Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam
lượt xem 2
download
Bài viết áp dụng phương pháp tự hồi quy véc-tơ VAR (Vector Autoregression) nhằm đánh giá ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách Việt Nam trong giai đoạn từ năm 1990-2019.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam Nguyễn Thành Nam Khoa Ngân hàng, Học viện Ngân hàng Ngày nhận: 03/05/2020 Ngày nhận bản sửa: 09/06/2020 Ngày duyệt đăng: 22/06/2020 Bài viết áp dụng phương pháp tự hồi quy véc-tơ VAR (Vector Autoregression) nhằm đánh giá ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách Việt Nam trong giai đoạn từ năm 1990- 2019. Kết quả cho thấy rằng, các cú sốc giá dầu có ảnh hưởng tích cực, nhưng mức độ tác động là khá nhỏ đến thu từ dầu thô, và tổng thu ngân sách với độ trễ tương ứng là 1 quý và 2 quý. Trong mối quan hệ với thâm hụt ngân sách, biến động giá dầu có quan hệ ngược chiều. Theo đó, khi giá dầu tăng lên thì thâm hụt ngân sách có thể được cải thiện sau 1 quý. Ngược lại, không tìm thấy bằng chứng về tác động của giá dầu lên chi tiêu ngân sách. Từ khóa: Chi ngân sách, Giá dầu, Thâm hụt ngân sách, Thu ngân sách, Thu từ dầu thô, Việt Nam 1. Giới thiệu chiếm khoảng 25% tổng thu ngân sách Nhà nước (NSNN), nên khi có biến Trong giai đoạn 1990- 2008, cân đối động về giá dầu sẽ có ảnh hưởng rất lớn ngân sách của Việt Nam lệ thuộc nhiều đến thu ngân sách. Đến giai đoạn 2009- vào thu nhập từ dầu thô, giai đoạn 2000- 2019, tỷ trọng đóng góp của thu từ dầu 2008 tỷ trọng bình quân thu từ dầu thô thô vào tổng thu NSNN có xu hướng Impacts of oil price shocks on budget variables in Vietnam Abstract: This paper applies Vector Autoregression model to explore the affects of oil price shocks on main budget variables of Vietnam using quarterly data between 1990Q1 and 2019Q4. The empirical results indicate that the shocks of oil price have a weakly positive impact on oil revenues and budget revenues with lag of 1 quarter and 2 quarters respectively. The relationship between budget deficit and fluctuation of oil price are negative. This means when having an increase in oil price can improve the budget deficit after 1 quarter. By contrast, there is not statistical evidence of impact of oil price on budget expenditure. Keywords: Budget expenditure, Oil price, Budget deficit, Budget revenues, Oil revenues, Vietnam Nam Thanh Nguyen Email: namnt@hvnh.edu.vn Banking Faculty, Banking Academy of Vietnam © Học viện Ngân hàng Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng ISSN 1859 - 011X 1 Số 219- Tháng 8. 2020
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam giảm dần qua các năm, tỷ trọng bình quân ○○ Quan điểm giá dầu có ảnh hưởng mạnh giai đoạn 2011- 2015 giảm mạnh xuống đến biến ngân sách khoảng 13%, và từ 2016- 2019 tỷ trọng thu từ dầu thô chỉ chiếm khoảng 4% tổng thu Nghiên cứu của Eltony và Al-Awadi (2001) NSNN. Tuy nhiên, những cú sốc giá dầu sử dụng mô hình tự hồi quy Vectơ (VAR) giảm vẫn tạo ra những tác động tiêu cực và mô hình hiệu chỉnh sai số (VECM) để nhất định đến thu ngân sách, đặc biệt khi kiểm định tác động của biến động giá dầu giá dầu bình quân trên thực tế có sự giảm đến 7 biến vĩ mô của Kuwait đã khẳng định mạnh so với dự toán ban đầu, thu ngân sách rằng giá dầu và thu nhập từ dầu có tác động từ dầu thô sẽ sụt giảm nhiều so với con số đáng kể đến chi tiêu thường xuyên và chi dự toán, từ đó đặt ra những thách thức cho phát triển của Chính phủ, nhưng chi phát cân đối ngân sách (Minh Anh, 2020), đặc triển chịu tác động lớn hơn. Kết quả này biệt là vấn đề thâm hụt ngân sách. Nếu trùng với nghiên cứu của Almulali và Che tình trạng thâm hụt kéo dài với quy mô lớn Sab (2013) khi cho rằng một sự tăng mạnh và tốc độ cao sẽ kéo theo một số các hậu của giá dầu dẫn tới tăng thu nhập về dầu, quả tiêu cực đến nền kinh tế như lạm phát từ đó tác động tích cực làm tăng chi tiêu tăng cao, tăng lãi suất, tác động tiêu cực tới Chính phủ ở các quốc gia thuộc Tổ chức tỷ giá, tăng tỷ lệ nợ công, làm giảm tăng các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). trưởng kinh tế, đe dọa sự ổn định vĩ mô, gây áp lực trở lại đối với NSNN khiến Việt Tương tự như vậy, nghiên cứu của Lorde Nam đi vào một vòng luẩn quẩn với gánh và Thomas (2009) ở quốc gia Trinidad và nặng nợ ngày càng tăng. Vì vậy nghiên cứu Tobago, nghiên cứu của Jbir và Zouari- này sẽ tập trung đánh giá ảnh hưởng của Ghorbel (2009) tại Tunisia và nghiên cứu biến động giá dầu thế giới tới các biến ngân của Oriakhi và Iyoha (2013) tại Nigeria sách của Việt Nam (gồm chi ngân sách, thu cũng cho thấy các cú sốc giá dầu tác động ngân sách, thu từ dầu thô, thâm hụt ngân đáng kể và cùng chiều đến thu nhập, cũng sách), từ đó đưa ra các gợi ý chính sách phù như chi tiêu ngân sách của Chính phủ. hợp nhằm giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của biến động giá dầu tới tình trạng NSNN. Tại Việt Nam, một vài nghiên cứu cũng thể hiện quan điểm là sự biến động của giá dầu 2. Cơ sở lý thuyết có ảnh hưởng đến thu ngân sách của Việt Nam. Cụ thể: Nguyễn Đức Thành, Nguyễn Kể từ năm 1973 đến nay, đã có nhiều nghiên Quang Thái, Phạm Văn Đại (2016) trong cứu thực nghiệm về mối quan hệ giữa sự bài thảo luận chính sách CS-11 của VEPR thay đổi giá dầu và các biến kinh tế vĩ mô tiến hành đánh giá ảnh hưởng giá dầu tới của nền kinh tế, điển hình như nghiên cứu nguồn thu ngân sách trong giai đoạn 2011- của Hamilton (1983), Gisser (1986); Mork 2015 đã đưa ra kết quả là nếu giá dầu giảm (1989), Mehrara (2008), Du và các cộng sự 1 USD sẽ làm giảm nguồn thu ngân sách (2010), Naccache (2010). Tuy nhiên, chỉ trung bình khoảng 2.100 tỷ đồng và giá một số ít các nghiên cứu đánh giá tác động dầu tiếp tục giảm xuống dưới 40 USD thì của biến động giá dầu đến các biến ngân nguồn thu ngân sách sẽ sụt giảm đáng kể. sách, dẫu vậy mỗi nghiên cứu lại đưa ra Một nghiên cứu khác của Lương Văn Khôi những quan điểm khác nhau về mối quan hệ và Nhóm nghiên cứu Ban Kinh tế thế giới giữa giá dầu và các biến ngân sách. Cụ thể: (2015) tiến hành xem xét triển vọng giá dầu 2 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM trong trung hạn và một số kịch bản tác động biệt về số liệu, mô hình nghiên cứu, cấu tới nền kinh tế Việt Nam cũng khẳng định trúc nền kinh tế, cơ cấu chi tiêu ngân sách, giá dầu giảm xuống làm nguồn thu ngân và tỷ trọng thu từ dầu thô trong tổng thu sách giảm, nhưng đổi lại sẽ hỗ trợ sản xuất ngân sách của từng quốc gia. Ngoài ra, các do Việt Nam là nước phải nhập khẩu nhiều nghiên cứu đã có chủ yếu tập trung đánh xăng dầu thành phẩm, từ đó làm tăng GDP, giá ảnh hưởng biến động giá dầu đến các và mức tăng của GDP sẽ bù đắp vào việc biến chi ngân sách và thu từ dầu thô, rất ít giảm nguồn thu ngân sách do giá dầu sụt nghiên cứu đề cập đến biến thu ngân sách giảm, do đó xét một cách tổng thể giá dầu và thâm hụt ngân sách. thế giới giảm sẽ không ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế Việt Nam. Những hạn chế này sẽ được khắc phục trong nghiên cứu này của tác giả, thể hiện ở ○○ Quan điểm giá dầu không ảnh hưởng những điểm mới sau: hoặc ảnh hưởng yếu đến biến ngân sách Một là, nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng Có một số nghiên cứu lại đưa ra quan điểm của biến giá dầu đến tất cả các biến ngân rằng tác động của giá dầu đến các biến sách gồm thu từ dầu thô, thu ngân sách, ngân sách là không đáng kể. Có thể kể đến chi ngân sách và thâm hụt ngân sách. Điều nghiên cứu của Olusegun O.A (2008) và này khác với các nghiên cứu trước chỉ bao Akin và Babajidie (2011) sử dụng mô hình gồm biến thu từ dầu thô và chi ngân sách, VAR nhằm thực hiện phân tích nền kinh ví dụ nghiên cứu của Nguyễn Đức Thành, tế Nigeria đã đưa ra kết quả rằng các cú Nguyễn Quang Thái, Phạm Văn Đại (2016) sốc giá dầu ảnh hưởng không lớn đến các và Lương Văn Khôi và Nhóm nghiên cứu khoản chi của Chính phủ. Hay nghiên cứu (2015) về trường hợp của Việt Nam chỉ đề của Farzanegan and Markwardt (2009) ở cập đến biến thu ngân sách. nền kinh tế Iran cũng khẳng định không tìm thấy bất kỳ một tác động đáng kể nào của Hai là, khác với các nghiên cứu trước giá dầu đến chi tiêu Chính phủ. thường chỉ sử dụng bộ số liệu giới hạn (kể cả nghiên cứu của Nguyễn Đức Thành, Trong khi đó, nghiên cứu của Elsiddig Nguyễn Quang Thái, Phạm Văn Đại (2016) Rahma, Noel Perera và Kian Tan (2016) chỉ có số liệu từ 2011- 2015 nên chưa thấy đánh giá tác động của các cú sốc giá dầu được một cách bao quát ảnh hưởng của cú đến các biến ngân sách ở Sudan lại chỉ ra sốc giá dầu đến tình trạng NSNN), trong rằng: Khi giá dầu sụt giảm sẽ ảnh hưởng nghiên cứu này, tác giả sử dụng bộ số liệu mạnh mẽ đến chi thường xuyên, thu từ dầu khá lớn từ năm 1990 (từ khi Việt Nam bắt và thâm hụt ngân sách, nhưng khi giá dầu đầu quá trình cải cách kinh tế) đến năm tăng lên lại không hề ảnh hưởng đến các 2019, được kỳ vọng sẽ tạo ra kết quả tin biến này. cậy hơn các nghiên cứu trước đây. Như vậy, từ những nghiên cứu điển hình Ba là, những nghiên cứu ở Việt Nam về trên thế giới và Việt Nam đã đề cập ở trên, tác động của các cú sốc giá dầu thường chỉ có thể thấy tồn tại những kết luận khác dừng lại ở phân tích định tính hoặc phân nhau về mối quan hệ giữa giá dầu và các tích định lượng sử dụng các mô hình hồi biến ngân sách. Điều này có thể do sự khác quy tuyến tính giản đơn. Nghiên cứu này Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 3
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam tác giả sử dụng phân tích định lượng với đề xuất cơ chế truyền dẫn của giá dầu đến mô hình tự hồi quy véc-tơ (VAR-Vector các biến ngân sách tại Hình 1. Autoregression) nhằm đánh giá tác động giá dầu không chỉ lên thu ngân sách, mà 3.2. Dữ liệu nghiên cứu còn đến thâm hụt ngân sách, chi ngân sách (các biến mà các nghiên cứu trước tại Việt Nghiên cứu thực hiện kiểm định tác động Nam chưa đề cập). của cú sốc giá dầu (OILP) đến các biến ngân sách (Thu ngân sách- REV, Chi tiêu ngân 3. Phương pháp và dữ liệu nghiên cứu sách- CUREXP, Thu từ dầu- OILREV và thâm hụt ngân sách- DEFICIT). Các dữ liệu 3.1. Phương pháp nghiên cứu này được thu thập trong giai đoạn 1990- 2019 từ Báo cáo thường niên trên website https:// Nghiên cứu sử dụng mô hình VAR được www.mof.gov.vn/ của Bộ Tài chính và từ Christopher A. Sim đề xuất năm 1980 để mục Số liệu thống kê trên website https:// đánh giá tác động của cú sốc giá dầu đến www.gso.gov.vn/ của Tổng cục thống kê. thâm hụt ngân sách. Mô hình này cũng đã Riêng giá dầu được lấy từ cơ quan quản lý được áp dụng trong các nghiên cứu của thông tin năng lượng Hoa Kỳ (US Energy Hamilton (1983); Mork (1989); Jimenez- Information Administration) tại website Rodriguez (2008); Zhang (2011) để đánh https://www.statista.com/statistics/266659/ giá tác động của các cú sốc giá dầu đến các west-texas-intermediate-oil-prices/ và http:// biến kinh tế vĩ mô. Mô hình VAR bao gồm www.eia.gov/. Bởi vì số liệu được thống kê một tập hợp các biến được hồi quy trên các theo năm (trừ số liệu về giá dầu), nên tác giả giá trị trong quá khứ của riêng chúng và các đã tiến hành nội suy để có được bộ số liệu giá trị bị trễ các biến số khác (Guidi, 2009). theo quý, từ Quý I/1990 đến Quý IV/2019 nhằm tạo ra một mẫu đủ lớn (120 quan sát) Mô hình VAR (p) có dạng: với độ tin cậy 95%. yt = φ0 + φ1. yt −1 + φ2 . yt − 2 + .... + φ p . yt − p + ε t Về đo lường các biến số, tất cả các biến Trong đó: yt là vec-tơ của các biến nội sinh ngân sách (Thu ngân sách, Chi tiêu ngân (Thu ngân sách, Chi tiêu ngân sách, Thu từ thuế, Thâm hụt ngân sách và giá dầu); ɸi là Hình 1. Mối quan hệ giữa giá dầu và các các ma trận hệ số, p là độ trễ, và ɛt là vec-tơ biến ngân sách nhiễu (phần dư) (Hamilton, 1994. p. 257). Thâm hụt ngân sách Thông thường, các nhà nghiên cứu thường sử dụng mô hình VAR để phân tích quan hệ nhân quả Granger, phân tích hàm phản Chi ngân Giá dầu ứng (impulse response functions- IRFs) và sách phân rã phương sai. Các biến trong mô hình này gồm: Giá dầu Thu từ Thu ngân (OILP), Thâm hụt ngân sách (DEFICIT), dầu sách Chi tiêu ngân sách (CUREXP), Thu từ dầu (OILREV), Thu ngân sách (REV). Tác giả Nguồn: Tổng hợp của tác giả 4 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM Bảng 1. Kiểm định tính dừng theo phương pháp ADF và PP Kiểm định ADF Kiểm định PP Biến số Sai phân bậc 1 (First Sai phân bậc 1 (First Chuỗi gốc (Level) Chuỗi gốc (Level) different) different) DEFICIT -2,062432 -4,529467*** -3,499513** -5,563529*** REV -2,794361* -4,912913*** -2,822821 -4,896898*** OILREV -1,325557 -3,412445*** -0,989810 -4,917798*** CUREXP -1,664401 -4,325705*** -1,961875 -5,367957*** OILP -1,601853 -9,097272*** -1,652044 -8,640114*** *, **, *** lần lượt là có ý nghĩa thống kê ở mức 10%, 5% và 1% Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 sách, Thu từ dầu và thâm hụt ngân sách) mối quan hệ dài hạn, nghĩa là vấn đề đồng đều tính theo phần trăm trên GDP (REV/ tích hợp sẽ không đề cập ở đây. GDP, CUREXP/GDP OILREV/GDP, DEFICIT/GDP). Riêng biến giá dầu tính 4.2. Lựa chọn độ trễ cho mô hình theo giá dầu thô WTI của Hoa Kỳ, đơn vị USD/thùng (OILP). Tiến hành kiểm tra độ trễ của mô hình theo tiêu chuẩn AIC, HQ, SC cho thấy rằng độ trễ 4. Kết quả nghiên cứu của mô hình là 5 quý được chấp nhận ở hầu hết mọi tiêu chuẩn (Bảng 2). 4.1. Kiểm định tính dừng 4.3. Kiểm định nhân quả Granger Nghiên cứu sử dụng kiểm định nghiệm đơn vị ADF (Augmented Dickey-Fuller) Để xác định xem liệu các giá trị lịch sử và kiểm định PP (Phillips-Perron) để kiểm của một chuỗi thời gian có hữu ích trong tra tính dừng của chuỗi số liệu các biến số. việc dự báo giá trị của một chuỗi khác hay Mục đích của việc kiểm định tính dừng của không, nghiên cứu tiến hành kiểm tra quan dữ liệu là để đảm bảo cho mô hình không có hệ nhân quả Granger (Granger, 1969). Giả hiện tượng hồi quy giả mạo. Kết quả kiểm thuyết là không có mối quan hệ nhân quả định cho thấy các biến DEFICIT, REV, giữa các biến. Nếu giá trị P có được nhỏ OILREV, CUREXP, và OILP đều không hơn 5% (P value < 5%) thì có cơ sở để loại dừng, chỉ có biến DEFICIT dừng tại mức bỏ giả thuyết này, nghĩa là có mối quan hệ ý nghĩa 5% với kiểm định PP và biến REV nhân quả giữa các biến. dừng tại mức ý nghĩa 10% đối với kiểm định ADF (Bảng 1). Tiến hành lấy sai phân Bảng 3 thể hiện kết quả kiểm định nhân quả bậc 1 thì tất cả các biến đều dừng tại cả 3 Granger giữa những cú sốc giá dầu với các mức ý nghĩa 1%, 5% và 10%. Do đó, các biến ngân sách. Với các giá trị P < 5%, rõ biến trong mô hình đều tích hợp bậc nhất I ràng sự thay đổi giá dầu ảnh hưởng đến thu (1). Bởi vì mục tiêu của nghiên cứu là đánh nhập từ dầu (0,0032), đến thu ngân sách giá các cú sốc giá dầu đến các biến ngân (0,0263) và ảnh hưởng đến thâm hụt ngân sách thông qua phân tích hàm phản ứng và sách (0,0059). Tuy nhiên, giá dầu không hề phân rã phương sai nên sẽ không xem xét ảnh hưởng đến chi tiêu ngân sách. Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 5
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam Bảng 2. Lựa chọn độ trễ cho mô hình Lag LogL LR FPE AIC SC HQ 0 -162,0641 NA 1,40e-05 3,010164 3,132215 3,059677 1 -71,96012 170,4670 4,32e-06 1,837119 2,569425* 2,134194 2 -56,74032 27,42307 5,17e-06 2,013339 3,355899 2,557976 3 -45,83696 18,66342 6,71e-06 2,267333 4,220147 3,059532 4 61,18139 173,5433 1,55e-06 0,789525 3,352594 1,829286 5 122,2347 93,50505 8,27e-07* 0,139916* 3,313239 1,427239* 6 133,1738 15,76804 1,10e-06 0,393266 4,176844 1,928151 7 143,6577 14,16750 1,50e-06 0,654816 5,048649 2,437264 8 186,6104 54,17456* 1,15e-06 0,331344 5,335432 2,361355 * Chỉ ra độ trễ của mô hình Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 Bảng 3. Kiểm định nhân quả Granger Giả thuyết Số quan sát Thống kê F Giá trị P DOILP không có tác động đến DDEFICIT 117 5,38155 0,0059 DDEFICIT không có tác động đến DOILP 0,45814 0,6336 DOILP không có tác động đến DOILREV 117 6,03891 0,0032 DOILREV không có tác động đến DOILP 1,54732 0,2173 DOILP không có tác động đến DCUREXP 117 1,38466 0,2547 DCUREXP không có tác động đến DOILP 0,53346 0,5881 DOILP không có tác động đến DREV 117 0,85910 0,0263 DREV không có tác động đến DOILP 1,59647 0,2072 Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 4.4. Kiểm định độ ổn định của mô hình Hình 2. Đồ thị đơn vị AR Inverse Roots of AR Characteristic Polynomial Kết quả Hình 2 thể hiện mô hình có tính 1.5 ổn định (tất cả các nghiệm đều nằm trong vòng tròn đơn vị) hay các mô đun tính toán 1.0 được đều có giá trị nhỏ hơn 1 0.5 4.5. Kết quả ước lượng mô hình 0.0 Tiến hành ước lượng mô hình VAR với độ -0.5 trễ 5 quý. Bởi vì nghiên cứu chỉ tập trung đánh giá tác động của biến động giá dầu -1.0 đến các biến ngân sách nên tác giả chỉ xuất -1.5 một phần kết quả từ mô hình VAR (Bảng -1.5 -1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 4). Kết quả mô hình cho thấy rằng: Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 6 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM Thứ nhất, những cú sốc giá dầu có tác động trung bình khoảng 3,94%/năm và trong cả thuận chiều đến nguồn thu từ dầu thô với giai đoạn này, tỷ trọng thu từ dầu thô chỉ độ trễ 1 quý, nhưng tác động này là không ở mức 1 con số, không vượt quá 6%/năm. lớn. Cụ thể, kết quả từ mô hình cho thấy Do vậy, bất chấp sự giảm sút của giá dầu kể nếu giá dầu thô tăng 1USD thì sau khoảng từ 2015 đến nay, nguồn thu ngân sách cũng 1 quý thu từ dầu thô sẽ tăng lên 0,1461%. không bị ảnh hưởng đáng kể. Mặt khác, giá Điều này khá phù hợp với những gì đã diễn dầu giảm còn mang lại lợi ích cho thu ngân ra ở Việt Nam. Trong giai đoạn 1990- 2008, sách, bởi vì khi giá dầu thô giảm sẽ góp giá dầu tăng mạnh từ 24,52 USD/thùng lên phần giảm chi phí đầu vào cho hầu hết các mức cao kỷ lục 99,06 USD/thùng năm 2008, doanh nghiệp như doanh nghiệp vận tải, sản đã đóng góp vào thu từ dầu thô tăng từ 1,2 xuất phân bón, nhựa, khai thác tài nguyên, nghìn tỷ đồng năm 1990 lên 89,6 nghìn tỷ đánh bắt thủy sản, luyện kim… (vì xăng dầu đồng năm 2008. Tương tự như thế, giai đoạn chiếm khoảng 20%- 30% chi phí đầu vào 2010- 2013 giá dầu tăng và duy trì ở mức của những ngành này), từ đó tăng lợi nhuận cao bình quân khoảng 91,6 USD/thùng cũng cho doanh nghiệp, tăng nguồn thu từ thuế góp phần đáng kể vào tổng thu từ dầu thô cho ngân sách. đạt bình quân khoảng 109,9 nghìn tỷ đồng. Ngược lại, trong giai đoạn 2014- 2019, giá Thứ ba, biến số được quan tâm nhất là dầu thô giảm sâu, giá dầu trung bình ở giai thâm hụt ngân sách có tương quan nghịch đoạn này dao động khoảng 59,3 USD/thùng, với biến giá dầu với độ trễ 1 quý, nhưng ở khiến nguồn thu từ dầu chỉ đạt mức trung mức độ tương quan yếu. Nghĩa là khi giá bình khoảng 62,01 nghìn tỷ đồng. dầu tăng lên 1 USD tại quý thứ t-1 thì thâm hụt ngân sách sẽ giảm 0,1935% trong quý Thứ hai, trong mối tương quan với biến số thứ t. Kết quả này cho thấy giá dầu có tác tổng thu ngân sách, biến giá dầu có tác động động cải thiện thâm hụt ngân sách, dù rằng cùng chiều nhưng khá yếu (hệ số hồi quy tác động này không đáng kể. Xem xét kết là 0,000406>0) và ảnh hưởng sau 2 quý. quả này với thực tiễn ở Việt Nam thấy rằng Điều này là bởi tỷ trọng nguồn thu từ dầu mối quan hệ giữa giá dầu và bội chi ngân thô trong tổng thu cân đối ngân sách của sách phụ thuộc vào mối tương quan giữa Việt Nam đã giảm dần qua các năm, khi đó thu ngân sách và chi ngân sách. Trong cả giá dầu tăng sẽ không mang lại nhiều đóng giai đoạn 1990- 2019, có những thời điểm góp đáng kể vào thu ngân sách nữa. Cụ thể, giá dầu tăng cao, sau đó giảm mạnh nhưng trong giai đoạn 1990- 2014, gánh nặng thu cả thu và chi ngân sách vẫn tăng qua các ngân sách vẫn đặt nặng lên hàng hóa “mũi năm, nhưng tốc độ tăng của thu ngân sách nhọn” mang tên dầu thô, tỷ trọng thu từ dầu không cao hơn nhiều so với tốc độ tăng của trong cơ cấu thu ngân sách luôn ở mức 2 chi ngân sách nên mức độ bội chi không con số, trung bình khoảng 18,61% (đặc biệt được cải thiện nhiều. trong năm 2006, tỷ trọng thu từ dầu thô ở mức cao nhất khoảng 29,82%), nhưng đến Thứ tư, không tìm thấy bằng chứng có ý giai đoạn 2015- 2019, thu ngân sách có vẻ nghĩa thống kê về ảnh hưởng của biến động như đã chủ động dần “thoát dầu”, giảm giá dầu đến chi tiêu ngân sách. Điều này là dần sự lệ thuộc vào nguồn thu từ khai thác hợp lý bởi chi tiêu ngân sách thường chịu tài nguyên này, phần đóng góp của ngành ảnh hưởng của các yếu tố như mô hình tổ này vào tổng thu ngân sách chỉ còn chiếm chức bộ máy Nhà nước, nhiệm vụ kinh tế- Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 7
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ, toán lại các khoản chi ngân sách, cơ cấu lại nhu cầu đòi hỏi về hàng hóa dịch vụ công, các khoản chi một cách cứng rắn, bởi giảm sự phát triển của lực lượng sản xuất, năng chi cũng mang lại lợi ích như tăng thu, góp lực thu ngân sách của nền kinh tế, giới hạn phần giảm áp lực lên bội chi ngân sách. nợ công, các yếu tố biến động kinh tế, chính trị… Từ đây, muốn nghiên cứu ảnh hưởng 4.6. Phân tích hàm phản ứng của sự biến động giá dầu đến chi ngân sách chỉ có thể thông qua nhân tố năng lực thu Hàm phản ứng kiểm tra các phản ứng của ngân sách. Thật vậy, trong bối cảnh giá các biến ngân sách trước các cú sốc giá dầu dầu giảm sâu làm ảnh hưởng đến nguồn không dự đoán được. Phương pháp phân thu ngân sách, khi đó Chính phủ cần tính tích Cholesky được sử dụng với thời gian Bảng 4. Mô hình VAR Mẫu (được điều chỉnh): 1991Q3 2019Q4 Số quan sát: 114 sau khi điều chỉnh Các sai số chuẩn trong dấu ( ) & Giá trị t quan sát trong dấu [ ] DDEFICIT DOILP DOILREV DREV DCUREXP DOILP(-1) -0.001935** 0.216627** 0.001461** -0.003859 -0.002954 (0.00084) (0.10850) (0.00062) (0.00324) (0.00360) [-2.30379] [ 1.99650] [ 2.34281] [-1.19187] [-0.81981] DOILP(-2) 0.001293 -0.418943*** -0.001100 0.000406* -0.000687 (0.00089) (0.11536) (0.00066) (0.00344) (0.00383) [ 1.44724] [-3.63158] [-1.65844] [ 0.69908] [-0.17922] DOILP(-3) 0.000375 -0.086609 -0.000580 -0.002312 -0.001125 (0.00098) (0.12668) (0.00073) (0.00378) (0.00421) [ 0.38196] [-0.68369] [-0.79675] [-0.61167] [-0.26747] DOILP(-4) 0.000262 0.099612 -0.000485 0.000686 -0.001504 (0.00093) (0.11974) (0.00069) (0.00357) (0.00398) [ 0.28237] [ 0.83190] [-0.70539] [ 0.19213] [-0.37812] DOILP(-5) -4.75E-06 -0.197264* -0.000428 -0.003502 -0.004909 (0.00090) (0.11661) (0.00067) (0.00348) (0.00387) [-0.00526] [-1.69160] [-0.63865] [-1.00654] [-1.26760] C 0.001475 0.724093 -0.000985 0.005398 0.000221 (0.00648) (0.83677) (0.00481) (0.02497) (0.02779) [ 0.22773] [ 0.86534] [-0.20488] [ 0.21621] [ 0.00796] R2 0.763856 0.306324 0.627739 0.391402 0.653269 R điều chỉnh 2 0.696769 0.109257 0.521984 0.218505 0.554766 *, **, *** lần lượt là có ý nghĩa thống kê ở mức 10%, 5% và 1% Nguồn: Trích một phần kết quả từ Eviews 9 8 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM phản ứng là 10 quý. Kết quả phân tích hàm ngân sách trước các cú sốc giá dầu là nghịch phản ứng (Hình 3) được phân tích như sau: chiều trong 2 quý đầu tiên, kể từ quý 2 trở đi cú sốc giá dầu tăng sẽ làm tăng chi ngân Một là, các cú sốc giá dầu có tác động tích sách mặc dù sự tăng là không đáng kể. cực đến nguồn thu từ dầu trong khoảng 2 quý đầu tiên, nhưng sau đó ảnh hưởng của 4.7. Phân rã phương sai giá dầu đến thu từ dầu là ngược chiều. Phương pháp phân rã phương sai để xác Hai là, đối với phản ứng của thu ngân sách định biến động của các biến ngân sách có trước các cú sốc giá dầu, giá dầu tăng chỉ sự đóng góp bao nhiêu phần trăm từ sự biến thực sự ảnh hưởng làm tăng thu ngân sách từ động của chính mỗi biến đó và từ biến động quý thứ 2 trở đi. Điều này là bởi vì phải cần của các biến khác, trong đó có biến giá dầu. có thời gian đủ dài để hiệu ứng truyền tải tác Bảng phân rã phương sai thể hiện ở Bảng động từ biến động giá dầu đến thu từ dầu, 5 dưới đây: sau đó mới ảnh hưởng đến thu ngân sách. Thứ nhất, tại quý thứ 10 sự biến động của Ba là, cú sốc giá dầu chỉ có tác dụng cải thâm hụt ngân sách chủ yếu do chính biến thiện thâm hụt ngân sách trong 2 quý đầu này đóng góp (57,29%) tiếp theo là chi ngân tiên, sau đó tình trạng ngân sách không sách đóng góp 21,64%, trong khi đó giá dầu được cải thiện nữa. chỉ đóng góp 2,49%. Do vậy, sự biến động của tăng giá dầu không hề có vai trò lớn Bốn là, dễ dàng nhận thấy phản ứng của chi trong việc cải thiện thâm hụt ngân sách. Hình 3. Phân tích hàm phản ứng Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E. Response of DOILREV to DOILP Response of DREV to DOILP .03 .08 .02 .04 .01 .00 .00 -.04 -.01 -.08 -.02 -.03 -.12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Response of DDEFICIT to DOILP Response of DCUREXP to DOILP .03 .08 .02 .04 .01 .00 .00 -.01 -.04 -.02 -.08 -.03 -.04 -.12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 9
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam Thứ hai, khi phân tích nguồn gốc gây ra sự thô và xuất khẩu, và đảm bảo cơ cấu thu biến động của thu ngân sách cũng tại quý bền vững. Thực tế cho thấy tỷ trọng nguồn thứ 10 thấy rằng thu ngân sách biến động thu từ dầu trong tổng thu ngân sách ngày chủ yếu do chính nó gây nên (66,53%), chỉ càng giảm trong bối cảnh diễn biến giá dầu có một tỷ lệ nhỏ (1,82%) là sự đóng góp giảm từ 2014 đến 2019 và đồng thời kết của biến thu từ dầu thô và giá dầu chỉ đóng quả thực nghiệm từ mô hình cũng cho thấy góp 0,84%. Kết quả này chứng tỏ thu ngân giá dầu tăng không tác động đáng kể làm sách của Việt Nam đang giảm dần sự phụ tăng tổng thu ngân sách sau 2 quý. Do đó, thuộc nguồn thu từ dầu thô. trước những biến động giảm giá dầu, Chính phủ hoàn toàn có đủ thời gian (2 quý) để cơ Thứ ba, xem xét sự biến động của biến thu cấu lại tỷ trọng thu ngân sách và cần nỗ lực từ dầu có sự đóng góp lớn nhất từ chính khai thác triệt để các nguồn thu nội địa như biến này là 83,92% và đúng như kỳ vọng thu thuế thu nhập cá nhân, thu từ bất động biến giá dầu đóng góp lớn thứ hai vào sự sản và các nguồn thu khác. biến động của biến này (7,91%) tại quý 10. Điều này cho thấy giá dầu vẫn ảnh hưởng Thứ hai, Chính phủ cần thực hiện giảm chi đến thu nhập từ dầu thô. ngân sách một cách mạnh mẽ để giảm thâm hụt ngân sách. Kết quả mô hình thể hiện Thứ tư, đối với biến chi ngân sách, sự biến ảnh hưởng của giá dầu tăng chỉ có tác dụng động của biến này đến từ phần lớn đóng góp cải thiện thâm hụt ngân sách trong 1 quý của biến đó (44,87%), và có đến 27,42% đầu tiên, và mức độ cải thiện không nhiều. thu ngân sách giải thích được sự biến động Ngoài ra, tại quý thứ 10, biến chi ngân sách của chi ngân sách. Điều này hàm ý rằng, cũng đóng góp khá đáng kể (21,64%) vào chi ngân sách phụ thuộc khá lớn vào năng sự biến động của biến thâm hụt ngân sách. lực thu ngân sách, nếu thu ngân sách tăng Do đó, về mặt lâu dài để giảm thâm hụt lên, thì mức chi cũng theo đó mà tăng lên, ngân sách Chính phủ cần thiết phải giảm và ngược lại khi các nguồn động viên vào chi ngân sách một cách mạnh mẽ và cứng ngân sách bị hạn chế, thì Chính phủ cũng rắn như: Cơ cấu lại chi NSNN theo hướng phản ứng bằng cách thắt chặt chi tiêu hơn, tăng tỷ trọng chi đầu tư phát triển; Tiết tiết kiệm hơn. Và cũng không bất ngờ, khi kiệm các khoản chi thường xuyên trên cơ biến giá dầu đóng góp ít nhất (1,27%) vào sở quản lý chặt chẽ biên chế, tinh gọn bộ sự biến động của chi ngân sách, điều này máy nhà nước, tăng định mức cho chi sự càng chứng minh yếu tố giá dầu hầu như nghiệp kinh tế, chi duy tu, bảo dưỡng; Vay không ảnh hưởng đến nguồn chi ngân sách. bù đắp bội chi ngân sách chỉ dành cho đầu tư phát triển, không vay để phục vụ cho 5. Một số hàm ý chính sách tiêu dùng thường xuyên. Từ những kết quả phân tích ở trên, tác giả Thứ ba, nghiên cứu cho thấy sự biến động đưa ra một số gợi ý chính sách nhằm giảm giá dầu tăng không đem lại những kết quả thâm hụt ngân sách như sau: tích cực nhiều cho việc tăng thu ngân sách, cũng như ít cải thiện được thâm hụt ngân Thứ nhất, Chính phủ nên điều chỉnh cơ cấu sách, mà còn gây ra nhiều tác động không thu ngân sách, tăng nguồn thu nội địa để tốt cho doanh nghiệp (trừ các doanh nghiệp có thể bù đắp được mức giảm của thu dầu khai thác dầu khí và kinh doanh xăng dầu) 10 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM Bảng 5. Phân rã phương sai của thâm hụt ngân sách, thu ngân sách, chi ngân sách, thu từ dầu thô Period S.E. DDEFICIT DREV DCUREXP DOILREV DOILP Variance Decomposition of DDEFICIT: 1 0,063026 100,0000 0,000000 0,000000 0,000000 0,000000 2 0,069317 92,74645 4,947433 0,337530 0,768019 1,200569 3 0,075659 85,90985 9,492143 0,376923 2,907251 1,313836 4 0,080952 79,98271 12,27594 0,335856 4,122560 3,282935 5 0,092340 69,31024 12,68510 11,85156 3,490529 2,662570 6 0,093238 69,10001 12,44748 12,16443 3,428505 2,859581 7 0,094871 68,63573 12,55911 11,94068 4,083616 2,780872 8 0,097723 66,85116 12,88438 11,45855 5,921714 2,884196 9 0,105258 58,50674 13,47090 20,40958 5,122472 2,490307 10 0,106403 57,29963 13,46437 21,64363 5,103923 2,488448 Variance Decomposition of DREV: 1 0,183116 28,49151 71,50849 0,000000 0,000000 0,000000 2 0,227431 29,35077 70,27766 0,291062 0,065555 0,014944 3 0,272516 30,09451 68,63760 0,517690 0,651138 0,099062 4 0,314891 29,52546 67,99417 0,719286 0,814422 0,946661 5 0,330868 29,47653 67,37858 1,222380 1,063810 0,858699 6 0,339310 29,41739 66,99631 1,350453 1,419129 0,816714 7 0,342072 29,34705 66,81456 1,437772 1,554672 0,845947 8 0,342154 29,33309 66,78278 1,475512 1,559421 0,849200 9 0,342908 29,33413 66,69939 1,498853 1,619105 0,848517 10 0,345237 29,29957 66,53392 1,505369 1,823099 0,838035 Variance Decomposition of DOILREV: 1 0,250453 0,147787 3,550813 2,457749 93,84365 0,000000 2 0,287222 0,119510 3,711838 1,718489 88,44454 6,005620 3 0,324722 0,096189 3,911973 1,373845 89,81630 4,801695 4 0,357310 0,079264 4,112063 1,131801 90,27204 4,404836 5 0,387376 0,098687 4,142520 1,545806 88,79966 5,413332 6 0,390271 0,189464 4,042019 1,552004 87,18768 7,028832 7 0,391624 0,353030 4,048151 1,558312 86,57892 7,461590 8 0,395645 0,694304 4,382250 1,527309 85,61428 7,781856 9 0,408843 0,944017 4,878825 1,620978 84,57171 7,984468 10 0,411965 1,099500 5,429716 1,643717 83,91744 7,909627 Variance Decomposition of CUREXP: Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 11
- Ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách của Việt Nam 1 0,050880 45,75991 12,50093 41,73915 0,000000 0,000000 2 0,060992 42,94849 23,10037 33,71828 0,028488 0,204364 3 0,068262 40,98357 30,62118 27,40458 0,783847 0,206825 4 0,075282 38,48988 35,58722 23,46380 0,988131 1,470961 5 0,076082 32,84687 35,75583 29,16897 0,975348 1,252981 6 0,077062 32,41153 35,88574 29,47172 0,961290 1,269725 7 0,077333 32,22075 35,64810 29,67842 1,165514 1,287213 8 0,078118 31,82523 35,24702 29,52781 2,030054 1,369890 9 0,078645 29,87594 34,39213 32,54550 1,901518 1,284917 10 0,079149 24,50174 27,42201 44,86965 1,940366 1,266237 Cholesky Ordering: DDEFICIT DREV DCUREXP DOILREV DOILP Nguồn: Tính toán từ Eviews 9 như tăng chi phí đầu vào, giảm lợi nhuận, Nghiên cứu sử dụng mô hình VAR với dữ từ đó giảm thu ngân sách. Do vậy, Chính liệu quan sát khá lớn được thu thập theo phủ cần có các biện pháp phòng ngừa rủi quý từ 1990 đến 2019 nhằm đo lường ro giá cả, phát triển các hợp đồng phái sinh ảnh hưởng của các cú sốc giá dầu đến các nhằm hạn chế những rủi ro do biến động biến ngân sách của Việt Nam, từ đó đưa giá dầu gây ra. ra những kết quả ước lượng có độ tin cậy cao hơn những nghiên cứu đã có với sự 6. Kết luận giới hạn về số lượng quan sát. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng còn một số hạn chế sau: Trong phạm vi bài viết, tác giả đã sử dụng Một là, nghiên cứu chưa tính đến các biến mô hình VAR nhằm đánh giá tác động của động tỷ giá (chẳng hạn USD/VND) có giá dầu đến các biến ngân sách của Việt thể ảnh hưởng đến tương quan giữa giá Nam giai đoạn 1990- 2019. Kết quả khẳng dầu Việt Nam và giá dầu thế giới, từ đó định: Các cú sốc giá dầu có ảnh hưởng tích ảnh hưởng đến các biến ngân sách. Hai là, cực đến tổng thu ngân sách, thu từ dầu thô nghiên cứu sẽ có những đánh giá chính xác và cải thiện thâm hụt ngân sách, mặc dù ảnh hơn nếu tách biến Chi ngân sách thành hai hưởng này đến các biến số là không đáng biến Chi thường xuyên và Chi đầu tư phát kể. Mặt khác, biến động giá dầu không có triển, từ đó xem xét cụ thể tác động của giá bất cứ tác động nào đến chi tiêu ngân sách. dầu đến từng biến này. Ba là, nếu nghiên Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số cứu áp dụng mô hình giá dầu phi tuyến tính gợi ý chính sách như: Chính phủ nên tăng của Mork (1989) chia cú sốc giá dầu thành nguồn thu nội địa để đảm bảo cơ cấu thu 2 biến Giá dầu thực tăng và Giá dầu thực bền vững. Chính phủ nên cắt giảm chi ngân giảm thì việc đánh giá ảnh hưởng của các sách mạnh mẽ, giảm tỷ trọng chi thường cú sốc giá dầu đến các biến ngân sách sẽ xuyên, tăng dần tỷ trọng chi đầu tư phát chi tiết hơn, tương ứng với thực tế từng giai triển và cuối cùng có các biện pháp như đoạn giá dầu tăng giảm ở Việt Nam. Các phát triển các hợp đồng phái sinh nhằm hạn nghiên cứu tiếp theo nếu khắc phục những chế những rủi ro do cú sốc giá dầu gây ra. hạn chế này sẽ có thể cho kết quả nghiên cứu tốt hơn ■ 12 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 219- Tháng 8. 2020
- NGUYỄN THÀNH NAM Tài liệu tham khảo 1. Akin, I., Babajidie, F. (2011). “Impact of oil price shocks on selected macroeconomic varaibles in Nigeria”. Energy Policy, 39, 603-612. 2. Almulali, U., Che Sab, C.N. (2013). “Exploring the impact of oil revenues on OPEC members’ macroeconomy”. Energy Review, 37(4), 416-428. 3. Christopher A. Sims (1980). “Macroeconomics and Reality”. Econometrica, 48(1), 1-48. 4. Du, L., He, Y., Wei, C. (2010). “The relationship between oil price shock and China’s macreocomy: An empirical analysis”. Energy Policy, 38(8), 4142-4151. 5. Elsiddig Rahma, Noel Perera and Kian Tan (2016). “Impact of Oil Price Shocks on Sudan’s Government Budget”. International Journal of Energy Economics and Policy, 6(2), 243-248 6. Eltony, M.N., Al-Awadi, M. (2001). “Oil price fluctuations and their impact on the macroeconomic variables of Kuwait: A case study using a VAR model”. International Journal of Energy Research, 25, 939-959. 7. Farzanegan, M., Markwardt, G. (2009). “The effect of oil price shocks on the Iranian economy”. Energy Economics, 31, 134-151. 8. Federer, J.P. (1996). “Oil price volatility and the macroeconomy”. Journal of Macroeconomy, 18, 1-26. 9. Gisser, M.G. (1986). “Crude oil and macroeconomy”. Journal of Money Credit and Banking, 18, 94-103. 10. Granger, C. (1969). “Investigating causal relation by econometrical and cross-sectional method”. Econometrica, 37, 424-438. 11. Guidi, F. (2009). “The economic effects of oil prices shocks on the UK manufacturing and services sector”. De Munich Personal RePEc Archive, Last accessed on 2014 Nov 12, Available from: http://www.mpra.ub.uni-muenchen.de. 12. Hamilton, D. (1983). “Oil and macroeconomic since world war II”. Journal of Political Economy, 91(2), 228-248. 13. Hamilton, D. (1994). “Time Series Analysis”. New Jersey: Princeton University Press, p257. 14. http://www.eia.gov/. 15. https://www.gso.gov.vn/ 16. https://www.mof.gov.vn/ 17. https://www.statista.com/statistics/266659/west-texas-intermediate-oil-prices/ 18. Jbir, R., Zourai-Ghorbel, S. (2009). “Recent oil price shocks and Tunisian economy”. Energy Policy, 37, 1041-1051. 19. Jimenez-Rodriguez, R. (2008). “The impact of oil price shocks: Evidence from the industries of six OECD countries”. Energy Economics, 30, 3095-3108. 20. Lorde, T.J., Thomas, C. (2009). “The macroeconomic effects of oil price fluctuations on samll open- oil-producing country: The case of Trinidad and Tobago”. Energy Policy, 37, 2708-2716. 21. Lương Văn Khôi và Nhóm nghiên cứu Ban Kinh tế thế giới (2015). Triển vọng giá dầu thế giới trong trung hạn và một số kịch bản tác động tới nền kinh tế Việt Nam. Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. 22. Mehrara, M. (2008). “The asymmetric relationship between oil revenues and economic activities: The case of oil- exporting countries”. Energy Policy, 36, 1164-1168. 23. Minh Anh (2020). Giá dầu tác động làm giảm thu ngân sách. Truy cập 20.04.2020, từ http://thoibaotaichinhvietnam.vn/ pages/nhip-song-tai-chinh/2020-03-17/gia-dau-tac-dong-lam-giam-thu-ngan-sach-83947.aspx 24. Mork, A.K. (1989). “Oil and the macroeconomy whenl prices go up and down: An extension of Hamilton’s results”. Journal of Political Economy, 97(3), 740-744. 25. Naccache, T. (2010). “Slow oil shocks and the weakening of the oil price-macroeconomy relationship”. Energy Policy, 38(5), 2340-2245. 26. Nguyễn Đức Thành, Nguyễn Quang Thái, Phạm Văn Đại (2016). Tác động của diễn biến giá dầu tới ngân sách. Bài thảo luận chính sách CS-11. Truy cập 26.04.2018, từ http://vepr.org.vn/upload/533/20160226/CS%2011.pdf 27. Nguyễn Xuân Thành, Đỗ Thiên Anh Tuấn (2016). Liều thuốc mạnh cho căn bệnh nợ công. Truy cập 15.04.2020, từ https://fsppm.fulbright.edu.vn/vn/tin-tuc-su-kien/giang-vien-fetp-tren-bao-chi/lieu-thuoc-manh-cho-can-benh-no-cong/ 28. Nguyễn Xuân Thành, Đỗ Thiên Anh Tuấn (2017). “Bắt mạch” nợ công Việt Nam. Truy cập 20.05.2020, từ https:// fsppm.fulbright.edu.vn/cache/MPP-PA2020-513-R12V-Bat-mach-no-cong-Vietnam--Nguyen-Xuan-Thanh,-Do-Thien-Anh- Tuan-2019-03-04-17282820.pdf 29. Olusegun, O.A. (2008). “Energy consumption and Economic Growth in Nigeria: A Bounds Testing Co-inntegrative Approach”. Journal of Economic Theory 2, 118-123. 30. Oriakhi, D.E., Iyoha, D.O. (2013). “Oil price volatility and its sequences on the growth og Nigerian economy: An examination (1970-2010)”. Asian Economic and Financial Review, 3(5), 683-702. 31. Phạm Thế Anh (2020). Bài toán ngân sách và nợ công. Truy cập 20.05.2020, từ https://doanhnhansaigon.vn/kinh-doanh/ bai-toan-ngan-sach-va-no-cong-1096633.html 32. Zhang, Q. (2011). “The impact of international oil price fluctuation on China’s economy”. Energy Procedia, 5, 1360- 1364. Số 219- Tháng 8. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 13
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Định giá quá cao tỷ giá hối đoái và bảo hộ mậu dịch
10 p | 593 | 257
-
Tác động của lạm phát xu hướng tới tính hiệu quả của thực thi chính sách tại Việt Nam
14 p | 66 | 7
-
Chu kỳ của khủng hoảng tài chính thế giới & giải pháp giảm nhẹ tác động đối với doanh nghiệp Việt Nam
10 p | 67 | 5
-
Bài giảng Kinh tế vĩ mô: Chương 11 - Phạm Thế Anh
8 p | 47 | 4
-
Mối quan hệ giữa lạm phát và giá xăng dầu tại thị trường nội địa Việt Nam năm 2018
5 p | 49 | 4
-
Truyền dẫn trong chính sách điều hành lãi suất ở Việt Nam
8 p | 53 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn