Bài giảng Mất ngủ trong chăm sóc ban đầu - ThS.BS. Nguyễn Đào Uyên Trang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:51

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Mất ngủ trong chăm sóc ban đầu, cung cấp cho người học những kiến thức như: tổng quan về mất ngủ; tiếp cận mất ngủ trong chăm sóc ban đầu; điều trị dùng thuốc; điều trị không dùng thuốc;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Mất ngủ trong chăm sóc ban đầu - ThS.BS. Nguyễn Đào Uyên Trang

Mất ngủ trong chăm sóc ban đầu ThS.BS. Nguyễn Đào Uyên Trang 1
Nội dung trình bày 01 02 Tổng quan về mất ngủ Tiếp cận Sinh lý giấc ngủ Tiếp cận mất ngủ trong chăm Dịch tễ mất ngủ sóc ban đầu 03 04 Điều trị dùng thuốc Điều trị không dùng thuốc CBT-i 2
Giới thiệu! Mất ngủ là một trong những vấn đề phổ biến. Mất ngủ gây ra các vấn đề về sức khoẻ và ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống. Nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra mất ngủ, bao gồm căng thẳng, thuốc, thói quen và môi trường ngủ.. 3
01 Tổng quan về mất ngủ • Sinh lý giấc ngủ • Dich tễ học về giấc ngủ 4
Những chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến giấc ngủ 5
Các giai đoạn giấc ngủ • Phân loại dựa vào Rechtschaffen & Kales: Stage I, Stage II, Stage III, Stage IV, REM • Phân loại dựa vào AASM: N1, N2, N3, REM Moser D, Anderer P, Gruber G, Parapatics S, Loretz E, Boeck M, Kloesch G, Heller E, Schmidt A, Danker-Hopfe H, Saletu B, Zeitlhofer J, Dorffner G. Sleep classification according to AASM 6 and Rechtschaffen & Kales: effects on sleep scoring parameters. Sleep. 2009 Feb;32(2):139-49
Các giai đoạn giấc ngủ Chokroverty, S., & Ferini-Strambi, L. (Eds.). (2017). Oxford textbook of sleep disorders. Oxford University Press. 7
Mối liên quan giữa giấc ngủ và hormone Clinical Manual for the Evaluation and Treatment of Sleep Disorders. Washington, DC, American Psychiatric Publishing, 2009, p. 39 8
NGỦ BAO NHIÊU LÀ ĐỦ? ● 14-17 giờ cho trẻ sơ sinh ● 12-15 giờ cho trẻ nhũ nhi ● 11-14 giờ cho trẻ mới biết đi ● 10-13 giờ cho trẻ mẫu giáo ● 09-11 giờ cho trẻ trong độ tuổi đi học ● 08-10 giờ cho thanh thiếu niên. ● 07-09 tiếng người trưởng thành ● 07-08 tiếng người lớn tuổi Hirshkowitz, M., Whiton, K., Albert, S. M., Alessi, C., Bruni, O., DonCarlos, L., … Ware, J. C. (2015). National Sleep Foundation’s updated sleep duration 9 recommendations: final report. Sleep Health, 1(4), 233–243.
Mất ngủ và ngủ ít Mất ngủ Ngủ ít Rối loạn chức năng ban ngày, gây Không rối loạn chức năng ban khó chịu đến người bệnh ngày và không gây khó chịu American Psychiatric Association D, Association AP. Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5: American psychiatric association Washington, DC; 2013. 10
Định nghĩa mất ngủ American Psychiatric Association D, Association AP. Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5: American psychiatric association Washington, DC; 2013. 11
Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 2023;25(1):22nr03385. 10 – 50% Bệnh nhân trong chăm sóc ban đầu gặp tình trạng mất ngủ 12
50% Bệnh nhân có mất ngủ 30% Trong những người mất ngủ, 30% đề cập mất ngủ 6% Trong những người mất ngủ, 6% được điều trị mất ngủ Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 13 2023;25(1):22nr03385.
Yếu tố nguy cơ Nữ giới, đặc biệt là F1 Gia đình F1 có người Tiền căn mất ngủ mãn kinh mất ngủ trong quá khứ Công việc Bất ổn tâm lý (tính Bất ổn sinh học: vd Làm việc theo ca cách hay lo âu) cường giáp Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 14 2023;25(1):22nr03385.
Mô hình 3P - predisposing, precipitating, perpetuating Insomnia Insomnia life-stressors Subst ance use/ misuse t hreshold severit y Chronic physical precipit at ing illness perpet uat ing emotional and health problems predisposing Genet ic vulnerabilit y ruminat ive personalit y Family medical hist ory Time Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 15 2023;25(1):22nr03385.
Diễn tiến tự nhiên của mất ngủ Perlis ML, Vargas I, Ellis JG, Grandner MA, Morales KH, Gencarelli A, Khader W, Kloss JD, Gooneratne NS, Thase ME. The Natural History of Insomnia: the incidence of acute 16 insomnia and subsequent progression to chronic insomnia or recovery in good sleeper subjects. Sleep. 2020 Jun 15;43(6):zsz299.
Hậu quả của mất ngủ 17 Stahl, S. M. (2021). Stahl's essential psychopharmacology: neuroscientific basis and practical applications. Cambridge university press.
02 Tiếp cận mất ngủ Theo nguyên lý Y học Gia đình 18
Tiếp cận BN mất ngủ Bước 1 Bước 2 Bước 3 Bước 4 Xác định than phiền Đánh giá là mất ngủ Tìm nguyên nhân mất Điều trị mất ngủ cấp hay mất ngủ mạn ngủ 1. Điều trị nguyên nhân 2. Điều trị triệu chứng mất ngủ Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 19 2023;25(1):22nr03385.
Xác định than phiền - Tất cả bệnh nhân nên được khám sàng lọc giấc ngủ - Đặc biệt những BN tâm thần và BN có bệnh đồng mắc với TLGN như: ADHD, bệnh lý tim mạch, THA, ĐTĐ, trầm cảm… 1. Có hài lòng với giấc ngủ của mình không? 2. Có cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày không? 3. Đã có ai phàn nàn về giấc ngủ của bạn không? Ví dụ bạn ngáy to, có những hành vi bất thường lúc ngủ => Nếu có có thể gợi ý đến OSA, rối loạn giấc ngủ REM như mộng du, ngủ rũ Rosenberg RP, Benca R, Doghramji P, et al. A 2023 update on managing insomnia in primary care: insights from an expert consensus group. Prim Care Companion CNS Disord. 20 2023;25(1):22nr03385.