intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Rối loạn cảm xúc lưỡng cực

Chia sẻ: Nguyễn Văn Hợi | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:39

Thêm vào BST
Báo xấu
63
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung bài giảng trình bày khái niệm, đặc trưng của bệnh và các biểu hiện của bệnh rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài giảng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Rối loạn cảm xúc lưỡng cực

  1. RỐI LOẠN CẢM XÚC LƯỠNG CỰC BSCKII.NGUYỄN HOÀNG ĐIỆP
  2. MỞ ĐẦU  Rèi lo¹n c¶m xóc lµ mét bÖnh phæ biÕn, ®øng hµng thø hai trong c¸c rèi lo¹n t©m thÇn.  Tỷ lệ mắc bệnh ở 2 giới (theo WHO) gần như bằng nhau.   RLCXLC cã khuynh h­íng t¸i ph¸t, thêi kú thuyªn gi¶m ng¾n dÇn, ng­êi bÖnh th­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong häc tËp, lao ®éng.  Trong thùc tÕ l©m sµng, c¸c giai ®o¹n h­ng c¶m nhÑ, giai ®o¹n hçn hîp, giai ®o¹n cã c¸c triÖu chøng lo¹n thÇn th­êng bÞ bá qua hoÆc ®­îc chÈn ®o¸n lµ c¸c bÖnh kh¸c.  Do tÝnh chÊt phæ biÕn møc ®é ¶nh h­ëng nghiªm träng RLCXLC ®· trë thµnh vÊn ®Ò lín ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ
  3. Vài nét lịch sử bệnh  Các quan niệm khác nhau về bệnh loạn thần hưng trầm cảm:  ­ Từ thời Hypocrate hai trạng thái hưng cảm và trầm cảm là hai  bệnh riêng biệt,      ­ Sau Hypocrate nhiều tác giả đã nói lên mối liên quan giữa 2  trạng thái này và thống nhất thành một bệnh với tên gọi khác  nhau. ­ 1899, Kraepelin (Đức) mô tả đầy đủ bệnh này và đề nghị đặt tên  là PMD (Psychose Maniaco Deressve). Với các tiêu chuẩn:   Hưng cảm, trầm cảm xuất hiện tự phát từng chu kỳ.  Không để lại di tật tâm thần  Các trạng thái hưng trầm cảm có thể có hoặc không xen kẽ với  nhau.
  4. Vài nét lịch sử bệnh  Khuynh  hướng  chung  của  các  nhà  tâm  thần  học  hiện  đại  là  thu  hẹp bệnh này lại theo những tiêu chuẩn chặt chẽ   Theo ICD.10 rối loạn cảm xúc lưỡng cực: là những giai đoạn lặp  đi lặp lại (ít nhất là 2 lần) trong các mức độ khí sắc và hoạt động  của bệnh nhân bị rối loạn đáng kể.   Trong  một  số  trường  hợp  rối  loạn  biểu  hiện  bằng  tăng  khí  sắc  tăng năng lượng và tăng hoạt động hưng cảm trong một số trường  hợp  khác  là  tự  hạ  thấp  khí  sắc  giảm  năng  lượng  và  giảm  hoạt  động 
  5. Điểm đặc trưng của bệnh  Điểm đặc trưng là bệnh thường hồi phục hoàn toàn.  Tỷ lệ mắc bệnh ở hai giới gần như bằng nhau.  Các giai đoạn hưng cảm hay trầm cảm thường xảy ra sau các  stress tâm lý xã hội.  Các giai đoạn hưng cảm thường bắt đầu đột ngột kéo dài trung  bình khoảng 4 tháng cơn trầm cảm có khuynh hướng kéo dài hơn  khoảng 6 tháng. 
  6. Bệnh nguyên bệnh sinh Yếu tố di truyền:  Trẻ  sinh  đôi  cùng  trứng;  trẻ  có  bố,  mẹ  trong  tiền  sử  đã  bị  RLCXLC thì có nguy cơ mắc bệnh cao.  Trẻ  sinh  đôi  cùng  trứng  bị  RLCXLC  nhiều  hơn  trẻ  sinh  đôi  hai  trứng.  Trẻ  sinh  đôi  cùng  trứng  khoảng  40%  và  trẻ  sinh  đôi  khác  trứng  dưới 10%.  Có  liên  quan  đến  gia  đình,  có  tính  di  truyền  lớn  hơn  và  tính  di  truyền tăng lên với số lượng phân chia gen.
  7. Bệnh nguyên bệnh sinh Các amin sinh học:  Có thể do sự thay đổi phức hợp chất dẫn truyền thần kinh.  Tuy  nhiên  Serotonin,  Norepinephrin,  Dopamin  được  xác  định  có  liên quan đến bệnh sinh của các rối loạn khí sắc.   Sự bất thường cảm xúc có thể thấy  ở những BN bị rối loạn nội  tiết (bệnh phù niêm và hội chứng Cushing).   Hệ trục dưới đồi/ tuyến yên/ tuyến giáp (HPT), dưới đồi ­ tuyến  yên ­ thượng thận (HPA) và Hormone tăng trưởng (GH) đã được  nghiên cứu: 4% bệnh nhân RLCX có tăng nồng độ TSH.
  8. C¸c  biÓu hiÖn s ím c ña bÖnh.  BiÓu hiÖn s ím mé t g iai ®o ¹n h­ng  c ¶m Mét sè dÊu hiÖu sím tr­íc mét giai ®o¹n h­ng c¶m hoÆc t¸i ph¸t h­ng c¶m:  Gi¶m nhu cÇu ngñ.  T¨ng ho¹t ®éng.  DÔ bÞ kÝch thÝch.  NhiÒu kÕ ho¹ch kh«ng hiÖn thùc.  L¹m dông chÊt.  BiÓu hiÖn s ím mé t g iai ®o ¹n trÇm c ¶m. Nh÷ng dÊu hiÖu sím cña giai ®o¹n trÇm c¶m hoÆc t¸i ph¸t trÇm c¶m:  Gi¶m khÝ s¾c, gi¶m chó ý.  Thay ®æi giÊc ngñ (thøc giÊc sím hoÆc ngñ nhiÒu).  MÊt thÝch thó nh÷ng së thÝch vèn cã cña b¶n th©n.  Tõ bá nh÷ng ho¹t ®éng x· héi mµ b¶n th©n tr­íc ®ã vÉn tham gia.  Gi¶m n¨ng l­îng, trÝ nhí suy gi¶m, dÔ bÞ kÝch thÝch.
  9. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn ph¸t  the o  Q§ c ò   C¸c   triÖu  c hø ng   c ¬  b¶n  c ña  g iai  ®o ¹n  h­ng   c ¶m.  H­ng c¶m ®iÓn h×nh xuÊt hiÖn víi:  C¶m xóc h­ng phÊn: KhÝ s¾c t¨ng kh«ng t­¬ng xøng víi hoµn c¶nh riªng cña ®èi t­îng. BÖnh nh©n cã thÓ ®¸nh gi¸ cao b¶n th©n, cã thÓ cã ý t­ëng tù cao.  T­ duy h­ng phÊn: Dßng t­ duy phi t¸n, liªn t­ëng mau lÑ, vÝ von, giµu h×nh t­îng nh­ng néi dung n«ng c¹n. Cã thÓ xuÊt hiÖn hoang t­ëng tù cao, néi dung hoang t­ëng th­êng cô thÓ g¾n liÒn víi thùc tÕ nh­ ng ®­îc thæi phång qu¸ møc.  Ho¹t ®éng h­ng phÊn: Kh«ng ngñ hoÆc Ýt ngñ, lu«n n¸o ®éng, thÝch can thiÖp vµo c«ng viÖc cña ng­êi kh¸c.. Cã nhiÒu kÕ ho¹ch, s¸ng kiÕn nh­ng kh«ng thùc hiÖn ®­îc.  §«i khi gÆp nh÷ng yÕu tè bÊt lîi bªn ngoµi cã thÓ cã kÝch ®éng, hµnh vi khã hiÓu. Cã thÓ cã ¶o gi¸c, kh«ng tËp trung chó ý. C¬ thÓ gÇy sót, t¨ng th©n nhiÖt, m¹ch nhanh, ra nhiÒu må h«i.
  10. MỘT VÀI HÌNH ẢNH HƯNG CẢM
  11. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn  ph¸t the o  ICD­10 Các thể hưng cảm theo ICD­10 :  Hưng cảm nhẹ:  1. Tăng khí sắc nhẹ và dai dẳng nhiều ngày.  2. Tăng năng lượng và hoạt động. 3. Cảm giác thoải mái, làm việc có hiệu suất, dễ chan hoà, ba hoa,  suồng xã, có thể cáu kỉnh, tự phụ, thô lỗ.  4. Tăng tình dục.  5. Ít ngủ (giảm nhu cầu ngủ).  6. Khả năng tập trung chú ý giảm.  7. Tiêu tiền hơi nhiều.  8. Không gián đoạn công việc. 
  12. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn ph¸t the o  ICD­ 10 Các thể hưng cảm theo ICD­10 : (tiếp)  Hưng cảm vừa (Hưng cảm không có các triệu chứng loạn thần):  1. Khí sắc tăng cao không tương xứng với hoàn cảnh bệnh nhân. 2. Có thể thay đổi từ vui vẻ đến kích động gần như không thể kiểm tra được.  3. Tăng năng lượng, hoạt động thái quá, nói nhanh.  4. Giảm nhu cầu ngủ.  5. Mất khả năng kiềm chế xã hội thông thường. 6. Chú ý không thể duy trì được, đãng trí rõ rệt.  7. Tự cao quá mức, khuếch đại, lạc quan.  8. Đánh giá màu sắc rực rỡ đẹp nhạy cảm chủ quan về ranh giới.  9. Lao vào mưu đồ ngông cuồng, không thực tế. 10. Tiêu tiền liều lĩnh.  11. Công kích, đam mê, si tình, đùa đến không thích hợp.  12. Có thể cau có ngờ vực.  13. Thời gian ít nhất 1 tuần. 14. Gián đoạn công việc xã hội, gia đình. 
  13. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn ph¸t  the o  ICD­10 Các thể hưng cảm theo ICD­10 (tiếp)  Hưng cảm nặng có các triệu chứng loạn thần:  1. Khí sắc tăng quá cao.  2. Hoạt động thể lực mạnh, kéo dài dẫn đến kích động xâm phạm hoặc  hung bạo.  3. Tự đánh giá quá mức dẫn đến ý tưởng tự cao dẫn đến hoang tưởng tự  cao hay tôn giáo vè nguồn gốc hay vai trò nổi bật. Đôi khi có hoang  tưởng. 4. Tư duy phi tán, nói nhanh có thể làm cho người khác không hiểu được  bệnh nhân.  5. Sao nhãng ăn uống, vệ sinh cá nhân dẫn đến mất nước.  6. Có thể có hoang tưởng hoặc ảo giác có hoặc không phù hợp với khí sắc.
  14. BiÓu hiÖn l©m s µng  c hung  thê i kú to µn ph¸t  the o  Q§ c ò Giai ®o ¹n trÇm c ¶m : 3 triÖu chø ng ®Æ c tr­ng cña trÇm  c¶m .  C¶m xóc øc chÕ: KhÝ s¾c h¹ thÊp, buån rÇu, ñ rò, mÊt thÝch thó cò, nh×n xung quanh thÊy ¶m ®¹m bi quan.  T­ duy øc chÕ: Suy nghi chËm ch¹p, liªn t­ëng khã kh¨n, tù cho m×nh hÌn kÐm, mÊt tin t­ëng vµo b¶n th©n, NÆng sÏ cã hoang t­ ëng bÞ téi dÉn ®Õn tù s¸t.  VËn ®éng øc chÕ: BN Ýt ho¹t ®éng, Ýt nãi, ¨n uèng kÐm, th­êng n»m hay ngåi l©u mét t­ thÕ, mÆt mµy ®au khæ, trÇm ng©m suy nghÜ, NÆng cã thÓ cã bÊt ®éng Cã thÓ cã tr­êng hîp kh«ng ®iÓn h×nh lÏ ra ph¶i bÊt ®éng th× l¨n lén kÓ lÓ, than phiÒn. §©y lµ mét héi chøng cÊp cøu v× tr©m c¶m nÆng rÊt dÔ tù s¸t hoÆc giªt ng­êi th©n råi tù s¸t.
  15. MỘT VÀI HÌNH ẢNH TRẦM CẢM
  16. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn ph¸t the o  ICD­ 10  Giai đoạn trầm cảm (tiếp)  Một giai đoạn trầm cảm theo ICD.10 (Phân loại bệnh quốc tế lần thứ 10).  Dù ở mức độ nặng, vừa hay nhẹ một giai đoạn trầm cảm phải có những  biểu hiện đặc trưng sau:  1. Khí sắc trầm.  2. Mất mọi quan tâm thích thú.  3. Giảm năng lượng, tăng mệt mỏi, dù chỉ một cố gắng nhỏ.  Thường có những triệu chứng phổ biến khác là:  1. Giảm sự tập trung chú ý.  2. Giảm sút tính tự trọng và lòng tự tin.  3. Có ý tưởng bị tội không xứng đáng.  4. Nhìn vào tương lai ảm đạm bi quan.  5. Ý tưởng và hành vi tự huỷ hoại hoặc tự sát. 6. Rối loạn giấc ngủ.  7. Ăn ít ngon miệng.  ­ Thể nặng thường có các triệu chứng sinh học sút cân, mất 5% trọng lượng  cơ thể 1 tháng. Giảm dục năng, mất ngủ, thức giấc sớm. 
  17. BiÓu hiÖn l©m s µng  thê i kú to µn ph¸t the o  ICD­ 10 Mức độ trầm cảm theo ICD ­ 10  Trầm cảm nhẹ:  1. Phải có 2/3 triệu chứng đặc trưng của trầm cảm. 2. 2/7 triệu chứng phổ biến khác hay gặp trầm cảm. 3. Không có triệu chứng sinh học của trầm cảm. 4. Kéo dài ít nhất 2 tuần.   Trầm cảm vừa:  1. Phải có 2/3 triệu chứng đặc trưng của trầm cảm. 2. Có từ 3 ­ 4/7 triệu chứng phổ biến khác hay gặp trong trầm cảm. 3. Gây nhiều trở ngại trong sinh hoạt gia đình, xã hội nghề nghiệp.  4. Kéo dài ít nhất 2 tuần.   Trầm cảm nặng:  1. Phải có 3/3 triệu chứng đặc trưng của trầm cảm.  2. Có ít nhất 4/7 triệu chứng phổ biến khác hay gặp trong trầm cảm. 3. Có triệu chứng sinh học của trầm cảm. 4. Ít khả năng tiếp tục công việc gia đình, xã hội, nghề nghiệp. 
  18. Chẩn đoán Phạm vi chẩn đoán  Khuynh hướng chung của các nhà tâm thần học hiện đại là thu hẹp bệnh  này lại theo những tiêu chuẩn chặt chẽ sau đây:   Các trạng thái hưng cảm và trầm cảm xuất hiện tự phát và chiếm vị trí  trung tâm trong bệnh cảnh, thời gian có thể kéo dài nhưng vẫn có giới  hạn rõ rệt.   Các  trạng  thái  bệnh  lý  không  dựa  đến  dị  tật  tâm  thần  mặc  dù  tái  phát  nhiều lần, giai đoạn thuyên giảm giữa cơn trở lại gần như bình thường.   Trạng thái hưng cảm và trầm cảm có thể xen kẽ nhau hay không xen kẽ  nhau.   Rối loạn  khí sắc phải  nổi bật lên hàng  đầu, giới hạn rõ rệt trong  một  thời gian, không kèm theo những triệu chứng của quá trình thực thể hay  PL
  19. Chẩn đoán Ng uyªn t¾c  c hØ ®¹o  c hÈn ®o ¸n  Nh÷ng giai ®o¹n lÆp ®i lÆp l¹i Ýt nhÊt 2 lÇn, trong ®ã c¸c møc ®é khÝ s¾c vµ ho¹t ®éng cña bÖnh nh©n bÞ rèi lo¹n ®¸ng kÓ.  Tiªu chuÈn chung:  LÆp ®i lÆp l¹i nh÷ng rèi lo¹n khÝ s¾c (Ýt nhÊt lµ hai lÇn).  Trong ®ã khÝ s¾c vµ ho¹t ®éng bÞ rèi lo¹n ®¸ng kÓ (h­ng c¶m hoÆc trÇm c¶m, h­ng c¶m nhÑ hoÆc hçn hîp).  Th­êng phôc håi hoµn toµn gi÷a c¸c giai ®o¹n.  Ph¶i cã Ýt nhÊt trong tiÒn sö mét giai ®o¹n h­ng c¶m nhÑ, h­ ng c¶m hoÆc hçn hîp (nÕu giai ®o¹n hiÖn t¹i lµ h­ng c¶m th× trong tiÒn sö cã thÓ lµ trÇm c¶m).
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2