Bài giảng Lý thuyết kinh tế học vi mô: Chương 1 - TS. Phan Thế Công

3/3/2013<br /> <br /> Chương 1<br /> TỔNG QUAN VỀ KINH TẾ HỌC<br /> VÀ VỀ KINH TẾ HỌC VI MÔ<br /> <br /> LÝ THUYẾT KINH TẾ HỌC VI MÔ<br /> (Theory Of Microeconomics)<br /> Giảng viên: TS. GVC. Phan Thế Công<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Nội dung chương 1<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Giới thiệu về kinh tế học<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu<br /> của Kinh tế học vi mô<br /> Sự khan hiếm nguồn lực và đường giới hạn khả<br /> năng sản xuất (đường PPF)<br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản và các hệ thống kinh tế<br /> <br /> Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức<br /> mà các tác nhân trong nền kinh tế lựa chọn kinh tế<br /> tối ưu trong điều kiện nguồn lực khan hiếm<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> 3<br /> <br /> Giới thiệu về kinh tế học<br /> <br /> 4<br /> <br /> Vòng luân chuyển<br /> $ CHI PHÍ<br /> <br /> $ THU NHẬP<br /> THỊ TRƯỜNG<br /> NGUỒN LỰC<br /> <br /> Người tiêu dùng<br /> NGUỒN LỰC<br /> Doanh nghiệp<br /> <br /> ĐẦU VÀO<br /> <br /> DOANH<br /> NGHIỆP<br /> (HÃNG)<br /> <br /> SỰ KHAN HIẾM<br /> <br /> HỘ GIA ĐÌNH<br /> <br /> Chính phủ<br /> HÀNG HÓA &<br /> DỊCH VỤ<br /> Yếu tố nước ngoài<br /> <br /> HÀNG HÓA &<br /> DỊCH VỤ<br /> <br /> THỊ TRƯỜNG<br /> SẢN PHẨM<br /> <br /> $ DOANH THU<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> <br /> $ TIÊU DÙNG<br /> <br /> 6<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3/3/2013<br /> <br /> Giới thiệu về kinh tế học<br /> <br /> Kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô<br /> <br /> <br /> Kinh tế vi mô: là một bộ phận của kinh tế học<br /> chuyên nghiên cứu và phân tích các hành vi kinh<br /> tế của các tác nhân trong nền kinh tế: người tiêu<br /> dùng, các hãng sản xuất kinh doanh và Chính phủ.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Kinh tế vĩ mô: là một bộ phận của kinh tế học<br /> nghiên cứu các vấn đề kinh tế tổng hợp của một<br /> nền kinh tế như tăng trưởng, lạm phát, thất<br /> nghiệp, các chính sách kinh tế vĩ mô…<br /> <br /> <br /> <br /> Bắt đầu phân chia kinh tế vi mô và vĩ mô từ<br /> những năm 30 của thế kỷ 20 khi Keynes cho ra<br /> đời tác phẩm “Lý thuyết chung về việc làm, lãi<br /> suất và tiền tệ”<br /> Microeconomics looks at the individual unit—<br /> the household, the firm, the industry. It sees<br /> and examines the “trees.” Macroeconomics<br /> looks at the whole, the aggregate. It sees and<br /> analyzes the “forest.”<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> 7<br /> <br /> KTH<br /> <br /> <br /> thực chứng và KTH chuẩn tắc<br /> <br /> KTH<br /> <br /> Kinh tế học thực chứng:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 8<br /> <br /> <br /> <br /> sự mô tả, phân tích, giải thích các sự kiện, hiện tượng<br /> kinh tế một cách khách quan, khoa học.<br /> Trả lời cho câu hỏi: Vấn đề đó là gì? Là như thế nào?<br /> Tại sao lại như thế? Điều gì xảy ra nếu?<br /> Ví dụ: Nâng cao mức lương tối thiểu sẽ làm gia tăng tỷ<br /> lệ thất nghiệp trong nền kinh tế<br /> <br /> Kinh tế học chuẩn tắc:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> <br /> thực chứng và KTH chuẩn tắc<br /> <br /> sự đánh giá chủ quan, phán xét về mặt giá trị.<br /> Để trả lời cho câu hỏi: Nên làm gì? Nên làm như thế<br /> nào?<br /> Ví dụ: Để bảo đảm đời sống cho người lao động, Chính<br /> phủ nên tăng tiền lương tối thiểu.<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> 9<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> Đối tượng và nội dung nghiên cứu của<br /> kinh tế học vi mô<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu: Là hành vi kinh tế của các tác<br /> nhân trong nền kinh tế.<br /> Nội dung nghiên cứu:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 10<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp chung:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Cung, cầu và cơ chế hoạt động của thị trường và sự can<br /> thiệp của Chính phủ vào thị trường<br /> Lý thuyết về hành vi người tiêu dùng<br /> Lý thuyết về hành vi người sản xuất<br /> Quyết định sản lượng và lợi nhuận của các hãng trên thị<br /> trường cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền<br /> Thị trường các yếu tố đầu vào<br /> <br /> Quan sát, thống kê số liệu<br /> <br /> Phương pháp đặc thù:<br /> <br /> <br /> <br /> Cân bằng cục bộ, phân tích tối ưu<br /> Sử dụng các mô hình toán:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> <br /> Bảng biểu<br /> Hàm số<br /> Đồ thị<br /> <br /> Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô<br /> 11<br /> <br /> 12<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3/3/2013<br /> <br /> Sự khan hiếm nguồn lực<br /> <br /> <br /> Sự khan hiếm nguồn lực<br /> <br /> Nguồn lực:<br /> <br /> <br /> Nguồn lực<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tất cả những yếu tố được sử dụng để sản xuất ra hàng<br /> hóa hay dịch vụ  các yếu tố sản xuất<br /> Sản xuất<br /> <br /> Khan hiếm:<br /> <br /> <br /> Hàng hóa,<br /> dịch vụ<br /> <br /> <br /> <br /> Tình trạng hàng hóa, dịch vụ hoặc nguồn lực không đủ<br /> so với mong muốn hay nhu cầu<br /> <br /> Tại sao nguồn lực khan hiếm?<br /> Nguồn lực<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đất đai<br /> Lao động<br /> Vốn<br /> Khả năng kinh doanh<br /> <br /> Sự khan hiếm nguồn lực và đường giới hạn khả năng sản xuất<br /> <br /> Sản xuất<br /> <br /> Hàng hóa,<br /> dịch vụ<br /> <br /> Số lượng nguồn<br /> lực là<br /> hữu hạn<br /> <br /> Nguồn lực được chia làm bốn nhóm lớn:<br /> <br /> ><<br /> <br /> Nhu cầu về hàng<br /> hóa dịch vụ là<br /> vô hạn<br /> <br /> Sự khan hiếm nguồn lực và đường giới hạn khả năng sản xuất<br /> 13<br /> <br /> 14<br /> <br /> Ví dụ về chi phí cơ hội<br /> <br /> <br /> KHAN HIẾM<br /> <br /> Giá trị của phương án tốt nhất bị bỏ qua khi thực hiện sự lựa<br /> chọn kinh tế<br /> <br /> Chi phí cơ hội của buổi học Kinh tế vi mô?<br /> <br /> Sự khan hiếm nguồn lực và đường giới hạn khả năng sản xuất<br /> 16<br /> <br /> 15<br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản<br /> <br /> Các hệ thống kinh tế<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sản xuất cái gì?<br /> Sản xuất như thế nào?<br /> Sản xuất cho ai?<br /> <br /> Hệ thống kinh tế thị trường tự do:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản do thị trường quyết định<br /> thông qua các quy luật kinh tế khách quan<br /> Do “bàn tay vô hình” của thị trường quyết định<br /> Ưu điểm:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản và các hệ thống kinh tế<br /> <br /> Năng động<br /> <br /> Nhược điểm (những thất bại của thị trường)<br /> Sản xuất ra những hàng hóa không tốt về mặt giá trị<br /> Không cung cấp đủ hàng hóa công cộng<br /> Vấn đề ảnh hưởng ngoại ứng<br /> Sự phân phối thu nhập không công bằng<br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản và các hệ thống kinh tế<br /> 17<br /> <br /> 18<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3/3/2013<br /> <br /> Các hệ thống kinh tế<br /> <br /> <br /> Các hệ thống kinh tế<br /> <br /> Hệ thống kinh tế chỉ huy:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản do Chính phủ quyết định bằng<br /> các mệnh lệnh hành chính.<br /> Do “bàn tay hữu hình” của Chính phủ<br /> Ưu điểm:<br /> <br /> Hệ thống kinh tế hỗn hợp<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Quản lý tập trung thống nhất toàn bộ nền kinh tế<br /> Đảm bảo công bằng xã hội, hạn chế phân hóa giàu nghèo<br /> <br /> Kết hợp cơ chế thị trường + sự can thiệp của Chính phủ<br /> để giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản.<br /> Kết hợp giữa “bàn tay vô hình” và “bàn tay hữu<br /> hình”<br /> <br /> Nhược điểm:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Quan liêu, bộ máy quản lý cồng kềnh<br /> Thiếu năng động sáng tạo<br /> Phân phối bình quân không khuyến khích sản xuất ...<br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản và các hệ thống kinh tế<br /> <br /> Ba vấn đề kinh tế cơ bản và các hệ thống kinh tế<br /> 19<br /> <br /> 20<br /> <br /> HẾT CHƯƠNG 1<br /> <br /> 21<br /> <br /> 4<br /> <br />