intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bản tin Hội Điện lực miền Nam: Số 19/2017

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST
Báo xấu
29
lượt xem 3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bản tin Hội Điện lực miền Nam: Số 19/2017 trình bày các nội dung chính sau: Nhiệt điện than, lựa chọn chống sét oxid kim loại trong hệ thống điện, các hệ thống điều khiển tích hợp trạm biến áp cao áp, hệ thống năng lượng mặt trời không nối lưới,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bản tin Hội Điện lực miền Nam: Số 19/2017

  1. SỐ 19 ( 7-2017)
  2. SEEA đề cAo hoạt động khoA học công nghệ QUANG VINH Chiều O3/7/2O17, Hội Điện lực miền Nam (SEEA) đã tổ chức cuộc họp Ban Thường vụ để sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2O17. Ông Hồ Quang Ái, Chủ tịch SEEA chủ trì cuộc họp. Chịu trách nhiệm xuất bản: HỒ QUANG ÁI Chủ tịch Hội Điện lực miền Nam Mục lục Trưởng Ban biên tập: TRẦN TRỌNG QUYẾT SEEA ĐỀ CAO HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ......................1 Phó Chủ tịch thường trực Phó Trưởng Ban Biên tập VƯỢT QUA CÁC RÀO CẢN: LÊ XUÂN THÁI CÁC CHIẾN LƯỢC VÀ CHÍNH SÁCH ......................................................2 Chịu trách nhiệm về nội dung NHIỆT ĐIỆN THAN VÀ ĐÔI ĐIỀU TRĂN TRỞ .........................................6 Cuộc họp Ban Thường vụ Hội Điện lực miền Nam NGUYỄN TẤN NGHIỆP lần thứ 4 - 03/7/2017 Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký LỰA CHỌN CHỐNG SÉT OXID KIM LOẠI Đánh giá hoạt #ộng 6 tháng #ầu năm, Ban Ban Biên tập TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN (PHẦN 1) ......................................................11 Thường vụ SEEA thống nhất kết quả thực hiện Hội thảo “Xe chuyên dùng phục vụ vận hành sửa chữa lưới điện” BÙI NGỌC THƯ #ược như sau: do SEEA phối hợp tổ chức NGUYỄN BỘI KHUÊ Về công tác Tổ chức: Đã cơ bản hoàn NGUYỄN VĂN LIÊM CÁC HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TÍCH HỢP Hoạt %ộng Truyền thông: Đã biên tập, thành công tác rà soát, kiện toàn, hoàn thiện mô NGUYỄN HỮU PHÚC TRẠM BIẾN ÁP CAO ÁP .........................................................................18 hình tổ chức và cấp mới thẻ hội viên, kiện toàn xuất bản Bản tin số 18, #ang tiếp tục hoàn thiện, QUÁCH LÂM HƯNG Ban Chấp hành SEEA Nhiệm kỳ II và phê duyệt nâng cấp về giao diện, nội dung, hình thức Trang VÕ THANH ĐỒNG Điều lệ Tổ chức và hoạt #ộng của các Chi hội, web seea.vn và hoàn chỉnh thủ tục #ăng ký cấp PHẠM MINH TIẾN HỆ THỐNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI KHÔNG NỐI LƯỚI phép xuất bản Bản tin của Hội. chuẩn bị thành lập 3 Chi hội tại Trường Cao #ẳng TRẦN THỊ MỸ NGỌC THỰC TIỄN ỨNG DỤNG CHO HỆ THỐNG MÁY LẠNH GIA ĐÌNH .....24 Điện lực TP.Hồ Chí Minh, Trung tâm Chăm sóc Hoạt %ộng Đào tạo, Hỗ trợ nghề khách hàng và Trung tâm #iều hành SCADA. nghiệp: Đã phối hợp với EVN SPC tổ chức các Trụ sở toà soạn Số 72 Hai Bà Trưng, ĐƯA HỆ THỐNG SCADA/EMS VÀO HOẠT ĐỘNG: Hoạt %ộng của Trung tâm Tư vấn và Hội thảo chuyên #ề “Xe chuyên dùng phục vụ Phường Bến Nghé, Quận 1, TP. HCM Phát triển Điện lực miền Nam: Đã thực hiện vận hành sửa chữa lưới #iện” ngày 05/4/2017 và KẾT QUẢ CỦA 10 NĂM CHUẨN BỊ ........................................................28 Điện thoại: 08-35210484; #ăng ký thông tin doanh nghiệp của Trung tâm “Tổn thất #iện năng và Nhiệt #iện than” ngày 11- Fax: 08-35210485 trên trang web #ấu thầu theo quy #ịnh, và phối 12/5/2017. Triển khai 2 #ề tài nghiên cứu khoa EVN SPC HOÀN THÀNH ĐÓNG ĐIỆN hợp với các Chi hội thành viên triển khai các nội học cấp Tập #oàn: Tổ chức #iều tra, phỏng vấn Giấy phép xuất bản số 38/GP-XBBT, ngày 19 CÔNG TRÌNH LƯỚI ĐIỆN 110KV TRONG 6 THÁNG 2017.............30 dung công việc tư vấn, giám sát các công trình khách hàng sử dụng #iện về tác #ộng và thiệt hại 03/07/2017 của Cục Báo chí - Bộ Thông tin & lưới #iện. do mất #iện, và Nghiên cứu phát triển Điện mặt Truyền thông Hoạt %ộng Khoa học và Công nghệ: trời lắp mái nối lưới tại Viện Nam. In tại Công ty CPTM In Phương Nam THƯ GIÃN: CUỘC ĐỜI NHƯ MỘT CHUYẾN TÀU ................................33 Đang triển khai 2 #ề tài nghiên cứu khoa học 160/7 Đội Cung, Q.11, TP.HCM Đăng bạ Kỹ sư chuyên nghiệp ASEAN: năm 2017 là:Tái cấu trúc và bọc hóa lưới #iện Đã chủ trì, phối hợp với EVN SPC tổ chức triển Ảnh bìa: 1. Các công trình lưới điện vào sớm sẽ nâng 22kV #ể nâng cao #ộ tin cậy cung cấp #iện và khai bước #ầu với 19 ứng viên hoàn thành hồ sơ cao độ tin cậy cung cấp điện Xây dựng tiêu chuẩn lưới #iện hạ tối ưu cho khi #ăng bạ. vực #ô thị. Bên cạnh #ó, SEEA còn phối hợp chuẩn bị các bài báo cáo tham dự Hội nghị Khoa học và Đồng thời, Ban Thường vụ SEEA cũng thống Công nghệ Điện lực toàn quốc do Hội Điện lực nhất triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng Việt Nam và Tập #oàn Điện lực Việt Nam tổ chức cuối năm với các nội dung như: vào cuối năm 2017, tham gia góp ý Dự thảo Tiêu Về công tác Tổ chức: Tổ chức khảo sát, chuẩn MBA 110kV và Thiết kế chuẩn cho lưới #iện #ánh giá tại 3 #ến 5 Chi hội #iểm về phương thức phân phối. BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 1
  3. hoạt #ộng hiệu quả; từ #ó giới về giao diện, nội dung, hình thức #ể Trang web seea.vn trở thành SỰ SUY NGHĨ CÓ HỆ THỐNG hiệu suất của mỗi phần tử thì #ộc lập với hiệu suất của các phần thiệu, nhân rộng #ến các Chi kênh thông tin, phổ biến, tra cứu, tham khảo hữu ích #ối với các Các cải tiến quan trọng trong tử khác. (Tình huống thực tế sẽ phức tạp hơn). Như thế, mức #ộ sử hội thành viên.Triển khai thành hội viên, kỹ sư, cán bộ kỹ thuật; các tổ chức cá nhân trong và ngoài EE xuất phát từ việc xem xét lại dụng năng lượng toàn thể so với mức #ộ của một #ơn vị là: lập Chi hội Trường Cao #ẳng ngành Điện. toàn bộ hệ thống cung cấp một 0.9*0.9*0.9*0.9*0.9*0.9= 0.53 Điện lực TP.Hồ Chí Minh và Chi Hoạt %ộng Đào tạo, Hỗ trợ nghề nghiệp: Tổ chức ít dịch vụ năng lượng. Các phân hội ghép Trung tâm Chăm sóc nhất 2 hội thảo chuyên #ề về công nghệ, thiết bị mới trong Nghĩa là, #ạt #ược tiết kiệm năng lượng tổng thể là 47 phần tích tiêu chuẩn tập trung vào quản lý vận hành lưới #iện, kinh doanh #iện năng.Phối hợp từng phần tử riêng lẻ, ví dụ một trăm. Ông Pears chỉ ra rằng trong thực tế người ta ít khi áp dụng khách hàng - SCADA… với EVN SPC tổ chức triển khai các khóa #ào tạo như: Kỹ năng #ộng cơ #iện. Trong một quan quan niệm về một hệ thống như thế, bởi vì trách nhiệm của các Hoạt %ộng của Trung phần tử khác nhau #ược phân bố cho các nhóm khác nhau. Tình thuyết trình và tổ chức cuộc họp; Quản lý thời gian và công niệm rộng hơn, nhà tư vấn năng tâm Tư vấn và Phát triển huống này cho thấy tầm quan trọng của việc tạo ra các cấu trúc việc hiệu quả; Xây dựng và triển khai Văn hoá doanh nghiệp… lượng Alan Pears cho một ví dụ Điện lực miền Nam: Tiếp và các khóa #ào tạo chuyên #ề tại các Công ty Điện lực theo có tổ chức thích hợp cũng như cải thiện phần cứng và phần mềm. về một hệ thống trong #ó một tục phối hợp và hỗ trợ các Chi nhu cầu. hội thành viên trong việc thực #ộng cơ #iện kéo một bơm tuần SỰ THAY ĐỔI CĂN BẢN TOÀN BỘ HỆ THỐNG Đăng bạ Kỹ sư chuyên nghiệp ASEAN: Tiếp tục liên hệ, hoàn một chất lỏng quanh một hiện công tác tư vấn, giám sát Chúng ta hãy #ưa sự suy nghĩ có hệ thống #ến mức sâu hơn, tới phối hợp với Hội Điện lực Việt Nam, Liên hiệp các Hội Khoa học và công trường công nghiệp. Hệ các công trình lưới #iện khi thống này bao gồm sáu phần tử mức #ộ thiết kế lại toàn bộ hệ thống. Điều này có thể khắc phục Kỹ thuật của Việt Nam (VUSTA) #ể hoàn thiện, bổ sung hồ sơ xét cái rào chắn #ang ngăn cản sự gia tăng EE do suy nghĩ theo cách #ược giao. chính: #ộng cơ #iện (#ặc trưng duyệt theo quy #ịnh. Đồng thời có kế hoạch triển khai #ăng ký #ợt những cải tiến nhỏ bên lề. Hai cuốn sách: cuốn “Hệ số 4” (Factor Hoạt %ộng Truyền thông: 2 nếu có #ủ #iều kiện theo hướng dẫn của VUSTA. bởi kích thước và hiệu suất của nó); các bộ phận #iều khiển 4) và cuốn “Chủ nghĩa Tư Bản Tự nhiên” (Natural Capitalisim) cho Tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp Về Hoạt #ộng Khoa học và Công nghệ 6 tháng cuối năm, Ban #ộng cơ (công tắc, bộ kiểm soát một số ví dụ xuất sắc về những cải tiến lớn có thể #ạt #ược bằng tốc #ộ hoặc mô-men xoắn); hệ cách suy nghĩ lại, thiết kế lại toàn bộ hệ thống #ể tạo ra những dịch thống truyền #ộng của #ộng vụ năng lượng cụ thể. Các ví dụ này bao gồm các tòa nhà thương Thường vụ xác #ịnh tập trung nâng cao chất lượng hoạt #ộng của Ban Khoa học - Công cơ (dây cua-roa, hộp số,…); mại, các trang thiết bị #iện, thiết bị văn phòng, cửa sổ, quạt máy, nghệ, xem #ây là mảng hoạt #ộng chủ lực của Hội. Hưởng ứng chủ #ề năm 2017 của ngành bơm; các #ường ống; và nhu #ộng cơ và ô tô. “Hệ số 4” có nghĩa là giảm các #ầu vào năng lượng Điện là “Đẩy mạnh Khoa học Công nghệ”, SEEA nêu quyết tâm hoàn thành trong năm các cầu của chất lỏng (hoặc trong và vật liệu #ể cung cấp một #ơn vị dịch vụ bằng hệ số bốn (75%). #ề tài nghiên cứu khoa học do EVN SPC giao; bên cạnh #ó #ặt mục tiêu trong 6 tháng cuối nhiều trường hợp, nhiệt năng Bây giờ thậm chí có Viện Hệ số 10 (Factor 10 Institute) #ang khám năm: Thực hiện ít nhất 2 #ề tài phục vụ thiết thực cho hoạt #ộng quản lý vận hành hệ thống nó mang #i). Để #ơn giản, xét phá cách #ể giảm với hệ số bằng mười (nghĩa là 90%) trong việc sử lưới #iện, hoạt #ộng sản xuất kinh doanh của EVN SPC, #ồng thời phối hợp viết bài và tham một tình huống giả #ịnh #ơn dụng năng lượng và vật liệu trong khi vẫn cung cấp cùng một dịch dự Hội nghị Khoa học và Công nghệ Điện lực toàn quốc lần thứ 3. giản trong #ó hiệu suất của mỗi vụ. Không cần phải nói, rất cần những chính sách về việc tạo ra tài phần tử #ược cải tiến 10% và chánh với chi phí thấp #ể giải quyết sự thay #ổi toàn bộ hệ thống. VƯỢt QUA cÁc RÀo cẢn: cÁc chIẾn LƯỢc VÀ chÍnh SÁch MARK DIESENDORF GS.TS ĐH New South Wales, Sydney, Asutralia Kỹ sư, CV cao cấp Lê Hải Sơn chuyển ngữ TIẾP THEO KỲ 2: CÁC RÀO CẢN ĐỐI VỚI HIỆU SUẤT kê ra những #ề xuất về chính NĂNG LƯỢNG S sách cụ thể #ể khuyến khích uy nghĩ chiến lược về tiết kiệm năng lượng bắt #ầu với EE, chúng ta hãy xem xét các sự thừa nhận rằng các tổ chức cà chính sách năng lượng chiến lược #ại cương sau #ây #ể hiện hữu #ang thiên vị về việc cung cấp năng lượng, cho khắc phục các rào chắn thiên vị dù có tiềm năng lớn ngắn hạn về việc giảm nhu cầu năng này: sự suy nghĩ có hệ thống, lượng không cần thiết. Cũng có một sự thiên vị, không chỉ giới sự thay #ổi căn bản toàn bộ hạn trong ngành năng lượng, về phía thực hiện những cải tiến nhỏ hệ thống, các công ty dịch vụ ở bên lề. Đối diện với cuộc khủng hoảng khí hậu thì #iều này là năng lượng và sự giảm hiệu ứng một việc làm hoàn toàn không thỏa #áng. Vì vậy, trước khi liệt dội lại. 2 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 3
  4. CÁC CÔNG TY DỊCH VỤ nằm trong các ngành thương mới 5 sao #ể thay thế một tủ các luật lệ, chính sách khuyến hóa thạch sang máy nước -Các chính phủ cũng có thể NĂNG LƯỢNG mại và kinh tế công nghiệp là lạnh cũ 2 sao)? Bình quân, nếu khích và chính sách làm chán nóng năng lượng mặt trời và ban hành các chính sách khuyến nơi dễ thực hiện nhất và có lợi không có các chính sách về nản của chính phủ #óng các bơm nhiệt #iện (electric heat khích các ESCO mở rộng phạm Các công ty dịch vụ năng vai trò quan trọng trong việc pump). Các giải pháp khác là vi kinh doanh #ến các khu dân lượng (Energy Service Compa- nhuận cao nhất. Các ESCO trợ EE của chính phủ, chúng ta sẽ giúp các hộ gia #ình cá nhân #ã trông #ợi rằng người ta sẽ tiêu nuôi EE. Thậm chí như thế cũng các chương trình bảo vệ thời cư và doanh nghiệp nhỏ và cho ny) viết tắt là ESCO, #ôi khi còn cần một danh mục #ầu tư #a tiết xấu, trong #ó các chính phủ các cải tiến khó khăn hơn về EE #ược gọi là “các nhà thầu hiệu gắng sức #ể thành công do các tiền với cùng tỷ lệ với tỷ lệ năng chi phí giao dịch cao và gần #ây, lượng của tổng sản phẩm quốc dạng về các chính sách #ể tháo #ảm nhận công tác làm cho trong công nghiệp. quả năng lượng (energy perfor- bỏ các rào cản này. Các chính nhà ở của các hộ có thu nhập mance contractors) là những giá năng lượng thấp. Tuy nhiên, nội (GDP), #iển hình là 8-10% - Toàn bộ các thiết bị và quá các chi phí giao dịch cho các hộ trong các nước công nghiệp sách sau #ây của các chính phủ thấp trở nên hiệu quả năng doanh nghiệp bán dịch vụ năng trình công nghiệp mới phải #áp gia #ình có thể #ược giảm bằng sẽ thiết lập khuôn khổ hành lượng hơn. lượng thay vì bán một dạng năng hóa. Cơ quan IEA giả #ịnh con ứng các tiêu chuẩn EE bắt buộc. cách coi một số lớn các hộ gia #ộng cho các doanh nghiệp và lượng cụ thể. Với sư trợ giúp của số này là 9% trong Kịch bản Thế - Cần phải có các quy #ịnh - Cần có các chính sách khu- #ình như một #ơn vị duy nhất, công chúng: một ESCO, các hộ tiêu thụ năng giới Hiệu quả của họ. Đây là bắt buộc về các tiêu chuẩn #ánh yến khích của chính phủ #ể khu- lượng nào muốn làm cho nhà ở, thu thập các dữ liệu căn bản từ một hiệu ứng dội lại khá bé. - Điều cần thiết là #ặt ra các giá năng lượng, dán nhãn năng yến khích việc sớm chấm dứt sử văn phòng và nhà xưởng của các hóa #ơn tiền #iện và khí #ốt mục tiêu và một chiến lược #ể lượng và hiệu quả năng lượng Độ cao của hiệu ứng dội lại dụng các thiết bị và quá trình mình có tính hiệu quả hơn về và rồi áp dụng một gói các biện #ạt #ược các mục tiêu #ó. Ví dụ #ối với tất cả các trang cụ và có thể #ược giảm thêm bởi các công nghiệp không hiệu quả về năng lượng (energy- efficient) pháp chi phí thấp. Phương pháp Liên minh Châu Âu (EU) có một thiết bị dùng năng lượng. chính sách của chính phủ #ể năng lượng. không cần phải làm hợp #ồng này có thể #ược thực hiện bởi mục tiêu là giảm năng lượng sơ khuyến khích EE qua các quy -Ngoài ra, chính phủ có thể - Nên thiết lập các tiêu chuẩn riêng với các nhà cung cấp, Sở quản lý nhà ở thuộc chính cấp 20% vào năm 2020 so sánh #ịnh bắt buộc về tiêu chuẩn áp #ặt lệ phí bổ sung vào do- EE bắt buộc, cao hơn các tiêu các nhà thầu lắp #ặt #ể lắp #ặt quyền cho các nhà ở công vụ và với các kế hoạch. Tổ chức này hiệu quả năng lượng, kiểm toán anh số của các trang cụ hiệu chuẩn của công chúng, cho các cách nhiệt, thắp sáng hiệu quả, bằng các ESCO cho các nhà ở tư cũng #òi hỏi các nước thành năng lượng (energy audits), dán quả năng lượng vừa phải, nghĩa tòa nhà, trang cụ, thiết bị và xe máy nước nóng năng lượng mặt nhân. viên của mình xây dựng Kế nhản, áp giá cho carbon, giáo là chỉ vừa #ủ #áp ứng các tiêu có #ộng cơ #ược mua, cho thuê trời, hệ thống sưởi hiệu quả, GIẢM “HIỆU ỨNG DỘI LẠI” hoạch Hành #ộng Hiệu suất dục và thông tin (xem dưới chuẩn bắt buộc, và chuyển lợi hay thuê bởi các cơ quan hay cơ hệ thống làm mát và thiết bị Năng lượng Quốc gia (National Một rào cản khác #ối với #ây). Ngoài ra, có thể loại trừ Energy Efficiency Action Plans). nhuận thu #ược này sang tài trợ sở của chính phủ. Có như vậy thì công nghiệp. hiệu suất năng lượng là kết quả hoàn toàn hiệu ứng dội lại bằng cho việc giảm giá các trang cụ thị trường cho các sản phẩm EE ESCO là công ty một cửa sẽ của một quan niệm hẹp hòi, #ó cách cấu hình thị trường cho - Cần có các quy #ịnh bắt hiệu quả năng lượng cao. cao mới có thể #ược mở rộng. tổ chức trọn gói, với chi phí giao là khái niệm hiệu ứng dội lại (re- các dịch vụ năng lượng #ể cho buộc về #ánh giá năng lượng (energy ratings), dán nhãn năng - Cần có các văn phòng - Các kế hoạch khuyến khích dịch thấp cho các khách hàng, bound effect) #ược truyền bá thị trường này cung cấp cho các lượng và các tiêu chuẩn hiệu thông tin năng lượng ở tất cả công nghiệp hiện hữu, ví dụ các giống như là một nhà thầu cải rộng rãi bởi các nhà kinh tế tân khách hàng trọn gói EE và RE quả năng lượng cho tất ca các các thành phố và on-line #ể tỷ lệ xóa thuế và các bảo lãnh tạo nhà bếp sẽ làm cho toàn cổ #iển (neoclassical). Hiệu ứng trong #ó số tiền tiết kiệm kinh tòa nhà, mới và cũ. Nước Đan giảm các chi phí giao dịch cho vay vốn, nên #ược sửa #ổi #ể bộ nhà bếp. ESCO này nhận này nảy sinh từ tình huống rằng tế từ EE sẽ dùng #ể trả cho tất cả Mạch #ã bắt #ầu tiến trình này những người muốn làm cho nhà ủng hộ cho việc #ầu tư công ng- ra và #ánh giá các cơ hội tiết những người tiết kiệm năng hoặc hầu hết các chi phí của RE, khi Tổ chức các Quốc gia Xuất ở và doanh nghiệp của họ trở hiệp vào các sản phẩm EE. kiệm năng lượng sau #ó #ề nghị lượng thường #ạt kết quả là tiết như #ược minh họa trong Hình khẩu Dầu hỏa (OPEC) tăng gấp nên hiệu quả năng lượng hơn. - Các chính phủ nên tạo #iều một gói các công việc cải tiến kiệm #ược tiền bạc. Rồi người 1. Sau #ó sẽ xảy ra sự giảm lớn bốn lần giá dầu trong thập niên Không may, nhiều văn phòng kiện áp dụng các trái phiếu cơ sẽ #ược thanh toán qua các kết ta giả #ịnh rằng họ sẽ tiêu tiền về khí thải CO2 nhưng sẽ có rất 1970. Đan Mạch #ã bảo #ảm thông tin năng lượng hiện hữu sở hạ tầng #ể tài trợ cho các dự quả tiết kiệm năng lượng #ạt cho những sản phẩm làm gia ít hoặc không có sự tiêu tiền rằng các cải tiến EE phải có tính #ã bị #óng cửa khi các chính án EE mà số tiền này sẽ dùng #ể #ược. ESCO này bảo #ảm rằng tăng mức tiêu thụ năng lượng bổ sung cho hiệu ứng dội lại dài hạn bằng cách duy trì giá phủ #ã tập #oàn hóa hoặc tư chia sẻ chung cho các dự án EE số tiền tiết kiệm #ược sẽ bằng một lần nữa. Một trường hợp cụ này. Thật vậy, thậm chí có thể dầu cao bằng cách #ánh thuế nhân hóa các công ty công ích nhỏ, phân tán. hoặc cao hơn chi phí hàng năm thể #ã #ược quan sát thực tế là dự tính các kịch bản trong #ó nó sau khi giá dầu OPEC #ã cung cấp năng lượng. cho dự án này- thông thường là những người cho bọc cách nhiệt người ta có thể #ược thúc #ẩy - Các chính phủ nên chỉ #ạo qua một hợp #ồng có thời hạn nhà ở của họ sau #ó sẽ trông #ầu tư số tiền tiết kiệm #ược từ giảm. Năm 2012, Đan Mạch #ã - Sự căng thẳng giữa việc việc tài trợ nhiều hơn cho công 7-10 năm. Nếu số tiền tiết kiệm #ợi một mức #ộ thoải mái về một cải tiến EE vào một cải tiến #ặt mục tiêu là 100% EE (#iện, thực hiện EE và sự tăng doanh tác giáo dục kỹ thuật và hơn nữa không #úng như cam kết thì tiện nghi ấm áp cao hơn trước. EE tiếp theo. sưởi và vận tải) vào năm 2050; thu năng lượng có thể #ược giải cụ thể nhắm #ến các công nghệ ESCO sẽ trả khoản chênh lệch, Trước khi bọc cách nhiệt, họ chỉ #ây là một #ộng lực quan trọng quyết bằng cách chuyển #ổi Một loại “hiệu ứng dội lại” kiểm toán năng lượng (energy chứ không phải khách hàng trả. sưởi những phòng nào có người #ể tiếp tục gia tăng EE của quốc các công ty #iện lực từ các nhà khác, khó ngừng hơn là hiệu audits) và công nghệ EE. Để bảo #ảm số tiền tiết kiệm, #ang ở trong. Sau khi bọc cách gia này. Mặc dù các tòa nhà của cung cấp năng lượng trở thành ứng dội lại trong ngành năng quốc gia này #ã rất có hiệu quả - Kinh phí nghiên cứu và phát ESCO #ưa ra #ề nghị #ào tạo nhiệt thì họ sưởi toàn bộ căn các ESCO. Chính phủ có thể tạo lượng, là kết quả của sự tăng năng lượng so với các tòa nhà triển (research and develop- nhân viên và dịch vụ bảo trì nhà một cách liên tục. #iều kiện cho #iều này bằng trưởng kinh tế vĩ mô. Một giải ở Mỹ và Úc, mục tiêu EE ngắn ment-R&D) của chính phủ nên dài hạn. cách áp #ặt một cái nắp trên Người ta tạo ra trong tâm trí pháp căn bản là chuyển dời hạn mới nhất của quốc gia này dành ra một phần #ể #ầu tư Các ESCO ở nước Mỹ, châu lợi tức mà các công ty #iện lực một hình ảnh một trái banh cao sang một nền kinh tế trạng thái là giảm 7, 6% mức tiêu thụ năng cho EE. Âu và nước Úc #ang làm công công ích có thể kiếm #ược từ su rơi xuống #ất rồi dội lại lên ổn #ịnh. lượng sơ cấp vào năm 2020. doanh thu năng lượng. Không - Các thước #o chính thức về việc kinh doanh xuất sắc trợ #ến cùng #ộ cao ban #ầu của giúp các hộ sử dụng năng lượng nó. Tuy nhiên trên thực tế phạm CÁC CHÍNH SÁCH - Cần thiết lập một tổ chức may, #iều này #i ngược lại mô cải tiến EE nên là #o về số năng Nhiều công nghệ EE #ã chín nhằm cung cấp cho các chủ hình #ang thống trị hiện hành lượng sử dụng cho mỗi dịch lớn sử dụng năng lượng một vi của việc dội lại tùy thuộc vào chắn và rất hiệu quả về chi phí. hộ có thu nhập thấp các khoản về việc khuyến khích các thị vụ. Trên bình diện quốc gia thì cách hiệu quả hơn. Tuy nhiên số tiền này #ược #ầu tư vào các Tuy nhiên, như #ã thảo luận ở vay lãi suất thấp #ể cải tiến EE trường năng lượng. Các công ty “cường #ộ năng lượng” (ener- ngành công nghiệp này cần sản phẩm và dịch vụ nào? Loại và chuyển #ổi nhiên liệu dùng #iện lực nên #ược phép thu phí gy intensity) (nghĩa là, số năng một #ơn vị #ộc lập #ể #o lường lãng phí năng lượng (ví dụ một trên, các công nghệ #ó bị ngăn cho máy sưởi không gian và #ể trợ giúp các khách hàng tiết lượng sử dụng cho một #ơn vị và xác nhận số tiền tiết kiệm TV plasma) hay loại tiết kiệm chận bởi một số thất bại và máy nước nóng từ nhiên liệu kiệm năng lượng. GDP) không phải là một thước #ược. Các dự án này chủ yếu năng lượng (ví dụ một tủ lạnh thiên vị của thị trường. Vì vậy, 4 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 5
  5. #o thích hợp cho EE bởi vì nó cầu (the demand side) của sự luật lệ và tiêu chuẩn, tài chánh, Có thể tóm tắt những lý do chính yếu của phía không đồng tình Cũng theo Báo Thanh Niên, sẽ giảm bất cứ khi nào #ộ tăng chuyển #ổi lớn (the Great Tran- #ịnh giá, các trợ cấp cho R&D, như sau: số ngày 5/5/2017, Giám #ốc trưởng GDP lớn hơn #ộ tăng sition). Điều này bao gồm việc các khoản tiền trợ cấp và mua Trung tâm Green ID cho rằng 1. NĐT gây ô nhiễm môi trường nước làm mát thải ra từ nhà trưởng năng lượng. Như vậy thực hiện các chính sách nhằm sắm của chính phủ. Cụ thể là nó có thể cho một cảm giác giả nghiên cứu, phát triển, thể hiện cần tạo #iều kiện cho sự tăng Một #iều mà ai cũng biết: nhà máy NĐT là nguồn phát thải lớn. máy NĐT có nhiệt #ộ chênh tạo rằng EE #ang cải thiện khi và phổ biến các công nghệ EE; trưởng của các ESCO và mở lệch so với nước tự nhiên từ 7 mà trong một số trường hợp thì nhằm khuyến khích sự bảo toàn rộng phạm vi hoạt #ộng của họ Năm 2015 2020 2025 2030 - 11 #ộ C và không có loài thủy không phải vậy. năng lượng bằng cách thay #ổi #ể có tác #ộng lớn hơn trong sinh nào tồn tại. - Chính phủ cần dành kinh hành vi; và nhằm giảm nhu cầu khu vực dân cư. Tổng sản lượng #iện sản xuất Ngày 4/5/2017 tại Diễn #àn 160 265 400 572 phí cho các “lưới #iện thông dùng năng lượng với sự trợ giúp Trong khi các cải tiến bên (tỷ kWh) Năng lượng VN-2017, Giám #ốc minh” (smart grids) và “thiết bị của các lưới #iện “thông minh” lề thường là có ích, các cải tiến Tổ chức CHANGE #ã phát biểu: thông minh” (smart devices) và các thiết bị “thông minh”. Các này #ôi khi có thể #óng vai trò Sản lượng #iện than (tỷ kWh) 48,9 130 220 304 Thế giới #ang thoái vốn khỏi #ể ủng hộ việc giảm nhu cầu ích lợi của những chương trình những hoạt #ộng chệch hướng nhà máy NĐT, cứ trung bình năng lượng. Việc này nên #ược tiết kiệm năng lượng cũng bao hoặc thế chỗ mục tiêu chính với Phát thải khí CO2 (triệu tấn) 54,5 123 148 245 1 phút có 10 triệu USD #ược bổ sung bởi các hợp #ồng giữa gồm an ninh năng lượng lớn các ích lợi nhỏ bé trong khi các thoái vốn và kết luận rằng “Điện các nhà cung cấp #iện và khách hơn, bớt nghèo hơn, nhiều việc ích lợi to lớn thì #ến từ sự thay than là ngành công nghiệp phi làm tại chỗ hơn, bớt ô nhiễm Tổng lượng tro-xỉ (triệu tấn) 12 32 44 61 hàng của họ, trong #ó xác #ịnh #ổi căn bản toàn bộ hệ thống. 'ạo 'ức”. nhu cầu tối #a mà các khách không khí và nước hơn và sức Điều này thách thức các quá Bảng chất thải nhà máy NĐT Có chuyên gia #ánh giá #ó là hàng nhận. Thành phần nhu khỏe tốt hơn. trình truyền thống lâu nay của Dù các giải pháp công nghệ và thiết bị #ược áp dụng tại các nhà những thông tin mang tính suy cầu của hóa #ơn tiền #iện sẽ tỷ Hệ thống hiện tại #ang lệch các chính phủ và các doanh diễn chủ quan, thể hiện người lệ với nhu cầu tối #a ghi trong máy NĐT #ể xử lý tối ưu chất thải khí, chất thải lỏng và chất thải khỏi sự tiết kiệm năng lượng và nghiệp. cung cấp thông tin có hiểu biết Hợp #ồng, (xin xem Chương rắn nhằm bảo vệ môi trường, song không thể #ạt kết quả 100% mà thiên về phía sự cung cấp năng rất nông cạn về lĩnh vực năng 9 “Các mô hình kinh doanh Tài liệu tham khảo trước mắt chỉ thỏa mãn #ược các quy chuẩn, tiêu chuẩn #ặt ra. Dĩ lượng. Điều này thậm chí cũng lượng và trách nhiệm công dân mới cho ngành công nghiệp Book: Mark Diesendorf, “Sus- nhiên với tiến bộ khoa học công nghệ như hiện nay và trong tương #úng trong lĩnh vực rộng lớn của với nền kinh tế #ất nước. Chúng #iện”của Tài liệu tham khảo). tainable Energy Solutions for lai gần thì giải quyết ảnh hưởng xấu của NĐT một cách tuyệt #ối năng lượng bền vững (sustain- tôi không #ồng tình hoàn toàn Climate Change”, Chapter 4 không phải là không thể. Vấn #ề là phải chịu tăng vốn #ầu tư có Ngoài việc cần sự lãnh #ạo able energy). EE và RE bổ sung với phê phán #ó mà nghĩ rằng “Saving Energy”, UNSW Press khi lên #ến vài chục % so với tổng mức #ầu tư. Người ta quan ngại của các chính phủ thì còn có các cho nhau và phải #ược cùng các cơ quan hữu trách nên and Earthscan from Routledge, rằng hiện nay mới chỉ có 19 nhà máy NĐT mà vấn #ề ô nhiễm môi cơ hội cho các nhóm cộng #ồng nhau phát triển và phổ biến. Để nghiêm túc tổ chức #ánh giá 2014, University of New South trường #ã nóng bỏng dư luận như vậy, trong tương lai hàng loạt chủ #ộng mua theo từng nhóm san bằng sân chơi cho tiết kiệm #úng/sai #ể người dân hiểu Wales, Sydney, Australia. nhà máy NĐT trải dài khắp #ất nước thì mối lo càng lớn gấp bội các hàng hóa và dịch vụ EE. năng lượng thì sự tập trung về #úng bản chất của sự việc. Người dịch xin cám ơn tác giả, (năm 2015 có 19, năm 2020 có 31, năm 2025 có 47 và năm 2030 chiến lược, chính sách và sự thi KẾT LUẬN hành phải chuyển hướng từ việc GSTS Mark Diesendorf và Nhà có 52 nhà máy NĐT). II. VÌ SAO VIỆT NAM CẦN Tiềm năng ngắn hạn lớn cung cấp năng lượng sang các xuất bản NewSouth Publishing 2. Vấn Cề nguồn than cung cấp cho nhà máy NĐT PHÁT TRIỂN NHIỆT ĐIỆN nhất và nhanh nhất #ể giảm các dịch vụ năng lượng. Điều này 'ã cho phép người dịch xuất THAN Theo Quy hoạch của ngành Than, năm 2020 sản lượng than khí thải nhà kính (GHG) #ến từ bao gồm những sự thay #ổi về bản chương này. 60 - 65 triệu tấn, riêng than cho #iện #ã chiếm 67,3 triệu tấn, năm Trước hết hãy bàn về nhu việc tiết kiệm năng lượng, phía tổ chức cũng như các mục tiêu, 2030 sản lượng than 75 triệu tấn, riêng #iện cần 171 triệu tấn. Như cầu 'iện từ nay cho 'ến năm vậy #ể giải quyết than cho NĐT chỉ có cách duy nhất là nhập than 2030: Theo Quy hoạch #iện VII và #ây là vấn #ề rất #áng quan ngại. Hiện các nước mà Việt Nam – Điều chỉnh (QHĐ VII-ĐC) trong nhIệt đIện thAn #ang hướng tới #ể thương thảo là Indonesia, Nam Phi, Nga và Aus- giai #oạn 2016-2030, dự báo tralia. Nam Phi còn là ẩn số; Nga thì #ang tiếp cận; Còn than của tăng trưởng GDP bình quân là Indonesia và Australia thì phần lớn #ã có người mua và nếu ta có 7%/năm thì tốc #ộ tăng trưởng mua thì phải thông qua nước thứ ba. Một bất lợi khác về việc nhập #iện ở phương án cơ sở là VÀ đôI đIềU tRĂn tRỞ than từ Indonesia là họ dự kiến áp #ặt thuế xuất khẩu than tăng từ 10,6%; 8,5% và 7,5% tương ứng 25% lên 50%. Nguồn nhiên liệu cung cấp cho nhà máy NĐT chưa với các giai #oạn 2016-2020; #ảm bảo chắc chắn như vậy liệu có ảnh hưởng #ến an ninh năng 2021-2025 và 2026-2030. lượng quốc gia không? Để #áp ứng mục tiêu tăng 3. Những ý kiến trái chiều trưởng #iện năng như trên thì TS. TRẦN TRỌNG QUYẾT tổng công suất phát #iện phải Phó Chủ tịch thường trực Hội Điện lực miền Nam (SEEA) Báo chí gần #ây cũng nêu những ý kiến trái chiều, chưa #ược #ạt là 60.000 MW, sản lượng I.TỔNG QUAN kiểm nghiệm, phân tích #úng/sai một cách có căn cứ khoa học. Xin #iện #ạt 265 tỷ kWh trong năm nêu một vài ví dụ: 2020 và 129.500 MW, 572 tỷ rong thời gian gần đây trên phương tiện truyền thông đã xuất hiện nhiều bài báo, nhiều cuộc T hội thảo, mạn đàm đề cập đến một chủ đề rất thời sự là “Vì sao Việt Nam cần phát triển nhiệt điện than”. Cuộc tranh luận này được đông đảo các vị giáo sư, tiến sỹ và nhiều chuyên gia đầu ngành trong Có thông tin nói rằng theo nghiên cứu của Trường Đại học Har- vard (Hoa Kỳ) thì ở Việt Nam mỗi năm có 4.300 người chết yểu vì ô nhiễm do nhà máy NĐT. kWh trong năm 2030. Xin lưu ý: Năm 2016 tổng công suất #ặt của nguồn #iện trong hệ thống #iện của Việt Nam mới chỉ #ạt Báo Thanh Niên, số ngày 11/4/2017, #ưa thông tin: Uớc tính và ngoài lĩnh vực năng lượng, môi trường tham gia. Phía đồng tình thì cho đó là giải pháp tất yếu; của các Tổ chức Quốc tế mỗi kWh #iện sản xuất từ nhà máy NĐT 41.422 MW. Phía không đồng tình thì nêu đủ lý do để phản bác chủ trương xây dựng nhà máy nhiệt điện than làm tốn chi phí y tế 0,17 USD và thải ra 1 kg CO2. Cơ cấu nguồn 'iện: Nói (NĐT) tại Việt Nam. chung trên thế giới cũng như ở 6 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 7
  6. nước ta về cơ bản có 5 loại nguồn #iện: Thủy #iện, nhiệt #iện (dầu #ược xếp là giải pháp #ầu tiên sản lượng #iện thiếu hụt. Cơ cấu về công suất và #iện năng của các nguồn #iện như sau: và khí), #iện nguyên tử, #iện năng lượng tái tạo và nhiệt #iện than. nhằm #ảm bảo an ninh năng Hãy #iểm qua từng loại nguồn #iện #ang và sẽ sử dụng tại Việt lượng quốc gia. Vì vậy cơ cấu Công suất Tỷ lệ Sản lượng Tỷ lệ Nam. nguồn #iện NLTT tăng dần: TT Loại nguồn %iện %ặt (MW) (%) %iện (tỷ kwh) (%) Năm 2020: Công suất 5940MW 1.Thủy Ciện: (9,9%), sản lượng 17,225 tỷ Thuỷ #iện (lớn,vừa, thủy #iện tích kWh (6,5%). Năm 2030: Công 1 18,060 30,1 66,780 25,2 năng) suất 27.195MW (21%), sản lượng 61,204 tỷ kWh (10,7%). 2 Nhiệt %iện than 25,620 42,7 130,645 49,3 Tỷ trọng nguồn #iện sinh khối trong những năm 2020 và Nhiệt #iện khí 14,9 16,6 3 8940 43,990 2030 chiếm 1% và 2,1%. (trong #ó sử dụng LNG) (2,6) (4,0) Hiện nay ở nước ta mới #ưa Năng lượng tái tạo (t# nhỏ,gió,mặt vào vận hành khoảng 160 4 5940 9,9 17,225 6,5 trời,sinh khí) MW nguồn #iện gió, chỉ chiếm khoảng 0,38% tổng công suất 5 Điện hạt nhân 0 0 #ặt. Do suất #ầu tư cao, giá bán #iện thấp nên chưa thật sự hấp 6 Nhập khẩu #iện 1440 2,4 6,360 2,4 dẫn nhà #ầu tư. (Giá bán #iện TS. Trần Trọng Quyết báo cáo tại buổi Tọa đàm về “NHIỆT ĐIỆN THAN” ở Phú Lạc 6,8 cent/kWh, Bạc tổ chức ngày 11-12/5/2017 tại Côn Đảo- Bà Rịa Vũng Tàu Liêu 9,8 cent/kWh, trong khi Tổng cộng 60.000 100,0 265,000 100,0 #ó giá bán #iện ở một số nước Cho #ến thời #iểm này việc khai thác #ã #ạt tới giới hạn của khác khá cao như Thái Lan 20, Công suất đặt các loại nguồn điện và cơ cấu sản lượng điện năm 2020 tiềm năng kinh tế - kỹ thuật. Tại miền Bắc các dự án thủy #iện Philippines 29, Nhật Bản 30 lớn cuối cùng Lai Châu (3x400 MW), Huội Quảng (2x260 MW) #ã cent/kWh). Công suất Tỷ lệ Sản lượng Tỷ lệ TT Loại nguồn %iện #ưa vào vận hành. Tại miền Trung về cơ bản #ã giải quyết xong %ặt (MW) (%) %iện (tỷ kwh) (%) kể cả các dự án trên sông Sê San, Srepok. Tại miền Nam các bậc Về suất 'ầu tư cao, xin nêu thang trên sông Đồng Nai #ã triển khai và hoàn thành. Hướng tăng một con số 'ể tham khảo: Nhà Thuỷ #iện (lớn,vừa, thuỷ #iện tích 1 21,885 16,9 70,928 12,4 nguồn thủy #iện trong những năm tới là mở rộng các nhà máy thủy máy 'iện gió Bạc Liêu khánh năng) #iện hiện có như Thác Mơ, Đa Nhim, Ialy, Trị An, Hòa Bình và phát thành ngày 17/01/2016, tổng công suất 99,2 MW, sản lượng 2 Nhiệt #iện than 55,167 42,6 304,304 53,2 triển các nhà máy thủy #iện tích năng. Nói chung cơ cấu nguồn thủy #iện giảm dần: Năm 2020: Công suất 18.060 MW(30,1%); sản 320 triệu kWh/năm, tổng mức lượng 66,780 tỷ kWh (25,2%); Năm 2030: Công suất 21.885MW 'ầu tư 5217 tỷ 'ồng, tức 52,17 Nhiệt #iện khí 14,7 16,8 3 19,036 96,096 (16,9%); sản lượng 70.928 tỷ kWh (12,4%). tỷ 'ồng/1MW. Đến năm 2020 (trong #ó sử dụng LNG) (4,1) (3,9) tổng công suất 'iện gió 800 MW 2. Nguồn Nhiệt Ciện: và năm 2030 là 6000 MW thì 4 Năng lượng tái tạo 27,195 21,0 61,204 10,7 (i) Nhiệt 'iện dầu: Do hạn chế về nguồn cung cấp dầu (DO, FO) phải 'ầu tư tương ứng 41.736 và giá thành sản xuất #iện cao nên không #ưa vào cơ cấu nguồn tỷ 'ồng và 313.020 tỷ 'ồng, 5 Điện hạt nhân 4662 3,6 32,604 5,7 mà chỉ duy trì hai nhà máy cũ Thủ Đức, Trà Nóc. (khoảng1,8 tỷ USD và 13,6 tỷ (ii) Nhiệt 'iện khí: Khí thiên nhiên và khí hóa lỏng #ược #ánh USD). Ví thử tiến bộ khoa học công nghệ dẫn 'ến việc giảm 6 Nhập khẩu #iện 1554 1,2 6,864 1,2 giá là nguồn nhiên liệu sạch nên #ược quan tâm phát triển, tuy vậy nguồn khí thiên nhiên tại khu vực miền Đông Nam Bộ dần suy 25% suất 'ầu tư thì cũng phải giảm. Khí Lô B tại miền Tây Nam Bộ vào chậm, hiện #ang xúc tiến bỏ ra 10 tỷ USD 'ể 'ảm bảo Tổng cộng 129,500 100,0 572,000 100,0 hợp tác với nước ngoài #ể khai thác khí ở ngoài khơi miền Trung công suất 'iện gió chỉ chiếm 2,1% tổng công suất vào năm Công suất đặt các loại nguồn điện và cơ cấu sản lượng điện năm 2030 và nhập khẩu khí hóa lỏng. Công suất và sản lượng của nguồn #iện khí cũng chỉ chiếm một tỷ lệ không lón: Năm 2020: Công suất 2030. Đây là một con số không Có thông tin cho rằng nhiều nước #ang bỏ dần NĐT tại sao Việt Nam lại phát triển. Thực ra trên 8940 MW (14,9%), sản lượng 43,990 tỷ kWh (16,6%). Năm 2030: hề nhỏ 'ối với Việt Nam. thế giới NĐT vẫn chiếm xấp xỉ một nửa tổng số nguồn #iện. Có một số nước tỷ lệ này còn cao hơn và Công suất 19.036 MW ( 14,7%), sản lượng 96,096 tỷ kWh (16,8%). 5. Nguồn nhiệt Ciện than: xem như là nguồn #iện chính của họ. Ngay ở Châu Âu, trừ một số nước có nguồn thủy #iện lớn hay nguồn #iện hạt nhân dồi dào, còn #a số các nước tỷ lệ NĐT vẫn cao trong cơ cấu nguồn #iện. Cũng 3. Nguồn Ciện nguyên tử: Trên cơ sở xác #ịnh #ược cơ cần biết thêm, dự tính lượng than trên thế giới sẽ #ược khai thác, còn dùng #ược vài trăm năm nên Ngày 22/11/2016 Quốc hội #ã thông qua chủ trương dừng cấu về sản lượng #iện của các không có lý do gì #ể lãng phí nguồn vàng #en quý giá này. Bảng thống kê dưới #ây (trích từ nguồn thực hiện Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận với tông công suất loại nguồn #iện thì #ến năm Wikipedia) sẽ chứng minh #iều #ó: 4.000 MW, #óng góp 3,6% công suất và 5,7% sản lượng. 2020 chỉ #ạt 48,3% và năm 2030 giảm thêm còn 39,9%, 4. Năng lượng tái tạo: Nguồn Thế Trung Ấn Hàn nên sau khi xem xét khả năng Mỹ Australia Đức Indonexia %iện giới Quốc Độ Quốc Sủ dụng năng lượng tái tạo (NLTT) là xu thế cuả thời #ại, trong nhập khẩu #iện và lùi tiến #ộ bối cảnh các nguồn nhiên liệu hóa thạch và các nguồn khác ngày hai nhà máy #iện hạt nhân Ninh Tổng sản càng cạn kiệt và việc #ảm bảo môi trường sống trong sạch là Thuận, Quyết #ịnh phê duyệt 100,0 99,8 99,6 100,0 100,0 98,5 99,9 100,0 lượng yêu cầu rất cao. NLTT chủ yếu là nguồn #iện gió, #iện mặt trời, QHĐ VII- ĐC #ã lựa chọn nguồn #iện sinh khối và các thủy #iện nhỏ. Giải pháp tăng nguồn NLTT NĐT #ể bù #ắp công suất và 8 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 9
  7. LỰA CHỌN CHỐNG SÉT OXID KIM LOẠI Nguồn Thế Trung Ấn Hàn Mỹ Australia Đức Indonexia %iện giới Quốc Độ Quốc TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN (PHầN 1) Nhiệt #iện 41,2 79,0 43,3 67,9 68,6 45,1 44,4 43,2 than Nhiệt #iện 21,9 1,8 24,2 10,3 19,7 13,9 20,3 22,3 khí PGS. TS. NGUYỄN HỮU PHÚC Nhiệt #iện Trường ĐH Bách Khoa – ĐH Quốc Gia TP. HCM 3,9 0,2 0,9 1,2 1,6 1,1 23,2 3,2 dầu Thủy #iện 15,6 14,8 7,4 12,4 6,6 2,9 6,8 0,9 1. GIỚI THIỆU Hàng năm trên lưới #iện trung áp/ cao áp #ã Điện hạt 11,7 1,8 19,0 3,2 0 17,9 0 29,8 xảy ra nhiều sự cố do sét, một trong các nguyên nhân nhân dẫn #ến tình trạng này là do việc lựa chọn chống sét (CS) bảo vệ cho các thiết bị trạm và Điện tái tạo 4,2 2,2 4,8 5,0 3,5 17,6 5,2 0,6 #ường dây trung áp/cao áp chưa phù hợp. CS là Tỷ lệ % các nguồn sản xuất điện năng của thế giới và của một số quốc gia năm 2011 phần tử bảo vệ quá #iện áp (do xung sét hay do xung #óng cắt) trên lưới #iện. Hình 1cho thấy #ặc tính của CS (quan hệ của III. KẾT LUẬN rất cao và trong tương lai chắc chắn sẽ tốt hơn nhiều. Than #ược #iện áp theo thời gian) trong mối tương quan với Qua những phần trình bày trên xử lý ngay từ khi mới nhập vào kho của nhà máy. Các hệ thống lọc #iện áp trên hệ thống khi có CS và không có CS, #ây có thể rút ra kết luận là #ể bụi, lọc khí ngày càng hoàn chỉnh gần tới giới hạn 100%. Loại lò cũng như #iện áp chịu #ựng của thiết bị cần bảo bù #ắp sự thiếu hụt công suất thông số siêu tới hạn, quá siêu tới hạn (#ang nghiên cứu lò hơi quá vệ, và là quan hệ giữa giá trị quá #iện áp (tính và sản lượng trong vòng 15 siêu tới hạn tiên tiến), lò hơi tầng sôi sẽ kéo dài thời gian #ốt kiệt theo #ơn vị tương #ối, 1 #vt# = √2UHT/ √3, UHTlà năm tới, chỉ có một giải pháp than #ang áp dụng rộng rãi. Hình 1. Quan hệ (quá) điện áp (đơn vị tương đối, 1 đvtđ=√2UHT/ #iện áp pha-pha của hệ thống) theo thời gian xảy duy nhất là phát triển NĐT. Có Cũng cần ghi nhận thông tin là Tập #oàn Điện lực Việt Nam #ã √3) theo thời gian ra (quá) #iện áp (từ µs cho #ến lâu dài). Đường thể 40-50 năm nữa bức tranh có kế hoạch cải tạo các nhà máy NĐT cũ #ể #ảm bảo tốt nhất có nét chấm là #iện áp trên hệ thống khi có lắp #ặt 2. CÁC BƯỚC LỰA CHỌN CS năng lượng sẽ khác, nhưng với thể về môi trường: Phả lại (600 MW) chi phí cải tạo 1347 tỷ; Hải CS, từ phải qua là khu vực #iện áp #ịnh mức hệ Nhằm #ảm bảo việc lựa chọn loại CS phù hợp Việt Nam hiện nay #ó là con Phòng (1.200 MW) - 1570 tỷ; Quảng Ninh (1.200 MW) - 1740 tỷ ; thống (làm việc lâu dài) ở 1 #vt#, kế #ến là khu bảo vệ cho các #ường dây và trạm biến áp ở các #ường duy nhất. Tuy nhiên #ể Uông Bí (600 MW) -1314 tỷ. Nếu như hai nhà máy NĐT #ầu tiên của vực quá #iện áp tạm thời (ví dụ do sự cố chạm cấp #iện áp khác nhau, việc lựa chọn CS cần dựa NĐT tiếp tục giữ vai trò chủ Vĩnh Tân và Duyên Hải áp dụng loại lò hơi truyền thống thì các nhà #ất, xảy ra trong thời gian tính bằng giây), sau #ó theo các tiêu chí sau: lực trong việc #ảm bảo an ninh máy NĐT tiếp sau sẽ sử dụng loại lò hơi siêu tới hạn, giảm tối #a là khu vực quá #iện áp với mặt sóng chậm (#ặc - Điện áp làm việc liên tục cực #ại của hệ thống năng lượng quốc gia và #ể phát ảnh hưởng xấu #ến môi trường. trưng cho xung #óng cắt, xảy ra trong thời gian và của CS triển bền vững thì cần triển khai Chúng ta %ang sống trong thời %ại mà biến %ổi khí hậu tính bằng milli-giây). Khu vực quá #iện áp với - Khả năng chịu #ựng quá #iện áp tạm thời (giá trị #ồng bộ hàng loạt giải pháp. là một trong những vấn %ề nóng bỏng nhất %ang %ược thế mặt sóng nhanh nằm sát bên trái của trục ngang #iện áp, thời gian) của CS Trước hết phải #ảm bảo môi giới quan tâm. NĐT nếu phát triển mà không quan tâm tương ứng với xung sét, xảy ra trong thời gian - Điện áp phóng #iện (#iện áp dư) của CS khi có trường trong sạch bằng cách %úng mức %ến ảnh hưởng xấu %ến môi trường là %iều rất nhanh, khoảng µs. Đường xanh lá cây biểu xung dòng phóng qua #ầu tư công nghệ hiện #ại. Có không thể chấp nhận. An ninh năng lượng quốc gia và môi diễn cho khả năng #iện áp chịu #ựng của CS, bao - Khả năng hấp thụ năng lượng của CS chủ trương, cơ chế, chính sách trường trong sạch cần phải tuyệt %ối %ảm bảo trong quá gồm 2 phần:nét #ứt tương ứng với khu vực #iện - Phối hợp với cách #iện của các thiết bị cần #ược #ể thu hồi, tái chế, sử dụng tối trình hiện %ại hóa %ất nước. áp #ịnh mức hệ thống và khu vực quá #iện áp ở bảo vệ #a các chất thải xỉ than, tro bay. tần số 50 Hz, trong khi nét liền tương ứng với khu Đồng thời cần có giải pháp hữu (Tóm lược bài BÁO CÁO tại cuộc toạ 'àm về NHIỆT ĐIỆN THAN - Chiều dài #ường rò phóng #iện vực quá #iện áp với mặt sóng chậm và khu vực hiệu #áp ứng kịp thời, #ầy #ủ ngày 11-12 /5/2017, tại Côn Đảo – Bà Rịa – Vũng Tàu do EVN SPC quá #iện áp với mặt sóng nhanh. Kế #ến, #ường 3.ĐIỆN ÁP LÀM VIỆC LIÊN TỤC CỰC ĐẠI nguồn than cho NĐT. và SEEA tổ chức) màu xanh biển biểu diễn cho khả năng #iện áp TÀI LIỆU THAM KHẢO: chịu #ựng của thiết bị cần bảo vệ (ví dụ máy biến (Maximum Continuous Operating Voltage- Từ những thông tin và các áp lực). Cuối cùng, #ường màu #ỏ là giá trị #iện MCOV) của hệ thống (MCOVHT) có ý nghĩa quan số liệu có nguồn gốc xuất xứ 1) Tạp chí Năng lương Việt Nam Số 142 (tháng 3/2017). áp có thể #ạt #ến trên hệ thống, nếu không sử trọng, vì trong #iều kiện làm việc bình thường, #ảm bảo tính chính xác #ược 2) Tài liệu hội thảo “Công nghệ nhiệt 'iện than” tổ chức ngày dụng CS. Việc lựa chọn CS phù hợp sẽ bảo #ảm các #ĩa MOV phi tuyến bên trong CS MOV phải nêu ở phần trên, có thể khẳng 3/3/2017 tại T. HCM. bảo vệ an toàn cho thiết bị cần bảo vệ, cũng liên tục chịu #ựng #iện áp của hệ thống. Vì thế, #ịnh chiến lược phát triển NĐT 3) Quy hoạch 'iện VII- Điều chỉnh (QHĐ VII – ĐC). như cho chính CS trong các #iều kiện làm việc #iều kiện #ầu tiên mà CS MOV phải thỏa mãn là ở Việt Nam trong tương lai gần 4) Quyết 'ịnh của Thủ tướng Chính phủ về Năng lượng tái tạo 'ến khác nhau. giá trị Điện Áp Làm Việc Liên Tục Cực Đại của là #úng #ắn và duy nhất. Vấn năm 2030,tầm nhìn 2050. CS (MCOVCS, theo IEEE C62.22- 2009 hay Uc, theo #ề còn lại là phải phát triển NĐT Phần 1 của bài báo sẽ trình bày các bước cần tiêu chuẩn IEC 60099-4 2009-05) của CS phải lớn với CÔNG NGHỆ SẠCH. 5) Tài liệu Hội nghị kỹ thuật lưới 'iện Năm 2017. thiết khi lựa chọn CS. Trong Phần 2 sẽ là các ví dụ hơn giá trị MCOVHT (giá trị pha) lớn nhất của hệ Ngày nay công nghệ xử lý 6)Thông tin về than, Số 4: “Than sạch“ là lời nói dối. áp dụng, cũng như các vấn 'ề bảo vệ quá 'iện áp thống:Uc> MCOVHT. môi trường NĐT #ã #ạt trình #ộ 7) Báo Thanh niên Số ra ngày 11/4/2017. cho lưới phân phối ngầm. 10 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 11
  8. Theo tiêu chuẩn trên, IEC 60099-4 #ề nghị Bảng 1cho giá trị Uc nhỏ nhất của CS trên các lưới #iệnở #iện (discharge voltage, theo IEEE) hay #iện áp dư Hệ thống 3 pha trung cấp #iện áp khác nhau. (residual voltage, theo IEC) theo các giá trị dòng tính không nối #ất và hệ 1.73 Bảng 1. Giá trị Uc của CS #ề nghị theo IEC 60099-4 xung khác nhau. Bảng 3cho thấy #ặc tính bảo thống #ấu tam giác vệ một CS MOV cấp phân phốiởdòng phóng #ịnh mức 10 kA, với các giá trị #ỉnh của #iện áp phóng Các CS MOV không khe hở chỉ có thể tồn #iện mặt sóng (Steep Current Residual Volt- tại,trước khi bị hư hỏng do nhiệt, trong khoảng age (kV peak) 10 kA), cũng như#iện áp phóng thời gian nhất #ịnh khi có xuất hiện #iện áp trên #iện ở các mức dòng dòng xungsét tiêu chuẩn mức giá trị MCOV của CS. Vì vậy giá trị quá #iện 8x 20(Lightning Impulse Residual Voltage áp mà CS có thể chịu #ựng sẽ phụ thuộc vào thời (kV Crest) 8/20 µs Current Wave)khác nhau gian diễn ra quá #iện áp. Hình 2 cho thấy quan 1.5, 3, 5, 10, 20, 40 kA và #iện áp phóng #iện ở hệ thời gian – giá trị quá #iện áp của các CS MOV, các mức dòng dòng xung 'óng cắttiêu chuẩn 30x với giá trị quá #iện áp tính bằng #ơn vị tương #ối 60(Switching Impulse Residual Voltage (kV trên cơ sở Uc của CS (UTOVHT/Uc). Như vậy, dựa Crest) 30/60 Current Wave) khác nhau 125 trên Hình 2 có thể xác #ịnh giá trị Uc của CS khi A, 500 A.Bảng 4 là #ặc tính bảo vệ của một CS biết #ược thời gian dài nhất mà sự cố có thể #ược MOV cấp trung gian. loại trừ. UT OV/ Uc Thời gian xảy ra quá điện áp TOV 4.KHẢ NĂNG CHỊU QUÁ ĐIỆN ÁP TẠM khi máy cắt bảo vệ làm việc. Do #iện áp lớn nhất THỜI trong #iều kiệnvận hành trên hệ thống UmaxHTcó (Temporary OverVoltage- TOV) thể là 110% U#mHT , khi #ó UTOVHT sẽ là 15.9 x 1.1= 17.5 kV. Đối với lưới #iện 35 kV trung tính nối #ất Trong #iều kiện vận hành có thể xuất hiện các qua tổng trở Z, giá trị TOVHT sẽ là (35/√3)x 1.73x quá #iện áp do nhiều nguyên nhân khác nhau, 1.1 =38.5 kV. Hình 2. Quan hệ thời gian – giá trị quá điện áp của CS, ở tình trạng có thử nghiệm trước (prior duty) hay không thử nghiệm (no prior trong #ó thường gặp nhất là quá #iện áp tần số duty), với chu trình các xung đóng cắt theo tiêu chuẩn công nghiệp 50 Hz trên các pha còn lại khi có Bảng 2. Hệ số quá 'iện áp một pha bị chạm #ất. Khi #ó các CS phải chịu Hệ số quá %iện áp #ựng giá trị quá #iện áp tạm thời này cho #ến khi (quá #iện áp trên 2 5. CÁC ĐẶC TÍNH BẢO VỆ VÀ ĐIỆN ÁP Nhận xét là ở cùng giá trị kA của xung dòng, rơle bảo vệ hoặc máy cắt tác #ộng.Bảng 2 cho Hệ thống pha còn lại, khi 1 pha biết các hệ số quá 'iện áp (Coefficient of Ground- chạm #ất) PHÓNG ĐIỆN CỦA CS #iện áp phóng #iện sẽ thay #ổi theo tốc #ộ tăng ing- COG)là tỉ số giữa #iện áp pha- #ất trên 2 pha (Arrester Protective Characteristics, Discharge của xung dòng. Thường #iện áp phóng #iện sẽ còn lại (khi có 1 pha chạm #ất) và #iện áp pha-#ất Hệ thống 3 pha 4 dây Voltages) tăng/giảm theo tốc #ộ tăng/ giảm của xung dòng. (khi không có chạm #ất), cho các lưới #iện có sơ 1.25 Ở cùng giá trị xung dòng phóng, #iện áp phóng trung tính nối #ất lặp lại Hệ thống #iện thường chịu tác #ộng trực tiếp #ồ trung tính nối #ất khác nhau. #iện sẽ từ 8- 12% lớn hơn khi dòng #ạt #ến giá trị của xung sét gây ra quá #iện áp, vì thế cần quan #ỉnh trong 1 µs, so với #iện áp dư của trường hợp Ví dụ theo Bảng 2 với lưới #iện 22kV trung Hệ thống 3 pha trung tâm #ặc biệt #ến vấn #ề phối hợp cách #iện giữa 1.4 dòng phóng tiêu chuẩn 8x 20 µs. Ngược lại, #iện tính nối #ất lặp lại, giá trị quá #iện áp tạm thời tính nối #ất các CS và các thiết bị trên lưới cần #ược bảo vệ áp phóng #iện sẽ từ 2- 4% nhỏ hơn, khi dòng #ạt của hệ thống UTOVHT sẽ là (22/√3) x 1.25= 15.9 máy biến áp, cáp ngầm… #ến giá trị #ỉnh chậm hơn trong 30 µs tới 60 µs, kV, chính là quá #iện áp mà CS phải chịu #ựng Hệ thống 3 pha trung Các tài liệu kĩ thuật của CS thường trình bày 1.73 so với #iện áp dư của trường hợp dòng phóng trong suốt thời gian sự cố chạm #ất 1 pha, trước tính nối #ất qua tổng trở dạng bảng, cho biết quan hệ giữa #iện áp phóng tiêu chuẩn 8x 20 µs. 12 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 13
  9. Đối với CS cấp #iện áp cao hơn sử dụng trên Bảng 6.Cấp hấp thu năng lượng CS theo lưới truyền tải, dòng #ịnh mức 10 kA và 20 kA %iện áp hệ thống UHT là phổ biến. Sự khác biệt chính giữa 2 loại CS 10 kA và 20 kA là ở cấp hấp thu năng lượng (line Cấp hấp thu năng lượng CS UHT / kV discharge class). Đối với CS 10 kA cấp hấp thu năng lượng là từ cấp 1 #ến cấp 3, trong khi #ối 1 ≤245 với CS 20 kA cấp hấp thu năng lượng từ cấp4 #ến cấp5. Tương ứng, tuy cùng có giá trị #ịnh mức 2 ≤300 dòng phóng 10 kA, các CS 10 kA có cấp hấp thu 3 ≤ 420 năng lượng khác nhau sẽ có #ặc tính làm việc rất khác nhau. 4 ≤ 550 7. CẤP HẤP THỤ NĂNG LƯỢNG CỦA CS 5 ≤ 800 (LINE DISCHARGE CLASS- LD) Bảng 7.Đường kính %ĩa MOV theo cấp hấp Theo IEC 60099-4,CS có 5 cấp hấp thu năng thu năng lượng lượngtăng dần: cấp1 #ến cấp5, #ặc trưng cho Cấp hấp thu khả năng hấp thu/ xả năng lượng (energy han- Đường kính #ĩa MOV, mm năng lượng CS ling capability) khi CS phải chịu các dòng phóng xung #óng cắt (switching type surges) trên lưới 50 1 và 2 Bảng3 . Đặc tính bảo vệ CS cấp phân phối 10 kA #iện áp cao. Bảng 5cho thấy cấp hấp thu năng 60 2 và 3 lượng CS từ 1-5 và xung dòng #óng cắt thử ng- 6. DÒNG PHÓNG ĐỊNH MỨC IN CỦA CS (NOMINAL DISCHARGE CURRENT) hiệm theoIEC 60099-4.Cấphấp thu năng lượng 70 3 và 4 Đối với CS cấp phân phối, dòng phóng #ịnh mức (Nominal Discharge Current) 5 kA và 10 kA là phổ này không là cố #ịnh, mà phụ thuộc vào mức bảo biến. Về tiêu chuẩn thử nghiệm, CS 5 kA #ược thử nghiệm với 2 xung dòng cao 65 kA, trước #ó CS #ã 80 4 và 5 vệ của CS (protective level), cụ thể vào #iện áp #ược thử nghiệm với 20 xung dòng sét #ịnh mức 5 kA. Đối với CS 10 kA #ược phóng #iện (#iện áp dư) Ures ở giá trị dòng xung 100 (hay 2x 70 song song) 5 Bảng 4. Đặc tính bảo vệ CS cấp trung gian 10 kA nhỏ hơn, cho trong Bảng 5. Bảng 6 là cấp hấp thu năng lượng CS theo #iện áp hệ thống UHT. 8. PHỐI HỢP CÁCH ĐIỆN(INSULATION COORDINATION) Hình 3 là quan hệ suất hấp thu năng lượng kJ/kV (specific energyhandling capability) theo tỉ Phối hợp cách #iện là quá trình so sánh #iện số của Điện áp phóng #iện (ở xung dòng #óng áp chịu #ựng của thiết bị (cần bảo vệ) với #ặc tính cắt)/ Ur của CS. Hình 3 cho thấy ở #iện áp phóng bảo vệ của CS.Các #ặc tính bảo vệ của CS (Hình 4, #iện càng lớn, năng lượng hấp thu bởi CS sẽ #ường cong dưới) cần #ược so sánh với mức cách càng giảm,vì khi%ó năng lượng do lưới #iện xả #iện cơ bản (Basic Insulation Level – BIL) của thiết qua CS sẽ giảm. Vì thế, các %ĩa MOV với suất bị cần #ược bảo vệ (Hình 4, #ường cong trên) #ể hấp thu năng lượng nhất #ịnh có thể sẽ có cấp tính ra #ược các biên hạn bảo vệ (Margin of Pro- hấp thu năng lượng khác nhau, tùy vào #iện áp tection – MP). Có 3 biên hạn bảo vệ MP1, MP2, phóng #iện. Ví dụ, theo nét chấm #ỏ trên Hình MP3 lần lượt tương ứng với 3 dạng sóng xung: 3, #ĩa MOV với suất hấp thu năng lượng 2 kJ/ xung mặt sóng rất dốc (steep front wave), xung kV sẽ #ược #ịnh mức ở cấp hấp thu năng lượng sét tiêu chuẩn (standard lightning impulse wave) 2, ở tỉ số #iện áp Ures/Ur= 2. Tuy vậy, cũng #ĩa và xung 'óng cắt tiêu chuẩn (standard switching MOV này sẽ #ược #ịnh mức ở cấp hấp thu năng impulse wave) với biểu thức tính toán như sau. lượng 3, nếu ở tỉ số #iện áp Ures/Ur= 2.35. Trong MP1= - 1 MP2= – 1 MP3= – 1 khi #ó, muốn #ược #ịnh mức ở cấp hấp thu năng lượng 3, mà vẫn ở tỉ số #iện áp Ures/Ur= 2, #ĩa MOV phải có suất hấp thu năng lượng cao hơn, 3 kJ/kV (nét chấm xanh biển trên Hình3), #iều này cũng có nghĩa khi #ó #ĩa MOV phải có #ường kính lớn hơn (Bảng 7). Bảng 5.Cấp hấp thu năng lượng CS và xung dòng %óng cắt thử nghiệm IEC 60099-4 Xung dòng Cấp hấp thu năng lượng CS thử nghiệm với 2 xung dòng cao 100 kA, trước kA có thể #ược sử dụng ở những khu vực có mức %óng cắt A #ó CS #ã #ược thử nghiệm với 20 xung dòng dòng sét thấp, thực tế hiện nay CS 10 kA là phổ sét #ịnh mức 10 kA. Với CS MOV cấp phân phối 20 kA, LD-cấp 4 và 5 500 và 2000 biến vì chênh lệch giá cả giữa 2 loại CS 5 kA và thường có #ường kính #ĩa MOV trong khoảng 10 kA không nhiều, mặt khác việc sử dụng thống 30- 45 mm. CS 10 kA phải có #ường kính #ĩa 10 kA, LD-cấp 3 250 và 1000 nhất một loại CS trên toàn bộ lưới #iện phân phối, MOV lớn hơn CS 5 kA vì phải chịu ứng suất năng về mặt kinh tế sẽ có lợi hơn. Hình 3. Quan hệ suất hấp thu năng lượng kJ/kV theo tỉ số Điện lượng xung dòng thử nghiệm cao hơn. Tuy CS 5 10 kA, LD-cấp 1 và 2 125 và 500 áp phóng điện (ở xung dòng đóng cắt)/ Ur của CS 14 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 15
  10. Với: * Thời Gian Mặt Sóng Bảng 8. Giá trị kV/m chiều dài dây dẫn của CS với các thời gian Trong thực tế các mặt sóng khác nhau CWW = Mức #iện áp chịu #ựng của thiết bị #ối với sóng bị cắt ngọn (Chopped Wave Withstand of Equipment) sóng xung thường có Thời gian FOW = Mức bảo vệ (#ối với) #iện áp phóng #iện mặt sóng (Front of Wave thời gian mặt sóng nhỏ 5 kA 10 kA 20 kA 40 kA 65 kA mặt sóng Protective Level) hơn sóng tiêu chuẩn (kV/m) (kV/m) (kV/m) (kV/m) (kV/m) (µs) 8/20 µs (#ược dùng #ể BIL = Mức cách #iện cơ bản của thiết bị #ối với xung sét (Basic Lightning #o giá trị #iện áp phóng 0.1 65.62 131.23 262.47 524.93 853.02 Impulse Insulation Level) #iện của CS). Ứng với 0.5 13.12 26.25 52.49 104.99 170.60 DV = Điện áp phóng #iện của CS (Discharge Voltage) thời gian mặt sóng nhỏ hơn, #iện áp phóng #iện 1 6.56 13.12 26.25 52.49 85.30 LPL = Mức bảo vệ (#ối với) xung sét (Lightning Protective Level) tăng lên. Giá trị #iện áp SPL = Mức bảo vệ (#ối với) xung #óng cắt (Switching Protective Level) phóng #iện của CS MOV 2 3.28 6.56 13.12 26.25 42.65 BSL = Mức cách #iện cơ bản của thiết bị (#ối với) xung #óng cắt (Basic #ối với xung sét có mặt 4 1.64 3.28 6.56 13.12 21.32 Switching Impulse Insulation Level) sóng 1 µs, khoảng 10% lớn hơn của xung có 8 0.82 1.64 3.28 6.56 10.66 mặt sóng 8 µs. 10 0.65 1.31 2.62 5.25 8.53 Đối với lưới phân phối thường chỉ xác #ịnh biên hạn bảo vệ tại hai #iểm * Chiều Dài Dây Nối Tra theo Bảng 3. Đặc tính bảo vệ CS cấp phân phối 10 kA, #iện khác nhau, MP1 và MP2 (Hình 4) là #ủ, và không cần xét #ến MP3 do trên Của CS áp phóng #iện LPL của CS ở dòng xung sét 20 kA là 34.9 kV. Điện lưới #iện phân phối (ở trung áp) năng lượng #ược tích trữ và xả ra có giá Điện áp #ặt trên áp cảm ứng trên dây nối L(di/dt) sẽ là (1.33µH/m).(1.5 m).(20 kA)/ TÀI LIỆU THAM KHẢO trị không lớn. 1) Siemens Metal-Oxide Surge cách #iện của thiết bị (1µs)= 40 kV. cần #ược bảo vệ là tổng Arresters inHigh-Voltage Power Biên hạn bảo vệ MP2 (với LPL nhân thêm cho hệ số 1.1, nhằm Theo IEEE C62.22-1991, các biên hạn bảo vệ MP1 và MP2 tối thiểu phải của #iện áp phóng #iện SystemsFundamentals;Volker tăng hệ số bảo vệ an toàn cho thiết bị): là 20% và MP3 là 15%. Tuy nhiên qua kinh nghiệm trong vấn #ề bảo vệ quá trên CS cộng cho #iện Hinrichsen;3rd edition; www. áp rơi trên dây nối từ quá sát với mức tối thiểu 20% theo tiêu chuẩn IEEE C62.22- siemens.com/energy/arrester #iện áp, một biên hạnbảo vệ cao hơn 50% thường #ược coi là cần thiết. CS #ến dây pha và #ất. 2009, do #ó mức bảo vệ an toàn cho thiết bị sẽ không cao. 2) Electrical Distribution System Cũng theo ANSI, CWW có giá trị 1.15 BIL #ối với cách #iện rắn vật liệu vô cơ, dầu cách #iện hay không khí. Một trong các yếu tố Nếu chiều dài dây nối #ến CS giảm còn là 0.5 m, biên hạn MP2 Protection – Cooper Power Sys- làm giảm biên hạn bảo sẽ tăng thành 83.8 %, mức bảo vệ an toàn cho thiết bị sẽ #ược cải tems, Edition 2005 Chú ý rằng các giá trị Điện áp phóng #iện và Mức cách #iện cơ bản BIL vệ là chiều dài dây nối thiện rõ rệt. 3) Arrester Manual – Cooper không hoàn toàn là cố #ịnh và suy giảm theo thời gian vận hành thiết bị, CS. Khi có xung sét #iện vì thế biên hạn bảo vệ thực tế sẽ bị giảm xuống. Ngoài ra, các yếu tố sau * Sự lão hóa của cách %iện Power Systems, March 1995 áp cảm ứng trên dây nối ảnh hưởng #ến biên hạn bảo vệ: sẽ là Vdây nối= L (di/ 4) 4.IEEE Std C62.11™-2005 - BIL 95 Thời gian mặt sóng của xung sét (Lightning Rise Time) dt), với giá trị #iện cảm MP2 = -1 = -1 = 21% IEEE Standard For Metal-Oxide dây nối L khoảng 1.33 Surge Arresters for AC Power Chiều dài dây nối của CS LPT X 1.1+ Ldi/dt 34.9 x 1.1 + 40 Circuits (> 1 kV) µH/m. Bảng 8 cho các Sự lão hóa của cách #iện, ảnh hưởng #ến giá trị BIL giá trị kV/m chiều dài 5) 5.IEEE Std C62.22™-2009 - dây dẫn cho các sóng Với quá trình sử dụng, dưới tác dụng của nhiệt cũng như các tải IEEE Guide for the Application Of có thời gian mặt sóng ngắn, giá trị BIL của các thiết bị sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, một Metal-Oxide Surge Arresters For khác nhau. Như thế, #ối số các nghiên cứu cho thấy mức cách #iện #iện môi giảm chỉ còn Alternating-Current Systems với các sóng xung có 50% giá trị #ịnh mức. 6) 6.IEEE Std C62.82.1™-2010- Sóng có mặt sóng dốc mặt sóng rất dốc (cũng 9. CHIỀU DÀI ĐƯỜNG RÒ PHÓNG ĐIỆN(CREEPAGE IEEE Standard for Insulation Mức điện áp chịu đựng của là trường hợp của #a DISTANCE) Coordination - Definitions, Prin- thiết bị đối với sóng bị cắt ngọn số các xung sét có thời ciples, and Rules Chiều dài 'ường rò phóng 'iện làkhoảng cách giữa 2 cực của CS gian mặt sóng khoảng Mức cách điện cơ bản của thiết bị đối µs) chiều dài dây nối có men theo bề mặt các tai sứ (#ường màu #ỏ trên Hình 5). Cần xác 7) 7.IEC 60099-4, Surge Arrest- với xung sét BIL ảnh hưởng lớn #ến biên #ịnh chiều dài #ường rò này mm/kV (UmHT= #iện áp pha- pha cực ers – Part 4: Metal-Oxide Surge Mức cách điện cơ bản của hạn bảo vệ, do vậy chiều #ại của hệ thống) #ặc biệt ở các khu vực có mức #ộ ô nhiễm cao. Arresters Without Gaps for AC thiết bị được bảo vệ đối với dài dây nối #ến CS phải IEC 60815 qui #ịnh 4 cấp #ộ ô nhiễm và chiều dài (mm/kV) tương Systems, Edition 2.2 2009-05 xung đóng cắt BSL ứng của CS như trong Bảng 9. càng ngắn càng tốt. 8) 8. Eaton- Cooper Power Sys- tems Surge Arresters Catalog Ví dụ sau cho thấy mức giảm của biên hạn Suất chiều dài %ường rò phóng %iện Data CA235029 EN; Ultrasil Mức ô nhiễm Mức bảo vệ mặt Mức bảo vệ của CS bảo vệ do ảnh hưởng mm/kV (UmHT) Polymer-Housed Varistar Surge sóng FOW đối với xung đóng cắt SPL Điện áp phóng của dây nối. Arresters 5 kA and 10 kA Class điện ở dòng 1 - Nhẹ 16 1 IEC 60099-4 for MV Systems xung sét LPL Thiết bị cần bảo vệ to 36 KV 2 - Trung Bình 20 là Máy Biến áp có BIL 95 9) 9.Siemens High-Voltage Surge kV, CS MOV không khe 3 - Nặng 25 Arresters Product Guide Hình 4. Phối hợp cách điện: so sánh điện áp chịu đựng của thiết bị với đặc tính bảo vệ CS hở có #iện áp #ịnh mức 10 kV, Chiều dài dây nối 4 - Rất ô nhiễm 31 10) 10.ABB High Voltage Surge #ến CS là 1.5 m, Xung Hình 5.Chiều dài đường rò phóng điện Arresters Buyer´s Guide sét 20 kA, 1x 50 µs. 16 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 17
  11. hành viên. trường giám sát và #iều khiển cho vận CÁC HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TÍCH HỢP hành viên. Lớp này trực tiếp nhận lệnh của người vận hành thông qua bảng #iều khiển (Control Pan- el) hoặc các lệnh thông qua giao diện người-máy TRẠM BIẾN ÁP CAO ÁP HMI (Human Machine Interface). Trung tâm #iều khiển #ược #ặt ngay tại TBA (trạm có người trực) hay #ặt cách xa TBA (trạm không người trực). Đối với trạm không người trực, việc #iều khiển #ược ThS. ĐINH LÊ DUY NGHĨA thực hiện qua hệ thống “Thu thập dữ liệu và #iều Công ty ATS. khiển xa” SCADA (Supervisory Control And Data TS. PHẠM ĐÌNH ANH KHÔI Acquisition) hoặc “Trung tâm vận hành và #iều Trường ĐH Bách Khoa – ĐH Quốc Gia TP.HCM khiển xa” OCC (Operations Control Center). t Như vậy, các lớp trong cấu trúc của HTĐK TBA TÓM TẮT phối hợp với nhau #ể thực hiện các chức năng r ạ m biến áp cao áp (TBA) với #iện áp các mạch #iện cao áp cũng như #óng cắt các thiết #o lường, giám sát, liên #ộng, bảo vệ và #iều kh- vận hành danh #ịnh cao nhất từ 110 kV bị trong #iều kiện vận hành bình thường hay khi iển tại chỗ cũng như #iều khiển từ xa các thiết bị Hình 3. Bảng giám sát trong HTĐK truyền thống trở lên là một phần tử rất quan trọng xảy ra sự cố. trong TBA. trong hệ thống truyền tải và phân phối Liên #ộng #iều khiển và phối hợp bảo vệ #ược Tùy theo các giai #oạn phát triển của công thực hiện bằng các rơle trung gian thông qua cáp #iện. Bên trong các TBA, hệ thống #iều nghệ hoặc theo yêu cầu mức #ầu tư mà HTĐK khiển (HTĐK) #óng vai trò là bộ não chỉ huy mọi #iều khiển và các tiếp #iểm trạng thái. Chức năng TBA về cơ bản có thể #ược chia thành hai kiểu: #iều khiển từ xa của hệ thống này từ trung tâm hoạt #ộng với chức năng #iều khiển vận hành, “truyền thống” (thủ công) và “tích hợp” (#iều kh- giám sát và bảo vệ các thiết bị chính trong TBA SCADA thực hiện thông qua các thiết bị #ầu cuối iển bằng máy tính). Dựa vào công nghệ và các RTU (Remote Terminal Unit) gồm các rơle trung một cách an toàn và chính xác. Theo thời gian tiêu chuẩn #ược áp dụng, HTĐK tích hợp còn có và sự phát triển của công nghệ, HTĐK TBA #ã có gian và các bộ chuyển #ổi tín hiệu tương tự/số thể #ược chia nhỏ thành hai cấu hình, gồm hệ (analog/digial). Sơ #ồ cấu trúc tổng thể HTĐK những bước phát triển khác nhau. Đầu tiên là hệ thống không theo tiêu chuẩn IEC 61850 (tạm gọi thống #iều khiển thủ công với các thiết bị bảo vệ truyền thống giới thiệu ở hình 4 [2]. “thế hệ thứ nhất” trong bài viết này) và theo tiêu rơle kiểu #iện cơ với chức năng bảo vệ #ộc lập. chuẩn IEC 61850 (tạm gọi “thế hệ thứ hai”). Cùng với sự phát triển của kỹ thuật #iện tử, máy tính và truyền thông, các hệ thống #iều khiển tích II. HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TRẠM BIẾN ÁP hợp TBA sử dụng hệ thống máy tính và rơle số KIỂU TRUYỀN THỐNG #ã #ược thiết kế và #ưa vào vận hành giúp tăng #ộ tin cậy, an toàn và là bước #ầu cho tự #ộng Đây là HTĐK ra #ời sớm nhất cùng với sự hóa TBA. Công nghệ mới nhất hiện nay #ược xuất hiện của các TBA. HTĐK này #áp ứng ở áp dụng trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam mức #ộ cơ bản các chức năng #iều khiển, giám chính là HTĐK tích hợp TBA #áp ứng tiêu chuẩn sát và bảo vệ thông qua các mạch #iện lôgic IEC 61850. Bài viết tổng hợp các chức năng và #ơn giản và vận hành #ộc lập. Đặc #iểm về thiết cấu trúc của các HTĐK TBA từ trước #ến nay. bị của HTĐK truyền thống là sử dụng các công nghệ #ơn giản như #ồng hồ #o lường chỉ thị I. GIỚI THIỆU bằng kim, rơle kiểu #iện cơ, ô #èn cảnh báo #ể Hình 1. Cấu trúc hệ thống điều khiển trạm biến áp [1 giám sát và nút nhấn (khóa vặn) #ể #iều khiển, Hệ thống #iều khiển (HTĐK) là thành phần ví dụ minh họa theo các hình 2 và 3. không thể thiếu trong TBA; hệ thống #ược lắp #ặt nhằm #iều khiển, giám sát và bảo vệ các thiết Lớp thiết bị #iều khiển - bảo vệ: lớp này gồm Hình 4. Cấu trúc HTĐK truyền thống [2] bị chính (máy biến áp, #ường dây, thanh cái, …) các thiết bị sử dụng các tín hiệu từ “lớp tương tác với thiết bị nhất thứ” nhằm tính toán bảo vệ, HTĐK truyền thống có ưu #iểm là #ơn giản, dễ giúp cho trạm biến áp và cả hệ thống truyền tải, thiết kế và lắp #ặt, chi phí #ầu tư thấp, người vận phân phối vận hành tin cậy theo #úng yêu cầu kỹ giám sát hay nhận lệnh #ể #iều khiển các thiết bị nhất thứ trong TBA. Ngoài chức năng nhận lệnh hành dễ sử dụng và có khả năng tự bảo trì. Tuy thuật. HTĐK TBA có thể có quy mô lớn hay nhỏ, nhiên, hệ thống cũng bộc lộ nhiều nhược #iểm tương ứng với các loại TBA có chức năng khác #iều khiển, các thiết bị trong lớp này còn có thể tự nhận biết các bất thường hay sự cố #ể ra lệnh như có nhiều thiết bị và cáp tín hiệu dẫn #ến tăng nhau như truyền tải, trung gian hay phân phối. khả năng xảy ra sự cố trong mạch nhị thứ, khả Tuy nhiên, về cấu trúc tổng thể, HTĐK TBA có cô lập thiết bị #ang có sự cố. Thiết bị lớp này còn làm chức năng liên #ộng #iều khiển cho từng năng tự #ộng hóa thấp và #ộ chính xác không thể chia ra thành ba lớp: lớp tương tác với thiết cao do thực hiện thủ công, khả năng nhầm lẫn bị nhất thứ, lớp thiết bị #iều khiển - bảo vệ và lớp ngăn lộ (Bay) thông qua bộ #iều khiển mức ngăn BCU (Bay Control Unit) hoặc liên #ộng #iều khiển trong thao tác lớn, thời gian xử lý sự cố kéo dài trung tâm #iều khiển, giới thiệu như hình 1 [1]. do phụ thuộc và trình #ộ của người vận hành và và bảo vệ cho toàn trạm. Hiện nay, tất cả các chức Lớp tương tác với thiết bị nhất thứ: gồm các năng nêu trên có thể #ược tích hợp trong một cuối cùng là khó nâng cấp và mở rộng. thiết bị có chức năng biến #ổi các tín hiệu ở #iện thiết bị #iện tử thông minh duy nhất IED (Intel- Với sự phát triển về quy mô và #ộ phức tạp áp cao (VT - Voltage Transformer) và dòng #iện legent Electronic Device). cũng như yêu cầu về nâng cao chất lượng và #ộ lớn (CT - Current Transformer) thành các dạng tín tin cậy trong hệ thống #iện, HTĐK TBA truyền hiệu phù hợp #ể #ưa vào thiết bị #iều khiển - bảo Lớp trung tâm #iều khiển: lớp này sử dụng hệ thống máy tính hoặc các bộ thu thập dữ liệu #ể thống #ã dần #ược thay thế bằng các HTĐK tích vệ. Thiết bị lớp này còn có thể trực tiếp thực hiện Hình 2. Bảng điều khiển (trái) và đo lường (phải) trong HTĐK hợp. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn có thể #ược các thao tác #iều khiển nhằm cô lập hoặc kết nối tạo môi trường giám sát và #iều khiển cho vận truyền thống 18 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 19
  12. áp dụng cho các trạm khách thuật số) vốn sử dụng các bộ vi xử lý #iện toán, bộ nhớ dữ liệu và thuật toán tốc #ộ cao, bộ nhớ lớn tích hợp trong liên quan trong mạng TCP/IP. Hình 7 giới thiệu hàng nhỏ với yêu cầu tự #ộng các chuẩn giao tiếp truyền dữ liệu công nghiệp như Modbus, DNP các thiết bị #iện tử thông minh IED là cơ sở #ể áp minh họa cách bố trí thiết bị IED và mương cáp hóa không cao và mức #ầu tư (truyền nối tiếp tốc #ộ thấp). dụng tiêu chuẩn IEC 61850 vào các HTĐK tích #iều khiển trong HTĐKTH thể hệ thứ hai. thấp. Sự ra #ời của truyền thông hợp TBA. tốc #ộ cao với giao thức TCP/ HTĐK này có nhiều ưu #iểm so với HTĐK truyền thống như giảm các thao tác thủ công, từ #ó, nâng cao #ộ tin cậy và khả năng Tiêu chuẩn IEC 61850 là tiêu chuẩn quốc tế áp IP (Transmission Control Proto- dụng trong HTĐK TBA nhằm mục #ích #ạt #ược col / Internet Protocol) và các vi tự #ộng trong vận hành TBA. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn còn có nhiều nhược #iểm, ví dụ như vẫn liên #ộng #iều khiển và phối hợp sự thống nhất trong cấu trúc dữ liệu, ngôn ngữ xử lý thuật toán tốc #ộ cao, bộ lập trình và giao thức truyền thông trong trạm nhớ lớn tích hợp trong các thiết bảo vệ qua cáp nhị thứ và rơle trung gian, sử dụng các tủ RTU và thiết bị lập trình lôgic PLC (Programable Logic Control) #ể thực hiện biến áp giữa các thiết bị IED từ nhiều nhà sản xuất bị #iện tử thông minh IED là cơ khác nhau trên toàn thế giới [3]. sở #ể áp dụng tiêu chuẩn IEC các lệnh #iều khiển từ máy tính hay từ xa. Việc sử dụng giao diện 61850 vào các HTĐK tích hợp HMI thay thế cho các bảng #iều khiển sẽ giúp cho việc mở rộng Thiết bị #iện tử thông minh IED chính là #ối TBA. thêm ngăn lộ cũng như khả năng quản lý hệ thống #iều khiển tượng cơ sở #ể áp dụng tiêu chuẩn IEC 61850 #ơn giản hơn. Dữ liệu vận hành thu thập về hệ thống máy tính có trước khi phát triển lên quy mô cấp trạm và hệ Tiêu chuẩn IEC 61850 là tiêu thể dùng #ể tính toán và lưu trữ tự #ộng, tuy nhiên, các giao thức thống. Thiết bị IED #ược #ịnh nghĩa là thiết bị Hình 7. Bố trí tủ #iều khiển bảo vệ mức ngăn (trái) và chuẩn quốc tế áp dụng trong truyền dữ liệu chủ yếu là các giao thức tốc #ộ thấp theo kiểu “hỏi/ #iện tử thông minh có khả năng chuyển #ổi dạng mương cáp với ít cáp #iều khiển (phải) HTĐK TBA nhằm mục #ích #ạt #áp” với máy tính ở chế #ộ master thu thập dữ liệu lần lượt từ các tín hiệu (tương tự/số) các giá trị #o lường, bảo vệ #ược sự thống nhất trong cấu thiết bị ở chế #ộ slave nên chưa #áp ứng #ược quá trình tự #ộng và #iều khiển, ... và có khả năng truyền thông nối Trong hình 7, thiết bị IED lắp trong tủ #iều trúc dữ liệu, ngôn ngữ lập trình hóa hoàn toàn với dữ liệu thời gian thực. Cấu trúc HTĐKTH thế hệ tiếp với thiết bị IED khác. Mở rộng khái niệm trên, khiển bảo vệ #ược #ặt gần các thiết bị nhất thứ sẽ và giao thức truyền thông trong thứ nhất #ược giới thiệu minh họa ở hình 5. thiết bị IED #áp ứng tiêu chuẩn IEC 61850 phải thu thập các dữ liệu thiết bị tại ngăn và truyền #i trạm biến áp giữa các thiết bị có khả năng giao tiếp qua giao thức TCP/IP, có bằng mạng cáp quang vào trung tâm #iều khiển; IED từ nhiều nhà sản xuất khác cấu trúc dữ liệu và phần mềm theo tiêu chuẩn IEC #iều này làm giảm #áng kể số lượng cáp #iều kh- nhau trên toàn thế giới [3]. 61850. Hình 6 giới thiệu minh họa cấu trúc iển, dẫn #ến giảm các sự cố trong mạch nhị thứ. Thiết bị #iện tử thông minh một thiết bị IED cơ bản. Thiết bị IED còn có thể #ảm nhiệm nhiều chức IED chính là #ối tượng cơ sở #ể năng bảo vệ cùng lúc khi sử dụng các mạch #o áp dụng tiêu chuẩn IEC 61850 lường có #ộ chính xác cao, tốc #ộ tính toán thuật trước khi phát triển lên quy mô toán cực nhanh giúp cho quá trình bảo vệ có #ộ cấp trạm và hệ thống. Thiết bị tin cậy cao và có thể phối hợp #ược nhiều chức IED #ược #ịnh nghĩa là thiết bị năng phức tạp. #iện tử thông minh có khả năng Cấu trúc tổng thể của một HTĐKTH thế hệ chuyển #ổi dạng tín hiệu (tương thứ hai #ược giới thiệu ở hình 8 [2]. tự/số) các giá trị #o lường, bảo vệ và #iều khiển, ... và có khả năng truyền thông nối tiếp với Hình 6. Cấu trúc cơ bản một thiết bị IED thiết bị IED khác. Mở rộng khái Hệ thống #iều khiển tích hợp thế hệ thứ hai niệm trên, thiết bị IED #áp ứng #ược xây dựng trên cơ sở các thiết bị IED #áp tiêu chuẩn IEC 61850 phải có ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn IEC 61850 và hệ khả năng giao tiếp qua giao thống máy tính truyền thông tốc #ộ cao TCP/IP. thức TCP/IP, có cấu trúc dữ liệu HTĐKTH thế hệ thứ hai thể hiện nhiều ưu #iểm và phần mềm theo tiêu chuẩn vượt trội so với hai HTĐK trước như khả năng tự IEC 61850. Hình 6 giới thiệu #ộng hóa hoàn toàn với tốc #ộ cao, truyền thông minh họa cấu trúc một thiết bị dữ liệu thời gian thực và các chức năng #iều kh- IED cơ bản. Hình 5. Cấu trúc HTĐK tích hợp thế hệ thứ nhất iển, giám sát và bảo vệ #ược tích hợp vào một III. HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN HTĐKTH thế hệ thứ nhất gần như không #ược thiết kế và lắp thiết bị IED duy nhất cho từng ngăn. TÍCH HỢP TRẠM BIẾN ÁP #ặt trong các TBA tại Việt Nam, chỉ xuất hiện trong TBA của nhà Quá trình #iều khiển của HTĐKTH thế hệ thứ KHÔNG THEO TIỀU CHUẨN máy thủy #iện do nước ngoài lắp #ặt (Đa Nhim) hoặc sau khi #ược hai giống với HTĐKTH thế hệ thứ nhất ở chỗ: IEC 61850 nâng cấp từ các HTĐK truyền thống (thay thế các thiết bị #iện cơ giao diện HMI nhận lệnh #iều khiển, tuy nhiên, Hệ thống #iều khiển tích hợp bằng các thiết bị kỹ thuật số và các tủ #iều khiển PLC). Một số TBA với cơ sở dữ liệu thu thập #ầy #ủ, nhanh chóng Hình 8. Cấu trúc HTĐKTH thế hệ thứ hai [2] (HTĐKTH) thế hệ thứ nhất #ược sử dụng chức năng thiết kế giao diện HMI của thiết bị RTU kiểu mới và truyền với tốc #ộ #ến Giga bit/giây giúp cho hình thành dựa trên cơ sở một #ể nâng cấp HTĐK truyền thống sang HTĐKTH thế hệ thứ nhất. quá trình #iều khiển nhanh, có thể tính toán và Trong hình 8, mạng TCP/IP nội bộ trong trạm hệ thống máy tính kết nối với vận hành tự #ộng trong thời gian thực. biến áp LAN (Local Area Network) với các thiết bị Hệ thống #iều khiển này còn tương #ối #ơn giản trong thiết kế, hỗ trợ như switch, router giúp liên kết các thiết bị các thiết bị #iện tử trong TBA lắp #ặt và vận hành nên phù hợp với các trạm nhỏ với yêu cầu tự Tiêu chuẩn IEC 61850 #ịnh nghĩa các dịch #ể thu thập dữ liệu nhằm giám IED với nhau và với hệ thống máy tính thu thập #ộng hóa thấp và mức #ầu tư vừa phải. vụ (service) giao tiếp #ồng cấp (peer-to-peer) giữa sát, bảo vệ và #iều khiển. Hệ dữ liệu. Đường truyền giữa TBA với các trung tâm các thiết bị IED #ã giúp loại bỏ cáp liên #ộng #iều thống này xuất hiện ở #ầu thế IV. HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TÍCH HỢP TRẠM BIẾN ÁP khiển và rơle trung gian phối hợp bảo vệ trong SCADA #ược thực hiện theo giao thức IEC 60870- kỷ 20 cùng với sự phát triển của THEO TIÊU CHUẨN IEC 61850. TBA. Theo #ó, các thiết bị IED sẽ gửi tín hiệu liên 5-101/104 giống như hai HTĐK #ã nêu ở trên. kỹ thuật máy tính và các loại Tuy nhiên, với sự phát triển của kỹ thuật truyền Sự ra #ời của truyền thông tốc #ộ cao với giao thức TCP/IP #ộng và phối hợp bảo vệ trên #ường truyền tốc rơle số (rơle #iện tử và rơle kỹ tin và giao thức TCP/IP, việc kết nối giữa TBA và (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) và các vi xử lý #ộ cao gần như ngay lập tức #ến các thiết bị IED trung tâm SCADA có thể #ược thực hiện trên 20 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 21
  13. “mạng diện rộng” WAN (Wire Area Network) với tốc #ộ cao và #ược bảo mật bằng các thiết bị mã hóa VI. KẾT LUẬN (Fire Wall) minh họa ở hình 9. Bài viết #ã giới thiệu tổng quan ba kiểu hệ thống #iều khiển trạm biến áp cao áp cùng với các phân tích về #ặc #iểm cơ bản, ưu nhược #iểm và khả năng ứng dụng của từng hệ thống #iều khiển. Theo #ó, #ể #áp ứng yêu cầu tự #ộng hóa hoàn toàn ít nhất trong phạm vi TBA cũng như #ể nâng cao chất lượng và #ộ tin cậy trong truyền tải và phân phối #iện thì HTĐKTH TBA theo tiêu chuẩn IEC 61850 chính là lựa chọn duy nhất và là tiêu chuẩn #ược Tập #oàn Điện lực Việt Nam áp dụng cho các dự án TBA xây dựng mới từ năm 2002 #ến nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO: 1) Alstom, Agile Digital Subtations 2.0 Handbook, 2015 2) Tập 'oàn Điện lực Việt Nam, Quy 'ịnh về HTĐK trong TBA 500 kV, 220 kV và 110 kV trong Tập 'oàn Điện lực Việt Nam, 2016 3) Standard IEC 61850, Communication networks and systems for power utility automation, 2013 Bảng 1. So sánh các hệ thống Ciều khiển trạm biến áp Chức Năng Truyền thống Không %áp ứng IEC 61860 Đáp ứng ICE 61850 Tự #ộng cập nhật thông số vận Ghi nhận thông số vận Tự #ộng cập nhật và lưu Đo lường hành, lưu và tính toán thời gian thực hành bằng tay thông số vận hành Giám sát bằng bảng #èn Cảnh báo bằng máy tính, có thể lưu Cảnh báo bằng máy tính, có cảnh báo và chuông còi, cảnh báo trong máy tính hay tại thiết Giám sát thể lưu cảnh báo trong máy lưu cảnh báo bằng tay bị tính Bảo vệ bằng rơle nhiều chức Bảo vệ bằng rơle nhiều chức năng Bảo vệ bằng rơle #ơn năng có cổng truyền thông có thể phối hợp bảo vệ trực tiếp với Bảo vệ giản, chức năng riêng biệt nhưng không thể phối hợp nhau qua cổng truyền thông theo bảo vệ qua cổng truyền tiêu chuẩn IEC 61850 thông Liên #ộng qua mạng truyền thông Liên #ộng bằng tiếp #iểm Liên #ộng bằng tiếp #iểm giữa các ngăn lộ và toàn trạm, có thể trạng thái và dây dẫn trạng thái và dây dẫn trong tự tính toán liên #ộng mềm không Hình 9. Cấu trúc mạng WAN liên lạc giữa các TBA và trung tâm điều khiển trong hệ Liên Động trong mạch mạch nhị thứ, có thể tính qua hệ thống máy tính, tự #ộng báo thống điện nhị thứ toán liên #ộng mềm trên máy và lưu tính và thông báo lỗi thao tác lỗi lôgic Như vậy, HTĐKTH thế hệ thứ hai thể hiện nhiều ưu #iểm vượt trội so với HTĐKTH thế hệ thứ nhất như cắt giảm cáp #iều khiển và bảo vệ, thu thập và xử lý dữ liệu thời gian thực, tốc #ộ tính toán #iều Điều khiển thủ công từ Điều khiển bằng máy tính hoặc tự Điều khiển tại Điều khiển bằng máy tính từ #ộng #iều khiển khiển nhanh chóng và tin cậy, tự #ộng hóa diện rộng trong toàn hệ thống #iện. Tuy nhiên, khó khăn phòng #iều khiển hay tại trạm phòng #iều khiển lớn nhất khi xây dựng HTĐKTH thế hệ thứ hai chính là chi phí #ầu tư cao cho các loại thiết bị như thiết bị thiết bị IED, thiết bị hỗ trợ trong mạng TCP/IP và các thiết bị nhất thứ có khả năng #ược #iều khiển bằng #ộng cơ hoàn toàn. Ngoài ra, #ội ngũ vận hành cần phải #ược #ào tạo sao cho có #ủ trình #ộ kỹ Điều khiển Điều khiển SCADA qua Điều khiển SCADA qua RTU Điều khiển qua mạng WAN thông thuật #ể vận hành và bảo trì hệ thống #iều khiển này. Giá thành vừa phải, công nghệ #ơn giản SCADA RTU qua máy tính Gateway Giá thành cao, công nghệ phức tạp V. SO SÁNH CÁC HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN TRẠM BIẾN ÁP Giá thành #ầu tư thấp, Giá thành vừa phải, công Giá thành cao, công nghệ Đầu tư Bảng 1 so sánh các chức năng #o lường, giám sát, bảo vệ, liên #ộng, #iều khiển và mức #ầu tư của #ơn giản nghệ #ơn giản phức tạp ba HTĐK TBA #ã giới thiệu #ể tổng quát hóa các #ặc #iểm chức năng của các hệ thống này.. 22 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 23
  14. “Lưu ý cần có một ít khoảng HỆ THỐNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI trống giữa các tấm pin #ể thoát nhiệt” KHÔNG NỐI LƯỚI Bước 2: Bộ Ciều khiển sạc pin năng lượng mặt trời THỰC TIỄN ỨNG DỤNG Lựa chọn bộ #iều khiển Outpack Power System #ã qua sử dụng, #ược mua trên Ebay hoặc Amazon. CHO HỆ THỐNG MÁY LẠNH GIA ĐÌNH ThS.TRẦN THẾ DU Ban Quản lý Đầu tư – EVN SPC T r ong khi các nguồn năng lượng truyền thống như than #á, dầu mỏ #ang dần cạn và nguồn cung không ổn #ịnh, nhiều nguồn năng lượng #ang #ược tính #ến và #ặc biệt là nguồn năng lượng mặt trời. Hiện nay với sự phát triển nhanh chóng về công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật, #iện năng lượng mặt trời không còn là nguồn #iện “xa xỉ” #ối với người tiêu dùng Việt Nam. Do nằm trong những nước có giải phân bổ ánh nắng mặt trời nhiều nhất trong năm trên bản #ồ bức xạ mặt trời của thế giới, nên Việt Nam có tiềm năng rất lớn về năng lượng mặt trời. Một câu hỏi thú vị #ặt ra cho ứng dụng của #iện năng lượng mặt trời là làm cách nào #ể làm mát trong khi thực tế ánh nắng mặt trời là dạng năng lượng gia nhiệt. Làm cách nào sử dụng năng lượng mặt trời một cách hiệu quả trong trong hệ thống #iện lạnh gia #ình ? Đây là ứng dụng #ược nhiều Hình 2: Thiết kế một sợi hệ thống điện NLMT cho gia đình (tiêu chuẩn) người quan tâm do tỉ lệ tiêu thụ của máy lạnh và tủ lạnh chiếm từ 70% #ến 80% tổng tiêu thụ #iện của 1 gia #ình. Hình 2: Thiết kế một sợi hệ thống #iện NLMT cho gia #ình (tiêu Trước khi #i vào thực tế triển khai áp dụng, việc lắp #ặt và triển khai hệ thống nói trên cần lưu ý chuẩn) các #iểm sau: - Đa số các hệ thống năng lượng mặt trời áp dụng trong gia #ình là dạng hệ thống không nối lưới. Thực tế áp dụng cho hệ thống máy lạnh gia #ình #ược triển khai Do #ó, chi phí cho việc triển khai hệ thống này thường sẽ #ắt hơn so với hệ thống #iện năng lượng theo 6 bước như sau: mặt trời nối lưới. Bước 1: Lựa chọn và lắp Cặt bảng pin năng lượng mặt trời. - Việc triển khai lắp #ặt phải tuân thủ các quy #ịnh của Nhà nước về an toàn #iện. Máy lạnh là một trong những thiết bị tiêu thụ #iện năng nhiều Sơ #ồ nguyên lý cho hệ thống nói trên như sau: nhất trong gia #ình. Điện năng tiêu thụ #ược sử dụng #ể làm mát các phòng. Nguyên tắc nhất quán trong sử dụng bảng pin năng Hình 4: Hệ thống điều khiển pin sạc Thiết kế một sợi cho hệ lượng mặt trời #ó là “càng lớn càng tốt”. thống năng lượng mặt trời Thực nghiệm triển khai áp dụng 8 tấm pin năng lượng mặt trời, trong gia #ình #ược thể Hệ thống này có thể dùng mỗi tấm 225W, 4 tấm nối tiếp song song với 4 tấm còn lại. hiện trong hình 2 với #ầy #ể sạc cho hệ thống pin tích Các tấm pin #ược lắp trên mái #ể thu năng lượng từ ánh nắng trữ #ến 60V DC có thể lập #ủ thiết bị cơ bản trong mặt trời với hệ thống ray và khung nguyên bản của nhà sản xuất. trình #ược. một căn nhà kể cả hệ thống rờ le bảo vệ. Trong sơ #ồ này, hệ thống máy lạnh chỉ là 1 phần trong hệ thống của toàn bộ căn nhà. Tuy nhiên, việc triển khai thực tế chỉ áp dụng cho máy lạnh inverter do kinh phí còn hạn chế. Hình 1: Sơ đồ nguyên lý Hình 3:lựa chọn và lắp pin NLMT 24 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 25
  15. Bước 3: Hệ thống Pin tích trữ các bước sóng sin #ược chuyển Kết luận: Hệ thống pin #ược lựa chọn sử dụng vật liệu LifePO4 – 16 bộ hóa sao cho giống như các bước - Hệ thống năng lượng mặt trời kết nối song song như hình – #ạt #iện áp 25.6V. sóng sin tiêu chuẩn mà các thiết không nối lưới cho máy lạnh bị #iện gia dụng của chúng ta vận hành ổn #ịnh và an toàn. muốn. Chúng có thể #ược sử Tuy nhiên, chi phí #ầu tư cao dụng #ể cấp nguồn cho bất kỳ do phải #ầu tư hệ thống pin tích loại thiết bị AC từ một nguồn #iện. Chi phí #ầu tư pin chiếm DC, bao gồm TV, máy tính, trò từ 40% #ến 60% tổng chi phí. chơi video, radio và stereos. - Thiết bị quan trọng nhất Mặc dù những máy biến tần của hệ thống chính là biến tần biến #ổi #iện theo kiểu dạng có #ầu ra #iện áp AC hình sin thức ấy, nhưng về mặt kỹ thuật, chuẩn. dòng #iện xoay chiều - không giống hoàn toàn như dòng #iện - Hệ thống NLMT nối lưới sẽ xoay chiều trong sinh hoạt giảm chi phí #ầu tư #áng kể do hằng ngày tại nhà của chúng không cần trang bị hệ thống pin ta – chúng biến #ổi theo một tích trữ. Tuy nhiên, #ối với hệ biểu #ồ hình sin có các bước thống nối lưới, bộ chuyển #ổi tự sóng #ều và nhiều hơn thế nữa. Việc lựa chọn sử dụng biến #iện #ộng giữa hai nguồn NLMT và Nói chung, các thiết bị #iện gia áp trong trường hợp này là #ể #iện lưới cần #ược lắp #ặt. Song dụng lớn như lò sưởi, #èn sợi giảm chi phí #ầu tư. Thực tế, có song #ó, cần có rơ le bảo vệ #ốt, tủ lạnh…cũng không quá thể sử dụng inverter có #iện áp phù và hợp tuân thủ Quy chuẩn Pin sử dụng vật liệu LifePO4 sử dụng trong hệ thống pin nạp quốc gia về an toàn #iện. thường #ược sử dụng #ể thay thế cho hệ thống pin sử dụng acid “quan tâm” #ến việc nguồn 240V AC #ầu ra nếu chi phí #ầu chì (thường có thời gian sử dụng thấp). Pin LifePO4 25.6volt #ược năng lượng mà mình nhận có tư cho phép. Bên cạnh #ó, CB - Mặc dù chi phí #ầu tư còn sử dụng như là nguồn tích #iện lí tưởng cho hệ thống năng lượng biểu #ồ hay bước sóng hình gì, 100 amp #ược lắp #ặt #ể bảo vệ cao, tuy nhiên về lâu dài, hệ mặt trời không nối lưới. ra sao, mà thứ chúng quan tâm cho hệ thống pin tích #iện. thống NLMT cho gia #ình có nhất chính là năng lượng: có thể tiết kiệm #áng kể chi phí Bên cạnh #ó, LifePO4 là vật liệu không phát nổ, phát cháy, một nguồn năng lượng #ủ lớn, Bước 6: Tận hưởng hệ thống sử dụng #iện và thân thiện với không #ộc hại #ối với môi trường và cho công suất gấp 4 lần loại mạnh và liên tục. Khi #ó, cho lạnh thân thiện môi trường môi trường. pin truyền thống. Việc sử dụng loại vật liệu này #ược khuyến khích dù dòng #iện xay chiều có #ồ Hệ thống máy lạnh hoạt cho hệ thống #iều khiển trung tâm lắp #ặt trong các hộ gia #ình. #ộng trơn tru và bình thường TÀI LIỆU THAM KHẢO: thị hình sóng vuông #i chăng Tủy thuộc vào giá trị #ầu tư mà ta có thể lựa chọn nhiều loại pin nữa thì cũng chẳng ảnh hưởng với #ộ ổn #ịnh cao. Vào ban 1) Gary L. Hawkins, Ph.D., khác nhau. Kinh nghiệm cho thấy #ối với hệ thống NLMT không gì. Mặt khác, các thiết bị #iện tử #êm, hệ thống trên vận hành SOLAR POWER 101 THE BASICS nối lưới, giá thành của hệ thống pin tích trữ năng lượng chiếm cũng nhận #ược “làn sóng sin” #ược khoảng 4 tiếng từ 0 giờ OF SOLAR ENERGY, University of khoảng 40 – 60% tổng giá trị #ầu tư cho hệ thống. mạnh mẽ, #ầy ắp năng lượng #ến 4 giờ sáng. Georgia – Tifton Agent Training Trong việc lựa chọn #ầu tư vật liệu sử dụng trong hệ thống pin #ược chuyển hóa liên tục hơn. 29 May 2013. Hệ thống tự chuyển #ổi sang năng lượng mặt trời, LifePO4, máy lạnh inverter và #èn Led #ược Cũng chính vì lý do này mà #iện lưới nên #ược lắp #ặt thêm 2) Carolyn Roos, Ph.D, the Wash- các chuyên gia khuyến khích sử dụng nhiều nhất. một số người sử dụng loại máy trong trường hợp muốn sử dụng ington State University Exten- biến tần hai mốt hay máy biến máy lạnh liên tục vào ban #êm sion Energy Program. Prepared Với thực tế lựa chọn kết nối trực tiếp với inverter (bộ chuyển #ổi) tần lưỡng chiều (birectional in- hoặc các ngày ít nắng. by Energy Trust of Oregon, Inc. của hệ thống NLMT. Do #ó, #iện áp nạp thả nổi (floating voltage) verters), loại máy mà có thể vừa in 2005. sẽ không ảnh hưởng #ến hệ thống pin. Trong trường hợp hệ thống Tổng quan kết nối của hệ pin sử dụng #ược thiết kế như là hệ thống dự phòng (standby), hoạt #ộng #ộc lập với lưới #iện 3) California Energy Commis- thống như sau: chúng ta sẽ phải sử dụng hệ thống nạp 2 bước: floating và boost. lại vừa có khả năng hòa vào sion, Sacramento, CA, www.en- lưới #iện (mặc dù không phải ergy.ca.gov. Bước 4: Lựa chọn Máy lạnh là cả hai việc như thế cùng một Các #iểm lưu ý sau khi lắp và vận hành hệ thống như sau: 4) Download A Guide to Photo- Máy lạnh lý tưởng sử dụng trong hệ thống này là máy lạnh in- lúc). Do #ó mà loại máy biến voltaic (PV) System Design and verter 10000btu – AC 250Watts tần lưỡng chiều này cồng kềnh - Điện áp AC #ầu ra của inverter phải là dạng hình sin. Có thể xác Installation, prepared hơn và cũng có giá thành #ắt #ỏ #ịnh bằng cách nhận dạng trên tem dán của inverter hoặc dùng Bước 5: Chuyển Cổi 25.6V – 220V Oscillocope. by Endecon Engineering, with hơn. Regional Economic Research, Biến tần (inverter) là thiết bị #ược sử dụng #ể chuyển #ổi #iện Hệ thống thử nghiệm #ược - Nếu thông số kỹ thuật ghi chú trên biến tần ví dụ loại 1000Wartt Inc., 2001. áp DC từ bảng pin năng lượng mặt trời thành #iện áp dạng AC. lựa chọn sử dụng inverter và công suất cưỡng bức chịu #ược là 2000Watt (2 lần công suất Máy biến tần lại có 2 loại chính: máy biến tần tạo sóng sin 1000watt nguồn cấp 25.6v #ịnh mức) thì 99% biến tần loại này không cho #ầu ra hình sin chuẩn (true/pure sine wave inverters ) với bước sóng thường #ược DC và cho #ầu ra hình sin AC chuẩn. rút ngắn tới PSM và máy biến tần sóng sin giả (modified/quasi sine – 120V. Tiếp theo, biến #iện - Khuyết #iểm của hệ thống #ã #ược lắp #ặt #ược ghi nhận là chưa wave inverters) có bước sóng rút ngắn tới MSW. Giống như tên gọi áp 1500Watt #ược sử dụng #ể có thiết bị giám sát #ộ gia nhiệt của hệ thống. của chúng máy biến tần kết hợp với máy biến áp (thường #ược tạo chuyển #ổi #iện áp từ 120V lên hình khung tròn, nhìn giống chiếc bánh donut) và bộ mạch #iện #ể 240v. chuyển #ổi dòng #iện một chiều thành dòng #iện xoay chiều với 26 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 27
  16. cũng như yêu cầu giảm nhân viên vận hành tại Ngoài hệ thống thông tin liên lạc hiện hữu thì các trạm biến áp 110kV, nâng cao năng suất lao trong dự án cũng xây dựng thêm một hệ thống #ộng ngày càng trở nên bức thiết. EVN SPC #ã #iện thoại IP phone riêng cho thông tin liên lạc ĐƯA HỆ THỐNG SCADA/EMS báo cáo và #ược EVN chấp thuận cho nghiên SCADA giữa Trung tâm Điều khiển với các trạm cứu, xây dựng và triển khai dự án xây dựng dự 110kV, Công ty Điện lực, Chi nhánh #iện cao thế án SCADA hướng #ến mục tiêu giám sát và #iều và Công ty Lưới #iện cao thế miền Nam. khiển từ xa các trạm biến áp 110kV và thiết bị VÀO HOẠT ĐỘNG: Ông Hồ Quang Ái, Phó Tổng Giám #ốc EVN trên lưới #iện 22kV, từng bước tiến #ếntrạm biến SPC cho biết: “Đến nay, hệ thống này 'ã kết nối áp 110kV không người trực. các Trung tâm Điều khiển chính 'ến 164 trạm Do #ó, có thể nói việc triển khai xây dựng hệ biến áp 110kV và 1 trạm cắt 110kV, 'ồng thời KẾT QUẢ CỦA 10 NĂM CHUẨN BỊ thống SCADA/DMS (hệ thống #iều khiển giám sát thông qua các Trung tâm Điều khiển xa tại 21 và thu nhập dữ liệu/hệ thống quản lý lưới #iện Công ty Điện lực 'ể giám sát và thực hiện 'iều phân phối) lần này là tất yếu, phù hợp với sự phát khiển 808 Recloser và 72 LBS. Dự kiến 'ến cuối triển hiện #ại hóa, tự #ộng hóa trong ngành Điện, năm 2017 sẽ 'iều khiển xa 100% các trạm 110kV cũng như thực hiện lộ trình “Đề án phát triển Lưới và 1.300 #iện Thông minh tại Việt Nam” theo phê duyệt Reclose/LBS”. ThS. LÊ XUÂN THÁI của Chính phủ. Ban Quan hệ cộng đồng – EVN SPC HIỆU QUẢ CỦA DỰ ÁN QUY MÔ HỆ THỐNG SCADA/DMS N Theo Chủ tịch kiêm Tổng Giám #ốc EVN SPC Bắt #ầu #ược triển khai từ năm 2012, dự án Nguyễn Văn Hợp, sự kiện khánh thành Trung tâm gày 08/11/2012, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án phát triển lần này #ược EVN SPC triển khai trên phạm vi Lưới #iện Thông minh tại Việt Nam” theo Quyết #ịnh số 1670/QĐ-TTg, Điều hành SCADA/DMS #ặt tại thành phố Hồ Chí toàn #ịa bàn hoạt #ộng (bao gồm 21 tỉnh, thành Minh là kết quả nỗ lực vượt khó của 10 năm dài nhưng trước #ó từ năm 2008, #ược sự #ồng thuận của Tập #oàn Điện phố phía Nam từ Ninh Thuận #ến Cà Mau). Cơ sở lực Việt Nam (EVN), EVN SPC #ã nghiên cứu xây dựng dự án SCADA chuẩn bị. Được trang bị bằng công nghệ tiên tiến hạ tầng ban #ầu của hệ thống SCADA #ược xây nhất của Siemens trong lĩnh vực phân phối #iện, hướng #ến mục tiêu trạm biến áp 110kV không người trực. dựng và cấu hình tại Trung tâm Điều khiển SCA- Trung tâm này sẽ giúp tăng cường #áng kể hiệu DA chính (MCC) #ặt tại văn phòng EVN SPC, dự suất và #ộ tin cậy của mạng lưới phân phối #iện phòng (BCC) tại Thủ Đức và 43 Remote Console tại 21 tỉnh, thành phố phía Nam. Hệ thống #i vào phát triển lưới #iện TP. Vũng Tàu #ặt tại 21 tỉnh và Công ty Lưới #iện cao thế miền vận hành chính thức sẽ tạo nên những giá trị bền với mục tiêu nâng cấp lưới #iện Nam, kết nối #ến 104 trạm 110kV và 880 thiết bị vững cho EVN SPC nhờ năng suất lao #ộng cao trung hạ áp và lắp #ặt hệ thống #óng cắt có #iều khiển. hơn và tiết kiệm chi phí. Mini SCADA #ể giám sát và #iều Các thiết bị chính tại Trung tâm Điều khiển Hệ thống SCADA/DMS mà EVN SPC #ưa vào khiển lưới #iện phân phối (hoàn bao gồm mạng máy tính công nghiệp, các máy hoạt #ộng cho phép các Trung tâm Điều khiển tại thành năm 2003 với tổng chi tính kết nối Server phục vụ công tác giám sát các Công ty Lưới #iện cao thế và các Công ty Điện lực phí giải ngân là 8,5 triệu USD). thiết bị trong trạm 110kV, các recloser (thiết bị giám sát vận hành theo thời gian thực tổng thể Cũng cùng trong năm 2003, #iện tự #ộng #óng lại) và LBS (Load Break Switch lưới #iện, chi tiết các phần tử trong sơ #ồ #ể thực PC2 cũng hoàn thành và #ưa - máy cắt phụ tải) có kết nối SCADA, phần mềm hiện các giải pháp xử lý. Trước mắt có thể #áp hệ thống Mini SCADA ở 2 thành SCADA là Spectrum 7. ứng #ược các công việc như sau: phố Đà Lạt và Cần Thơ vào hoạt #ộng (từ nguồn vốn tài trợ của Các recloser và LBS thì #ược kết nối hệ thống - Theo dõi sự cố mất #iện, cảnh báo tình trạng Ngân hàng Phát triển Châu Á SCADA qua mạng không dây (thuê nhà mạng #ầy tải, quá tải và lệch #iện áp so với mức cho (ADB)). viễn thông) với giao thức kết nối IEC 60870-5- phép. Từ #ó, Trung tâm Điều khiển sẽ thực hiện 101 hoặc DNP3 tại recloser, LBS; còn các trạm ngay các giải pháp xử lý #ể ngăn ngừa xảy ra sự Đến năm 2008, trong tình 110kV kết nối SCADA qua hệ thống mạng cáp cố, giảm thiểu mất #iện nhằm #ảm bảo cung cấp hình phụ tải trên #ịa bàn của quang trên #ường dây 110kV, giao thức kết nối #iện liên tục cho khách hàng. EVN SPC (lúc #ó gồm 20 tỉnh, IEC 60870-5-104 (vẫn duy trì hiện trạng kết nối thành phố phía Nam) tăng cao, SCADA của Trung tâm Điều #ộ hệ thống #iện - Điều khiển từ xa các thiết bị #óng cắt #ể Bên trong Trung tâm điều hành SCADA chính của EVN SPC đặt tại 72 Hai Bà Trưng, Q.1, TP. HCM mỗi năm #ưa vào vận hành hàng miền Nam theo giao thức IEC 60870-5-101). Hệ nhanh chóng tái lập hay cách ly thiết bị ra khỏi chục trạm biến áp 110kV, nên thống cáp quang #ường trục sử dụng thiết bị hệ thống, giảm thời gian và nhân lực thay vì phải yêu cầu về #ảm #ảo cung cấp truyền dẫn SDH, cho phép truyền tải tất cả các thực hiện tại vị trí thiết bị như trước #ây, #ể tăng Đây cũng là một dự án mà Thực ra việc xây dựng hệ chỉ số #ộ tin cậy cung cấp #iện. Thu thập các Tổng công ty Điện lực miền Nam thống giám sát #iều khiển và #iện, chất lượng #iện và dịch vụ dữ liệu từ RTU tại các trạm 110kV thông qua các cấp #iện cho khách hàng ngày thiết bị viễn thông (Switch và Router) về Trung thông tin liên quan #ến sự cố, xảy ra bất thường (EVN SPC) #ã #ưa vào khai thác thu thập dữ liệu/quản lý năng trong hệ thống SCADA và lưu trữ. chính thức từ ngày 29/6/2017, lượng (viết tắt là SCADA/EMS) càng trở nên cấp thiết. Công tác tâm SCADA. nhằm thể hiện quyết tâm mạnh #ã #ược tiền thân của EVN SPC giám sát, quản lý vận hành lưới Nhờ vào các thiết bị tự #ộng và #iều khiển từ #iện lúc bấy giờ thực hiện toàn Cùng với việc xây dựng tại MCC và BCC, dự mẽ thực hiện theo chủ #ề năm lúc #ó là Công ty Điện lực 2 án trang bị các Remote Console (máy tính, màn xa của hệ thống SCADA/DMS, sẽ giúp EVN SPC 2017 của Tập #oàn Điện lực (PC2) khởi #ộng từ năm 1994, bộ bằng thủ công. thực hiện tốt lộ trình giảm nhân viên trực vận hình, máy in, #iện thoại IP phone) và UPS tại các Việt Nam (EVN) là: “Đẩy mạnh từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển Trước tình hình #ó, cần 21 Phòng Điều #ộ Công ty Điện lực, 20 Chi nhánh hành tại các trạm biến áp 110kV ở Công ty Lưới khoa học công nghệ”. chính thức (ODA) của Ngân thiết phải xây dựng một hệ #iện cao thế, Xí nghiệp #iện cao thế Đồng Nai, #iện cao thế miền Nam, #ồng thời giúp các Công hàng Thế giới (WB): Năm 1996, thống quản lý vận hành lưới Trực ban Công ty Lưới #iện cao thế miền Nam và ty Điện lực tỉnh giám sát việc vận hành lưới #iện QUYẾT ĐỊNH ĐÚNG HƯỚNG #iện mang tính tự #ộng hóa, và #óng cắt các thiết bị #iện trung thế từ xa. PC2 triển khai dự án Cải tạo và các trạm 110kV thuộc dự án. 28 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 29
  17. Còn theo ông Robert Orduian (Giám #ốc Dự án của nhà thầu hình và kết nối vào hệ thống SIEMENS - Đức), Siemens #ã cung cấp sản phẩm công nghệ mới SCADA #ể có thông tin phụ tải nhất Spectrum Power 7 #ến Việt Nam lần #ầu tiên và với hệ thống nhằm khai thác các chức năng này EVN SPC có thể giám sát và #iều khiển từ xa lưới #iện trung và DMS, thời gian thực hiện kết nối hạ áp ở 21 tỉnh, thành phố phía Nam. sẽ thực hiện từ cuối năm 2017 cho 1.503 #iện kế #iện tử của các trạm biến áp công cộng, khách hàng lớn và #iểm #o ghi giao nhận #iện năng (ranh giới) giữa các Công ty Điện lực vào hệ thống. Quyết #ịnh số 1670/QĐ- TTg, ngày 08/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án phát triển Lưới #iện thông minh tại Việt Nam”, với mục tiêu là phát triển lưới #iện thông minh với công nghệ hiện #ại nhằm nâng cao chất lượng #iện năng, #ộ tin cậy cung cấp #iện; Ông Robert Orduian, Giám đốc dự án của SIEMENS phát biểu tại lễ ra mắt TT SCADA góp phần trong công tác Các công trình lưới điện vào sớm sẽ nâng cao độ tin cậy cung cấp điện của EVN SPC quản lý nhu cầu #iện, tạo #iều kiện nâng cao năng KẾ HOẠCH SẮP TỚI suất lao #ộng, giảm nhu Trong các tháng mùa khô khách hàng trên #ịa bàn, #áp kéo dài bình quân (SAIFI) là Ông Robert Orduian cho biết thêm: “Công nghệ hiện 'ại dựa cầu #ầu tư vào phát triển năm 2017, nhu cầu #iện tăng ứng #ầy #ủ nhu cầu sử dụng 1,77/3,37 lần/khách hàng. trên nền tảng hệ thống Siemens Spectrum Power 'ược sử dụng cho nguồn và lưới #iện; tăng cao, công suất cực #ại trên hệ #iện trong mùa khô, #ặc biệt hệ thống quản lý phân phối SCADA này không những 'ược sử dụng cường khai thác hợp lý thống của EVN SPC quản lý #ã Tiết kiệm #iện#ạt 625 triệu là cấp #iện cho các khu vực có 'iều khiển từ xa cho lưới 'iện từ 110kV trở xuống, mà còn làm việc các nguồn tài nguyên vượt lên con số 9.389 MW (tăng kWh, tương ứng 2,15% sản phụ tải tăng cao tại Bình Dương, với 'ược lưới truyền tải từ cấp 'iện áp 220kV trở lên”. năng lượng, #ảm bảo an 9,85% so với cùng kỳ năm 2016 lượng #iện thương phẩm. Bình Phước, Tây Ninh, Long An, ninh năng lượng quốc - ngày 21/04). Bằng quyết tâm Phát triển #ược 164.624 Còn theo Ông Nguyễn Phước Quý Hải, Giám #ốc Trung tâm Điều Bà Rịa Vũng Tàu… không #iều gia, góp phần bảo vệ môi và nỗ lực của CBCNV toàn Tổng khách hàng, nâng tổng số khách hành SCADA, nhằm khai thác chức năng DMS (hệ thống quản lý lưới hòa tiết giảm phụ tải. Làm tốt trường và phát triển kinh công ty trong công tác #ầu tư hàng hiện có là 7.467.747 hộ, phân phối), EVN SPC #ang triển khai thực hiện kết nối công tơ #iện công tác tuyên truyền và triển tế - xã hội bền vững. xây dựng và cải tạo lưới #iện trong #ó 6.876.550 ánh sáng tử của các khách hàng lớn về EVN SPC qua hệ thống #o #ếm từ xa, khai tiết kiệm #iện, chuẩn bị các dữ liệu tập trung này sẽ #ược Trung tâm Điều hành SCADA cấu nhằm nâng cao #ộ tin cậy cung phương án cung cấp #iện cho sinh hoạt và 591.197 khác; trên cấp #iện, giảm sự cố lưới #iện, các kỳ thi THCS và tốt nghiệp #ịa bàn có 2.510 xã/phường/ giảm tổn thất #iện năng, cùng THPT. Trong #ó có một số chỉ thi trấn có #iện #ạt tỷ lệ 100%, với nhiều giải pháp tiết kiệm tiêu #ược giao trong 6 tháng số hộ dân có #iện là 7,57 triệu EVn S c hoÀn thÀnh đ ng đIện #iện hiệu quả, EVN SPC #ã #ã #áp ứng nhu cầu cung cấp #iện phục vụ phát triển kinh tế trên #ầu năm như: Sản lượng #iện trên hệ thống hộ (#ạt 99,47%), trong #ó số hộ dân nông thôn có #iện là 5,06 triệu hộ (#ạt 99,19%). công tR nh LƯ I đIện kV lưới #iện #ạt 30 tỷ 395 triệu #ịa bàn 21 tỉnh, thành phố phía Thời gian trung bình giải kWh, tăng 8,19%, sản lượng Nam, kịp thời cấp #iện cho quyết cấp #iện cho khách hàng: #iện trung bình là 168,86 triệu mùa khô năm 2017, nhất là tRong thÁng kWh/ngày; #iện thương phẩm Mua #iện hạ áp: Khu vực thành khu vực kinh tế trọng #iểm như phố, thị trấn, thị xã trung bình #ạt 29.024 triệu kWh, tăng tỉnh Bình Dương, Bình Phước, dưới 2 ngày/khách hàng; khách 8,53%, sản lượng #iện thương Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu và hàng khu vực nông thôn dưới 3 QUANG VINH phẩm trung bình là 161,24 triệu Long An… ngày/khách hàng; khách hàng kWh/ngày. THỰC HIỆN TỐT VIỆC CUNG ngoài sinh hoạt dưới 3 ngày/ Các chỉ số #ộ tin cậy cung CẤP ĐIỆN VÀ CÁC CHỈ TIÊU cấp #iện: Tổng thời gian mất khách hàng; Mua #iện trung áp: Thời gian giải quyết các thủ tục Được Tập đoàn Điện lực miền Nam giao khởi công 16 công trình và hoàn thành đóng Công tác #ầu tư xây dựng #iện khách hàng bình quân thuộc trách nhiệm của ngành điện 11 công trình trong 6 tháng đầu năm 2017, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVN lưới #iện #ược triển khai quyết (SAIDI) là 400,75/628,5 phút; Điện trung bình là 4,6 ngày làm liệt, nên #ã góp phần giúp Tổng tần suất mất #iện thoáng qua SPC) đã khởi công được 26 công trình và đóng điện được 19 công trình lưới điện 110kV, việc/công trình (kế hoạch giao công ty #ã thực hiện tốt nhiệm bình quân (MAIFI) là 0,08/1 lần/ vượt kế hoạch được giao. của EVN là 7 ngày). vụ #ảm bảo cung cấp #iện cho khách hàng; tần suất mất #iện 30 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 31
  18. THƯ GIÃN ĐẨY MẠNH CÔNG TÁC ĐẦU và hoàn thành các dự án: Bình, Sông Đốc, Long Đức, Châu TƯ XÂY DỰNG LƯỚI ĐIỆN Khởi công 8 công trình:Trạm Thành 2; #ường dây 110kV cấp Cuộc đời như một chuyến tàu TRONG THỜI GIAN TỚI 110kV Cầu Ngang, Hưng Định; #iện cho KCN Long Giang; Cải #ường dây 110kV Lương Sơn - tạo trạm biến áp 110kV Gò Đậu, Nhằm #ảm bảo mục tiêu Bến Tre và Rạch Giá. cung cấp #iện an toàn và liên Hòa Thắng - Mũi Né; Phân pha tục, phục vụ tốt phát triển kinh dây dẫn #ường dây 110kV 174 Bên cạnh #ó, EVN SPC còn Sưu tầm tế - xã hội và #ời sống của Tháp Chàm 2 - 171 Tháp Chàm, tổ chức thực hiện tốt các công nhân dân, trong 6 tháng cuối 173 Cà Mau 2 - 132 Ngọc Hiển, trình lưới #iện phân phối, cấp Cuộc #ời cũng giống như một chuyến ta không thể ngồi cạnh họ, vì chỗ ấy #ã có năm 2017, EVN SPC sẽ tiếp 175 Rạch Giá 2 - 172 Cà Mau #iện cho các xã #ảo, phục vụ #i trên tàu: Người người nhộn nhịp lên lên, người #ến trước. Và khi xuống tàu, họ #ể lại tục #ẩy mạnh công tác #ầu tư 2, 171 Kiên Bình - 172 Rạch Giá nuôi tôm theo chỉ #ạo của Chính xuống xuống. Ở sân ga này, ta gặp #iều cho ta nỗi nhớ khôn nguôi. xây dựng lưới #iện, #ặc biệt là 2; kéo dây mạch 2 #ường dây phủ… nhằm tạo #iều kiện phát ngạc nhiên, ở sân ga kia, ta gặp nỗi u buồn, Hành trình của cuộc #ời như thế #ó: #ầy các công trình 110kV như sau: 110kV 176 Rạch Giá 2 - Thạnh triển kinh tế,#ảm bảo an sinh xã cũng có khi gặp phải tai nạn bất ngờ. thách thức, ước mơ, hy vọng, hạnh phúc Khởi công 53 công trình, nâng Đông - Vĩnh Thạnh - 172 Long hội và phục vụ công tác phòng Xuyên). chống thiên tai (hạn hán, xâm và #ớn #au, gặp gỡ và chia tay. Nếu ta tìm tổng số công trình khởi công nhập mặn, lũ lụt…) và phục vụ #ược một người bạn #ồng hành ngồi cùng lên 79 công trình; hoàn thành Đóng #iện 10 công trình: bơm nước tưới tiêu #úng thời ta suốt chặng #ường dài, có thể #ến tận bến #óng #iện từ 50 công trình trở Trạm 220kV Long Xuyên 2; vụ sản xuất nông nghiệp. cuối cùng, hãy cố tạo sự cảm thông với họ lên, nâng tổng số công trình 69 Phục hồi khoảng vượt sông Tiền và hãy tìm ra những #iều tốt #ẹp nhất trong công trình.Cụ thể trong tháng #ường dây 110kV Cao Lãnh 2 - người bạn ấy. Hãy nhớ rằng, bất cứ lúc nào 6/2017, EVN SPC sẽ triển khai Thạnh Hưng; trạm 110kV Sông trong chuyến #i, người bạn #ồng hành của ta cũng có thể suy sụp, chao #ảo và rất cần ta cảm thông, nâng #ỡ họ. Bởi một lúc nào #ó, chính ta cũng rất cần có một ai #ó thông cảm và nâng #ỡ cho mình. Ảnh minh họa Gắn công tơ cấp điện lưới quốc gia lần đầu tiên cho người dân xã đảo Khi ta ra #ời và lên tàu, ta gặp những Hòn Nghệ - Kiên Giang người mà ta ngỡ rằng họ sẽ #i cùng mình suốt cuộc hành trình, #ấy là cha mẹ ta. Đau #ớn thay, sự thật thì khác hẳn. Họ xuống một sân ga dọc #ường, bỏ ta ở lại với nỗi buồn #au vô hạn vì thiếu vắng tình thương và lòng trìu mến của họ dành cho ta. Ta cảm thấy sự trống vắng mênh mông vì không còn sự hiện diện rất #ỗi thân quen của họ cạnh mình. Ảnh minh họa Dù sao, cũng có những người khác lên tàu và trở nên rất quan trọng #ối với ta. Đó Điều bí ẩnZlớn nhất trong chuyến #i này làZanh chị em, người yêu và bạn hữu, những là ta không biết lúc nào mình sẽ vĩnh viễn người mà ta thương mến. Nhưng cũng có xuống tàu. Ta cũng không biết #ược người những người khách lạ chỉ ngồi cùng ta một bạn #ồng hành của mình sẽ xuống lúc nào. chặng, rồi họ lặng lẽ rời #i không #ể lại Ta sẽ rất buồn khi phải vĩnh biệt tất cả người trong ta chút ấn tượng gì. Ta sẽ gặp những thân, bạn bè #i cùng hẳn là #iều #au #ớn người xem cuộc hành trình như một chuyến lắm. Những người ở lại cũng sẽ rất buồn rong chơi. Cũng có những người ôm nặng #au. Nhưng ta chắc chắn rằng một ngày kia nỗi u sầu suốt cả chuyến #i. Và có những ta sẽ gặp lại tất cả mọi người. ngườiZbạn #ồng hànhZquý giá luôn sẵn sàng Hỡi những người thân và bạn của ta, tất giúp #ỡ những ai cần #ến họ. Ta ngỡ ngàng cả chúng ta hãy làm hết sức mình #ể thực vì có vài hành khách mà mình mến thương hiện một chuyến #i tốt #ẹp và hãy cố #ể lại lại ngồi trên một toa xe khác, ta bơ vơ một mộtZkỷ niệm #ẹpZvề mình khi #ến giờ phải mình trong suốt cả chuyến #i. Dĩ nhiên, xuống khỏi toa xe trước mọi người. Vì vậy, ta không ai có thể ngăn cản ta #i tìm họ khắp hãy sống chân thành, biết yêu thương và tha nơi trên con tàu. Nhưng buồn thay, #ôi khi thứ, biết cho #i mà không cần nhận lại. 32 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017 33
  19. 34 BẢN TIN HỘI MIỀN NAM - THÁNG 4 / 2017
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2