Bài thực hành 5: Quan sát thường biến

Chia sẻ: Bui Van Them | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

190
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài thực hành giúp học sinh nhận biết được một số thường biến phát sinh ở các đối tượng trước tác động trực tiếp của điều kiện sống; phân được sự khác nhau giữa thường biến và đột biến, Qua tranh ảnh và mẫu vật sống rút ra được tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen, tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường,... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài thực hành 5: Quan sát thường biến

LỜI GIỚI THIỆU Cuốn “Thực hành Thí nghiệm sinh học 9” làm tài liệu dùng cho giáo viên, học sinh khi dạy và học các bài thực hành trong chương trình sinh học 9. Mục đích của cuốn sách: Giúp giáo viên, học sinh thực hiện tốt các bài thực hành trong chương trình qui định, củng cố, mở rộng kiến thức lý thuyết, hoàn thiện kỹ năng thực hành, ứng dụng kiến thức vào thực tiễn, tạo hứng thú học tập, nghiên cứu bộ môn sinh học. Giúp học sinh tự làm các bài thực hành, các bài tập ứng dụng, cung cấp thêm nhiều thông tin bổ ích và lí thú. Nội dung: Tài liệu gồm 11 bài thực hành trong chương trình sinh học 9, mỗi bài có 3 nội dung cơ bản: 1Mục đích bài thực hành 2Nội dung bài: chuẩn bị bài thực hành, bổ trợ kiến thức, các đồ dùng thiết bị cần thiết, các bước tiến hành, câu hỏibài tập: sau mỗi bài có các câu hỏi và bài tập cho học sinh tự làm (câu hỏi trắc nghiệm, tự luận, câu hỏi nâng cao, mở rộng, vận dụng và liên hệ kiến thức thực tế). 3Hỏitrả lời theo chuyên đề: giúp học sinh mở rộng, biết thêm thông tin chuyên sâu. Lần đầu ra mắt bạn đọc không tránh khỏi sai sót, khiếm khuyết, rất mong được các đồng nghiệp đóng góp và chỉ giáo cho tác giả. Mọi ý kiến xin gửi tới: Bùi Văn ThêmTrường THCS Quế NhamTân Yên, ĐT: 0912.716.203. Buivanthembg@yahoo.com.vn SÁCH ĐÃ ĐƯỢC NXB GIÁO DỤC IN ẤN, PHÁT HÀNH THÁNG 02/2012 Tác giả: Bùi Văn Thêm Các bài thực hành cơ bản trong chương trìnhsgk sinh học 9 Tiết Bài, TN, SGK TT Nội dung trong phần TH trang CT trong bài Tính xác suất xuất hiện các mặt của 1 Th1 6 6 20 đồng kim loại. 2 TH2 Quan sát hình thái Nhiễm sắc thể 14 14 44 3 Th3 Quan sát và lắp mô hình ADN. 20 20 60 4 Th4 Nhận biết một vài dạng đột biến. 27 26 74 5 Th5 Quan sát thường biến 28 27 76 6 TH6 Tập dượt thao tác giao phấn. 41 38 112 Tìm hiểu thành tựu chọn giống vật nuôi 7 TH7 42 39 114 và cây trồng. Tìm hiểu môi trường và ảnh hưởng của 8 Th8 một số nhân tố sinh thái lên đời sống 47 4546 135 sinh vật. 9 Th9 Hệ sinh thái. 5455 5152 154 Tìm hiểu tình hình môi trường ở địa 10 Th10 5960 5657 170 phương Vận dụng luật bảo vệ môi trường vào 11 Th11 64 62 186 việc bảo vệ môi trường ở địa phương.
TH 5 – QUAN SÁT THƯỜNG BIẾN (Tiết 28 Bài 27 SGK.Tr 76) IMục đích: Nhận biết được một số thường biến phát sinh ở các đối tượng trước tác động trực tiếp của điều kiện sống. Phân được sự khác nhau giữa thường biến và đột biến. Qua tranh ảnh và mẫu vật sống rút ra được: Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen, tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường. Rèn luyện s kĩ năng quan sát, phân tích thông qua tranh và mẫu vật, có ý thức cẩn thận, làm việc khoa học. IINội dung: 1Chuẩn bị cho bài thực hành: 1. GV: Tranh (ảnh) minh hoạ thường biến: ảnh chụp chứng minh thường biến không di truyền (mầm khoai lang tách từ 1 củ: 1 mầm đặt trong bóng tối, 1 mầm đặt ngoài ánh sáng). Nếu có điều kiện: Chuẩn bị máy tính, máy chiếu và những băng tư liệu về thường biến (quay tai địa phương, hoặc sưu tầm trên mạng cho HS quan sát). 2. HS: Mẫu vật: Mầm khoai lang (khoai tây) mọc trong tối và ngoài ánh sáng, 1 thân cây rau dừa nước mọc từ mô đất bò xuống ven bờ và trên mặt nước.
Cáo bắc cực mùa hè và mùa đông Cú tuyết mùa hè và mùa đông 2Các bước tiến hành B1Quan sát các ảnh về thường biến hiện có về ngoại cảnh tác động làm thay đổi kiểu hình của sinh vật sống trong môi trường đó. Mở rộng tham khảo về quan hệ kiểu genmôi trường và kiểu hình qua sơ đồ: MÔI TRƯỜNG 1 = KIỂU HÌNH 1 MÔI TRƯỜNG 2 = KIỂU HÌNH 2 KIỂU THƯỜNG GEN  BIẾN MÔI TRƯỜNG 3 = KIỂU HÌNH 3 MÔI TRƯỜNG n = KIỂU HÌNH n ( KL: thường biến không di truyền) B2Các nhóm quan sát từng đối tượng: Mầm ở củ khoai tây đủ ánh sáng và thiếu sáng: Nhận xét về màu của mầm khoai : Nguyên nhân để khoai có Vò, mầm có màu xanh màu xanh: Chất diệp lục hình thành ở vỏ và mầm khi có ánh sáng
Nguyên nhân để khoai Nhận xét về màu của mầm không có màu xanh: khoai : Thiếu ánh sáng, mầm Mầm khoai tây có màu vàng khoai không có diệp lục, nhạt không có mau xanh không có màu xanh. Các cây đậu trồng đủ ánh sáng và không có ánh sáng: Yêú tố nào làm cho Nhận xét về màu của lá cây đậu có màu xanh: cây đậu : Ánh sáng giúp cây quang Lá màu xanh đậm, lá, hợp tạo ra các chất hữu thân to, khỏe cơ cho cây, giúp cây phát triển Cây đậu nảy mầm có đủ ánh sáng Nguyên nhân để làm Nhận xét về màu của cho các cây đậu không thân, lá các cây đậu có màu xanh: Thân yếu, lá màu vàng Thiếu ánh sáng, cây nhạt không quang hợp được, cây kém phát triển Cây đậu nảy mầm không có ánh sáng Môi trường sống của cùng 1 cây khác nhau Nhận xét về các đặc Cây sống ở cạn Cây sống dưới nước điểm hình thái Cây ở cạn nhiều lá, đốt ngắn, màu nâu sẫm, không có phao. Cây sống dưới nước lá thưa, đốt dài, có phao giúp cây nổi trên mặ nước.
Cây ở cạn lá nhỏ, vàng, cuống lá nhỏ, dài. Cây sống dưới nước lá to, xanh, cuống ngắn phình to thành bóng giúp cây nổi trên mặt nước. Cây ở cạn lá to hình mũi mác, lá và cuống xanh đậm Cây sống dưới nước lá hình dải, thuôn dài, màu xanh nhạt Thay đổi màu sắc lông theo mùa trong năm: Mùa hè Mùa đông Nhận xét và giải thích về sự thay đổi màu lông Cáo sống ở bắc cực mùa hè có lông màu nâu sẫm Cáo sống ở bắc cực mùa đông có lông màu trắng. Màu lông có tác dụng hòa vào màu môi trường để thuận lợi cho săn mồi và tránh kẻ thù (màu sắc ngụy trang) Cáo bắc cực Cáo bắc cực Cú tuyết mùa hè lông có các đốm màu nâu sẫm. Cú tuyết mùa đông lông màu trắng toàn bộ. Màu lông có tác dụng hòa vào màu môi trường để thuận lợi cho săn mồi và tránh kẻ thù (màu sắc ngụy trang). Cú tuyết Cú tuyết B3Tương tự quan sát và nhận xét với các đối tượng còn lại:
3Câu hỏibài tập: 1Đặc điểm của thường biến là (chọn câu đúng): aCác biến đổi do lặp lại nhiều thế hệ đều di truyền được. bThường biến có tính đồng loạt và không định hướng. cThường biến có tính cá thể và định hướng. dThường biến có tính đồng loạt, định hướng và không di truyền được. Trả lời: 2.Ý nghĩa của thường biến là (chọn câu đúng): aLà nguồn nguyên liêụ quan trọng cho quá trình tiến hoá. bGiúp sinh vật thích nghi với sự thay đổi của môi trường. cLà biểu hiện kiểu hình khác nhau của cùng một kiểu gen. dThường biến có tính đồng loạt, định hướng và không di truyền được. Trả lời: 3Trong sản xuất vận dụng mức phản ứng để nâng cao năng suất cây trồng như thế nào? Trả lời: 4Thường biến khác đột biến những điểm nào? Trả lời: 5.Ảnh hưởng của ánh sáng lên sự thay đổi hình thái của sinh vật (tạo ra các thường biến về kiểu hình)? Trả lời: 6.Môi trường sống khác nhau ảnh hưởng tới tính trạng số lượng của sinh vật ? Trả lời: 7.Các thường biến ở sinh vật tại sao không di truyền? Trả lời: Hỏi đáp về thường biến Hỏi: Miễn dịch với nọc độc bọ cạp thường biến hay khả năng đặc biệt? Sống chung nhà với 4.600 con bọ cạp Suang Puangsri cảm thấy hạnh phúc khi được sống chung với 4.600 con bọ cạp trong ngôi nhà ở tỉnh Uttaradit, cách thủ đô Bangkok khoảng 600km. Bọ cạp, châu chấu và các loài côn trùng khác vốn được coi là đặc sản tại Thái Lan. Bản thân anh Suang Puangsri, 38 tuổi, đã ăn chúng suốt và phục vụ các món ăn làm từ côn trùng suốt 10 năm qua. Nhưng để chuộc lại “lỗi lầm” này, Suang đã nuôi 4.600 con bọ cạp tại ngôi nhà ở tỉnh Uttaradit. Suang đã dành hẳn tầng hầm của ngôi nhà 2 tầng để nuôi loài động vật có nọc độc. Anh "trang trí" căn phòng với những hòn đá, cành cây và giữ sao cho rất ít ánh sáng và nhiệt độ có thể vào phòng.
Suang mua khoảng 1kg ve sầu sống và các loài côn trùng khác mỗi ngày để làm mồi cho đàn vật cưng. Suang từng bị bọ cạp cắn nhiều lần nhưng anh khẳng định có khả năng miễn dịch với nọc độc của chúng. Mỗi ngày, Suang dành ít nhất một giờ để chơi với đàn bọ cạp trong tầng hầm. Anh có thể cho chúng bò vào miệng hay đi dạo khắp người nhưng vẫn không hề hấn gì. Đàn bọ cạp của anh Suang đã thu hút du khách đến với thị trấn yên bình Fark Ta của tỉnh Uttaradit, phía bắc Thái Lan. Giờ đây, anh Suang kiếm sống bằng việc bán những bức tượng và đá chạm khắc hình con kiến, ếch, rùa hay Đức Phật.