120 câu hỏi phòng chữa đục thủy tinh thể: phần 2

trọng đến việc phục hồi thị lực sau khi mổ. Nhưng<br /> hiện nay bệnh nhân không cần phải lo lắng, vì<br /> bất kể tình huống nào dẫn đến tái phát đục thủy<br /> tinh thể (bao gồm sau khi phẫu thuật cắ t bỏ<br /> ngoài nang cho đục thủy tinh thể do tuổi già, sau<br /> phẫu thuật đục thủy tinh thể do ngoại thương,<br /> sau phẫu thuật đục thủy tinh thể do bội nhiễm...),<br /> đều có thể dùng tia lade YAG để điều trị, phương<br /> pháp đơn giản, hiệu quả cao.<br /> <br /> 61. Sau khi cắt bỏ thủy tinh thể đục do tuổi già<br /> có thể nhìn thấy không?<br /> Bệnh nhân đục thủy tinh thể sau bao năm không<br /> nhìn thấy gì, hy vọng sau khi mổ sẽ thấy được<br /> ánh sáng, được sống và làm việc như lúc còn trẻ.<br /> Nói chung, sau khi mổ cắ t bỏ thủy tinh thể đục<br /> do tuổi già, đều có thể nâng cao thị lực ở một<br /> mức độ nhất định, có người còn có thể nhìn được<br /> như bình thường. Nhưng cũng có một số bệnh<br /> nhân sau khi mổ thị lực không phục hồi được<br /> như mong muốn. Đó là do 4 nguyên nhân sau:<br /> (1)<br /> Bản thân m ắt bị bệnh, ngoài đục thủy tinh<br /> thể do tuổi già, còn có thể có thay đổi bệnh lý ở<br /> bộ phận khác của nhãn cầu, như thể trong suốt<br /> bị dục ảnh hưởng đến quan sá t đáy mắt, biến<br /> tính điểm vàng do tuổi già, võng m ạc bị bong, teo<br /> thần kinh thị giác w...<br /> 132<br /> <br /> (2) Quá trình phẫu thuật không thuận lợi: Nếu<br /> thao tác phẫu thuật viên không thành thục, sẽ<br /> gây ra những chứng kéo theo không đáng bị, ảnh<br /> hưởng tới hiệu quả phẫu thuật. Nếu trong lúc<br /> phẫu thuật gây tổn thương cho da trong của giác<br /> m ạc, làm thể trong suốt thấm ra, khiến con ngươi<br /> bị dịch lên phía trên, thể trong suốt lọt vào<br /> phòng trước sẽ làm con ngươi bị trở ngại, dẫn tới<br /> bệnh thong manh kế phát, ch ất da bị sót lại quá<br /> nhiều sau khi mổ sẽ gây ra đục sau khi mổ.<br /> (3) Theo dõi, chăm sóc sau khi mổ không tốt:<br /> Do trong lúc phẫu thuật đưa thiết bị vào ra phòng<br /> trước quá nhiều, sau phẫu thuật gây ra phản ứng<br /> mạnh dẫn đến phía sau con ngươi bị dính, thậm<br /> chí gây ra thong manh kế phát. Chăm sóc sau<br /> khi mổ không tốt, phẫu thuật gây ra tổn thương<br /> cho m ắt làm thủy tinh thể bị xuất huyết hoặc do<br /> khâu vô trùng không ch ặt chẽ và các nguyên<br /> nhân khác gặp nhiễm trùng mắt.<br /> (4) Chính m ắt bị bệnh có vấn đề: Nếu m ắt<br /> định mổ vốn bị cận thị nặng hoặc lung lay nhãn<br /> cầu bẩm sinh, khiếm khuyết màng m ạch hồng<br /> m ạc, bị thong manh w... thì sau phẫu thuật cũng<br /> dễ sinh ra các chứng kéo theo làm thị lực không<br /> được cải thiện.<br /> Tóm lại, sau khi phẫu thuật cắt bỏ đục thủy<br /> tinh thể do tuổi già có thể lấy lại được ánh sáng<br /> 133<br /> <br /> hay không còn chịu sự ảnh hưởng của nhiều<br /> nhân tố, vì vậy phải căn cứ vào hoàn cảnh của<br /> mỗi người mà đưa ra các phân tích cụ thể. Trước<br /> khi phẫu thuật phải kiểm tra tỉ mỉ thực trạng của<br /> thủy tính thể, võng m ạc, thần kinh thị giác để<br /> đưa ra các dự đoán dầy dủ về việc phục hồi thị<br /> lực sau khi mổ. Ngoài ra, phải nắm chắc việc<br /> chăm sóc lúc mổ và sau mổ; sắp xếp bác sĩ có<br /> kinh nghiệm thực hiện phẫu thuật cũng là nhân<br /> tố quan trọng quyết định bệnh nhân sau mổ có<br /> phục hồi dưực thị lực hay không.<br /> <br /> 62. Sau khi phẫu thuật cắt bỏ đục thủy tinh thể<br /> do tuổi già phải chăm sóc như thế nào?<br /> Phẫu thuật đục thủy tinh thể trước kia yêu cầu<br /> rất chặt chẽ về chăm sóc, thường bệnh nhân phải<br /> tuyệt đối nằm trẽn giường từ 7 - 10 ngày. Do việc<br /> những năm gần đây phẫu thuật nội soi phát triển<br /> rất nhanh, nên mép khâu rất tốt, các chứng kéo<br /> theo do chăm sóc sau khi mổ giảm đáng kể,<br /> nhưng vẫn phải chú ý những điểm sau:<br /> (1)<br /> Bệnh nhân đục thủy tinh thể do tuổi già<br /> phần lớn là những người già yếu, thường kèm theo<br /> nhiều bệnh khác như bệnh dộng m ạch vành,<br /> huyết áp cao, tiểu đường w ..., do vậy phải đặc<br /> biệt chú ý những thay dổi bệnh lý trên cơ thể sau<br /> khi phẫu thuật và dùng các thuốc điều trị thích<br /> 134<br /> <br /> hợp, khi cần thiết phải kết hợp với bác sĩ nội<br /> khoa để diều trị.<br /> (2) Tránh hoạt động quá mạnh, cãn dặn bệnh<br /> nhân không được dùng sức để dụi mắt, với người<br /> bị ho hoặc buồn nôn phải cho thuốc uống trị ho<br /> hoặc chống nôn.<br /> <br /> (3) Sau khi mổ, dặn bệnh nhân nằm thẳng<br /> (người có xuất huyết tiền phòng trước có thể nửa<br /> nằm nửa ngồi), cố gắng để đầu óc nhẹ nhàng,<br /> tránh hoạt động quá nhiều ở phần đầu, hít thở tự<br /> nhiên, tránh h ắt hơi mạnh.<br /> (4) Đo nhiệt độ, mạch, nhịp thở 1 lần/ngày, nếu<br /> thấy có sốt và vượt quá 38°c thì phải đo nhiệt độ<br /> 4 lần/ngày, tìm rõ nguyên nhân và xử lý thích hợp.<br /> (5) Mắt bị bệnh sau khi mổ thường không đau,<br /> nếu đau quá nên chú ý xem có nhiễm trùng trong<br /> m ắt hay không, nếu không có biểu hiện viêm<br /> trong m ắt thì có thể cho uống thuốc giảm đau<br /> phù hợp.<br /> (6) Tốt nhất nên dùng nắp kim loại che m ắt bị<br /> mổ lại để bảo vệ tròng m ắt, tránh va đập vào vết<br /> thương. Thay thuốc 1 lần/ngày, chú ý xem m ắt bị<br /> mổ có ch ất thải hay không, đường khâu có bị<br /> lỏng ra không.<br /> (7) Trong 3 ngày dầu sau khi mổ nên ăn các<br /> dồ ăn lỏng nhẹ, không ăn đồ cứng khó nhai, đồ<br /> ăn kích thích, kiêng thuốc và rượu.<br /> 135<br /> <br /> (8)<br /> Tạo thói quen đại tiện 1 lần /ngày để đảm<br /> bảo duy trì đại tiện luôn thông suốt.<br /> <br /> 63. Sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể do tuổi<br /> già chọn kính mắt như thế nào là đúng?<br /> Mắt cắt bỏ thủy tinh thể đục cũng giống như<br /> chiếc máy ảnh đã bị lấy m ất ống kính điều chỉnh<br /> tiêu cự, làm ảnh vật không thể rơi đúng võng<br /> m ạc, nên không thể nhìn rõ các vật xung quanh,<br /> bởi vậy cần phải mang thấu kính lồi độ cao để<br /> thay thế cho thủy tinh thể (với người chưa dặt<br /> thủy tinh thể nhân tạo).<br /> Sau khi mổ lúc nào có thể mang kính? Vết mổ<br /> nhãn cầu thường phải m ất 4 - 8 tuần mới khỏi<br /> hoàn toàn, khi vết sẹo ổn định, hiện tượng tán<br /> quang của giác m ạc do dường khâu tạo thành<br /> cũng không biến dộng nữa, do vậy người ta thường<br /> chọn thời điểm đeo kính vào khoảng 2- 3 tháng<br /> sau khi mổ. Còn việc chọn số Điốp của lánh như<br /> thế nào là chính xác? Thường sau 3 tháng, bệnh<br /> nhân đến bệnh viện hoặc hiệu lánh để kiểm tra<br /> bằng m áy đo thị lực, rồi căn cứ vào độ chiết<br /> quang và mức độ tán quang mà lựa chọn kính<br /> m ắt cho phù hợp. Khi chưa có điều kiện kiểm tra<br /> bằng máy đo thị lực, có thể dựa vào công thức để<br /> tính toán rồi dùng thêm phương pháp thay kính<br /> m ắt để chọn kính mắt. Sau khi phẫu thuật, độ<br /> 136<br /> <br />