TRONG CH

NG TRÌNH

Ự CÁC BÀI TH C HÀNH ƯƠ Ơ Ả  SINH H C 11 C  B N VÀ  NÂNG CAO

:

BÀI 13 ­ TH C HÀNH PHÁT HIỆN DIỆP LỤC VÀ CA RÔTENNÔIT (Sinh học 11 cơ bản Tr 56)

ệ ụ Ụ I­M C TIÊU ­ Làm đ ị ệ c thí nghi m phát phát hi n di p l c và carôtenôit. ượ ệ ệ ụ ả ủ. ượ   ­ Xác đ nh đ c di p l c trong lá, carôtenôit trong lá già, trong qu  và trong c

Ị II­CHU N BẨ

ụ 1. D ng c : ệ ủ ố Ố ộ Ố ­  ng nghi m ­ Kéo. ụ ­ C c th y tinh 20 ­ 50 ml ­  ng đong 20 ­ 50 ml có chia đ ­Cân phân tích 2. Hóa ch t:ấ

ế ắ ố t s c t . ặ 3. M u th c v t đ  chi ự ậ ể i.ươ

ả ấ ỏ ồ ỏ ướ ạ ­ N c s ch. ­ C n ồ 90 – 95o ho c axeton 80% ẫ ­ Lá xanh t ­ Lá có màu vàng. ạ ­ Các lo i qu  có màu đ : G c, h ng. ạ ủ ­ Các lo i c  có màu đ  vàng: Cà r t, ngh Ế Ộ ƯỚ III­N I DUNG VÀ CÁC B ố ệ C TI N HÀNH ệ ế 1­Thí nghi m chi ệ ụ t rút di p l c

ả ạ ỏ ẫ ắ ậ ắ ể ề ế

ố ố   B1­Cân kho ng 0.2g các m u lá đã lo i b  cu ng ữ   lá và gân chính. Dùng kéo c t ngang lá thành nh ng ỏ ị ư ạ    bào b  h  h i. lát c t th t m ng đ  có nhi u t ỏ ả ắ ố ừ ắ   G p b  các m nh lá v a c t vào c c đã ghi nhãn ứ ặ   ố ượ ệ ặ ố (đ i ch ng ho c thí nghi m) v i kh i l ng (ho c ắ ươ ứ ố ng  ng nhau. s  lát c t) t ệ ố Ố ng 1:  ng thí nghi m. ứ ố Ố ng 2:  ng đ i ch ng.

0 dung d ch chuy n d n sang  màu ể

ồ ồ ố ượ ấ ố ứ ệ ả ừ ố ư ồ ậ ậ ẫ ể ố ứ ố ả ố ậ ự ệ ả ổ ố i thích: ị ả ầ ố ồ ệ ượ : Trong  ng 1 các m nh lá ngâm trong c n 95 ng

55H72O5N4Mg (xanh d

55H70O6N4Mg (xanh d

ể ự ng 2 không có s  chuy n màu. ả : ồ ấ B2­ Dùng  ng đong l y 20ml c n, r i rót l ng c n đó vào c c thí nghi m ( ng 1). L y 20ml ướ ố ướ ạ n c s ch và rót vào c c đ i ch ng ( ng 2). N c cũng nh  c n ph i v a ng p m u v t thí ẫ ệ nghi m. Đ  các c c ch a m u trong kho ng 20 – 25 phút. B2­Quan sát và nh n xét s  thay đ i trong các  ng nghi m và gi ­ Hi n t xanh l c.ụ Ố ­Gi i thích ệ ụ ố ố ươ a:C ươ +Trong  ng 1 lá cây màu xanh có di p l c t  b:C ng – l c ụ ố l c t ụ ) đã hòa tan trong dung môi h u c  (c n i pệ   ụ ng – l c) và d ữ ơ ồ 950). Vì v yậ   1

ụ dung d ch trong  ng có màu xanh l c. ệ ụ ố ố ướ ậ ố ị ị +Trong  ng 2 các di p l c ít tan trong n c. Vì v y dung d ch trong  ng không có màu

ệ ụ ụ ữ ơ ỉ

ế xanh.  ậ : Di p l c trong lá cây có màu xanh l c, chúng ch  tan trong dung môi h u c , ít tan ế ­K t lu n c.ướ trong n ệ 2­Thí nghi m chi t rút carôtenôit ế ế ừ ủ ươ ả ự B1­Ti n hành các thao tác chi t rút carôtennôit t lá vàng, qu  và c  t ng t ư  nh  chi ế   t ệ ụ rút di p l c. ẩ ậ ố t rút (20 – 30 phút) c n th n nghiêng các c c, rót dung d ch có màu ố ố ị ố ế Sau th i gian chi ệ (không cho m u thí nghi m dính vào) vào các  ng đong hay  ng nghi m s ch trong su t. ố ứ ề ắ ỏ ạ ủ ả ờ ẫ ể ả ờ  Đ  gi m th i gian  có th ể c t nh  cho vào c i s  nghi n nát ệ lá, c , qu   màu xanh, vàng, đ .ỏ ấ ọ ượ ả ọ ị c dung d ch chi ớ ồ ớ ướ t rút. ứ ấ ọ ế ố ả c ngâm kho ng 5 phút cho l c qua gi y l c là đ ố ơ ọ ệ ứ ồ ắ ố ố ớ ị ế ừ ứ ề ả ­Hòa v i c n ngâm kho ng 5 phút cho l c qua gi y l c là đ ượ ­Hòa v i n c dung d ch đ i ch ng.  ế B2­Quan sát màu s c trong các  ng nghi m  ng v i d ch chi t rút t ệ ủ  các c c đ i ch ng và thí nghi m, r i đi n k t qu  quan sát đ nhau c a cây t

ị ừ  các c  quan khác ượ c  ắ ị Màu s c d ch chi ế t Dung môi ủ ơ C  quan c a cây ế Xanh l cụ chi t rút ỏ Đ , da cam, vàng, vàng  l cụ

ướ ố ­ N c (đ i

ch ng)ứ Xanh t iươ

ồ ­ C n (thí Xanh l cụ nghi m)ệ Lá

ướ ố ­ N c (đ i

ch ng)ứ

Vàng

ồ ­ C n (thí Vàng Lá nghi m)ệ

ướ ố ­ N c (đ i

ch ng)ứ

G cấ

ồ ­ C n (thí Đỏ Quả nghi m)ệ

ướ ố ­ N c (đ i

ch ng)ứ Cà chua

ồ ­ C n (thí Đỏ Quả nghi m)ệ

2

ắ ị Màu s c d ch chi ế t Dung môi ủ ơ C  quan c a cây ế Xanh l cụ chi t rút ỏ Đ , da cam, vàng, vàng  l cụ

ướ ố ­ N c (đ i

Cà r tố

ch ng)ứ ồ ­ C n (thí Vàng da cam C  ủ nghi m)ệ

ướ ố ­ N c (đ i

Nghệ

ch ng)ứ ồ ­ C n (thí Vàng củ nghi m)ệ

ậ ơ ồ ữ (carôtenôit) ch  tan trong dung môi h u c  (c n) ít tan trong n ướ   c, ậ ố ỉ ớ ồ ả ệ ụ ế ữ ơ ế ậ B3­Nh n xét, k t lu n: ắ ố Nh n xét: Các s c t ư ặ ề các  ng ngâm lá, hoa qu  nghi n v i c n có màu đ c tr ng. ả ủ ỉ ậ K t lu n: Di p l c và các carôtenôit có trong lá, qu , c  ch  tan trong các dung môi h u c mà ít tan trong n c.ướ

Ỏ Ở Ộ    IV­CÂU H I ĐÁNH GIÁ VÀ M  R NG

ế ỗ ữ ơ  b ng dung môi h u c ? ả ạ ợ ắ ố ằ t h n h p s c t ụ ấ i sao lá cây màu xanh l c ? ấ ự ứ ủ ế ế ồ ầ ưỡ ng và s c kh a con ng ượ ủ ơ ở ấ ấ ầ ậ ặ ọ ỏ ườ i? ự u và d u th c v t ho c m ỡ

γ ượ ử ắ ạ ườ ạ ng có 3 lo i caroten caroten lo i nào đ C t đôi  phân t α β , và c 2 ả 1­Vì sao ph i tách chi i thích t 2­Gi ắ 3­Trong các ch t sau đây, ch t nào màu s c không liên quan tr c ti p đ n ch c năng c a nó clorophin, h ng c u, cytocrom, phytocrom?  ế ộ ứ 4­Nêu vai trò c a các carôtenôit trong ch  đ  dinh d ầ ả i thích c  s  khoa h c khi n u xôi g c c n cho thêm r 5­ Gi ậ ộ đ ng v t vào? 6­ Trong th c v t th phân t

α, β và γ. ự ậ ử  vitamin A:  a­ caroten α. b­ caroten β. c­ caroten γ. ạ d­ c  3 lo i caroten ợ ắ ố ấ ượ ầ ế ả  quang h p nào sau đây   là các s c t ụ  h p th  năng l ng ánh sáng c n thi t cho 7­ S c t ắ ố quang h p:ợ

Ỏ a­Clorophin, phicobilin. b­Carotenoit, xantophin. c­Antoxian. ả d­C  a,b,c. ?H I KHÓ ­ ĐÁP HAY

ắ ố ể Carôtennôit (s c t ) khi nào chuy n thành  vi tamin A ?

ậ ạ ọ d n xu t c a nó t p trung l i g i chung là ặ ấ    Carôtennôit, có m t r t ổ ế ph  bi n trong gi ấ ủ ậ i th c v t. Đ ng v t không có Carôten. Carôten và các s c t ự ậ ớ ữ ầ ớ ữ ỏ ắ ố ẫ ộ ắ ố Carôtennôit là nh ng s c t màu vàng, da cam hay tím đ , ph n l n là nh ng cacbua hyđrô

3

ử ừ ố 40 nguyên t ắ ủ c t o thành t ị ố ớ ắ ạ ộ ụ ạ ủ ế ạ ể ộ ướ ườ ủ ậ ả ổ i   có   kh   năng   bi n   đ i     thành   vitaminA   d ồ ế ườ ề ọ ổ ẽ ử ế ượ ạ  cacbon n i v i H thành m ch phân nhánh dài và chính các n i đôi đ   ủ   ấ này quy đ nh màu s c c a chúng (màu s c còn ph  thu c vào c u trúc, tr ng thái hòa tan c a α, β, và γ. Carôten khi ăn vào  chúng vào các dung môi khác nhau). Carôten g m 3 lo i ch  y u là  ụ ơ   c   th   đ ng   v t   và   ng i   tác   d ng   c a   men carôtênaza có trong gan và ru t; cho nên ng   i ta g i Carôten là ti n vitaminA (prôvitaminA). ạ Trong  3 lo i Carôten β Carôten khi bi n đ i s  cho 2 phân t vitaminA. ộ α, β, và γ thì ch  có   ộ ậ ễ ị ướ ắ ị ạ ệ ắ ỉ ậ ế ọ ế ầ ủ ủ ủ ầ ạ ắ ố ủ ầ ẻ ệ ằ ắ ễ   ớ Khi thi u vitaminA thì đ ng v t non ch m l n, sút cân, niêm m c b  thoái hóa,d  nhi m ấ   ế t, gây nên b nh quáng gà. Tính ch t c m t không ti ậ ấ   thu   nh n   ánh   ươ   ươ ng ng đ ng thành c n 1 ­> 2,5 mg/ngày t ễ   ệ ề i làm vi c nhi u b ng m t, các b nh nhi m ụ ữ ơ ề trùng, màng nh y c a m t b  khô, tuy n n quan   tr ng   c a   vitaminA   là   tham   gia   vào   thành   ph n   c u   t o   c a   s c   t ườ ưở ầ sáng(rođopsin). Nhu c u vitaminA c a 1 ng i tr ườ ữ 2­>5 mg Carôten; tr  em, ph  n  có thai, nh ng ng trùng c n nhi u vitaminA h n. ứ ứ ậ ầ ấ ạ ầ ự ậ VitaminA tan trong m  đ ng v t, d u th c v t nên khi n u các lo i th c ăn có ch a  ạ ủ ư ậ ả ộ ỡ ộ ầ vitaminA nh  gan đ ng v t, d u gan cá, các lo i c , qu , rau

4