víi mét giai cÊp kh¸c, ― vÝ dô, giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa víi n«ng d©n d©n "ë Nga, ph¸i d©n chñ - t− s¶n thµnh thÞ kh«ng n¾m ®−îc toµn bé chñ (hay n«ng d©n ph¶n ®éng?); 2) mét chÝnh s¸ch nµy víi mét nÒn kinh tÕ quèc d©n, vµ do ®ã kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®éc lËp ph¸t huy chÝnh s¸ch kh¸c, ― vÝ dô, chÝnh s¸ch ph¶n c¸ch m¹ng víi chÝnh tÝnh chñ ®éng c¸ch m¹ng, nh− ®· tõng thÊy trong c¸c cuéc c¸ch m¹ng s¸ch c¸ch m¹ng; 3) häc thuyÕt, quan ®iÓm vµ thiªn kiÕn nµy víi t− s¶n ë c¸c thÕ kû tr−íc; trong khi ®ã, n«ng d©n, chiÕm ®¹i ®a sè häc thuyÕt, quan ®iÓm vµ thiªn kiÕn kh¸c. ThËt lµ râ rµng, thËt nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt, chØ míi b¾t ®Çu tho¸t khái nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ x· héi cña nÒn s¶n xuÊt tiÒn t− b¶n chñ nghÜa nªn cµng Ýt cã lµ ®¬n gi¶n ®Õn nçi ng−êi ta tù nhiªn ph¶i hoµi nghi: cã ph¶i kh¶ n¨ng ®¶m nhiÖm vai trß ®éc lËp l·nh ®¹o c¸ch m¹ng". ngÉu nhiªn mµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch l¹i thiÕu l«-gÝch ®Õn nh− thÕ hay kh«ng? ph¶i ch¨ng mét sù mËp mê vÒ mÆt l«-gÝch §ã lµ m−u toan duy nhÊt hßng dïng sù ph©n tÝch kinh tÕ ®Ó ph¶n ¸nh mét sù mËp mê vÒ t− t−ëng chÝnh trÞ? luËn chøng cho chÝnh s¸ch men-sª-vÝch ®èi víi ph¸i tù do "Chñ nghÜa x· héi" cña nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch vµ n«ng d©n! "N«ng d©n cµng Ýt cã kh¶ n¨ng h¬n ph¸i d©n chñ - m¹ng, cña nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i lao ®éng, cña nh÷ng ng−êi t− s¶n thµnh thÞ..." trong mÊy ch÷ "cµng Ýt" Êy ¾t cã bao hµm sù lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n lµ ®Çy dÉy nh÷ng thiªn biÖn hé cho chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn. kiÕn kh«ng t−ëng vµ ph¶n ®éng, ®iÒu ®ã kh«ng ph¶i bµn c·i g× n÷a. TÊt nhiªn cÇn nãi ®iÒu ®ã trong khi ®¸nh gi¸ c¸c ®¶ng kÓ trªn, 1) Xem Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 11, nh− nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· nãi trong dù th¶o nghÞ quyÕt tr. 1 - 168.
  16. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 226 227 mµ toµn ®¶ng kÓ c¶ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lÉn nh÷ng ng−êi V× sao l¹i "cµng Ýt"? V× n«ng d©n "chØ míi b¾t ®Çu tho¸t khái nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ x· héi cña nÒn s¶n xuÊt tiÒn t− b¶n men-sª-vÝch ®Òu nhÊt trÝ t¸n ®ång. chñ nghÜa". Lý lÏ Êy râ rµng lµ kh«ng xu«i. NÕu n«ng d©n "chØ Mét lµ, nh− chóng ta ®· chØ râ, "¸ch nÆng cña nh÷ng tµn d− míi b¾t ®Çu tho¸t khái", th× "nh÷ng tµn d− cña chÕ ®é n«ng n« n«ng n« trùc tiÕp ®Ì lªn n«ng d©n". Do ®ã, trong cuéc c¸ch m¹ng ®ang trùc tiÕp ®Ì nÆng lªn n«ng d©n" vÉn ng¨n c¶n hä tho¸t d©n chñ - t− s¶n hiÖn nay ë Nga, n«ng d©n kh«ng thÓ nµo kh«ng khái. §ã lµ c©u ®Çu tiªn trong c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña ®¶ng cã tinh thÇn c¸ch m¹ng h¬n giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, v× ta. ChÝnh v× nh÷ng tµn d− cña chÕ ®é n«ng n« trùc tiÕp ®Ì lªn søc m¹nh, sù v÷ng bÒn, søc sèng, sù gay g¾t cña phong trµo c¸ch n«ng d©n, nªn trong n«ng d©n cÇn cã vµ tÊt nhiªn ph¶i cã mét m¹ng lµ tïy ë søc ®Ì nÐn cña chÕ ®é cò ®· lçi thêi. phong trµo c¸ch m¹ng quyÕt liÖt, réng r·i, s©u s¾c h¬n lµ trong Hai lµ, trong c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña chóng ta, chóng ta ph¸i t− s¶n tù do chñ nghÜa, nh»m chèng l¹i chÕ ®é hiÖn hµnh. ®ßi "tÞch thu nh÷ng ruéng ®Êt t− h÷u". §èi víi bän t− s¶n tù do Kh«ng thÓ nãi ®Õn vÊn ®Ò bän t− s¶n tù do chñ nghÜa hoÆc chñ nghÜa, chóng ta kh«ng hÒ yªu cÇu mét ®iÒu gièng, thËm chÝ n«ng d©n cã thÓ ®¶m nhiÖm vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng hay còng kh«ng yªu cÇu mét c¸i g× h¬i gièng chót Ýt víi mét biÖn kh«ng*; cßn vÒ vÊn ®Ò bän t− s¶n tù do chñ nghÜa vµ n«ng d©n ph¸p kinh tÕ triÖt ®Ó nh− thÕ. T¹i sao? V× kh«ng cã nh÷ng ®iÒu ai cã kh¶ n¨ng h¬n ®Ó ph¸t huy "tÝnh chñ ®éng c¸ch m¹ng mét kiÖn kh¸ch quan thóc ®Èy giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ®Êu c¸ch ®éc lËp", hay nãi ®óng h¬n lµ ®Ó ®éc lËp tham gia vµo sù tranh ®ßi tÞch thu phÇn rÊt lín tµi s¶n t− h÷u, "hîp ph¸p" xÐt nghiÖp ph¸t triÓn h¬n n÷a cuéc c¸ch m¹ng, th× nh÷ng ng−êi theo quan ®iÓm cña x· héi cò. Cßn trong n«ng d©n th× tÊt c¶ men-sª-vÝch ®· ®¸nh gi¸ hoµn toµn kh«ng ®óng. chóng ta ®Òu thõa nhËn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan Êy, Quan ®iÓm cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vÒ vai trß chÝnh trÞ ng−êi m¸c-xÝt ®ßi tÞch thu kh«ng ph¶i v× thÝch nh÷ng biÖn ph¸p cña n«ng d©n m©u thuÉn ngay víi nh÷ng quan ®iÓm chñ yÕu cùc kú c¸ch m¹ng, mµ v× cã ý thøc vÒ hoµn c¶nh bÕ t¾c cña quÇn trong c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña chóng ta lµ nh÷ng quan ®iÓm chóng n«ng d©n. N«ng d©n cã tinh thÇn c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n v« cïng s©u s¾c h¬n, ®ã lµ kÕt luËn tÊt nhiªn to¸t ra tõ tiÒn ______ ®Ò Êy cña c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña chóng ta. * Nãi chung, chóng ta nhiÖt liÖt hoan nghªnh viÖc nh÷ng ng−êi men- Ba lµ, c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña chóng ta nãi vÒ "viÖc sª-vÝch nªu lªn trong c−¬ng lÜnh cña hä vÊn ®Ò vai trß cña giai cÊp v« s¶n, ñng hé nh÷ng hµnh ®éng c¸ch m¹ng cña n«ng d©n, kÓ c¶ víi t− c¸ch lµ ng−êi l·nh ®¹o c¸ch m¹ng. Th¶o luËn vÊn ®Ò Êy trong ®¹i viÖc tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ". ë ® ©y chóng ta thõa héi vµ th«ng qua nghÞ quyÕt lµ rÊt hay. Cßn vÊn ®Ò n«ng d©n kh«ng thÓ ®¶m nhiÖm vai trß l·nh ®¹o th× nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch lËp luËn kh«ng nhËn h¼n r»ng cÇn ph¶i cã th¸i ®é râ rÖt ®èi víi cuéc ®Êu tháa ®¸ng. VÊn ®Ò kh«ng ph¶i ë chç n«ng d©n “chØ míi b¾t ®Çu tho¸t khái” tranh c¸ch m¹ng trùc tiÕp cña n«ng d©n, ®èi víi nh÷ng chÕ ®é n«ng n«, mµ lµ ë chç nh÷ng ®iÒu kiÖn c¨n b¶n cña nÒn s¶n xuÊt nhá "hµnh ®éng" cã tÝnh chÊt quÇn chóng, bao trïm c¶ mét (trong n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp) buéc ng−êi s¶n xuÊt nhá ph¶i dao vïng réng lín vµ mét phÇn rÊt lín nh©n d©n toµn quèc. ®éng gi÷a mét bªn lµ "chÕ ®é" vµ “së h÷u”, vµ mét bªn kh¸c lµ ®Êu tranh Trong giai cÊp t− s ¶n thµnh thÞ, ch¼ng nh÷ng giai cÊp t − s ¶n chèng chÕ ®é cò. Còng nh− vÒ giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa th× nh÷ng "tù do chñ nghÜa", nghÜa lµ t− s¶n h¹ng trung vµ mét phÇn ng−êi men-sª-vÝch ®· quªn mÊt nguyªn nh©n chÝnh khiÕn giai cÊp nµy ®¹i t− s ¶n, mµ c¶ giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ, kh«ng cã tý thµnh v« dông: nh− ®· nãi trong nghÞ quyÕt cña ph¸i b«n-sª vÝch, bän t− g× gièng víi nh÷ng hµnh ®éng c¸ch m¹ng n ãi trªn. §¶ng s¶n tù do chñ nghÜa sî giai cÊp v« s¶n, chóng cÇn ph¶i dùa vµo chÝnh c«ng nh©n d©n chñ - x· héi ®· kh«ng bao giê høa, vµ kh«ng quyÒn cña chÕ ®é cò nh− mét c«ng cô ®Ó chèng l¹i “sù x©m ph¹m cña giai thÓ høa "ñng hé" bÊt cø mét kÕ ho¹ch "tÞch thu" nµo cña giai cÊp cÊp v« s¶n".
  17. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 228 229 t− s¶n thµnh thÞ. Do ®ã ta thÊy râ nghÞ luËn cña nh÷ng ng−êi c¸ch tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ giao cho n«ng d©n (d−íi h×nh thøc quèc h÷u hãa, chia, "thÞ h÷u hãa", v.v. vµ v.v.)∗. men-sª-vÝch vÒ giai cÊp t− s¶n "thµnh thÞ tiÕn bé" vµ vÒ giai cÊp t− s¶n "n«ng th«n l¹c hËu", nghÞ luËn mµ b¶n c−¬ng lÜnh chóng Sù chuyÓn biÕn cã tÝnh chÊt t− s¶n trong n«ng nghiÖp n−íc ta ®ang ph©n tÝch còng ®· ¸m chØ, lµ sai lÇm biÕt chõng nµo. Nga lµ tuyÖt ®èi kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc. Vµ sù chuyÓn biÕn Êy NghÞ luËn nh− thÕ lµ do kh«ng hiÓu nh÷ng t− t−ëng c¬ b¶n cña vÉn gi÷ tÝnh chÊt t− s¶n (tr¸i víi häc thuyÕt cña nh÷ng ng−êi d©n tóy) ngay c¶ trong tr−êng hîp thø hai. Nh−ng sù chuyÓn toµn bé c−¬ng lÜnh cña chóng ta vÒ vÊn ®Ò ®Êu tranh chèng biÕn ®ã cã thÓ diÔn ra d−íi h×nh thøc thø nhÊt hay d−íi h×nh nh÷ng tµn d− cña chÕ ®é n«ng n« ― cuéc ®Êu tranh nµy cÊu thøc thø hai lµ tïy thuéc ë chç c¸ch m¹ng d©n chñ th¾ng lîi thµnh néi dung kinh tÕ cña c¸ch m¹ng t− s¶n ë n−íc Nga. hay lµ bÞ bá dë nöa chõng, tïy thuéc ë chç quÇn chóng n«ng Bèn lµ, lÞch sö chÝnh trÞ n−íc Nga trong n¨m võa qua, nhÊt d©n hay bän ®Þa chñ thuéc ph¸i tù do vµ bän chñ x−ëng sÏ lµ §u-ma I vµ cuéc bÇu cö §u-ma II, ®· chØ râ r»ng n«ng d©n, quyÕt ®Þnh b−íc ®i vµ kÕt côc cña c¸ch m¹ng. mÆc dÇu cßn rÊt l¹c hËu, rÊt ph©n t¸n, v. v., ®· biÕt b¾t tay ngay Sù chuyÓn biÕn cã tÝnh chÊt t− s¶n nh»m môc ®Ých gi÷ l¹i vµo viÖc lËp ra c¸c ®¶ng chÝnh trÞ (Nhãm "lao ®éng", v. v.), c¸c chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ do c¶ Xt«-l−-pin lÉn ®¶ng chÝnh trÞ nµy cßn d©n chñ h¬n lµ c¸c ®¶ng t− s¶n tù do chñ ph¸i tù do (§¶ng d©n chñ - lËp hiÕn) tiÕn hµnh. Xt«-l−-pin tiÕn nghÜa (kÓ c¶ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn). Muèn thÊy râ ®iÒu nµy hµnh b»ng nh÷ng h×nh thøc kiÓu ch©u ¸ vµ th« b¹o nhÊt, cã thÓ chØ cÇn so s¸nh dù ¸n vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt cña bän d©n chñ - g©y ra cuéc ®Êu tranh ë n«ng th«n vµ thóc ®Èy c¸ch m¹ng lËp hiÕn víi dù th¶o cña "104 ng−êi"90, hoÆc so s¸nh th¸i ®é cña m¹nh thªm. Bän tù do chñ nghÜa sî h·i t×nh h×nh ®ã, chóng kh«ng muèn m¹o hiÓm nh− thÕ, nªn chñ tr−¬ng nh−îng bé, bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ th¸i ®é cña ph¸i lao ®éng ®èi víi vÊn nh−ng nh−îng bé mµ vÉn duy tr× chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt ®Ò tù do héi häp vµ vÊn ®Ò thµnh phÇn c¸c uû ban ruéng ®Êt cña ®Þa chñ: chØ cÇn nhí l¹i chñ tr−¬ng chuéc l¹i ruéng ®Êt, vµ ®Þa ph−¬ng, hoÆc so s¸nh b¸o chÝ cña bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ nhÊt lµ chñ tr−¬ng lËp c¸c uû ban ruéng ®Êt ®Þa ph−¬ng gåm sè thø b¸o chÝ ®ang xoa dÞu nh©n d©n vµ dËp t¾t phong trµo c¸ch ®¹i biÓu ®Þa chñ vµ n«ng d©n ngang nhau víi ghÕ chñ tÞch m¹ng b»ng lêi nãi su«ng vÒ hiÕn ph¸p, víi b¸o chÝ cña ph¸i lao thuéc vÒ nh©n viªn cña chÝnh phñ! Thµnh phÇn nh− thÕ cña c¸c ®éng (tê "Tin tøc cña ®¹i biÓu n«ng d©n"91, v.v.) lµ thø b¸o chÝ ñy ban ruéng ®Êt ®Þa ph−¬ng sÏ b¶o ®¶m −u thÕ cña ®Þa chñ. ®ang c¸ch m¹ng hãa nh÷ng tÇng líp míi trong giai cÊp tiÓu t− Chuéc l¹i ruéng ®Êt tøc lµ cñng cè giai cÊp t− s¶n n«ng th«n vµ s¶n thµnh thÞ vµ n«ng th«n theo tinh thÇn d©n chñ. n« dÞch giai cÊp v« s¶n n«ng th«n. §ã, chÝnh nh÷ng ng−êi men- Tãm l¹i, xÐt vÊn ®Ò bÊt cø tõ mÆt nµo, c¸c b¹n còng ph¶i sª-vÝch kh«ng hiÓu sù nhÊt trÝ c¬ b¶n vÒ kinh tÕ Êy gi÷a chÝnh s¸ch c¶i c¸ch ruéng ®Êt cña Xt«-l−-pin vµ cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. thõa nhËn r»ng c¸ch bän men-sª-vÝch ®¸nh gi¸ vµ so s¸nh ph¸i tù do víi ph¸i lao ®éng lµ sai lÇm vÒ c¨n b¶n. ______ Nguån gèc sai lÇm ®ã lµ kh«ng hiÓu sù chuyÓn biÕn cã tÝnh chÊt t− s¶n ®ang diÔn ra trong n«ng nghiÖp ë n−íc Nga. Sù * T«i cè ý lµm cho ®éc gi¶ chó ý r»ng t«i kh«ng ®¶ ®éng ®Õn c¸c vÊn ®Ò tranh luËn vÒ c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña §¶ng d©n chñ - x· héi (vÊn ®Ò chia chuyÓn biÕn nµy cã thÓ x¶y ra d−íi hai h×nh thøc: hoÆc lµ gi÷ l¹i cho n«ng d©n, hay quèc h÷u hãa, hay thÞ h÷u hãa), t«i chØ lÊy nh÷ng ®iÓm quyÒn së h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ b»ng c¸ch xãa bá chót Ýt mét ch¼ng nh÷ng vÒ h×nh thøc ®· ®−îc ®¹i héi ®¶ng th«ng qua mµ vÒ thùc chÊt sè ®Æc ®iÓm n«ng n« cña nÒn së h÷u Êy vµ b»ng c¸ch n« dÞch cè còng kh«ng g©y ra ®−îc nh÷ng sù tranh c·i hay chia rÏ bÌ ph¸i trong §¶ng n«ng; hoÆc lµ xãa bá quyÒn së h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ b»ng d©n chñ - x· héi.
  18. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 230 231 Xt«-l−-pin vµ bän d©n chñ - lËp hiÕn kh¸c nhau vÒ møc ®é Nh−ng ®iÒu ®ã ch−a ®−îc tiÕn hµnh. C¸c l·nh tô cã uy tÝn nh−îng bé, vÒ c¸ch thøc tiÕn hµnh c¶i c¸ch (th« b¹o hay mÒm cña chñ nghÜa men-sª-vÝch thËm chÝ ch−a d¸m ®Ò nghÞ ®iÒu ®ã máng h¬n). Nh−ng Xt«-l−-pin còng nh− bän d©n chñ - lËp hiÕn tõ tr−íc mét c¸ch c«ng khai, trùc tiÕp. V× vËy, nh÷ng ng−êi ®Òu chñ tr−¬ng c¶i c¸ch, nghÜa lµ duy tr× −u thÕ cña ®Þa chñ men-sª-vÝch kh«ng tr¸nh khái dao ®éng vÒ chÝnh trÞ. b»ng c¸ch nh−îng bé n«ng d©n. Hä ph¶i thi hµnh chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn, Giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n th× chñ tr−¬ng lµm c¸ch m¹ng, nh−ng ®ång thêi l¹i kh«ng d¸m c«ng khai tuyªn bè chÝnh s¸ch xãa bá ch¼ng nh÷ng −u thÕ cña ®Þa chñ mµ toµn bé chÕ ®é Êy cña hä! C¶ sù ñng hé yªu s¸ch "néi c¸c §u-ma", còng nh− chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ. viÖc m−în cí chèng nguy c¬ Tr¨m ®en gi¶ t¹o ®Ó liªn minh víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, cho ®Õn viÖc bá phiÕu cho bän d©n chñ - Xt«-l−-pin nãi: chóng t«i cã thÓ chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng lËp hiÕn lµm chñ tÞch §u-ma, ― tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã chØ lµ nh÷ng nh÷ng sù nh−îng bé kh«ng ®¸ng kÓ cña ®Þa chñ. biÓu hiÖn riªng biÖt cña chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp Ph¸i tù do (trong ®ã cã bän d©n chñ - lËp hiÕn) nãi: chóng hiÕn, chÝnh s¸ch ®Æt v« s¶n d−íi quyÒn l·nh ®¹o cña ph¸i tù do. t«i cã thÓ chÊm døt c¸ch m¹ng chØ b»ng nh÷ng sù nh−îng bé Nh−ng hä l¹i kh«ng d¸m c«ng khai bªnh vùc chÝnh s¸ch Êy. lín h¬n cña ®Þa chñ. Vµ th¸i ®é gi¶ dèi cña hä ®· thóc ®Èy hä ph¶i "nÆn ra" ― bÊt N«ng d©n vµ c«ng nh©n th× nãi: chóng t«i muèn lµm c¸ch chÊp ý muèn vµ ý thøc cña hä ― nh÷ng lý do gi¶ dèi, nh− luËn m¹ng ®Õn cïng b»ng c¸ch xãa bá chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt ®iÖu cho r»ng cã "nguy c¬ Tr¨m ®en" trong c¸c cuéc bÇu cö, cña ®Þa chñ. hoÆc cho r»ng "néi c¸c §u-ma" kh«ng ph¶i lµ mét thø c¶i c¸ch Phñ nhËn mèi quan hÖ so s¸nh nh− thÕ gi÷a c¸c c−¬ng lÜnh gi¶ dèi nöa vêi che giÊu m−u toan cña bän gian thÇn Tr¨m ®en ruéng ®Êt cã nghÜa lµ phñ nhËn c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña b¶n c©u kÕt víi bän d©n chñ - lËp hiÕn, hoÆc cho r»ng nÕu kh«ng bá th©n chóng ta, c−¬ng lÜnh ®ßi "tÞch thu nh÷ng ruéng ®Êt t− 60 - 70 phiÕu cña m×nh cho G«-l«-vin (®· ®−îc bÇu víi 356 h÷u", vµ chñ tr−¬ng "viÖc ñng hé nh÷ng hµnh ®éng c¸ch m¹ng phiÕu thuËn, chØ cã 102 phiÕu chèng) th× cã thÓ x¶y ra "nguy c¬" cña n«ng d©n, kÓ c¶ viÖc tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ". lµ bän d©n chñ - lËp hiÕn sÏ thÊt b¹i, v.v. vµ v.v.. Thõa nhËn mèi quan hÖ Êy ― cã nghÜa lµ thõa nhËn ®−êng Th¸i ®é gi¶ dèi Êy buéc hä ph¶i t« ®iÓm cho bän d©n chñ - lèi s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi: giai cÊp v« s¶n ph¶i l«i lËp hiÕn. Hä tr¸nh kh«ng trùc tiÕp ®¸nh gi¸ ®¶ng ®ã theo ®óng kÐo n«ng d©n d©n chñ theo m×nh chèng l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ thµnh phÇn giai cÊp vµ chç dùa giai cÊp cña nã. Hä l¶ng tr¸nh vµ chèng l¹i ph¸i tù do. sù ®¸nh gi¸ cña ®¹i héi ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n ë Nga. §¸ng lÏ Do ®ã, kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch nãi "giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa" th× hä nãi "ph¸i d©n chñ - nghiªng ng¶ trong toµn bé s¸ch l−îc cña hä; tÊt nhiªn lµ hä t− s¶n thµnh thÞ". ph¶i nghiªng ng¶ mét khi hä thõa nhËn c¸i c−¬ng lÜnh ruéng Hä bµo ch÷a cho c¸ch ®¸nh gi¸ hoµn toµn sai lÇm Êy vÒ bän ®Êt nãi trªn. Mét sè trong bän hä ng¶ vÒ phÝa chñ tr−¬ng thay d©n chñ - lËp hiÕn∗ b»ng mét lý lÏ tho¹t nh×n th× rÊt dÔ thÊy, ch÷ "tÞch thu" trong c−¬ng lÜnh b»ng ch÷ "chuyÓn nh−îng", do ®ã ®· thÓ hiÖn mét c¸ch hoµn toµn triÖt ®Ó c¸i b−íc c¬ héi chñ ______ nghÜa tiÕp theo, khi hä c¶m thÊy cÇn thiÕt ph¶i lµm cho chÝnh * Trong b¶n c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª- s¸ch kiÓu d©n chñ - lËp hiÕn cña hä phï hîp víi c¸ch diÔn ®¹t vÝch mµ ta ®ang ph©n tÝch ë ®©y kh«ng nãi th¼ng ra r»ng bän d©n chñ - trong c−¬ng lÜnh ruéng ®Êt cña bän d©n chñ - lËp hiÕn. lËp hiÕn lµ ®¶ng cña ph¸i d©n chñ - t− s ¶n thµnh thÞ, nh − ng ®ã chÝnh
  19. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 232 233 luËt s−, v.v., víi bän ®Þa chñ, sù phô thuéc cña bän trÝ thøc, bän hä nãi: theo thèng kª cña c¸c cuéc bÇu cö th× c¸c ®¹i biÓu cö tri luËt s− vµo bän ®Þa chñ. ChÝnh s¸ch ruéng ®Êt cña bän d©n chñ- d©n chñ - lËp hiÕn chiÕm sè ®«ng ë c¸c thµnh phè lín. Lý lÏ Êy lËp hiÕn lµ chÝnh s¸ch cña bän ®Þa chñ tù do chñ nghÜa. Trong kh«ng xu«i, v×: mét lµ, khi bÇu cö §u-ma II, theo tµi liÖu cña bän ®Þa chñ cµng Ýt cã nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i tù do, th× chÝnh b¸o "Ng«n luËn" th× ë 22 thµnh phè lín, n¬i cã khèi t¶, bän s¸ch ruéng ®Êt cña bän d©n chñ - lËp hiÕn cµng chãng trë thµnh d©n chñ - lËp hiÕn ®−îc 74 ngµn phiÕu, ph¸i t¶ ®−îc 41 ngµn nguyÖn väng tèt lµnh "hßa b×nh x· héi" cña ®¸m trÝ thøc t− s¶n phiÕu. Nh− thÕ nghÜa lµ mÆc dÇu khèi t¶ hÕt søc yÕu vÒ mÆt cæ bÊt lùc. Bän d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng trë thµnh "d©n chñ" do ®éng c«ng khai (hoµn toµn kh«ng cã b¸o hµng ngµy vµ c¬ chç chóng vÉn m¬ −íc r»ng bän ®Þa chñ thuéc §¶ng th¸ng quan c«ng khai, v.v.), nh−ng ph¸i lao ®éng vµ §¶ng d©n chñ - M−êi sÏ hßa gi¶i vµ tháa hiÖp th©n ¸i víi nh÷ng n«ng d©n x· héi vÉn giµnh ®−îc ngay lËp tøc h¬n mét phÇn ba sè phiÕu thuéc ph¸i lao ®éng*. cña bän d©n chñ - lËp hiÕn! Nh− thÕ nghÜa lµ, bän d©n chñ - * * lËp hiÕn ®¹i biÓu cho líp trªn cña giai cÊp t− s¶n thµnh thÞ, tøc * lµ giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, chø hoµn toµn kh«ng ph¶i Sai lÇm c¨n b¶n trong viÖc x¸c ®Þnh mèi quan hÖ so s¸nh ®¹i biÓu cho "ph¸i d©n chñ" thµnh thÞ nãi chung. Hai lµ, giai gi÷a giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa vµ n«ng d©n qu¸n triÖt cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ë tÊt c¶ c¸c n−íc tõ l©u ®· l«i cuèn trong toµn bé "c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc" cña nh÷ng ng−êi men-sª- ®−îc mét sè ®«ng nh÷ng phÇn tö líp d−íi cña giai cÊp tiÓu t− vÝch. §©y lµ mét ®o¹n n÷a cña hä nãi lªn t− t−ëng sai lÇm trªn: s¶n ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n, nh−ng hoµn toµn vÉn kh«ng trë "Hoµn toµn bÞ bá r¬i vµ kh«ng ®−îc ph¸i d©n chñ thµnh thÞ ñng hé thµnh ®¶ng d©n chñ, ®¶ng cña quÇn chóng. Cuéc ®Êu tranh mét c¸ch ®Çy ®ñ (!!), giai cÊp v« s¶n (sau thêi kú th¸ng M−êi - th¸ng cña nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa víi ph¸i tù do ®Ó giµnh Ch¹p) cã khuynh h−íng muèn h¹ thÊp vai trß tiÕn bé mµ ph¸i d©n quyÒn l·nh ®¹o d©n chñ ®èi víi quÇn chóng d©n nghÌo tiÓu t− chñ thµnh thÞ ®· cã ®−îc vÒ ®¹i thÓ trong cuéc c¸ch m¹ng ®ang diÔn s¶n thµnh thÞ lµ mét cuéc ®Êu tranh l©u dµi vµ khã kh¨n. Véi tuyªn bè ngay r»ng bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ "ph¸i d©n chñ thµnh thÞ" tøc lµ tõ bá cuéc ®Êu tranh Êy, tõ bá sù nghiÖp cña ______ giai cÊp v« s¶n, ®em sù nghiÖp Êy giao phã cho bän tù do chñ nghÜa. Ba lµ, kh«ng thõa nhËn r»ng bän ®Þa chñ thuéc ph¸i tù * Ai còng biÕt, bän d©n chñ - lËp hiÕn ph¸i h÷u, kÓ c¶ «ng Xt¬-ru-vª, ®· do vÉn lµ mét trong nh÷ng chç dùa giai cÊp cña §¶ng d©n ®Ò nghÞ bÇu Ca-pu-xtin lµ ng−êi thuéc §¶ng th¸ng M−êi vµ Bª-rª-din lµ ng−êi thuéc ph¸i lao ®éng lµm phã chñ tÞch cña §u-ma II. T«i s½n sµng coi chñ - lËp hiÕn, tøc lµ cè t×nh kh«ng thÊy nh÷ng sù thËt chÝnh c¸i kÕ ho¹ch Êy lµ biÓu hiÖn "thiªn tµi" cña... “sù s¾c s¶o” kiÓu tù do chñ nghÜa. trÞ vµ kinh tÕ mµ mäi ng−êi ®Òu biÕt: kh«ng thÊy thµnh Thùc ra, kh¸ch quan mµ xÐt th× vÊn ®Ò chÝnh lµ ë chç sø mÖnh lÞch sö cña phÇn ®¶ng ®oµn d©n chñ - lËp hiÕn trong §u-ma, vµ nhÊt lµ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn lµ ®iÒu hßa bän ®Þa chñ thuéc §¶ng th¸ng M−êi víi kh«ng thÊy mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a trÝ thøc t − s ¶n, bän nh÷ng n«ng d©n thuéc ph¸i lao ®éng. Bän d©n chñ - lËp hiÕn ph¸i t¶ v× sî ph¸i t¶ mµ kh«ng d¸m c«ng khai nªu râ c¸i ®ã. Nh−ng ®ã lµ mét sù thËt lµ ý cña toµn v¨n b¶n c−¬ng lÜnh vµ cña tÊt c¶ c¸c kÕt luËn. Nh÷ng lêi "gi¶i kh«ng thÓ chèi c·i. T×nh h×nh kh¸ch quan ®· quy ®Þnh nhiÖm vô lÞch sö cña thÝch" trªn b¸o chÝ men-sª-vÝch chÝnh lµ nh− thÕ. Sù mËp mê trong b¶n bän d©n chñ - lËp hiÕn lµ chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng c¸ch ®iÒu hßa bän ®Þa c−¬ng lÜnh Êy chØ x¸c nhËn mét lÇn vµ mét lÇn n÷a r»ng viÖc ®−a ra ®¹i héi chñ thuéc §¶ng th¸ng M−êi víi n«ng d©n thuéc ph¸i lao ®éng. Vµ ng−îc l¹i vÊn ®Ò néi dung giai cÊp cña c¸c ®¶ng t− s¶n vµ th¸i ®é cña chóng ta ®èi lµ: c¸ch m¹ng Nga chØ cã thÓ vÉn lì dë, kh«ng ®−îc tiÕn hµnh ®Õn cïng víi hä lµ cÇn thiÕt ®Õn møc nµo. Kh«ng lµm nh− thÕ th× kh«ng thÓ cã mét trong tr−êng hîp cã thÓ “tháa m·n” nh÷ng quyÒn lîi kinh tÕ c¬ b¶n cña c¶ s¸ch l−îc kiªn ®Þnh. bän ®Þa chñ thuéc §¶ng th¸ng M−êi lÉn n«ng d©n thuéc ph¸i lao ®éng.
  20. V. I. L ª - n i n C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch 234 235 lµ cã th¸i ®é ®èi ®Þch cña giai cÊp v« s¶n ®èi víi bän d©n chñ - ra, vµ phï hîp víi ®iÒu ®ã, ®· gi÷ th¸i ®é thï ®Þch mét chiÒu víi hä... Do chç kh«ng hiÓu ®óng vai trß lich sö cña t− s¶n thµnh thÞ, giai cÊp lËp hiÕn, nh−ng hoµn toµn kh«ng ph¶i lµ ®èi víi ph¸i d©n chñ v« s¶n b¾t ®Çu ®Æt mét c¸ch mét chiÒu tÊt c¶ hy väng c¸ch m¹ng cña thµnh thÞ. m×nh vµo phong trµo cña n«ng d©n lµ giai cÊp ®ang b−íc lªn vò ®µi Vµ håi ®ã ë trong ®¶ng ai ®· nãi lªn th¸i ®é thï ®Þch ®ã cña lich sö". giai cÊp v« s¶n? Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch... §©y chÝnh lµ ®o¹n v¨n tuyÖt t¸c, ®¸ng ®−a vµo sö s¸ch ®Ó C¸c t¸c gi¶ cña b¶n c−¬ng lÜnh ®· v« t×nh nãi lªn mét sù thËt nãi lªn "tinh thÇn tù quªn m×nh" cña mét bé phËn nh÷ng ng−êi to lín, cô thÓ lµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· thÓ hiÖn ®−êng lèi d©n chñ - x· héi Nga n¨m 1907. cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc chiÕn ®Êu chèng chñ tr−¬ng ñng hé yªu s¸ch vÒ néi c¸c "§u-ma" vµ chèng viÖc lËp khèi víi bän §©y chÝnh lµ lêi nhËn lçi, kh«ng h¬n kh«ng kÐm, cña nh÷ng d©n chñ - lËp hiÕn. ThÕ míi lµ ®óng. Cßn l¹i, chØ cã bé phËn tiÓu ng−êi d©n chñ - x· héi tr−íc mÆt ph¸i tù do! H·y suy nghÜ mét t− s¶n trong ®¶ng c«ng nh©n lµ m¬ −íc lµm dÞu bít th¸i ®é thï chót: trong thêi gian §u-ma II, khi mµ sù ®èi lËp chÝnh trÞ gi÷a ®Þch ®èi víi ph¸i tù do. hai cùc Tr¨m ®en vµ c¸nh t¶ §u-ma ngµy cµng trë nªn gay g¾t mét c¸ch râ rÖt, khi mµ cuéc khñng kho¶ng c¸ch m¹ng ®ang ...Giai cÊp v« s¶n, "kh«ng ®−îc ph¸i d©n chñ thµnh thÞ ñng chÝn muåi tíi møc kh«ng ai chèi c·i ®−îc, khi mµ ph¸i "gi÷a" tù hé mét c¸ch ®Çy ®ñ"... do chñ nghÜa suy yÕu (bän d©n chñ - lËp hiÕn) ®ang cã mét Mét lµ, ë ®©y lé ra ®Æc biÖt râ c¸i sai lÇm ®· lµm lÉn lén ph¸i b−íc chuyÓn râ rµng qua phÝa h÷u, khi mµ bän tù do chñ nghÜa tù do (d©n chñ - lËp hiÕn) víi ph¸i d©n chñ thµnh thÞ. Theo tµi ®ang bÞ n«ng d©n d©n chñ buéc ph¶i lïi b−íc trong c¸c cuéc liÖu cña b¸o "Ng«n luËn" th× "khèi t¶" trong c¸c cuéc bÇu cö ®· bÇu cö, th× cã nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi c«ng khai nhËn lçi xuÊt hiÖn ë 22 thµnh phè ― kÓ c¶ trong nh÷ng tæ chøc cña men- tr−íc mÆt ph¸i tù do vÒ "th¸i ®é thï ®Þch mét chiÒu" ®èi víi sª-vÝch n÷a. ë c¸c thµnh phè ®ã, râ rµng lµ giai cÊp v« s¶n ®· chóng, vÒ sù h¹ thÊp vai trß tiÕn bé cña chóng! Rót côc l¹i, ®ã lµ ®−îc ph¸i d©n chñ thµnh thÞ ñng hé trªn mét møc ®é lín ― c¸i g×? §ã cã ph¶i lµ c−¬ng lÜnh s¸ch l−îc mµ c¸c l·nh tô xuÊt chèng l¹i bän d©n chñ - lËp hiÕn (41 ngh×n phiÕu bá cho khèi t¶, s¾c cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi ®· suy nghÜ vµ c©n 74 ngh×n phiÕu cho §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn). Tõ ®ã n¶y ra mét nh¾c tr−íc khi ®−a ra ®¹i héi kh«ng, hay lµ tiÕng la ã cña bän kÕt luËn hoµn toµn kh«ng lîi cho nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch lµ: trÝ thøc tiÓu t− s¶n buån ch¸n trong mét hoµn c¶nh v« s¶n giai cÊp v« s¶n cã thÓ vµ cÇn ph¶i l«i kÐo ph¸i d©n chñ tiÓu t− kh«ng thÝch hîp víi hä? s¶n thµnh thÞ (vµ n«ng th«n) vÒ phÝa m×nh ®Ó chèng l¹i giai cÊp "Giai cÊp v« s¶n ®· gi÷ th¸i ®é thï ®Þch mét chiÒu víi ph¸i t− s¶n tù do chñ nghÜa. d©n chñ thµnh thÞ...". C¸i ®ã biÓu lé ra ë chç nµo? Chóng ta h·y Hai lµ, nÕu nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch nãi r»ng giai cÊp v« håi t−ëng l¹i nh÷ng sù biÕn chÝnh trÞ trong n¨m võa qua. Ph¶i s¶n kh«ng ®−îc ph¸i tù do ñng hé mét c¸ch ®Çy ®ñ, th× hä cã ch¨ng ë chç tÈy chay bÇu cö? Nh−ng viÖc tÈy chay bÇu cö, mét hiÓu râ c¸i gi¸ cña sù ñng hé Êy kh«ng? Râ rµng lµ b¶n c−¬ng lµ, ®· x¶y ra tr−íc cuéc §¹i héi thèng nhÊt, mµ c¸c t¸c gi¶ cña lÜnh cña hä viÕt vµo n¨m 1907, chø hoµn toµn kh«ng ph¶i viÕt ë b¶n c−¬ng lÜnh th× kiÓm ®iÓm c¸c sù biÕn sau ®¹i héi. V¶ l¹i, hai ngoµi thêi gian vµ kh«ng gian, bÊt kÓ hä cã cè søc lµm cho b¶n lµ, viÖc Êy cã liªn quan g× víi "ph¸i d©n chñ thµnh thÞ"? Kh«ng, râ rµng ®©y kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò tÈy chay bÇu cö. Cã lÏ lµ hä c−¬ng lÜnh Êy cã tÝnh chÊt hÕt søc Ýt cô thÓ, löng l¬ ®Õn ®©u ®i muèn nãi vÒ chñ tr−¬ng ñng hé yªu s¸ch vÒ néi c¸c §u-ma vµ nãi n÷a. Trong nh÷ng n¨m 1902-1904, vµ thËm chÝ cho ®Õn th¸ng vÒ viÖc lËp khèi víi bän d©n chñ - lËp hiÕn. ë ®©y thËt sù râ rµng M−êi n¨m 1905, c¶ «ng Xt¬-ru-vª lÉn ph¸i tù do nãi chung ®Òu
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2