Bài giảng tiếng Việt 1 - ĐH Phạm Văn Đồng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG<br /> <br /> BÀI GIẢNG<br /> <br /> TIẾNG VIỆT I<br /> DÙNG CHO HỆ CĐ NGÀNH GIÁO DỤC TIỂU HỌC<br /> <br /> HỌ TÊN GV: Th. sĩ NGUYỄN THỊ HỒNG LIÊN<br /> TỔ<br /> <br /> : GIÁO DỤC TIỂU HỌC<br /> <br /> KHOA<br /> <br /> : SƯ PHẠM TỰ NHIÊN<br /> <br /> QUẢNG NGÃI - 2013<br /> <br /> 1<br /> <br /> LỜI GIỚI THIỆU<br /> Để phục vụ tốt cho việc học tập và thi kết thúc học phần Tiếng Việt I của các sinh<br /> viên ngành Giáo dục tiểu học, hệ CĐ và TCCN, hệ chính quy, chúng tôi xin giới thiệu tài<br /> liệu “Bài giảng Tiếng Việt I – ở Tiểu học”.<br /> Để biên sọan tài liệu này, chúng tôi đã dựa vào nội dung chương trình của Bộ và<br /> các giáo trình “Tiếng Việt” ở tiểu học dành cho sinh viên hệ CĐ, THSP của Bộ GD&ĐT<br /> cùng các giáo trình khác được lưu hành trong cả nước.<br /> Đặc biệt, trong lần tái bản này, chúng tôi có bổ sung, chỉnh sửa một số nội dung<br /> trong tài liệu cho phù hợp với chương trình đào tạo tín chỉ mới và nội dung các giáo trình<br /> mới biên soạn.<br /> Nội dung cơ bản của tài liệu này gồm ba phần chính:<br /> a. Hướng dẫn sinh viên học tập;<br /> b. Hệ thống câu hỏi, đánh giá, và bài tập thuộc phần kiến thức cơ bản của từng chương,<br /> từng phần.<br /> c. Những thông tin cơ bản về kiến thức tiếng Việt giúp sinh viên dễ dàng nắm bắt và vận<br /> dụng trong quá trình thực hành.<br /> Chúng tôi hi vọng rằng tài liệu “Bài giảng môn Tiếng Việt I – ở Tiểu học” sẽ có<br /> tác dụng tốt đối với sinh viên ngành Giáo dục tiểu học, hệ chính quy, và mong muốn nhận<br /> được nhiều ý kiến đóng góp quý báu của bạn đọc gần xa.<br /> GV. Th.sĩ Nguyễn Thị Hồng Liên<br /> <br /> 2<br /> <br /> HỌC PHẦN TIẾNG VIỆT 1<br /> PHẦN THỨ I:<br /> GIỚI THIỆU HỌC PHẦN<br /> Học phần “Tiếng Việt 1” được biên soạn theo “Chương trình khung giáo dục đại học<br /> ngành Giáo dục tiểu trình độ đại học và cao đẳng” ban hành theo Quyết định số 39/2006/QĐBGDĐT ngày 2/10/2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo và Quyết định số 627/QĐĐHPVĐ ngày 10/9/2012 của Hiệu trưởng Trường ĐH PHẠM VĂN ĐỒNG.<br /> Chương trình học phần gồm ba phần:<br /> <br /> Phần thứ nhất: Dẫn luận ngôn ngữ học (15 tiết): có các chương<br /> Chương I. Đại cương về ngôn ngữ, ngôn ngữ học (2 tiết)<br /> Chương II. Bản chất, chức năng, nguồn gốc của ngôn ngữ (6 tiết)<br /> Chương III. Ngôn ngữ là một hệ thống tín hiệu (3 tiết)<br /> Chương IV. Phân loại ngôn ngữ (3tiết)<br /> Chương V. Chữ viết (1 tiết)<br /> Phần thứ hai. Ngữ âm tiếng Việt hiện đại (15 tiết) : gồm các chương<br /> Chương I. Đại cương về ngữ âm học (6 tiết)<br /> Chương II. Hệ thống ngữ âm tiếng Việt (9 tiết)<br /> Phần thứ ba. Từ vựng tiếng Việt (15 tiết) : gồm các chương<br /> Chương I. Đại cương từ vựng và từ vựng học (2 tiết)<br /> Chương II. Từ và cấu tạo từ của tiếng Việt (5 tiết)<br /> Chương III. Nghĩa của từ tiếng Việt (5 tiết)<br /> Chương IV. Các lớp từ vựng tiếng Việt (3 tiết)<br /> PHẦN THỨ II:<br /> MỤC TIÊU HỌC PHẦN<br /> 1. Kiến thức: Trang bị cho sinh viên<br /> - Những tri thức lí thuyết cơ bản nhất về dẫn luận ngôn ngữ học, ngữ âm học tiếng Việt<br /> hiện đại và từ vựng học tiếng Việt.<br /> 3<br /> <br /> - Tri thức và kĩ năng nghiên cứu khoa học về ngôn ngữ nói chung và về tiếng Việt nói<br /> riêng.<br /> 2. Kỹ năng: Tiếp tục hoàn thiện việc sử dụng công cụ tiếng Việt bao gồm các kĩ năng<br /> nói – viết nhằm đáp ứng yêu cầu giao tiếp và dạy học của người giáo viên tiểu học. cụ<br /> thể: rèn kĩ năng phát âm chuẩn, phát triển năng lực ngôn ngữ, làm cơ sở tốt cho việc giảng<br /> dạy ở các lớp tiểu học.<br /> 3. Thái độ: Bồi dưỡng tình cảm, lòng yêu quý tiếng Việt, giữ gìn sự trong sáng của tiếng<br /> Việt.<br /> PHẦN THỨ III:<br /> KẾ HOẠCH DẠY HỌC<br /> Học phần Tiếng Việt 1<br /> 1. Số tín chỉ: 3<br /> 2. Trình độ sinh viên: Năm nhất hệ cao đẳng Giáo dục Tiểu học<br /> 3. Phân bố thời gian<br /> - Lý thuyết (15 tiết/tín chỉ):<br /> <br /> 45 tiết<br /> <br /> - Tự học, tự nghiên cứu:<br /> <br /> 90 tiết<br /> <br /> 4. Nhiệm vụ của sinh viên:<br /> - Dự lớp. Thực hiện các hoạt động dạy – học trên lớp.<br /> - Tự nghiên cứu làm bài tập và báo cáo kết quả tự nghiên cứu làm bài tập.<br /> 5. Tiêu chí đánh giá sinh viên:<br /> 5.1. Kiểm tra đánh giá thường xuyên:<br /> <br /> 20% hoặc……….. điểm<br /> <br /> - Tham gia học tập trên lớp (đi học đầy đủ, chuẩn bị bài tốt, tích cực thảo luận)<br /> - Phần tự học tự lên lớp (hoàn thành tốt nội dung và nhiệm vụ mà giảng viên giao cho cá<br /> nhân/tuần; bài tập nhóm/tháng; bài tập cá nhân/học kỳ,…)<br /> 5.2. Kiểm tra đánh giá định kỳ:<br /> 5.3. Thi cuối kỳ: thi viết<br /> PHẦN THỨ IV:<br /> <br /> 20% hoặc……….. điểm<br /> 60%<br /> <br /> hoặc……….. điểm<br /> <br /> NỘI DUNG HỌC PHẦN<br /> <br /> 4<br /> <br /> PHẦN I<br /> DẪN LUẬN NGÔN NGỮ HỌC<br /> A. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP<br /> Sinh viên đọc tài liệu tham khảo, tìm hiểu, nghiên cứu các vấn đề sau:<br /> 1. Những vấn đề chung<br /> - Phân biệt giữa ngôn ngữ và lời nói, nắm vững khái niệm ngôn ngữ.<br /> - Nắm vững đối tượng, nhiệm vụ và ứng dụng của ngôn ngữ học, đặc biệt là những ứng<br /> dụng của ngôn ngữ học trong việc dạy và học tiếng mẹ đẻ.<br /> - Hiểu được ý nghĩa của việc nghiên cứu những vấn đề đại cương về ngôn ngữ học và<br /> ngôn ngữ học trong việc dạy học tiếng Việt nói chung và dạy học tiếng Việt ở trường tiểu<br /> học nói riêng.<br /> 2. Bản chất của ngôn ngữ<br /> - Nhận thức đúng và phân tích, lý giải bản chất xã hội của ngôn ngữ.<br /> - Ngôn ngữ là một hiện tượng xã hội đặc biệt.<br /> - Ngôn ngữ mang bản chất tín hiệu. Khác với các hệ thống tín hiệu thông thường, ngôn<br /> ngữ là một hệ thống tín hiệu đặc biệt. Tính chất đặc biệt của tín hiệu ngôn ngữ thể hiện ở<br /> tính võ đoán, tính hình tuyến, tính phức tạp, nhiều tầng bậc, tính đa trị và tính năng sản.<br /> 3. Chức năng của ngôn ngữ<br /> - Nắm vững chức năng giao tiếp của ngôn ngữ.<br /> - Nắm vững chức năng tư duy của ngôn ngữ.<br /> 4. Hệ thống và kết cấu của ngôn ngữ<br /> - Nắm vững các khái niệm hệ thống và kết cấu. Ngôn ngữ cũng là một hệ thống – kết cấu.<br /> - Hệ thống – kết cấu của ngôn ngữ thể hiện trước hết ở sự tồn tại các đơn vị đồng loại và<br /> khác loại.<br /> - Hệ thống – kết cấu của ngôn ngữ còn thể hiện ở các mối quan hệ tồn tại giữa các đơn vị<br /> trong cùng một cấp độ hoặc giữa các cấp độ, đặc biệt là những mối quan hệ chung nhất,<br /> bao trùm lên toàn bộ hệ thống – kết cấu của ngôn ngữ: quan hệ liên tưởng, quan hệ ngữ<br /> đoạn và quan hệ tôn ti.<br /> 5. Nguồn gốc và sự phát triển của ngôn ngữ<br /> 5<br /> <br />