Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 4 - ThS. Trần Thùy Linh

Chia sẻ: Fgnfffh Fgnfffh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chương 4 Các tổ chức tài chính trung gian thuộc bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ trình bày về các kiến thức chính: cấu trúc của các trung gian tài chính, chức năng và phạm vi hoạt động của các tổ chức tài chính, các loại hình tổ chức trung gian tài chính trên thế giới và Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 4 - ThS. Trần Thùy Linh

Ch−¬ng IV c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian • Néi dung chÝnh: – CÊu tróc cña c¸c trung gian t i chÝnh – Chøc n¨ng v ph¹m vi ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc t i chÝnh – C¸c lo¹i h×nh tæ chøc trung gian t i chÝnh trªn thÕ giíi v ë ViÖt Nam – V× sao c¸c tæ chøc trung gian t i chÝnh l¹i gi÷ vÞ trÝ quan träng h¬n so víi thÞ tr−êng t i chÝnh? 1
4.1 Ph©n tÝch kinh tÕ vÒ cÊu tróc t i chÝnh 4.1.1 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ cÊu tróc t i chÝnh • Cæ phiÕu v tr¸i phiÕu kh«ng ph¶i l nguån t i chÝnh quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp • T i chÝnh gi¸n tiÕp quan träng h¬n so víi t i chÝnh trùc tiÕp • HÖ thèng t i chÝnh l bé phËn träng yÕu cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®−îc ®iÒu h nh v qu¶n lý chÆt chÏ nhÊt • VËt thÕ chÊp l ®Æc tr−ng cña c¸c hîp ®ång vay nî 2
4.1 Ph©n tÝch kinh tÕ vÒ cÊu tróc t i chÝnh 4.1.2 PhÝ giao dÞch v cÊu tróc t i chÝnh • Trung gian t i chÝnh ra ®êi nh»m tèi thiÓu ho¸ c¸c chi phÝ giao dÞch gi÷a ng−êi cã vèn v ng−êi cÇn vèn. • Trung gian t i chÝnh gi¶m chi phÝ giao dÞch nhê: – TiÕt kiÖm nhê lîi thÕ theo quy m« – §a d¹ng ho¸ danh môc ®Çu t− – Chuyªn m«n ho¸ 3
4.1 Ph©n tÝch kinh tÕ vÒ cÊu tróc t i chÝnh 4.1.3 Rñi ro v cÊu tróc t i chÝnh • Rñi ro l thuéc tÝnh cè h÷u trong ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc t i chÝnh • Rñi ro do th«ng tin bÊt c©n xøng: – Rñi ro do th«ng tin bÊt c©n xøng t¹o ra tr−íc khi diÔn ra c¸c giao dÞch: th«ng tin bÞ che ®Ëy t¹o ra lùa chän ng−îc – Rñi ro do th«ng tin bÊt c©n xøng t¹o ra sau khi diÔn ra c¸c giao dÞch: h nh vi bÞ che ®Ëy t¹o ra rñi ro ®¹o ®øc 4
4.1.3 Rñi ro v cÊu tróc t i chÝnh • Gi¶i ph¸p gi¶m rñi ro do th«ng tin bÊt c©n xøng dÉn tíi sù lùa chän ng−îc: – Cung cÊp v b¸n c¸c th«ng tin cã t¸c dông lo¹i bá th«ng tin kh«ng c©n xøng • VÝ dô: tæ chøc xÕp h¹ng tÝn dông – Sù ®iÒu h nh cña chÝnh phñ nh»m t¨ng th«ng tin trong ho¹t ®éng cña cÊu tróc t i chÝnh 5
4.1.3 Rñi ro v cÊu tróc t i chÝnh • Gi¶i ph¸p gi¶m rñi ro ®¹o ®øc trong c¸c hîp ®ång vèn cæ phÇn – C¸c chñ së h÷u vèn cÇn cã th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ nh÷ng g× m ng−êi qu¶n lý ®ang l m, ®ång thêi gi¶m sù t¸ch biÖt ®¸ng kÓ gi÷a ng−êi së h÷u v ng−êi qu¶n lý – T¨ng c−êng ho¹t ®éng cña c¸c trung gian t i chÝnh 6
4.1.3 Rñi ro v cÊu tróc t i chÝnh • Gi¶i ph¸p gi¶m rñi ro ®¹o ®øc trong thÞ tr−êng nî – N©ng cao c¬ cÊu vèn cæ phÇn trong tæng t i s¶n cña doanh nghiÖp – T¨ng c−êng gi¸m s¸t v r ng buéc theo nh÷ng quy ®Þnh h¹n chÕ. C¸c quy ®Þnh bao gåm: • Kh«ng ®Ó ng−êi vay bá vèn v o nh÷ng dù ¸n cã nhiÒu rñi ro • DN vay ph¶i cã mét sè t i s¶n tèi thiÓu ®Ó s½n s ng tr¶ nî • Yªu cÇu ng−êi vay ph¶i gi÷ vËt thÕ chÊp lu«n trong ®iÒu kiÖn tèt v ch¾c ch¾n thuéc së h÷u cña ng−êi vay • Ng−êi vay vèn ph¶i th−êng xuyªn cung cÊp th«ng tin v c«ng khai ho¸ b¸o c¸o t i chÝnh – T¨ng c−êng ho¹t ®éng cña trung gian t i chÝnh 7
4.2 Vai trß cña c¸c tæ chøc trung gian t i chÝnh • Gãp phÇn gi¶m bít chi phÝ th«ng tin v giao dÞch cho mçi c¸ nh©n, tæ chøc v to n bé nÒn kinh tÕ • §¸p øng ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c v kÞp thêi yªu cÇu gi÷a ng−êi cã vèn v ng−êi cÇn vèn • Do c¹nh tranh, ®an xen v ®a n¨ng ho¸ ho¹t ®éng, c¸c trung gian t i chÝnh th−êng xuyªn thay ®æi l i suÊt mét c¸ch hîp lý l m cho nguån vèn thùc tÕ ®−îc t i trî cho ®Çu t− t¨ng lªn møc cao nhÊt • Thùc hiÖn hiÖu qu¶ c¸c dÞch vô t− vÊn, m«i giíi t i trä v phßng ngõa rñi ro 8
4.3 C¸c lo¹i h×nh tæ chøc t i chÝnh trung gian 4.3.1 C¸c tæ chøc nhËn tiÒn göi 4.3.1.1 C¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i • Kh¸i niÖm: NHTM l mét lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông ®−îc thùc hiÖn to n bé ho¹t ®éng NH v c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan • Ho¹t ®éng NH l ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ v dÞch vô NH víi néi dung th−êng xuyªn l nhËn tiÒn göi v sö dông sè tiÒn n y cÊp tÝn dông v cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n 9
4.3.1.1 C¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i Chøc n¨ng cña NHTM – Chøc n¨ng trung gian tÝn dông – Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n – Chøc n¨ng t¹o tiÒn 10
4.3.1.1 C¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i • Nguån vèn cña NH – TiÒn göi giao dÞch (tiÒn göi cã thÓ ph¸t h nh sÐc) – TiÒn göi phi giao dÞch: l nguån vèn quan träng nhÊt cña ng©n h ng – Vèn vay: vay tõ NHT¦, c¸c NHTM kh¸c v c¸c c«ng ty – Vèn cña NH hay cßn gäi l vèn tù cã 11
4.3.1.1 C¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i • T i s¶n cña NH – TiÒn dù tr÷: • TiÒn dù tr÷ b¾t buéc • TiÒn dù tr÷ v−ît qu¸ – TiÒn mÆt trong qu¸ tr×nh thu – TiÒn göi t¹i c¸c NH kh¸c – Chøng kho¸n – TiÒn cho vay 12
4.3.1.1 C¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i • Ho¹t ®éng chñ yÕu cña NHTM – Ho¹t ®éng huy ®éng vèn – Ho¹t ®éng tÝn dông – Ho¹t ®éng dÞch vô thanh to¸n – Ho¹t ®éng ng©n quü – C¸c ho¹t ®éng kh¸c nh− gãp vèn, mua cæ phÇn, tham gia thÞ tr−êng tiÒn tÖ, kinh doanh ngo¹i hèi, kinh doanh v ng b¹c, bÊt ®éng s¶n… 13
4.3.1.2 C¸c hiÖp héi cho vay v tiÕt kiÖm • Nguån vèn huy ®éng: – TiÒn göi tiÕt kiÖm – TiÒn göi cã kú h¹n – TiÒn göi cã thÓ ph¸t h nh sÐc • Chñ yÕu cho vay thÕ chÊp 14
4.3.1.3 C¸c NH tiÕt kiÖm t−¬ng hç • Gièng c¸c hiÖp héi tiÕt kiÖm v cho vay chØ kh¸c chóng ®−îc tæ chøc nh− nh÷ng hiÖp héi t−¬ng trî tøc l ho¹t ®éng theo kiÓu hîp t¸c x • Nh÷ng ng−êi së h÷u tiÒn göi l c¸c chñ së h÷u ng©n h ng 15
4.3.1.4 C¸c liªn hiÖp tÝn dông • nh÷ng tæ chøc cho vay nhá cã tÝnh chÊt hîp t¸c x • Tæ chøc xung quanh mét nhãm x héi ®Æc biÖt • C¸c th nh viªn l nh÷ng ng−êi l m c«ng cña nh÷ng c«ng ty n o ®ã • Huy ®éng vèn b»ng c¸ch nhËn tiÒn göi v tiÕn h nh cho vay 16
4.3.2 C«ng ty b¶o hiÓm • Kh¸i niÖm: – L mét tæ chøc t i chÝnh m ho¹t ®éng chñ yÕu l nh»m b¶o vÖ t i chÝnh cho nh÷ng ng−êi cã hîp ®ång b¶o hiÓm vÒ nh÷ng rñi ro thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm trªn c¬ së ng−êi tham gia ph¶i tr¶ mét kho¶n tiÒn gäi l phÝ b¶o hiÓm 17
4.3.2 C«ng ty b¶o hiÓm • C¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm: – C¨n cø v o ®èi t−îng: • B¶o hiÓm t i s¶n • B¶o hiÓm con ng−êi • B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù – C¨n cø v o ph−¬ng thøc ho¹t ®éng • B¶o hiÓm b¾t buéc • B¶o hiÓm tù nguyÖn 18
4.3.2 C«ng ty b¶o hiÓm • Nguån vèn cña c«ng ty b¶o hiÓm – Nguån vèn tù cã – PhÝ b¶o hiÓm tõ c¸c hîp ®ång – Thu nhËp tõ ®Çu t− – Nguån vèn kh¸c: h×nh th nh tõ ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng nh− nghiÖp vô b¶o l·nh, b¶o hiÓm tiÒn göi… 19
4.3.2 C«ng ty b¶o hiÓm • Sö dông vèn v o c¸c môc ®Ých – Thanh to¸n tiÒn båi th−êng b¶o hiÓm – §Çu t− d i h¹n: • Chøng kho¸n chÝnh phñ • Tr¸i phiÕu c«ng ty • Cæ phiÕu • §Çu t− trùc tiÕp v o bÊt ®éng s¶n • Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t− t i chÝnh 20