intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng GIS đại cương: Chương 1 - Nguyễn Duy Liêm

Chia sẻ: Hoa Anh đào | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

23
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng GIS đại cương: Chương 1 Giới thiệu về GIS cung cấp cho người học những kiến thức như: Con người nhận thức thế giới như thế nào? Dữ liệu và thông tin khác nhau ra sao? GIS ra đời khi nào? GIS gồm các thành phần nào? Các ứng dụng GIS điển hình. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng GIS đại cương: Chương 1 - Nguyễn Duy Liêm

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH KHOA MÔI TRƯỜNG & TÀI NGUYÊN BỘ MÔN GIS & TÀI NGUYÊN Giới thiệu về GIS 1
  2. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Nội dung  Con người nhận thức thế  GIS có chức năng gì? (Functions of a GIS) giới như thế nào? (How does the  Tính đa ngành, liên ngành của human brain perceive the world?) GIS (GIS as Multidisciplinary Science)  Dựa trên giác quan  Vai trò của GIS (Why does GIS matter?)  Có sự hỗ trợ của công nghệ  Phạm vi ứng dụng của GIS (Area of GIS applications)  Dữ liệu và thông tin khác  Các ứng dụng GIS điển hình nhau ra sao? (Data vs. Information) (Examples of GIS applications)  Môi trường: không khí, đại dương,  GIS là gì? (What is a GIS?) DTM  GIS ra đời khi nào? (History of  Tài nguyên thiên nhiên: đất đai, đa GIS) dạng sinh học, rừng  GIS gồm các thành phần  Thiên tai: cháy rừng, hạn hán, lũ lụt, nào? (Components of a GIS) xâm nhập mặn  Dịch bệnh: COVID-19 2
  3. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Con người nhận thức về thế giới như thế nào? Kích thích (vật lý, hóa học) Hình ảnh Vị Đụng chạm Âm thanh ? Mùi Cảm nhận (5 giác quan) Thị giác Thính giác Khứu giác Vị giác Xúc giác 3
  4. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Con người nhận thức về thế giới như thế nào? Kích thích (vật lý, hóa học) Hình ảnh Vị Đụng chạm Âm thanh ? Mùi Xử lý Cảm nhận (5 giác quan) Thị giác Thính giác Tô mì hải sản Khứu giác Tiếng nước sôi Vị giác Mùi thơm Xúc giác Vị cay Tô mì cay Nóng tay mới nấu xong 4
  5. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Công nghệ thay đổi cách nhận thức của con người Thế giới Tạo ra kích thích Thế giới Tạo ra kích thích (vật lý, hóa học) (vật lý, hóa học) Máy ảnh, Máy ghi âm, Thị giác, Thính giác, Cảm biến mùi (khói), vị, 5 giác quan Khứu giác, Vị giác, Cảm biến Màn hình cảm ứng Xúc giác Chuyển đổi thành Chuyển đổi thành tín hiệu điện Phần mềm dữ liệu Chuyển đổi thành Bộ não kích thích 5 giác quan Xử lý tín hiệu điện Chuyển đổi thành tín Cảm giác, Thông tin, hiệu điện kiến thức, Bộ não nhận thức trí tuệ Xử lý tín hiệu điện Cảm giác, Thông tin, kiến thức, nhận thức trí tuệ 5
  6. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Dữ liệu là gì?  Trong khoa học Dữ liệu là sự kết hợp của các chữ cái, con số, kí hiệu nhằm thể hiện  Tất cả hình ảnh, âm thanh, mùi, các sự kiện, hiện tượng xảy ra vị, đụng chạm từ thế giới thực trong thế giới thực. được chuyển đổi thành các chữ cái (A…Z), con số (0…9), kí hiệu (@, [, \, ,?, *,%, ...) hoặc sự kết hợp của chúng.  Trong khoa học máy tính  Ví dụ:  Các chữ cái (A…Z), con số Ân 12 tuổi (0…9), kí hiệu (@, [, \, ,?, 2+3=5 *,%, ...) được chuyển sang một mã số duy nhất. me@gmail.com  Ví dụ trong hệ nhị phân: Dữ liệu là giá trị duy nhất được tạo ra cho các chữ cái, con số, kí hiệu nhằm A → 01000001 thể hiện các sự kiện, hiện tượng xảy 9 → 00111001 ra trong thế giới thực. @ → 01000000 6
  7. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Thông tin là gì?  Trong khoa học  Dữ liệu + Ngữ cảnh  Nhận thức Thông tin là sự kết hợp của dữ liệu và ngữ cảnh để tạo ra  Ví dụ: nhận thức. 12 + “Ân 12 tuổi”  12 nghĩa là độ tuổi của Ân  Trong khoa học máy tính 12 + “Một năm có 12 tháng”  Dữ liệu + Xử lý (toán tử)   12 nghĩa là số tháng trong năm Thông tin Thông tin là dữ liệu đã được  Ví dụ: xử lý bởi một quá trình (toán 2 + 3 = 5 tử số học, luận lý). 00000010, 00000011 → + → 00000101 {2,3} OR {5} = {2,3,5} Thông tin từ một quá trình có thể trở thành dữ liệu của {00000010, 00000011}, {00000101} → OR → quá trình tiếp theo. {00000010, 00000011, 00000101} 7
  8. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Dữ liệu  Thông tin  Thông tin = Dữ liệu + Ngữ cảnh = Dữ liệu + Cấu trúc + Ý nghĩa Môi trường của dữ liệu Cách thể hiện dữ liệu Dữ liệu ở cấu trúc (không- thời gian, đơn vị đo) (chữ cái, con số, kí hiệu) đúng và được đặt trong một ngữ cảnh  Ví dụ: Dữ liệu Cấu trúc Ý nghĩa Thông tin 04301975 04/30/1975 (Định Ngày Giải phóng Ngày Giải phóng miền dạng ngày Hoa Kỳ) miền Nam Nam là 04/30/1975 33 35 38 Con số, đơn vị °C Nhiệt độ không khí tại Nhiệt độ không khí 3 Hà Nội 3 ngày vừa ngày vừa qua tại Hà qua Nội là 33, 35, 38°C BL10 2 chữ cái: màu sắc Mã áo sơ mi trong Áo sơ mi đen, cỡ 10 2 con số: kích cỡ cửa hàng quần áo 1 1- Hay, 4- Tệ Bộ phim này thế nào? Bộ phim này hay 1 8
  9. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Cấu trúc dữ liệu Giá trị Ví dụ Boolean 2 giá trị (Đúng/ Sai, Có/ Không, Hôm nay có phải là thứ hai? Nam/ Nữ) Bạn có làm thêm không? Real Số thực Tuổi thọ trung bình của người Việt năm 2015: 73,2 tuổi Integer Số nguyên Năm nhuận có 366 ngày Text/String Con số, chữ cái, biểu tượng DH15GI  0123456789 Date/Time Con số, con số + biểu tượng 12:45:45 Ngày 1 tháng 1 năm 2021 9
  10. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Bài tập 1  Cho các mẫu dữ liệu sau. Hãy thêm ngữ cảnh để nó trở thành thông tin? M 08032021 218101 9,5 Ω  Cho 3 bối cảnh sau. Hãy điền một ví dụ chuyển đổi dữ liệu sang thông tin cho từng bối cảnh? Dữ liệu Cấu trúc Ý nghĩa Thông tin Siêu thị Rạp chiếu phim 5 phút Báo Tuổi trẻ Hết giờ 10
  11. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Mô hình nhận thức của con người (DIKW) Dữ liệu (Data) Thông tin Kiến thức Trí tuệ (Wisdom) (Information) (Knowledge) Trả lời Ai? Cái gì? Ở Làm thế nào? Phương án nào câu hỏi đâu? Khi nào? Tại sao? tốt nhất? Ngữ Tạo từng phần Kết nối các phần Tạo từng nhóm Kết nối các nhóm cảnh Ví dụ Đèn giao thông, Đèn giao thông ở Tôi đang chạy Tôi nên dừng xe Màu đỏ, (107°, giao lộ A và B mới xe tới đoạn lại 19°) bật đèn đỏ giao lộ A và B Đặc tính Nghiên cứu, quan Phân loại, tính So sánh, nhân Ứng dụng, phản sát toán, chỉnh sửa quả, trao đổi ánh Giá trị Thấp nhất Trung bình Cao Cao nhất Cấu trúc/ Vật lý/ Cảm nhận Nhận thức/ Hiểu ý Niềm tin/ Có Phán đoán/ Biết Nhận nghĩa niềm tin phán đoán, ra thức quyết định 12
  12. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Vận dụng kiến thức Trí Sách, mô hình, hệ thống, lý thuyết, tuệ nguyên lý, chân lý Cấp độ tổ chức tăng dần Kiến Tổ chức thông tin thức Chương sách, tiên đề, truyện dài Liên kết dữ liệu Thông Câu văn, đoạn văn, phương trình, tin khái niệm, ý tưởng, câu hỏi, truyện ngắn Dữ Các phần tử rời rạc Từ ngữ, con số, mã số, bảng biểu, liệu cơ sở dữ liệu 13
  13. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Hệ thống là gì? Tập hợp các thực thể kết nối với nhau và các hoạt động tương tác nhằm một mục đích chung Hệ thống Tập hợp các quy trình tương tác trên dữ liệu để tạo ra thông tin hữu ích cho việc ra quyết định (Đầu vào) (Xử lý) (Đầu ra) Hệ thống phi Hệ thống thông tin thông tin Một hình thức đặc biệt của hệ thống thông tin áp dụng cho dữ liệu địa lý Hệ thống thông tin Hệ thống thông tin phi địa lý địa lý 19
  14. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Dữ liệu địa lý là gì? Dữ liệu không gian: Dữ liệu thuộc tính: Nó ở đâu? Nó là gì? Loài: sồi Chiều cao: 15 m Tuổi: 75 năm 20
  15. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Chúng ta đang ở đâu? Chúng ta đang làm gì? 21
  16. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Ứng dụng hỗ trợ đi xe buýt tại TP. Hồ Chí Minh 1. Nhập điểm xuất phát, điểm kết thúc 2. Xử lý tìm đường 3. Hiển thị những cách di chuyển tốt nhất bằng xe buýt https://busmap.vn 22
  17. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Bài tập 2  Xác định quy trình nào sau đây là hệ thống phi thông tin, hệ thống thông tin phi địa lý, hệ thống thông tin địa lý?  1: Pha trà sữa matcha Bột trà xanh, nước Ly trà sữa sôi, sữa tươi, sữa Cho trà xanh vào chén, pha với nước matcha đặc có đường sôi, dùng muỗng khuấy đều  Đổ sữa đặc, sữa tươi vào nồi, đặt lên bếp nấu lửa nhỏ  Khi sữa đã sôi, cho trà xanh vào, khuấy đều  Nấu tiếp 5 phút rồi tắt bếp, để nguội. 30 giây End 10 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 123456789 23
  18. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Bài tập 2  Xác định quy trình nào sau đây là hệ thống phi thông tin, hệ thống thông tin phi địa lý, hệ thống thông tin địa lý?  2: Giao dịch chuyển khoản qua ATM Đưa thẻ vào máy ATM theo chiều mũi Thẻ ATM, tên trên thẻ  Chọn ngôn ngữ  Nhập mã pin, số mã Pin  Chọn chức năng Chuyển Lịch sử giao tài khoản khoản  Nhập số tài khoản chuyển đến dịch, số tiền chuyển đến,  Nhập số tiền bạn muốn chuyển khoản còn lại trong số tiền muốn  Chọn Có khi đã xác nhận thông tin tài khoản chuyển hiển thị chính xác  Bạn muốn thực khoản hiện giao dịch khác: Chọn có nếu muốn tiếp tục, Chọn không và nhận lại thẻ. 30 giây End 10 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 123456789 24
  19. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS Bài tập 2  Xác định quy trình nào sau đây là hệ thống phi thông tin, hệ thống thông tin phi địa lý, hệ thống thông tin địa lý?  3: Giao thức ăn/ nước uống Grabfood Phí vận chuyển, giá Thức ăn/ nước đơn hàng, tên thức uống đến khách ăn/ nước uống, tên/ hàng, tiền đến số điện thoại/ địa chỉ cửa hàng, tiền cửa hàng (nơi mua), vận chuyển đến tên/ số điện thoại/ tài xế địa chỉ khách hàng (nơi nhận) Khách hàng đặt đơn hàng  Tài xế đến 30 giây cửa hàng, mua thức ăn/ nước uống theo đơn hàng  Tài xế trả tiền mua thức ăn/ nước uống  Tài xế giao thức ăn/ nước uống đến địa chỉ khách hàng đã đặt  End 10 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 123456789 Khách hàng trả lại tiền mua thức ăn/ nước uống và phí vận chuyển cho tài xế. 25
  20. Copyright © 2021 | nguyenduyliem@hcmuaf.edu.vn Giới thiệu về GIS GIS là gì?  Hệ thống Thông tin Địa lý = Geographic Information System (GIS) Dữ liệu có tham chiếu không gian (Spatially referenced data sets) Một hình thức đặc biệt của hệ thống thông tin áp dụng cho dữ liệu địa lý Dữ liệu đã được xử lý (A particular form of information system applied to geographical data) (raw data are processed) Tập hợp các quy trình tương tác trên dữ liệu để tạo ra thông tin hữu ích cho việc ra quyết định (A set of processes, executed on raw data, to produce information which will be useful for decision making) Tập hợp các thực thể kết nối với nhau và các hoạt động tương tác nhằm một mục đích chung (A group of connected entities and activities which interact for a common purpose) 27
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2