zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Tự Nhiên

» Môi trường

Bài giảng Mô hình hóa môi trường - Chương 5

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

162
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo bài giảng môn học mô hình hóa môi trường - Chương 5 ứng dụng mô hình hóa môi trường

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Mô hình hóa môi trường - Chương 5

Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ch ng 5. NG D NG MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG 5.1 S phát tri n và ng d ng mô hình Hình 5.1 là s t ng quát cho các b c hoàn ch nh vi c phát tri n và ng d ng m t mô hình. Trong ó 2 quá trình c xem là quan tr ng là l p trình thu t toán và ánh giá k t qu c a mô hình. Xác nh m c tiêu c a mô hình L c kh o các tài li u liên quan S li u S li u th c t th c t Khái quát hóa mô hình Hình thành thu t toán s Mã hóa mô hình Gi i thu t s H p lý hóa mã s Phân tích nh y Th nghi m và ánh giá mô hình Hi u ch nh Th mù Ki m nghi m Tái ánh giá ti n trình ng d ng mô hình L p trình Trình bày k t qu ánh giá H u ki m Hình 5.1 S phát tri n và ng d ng mô hình ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 39 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5.2 Xu th phát tri n mô hình hóa môi tr ng theo quy mô không gian Các di n bi n trong chu trình th y v n là m t trong các y u t quan tr ng c a các quan h môi tr ng - sinh thái. S bi n i khí h u di n ra liên t c t m c toàn c u n m c vi khí h u trong m t không gian nh u có nh ng quan h t ng tác. nh h ng này ã c m t s nhà th y v n môi tr ng mô ph ng t nhi u c p qui mô không gian (Hình 5.2). Mô hình khí h u toàn c u Mô hình Mô hình môi tr ng tài nguyên và con ng i ti u l c a Mô hình Mô hình bi n i môi tr ng sinh thái l uv c vùng Mô hình Mô hình lan truy n dòng ch y ô nhi m sông ngòi Mô hình cân b ng n c ti u vùng Hình 5.2 Xu th phát tri n mô hình th y v n môi tr ng theo quy mô không gian ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 40 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5.3 Gi i thi u m t s mô hình môi tr ng 5.3.1 Mô hình bi n i khí h u toàn c u Bi n i khí h u toàn c u ang là m t v n th i s c nhi u khoa h c trên th gi i quan tâm vì nó nh h ng n toàn b ho t ng sinh ho t, s n xu t, sinh thái môi tr ng trên toàn c u. Các mô hình n i ti ng v khí h u c phát tri n t Trung tâm Qu c gia v Nghiên c u Khí quy n (the National Center for Atmospheric Research - NCAR) Boulder, Colorado, USA, Phòng Thí nghi m Th y ng l c h c a V t lý (the Geophysical Fluid Dynamics Laboratory) t i Princeton, New Jersey, M , Trung tâm Hadley v Nghiên c u và D báo Khí h u (the Hadley Centre for Climate Prediction and Research (in Exeter, UK), Vi n Khí t ng h c Max Planck (the Max Planck Institute for Meteorology) Hamburg, Germany. Ch ng trình Nghiên c u Khí h u Th gi i (The World Climate Research Programme - WCRP), c a T ch c Khí t ng Th gi i (the World Meteorological Organization - WMO). M t s mô hình ã phát tri n nh : B Mô hình Luân chuy n T ng quan (General Circulation Models - GCMs), còn g i là B Mô hình Khí h u Toàn c u (Global Climate Models), là m t mô hình máy tính chuyên dùng cho d báo khí h u toàn c u, tìm hi u khí h u và ph n ánh s thay i khí h u. Mô hình kh i th y GCMs c 2 nhà khoa h c Syukuro Manabe và Kirk Bryan t Phòng Thí nghi m Th y ng l c h c a V t lý (M ) phát tri n. Mô hình Khí quy n Toàn c u (Global Atmospheric Model - GAM) là m t ph n c a b mô hình chuyên v khí h u c phát tri n t các ph ng trình vi phân d a vào các nh lu t v t lý, c h c ch t l u và hóa h c. Mô hình này tính toán tc gió, chuy n hóa nhi t, b c x m t tr i, m t ng i và th y v n n c m t (Hình 5.3). Mô hình nghiên c u tác ng khí h u khu v c PRECIS (Providing Regional Climates for Impact Studies) do Trung tâm Hadley v Nghiên c u và D báo Khí h u phát tri n (Hình 5.4). Hình 5.3 Mô hình Khí quy n Toàn c u ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 41 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Hình 5.4 K t qu d báo s gia t ng nhi t toàn c u t PRECIS 5.3.2 Mô hình qu n lý l u v c Mô hình Qu n lý L u v c (Watershed Management Model - WMM) c phát tri n b i nhà khoa h c ng i M Camp Dresser and McKee (CDM). WMM phát tri n ch y u tính toán kh n ng dung n p ch t ô nhi m theo n m ho c mùa theo dòng ch y tràn xu ng l u v c (Hình 5.5 và 5.6). Ch ng trình này h u d ng cho các nhà qu n lý ch t l ng n c l u v c. Hình 5.5 Trang chính mô hình WMM ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 42 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Hình 5.6 C u trúc Mô hình Qu n lý L u v c WMM 5.3.3 B mô hình th y l c - th y v n MIKE MIKE là tên c a b mô hình n i ti ng c a Vi n Th y l c an M ch (Danish Hydrulics Institute - DHI) phát tri n. Mô hình MIKE th c hi n t t vi c mô ph ng các bài toán liên quan n th y v n môi tr ng nh : Nghiên c u xâm nh p m n (Hình 5.7) Nghiên c ul l t Nghiên c u di n bi n ch t l ng n c trên h th ng sông kênh. Nghiên c u xói l và b i l ng dòng sông. Nghiên c u quan h m a - dòng ch y m t l u v c (Mô hình NAM, Hình 5.8) ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 43 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Hình 5.7 Ví d k t qu ph n m m MIKE 11 mô ph ng s xâm nh p m n BSCL [m^3/s] 100.0 90.0 80.0 70.0 60.0 50.0 40.0 30.0 20.0 10.0 0.0 1-1-1978 16-5-1979 27-9-1980 9-2-1982 24-6-1983 5-11-1984 Hình 5.8 Mô hình NAM cho quan h m a - dòng ch y l u v c ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 44 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5.3.4 Mô hình ô nhi m môi tr ng sinh thái n c ng t Mô hình AQUATOX (Release 2.2) là m t ph n m m mô ph ng nh h ng c a các ch t ô nhi m lên h sinh thái n c ng t (Hình 5.9) . Mô hình này là m t cung c t t cho các nhà nghiên c u sinh thái n c ng t, nhà th y v n môi tr ng và qu n lý tài nguyên th y s n. ây là mô hình mi n phí do C c B o v Môi tr ng M phát tri n. Ph m vi ng d ng c a AQUATOX g m: Phát tri n m c tiêu dinh d ng nh l ng theo i m cu i sinh h c mong mu n. ánh giá các y u t t o stress do s h y h i sinh h c quan tr c c. D báo nh h ng thu c tr sâu và c ch t hòa tan khác vào th y sinh. ánh giá ti m n ng ch u ng c a h sinh thái i v i các loài xâm nh p. Xác nh nh h ng c a vi c s d ng t lên th y sinh. Xác l p th i gian h i ph c c a cá và c ng ng ng v t không x ng s ng sau khi gi m m c t i ô nhi m. Hình 5.9 Mô hình khái ni m c a AQUATOX v thay i n ng th y v c ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 45 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Tài li u tham kh o Grayson, R. and Bloschl, G., 2000. Spatial Patterns in Catchment Hydrology: Observations and Modelling. Cambridge University Press, Cambridge. Hillel, D., 1986. Modelling in Soil Physics: A Critical Review. Future Developments in Soil Science Research. Soil Sci. Soc. Am., New Orleans. Hughes, J. P., Lettenmaier, D. P. and Guttorp, P., 1993. A stochastic approach for assessing the effect of changes in synoptic circulation patterns on gauge precipitation. Water Resour. Res. 29, 3303-3315. Popov, O. V., 1968. Underground flow into rivers. Gidrometeoizdat, Leningrad. Tim, U. S., 1995. Coupling vadose zone models with GIS:Emerging trends and potential bottlenecks. Proc.ASA-CSSA-SSSA Bouyoucos Conference: Applications of GIS toModeling Nonpoint-Source Pollutants in the Vadose Zone. ASA-CSSA-SSSA, Madison, Wisc. Woolhiser, D. A. and Brakensiek, D. L., 1982. Hydrologic System Synthesis. In: C. T. Haan, Johnson, H.P., Brakensiek, D.L. , (Ed.), Hydrologic Modeling of Small Watersheds. ASAE Monograph No. 5., St. Joseph, MI. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 46 TS. Lê Anh Tu n
Bài gi ng môn h c MÔ HÌNH HÓA MÔI TR NG Tr ng i h c C n Th ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ph l c ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 47 TS. Lê Anh Tu n

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.