14 điều trị bệnh thân chung động mạch vành trái bằng kỹ thuật can thiệp qua da: Kết quả trước mặt, ngắn hạn và trung hạn

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 14 ĐIỀU TRỊ BỆNH THÂN CHUNG ĐỘNG MẠCH VÀNH TRÁI<br /> BẰNG KỸ THUẬT CAN THIỆP QUA DA: KẾT QUẢ TRƯỚC MẶT,<br /> NGẮN HẠN VÀ TRUNG HẠN<br /> Trần Nguyễn Phương Hải *, Võ Thành Nhân*<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái qua da an toàn và<br /> hiệu quả. Tại Việt Nam cho ñến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về vấn ñề này. Nghiên cứu này nhằm khảo sát kết quả<br /> trước mắt, ngắn hạn và trung hạn của ñiều trị bệnh thân chung ñộng mạch vành trái bằng kỹ thuật can thiệp qua da.<br /> Phương pháp: Theo dõi mỗi tháng những bệnh nhân ñược can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái tại khoa<br /> TMCT bệnh viện Chợ Rẫy từ 01/2006 ñến 12/2009 ñể ñánh giá kết quả thủ thuật, tỷ lệ tái hẹp và các biến cố tim mạch<br /> chính (tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhồi máu cơ tim không tử vong và tái thông sang thương ñích).<br /> Kết quả: Có 55 bệnh nhân ñược can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái. Tỷ lệ thành công giải phẫu là 100%,<br /> thành công lâm sàng là 98,2%. Chỉ có 1 trường hợp (1,8%) tử vong do choáng tim sau nhồi máu cơ tim cấp. Kết quả<br /> trước mắt- ngắn hạn: tử vong (1,8%), tái thông sang thương ñích (1,8%), biến cố tim mạch chính (3,6%). Kết quả<br /> trung hạn: tử vong (1,8%), nhồi máu cơ tim(1,8%), tái thông sang thương ñích (7,3%), biến cố tim mạch chính<br /> (10,9%). Những bệnh nhân can thiệp cấp cứu có tỷ lệ biến cố tim mạch chính cao hơn những bệnh nhân can thiệp<br /> chương trình (p=0,032). Không có sự khác biệt giữa tỷ lệ tái hẹp và biến cố tim mạch chính giữa các bệnh nhân ñược<br /> ñặt stent phủ thuốc và stent không phủ thuốc, nguy cơ phẫu thuật bắc cầu cao và thấp, sang thương ñoạn gần và ñoạn<br /> xa, tổn thương một và nhiều nhánh mạch vành.<br /> Kết luận: Điều trị bệnh thân chung ñộng mạch vành trái bằng kỹ thuật qua da là phương pháp hiệu quả và an<br /> toàn.<br /> Từ khóa: thân chung ñộng mạch vành trái, can thiệp, hiệu quả.<br /> ABSTRACT<br /> <br /> PERCUTANEOUS CORONARY INTERVENTION OF UNPROTECTED LEFT MAIN<br /> CORONARY ARTERY LESIONS: ACUTE, SHORT-TERM AND MIDDLE-TERM RESULTS<br /> Tran Nguyen Phuong Hai, Vo Thanh Nhan<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - Supplement of No 2 - 2010: 85 - 92<br /> Backgound and Objective: Available data indicate that stenting of the left main coronary artery (LMCA) is safe<br /> and effective. There are still no studies on this subject in Vietnam. This study aimed to evaluate the acute, short-term<br /> and middle-term results of stenting of unprotected LMCA disease.<br /> Methods: 55 patients treated with stenting of unprotected LMCA stenosis were given the follow-up every month<br /> from Jan 2006 to Dec 2009 at Cho Ray hospital in order to evaluate the results of the procedure, the rate of the<br /> restenosis and major adverse cardiac events (MACE), including cardiac death, nonfatal myocardial infarction (MI),<br /> and target-vessel revascularization (TVR).<br /> Results: the angiographic success and clinical success rates of the procedure are respectively 100% and 98.2%.<br /> There was only one death (1.8%) with the cardiogenic shock after the acute MI. At the acute and short-term evaluation,<br /> the rates of the restenosis and MACE are respectively 1.8% and 3.6%. At middle-term evaluation, the rates of MI,<br /> restenosis and MACE are respectively 1.8%, 7.3% and 10.9%. The patients with the emergency intervention had<br /> higher rate of MACE than the ones who were treated in planned operations (p=0.032). There are no differencies in the<br /> rates of restenosis and MACE among the group of patients treated with drug eluting stents or bare metal stents, with<br /> high or low risk of coronary artery bypass grafting, with the lesions on the proximal or distal LMCA and with the<br /> lesions on one or many branches of the coronary artery.<br /> Conclusion: Precutaneous stenting of unprotedted left main coronary artery safe and effective.<br /> Keywords: left main coronary artery, intervention, effective.<br /> MỞ ĐẦU<br /> Bệnh ñộng mạch vành (ĐMV) là một trong những nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong hàng ñầu ở các nước phát<br /> triển. Trong năm 2001, trên toàn cầu có 7,2 triệu trường hợp tử vong và 59 triệu người có ñời sống tàn phế do bệnh<br /> ñộng mạch vành. Mỗi năm có khoảng 5,8 triệu trường hợp bệnh mới mắc. Hiện có khoảng 40 triệu người mắc bệnh<br /> <br /> * Khoa Tim mạch can thiệp, Bệnh viện Chợ Rẫy, TP. HCM<br /> Tác giả liên hệ: ThS.BS Trần Nguyễn Phương Hải ĐT: 0908210977 Email: louispatricehai@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 85<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐMV còn sống(5).<br /> Bệnh lý tại thân chung ñộng mạch vành trái ñược James Herrick mô tả ñầu tiên năm 1912 trên bệnh nhân tử vong<br /> do choáng tim sau nhồi máu cơ tim cấp(10). Tổn thương này chiếm khoảng 3-5% bệnh nhân ñược chụp mạch vành và<br /> thường ñi kèm với tổn thương một hoặc nhiều nhánh mạch vành khác. Bệnh nhân hẹp thân chung ñộng mạch vành trái<br /> có tiên lượng xấu với nữa số bệnh nhân sống sót sau 2 năm nếu không ñược ñiều trị(1). Các bệnh nhân hẹp thân chung<br /> ñộng mạch vành trái trong một năm chờ ñợi phẫu thuật có tỷ lệ tử vong là 21% và chỉ 46% bệnh nhân sống không có<br /> biến cố(7). Điều trị nội khoa, tỷ lệ sống sót sau 2 năm là 61%, 2,5 năm là 65%, 3 năm là 50%, 5 năm là 49%. Với nguy<br /> cơ cao của sang thương này, phẫu thuật bắc cầu mạch vành vẫn là phương pháp ñiều trị chuẩn ñược ñề nghị trong các<br /> khuyến cáo về ñiều trị bệnh lí ĐMV. Can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái vẫn là một vấn ñề thử thách với tỷ lệ<br /> các biến cố bất lợi khá cao khi theo dõi dài hạn trong các nghiên cứu trước ñây của Tan WA et al(15), Ellis SG et al(6),<br /> Takagi T et al(14). Tuy nhiên với sự phát triển kỹ thuật can thiệp mạch vành, ñặc biệt sự xuất hiện của stent phủ thuốc,<br /> và chế ñộ ñiều trị sau can thiệp hợp lý với thuốc chống kết tập tiểu cầu, statin, thuốc ức chế thụ thể beta, và thuốc ức<br /> chế men chuyển ñã cải thiện hiệu quả của can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái. Các nghiên cứu của các tác giả<br /> Dariusz Dudek(3), Runlin Gao(12), Didier Carrié(4), Han Ya-ling(9), cho thấy can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái có<br /> tỷ lệ thành công rất cao (95,1-100%) với tỷ lệ tử vong rất thấp (trong bệnh viện: 0-2%, 1 năm: 0-5,1%) và tỷ lệ biến cố<br /> tim mạch chính chấp nhận ñược (trong bệnh viện: 1,6-4,1%, 1 năm: 6,6-17,2%) với mẫu nghiên cứu bao gồm cả những<br /> bệnh nhân có can thiệp cấp cứu do hội chứng vành cấp (choáng tim, nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên, hội chứng<br /> mạch vành cấp không ST chênh lên nguy cơ cao), có nguy cơ mổ bắc cầu cao, có sang thương phức tạp khó can thiệp.<br /> Tại Việt Nam, ñã có nhiều trung tâm thực hiện can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái nhưng cho ñến nay vẫn<br /> chưa có một nghiên cứu nào ñánh giá về vấn ñề này. Do ñó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu ñề tài: “Điều trị bệnh thân<br /> chung ñộng mạch vành trái bằng kỹ thuật can thiệp qua da: kết quả trước mắt, ngắn hạn và trung hạn” tại khoa Tim<br /> Mạch Can Thiệp bệnh viện Chợ Rẫy nhằm mục ñích ñánh giá hiệu quả và hạn chế của phương pháp này.<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Mô tả và phân tích.<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Tất cả các bệnh nhân tại khoa Tim Mạch Can Thiệp Bệnh Viện Chợ Rẫy trong thời gian từ 01/2006 ñến 12/2009.<br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh: tất cả những bệnh nhân ñược can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ tại<br /> khoa Tim Mạch Can Thiệp Bệnh Viện Chợ Rẫy từ 01/2006 ñến 12/2008.<br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Không có sang thương tại thân chung ñộng mạch vành trái trên chụp mạch vành cản quang.<br /> Có sang thương tại thân chung ñộng mạch vành trái nhưng lựa chọn mổ bắc cầu hay từ chối can thiệp.<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Các ñối tượng ñủ tiêu chuẩn chọn bệnh và không có tiêu chuẩn loại trừ ñược chọn vào nghiên cứu. Chúng tôi tiến<br /> hành chọn và theo dõi ñối tượng nghiên cứu từ tháng 01/2006 ñến tháng 12/2009.<br /> Những bệnh nhân chưa can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái: ñều ñược hỏi bệnh sử, tiền sử bản thân và gia<br /> ñình, khám lâm sàng, ñồng thời thực hiện các xét nghiệm (công thức máu, ñường huyết, B.U.N,creatinine, ñiện giải ñồ,<br /> tổng kê lipid máu, chụp X-quang ngực thẳng, ño ñiện tâm ñồ, siêu âm tim), chụp ñộng mạch vành cản quang ñể xác<br /> ñịnh có bệnh lý tại thân chung ñộng mạch vành trái cần phải can ñiều trị. Sau ñó, bệnh nhân và thân nhân ñược giải<br /> thích tình trạng bệnh, các phương pháp ñiều trị, lợi ích và nguy cơ của từng phương pháp. Những bệnh nhân ñồng ý và<br /> ñược ñiều trị bằng can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái ñược ñưa vào nghiên cứu.<br /> Hồi cứu hồ sơ bệnh án ñối với những bệnh nhân ñã ñược can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái trước ñó.<br /> Tất cả bệnh nhân ñều ñược theo dõi hàng tháng tại phòng khám Tim Mạch Can Thiệp bệnh viện Chợ Rẫy và liên<br /> lạc qua ñiện thoại ñể ñánh giá biến cố tim mạch chính và ñược chụp mạch vành kiểm tra sau can thiệp 6 – 12 tháng ñể<br /> ñánh giá mức ñộ và tỉ lệ tái hẹp.<br /> Các thông tin về chụp mạch vành cản quang sẽ ñược phân tích off – line từ các ñĩa CD lưu trữ tại khoa Tim Mạch<br /> Can Thiệp bệnh viện Chợ Rẫy: kết quả chụp và can thiệp thân chung tại thời ñiểm ñầu tiên và kết quả chụp mạch vành<br /> kiểm tra sau 6 – 12 tháng ñược xử lí bằng phần mềm ACOM.TC LITE BROWSER.<br /> Xử lý thống kê<br /> Dữ liệu ñược xử lý bằng phần mềm SPSS 16.0. Các biến ñịnh lượng ñược tính giá trị trung bình và ñộ lệch<br /> chuẩn. Các biến ñịnh tính ñược tính tỷ lệ. Dùng phép kiểm T- Student ñể kiểm ñịnh sự khác biệt giá trị trung<br /> bình giữa hai nhóm của biến ñịnh lượng. Dùng phép kiểm Chi bình phương ñể kiểm ñịnh sự khác biệt tỷ lệ giữa<br /> hai nhóm của biến ñịnh tính. p < 0.05 ñược xem là có ý nghĩa thống kê với khoảng tin cậy 95%.<br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 86<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đặc ñiểm của nhóm nghiên cứu:<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, có 55 bệnh nhân ñược can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ<br /> và theo dõi tại khoa Tim Mạch Can Thiệp Bệnh Viện Chợ Rẫy từ 01/2006 ñến 12/2009. Trong ñó, có 4 bệnh nhân<br /> không ñược chụp mạch vành kiểm tra trong vòng 12 tháng ñầu sau can thiệp (3 bệnh nhân không ñồng ý và 1 bệnh<br /> nhân tử vong trong bệnh viện sau can thiệp). Tỷ lệ nam/nữ: 72,7%/27,3%, tuổi trung bình: 61,35 ± 12,4, (trên 70 tuổi<br /> chiếm 32,7%). Những bệnh nhân trong mẫu nghiên cứu có nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch như tăng huyết áp (56,4%),<br /> ñái tháo ñường (14,5%), rối loạn lipid máu (76,4%), hút thuốc lá (43,6%).<br /> Đặc ñiểm lâm sàng và chụp mạch vành của mẫu nghiên cứu: (bảng 1 và 2)<br /> Bảng 1: ñặc ñiểm lâm sàng của mẫu nghiên cứu:<br /> Đặc ñiểm lâm sàng<br /> Số bệnh nhân Tỷ lệ %<br /> Nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên<br /> 08<br /> 14,5<br /> Đau thắt ngực không ổn ñịnh<br /> 10<br /> 18,2<br /> Nhồi máu cơ tim cấp không ST chênh<br /> 02<br /> 3,6<br /> lên<br /> Đau thắt ngực ổn ñịnh<br /> 35<br /> 63,7<br /> Suy tim NYHA II trở lên<br /> 04<br /> 7,3<br /> Phân suất tống máu thất trái (EF)<br /> 52<br /> 94,5<br /> >30%<br /> Phân suất tống máu thất trái (EF)<br /> 03<br /> 5,4<br /> ≤30%<br /> Tai biến mạch máu não cũ<br /> 01<br /> 1,8<br /> Can thiệp trước ñó<br /> 14<br /> 25,5<br /> Dùng Eptifibatide<br /> 10<br /> 18,2<br /> Dùng tiêu sợi huyết trước<br /> 01<br /> 1,8<br /> Creatinine máu ≥ 1.2 mg%<br /> 15<br /> 27,3<br /> Nguy cơ phẫu thuật bắc cầu cao<br /> 9<br /> 16,7<br /> Nguy cơ phẫu thuật bắc cầu thấp<br /> 46<br /> 83,3<br /> Bảng 2: Đặc ñiểm chụp mạch vành của mẫu nghiên cứu:<br /> Đặc ñiểm chụp mạch vành<br /> Số bệnh<br /> Tỷ lệ %<br /> nhân<br /> Vị trí sang thương<br /> Lỗ xuất phát thân chung ĐMV trái<br /> 09<br /> 16,4<br /> Đoạn giữa thân chung ĐMV trái<br /> 03<br /> 5,5<br /> Chỗ chia ñôi thân chung ñộng mạch vành<br /> 43<br /> 78,1<br /> trái<br /> 0<br /> 01<br /> 1,8<br /> Dòng chảy mạch vành<br /> theo TIMI<br /> 1<br /> 01<br /> 1,8<br /> 2<br /> 07<br /> 12,7<br /> 3<br /> 45<br /> 83,7<br /> Số lượng mạch vành bị tổn thương<br /> Bệnh thân chung ĐMV trái<br /> 13<br /> 23,6<br /> Bệnh thân chung + bệnh 1 nhánh mạch vành 25<br /> 45,4<br /> Bệnh thân chung + bệnh 2 nhánh mạch vành 15<br /> 27,4<br /> Bệnh thân chung + bệnh 3 nhánh mạch vành 02<br /> 3,6<br /> Đặc ñiểm về thủ thuật can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái: (bảng 3 và 4).<br /> Bảng 3: Đặc ñiểm về thủ thuật can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái<br /> Đặc ñiểm thủ thuật can thiệp<br /> Tỷ lệ<br /> Số bệnh nhân<br /> %<br /> Cấp cứu<br /> 10<br /> 18,2<br /> Chương trình<br /> 45<br /> 81,8<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 87<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> Đặc ñiểm thủ thuật can thiệp<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> <br /> Không kissing bóng<br /> 46<br /> Có kissing bóng<br /> 09<br /> Số lượng mạch vành can thiệp trong 1 thì<br /> Can thiệp thân chung ñơn ñộc<br /> 13<br /> Can thiệp thân chung + 1 nhánh<br /> 33<br /> Can thiệp thân chung + 2 nhánh<br /> 9<br /> Can thiệp thân chung + 3 nhánh<br /> 00<br /> Stent không phủ thuốc<br /> 9<br /> Stent phủ thuốc<br /> 46<br /> Bảng 4: Kích thước stent ñược sử dụng:<br /> Stent không phủ<br /> Kích thước<br /> thuốc<br /> Đường kính (mm)<br /> 3,25 ± 0,47<br /> Đường kính thực (mm)<br /> 3,65 ± 0,6<br /> Chiều dài (mm)<br /> 17,11 ± 5,25<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> %<br /> 83,6<br /> 16,4<br /> 23,6<br /> 60<br /> 16,4<br /> 00<br /> 16,4<br /> 83,6<br /> <br /> Stent phủ<br /> p<br /> thuốc<br /> 3,14 ± 0,33 0,38<br /> 3,62 ± 0,35 0,83<br /> 23,24 ± 7,55 0,02<br /> <br /> Đặc ñiểm kết quả của can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ:<br /> Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái có tỷ lệ thành công giải phâu và thủ<br /> thuật là 100%, thành công lâm sàng là 98,2% (1 trường hợp tử vong do choáng tim sau nhồi máu cơ tim cấp ST chênh<br /> lên vùng trước rộng) (bảng 5). Tỷ lệ biến cố tim mạch chính trong thời gian nằm viện cho ñến 3 tháng ñầu là 3,6% (1<br /> trường hợp tử vong và 1 trường hợp huyết khối bán tắc cần can thiệp lại) (bảng 6).<br /> Bảng 5: Kết quả can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái:<br /> Kết quả<br /> Số lượt<br /> Tỷ lệ %<br /> Thành công giải phẫu<br /> 55<br /> 100<br /> Thành công thủ thuật<br /> 55<br /> 100<br /> Thành công lâm sàng<br /> 54<br /> 98,2<br /> Biến chứng chung<br /> 03<br /> 5,5<br /> Bảng 6: Các biến cố trong bệnh viện ñến 3 tháng sau can thiệp.<br /> Biến chứng<br /> Số trường hợp Tỷ lệ %<br /> Tử vong<br /> 01<br /> 1,8<br /> Mổ bắc cầu<br /> 00<br /> 00<br /> Nhồi máu cơ tim<br /> 00<br /> 00<br /> Tái thông sang thương ñích<br /> 01<br /> 1,8<br /> Tổng MACE<br /> 02<br /> 3,6<br /> Có 4 bệnh nhân không ñược chụp mạch vành kiểm tra trong vòng 12 tháng ñầu sau can thiệp (3 bệnh nhân không<br /> ñồng ý và 1 bệnh nhân tử vong trong bệnh viện sau can thiệp). Trong ñó, 49 (96,1%) bệnh nhân ñược chụp mạch vành<br /> theo hẹn, 2 (3,9%) bệnh nhân ñược chụp mạch vành do có biến cố (1 bệnh nhân có nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên,<br /> 1 bệnh nhân có ñau thắt ngực không ổn ñịnh).<br /> Các biến cố tim mạch chính ñược ghi nhận trong năm ñầu tiên sau can thiệp bao gồm 6 trường hợp (chiếm tỷ lệ<br /> 10,9%): 1 trường hợp can thiệp cấp cứu trên bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp vùng trước rộng biến chứng choáng tim tử<br /> vong ngay sau can thiệp, 1 trường hợp nhồi máu cơ tim tái phát trong quá trình theo dõi, có 4 trường hợp cần phải tái<br /> thông sang thương ñích (3 trường hợp phẫu thuật bắc cầu mạch vành và 1 trường hợp can thiệp ñặt stent). Ngoài ra còn<br /> có 4 trường hợp chụp kiểm tra và tình cờ phát hiện thêm các sang thương khác cần phải can thiệp ñặt stent. (bảng 7)<br /> Bảng 7: Các biến cố trong thời gian theo dõi 12 tháng.<br /> Biến chứng<br /> Số bệnh nhân<br /> Tỷ lệ %<br /> Tử vong<br /> 01<br /> 1,8<br /> Nhồi máu cơ tim<br /> 01<br /> 1,8<br /> Tái thông sang thương ñích<br /> 04<br /> 7,3<br /> Can thiệp sang thương khác<br /> 04<br /> 7,3<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 88<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010<br /> Tổng MACE<br /> <br /> 06<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 10,9<br /> <br /> So sánh về tỷ lệ tái hẹp và MACE giữa các phân nhóm:<br /> Can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái cấp cứu có tỷ lệ MACE cao hơn có ý nghĩa so với can thiệp<br /> chương trình (p=0,032). Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về tỷ lệ tái hẹp giữa can thiệp cấp cứu và can<br /> thiệp chương trình. Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về tỷ lệ tái hẹp và MACE giữa stent phủ thuốc và<br /> stent không phủ thuốc, giữa nguy cơ phẫu thuật bắc cầu cao và thấp, giữa sang thương ñoạn gần và sang thương<br /> ñoạn xa, và giữa tổn thương một nhánh và nhiều nhánh mạch vành (bảng 8).<br /> Bảng 8: So sánh tỷ lệ tái hẹp và MACE giữa các phân nhóm.<br /> Stent phủ thuốc Stent không phủ<br /> Biến cố<br /> P<br /> (n=42)<br /> thuốc (n=9)<br /> Tái hẹp (%)<br /> 7<br /> 12,5<br /> 0,594<br /> MACE (%)<br /> 8,7<br /> 22,2<br /> 0,234<br /> Chương trình<br /> Cấp cứu (n=10)<br /> P<br /> (n=45)<br /> Tái hẹp (%)<br /> 12,5 (1/8)<br /> 7 (3/43)<br /> 0,594<br /> MACE<br /> 30 (3/10)<br /> 6,7 (3/45)<br /> 0,032<br /> Nguy cơ thấp<br /> Nguy cơ cao (n=9)<br /> p<br /> (n=46)<br /> Tái hẹp (%)<br /> 0 (0/8)<br /> 9,3 (4/43)<br /> 0,369<br /> MACE<br /> 11,1 (1/9)<br /> 10,9 (5/46)<br /> 1<br /> Sang thương ñoạn Sang thương ñoạn<br /> p<br /> gần (n=13)<br /> xa (n=42)<br /> Tái hẹp (%)<br /> 16,7 (2/12)<br /> 5,1 (2/39)<br /> 0,194<br /> MACE<br /> 15,4 (2/13)<br /> 9,5 (4/42)<br /> 0,554<br /> Nhiều nhánh<br /> 1 nhánh (n=13)<br /> p<br /> (n=42)<br /> Tái hẹp (%)<br /> 0 (0/11)<br /> 10 (4/40)<br /> 0,275<br /> MACE<br /> 0 (0/13)<br /> 14,3 (6/42)<br /> 0,149<br /> BÀN LUẬN<br /> Đặc ñiểm kết quả của can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ:<br /> Hiện nay, phẫu thuật bắc cầu mạch vành vẫn là phương pháp ñiều trị chuẩn cho bệnh lý hẹp thân chung ñộng<br /> mạch vành trái. Can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái vẫn là một vấn ñề thử thách với tỷ lệ các biến cố bất lợi khá<br /> cao khi theo dõi dài hạn trong các nghiên cứu trước ñây Tan WA et al(15), Ellis SG et al(6), Takagi T et al(14). Những tiến<br /> bộ trong can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái trong thập niên qua ñã cải thiện hiệu quả của thủ thuật. Nghiên cứu<br /> của chúng tôi với mẫu nghiên cứu 55 bệnh nhân phối hợp nhiều yếu tố như: nguy cơ cao và nguy cơ thấp của phẫu<br /> thuật bắc cầu mạch vành, stent không phủ thuốc và stent phủ thuốc, can thiệp cấp cứu và can thiệp chương trình, hội<br /> chứng vành cấp và ñau thắt ngực ổn ñịnh, tổn thương một và nhiều nhánh mạch vành, sang thương ñoạn gần và sang<br /> thương ñoạn xa…cho thấy can thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ qua da có tỷ lệ thành công rất cao<br /> và các biến cố trong bệnh viện và trong vòng 12 tháng sau thủ thuật rất thấp, chỉ có một trường hợp tử vong trong bệnh<br /> viện do choáng tim (nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên vùng trước rộng, Killip IV). Nghiên cứu của các tác giả Dariusz<br /> Dudek(4), Run-lin Gao(7) (chỉ dùng stent phủ thuốc), Didier Carrié(2) (chỉ dùng stent phủ thuốc), Ewa PeszekPrzybyla(12), Han Ya-ling(8), cũng cho kết quả tương tự. Riêng nghiên cứu của tác giả Itsik Ben-Dor(10), cho thấy tỷ lệ tử<br /> vong, MACE trong bệnh viện, 6 tháng, 12 tháng khá cao là do mẫu nghiên cứu của tác giả có hội chứng vành cấp khá<br /> cao (16,9% choáng tim, 25,4% nhồi máu cơ tim, 49,2% ñau thắt ngực không ổn ñịnh) và ña số (11/14) bệnh nhân tử<br /> vong nằm trong nhóm can thiệp cấp cứu. Từ ñó cho thấy, nếu ñược thực hiện bởi phẫu thuật viên có kinh nghiệm, can<br /> thiệp thân chung ñộng mạch vành trái không bảo vệ qua da là một thủ thuật hiệu quả và an toàn với tỷ lệ thành công<br /> cao, tỷ lệ biến cố bất lợi trước mắt, ngắn hạn và trung hạn chấp nhận ñược.<br /> Bảng 9: Kết quả thủ thuật trong các nghiên cứu.<br /> Dariusz Run-lin<br /> Angela<br /> Kết quả<br /> Chúng tôi<br /> Dudek Gao<br /> Migliorini<br /> Thành công giải<br /> 100<br /> 97<br /> 100<br /> phẫu (%)<br /> 95,1<br /> 98.2<br /> Thành công lâm 98,4<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010<br /> <br /> 89<br /> <br />