Bài gi ng: C p nước quy mô nhỏ<br />
<br />
I. tÝnh chÊt vµ Thµnh phÇn chÊt l−îng<br />
cña n−íc thiªn nhiªn<br />
<br />
tr−êng ®¹i häc x©y dùng<br />
<br />
Qu¶n lý chÊt l−îng n−íc cÊp<br />
<br />
PGS. TS. NguyÔn ViÖt Anh<br />
Bé m«n CÊp tho¸t n−íc, ViÖn KH&KT M«I tr−êng<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
I. thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña n−íc<br />
thiªn nhiªn<br />
<br />
Thµnh phÇn vµ chÊt l−îng n−íc mÆt:<br />
mÆt:<br />
+ C¸c chÊt r¾n l¬ löng, trong ®ã cã c¶ h÷u c¬ vµ v« c¬.<br />
+ C¸c chÊt hoµ tan, d−íi d¹ng ion vµ ph©n tö, cã nguån gèc<br />
h÷u c¬ vµ v« c¬.<br />
<br />
§¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc theo c¸c chØ tiªu vËt lý<br />
(nhiÖt ®é, hµm l−îng cÆn l¬ löng, ®é mµu, mïi, vÞ, ...),<br />
ho¸ häc (pH, ®é cøng, ®é kiÒm, ®é oxi ho¸, hµm l−îng<br />
s¾t, ...), sinh häc (c¸c thuû sinh vËt) vµ vi sinh (tæng sè<br />
l−îng vi khuÈn, chØ sè Coli,...).<br />
<br />
+ C¸c vi sinh vËt: vi khuÈn, virus, ®¬n bµo, nÊm, trøng giun s¸n,<br />
...<br />
ChÊt r¾n l¬ löng<br />
d > 10-4mm<br />
- đÊt sÐt<br />
- c¸t<br />
- keo Fe(OH)3<br />
- chÊt th¶i hưu c¬,<br />
- vi sinh vËt<br />
- t¶o<br />
<br />
Nghiªn cøu c¸c d¹ng tån t¹i cña c¸c t¹p chÊt cã trong<br />
n−íc.<br />
§Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc, ng−êi ta tiÕn hµnh c¸c<br />
thÝ nghiÖm ph©n tÝch theo c¸c chØ tiªu vËt lý, ho¸ häc,<br />
vi sinh, hay c¶ c¸c thÝ nghiÖm c«ng nghÖ xö lý n−íc<br />
vµo thêi ®iÓm ®Æc tr−ng lùa chän.<br />
<br />
C¸c chÊt keo<br />
d = 10-4...10-6 mm<br />
- đÊt sÐt<br />
- protein<br />
- silicat SiO2<br />
- chÊt th¶i sinh ho¹t<br />
hưu c¬<br />
- cao ph©n tö hưu c¬<br />
- vi khuÈn<br />
<br />
C¸c chÊt hoµ tan<br />
d < 10-6mm<br />
- c¸c ion K+, Na+<br />
- Ca2+, Mg2+, Cl-,<br />
SO42- PO43-...<br />
- c¸c chÊt khÝ CO2,<br />
O2, N2, CH4, H2S,...<br />
- c¸c chÊt hưu c¬<br />
- c¸c chÊt mïn<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
3<br />
<br />
Mét sè nguån g©y nhiÔm bÈn nguån n−íc mÆt:<br />
mÆt:<br />
+ Do c¸c chÊt th¶i cña ng−êi, ®éng vËt trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®−a vµo<br />
nguån n−íc.<br />
+ Do c¸c chÊt h÷u c¬ ph©n huû tõ ®éng vËt vµ c¸c chÊt th¶i trong<br />
n«ng nghiÖp.<br />
+ Do c¸c lo¹i chÊt th¶i cã chøa c¸c chÊt ®éc h¹i cña c¸c c¬ së c«ng<br />
nghiÖp th¶i ra.<br />
+ DÇu má vµ c¸c s¶n phÈm cña dÇu má trong qu¸ tr×nh khai th¸c,<br />
s¶n xuÊt chÕ biÕn vµ cËn chuyÓn lµm « nhiÔm nÆng nguån n−íc<br />
+ Do c¸c chÊt tÈy röa tæng hîp trong sinh ho¹t vµ trong c«ng nghiÖp<br />
th¶i ra.<br />
+ C¸c chÊt phãng x¹ tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ sö dông phãng x¹.<br />
+ C¸c ho¸ chÊt b¶o vÖ thùc vËt ®−îc dïng trong n«ng nghiÖp.<br />
+ C¸c ho¸ chÊt h÷u c¬ tæng hîp, ®−îc sö dông réng r·i trong c«ng<br />
nghiÖp.<br />
+ C¸c ho¸ chÊt v« c¬ nhÊt lµ c¸c chÊt dïng lµm ph©n bãn cho n«ng<br />
nghiÖp.<br />
<br />
4<br />
<br />
Thµnh phÇn vµ chÊt l−îng n−íc ngÇm<br />
-<br />
<br />
Kh«ng cã c¸c h¹t keo hay c¸c h¹t cÆn l¬ löng. Kh«ng cã oxy hoµ<br />
tan.<br />
<br />
-<br />
<br />
Chøa nhiÒu c¸c t¹p chÊt kho¸ng hoµ tan.<br />
<br />
-<br />
<br />
Th−êng chøa nhiÒu CO2 dư hßa tan (g©y x©m thùc)<br />
<br />
-<br />
<br />
Cã nhiÖt ®é vµ thµnh phÇn ho¸ häc Ýt thay ®æi.<br />
<br />
-<br />
<br />
B¶n chÊt ®Þa chÊt cña ®Êt cã ¶nh h−ëng lín ®Õn thµnh phÇn ho¸<br />
häc cña n−íc ngÇm.<br />
<br />
-<br />
<br />
N−íc lu«n tiÕp xóc víi ®Êt: t¹o nªn sù c©n b»ng gi÷a thµnh phÇn<br />
cña ®Êt vµ cña n−íc.<br />
<br />
-<br />
<br />
Tr−êng hîp c¸c líp n−íc trong m«i tr−êng khÐp kÝn chñ yÕu, l−u<br />
th«ng kiÓu cact¬, thµnh phÇn cña n−íc cã thÓ thay ®æi ®ét ngét,<br />
liªn quan tíi sù thay ®æi l−u l−îng cña líp n−íc sinh ra do n−íc<br />
m−a.<br />
<br />
-<br />
<br />
C¸c lo¹i vi sinh vËt g©y bÖnh: n−íc ë c¸c tÇng s©u Ýt bÞ « nhiÔm<br />
h¬n.<br />
<br />
-<br />
<br />
§«i khi bÞ nhiÔm c¸c chÊt ®Æc biÖt, khã xö lý nh− Asen, NH4+,<br />
NO3-, nhiÔm mÆn...<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
<br />
PGS. TS. Nguyễn Việt Anh, Bộ môn Cấp thoát nước, Trường Đại học Xây dựng<br />
<br />
1<br />
<br />
Bài gi ng: C p nước quy mô nhỏ<br />
<br />
I.1. Mét sè tÝnh chÊt vËt lý cña n−íc<br />
<br />
®¸nh gi¸ chÊt l−îng n−íc<br />
theo c¸c chØ tiªu vËt lý (nhiÖt ®é, hµm l−îng cÆn l¬<br />
löng, đ đ c, ®é mµu, mïi, vÞ, ho¹t ®é phãng x¹...),<br />
<br />
Cã ¶nh h−ëng quan träng ®Õn lùa chän<br />
c«ng nghÖ vµ hiÖu qu¶ xö lý n−íc !<br />
<br />
ho¸ häc (pH, ®é cøng, ®é kiÒm, ®é oxi ho¸, hµm<br />
l−îng s¾t, mangan, c¸c hîp chÊt nit¬, KLN, ...),<br />
<br />
N−íc tinh khiÕt: chÊt láng trong suèt, kh«ng mÇu, kh«ng<br />
mïi, kh«ng vÞ.<br />
<br />
sinh häc (c¸c thuû sinh vËt) vµ vi sinh (tæng sè l−îng<br />
vi khuÈn, Coli tæng sè, E-Coli, Coli chÞu nhiÖt...).<br />
<br />
1ml n−íc s¹ch (tinh khiÕt) = 1 g.<br />
NhiÖt ®é ®ãng b¨ng: 0,000C; NhiÖt ®é s«i : 100,000C (ë ¸p<br />
suÊt 760 mm Hg).<br />
Hg).<br />
N−íc bay h¬i (tuú theo ¸p suÊt khÝ quyÓn, ®é Èm k.khÝ, vËn<br />
tèc giã, diÖn tÝch mÆt tho¸ng, vv…<br />
N−íc ®ãng b¨ng<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
7<br />
<br />
I.1. Mét sè tÝnh chÊt vËt lý cña n−íc<br />
<br />
8<br />
<br />
I.1. Mét sè tÝnh chÊt vËt lý cña n−íc<br />
<br />
§é nhít ®éng häc cña n−íc:<br />
t0 t¨ng-> ®é nhít gi¶m<br />
NhiÖt ®é cña n−íc.<br />
<br />
N−íc cã nhiÖt dung lín (heat capacity)<br />
§é dÉn ®iÖn (ë 180C) : 4,3.10-8 (1/ .cm)<br />
§é dÉn ®iÖn rÊt thÊp + NhiÖt dung lín -> Sö dông n−íc<br />
lµm chÊt dÉn nhiÖt.<br />
N−íc ®ãng vai ®iÒu hoµ nhiÖt ®é trªn tr¸i ®Êt (mïa<br />
®«ng chËm mÊt nhiÖt vµ nguéi ®i chËm, mïa hÌ nãng<br />
lªn chËm).<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
9<br />
<br />
10<br />
<br />
Søc c¨ng mÆt ngoµi cña n−íc<br />
<br />
TÝnh dÞ th−êng cña n−íc<br />
Khi t¨ng tõ 0 -> 40C, thÓ tÝch n−íc kh«ng t¨ng mµ l¹i gi¶m.<br />
Tû träng max: kh«ng ph¶i ë 00C mµ lµ ë 40C (chÝnh x¸c lµ<br />
3,980C):<br />
Khi ®ãng b¨ng -> thÓ tÝch t¨ng, tû träng gi¶m (kh¸c c¸c chÊt<br />
kh¸c)<br />
to ®ãng b¨ng cña n−íc ↓ khi P ↑ (chø kh«ng t¨ng nh− c¸c<br />
chÊt kh¸c):<br />
NhiÖt dung riªng cña n−íc rÊt lín so víi c¸c chÊt kh¸c<br />
H»ng sè ®iÖn m«i cña n−íc lín -> cã kh¶ n¨ng hoµ tan cao<br />
<br />
Søc c¨ng mÆt ngoµi cña n−íc lµ kh¶ n¨ng cña c¸c<br />
ph©n tö n»m ngoµi biªn dÝnh b¸m, kÐo vµ tù nÐn -><br />
t¹o nªn 1 líp mµng c¨ng trªn bÒ mÆt. §Ó ph¸ vì<br />
mµng c¨ng ®ã, cÇn t¸c dông 1 lùc nhÊt ®Þnh.<br />
c¨<br />
Søc c¨ng mÆt ngoµi cña n−íc lín nhÊt trong<br />
c¨<br />
c¸c chÊt láng<br />
Ch× láng > n−íc > x¨ng > axeton > r−îu > c.láng kh¸c<br />
500.10-5 N/cm<br />
<br />
29.10-5N/cm<br />
<br />
72.10-5N/cm<br />
<br />
22.10-5N/cm<br />
<br />
24.10-5N/cm<br />
<br />
Cã søc c¨ng mÆt ngoµi cao ®é dÝnh −ít (dÝnh<br />
b¸m) cao -> mao dÉn<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
11<br />
<br />
PGS. TS. Nguyễn Việt Anh, Bộ môn Cấp thoát nước, Trường Đại học Xây dựng<br />
<br />
12<br />
<br />
2<br />
<br />
Bài gi ng: C p nước quy mô nhỏ<br />
<br />
§é ®ôc<br />
(Nephelometric Turbidity Unit - NTU)<br />
Do c¸c hîp chÊt keo trong n−íc g©y ra<br />
<br />
§é ®ôc (Nephelometric<br />
Turbidity Unit - NTU)<br />
<br />
Th−êng ®o b»ng c¸ch so s¸nh ®é t¸n s¾c cña ¸nh s¸ng<br />
khi chiÕu ¸nh s¸ng qua mÉu cÇn x¸c ®Þnh vµ mÉu ®èi<br />
chøng.<br />
C¸c chÊt keo: hoÆc t¸n s¾c, hoÆc hÊp thô ¸nh s¸ng,<br />
ng¨n kh«ng cho ¸nh s¸ng ®i qua.<br />
<br />
§é trong (cm): §Üa Secchi<br />
<br />
CÆn l¬ löng - kh«ng cã sù liªn hÖ víi NTU. Ph¶i tæng kÕt<br />
b»ng thùc nghiÖm víi nguån n−íc x¸c ®Þnh!<br />
NTU hay mg/l.<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
13<br />
<br />
14<br />
<br />
§é ®ôc (NTU)<br />
<br />
-N−íc th«:<br />
0 - 1000 NTU<br />
- 1329/QD-2002:<br />
2 NTU<br />
- TCVN 5502:2003: 5 NTU<br />
C¸c ®iÓm ®o NTU<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
16<br />
<br />
15<br />
<br />
§é mµu<br />
Do c¸c hîp chÊt hoµ tan hay keo, thùc vËt g©y ra.<br />
X¸c ®Þnh theo thang mµu tiªu chuÈn.<br />
Thang mµu Cobalt Bicromat: 1 lÝt n−íc chøa 0,175<br />
g K2Cr2O7 vµ 4 g CoSO4 lÊy b»ng 1000 ®é chuÈn.<br />
Thang mµu Platin - Cobalt: ®©y lµ mµu cña dung<br />
dÞch chøa 2,49 gam K2PtCl6 vµ 2,08 g CoCl2 trong<br />
1 lÝt n−íc, lÊy b»ng 1000 ®é)<br />
<br />
Secchi Disk Transparency is a measure of the clarity of the<br />
water, and a quick, simple, and accurate method for<br />
estimating lake water quality. A black and white disk (called<br />
a secchi disk) is lowered into the water until it just<br />
disappears from sight-- this depth measurement is<br />
recorded. The deeper the measurement, the clearer the<br />
water. Secchi disk measurements give a general indication<br />
of problems with algae, zooplankton, water color and silt.<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
17<br />
<br />
PGS. TS. Nguyễn Việt Anh, Bộ môn Cấp thoát nước, Trường Đại học Xây dựng<br />
<br />
18<br />
<br />
3<br />
<br />
Bài gi ng: C p nước quy mô nhỏ<br />
<br />
VÞ cña n−íc<br />
<br />
Mét sè tÝnh chÊt vËt lý cña n−íc (tiÕp)<br />
<br />
C¸c muèi hoµ tan trong n−íc g©y nªn nh÷ng vÞ kh¸c nhau cña<br />
n−íc nh− mÆn, ®¾ng, ngät, chua, ch¸t, …, lµm gi¶m chÊt l−îng<br />
n−íc.<br />
Ng−ìng nhËn biÕt vÞ theo nång ®é c¸c muèi trong n−íc (mg/l):<br />
<br />
Mïi cña n−íc:<br />
-> mïi thèi r÷a<br />
* H2S<br />
* Fe-> mïi tanh<br />
*Thùc vËt thèi r÷a -> mïi bïn, mèc<br />
<br />
NaCl:<br />
<br />
X¸c ®Þnh: dùa vµo kh¶ n¨ng nhËn biÕt ®−îc mïi sau khi trén<br />
lÉn mÉu víi n−íc s¹ch hay kh«ng khÝ s¹ch (kh«ng mïi) -><br />
pha lo·ng tíi møc ®é nhËn biÕt ®−îc.<br />
§o b»ng ppmV (ppm by Volume) hay thang ®iÓm<br />
(5 ®iÓm: 0 -> 5) hay ph©n lo¹i (th¬m, mïi c¸, mïi ...)<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
<br />
165<br />
<br />
FeCl2: 0,35<br />
<br />
FeSO4:<br />
<br />
1,6<br />
<br />
CaCl2: 470<br />
<br />
MgSO4: 250<br />
<br />
NaHCO3:<br />
<br />
450<br />
<br />
MgCl2:<br />
MnCl2:<br />
<br />
CaSO4:<br />
MnSO4:<br />
<br />
70<br />
15,7<br />
<br />
135<br />
1,8<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
19<br />
<br />
20<br />
<br />
Hµm l−îng cÆn l¬ löng (mg/l)<br />
C¸c h¹t r¾n cã kÝch th−íc nhá d−íi 0,1µm ®−îc gäi lµ<br />
huyÒn phï keo;<br />
keo<br />
tõ 0,1 - 5µm lµ huyÒn phï m¶nh;<br />
m¶nh<br />
tõ 5 - 1000µm (1mm) lµ huyÒn phï mÞn;<br />
mÞn<br />
lín h¬n 1mm lµ c¸c huyÒn phï th«.<br />
th«.<br />
C¸c kho¸ng sÐt, c¸c oxit kim lo¹i, c¸c c¸cbon¸t, còng nh−<br />
c¸c axit humic, c¸c protein cã khèi l−îng ph©n tö lín vµ c¸c<br />
vi rót t¹o ra c¸c lo¹i huyÒn phï ë tr¹ng th¸i ph©n t¸n keo.<br />
Chóng cã thÓ ®−îc lo¹i bá ra khái n−íc b»ng c¸c ph−¬ng<br />
ph¸p keo tô/®«ng tô - l¾ng, läc hay vi läc, siªu läc, ...<br />
<br />
T¹o bëi hÖ t¸n s¾c th«, gåm c¸c chÊt huyÒn phï (chiÕm<br />
thµnh phÇn chñ yÕu) vµ nhò t−¬ng trong n−íc. Chóng<br />
th−êng cã nhiÒu trong nguån n−íc mÆt. HuyÒn phï<br />
®−îc t¹o ra bëi c¸c hîp chÊt v« c¬ (oxit kim lo¹i,<br />
kho¸ng sÐt, ...) vµ c¸c thñy sinh vËt (vi khuÈn, ta…o,...).<br />
C¸c chÊt l¬ löng<br />
<br />
`<br />
<br />
C¸c phÇn tö keo<br />
SÐt mÞn<br />
SÐt<br />
Bïn<br />
H¹t c¸t mÞn<br />
võa<br />
lín<br />
<br />
KÝch th−íc, mm<br />
<br />
§é lín thuû lùc,<br />
mm/s<br />
<br />
Thêi gian l¾ng qua<br />
chiÒu s©u 1 m<br />
<br />
2.10 ÷ 1.10<br />
1.10-3 ÷ 5.10-4<br />
24.10-4<br />
5.10-2 ÷ 27.10-3<br />
0,1<br />
0,5<br />
1,0<br />
<br />
7.10-6<br />
7.10 ÷ 17.10-5<br />
5.10-3<br />
1,7 - 0,5<br />
7<br />
50<br />
100<br />
<br />
4 n¨m<br />
0,5 - 2 th¸ng<br />
2 ng®<br />
10 - 30 min<br />
2,5 min<br />
20 s<br />
10 s<br />
<br />
-4<br />
<br />
-6<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
21<br />
<br />
Sù cã mÆt cña c¸c h¹t l¬ löng/huyÒn phï g©y ra sù c¶n trë<br />
¸nh s¸ng truyÒn qua líp n−íc do hiÖu øng khuyÕch t¸n<br />
Tyn®an (Tyndall) vµ t¹o ra ®é ®ôc cña n−íc.<br />
X¸c ®Þnh hµm l−îng cÆn l¬ löng: läc, sau ®ã sÊy ë 1050C vµ<br />
c©n.<br />
SÊy vµ nung tiÕp l−îng cÆn cßn l¹i ë 5500C: x¸c ®Þnh ®−îc<br />
hµm l−îng cÆn bay h¬i (c¸c hîp chÊt h÷u c¬) vµ tro (c¸c<br />
chÊt d¹ng v« c¬).<br />
<br />
22<br />
<br />
Hµm l−îng cÆn cña n−íc ngÇm th−êng nhá (30 ÷ 50<br />
mg/l), chñ yÕu do c¸t mÞn cã trong n−íc g©y ra.<br />
Hµm l−îng cÆn cña n−íc s«ng dao ®éng rÊt lín (20 ÷<br />
5.000 mg/l), cã khi lªn tíi 30.000 mg/l.<br />
Cïng mét nguån n−íc, hµm l−îng cÆn dao ®éng theo mïa,<br />
mïa kh« nhá, mïa lò lín.<br />
CÆn cã trong n−íc s«ng lµ do c¸c h¹t c¸t, sÐt, bïn bÞ dßng<br />
n−íc xãi röa mang theo vµ c¸c chÊt h÷u c¬ nguån gèc ®éng,<br />
thùc vËt môc n¸t hoµ tan trong n−íc.<br />
Hµm l−îng cÆn lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu c¬ b¶n ®Ó lùa<br />
chän biÖn ph¸p xö lý ®èi víi c¸c nguån n−íc mÆt. Hµm l−îng<br />
cÆn cña n−íc nguån cµng cao th× viÖc xö lý cµng phøc t¹p vµ<br />
tèn kÐm.<br />
<br />
PGS. TS. Nguy n Vi t Anh, IESE, ĐHXD<br />
23<br />
<br />
PGS. TS. Nguyễn Việt Anh, Bộ môn Cấp thoát nước, Trường Đại học Xây dựng<br />
<br />
24<br />
<br />
4<br />
<br />
Bài gi ng: C p nước quy mô nhỏ<br />
<br />
I.2. Mét sè chØ tiªu ho¸ häc cña n−íc.<br />
N−íc lµ chÊt ®iÖn ly yÕu, ph©n ly:<br />
<br />
1. §é pH:<br />
§Æc tr−ng cho tÝnh kiÒm hoÆc tÝnh axit cña n−íc.<br />
pH = 7 - N−íc trung tÝnh<br />
pH 7 - tÝnh kiÒm<br />
<br />
K=<br />
<br />
N−íc sinh ho¹t: pH =6,5 - 8,5<br />
pH ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu suÊt qu¸ tr×nh keo tô, khö<br />
tr×<br />
s¾t, lµm mÒm n−íc, khö trïng ... !<br />
<br />
H 2O<br />
<br />
H+ +OH-<br />
<br />
[ H + ].[OH − ]<br />
H 2O<br />
<br />
K: tÝch c¸c ion cña n−íc.<br />
NÕu t0 =const -> K = const<br />
ë nhiÖt ®é x¸c ®Þnh:<br />
[H+].[OH-] = K=const<br />
T0 = 250C -> K=1.10-14 g.ion/l.<br />
pH = - lg [H+]<br />
pH x¸c ®Þnh nång ®é ion [H+] cã trong n−íc<br />
<br />
25<br />
<br />
26<br />
<br />
I.2. Mét sè chØ tiªu ho¸ häc cña n−íc<br />
(tiÕp)<br />
2. C¸c liªn kÕt cña Axit C¸cbonÝc trong n−íc.<br />
CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3- ↔ 2H+ + CO32-<br />
<br />
D¹ng hîp chÊt<br />
<br />
(1)<br />
<br />
CO2 + H2CO3<br />
HCO3CO32H2S<br />
HSS2H2SiO3<br />
HSiO3SiO32-<br />
<br />
(PT c©n b»ng ®éng cña hÖ C¸cbonic trong n−íc)<br />
Hµm l−îng c¸c thµnh phÇn cña H2CO3 gåm:<br />
HCO3-, CO32-, CO2 ë cïng mét nhiÖt ®é phô thuéc<br />
vµo gi¸ trÞ pH<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
100<br />
99,9<br />
0,1<br />
-<br />
<br />
95<br />
5<br />
98,9<br />
1,1<br />
100<br />
-<br />
<br />
pH<br />
7<br />
8<br />
9<br />
Nång ®é, % ë 250C<br />
<br />
10<br />
<br />
11<br />
<br />
70 20 2<br />
30 80 98 95 70 17 2<br />
5<br />
5 83 98<br />
91,8 52,9 10,1 1,1 0,0 8,2 47,1 89,9 98,9 99,9 - 0,01 0,1 99,9 99,0 90,9 50,0 8,9 0,8<br />
0,1 1,0 9,1 50,0 91,0 98,2<br />
- 0,1 1,0<br />
<br />
27<br />
<br />
pH = 4:<br />
pH t¨ng ( 4 .. 8,4%):<br />
pH = 8,4:<br />
pH t¨ng (8,4 .. 12):<br />
pH = 12:<br />
<br />
CO2 = 98%<br />
CO2 gi¶m, HCO3- t¨ng<br />
HCO3- = 98%<br />
CO2 = 2%<br />
HCO3- gi¶m; CO2 t¨ng<br />
CO32- = 98%<br />
HCO3- = 2%<br />
<br />
28<br />
<br />
2HCO3- ↔ CO2 + CO32- + H2O<br />
<br />
(2)<br />
<br />
ChØ sè b·o hoµ I :<br />
<br />
PGS. TS. Nguyễn Việt Anh, Bộ môn Cấp thoát nước, Trường Đại học Xây dựng<br />
<br />
I = pH0 - pHs<br />
<br />
(3)<br />
<br />
a. (CO2td = CO2cb )<br />
<br />
29<br />
<br />
12<br />
<br />
N−íc æn ®Þnh<br />
<br />
(I = 0)<br />
<br />
30<br />
<br />
5<br />
<br />