Bài giảng Phương pháp dạy học tiếng Việt ở tiểu học - ĐH Phạm Văn Đồng (Học phần 1)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHẠM VĂN ĐỒNG<br /> <br /> BÀI GIẢNG<br /> PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC<br /> TIẾNG VIỆT Ở TIỂU HỌC<br /> (Học phần 1)<br /> DÙNG CHO HỆ CĐ NGÀNH GIÁO DỤC TIỂU HỌC<br /> <br /> <br /> <br /> HỌ TÊN GV: Th.sĩ NGUYỄN THỊ HỒNG LIÊN<br /> BỘ MÔN: GIÁO DỤC TIỂU HỌC<br /> KHOA : SƯ PHẠM TỰ NHIÊN<br /> <br /> Quảng Ngãi tháng 10 năm 2014<br /> Tài liệu lưu hành nội bộ<br /> 1<br /> <br /> LỜI GIỚI THIỆU<br /> Để góp phần đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng GV tiểu học và phục vụ tốt<br /> cho việc học tập, thi kết thúc học phần Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học,<br /> học phần 1 (gọi tắt: Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học 1) của các sinh<br /> viên ngành Giáo dục tiểu học, hệ CĐ và TCCN, hệ chính quy, chúng tôi tổ chức biên<br /> soạn học phần Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học 1 đào tạo theo chương<br /> trình Cao đẳng Sư phạm và chương trình liên thông từ Trung học Sư phạm lên Cao<br /> đẳng Sư phạm, nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, cập nhật những đổi<br /> mới về nội dung, Phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả giáo dục tiểu<br /> học theo yêu cầu mới.<br /> Để biên sọan tài liệu này, nhóm biên soạn đã dựa vào nội dung chương trình<br /> của Bộ và các giáo trình “PPDH Tiếng Việt” ở tiểu học dành cho sinh viên hệ CĐ,<br /> THSP của Bộ GD&ĐT cùng các giáo trình khác được lưu hành trong cả nước.<br /> Đặc biệt, trong lần biên soạn này, nhóm biên soạn có bổ sung, chỉnh sửa một<br /> số nội dung trong tài liệu cho phù hợp với chương trình đào tạo tín chỉ mới và nội<br /> dung các giáo trình mới biên soạn.<br /> Điểm mới của tài liệu là viết theo thiết kế hướng dẫn các hoạt động học tập<br /> nhằm tích cực hoá hoạt động của người học, kích thích óc sáng tạo và khả năng giải<br /> quyết vấn đề, tự giám sát và đánh giá kết quả học tập của người học, chú trọng sử<br /> dụng tích hợp nhiều phương tiện truyền đạt khác nhau giúp người học dễ học, dễ<br /> hiểu, tạo hứng thú học tập.<br /> Lần đầu tiên tài liệu được biên soạn theo phương pháp mới, chắc chắn không<br /> tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Chúng tôi rất mong nhận được những ý kiến<br /> đóng góp chân thành của bạn đọc, đặc biệt là đội ngũ giảng viên, sinh viên Sư phạm<br /> và giáo viên tiểu học trong và ngoài tỉnh. Xin trân trọng cám ơn.<br /> Tác giả<br /> Th.sĩ Nguyễn Thị Hồng Liên<br /> <br /> 2<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> Trang<br /> <br /> LỜI GIỚI THIỆU<br /> <br /> 2<br /> <br /> Học phần: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TIẾNG VIỆT Ở TIỂU HỌC 1<br /> <br /> 3<br /> <br /> PHẦN I: GIỚI THIỆU HỌC PHẦN<br /> <br /> 3<br /> <br /> PHẦN II: MỤC TIÊU HỌC PHẦN<br /> <br /> 3<br /> <br /> PHẦN III: KẾ HOẠCH DẠY HỌC<br /> <br /> 4<br /> <br /> PHẦN IV: NỘI DUNG HỌC PHẦN<br /> <br /> 8<br /> <br /> Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PPDH TIẾNG VIỆT Ở TIỂU HỌC<br /> Bài 1: Đối tượng nhiệm vụ của môn phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 2: Các nguyên tắc dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 3: Các phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 4: Môn Tiếng Việt ở tiểu học<br /> <br /> 9<br /> 9<br /> 19<br /> 24<br /> 32<br /> <br /> Chương II: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CÁC PHÂN MÔN<br /> Bài 1: Phương pháp dạy Học vần.<br /> <br /> 53<br /> 53<br /> <br /> Bài 2: Phương pháp dạy Tập viết.<br /> <br /> 66<br /> <br /> Bài 3: Phương pháp dạy Chính tả<br /> <br /> 79<br /> <br /> Bài 4: Phương pháp dạy Tập đọc<br /> <br /> 89<br /> <br /> Bài 5: Phương pháp dạy kể chuyện<br /> <br /> 115<br /> <br /> Bài 6: Phương pháp dạy học Luyện từ và câu.<br /> Bài 7: Phương pháp dạy Tập làm văn<br /> <br /> 132<br /> 151<br /> <br /> TÀI LIỆU VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC<br /> Các từ viết tắt<br /> -<br /> <br /> Nhà xuất bản Đại học Quốc gia: NXB ĐHQG<br /> <br /> -<br /> <br /> Nhà xuất bản Giáo dục:<br /> <br /> -<br /> <br /> Tài liệu tham khảo, sách giáo khoa: TLTK, SGK<br /> <br /> -<br /> <br /> Sách giáo viên<br /> <br /> -<br /> <br /> Phương pháp dạy học:<br /> <br /> PP, PPDH<br /> <br /> -<br /> <br /> Giáo viên:<br /> <br /> GV<br /> <br /> -<br /> <br /> Học sinh:<br /> <br /> HS<br /> <br /> -<br /> <br /> Tập làm văn:<br /> <br /> TLV<br /> <br /> -<br /> <br /> Luyện từ và câu:<br /> <br /> LT & C<br /> <br /> NXB GD<br /> <br /> : SGV<br /> <br /> 3<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TIẾNG VIỆT Ở TIỂU HỌC<br /> (Học phần 1)<br /> PHẦN I: GIỚI THIỆU HỌC PHẦN<br /> Học phần “Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học 1” được biên soạn<br /> theo “Chương trình khung giáo dục đại học ngành Giáo dục tiểu trình độ cao đẳng”<br /> ban hành theo Quyết định số 39/2006/QĐ-BGDĐT ngày 2/10/2006 của Bộ trưởng<br /> Bộ Giáo dục và Đào tạo và Quyết định số 627/QĐ-ĐHPVĐ ngày 10/9/2012 của<br /> Hiệu trưởng Trường ĐH PHẠM VĂN ĐỒNG.<br /> Chương trình học phần gồm hai chương:<br /> Chương 1 “Những vấn đề chung về PP dạy học Tiếng Việt ở tiểu học” gồm:<br /> Bài 1: Đối tượng nhiệm vụ của môn phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 2: Các nguyên tắc dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 3: Các phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Bài 4: Môn Tiếng Việt ở tiểu học<br /> Chương 2 “Phương pháp dạy học các phân môn” gồm các bài:<br /> Bài 1: Phương pháp dạy Học vần.<br /> Bài 2: Phương pháp dạy Tập viết.<br /> Bài 3: Phương pháp dạy Chính tả<br /> Bài 4: Phương pháp dạy Tập đọc<br /> Bài 5: Phương pháp dạy kể chuyện<br /> Bài 6: Phương pháp dạy học Luyện từ và câu.<br /> Bài 7: Phương pháp dạy Tập làm văn<br /> PHẦN II: MỤC TIÊU HỌC PHẦN<br /> 1. Kiến thức: Sinh viên phải nắm được các hiểu biết về<br /> - Đối tượng, nhiệm vụ của phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học<br /> - Cơ sở khoa học của phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học.<br /> - Đặc điểm HS tiểu học trong quá trình chiếm lĩnh Tiếng Việt ở trường tiểu học.<br /> - Mục tiêu, nội dung chương trình, nguyên tắc, Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở<br /> trường tiểu học.<br /> 2. Kĩ năng: Sinh viên có các kĩ năng<br /> - Kĩ năng tìm hiểu đặc điểm ngôn ngữ của học sinh tiểu học.<br /> 4<br /> <br /> - Kĩ năng phân tích mục tiêu, tìm hiểu nội dung, chương trình, sách giáo khoa (SGK)<br /> dạy Tiếng Việt ở tiểu học.<br /> - Kĩ năng thiết kế bài Tiếng Việt, tổ chức các hoạt động dạy học Tiếng Việt<br /> - Kĩ năng phân tích đánh giá thực tế dạy học Tiếng Việt ở tiểu học.<br /> 3. Thái độ<br /> - Bồi dưỡng cho sinh viên tình cảm yêu quý tiếng mẹ đẻ.<br /> - Có ý thức rèn luyện năng lực tiếng mẹ đẻ cho học sinh.<br /> - Yêu mến đồng cảm với học sinh tiểu học.<br /> PHẦN III: KẾ HOẠCH DẠY HỌC<br /> Học phần Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở tiểu học 1.<br /> 1. Số đơn vị học trình: 04<br /> 2. Trình độ sinh viên: Năm thứ II hệ CĐGD Tiểu học<br /> 3. Phân bố thời gian:<br /> - Số tiết lí thuyết:<br /> <br /> 45 (giảng dạy: 30; SV tự nghiên cứu: 15)<br /> <br /> - Số tiết thực hành: 15 (TH: 12; SVTNC soạn bài: 03)<br /> 4. Điều kiện tiên quyết: Đã học Tiếng Việt 1, 2.<br /> 5. Nhiệm vụ của sinh viên:<br /> - Dự lớp<br /> - Tự nghiên cứu và báo cáo kết quả tự nghiên cứu<br /> - Thực hiện các hoạt động thực hành: soạn giáo án (có giáo án điện tử ở các phân<br /> môn), xem dạy, tập dạy.<br /> 6. Tiêu chuẩn đánh giá sinh viên:<br /> - Tiểu luận tự nghiên cứu, soạn giáo án, thực hành tập dạy: 40%<br /> - Thi kết thúc học phần (vấn đáp): 60%<br /> 7. Thang điểm: 10<br /> 8. Hướng dẫn tự nghiên cứu: Sinh viên tự nghiên cứu các vấn đề sau, viết báo cáo<br /> kết quả tự nghiên cứu, theo một trong các đề tài sau:<br /> - Sự gắn kết giữa mục tiêu dạy học Tiếng Việt ở tiểu học và việc biên soạn nội dung<br /> SGK Tiếng Việt tiểu học.<br /> - Đặc điểm của chương trình và sách giáo khoa Tiếng Việt tiểu học.<br /> - Đặc điểm nội dung hệ thống chủ đề của sách Tiếng Việt lớp 1,2,3,4,5<br /> 5<br /> <br />