Arthur Miller - nhà viết kịch vĩ đại của Mỹ và thế giới

Chia sẻ: Lulu Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

50
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ông Keller (cha của Chris và Larry) một nhà tư bản, vì lợi nhuận đã giao cho quân đội những sản phẩm hỏng đã gây nên tội ác, nhưng cứ tự huyễn hoặc, lừa dối mình là hành động ấy sẽ không gây ra tai họa hoặc vờ như không biết rằng con trai mình đang bay trên những chiếc máy bay do mình lắp ráp động cơ hỏng, máy báy sẽ rơi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Arthur Miller - nhà viết kịch vĩ đại của Mỹ và thế giới

Arthur Miller - nhà viết kịch vĩ đại của Mỹ và thế giới
Ô ng Keller (cha c ủa Chris và Larry) một nhà tư bản, vì lợi nhuận đã giao cho q uân đội những sản phẩm hỏng đã gây nên tội ác, nhưng c ứ tự huyễn hoặc, lừa dối mình là hành động ấy sẽ không gây ra tai họa hoặc vờ nh ư không biết rằng con trai mình đang bay trên những chiếc máy bay do mình lắp ráp động cơ hỏng, máy báy sẽ rơi. Tất cả đều là con tôi là vở kịch tố cáo sự gian lận, thói ích kỷ, vô trách nhiệm với xã hội. A. Miller đã t hay đ ổi nhân vật, chọn lọc sự kiện v à cấu trúc lại hành động của nhân vật để phục vụ cho chủ đề đ ã làm cho vấn đề trở nên sâu s ắc và khái q uát hơn nhiều, không chỉ ở thờ i điểm vở kịch ra đời, thời điểm của hành đ ộng kịch xảy ra mà còn mãi mãi. Đ ó là s ự cắn rứt lương tâm c ủa những việc làm phi đạo đức, vô trách nhiệm, vì tiền của những ai c òn có lòng yêu nước và lương tâm. Cùng với nó là s ự tố cáo, sự phẫn nộ tr ước hành độ ng đểu cáng vô nhân đạo của những ông c hủ t ư bản ở Mỹ. Câu chuyện xảy ra trong chiến tranh, giờ đây sau 3 năm mới đ ược các nhân vật kịch hồi cố lại. Một trong hai đứa con trai của Joe Keller đ ã bỏ mạng trên chiến trường bởi vì bay trên máy bay lắp ráp động cơ hỏng do cha mình làm ra. M ọi việc tưởng đ ã qua rồi, không ai nói ra nhưng mọi người cứ âm thầm chịu đựng và hy vọng ở một cái gì đ ó khi Larry chưa trở về d ù chiến tranh đã hết. Bà Kate (vợ ông Joe Keller) vẫn hy vọng con trai mình ch ưa phải đ ã chết, La rry sẽ trở về. Ông Joe Keller có thể biết rằng con trai mình đã chết vì máy bay rơi bởi động cơ do mình giao cho quân đội là đ ộng cơ hỏng. Chỉ có Chris biết em mình đã chết trên chiếc máy bay đó nhưng không dám nói ra. Nói ra là vạch mặt bố, là làm cho mẹ mình đau đớn hơn vì chính chồng bà đã giết con trai… là dư luận xã hội, là pháp lý và đạo đức sẽ xét xử bố mình. Ai c ũng sống trong lo âu, dối trá rồi đến khi ông đốc công Steve Deveer, bạn thân của ông chủ tư b ản Joe Keller đang ngồi t ù r ũ xương c hợt hiểu ra thì mọi người mới sực tỉnh. A. Miller đã để cho Steve Deveer (bố đẻ của Ann - trước là người yêu c ủa Larry, và bây giờ biết Larry đã chết lại yêu Chris) chứng kiến tất cả những sự việc xảy ra trước đây 3 năm, khi ông là đ ốc công nhà máy chế tạo động c ơ máy bay c ủa Joe Keller, chuyên s ản xuất hàng cho lực lượng không quân Mỹ. Ông đã phát hiện
ra lô hàng 120 đầu trục pittong bị rạn nứt do sai sót kỹ thuật trong quá tr ình sản xuất. Với trách nhiệm của một đốc công, ông đ ã gọi điện thoại báo cho giám đốc Joe Keller và hỏi ý kiến giải quyết. Joe Keller đ ã biết việc này nhưng cố tính trốn tránh, vì nếu hủy số hàng này, ông ta s ẽ mất rất nhiều tiền. Ông ta vờ ốm không đến nhà máy nhưng gọi điện chỉ thị cho đốc công Steve Deveer hàn những vết nứt, che mạ ở bên ngoài và xuất xưởng. Và máy bay rơi, con trai ông là Larry b ị chết c ùng với 21 phi công khác. V ụ việc vỡ lở, công ty của Joe Keller bị thanh tra v à ông ta b ị truy tố. Tr ước tòa, ông ta trút mọi tội lỗi lên đầu đốc công Steve Deveer v à chối bỏ mọi trách nhiệm. Ông ta vô tội, trở lại kinh doanh, tiếp tục l àm giàu. Còn b ạn ông, đốc công Steve vào tù, b ị mọi người nguyền rủa, con cái xấu hổ bỏ đi không dám nh ìn mặt c ha. Thời điểm vở kịch xảy ra là 3 năm sau ngày nước Mỹ ăn mừng chiến thắng trong cuộc chiến tranh thế giới II. N ước Mỹ đang hân hoan trong chiến thắng nh ưng Arthur Miller đã vạch ra những ung nhọt của chiến thắng đó. Cái giá phải trả là đạo đức xã hội bị chà đạp. Đồng tiền là đ ộng cơ c ủa không ít người tham gia chiến tranh và c ũng không ít người Mỹ t rẻ tuổi đã chết vì đồng tiền bẩn thỉu của cha anh mình. N gười ra mặt trận đem xương máu và cuộc sống của mình dâng hiến cho lý t ưởng và khát vọng của nước Mỹ “ân huệ cuối c ùng c ủa Chúa”. Người Mỹ phải đem sứ mạng Chúa giao cho đến khắp nơi trên trái đất, hòa bình hạnh phúc và lối sống của M ỹ. Nhưng ngư ời ở lại hậu phương thì làm giàu, buôn lậu bằng mọi thủ đoạn và “ rúc vào chăn c ủa người yêu, c ủa vợ lính”. C hủ nghĩa hiện thực kiểu Ibsen v à sự kết hợp nhuần nhuyễn những thủ pháp c hủ nghĩa hiện thực huyền ảo với sự kết hợp không gian nghệ thuật xã hội như hồi ức, t ưởng t ượng và ngôn ngữ nhân vật; tác giả nêu lên vấn đề ý thức xã hội của mỗi con ngư ời, ý thức nhân văn của những con ng ười với nhau. “Có phải tâm trí của cha c hỉ biết có thế thôi sao? Chỉ mỗi chuyệ n làm ăn?” như Chris nói thẳng vào mặt cha. Và “Chúng ta có thể sống tốt hơn chứ, nếu như mỗi lần mẹ mở cửa nhìn ra thấy cả t hế giới”.
Q uan hệ giữa Cá nhân - gia đ ình - xã hội là một quan hệ gắn bó chặt chẽ, quy đ ịnh nhân cách của mỗi con ng ười. D ù là những con ngư ời b ình thường thì đó c ũng là nền tảng đạo đức cho sự tồn tại của một thế giới văn minh. Là một vở kịch có cấu trúc khép kín, tuân thủ những nguy ên tắc của k ịch cổ đ iển, hành động kịch đ ược đẩy dần lên cao theo mức độ diễn biến tâm lý và hành động của nhân vật. Kết cấu kiểu Racine v à Corneill và thủ pháp của Strinberg: m ở đầu, thắt nút- phát triển cao tr ào và k ết thúc. S ự kết hợp của chủ nghĩa biểu hiện v à t hủ pháp của hiện thực huyền ảo. Phần mở đầu: giới thiệu nhân vật, các quan hệ ràng buộc với nhau – Joe Keller, ông chủ tư b ản, chủ công ty sản xuất phụ kiện máy bay. Ann, người yêu c ũ của con trai ông. Bà Kate, vợ ông, người vẫn tin là Larry, con bà sẽ về. C hris, anh c ủa Larry cũng là người ở mặt trận trở về. Anh biết cái chết c ủa em mình là do bay trên chiếc máy bay có lắp động c ơ hỏng do cha mình sản xuất cho nên không muốn nhận công việc kinh doanh của cha bây giờ giao cho anh t hừa kế, bởi anh biết công t y c ủa cha là một công ty bẩn thỉu. Ann với Chris yêu nhau và đ ịnh làm lễ c ưới vì cô biết Larry (em trai Chris) sẽ k hông bao giờ trở về. Cô nghi oan v à căm thù cha mình, là đ ốc công của ông Keller, đang ngồi t ù vì tội che giấu sản phẩm hỏng (động c ơ máy ba y) để xuất cho quân đội, gây nên thảm họa máy bay rơi hàng loạt. George, anh trai c ủa Ann là luật sư ở New York, gọi điện cho Ann, báo tin là a nh c ũng sẽ đến nhà Keller vì anh mới phát hiện ra một vấn đề quan trọng. Vợ chồng Keller, lo lắng v ì lâu nay họ vẫn che dấu chuyện ông bố Ann bị t òa á n xử oan. Ông Keller nói chuyện với Ann rằng sẽ nhận Steve về công ty l àm việc sau khi ông mãn hạn t ù. Thắt nút kịch: sự xung đột chính thức bắt đầu: George đến gặp cha trong t ù. Anh hiểu ra sự thật rằng cha anh bị oan, b ị ông chủ và là bạn thân Keller đổ tội cho vì trốn tránh trách nhiệm. Căm th ù Keller làm gia đ ình anh tan nát, anh c ấm em gái Ann không được yêu Chris. P hát triển kịch tính – đẩy sự kiện lên cao, xung đột kịch phát triển: Chris q uyết yêu và xin cưới Ann. Mẹ anh, bà Kate không cho vì như vậy có nghĩa là ai
c ũng công nhận con trai cả của b à là Larry đã chết và do chính chồng mình gây ra cái chết ấy. Bà là người mẹ không chịu chấp nhận đó là s ự thực. Còn Keller thì lo sợ và an ủi rằng có thể Larry, con trai ô ng không lái máy bay P.40 do ông cung c ấp động cơ. Và thanh minh với Chris rằng chiến tranh n ên phải giao vũ khí cho quân đội. Chris bỏ đi vì anh biết cha anh nói dối. Cao trào k ịch – xung đ ột lên đ ỉnh điểm để chuẩn bị cho phần cởi nút kịch tiếp t heo. Joe Keller t ự vấn lương tâm, dằn vặt tr ước tội lỗi của mình và t ự b ào chữa là vì hoàn cảnh chiến tranh nên ông phải làm vậy. Ann đưa ra lá thư cuối c ùng c ủa Larry trước khi bay ra mặt trận cho bà mẹ Kate, để biết rằng con trai b à không còn nữa. C hris xấu hổ và dằn vặt. Anh không đủ can đảm để tố cáo bố tr ước công luận, để bỏ t ù cha về những tội lỗi của ông với Đất n ước, với bạn, với con mình. Anh b ỏ đ i. Kết thúc kịch – xung đ ột được giải quyết: lá thư c ủa Larry viết cho Ann trước lúc bay chuyến cuối c ùng, mọi người đ ược chứng kiến Larry viết về sự đau đớn, nhục nhã khi đọc báo biết cha mình (ông Joe Keller) và cha Ann (ông Steve b ị ông Joe vu oan) là những kẻ tội phạm lắp động c ơ hỏng cho máy bay chiến đấu. Larry q uyết định bay, không về nữa. Qua lá th ư, Joe Ke ller phải chấp nhận chính ông gây nên t ội ác, giết chết con trai mình, cùng 21 viên phi công M ỹ - những người bay trên máy bay lắp động cơ hỏng do ông sản xuất. Ông vẫn thanh minh “trong cuộc c hiến tranh này, có đ ứa nào làm không công? Chiến tranh hay hòa b ình là vấn đề c ủa đồng đô la… nếu tao phải vào tù thì nửa cái nước khốn kiếp này c ũng phải vào t ù”. Nhưng rồi chính ông phải tự sát. Vở kịch kết thúc. Hành động và k ịch tính của Tất cả đều l à con tôi p hát triển theo hai tuyến: c huyện hôn nhân của Ann và C hris và chuyện tội lỗi của Joe Keller trong chiến tranh. Tuyến 1 là hiện tại, là hoàn cảnh cho tuyến 2 hoạt động. Tội lỗi của Joe Keller d ần dần lộ rõ. Hai tuyến này đan xen với nhau và là hệ quả của nhau(3).
C ũng với chủ đề tư tưởng này, cùng với thủ pháp nghệ thuật cấu trúc khép kín k iểu Ibsen nhưng có kết hợp kịch và t ự sự kiểu Bectolt Bretch thể hiện r õ ở vở k ịch Trên c ầu nhìn xu ống (A view from the bridge). Một gia đ ình công nhân gốc Italy sống ở khu ổ chuột d ưới gầm cầu Brooklyn c ủa thành phố New York. Eddie nuôi một cô cháu gái của vợ là Catherine 17 tuổi. C ùng s ống trong một mái nhà nghèo nhưng ấ m áp t ình cảm. Eddie yêu cô cháu gái từ lúc nào không hay. R ồi những người Italy nhập c ư đến sống nhờ gia đ ình Eddie trước khi t ìm đ ược việc làm. Catherine đ em lòng yêu một chàng trai tên là Rodolfo t hì Eddie ghen, nói xấu Rodolfo rằng anh ta đồng tính, chỉ lợi dụng Catherine để có hộ chiếu c ư trú hợp pháp ở Mỹ. Catherine không nghe, Eddie đau khổ, bất lực và p hản lại lời hứa là che dấu đồng bào nhập cư đ ến Mỹ. Anh đ ã báo cho cảnh sát bắt 2 người đồng bào c ủa mình. Khi Marco, bạn của Rodolfo, đến hỏi tội anh th ì anh cầm dao lao tới một cách điên cuồng và r ồi chính lưỡi dao ấy đ ã đâm vào ngư ời anh. Anh chết tr ước sự tủi nhục của vợ con.