Bài giảng Di truyền thực vật - Nhóm 8: Một số kỹ thuật phổ biến trong công nghệ di truyền

MỘT SỐ KỸ THUẬT PHỔ BIẾN TRONG<br /> CÔNG NGHỆ DI TRUYỀN<br /> Thành viên nhóm<br /> 1) Lê Công Phúc<br /> 2) Trần Văn Phong<br /> 3) Nguyễn Thiện Phước<br /> 4) Nguyễn Thị Thùy Phương<br /> Giảng Viên TS. Nguyễn Phương<br /> <br /> Giới Thiệu<br /> Với sự phát triển mạnh mẽ của các nghành khoa học khác<br /> như vật lý học, toán học, hóa học, di truyền học đã và đang khám<br /> phá rất nhiều quy luật về sự tồn tại và lưu truyền sự<br /> sống và trở thành một mũi nhọn trong nghiên cứu sinh học<br /> Những thành tựu rực rỡ của di truyền học đã đem lại những<br /> nhận thức mới về cấu tạo và sự vận hành bộ máy di truyền của cơ<br /> thể sống. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của di truyền học, một<br /> lĩnh vực nghiên cứu mới của di truyền học ra đời, đó là kỹ thuật di<br /> truyền hay còn gọi là công nghệ gen hoặc công nghệ di truyền.<br /> Và đây là hai kỹ thuật phổ biến trong công nghệ di truyền<br /> tạo vecto chuyển gen và kỹ thuật nhân đoạn DNA_PCR<br /> <br /> 1.Tạo vecto chuyển gen<br /> Khái niệm vector chuyển gen:<br /> Vector là phân tử DNA nhỏ (ngắn) dạng thẳng hoặc<br /> dạng vòng, trong đó, người ta sẽ cài một mảnh DNA (gen quí)<br /> cần nghiên cứu. Những mảnh DNA đã được cài gọi là đoạn<br /> cài (insert) hoặc DNA ngoại lai hoặc DNA lạ.<br /> Các phân tử DNA nhỏ này thường là những thực<br /> khuẩn thể hoặc các plasmid mà trong bộ gen của chúng có tín<br /> hiệu cần thiết cho chúng tái bản, nhưng chúng lại không biết<br /> tái bản (sinh sôi nẩy nở) một mình. Chúng cần đưa vào trong<br /> các tế bào chủ (ví dụ như tế bào vi khuẩn chẳng hạn).<br /> <br /> 1. 1 Công nghệ tạo thực vật chuyển gen nhờ vi<br /> khuẩn agrobacterium)<br /> A.tumefaciens là loại vi khuẩn gây bệnh khối u ở thực vật sống trong<br /> đất, trong lĩnh vực biến nạp gen nó được sử dụng làm vectơ đặc biệt để<br /> chuyển các gen ngoại lai vào thực vật nhằm tạo ra những thực vật mang<br /> gen có các đặc tính mong muốn. Bản chất tự nhiên của vi khuẩn<br /> A.tumefaciens là xâm nhập vào chỗ vết thương, kích thích hình thành<br /> các chất độc có bản chất phenolic, chất này có tác dụng làm lành vết<br /> thương, vừa là kết hợp chất dẫn dụ vi khuẩn xâm nhập, lại có vai trò<br /> như một chất kích hoạt vùng gen vir thuộc Ti-plasmid kích thích cho sự<br /> cắt đoạn T-DNA (tại vùng bờ trái và bờ phải) để gắn vào genom thực<br /> vật. Ti-plasmid đã chuyển một đoạn DNA của Ti-plasmid nhập vào gen<br /> của cây.<br /> <br /> • Để khai thác và sử dụng Agrobacterium như một vector<br /> chuyển gen, các nhà khoa học đã loại bỏ các gen gây khối u và<br /> gen mã hóa opine của T_DNA và thay vào đó là các marker<br /> chọn lọc, trong khi vẫn duy trì các vùng bờ phải và bờ trái của<br /> T_DNA với các gen vir,<br /> Gen chuyển được xen vào giữa các vùng bờ của T_DNA, nó<br /> sẽ được chuyển vào tế bào và trở nên hợp nhất với NST của tế<br /> bào. Tuy nhiên một vài yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả biến<br /> nạp là loại mô được biến nạp, giai đoạn phát triển của mô, mức<br /> độ khởi đầu của vi khuẩn Agrobacterium sử dụng, môi trường<br /> để nuôi cấy mô sau biến nạp, marker được sử dụng để chọn lọc<br /> thể biến nạp, loại vector sử dụng và kiểu gen của thực vật.<br /> <br />