Bản tin tài nguyên môi trường tỉnh Lai Châu

Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU - NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM<br /> TRONG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG<br /> BBT<br /> Tác động của biến<br /> đổi khí hậu<br /> Biến đổi khí hậu<br /> (BĐKH) (chủ yếu là nhiệt<br /> độ tăng cao, xuất hiện<br /> thường xuyên hơn hiện<br /> tượng thời tiết cực đoan,<br /> mực nước biển dâng...)<br /> gây tác động, làm tổn thất<br /> một cách toàn diện lên<br /> tất cả các lĩnh vực chính<br /> trị, kinh tế, xã hội, môi<br /> trường và an ninh quốc<br /> gia. Khí hậu nóng không<br /> xấu hay tốt hơn khí hậu hạn chế. Mặt khác các dự báo về BĐKH<br /> lạnh, nhưng vấn đề là cường độ thay thường dựa vào mô hình với các kịch<br /> đổi trạng thái khí hậu quá nhanh sẽ gây bản giả định nên có nhiều vấn đề không<br /> thảm họa sinh thái, đặc biệt là đối với chắc chắn, nhất là về mặt phát triển kinh<br /> hai hệ thống sinh thái tự nhiên và xã tế và xã hội của thế giới trong những<br /> hội, đã hoàn toàn thích nghi với môi thập niên tới đây. Tuy nhiên trong số đó<br /> trường khí hậu hàng nghìn năm qua. có những số liệu dự đoán vẫn có giá trị<br /> BĐKH với nhịp độ nhanh sẽ góp phần cảnh báo về hậu quả BĐKH, nếu chúng<br /> gia tăng đáng kể các nguy cơ đe dọa ta không có chiến lược ứng phó phù<br /> trực tiếp cho sự tồn vong của con người hợp ngay từ bây giờ và trong những<br /> và thế giới sinh vật, cả về quy mô địa lý thập niên trước mắt.<br /> và cường độ tổn hại. Việc gia tăng nguy Kết quả tính toán về mặt kinh tế<br /> cơ diệt chủng các loài động, thực vật đe cho thấy, mỗi tấn CO2 phát thải vào khí<br /> dọa đa dạng sinh học, làm biến mất các quyển làm thiệt hại ít nhất là 85 US$.<br /> nguồn gen quí hiếm. Riêng đối với Việt Nam, mức thiệt hại<br /> Cho đến nay, sự hiểu biết của chúng do BĐKH là 8% GDP hàng năm. Như<br /> ta về thiệt hại kinh tế do BĐKH còn rất vậy, theo dự tính, năm 2050 GDP Việt<br /> <br /> 1<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> Nam đạt khoảng 500 tỷ US$, giá trị với các hệ thống do biến đổi khí hậu.<br /> thiệt hại sẽ là 40 tỷ US$, đó là một con Vì vậy, trong khi cần có các biện<br /> số tương đối lớn. Trong khi đó, bão, lũ pháp nâng cao năng lực thích ứng của<br /> gia tăng làm giảm nhịp độ tăng trưởng các hệ thống tự nhiên và xã hội, nhất<br /> GDP xuống 0,01 - 0,08%/năm, còn là đối với các hệ thống có nguy cơ tổn<br /> mực nước biển dâng sẽ làm giảm GDP hại cao do BĐKH thì đồng thời cần có<br /> giai đoạn 2046 - 2050 xuống 0 - 2,5%. các biện pháp làm giảm nhẹ các áp lực<br /> Nam Bộ, đặc biệt là ĐBSCL lại có ngoài BĐKH lên các hệ thống đó.<br /> những điều kiện địa lý mang tính địa Lồng ghép các vấn đề thích ứng với<br /> phương đã được các chuyên gia lưu ý BĐKH vào các quy hoạch phát triển<br /> là một trong năm vùng có nguy cơ tổn và các kế hoạch liên quan khác (kiểm<br /> thương nhất vì có hai phía giáp biển, soát ô nhiễm môi trường, phòng chống<br /> phần lớn diện tích có cao trình thấp thiên tai, xóa đói giảm nghèo v.v...) sẽ<br /> (dưới 1 m so với mực nước biển), lại giúp nâng cao năng lực thích ứng của<br /> có độ che phủ rừng thấp nhất nước, các hệ thống.<br /> khoảng 12,1% (Cục kiểm lâm, 2006), Đổi mới và sáng tạo trong tổ chức<br /> cơ sở hạ tầng chưa phát triển, nguồn khai thác, sử dụng và phát triển hiệu<br /> nhân lực chưa mạnh, chưa có kinh quả tài nguyên không gian trong bối<br /> nghiệm về năng lực quản trị và chịu tác cảnh BĐKH<br /> động mạnh của sự phát triển hệ thống Sử dụng tài nguyên không gian, chủ<br /> các đập thủy điện chưa hợp lý trên hệ động ứng phó BĐKH để phát triển kinh<br /> thống sông mẹ Mê Kông, nhất là các dự tế, xã hội đòi hỏi phải có sự chuẩn bị<br /> án thủy điện đều chưa được phân tích, kỹ lưỡng, đặc biệt là công tác nghiên<br /> đánh giá đầy đủ nên các tác động đều ở cứu điều tra các quá trình tự nhiên, xã<br /> điều kiện trạng thái cực đại. hội, văn hóa, thị trường, BĐKH trong<br /> Tăng cường năng lực thích ứng quá khứ và hiện tại, các nguồn lợi tài<br /> với BĐKH nguyên môi trường, giá trị sử dụng của<br /> Biến đổi khí hậu (BĐKH) không chúng, triển khai tổ chức các dịch vụ<br /> tác động độc lập lên các hệ thống tự công ích cho khai thác, tiến hành công<br /> nhiên và xã hội mà diễn ra đồng thời tác quy hoạch phát triển, đề xuất các<br /> hoặc đan xen với nhiều áp lực khác. chính sách hỗ trợ và tăng cường năng<br /> Các áp lực ngoài BĐKH (ô nhiễm môi lực quản trị… Nhưng trong việc xử lý,<br /> trường, thiên tai, suy giảm tài nguyên, phân tích sâu các thông tin thu nhận<br /> đói nghèo, nhận thức và hành vi ứng được, các chuyên gia vẫn còn gặp rất<br /> xử v.v...) có thể làm trầm trọng thêm và nhiều khó khăn do sự thiếu đồng bộ<br /> làm tăng khả năng tổn hại và rủi ro đối của thông tin, sự quản lý thông tin chưa<br /> <br /> 2<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> khoa học, tính khách quan<br /> và thời sự của thông tin. NHỮNG TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC LÊN MÔI TRƯỜNG<br /> Đó thực sự là thách thức<br /> đối với quá trình phát triển<br /> VÀ NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG<br /> nhận thức để ứng phó với BẢO NGỌC<br /> <br /> <br /> <br /> P<br /> BĐKH trong quản lý tài hát triển kinh tế, xã hội phải gắn kết hài<br /> nguyên môi trường, có thể hòa với bảo vệ môi trường, là sự nghiệp<br /> tạo ra những “ngộ nhận” của toàn xã hội, là quyền và trách nhiệm<br /> về giá trị tài nguyên, về vai của các cơ quan nhà nước, tổ chức, gia đình và<br /> trò của vùng và về khả năng cá nhân. Tỉnh Lai Châu đang trên đường phát<br /> quản lý phát triển kinh tế của triển và hội nhập, cho nên vấn đề bảo vệ môi<br /> từng địa phương… Việc khai<br /> trường cần phải được chú trọng. Môi trường bao<br /> thác, sử dụng hiệu quả các tài<br /> gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao<br /> nguyên và dịch vụ đang gặp<br /> quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống,<br /> nhiều khó khăn do khai thác<br /> sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người<br /> quá mức, do những xung đột<br /> trong các hoạt động kinh tế và và sinh vật; thành phần môi trường là yếu tố<br /> do “những thiệt hại âm thầm” vật chất tạo thành môi trường như đất, nước,<br /> mà tác động tích lũy của các không khí, sinh vật, hệ sinh thái và các hình<br /> hoạt động khác nhau gây ra, thái vật chất khác. Theo thời gian, cùng với sự<br /> bao gồm những thiệt hại về phát triển của xã hội, dân số, tác động của con<br /> năng suất và đa dạng sinh học. người và sự ô nhiễm môi trường là điều không<br /> Khả năng và tư duy thể tránh khỏi. Đồng thời các chất gây ô nhiễm<br /> trong vận dụng các cơ sở môi trường do hoạt động của con người sinh ra<br /> khoa học, kinh tế, xã hội cũng có quá trình phát triển từ từ và lâu dài ảnh<br /> phù hợp với xu thế thời đại, hưởng đến sức khỏe của cộng đồng.<br /> ứng dụng các công cụ quản Một trong những vấn đề cần quan tâm nhất<br /> lý tài nguyên phù hợp, thích về ô nhiễm môi trường hiện nay ở Lai Châu: rất<br /> ứng với BĐKH để thúc đẩy nhiều vùng người dân còn ở nhà sàn, nhà tiêu,<br /> phát triển kinh tế, xã hội, chuồng gia súc cạnh sông suối. Từ đây phân<br /> bảo đảm tính nguyên vẹn người, phân gia súc, rác, nước thải sinh hoạt<br /> về đa dạng sinh học, môi không được xử lý mà xả trực tiếp xuống sông,<br /> trường, cảnh quan và văn suối, ao, hồ nên tất cả những chất thải này cứ<br /> hóa là một trong những chìa<br /> thế quay trở lại vòng tuần hoàn của nước. Do đó<br /> khóa cơ bản cho sự thành<br /> bệnh tật có điều kiện để lây lan và gây ô nhiễm<br /> công và thịnh vượng.<br /> <br /> 3<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> môi trường. Đặc biệt nguy hiểm khi nhau chạy để vận chuyển nguyên vật<br /> nước thải bị nhiễm các vi khuẩn gây liệu xây dựng phục vụ các công trình,<br /> bệnh có thể dẫn đến dịch bệnh cho đồng thời kết hợp với một lượng lớn<br /> người và động vật qua nguồn nước. các chất thải khác nhau như: chất thải<br /> Việc tiếp xúc gần với nguồn nước bị sinh hoạt, chất thải từ các nhà máy làm<br /> ô nhiễm còn làm tăng nguy cơ ung cho hàm lượng các loại khí độc hại<br /> thư và các bệnh hiểm nghèo khác cho tăng lên nhanh chóng trong không khí<br /> con người. gây tác hại đối với sức khỏe của con<br /> Thứ nhất là ô nhiễm môi trường đất người nói chung và đối với cơ quan<br /> bởi hiện nay quá trình phát triển công hô hấp nói riêng. Tác hại lâu dài và<br /> nghiệp và đô thị ở Lai Châu cũng ảnh nguy hiểm nhất là các bệnh bụi phổi.<br /> hưởng lớn đến các tính chất vật lý và Từ những vấn đề thực tế nêu trên<br /> hóa học của đất. Do các hoạt động xây đòi hỏi tất cả mọi người phải có một<br /> dựng ồ ạt những tác động vật lý như ý thức về bảo vệ môi trường, thực<br /> xói mòn, nén chặt đất và phá hủy cấu hiện nghiêm chỉnh theo Luật Bảo vệ<br /> trúc đất. Các chất thải rắn, lỏng và khí môi trường Việt Nam đã được Quốc<br /> đều có tác động đến đất. Các chất thải hội thông qua ngày 29 tháng 11 năm<br /> có thể được tích lũy trong đất trong 2005 một cách đúng đắn, đồng bộ<br /> thời gian dài gây ra nguy cơ tiềm tàng và hợp lý trong giai đoạn phát triển<br /> đối với môi trường. mới của tỉnh ta. Khi con người hủy<br /> Thứ hai là ô nhiễm môi trường hoại môi trường thì theo quy định<br /> không khí: hiện nay, ô nhiễm không nhân quả học, con người cũng phải<br /> khí do bụi đường là một trong những chịu những mối đe dọa từ môi trường.<br /> vấn đề đáng quan tâm tại một số nơi Những mối nguy hiểm đối với sức<br /> trên địa bàn thị xã Lai Châu. Môi khỏe con người luôn xảy ra từ môi<br /> trường không khí đang có nhiều biến trường tự nhiên. Tuy nhiên, khi con<br /> đổi rõ rệt và ảnh hưởng xấu đến con người đã kiểm soát được những mối<br /> người và các sinh vật. Do tốc độ đô thị nguy hiểm này thì những mối đe dọa<br /> hóa ngày càng cao, các công trình xây từ môi trường sẽ giảm đi rõ rệt đối với<br /> dựng đang trong giai đoạn thi công, sức khỏe và sự sống của con người,<br /> các tuyến đường đang được nâng góp phần giữ vững một môi trường<br /> cấp để đáp ứng nhu cầu phát triển trong sạch và duy trì một môi trường<br /> của tỉnh, các con đường đang bị đào trong lành, bền vững để nâng cao sức<br /> xới lên, nhiều đoàn xe tải, xe ben thi khỏe cộng đồng./<br /> <br /> 4<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> VỆ SINH MÔI TRƯỜNG VÀ CÁCH XỬ LÝ<br /> NGUỒN NƯỚC SAU MƯA, LŨ<br /> BẢO NAM<br /> <br /> <br /> <br /> M<br /> ùa mưa, lũ là thời điểm làm cho tình trạng ô nhiễm môi trường tăng cao,<br /> đặc biệt là môi trường nước. Vì vậy, để chủ động phòng, chống ô nhiễm<br /> và các dịch bệnh xảy ra sau mưa lũ chúng ta nên thực hiện một số biện<br /> pháp và những khuyến cáo sau.<br /> Vệ sinh môi trường và xử lý nước trước khi bão lũ<br /> Đa phần ngày nay, tại các địa phương vẫn còn sử dụng giếng đào, giếng khoan<br /> và bể chứa nước. Chính vì vậy, trước ngày mưa lũ chúng ta nên che đậy bằng cách<br /> phủ nilon bịt kín bằng dây cao su lại để tránh bụi bẩn mưa bão rơi vào.<br /> Đối với nhà vệ sinh cần có những biện pháp thực hiện ngay trước khi mùa mưa<br /> bão đến. Như nhà tiêu 2 ngăn cần lấy hết phân ra rồi cho vào một hố sâu cách xa<br /> nguồn nước ủ thêm vôi bột, tro bếp để tránh lây lan ô nhiễm và lấp đất lại cẩn thận.<br /> Với nhà vệ sinh tự hoại cần phải khơi thông cống nguồn thoát nước và xử lý hút<br /> bể phốt để tránh gây đầy tràn và chuẩn bị nút đậy chặt lỗ hố tiêu.<br /> Những chuồng chăn nuôi gia súc cần thu gom phân vào một hố ga cách xa<br /> nguồn nước sau đó rắc vôi bột hoặc tro phủ toàn bộ bề mặt rồi lấp lại.<br /> Xử lý nước sinh hoạt trong ngày mưa<br /> Nếu trong những ngày mưa chẳng may các nguồn nước dự trữ của bạn bị ngập<br /> lụt không có nước sinh hoạt các bạn cần làm phải làm trong nước bằng phèn chua<br /> và khử trùng nước bằng hóa chất chloramine sau 30 phút rồi sử dụng.<br /> Xử lý vệ sinh môi trường và nước sau mưa lũ<br /> Cần phải xử lý ngay về môi trường, khi nước đã rút, huy động mọi người vệ<br /> sinh môi trường như rác thải do nước đưa vào rác, cây cối, xác chết động vật cần<br /> phải thu gom chôn lấp kịp thời. Bên cạnh đó thông tắc cống ngầm khơi thông<br /> dòng chảy để cho nước nhanh rút.<br /> Về nước sinh hoạt cần thực hiện xử lý ngay để có nước dùng như đối với giếng<br /> khơi cần thay rửa giếng như làm sạch vệ sinh thành giếng nạo vét hút bùn đáy<br /> giếng. Sau đó làm trong nước bằng phèn chua và khử trùng nước trước khi sử dụng.<br /> Khi xử lý xong các vấn đề về môi trường đồng thời chúng ta xử lý đề phòng<br /> các dịch bệnh có thể phát triển sau mưa lũ như các bệnh về mắt, các bệnh ngoài<br /> da, đường ruột, hay dịch bệnh sốt rét có thể xảy ra.<br /> Trên đây là một số biện pháp và khuyến cáo cho mọi người để chuẩn bị cho<br /> mùa mưa lũ, hãy nâng cao ý thức và chuẩn bị biện pháp để tránh những hậu quả<br /> đáng tiếc xảy ra trong mùa mưa lũ./.<br /> <br /> 5<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> <br /> KIỂM KÊ ĐẤT ĐAI, LẬP BẢN ĐỒ HIỆN TRẠNG<br /> SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LAI CHÂU<br /> THÀNH HỮU<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T<br /> hực hiện Chỉ thị<br /> số 21/CT-TTg<br /> ngày 1/8/2014<br /> của Thủ tướng Chính<br /> phủ về việc kiểm kê<br /> đất đai, lập bản đồ hiện<br /> trạng sử dụng đất năm<br /> 2014 và Kế hoạch số<br /> 02 của Bộ TN&MT về<br /> triển khai thực hiện việc<br /> này, đến nay công tác<br /> kiểm kê đất đai, lập bản<br /> đồ hiện trạng sử dụng<br /> đất đã được xét duyệt; Sở TN&MT<br /> đất cấp xã, cấp huyện<br /> đã tham mưu UBND tỉnh Lai Châu<br /> của Lai Châu đã hoàn thành, hiện<br /> xây dựng và triển khai kế hoạch<br /> tại Sở TN&MT Lai Châu đang khẩn<br /> thực hiện kiểm kê đất đai, lập bản<br /> trương tổng hợp số liệu cấp tỉnh,<br /> đồ hiện trạng sử dụng đất. Để đạt kế<br /> đảm bảo tiến độ theo quy định tại<br /> hoạch đề ra, tỉnh Lai Châu đã kiện<br /> Chỉ thị 21/CT-TTg.<br /> toàn BCĐ kiểm kê đất đai các cấp<br /> Để đánh giá đúng thực trạng sử từ tỉnh cho đến xã. Ở mỗi phường,<br /> dụng đất của 98/98 đơn vị thị trấn, xã thành lập 1 tổ kiểm kê đất đai (từ<br /> phường, xã làm cơ sở đánh giá tình 2 đến 3 người), do cán bộ Địa chính<br /> hình quản lý đất đai trong 5 năm làm Tổ trưởng, các thành viên gồm<br /> qua; thực trạng tình hình quản lý, những người có trình độ, am hiểu<br /> sử dụng đất, biến động đất đai so về đất đai và có khả năng làm công<br /> với kỳ kiểm kê trước; tình hình thực tác thống kê. Tổ kiểm kê đất đai có<br /> hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng nhiệm vụ trực tiếp thực hiện công<br /> <br /> 6<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện đất năm 2014 trên địa bàn tỉnh Lai<br /> trạng sử dụng đất năm 2014 của xã Châu như: Diện tích rộng, địa hình<br /> phường, thị trấn. hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn<br /> Thực hiện việc kiểm kê, không và tư liệu, tài liệu về đất đai không<br /> những nhằm xác định và đánh giá nhiều, chủ yếu được thiết lập, xây<br /> hiện trạng sử dụng đất của 98/98 dựng từ năm 2004 trở lại đây (thời<br /> đơn vị xã, phường, thị trấn làm cơ điểm tách tỉnh đến nay); các tài liệu<br /> sở quản lý, sử dụng đất đạt hiệu quả trước đó rất ít và hầu như không<br /> và đề xuất việc điều chỉnh chính có dữ liệu số hoặc quá cũ không<br /> sách, Pháp luật về đất đai; mà còn sử dụng được. Mặc dù kinh phí<br /> cung cấp số liệu để xây dựng quy đã được Trung ương hỗ trợ 70%,<br /> hoạch, kế hoạch sử dụng đất, niên nhưng do Lai Châu còn khó khăn,<br /> giám thống kê các cấp và từng bước nên một số huyện vẫn chưa tự cân<br /> xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai ở các đối được số kinh phí còn lại (30%)<br /> cấp ngày càng chính xác, phục vụ để thanh toán cho các đơn vị tư vấn<br /> công tác quản lý nhà nước về đất<br /> đã thực hiện khối lượng hoàn thành<br /> đai; phục vụ nhu cầu thông tin đất<br /> cấp huyện.<br /> đai cho các hoạt động kinh tế - xã<br /> Để hoàn thành công tác kiểm kê<br /> hội, quốc phòng - an ninh, nghiên<br /> cứu khoa học, giáo dục và đào tạo, đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng<br /> các nhu cầu khác của Nhà nước và đất tỉnh Lai Châu theo kế hoạch (cấp<br /> xã hội trên địa bàn tỉnh. Đến nay, tỉnh hoàn thành trước 31/8/2015),<br /> công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ Sở TNMT Lai Châu có kiến nghị<br /> hiện trạng sử dụng đất năm 2014 cấp với Tổng cục quản lý đất đai, Bộ<br /> huyện (08/08 huyện, thành phố) trên Tài nguyên và Môi trường tiếp tục<br /> địa bàn đã hoàn thành, sản phẩm đã quan tâm đến công tác tài nguyên và<br /> được bàn giao cho Sở TNMT Lai môi trường của tỉnh, thông qua các<br /> Châu để tổng hợp cấp tỉnh. chương trình, dự án như: xây dựng<br /> Theo ông Vũ Minh Thức, chánh cơ sở dữ liệu đất đai, dự án VLAP...<br /> văn phòng Sở TN&MT Lai Châu, để hoàn thiện tư liệu đất đai phục<br /> bên cạnh sự nỗ lực của ngành thì vụ tốt cho công tác thống kê đất đai<br /> còn một số những khó khăn quá hàng năm và kiểm kê đất đai kỳ tới<br /> trình thực hiện công tác kiểm kê đất (2019), cũng như công tác quản lý<br /> đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất đai của địa phương.<br /> <br /> 7<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> <br /> XỬ LÝ NƯỚC DÙNG CHO CỘNG ĐỒNG<br /> MAI ANH<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> N<br /> ước là một yếu<br /> tố không thể<br /> thiếu cho cuộc<br /> sống của sinh vật và<br /> con người. Trong điều<br /> kiện hiện nay, một số<br /> nơi còn thiếu nước sạch<br /> để sinh hoạt nhưng theo<br /> tính toán của các chuyên<br /> gia bình quân mỗi một<br /> người trong một ngày<br /> phải sử dụng ít nhất 5<br /> lít nước sạch để uống tối thiểu là 50m đối nhà vài con cá nhỏ xuống<br /> và nấu thức ăn và 20 lít vệ sinh, cống, chuồng giếng để kiểm tra bằng<br /> nước dùng cho nhu cầu gia súc, kho thuốc trừ sinh vật.<br /> vệ sinh tối thiểu. Nhu sâu, khu nước thải, khu Xử lý nước bằng<br /> cầu nước uống cho gia chứa rác, phế liệu chất nhiều phương pháp: Lọc<br /> súc hàng ngày từ 1 đến độc hại. Đào giếng sâu nước với lớp lọc dày 40<br /> 40 lít. tới mạch nước ngầm, - 50cm bao gồm lớp cát<br /> Do vậy, nhu cầu thành giếng xây gạch, 30 - 40cm và lớp sỏi 5<br /> nước sạch là vô cùng miệng phải xây và đắp - 7cm. Dùng thùng phun<br /> cần thiết. Để có nước bờ cao và có nắp đậy. làm thùng lọc tự tạo.<br /> sạch đảm bảo cho cuộc Đáy giếng đổ thêm một Làm trong nước bằng<br /> sống hàng ngày, chúng lớp cát vàng dày 20cm phèn, có thể dùng các<br /> ta không nên đào giếng và một lớp đá sỏi - cuội loại phèn chua, phèn sắt.<br /> ở nơi trước là bãi rác, dày 20cm. Dùng gầu Nếu nước đục ít dùng<br /> nghĩa địa, ao hồ đã lấp. dây, gầu có gắn trục 40 - 60mg phèn/lít, nếu<br /> Nơi đào giếng phải xa quay để lấy nước. Thả (Xem tiếp trang 10)<br /> <br /> 8<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> TRÁNH Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ TRONG NHÀ<br /> QUỲNH TRANG<br /> <br /> <br /> <br /> K<br /> hi nhắc tới “ô này thường được sinh ra phẩm làm sạch không có<br /> nhiễm không từ các thiết bị hiện đại chất độc hại và những<br /> khí”, đa số mọi trong nhà, như điều hòa, sản phẩm chứa các chất<br /> người đều nghĩ tới những tủ lạnh, bếp ga, v.v...  có nguồn gốc tự nhiên.<br /> nguồn gây ô nhiễm từ khí Các nhà khoa học đã * Khi làm sạch các<br /> thải công nghiệp, khói xe phát hiện ra hàng trăm vật dụng trong gia đình,<br /> ô tô, rác thải v.v… trong nguyên nhân gây ô nhiễm bạn nên sử dụng khăn<br /> khi đó, rất ít người biết không khí trong ngôi nhà ướt để tránh bụi bay ra<br /> được những vật dụng của bạn. Dưới đây là một từ những vật dụng này và<br /> hằng ngày trong ngôi số nguyên nhân chủ yếu nó sẽ làm ô nhiễm không<br /> nhà cũng là nguồn gây ô gây ô nhiễm không khí khí.<br /> nhiễm đáng kể cho ngôi và cách để giữ được bầu * Thảm và rèm<br /> nhà của chúng ta. Ngoài không khí trong lành cửa trong gia đình bạn<br /> ra, nhiều người cũng nghĩ cho ngôi nhà của bạn: thường dễ bắt bụi nhất.<br /> rằng không khí ngoài trời * Không khí trong nhà Do vậy, bạn nên hút bụi<br /> dường như ô nhiễm hơn bạn sẽ trong lành hơn, cho chúng ít nhất 1 lần/<br /> không khí ở trong nhà. nếu bạn không sử dụng tuần và thỉnh thoảng bạn<br /> Nhưng thực tế lại không những chất khử mùi và cũng nên mang chúng đi<br /> hoàn toàn đúng như vậy. những bình xịt thơm. Vì giặt.<br /> Theo cơ quan bảo vệ những chất hóa học trong * Bạn nên mua những<br /> môi trường, mức độ ô những sản phẩm này đồ đạc trong nhà được<br /> nhiễm không khí trong càng tăng mức ô nhiễm làm từ gỗ tự nhiên thay<br /> nhà thường cao gấp 2 đến không khí trong ngôi nhà cho gỗ ván ép. Vì gỗ ván<br /> 5 lần so với ở ngoài trời. của bạn. ép thường sinh ra chất<br /> Những chất gây ô nhiễm * Không sử dụng các fomanđêhyt và các chất<br /> không khí trong nhà bao sản phẩm làm sạch có hóa học độc hại khác sau<br /> gồm: khói, khí ga, bụi chứa các chất hóa học một thời gian sử dụng.<br /> và các chất gây ô nhiễm tổng hợp. Thay vào đó, * Những hạt bụi<br /> khác. Những chất độc hại bạn nên sử dụng các sản nhỏ li ti do nấm mốc là<br /> <br /> 9<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> nguyên nhân gây ra dị ứng<br /> XỬ LÝ NƯỚC DÙNG...<br /> hay bệnh dị ứng. Những loại<br /> (Tiếp theo trang 8)<br /> nấm mốc thường phát triển rất<br /> nước đục nhiều dùng 60 - 80mg phèn/lít. Phèn<br /> nhanh trong môi trường nóng<br /> có tác dụng làm kết tủa đông lắng các chất cặn<br /> ẩm. Do vậy, bạn nên lau dọn<br /> đục. Để phát huy tác dụng này phèn cần có môi<br /> nhà sạch sẽ để tránh nấm mốc<br /> trường nước kiềm lắng các chất cặn đục. Nếu<br /> phát triển.<br /> không có phèn thì dùng một số lá nhớt như lá<br /> * Tránh sử dụng băng mồng tơi, rau đay, dong riềng, bẹ chuối... vò<br /> phiến, nước hoa và hút thuốc hoặc giã nát để chất nhớt tiết ra, đổ chất nhớt<br /> trong nhà của bạn. Vì chúng vào nước quấy đều và sau đó để lắng nước đợi<br /> là những nguồn gây ô nhiễm đến khi nước trong. Thời gian để lắng sau khi<br /> không khí lớn nhất cho căn đánh phèn hoặc dùng lá nhớt là khoảng 1 giờ<br /> nhà của bạn. trở lên tùy theo độ đục của nước và các vẩn<br /> * Bạn nên để những vật vón lắng.<br /> dụng có chứa chất hóa học<br /> Khử nước bằng hóa chất: Khử trùng bằng<br /> cách xa nơi sinh hoạt của gia<br /> CloraminB được đóng gói dưới dạng viên hàm<br /> đình. Bạn có thể tạo một gian<br /> lượng 0,25g hoặc 1,g. Loại này rất tiện lợi cho<br /> cho riêng để cất chúng, như<br /> khử trùng các thể tích nhỏ như chum, vại, lu,<br /> nhà kho hay gara.<br /> xô, chậu hoặc bể chứa nước nhỏ. Một viên<br /> * Trồng cây quanh nhà ClorminB hàm lượng 0,25 có thể khử trùng<br /> cũng là một giải pháp giúp cho được 25 lít nước. Khử trùng bằng hóa chất<br /> căn nhà của bạn có một không bột như CloraminB, Clorua vôi thường để khử<br /> khí trong lành. Bạn nên chọn trùng các nguồn nước cấp cho tập thể, các giếng<br /> những loại cây có khả năng nơi tập trung đông người. Hòa tan lượng hóa<br /> xanh tốt quanh năm vì khả chất cần thiết vào một gáo nước rồi đổ nước<br /> năng hấp thụ khí CO2 sẽ được vào bể, trộn đều. Múc nước lên ngửi, nếu không<br /> nhiều hơn. thấy mùi Clo trong nước thì cho thêm khoảng<br /> * Hằng ngày bạn cũng nên 1/3 muỗng canh bột hóa chất trên vào giếng và<br /> mở cửa sổ để cho những chất khấy đều, cho thêm đến khi nào nước giếng có<br /> độc hại trong nhà có thể thoát mùi Clo thì thôi. Nước sau khử trùng 30 phút<br /> ra ngoài. thì được.<br /> 10<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> <br /> MÔI TRƯỜNG<br /> VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Muốn phát triển bền vững thì trong phát triển phải tính đến yếu<br /> tố môi trường. Sự phân tích của tác giả theo 3 vấn đề tác động đến môi<br /> trường để chúng ta lựa chọn, xem xét cả trên bình diện quốc tế, quốc gia,<br /> vùng lãnh thổ và từng địa phương. Suy cho cùng thì mỗi chúng ta cần<br /> phấn đấu cho một môi trường trong sạch, cho sự phát triển bền vững của<br /> cả chúng ta và các thế hệ mai sau.<br /> BBT<br /> <br /> <br /> <br /> M<br /> ôi trường tự Sự giàu nghèo của mỗi cả tài nguyên) có vai trò<br /> nhiên và sản nước phụ thuộc khá nhiều quyết định đối với sự phát<br /> xuất xã hội vào nguồn tài nguyên: Rất triển bền vững về kinh tế<br /> quan hệ khăng khít, chặt nhiều quốc gia phát triển - xã hội (KT-XH) ở mỗi<br /> chẽ, tác động lẫn nhau chỉ trên cơ sở khai thác tài quốc gia, vùng lãnh thổ,<br /> trong thế cân đối thống nguyên để xuất khẩu đổi địa phương vì:<br /> nhất: Môi trường tự nhiên lấy ngoại tệ, thiết bị công Thứ nhất, môi trường<br /> (bao gồm cả tài nguyên nghệ hiện đại,... Có thể không những chỉ cung cấp<br /> thiên nhiên) cung cấp nói, tài nguyên nói riêng “đầu vào” mà còn chứa<br /> nguyên liệu và không và môi trường tự nhiên đựng “đầu ra” cho các quá<br /> gian cho sản xuất xã hội. nói chung (trong đó có trình sản xuất và đời sống.<br /> <br /> 11<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> Hoạt động sản xuất nhiên, cũng phải nói rằng Vấn đề ở đây là phải<br /> là một quá trình bắt đầu môi trường tự nhiên cũng làm thế nào để hạn chế<br /> từ việc sử dụng nguyên, có thể là nơi gây ra nhiều được nhiều nhất các chất<br /> nhiên liệu, vật tư, thiết bị thảm họa cho con người thải, đặc biệt là chất thải<br /> máy móc, đất đai, cơ sở (thiên tai), và các thảm gây ô nhiễm, tác động tiêu<br /> vật chất kỹ thuật khác, họa này sẽ tăng lên nếu cực đối với môi trường.<br /> sức lao động của con con người gia tăng các Thứ hai, môi trường<br /> người để tạo ra sản phẩm hoạt động mang tính tàn liên quan đến tính ổn<br /> hàng hóa. Những dạng phá môi trường, gây mất định và bền vững của sự<br /> vật chất trên không phải cân bằng tự nhiên. phát triển KT-XH.<br /> gì khác, mà chính là các<br /> Ngược lại môi trường Phát triển KT-XH là<br /> yếu tố môi trường.<br /> tự nhiên cũng lại là nơi quá trình nâng cao điều<br /> Các hoạt động sống chứa đựng, đồng hóa kiện sống về vật chất và<br /> cũng vậy, con người ta “đầu ra” các chất thải của tinh thần của con người<br /> cũng cần có không khí các quá trình hoạt động qua việc sản xuất ra của<br /> để thở, cần có nhà để ở, sản xuất và đời sống. Quá cải vật chất, cải tiến quan<br /> cần có phương tiện để đi trình sản xuất thải ra môi hệ xã hội, nâng cao chất<br /> lại, cần có chỗ vui chơi trường rất nhiều chất thải lượng văn hóa. Phát triển<br /> giải trí, học tập nâng cao (cả khí thải, nước thải, là xu thế chung của từng<br /> hiểu biết,... Những cái đó chất thải rắn). Trong các cá nhân cũng như của cả<br /> không gì khác là các yếu chất thải này có thể có rất loài người trong quá trình<br /> tố môi trường. nhiều loại độc hại làm ô sống. Giữa môi trường và<br /> Như vậy chính các nhiễm, suy thoái, hoặc sự phát triển có mối quan<br /> yếu tố môi trường (yếu gây ra các sự cố về môi hệ chặt chẽ: Môi trường<br /> tố vật chất kể trên - kể trường. Quá trình sinh là địa bàn và đối tượng<br /> cả sức lao động) là “đầu hoạt, tiêu dùng của xã hội của sự phát triển, còn<br /> vào” của quá trình sản loài người cũng thải ra phát triển là nguyên nhân<br /> xuất và các hoạt động môi trường rất nhiều chất tạo nên các biến đổi của<br /> sống của con người. thải. Những chất thải này môi trường.<br /> Hay nói cách khác: Môi nếu không được xử lý tốt Trong hệ thống KT-<br /> trường là “đầu vào” của cũng sẽ gây ô nhiễm môi XH, hàng hóa được di<br /> sản xuất và đời sống. Tuy trường nghiêm trọng. chuyển từ sản xuất đến lưu<br /> <br /> 12<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> thông, phân phối và tiêu hướng gây ô nhiễm môi tài nguyên và năng lượng<br /> dùng cùng với dòng luân trường khác nhau. của thế giới, nhưng<br /> chuyển của nguyên liệu, Ví dụ: những người nghèo khổ<br /> năng lượng, sản phẩm, ở các nước nghèo chỉ có<br /> - Ô nhiễm do dư thừa: con đường duy nhất là<br /> chất thải. Các thành phần<br /> 20% dân số thế giới ở các khai thác tài nguyên thiên<br /> đó luôn luôn tương tác với<br /> nước giàu hiện sử dụng nhiên (rừng, khoáng sản,<br /> các thành phần tự nhiên và<br /> 80% tài nguyên và năng đất đai,...) mà không có<br /> xã hội của hệ thống môi<br /> lượng của loài người. khả năng hoàn phục.<br /> trường đang tồn tại trong<br /> Sản xuất công nghiệp Diễn đàn hợp tác Á - Âu<br /> địa bàn đó.<br /> phát triển mạnh, hoạt (ASEM) về môi trường<br /> Tác động của con động của quá nhiều các họp vào tháng 1/2002 tại<br /> người đến môi trường thể phương tiện giao thông Trung Quốc đã cho rằng<br /> hiện ở khía cạnh có lợi vận tải đã tạo ra một nghèo đói là thách thức<br /> là cải tạo môi trường tự lượng lớn chất thải độc lớn nhất đối với công<br /> nhiên hoặc tạo ra kinh phí hại vào môi trường (đặc tác bảo vệ môi trường<br /> cần thiết cho quá trình cải biệt là khí thải). Hiện nay (BVMT) hiện nay. Do<br /> tạo đó, nhưng có thể gây việc có được mua bán vậy, để giải quyết vấn đề<br /> ra ô nhiễm môi trường tự hay không quyền phát môi trường, trước hết các<br /> nhiên hoặc nhân tạo. thải khí thải giữa các nước giàu phải có trách<br /> Mặt khác, môi trường nước đang là đề tài tranh nhiệm giúp đỡ các nước<br /> tự nhiên đồng thời cũng luận chưa ngã ngũ trong nghèo giải quyết nạn<br /> tác động đến sự phát triển các hội nghị thượng đỉnh nghèo đói.<br /> KT-XH thông qua việc về môi trường, các nước<br /> Như vậy, để phát triển,<br /> làm suy thoái nguồn tài giàu vẫn chưa thực sự tự<br /> dù là giàu có hay nghèo<br /> nguyên - đối tượng của giác chia sẻ tài lực với<br /> đói đều tạo ra khả năng<br /> sự phát triển KT-XH hoặc các nước nghèo để giải<br /> gây ô nhiễm môi trường.<br /> gây ra các thảm họa, thiên quyết những vấn đề có Vấn đề ở đây là phải<br /> tai đối với các hoạt động liên quan tới môi trường. giải quyết hài hòa mối<br /> KT-XH trong khu vực. - Ô nhiễm do nghèo quan hệ giữa phát triển<br /> Ở các quốc gia có đói: Mặc dù chiếm tới và BVMT. Để phát triển<br /> trình độ phát triển kinh 80% dân số thế giới, bền vững không được<br /> tế khác nhau có các xu song chỉ sử dụng 20% khai thác quá mức dẫn tới<br /> <br /> 13<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> hủy hoại tài nguyên, môi triển có mang lại những tăng cường đào tạo cán<br /> trường; thực hiện các lợi ích kinh tế trước mắt bộ khoa học kỹ thuật và<br /> giải pháp sản xuất sạch, mà khai thác cạn kiệt cán bộ quản lý về môi<br /> phát triển sản xuất đi đôi tài nguyên thiên nhiên, trường; đầu tư nhiều<br /> với các giải pháp xử lý hủy hoại môi trường, chương trình, dự án phát<br /> môi trường; bảo tồn các làm cho các thế hệ sau triển kinh tế, xã hội có ý<br /> nguồn gen động vật, thực không còn điều kiện để nghĩa về BVMT.<br /> vật; bảo tồn đa dạng sinh phát triển mọi mặt (cả về<br /> Tuy nhiên, trên thực<br /> học; không ngừng nâng kinh tế, xã hội, thể chất,<br /> tế cũng phải thừa nhận<br /> cao nhận thức của nhân trí tuệ con người...), thì<br /> rằng còn nhiều điều<br /> dân về BVMT,... sự phát triển đó phỏng có<br /> bất cập trong công tác<br /> ích gì! Nếu hôm nay thế<br /> Thứ ba, môi trường BVMT mà chúng ta chưa<br /> hệ chúng ta không quan<br /> có liên quan tới tương lai làm được: Môi trường<br /> tâm tới, không làm tốt<br /> của đất nước, dân tộc. vẫn từng ngày, từng giờ<br /> công tác BVMT, làm cho<br /> Như trên đã nói, môi trường bị hủy hoại bị chính các hoạt động<br /> BVMT chính là để giúp thì trong tương lai, consản xuất và sinh hoạt của<br /> cho sự phát triển kinh tế cháu chúng ta chắc chắn chúng ta làm cho ô nhiễm<br /> cũng như xã hội được sẽ phải gánh chịu những nghiêm trọng hơn, sự<br /> bền vững. KT-XH phát hậu quả tồi tệ. phát triển bền vững vẫn<br /> triển giúp chúng ta có đứng trước những thách<br /> Tuy còn có nhiều<br /> đủ điều kiện để đảm bảo khó khăn về kinh tế, thức lớn lao. Điều này đòi<br /> an ninh quốc phòng, giữ song Đảng và Nhà hỏi mọi người, mọi nhà,<br /> vững độc lập chủ quyền nước ta đã có nhiều chủ mọi địa phương trong cả<br /> của dân tộc. Điều đó lại trương, chính sách tích nước phải thường xuyên<br /> tạo điều kiện ổn định cực về công tác BVMT cùng nhau nỗ lực giải<br /> chính trị xã hội để KT- như: Xây dựng hệ thống quyết, thực hiện nghiêm<br /> XH phát triển. BVMT là pháp luật về BVMT chỉnh Luật BVMT. Có<br /> việc làm không chỉ có ý ngày càng hoàn thiện; như vậy chúng ta mới<br /> nghĩa hiện tại, mà quan xây dựng hệ thống bộ có thể hy vọng vào một<br /> trọng hơn, cao cả hơn là máy quản lý nhà nước tương lai với môi trường<br /> nó có ý nghĩa cho tương về môi trường từ trung sống ngày càng trong<br /> lai. Nếu một sự phát ương đến địa phương; lành hơn.<br /> <br /> 14<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> Nguồn nước ô nhiễm<br /> TÁC HẠI CỦA có tác hại nghiêm trọng<br /> tới sức khỏe con người,<br /> NGUỒN NƯỚC tác hại của nó tỉ lệ với<br /> người mắc bệnh cấp và<br /> BỊ Ô NHIỄM mãn tính như tiêu chảy,<br /> HỒNG THƠM ưng thư da.<br /> Nguyên nhân dẫn tới nguồn nước Có nhiều nguyên nhân khách quan<br /> bị ô nhiễm và chủ quan dẫn đến tình trạng ô nhiễm<br /> <br /> T ốc độ công nghiệp hóa và đô thị môi trường nước như: sự gia tăng dân<br /> hóa khá nhanh và sự gia tăng dân số, mặt trái của quá trình công nghiệp<br /> số gây áp lực ngày càng nặng nề đối hóa, hiện đại hóa, cơ sở hạ tầng yếu<br /> với tài nguyên nước trong vùng lãnh kém, lạc hậu, nhận thức của người dân<br /> thổ. Môi trường nước ở nhiều đô thị, về vấn đề môi trường còn chưa cao…<br /> khu công nghiệp và làng nghề ngày Đáng chú ý là sự bất cập trong hoạt<br /> càng bị ô nhiễm bởi nước thải, khí thải động quản lý, bảo vệ môi trường. Nhận<br /> và chất thải rắn. Ở các thành phố lớn, thức của nhiều cơ quan quản lý, tổ chức<br /> đông dân chất thải do sinh hoạt cũng là và cá nhân có trách nhiệm về nhiệm<br /> một nguyên nhân quan trọng đang gây vụ bảo vệ môi trường nước chưa sâu<br /> ô nhiễm môi trường nước. sắc và đầy đủ, chưa thấy rõ ô nhiễm<br /> Về tình trạng ô nhiễm nước ở nông môi trường nước là loại ô nhiễm gây<br /> thôn và khu vực sản xuất nông nghiệp, nguy hiểm trực tiếp, hàng ngày và khó<br /> hiện nay ở nước ta có gần 76% dân số khắc phục đối với đời sống con người<br /> đang sinh sống ở nông thôn là nơi cơ sở cũng như sự phát triển bền vững của<br /> hạ tầng còn lạc hậu, phần lớn các chất đất nước.<br /> thải của con người và gia súc không Tác hại của ô nhiễm nguồn nước<br /> được xử lý nên thấm xuống đất hoặc<br /> bị rửa trôi, làm cho tình trạng ô nhiễm<br /> nguồn nước về mặt hữu cơ và vi sinh<br /> H ậu quả chung của tình trạng ô<br /> nhiễm nước là tỉ lệ người mắc các<br /> bệnh cấp và mạn tính liên quan đến ô<br /> vật ngày càng cao. nhiễm nước như viêm màng kết, tiêu<br /> <br /> 15<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> chảy, ung thư… ngày càng tăng. Người Chất tẩy trắng Xenon peroxide, sodium<br /> dân sinh sống quanh khu vực ô nhiễm percarbonate gây viêm đường hô hấp,<br /> ngày càng mắc nhiều loại bệnh tình oxalate kết hợp với calcium tạo ra<br /> nghi là do dùng nước bẩn trong mọi sinh calcium oxalate gây đau thận, sỏi mật.<br /> hoạt. Ngoài ra ô nhiễm nguồn nước còn Vi khuẩn, ký sinh trùng các loại là<br /> gây tổn thất lớn cho các ngành sản xuất nguyên nhân gây các bệnh đường tiêu<br /> kinh doanh, các hộ nuôi trồng thủy sản. hóa, nhiễm giun, sán. Kim loại nặng các<br /> Các nghiên cứu khoa học cũng cho loại: Titan, Sắt, chì, cadimi, asen, thủy<br /> thấy, khi sử dụng nước nhiễm asen để ngân, kẽm gây đau thần kinh, thận, hệ<br /> ăn uống, con người có thể mắc bệnh bài tiết, viêm xương, thiếu máu.<br /> ung thư trong đó thường gặp là ung Bảo vệ nguồn nước<br /> <br /> C<br /> thư da. Ngoài ra, asen còn gây nhiễm hiến lược lâu dài là có thể cung cấp<br /> độc hệ thống tuần hoàn khi uống những nguồn nước sinh hoạt an<br /> phải nguồn nước có hàm lượng asen toàn đã qua xử lý và cải thiện hệ thống<br /> 0,1mg/l. Vì vậy, cần phải xử lý nước vệ sinh. Chiến lược ngắn hạn là sử dụng<br /> nhiễm asen trước khi dùng cho sinh những phương pháp xử lý nước đơn<br /> hoạt và ăn uống. giản tại hộ gia đình như lọc nước, đun<br /> Người nhiễm chì lâu ngày có thể sôi nước bằng nhiệt lượng. Bên cạnh đó,<br /> mắc bệnh thận, thần kinh, nhiễm Amoni, chiến dịch truyền thông nâng cao nhận<br /> Nitrat, Nitrit gây mắc bệnh xanh da, thức, cộng đồng có ý thức bảo vệ nguồn<br /> thiếu máu, có thể gây ung thư. Metyl nước, đặc biệt là cần phải áp dụng những<br /> tert-butyl ete (MTBE) là chất phụ gia quy định nghiêm ngặt hơn đối với vấn<br /> phổ biến trong khai thác dầu lửa có khả đề kiểm soát ô nhiễm, buộc tất cả mọi<br /> năng gây ung thư rất cao. Nhiễm Natri doanh nghiệp - từ quy mô nhỏ đến lớn -<br /> (Na) gây bệnh cao huyết áp, bệnh tim phải đáp ứng được những tiêu chuẩn tối<br /> mạch, lưu huỳnh gây bệnh về đường thiểu về nguồn nước thải trong sản xuất<br /> tiêu hóa, Kali, Cadimi gây bệnh thoái kinh doanh, tránh ô nhiễm môi trường.<br /> hóa cột sống, đau lưng. Hợp chất hữu Máy lọc nước là một giải pháp tiết kiệm<br /> cơ, thuốc trừ sâu, thuốc diệt côn trùng, và hiệu quả, bạn có thể lọc nước phục vụ<br /> diệt cỏ, thuốc kích thích tăng trưởng, cho nhu cầu sử dụng hàng ngày để hạn<br /> thuốc bảo quản thực phẩm, phốt pho... chế bớt chất độc hại bảo vệ sức khỏe<br /> gây ngộ độc, viêm gan, nôn mửa. cho chính gia đình mình ngay tại nhà<br /> Tiếp xúc lâu dài sẽ gây ung thư mà không phải tốn quá nhiều thời gian,<br /> nghiêm trọng các cơ quan nội tạng. tiền bạc và công sức.<br /> <br /> 16<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> <br /> CÔNG TÁC GIỮ GÌN VỆ SINH MÔI TRƯỜNG<br /> PHÒNG CHỐNG<br /> DỊCH BỆNH<br /> Ở XÃ<br /> MƯỜNG KIM<br /> BẠCH MAI<br /> <br /> <br /> <br /> X<br /> ã Mường Kim công tác truyền thông thực phẩm bảo đảm chất<br /> (Than Uyên) thông qua đội ngũ cộng lượng, bảo vệ nguồn<br /> có 1.993 hộ, tác viên y tế tại cơ sở; nước, thực hiện các<br /> với 10.493 khẩu, trong tuyên truyền cổ động thói quen hợp vệ sinh.<br /> đó có trên 80% dân số trực quan bằng băng Trường hợp vi phạm vệ<br /> làm nông nghiệp. Trước zôn, khẩu hiệu; tuyên sinh môi trường, đổ rác<br /> đây, do một số tập quán, truyền lồng ghép trong không đúng nơi quy định<br /> thói quen lạc hậu, tình các đợt sinh hoạt của đều bị nhắc nhở kịp thời.<br /> trạng môi trường ở xã Hội Phụ nữ, Hội Nông<br /> Hằng năm, Ban chỉ<br /> dân, Hội Cựu chiến binh,<br /> bị ô nhiễm, là điều kiện đạo ATVSTP xã đều<br /> Đoàn Thanh niên, Mặt<br /> thuận lợi để các loại dịch tuyên truyền, vận động<br /> trận tổ quốc... Nội dung<br /> bệnh phát sinh. các hộ kinh doanh ăn<br /> tuyên truyền, vận động<br /> Nhằm nâng cao nhận nhân dân nâng cao nhận uống và giết mổ gia súc,<br /> thức của nhân dân về vệ thức, ý thức bảo vệ môi gia cầm trên địa bàn xã<br /> sinh môi trường, thực trường, không vứt rác, cam kết thực hiện tốt các<br /> hiện thói quen vệ sinh cá đổ chất thải bừa bãi, sử quy định về ATVSTP.<br /> nhân, góp phần nâng cao dụng nguồn nước sạch, Ngoài ra, xã còn tập<br /> chất lượng cuộc sống, bảo đảm ATVSTP bằng huấn công tác bảo vệ<br /> UBND xã đã đẩy mạnh cách sử dụng nguồn môi trường, đề xuất với<br /> 17<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> Ngân hàng chính sách xã là việc đảm bảo nước sinh hoạt. Trên địa bàn<br /> hội triển khai dự án cho sạch và các công trình vệ xã hiện có trên 90% hộ<br /> hội viên Hội Nông dân, sinh trong trường học, để dân sử dụng nước sạch<br /> Hội Phụ nữ, Hội CCB các em thực hành việc trong sinh hoạt, trên 30%<br /> vay vốn xây dựng các rửa tay với xà phòng hộ gia đình sử dụng nhà<br /> công trình vệ sinh, nước ngay tại trường học. tiêu hợp vệ sinh. Đường<br /> sạch. Ban tuyên truyền Do tích cực triển khai làng ngõ xóm trong xã<br /> vệ sinh môi trường xã các hoạt động nhằm bảo xung quanh sạch đẹp.<br /> phối hợp với trưởng các Định kỳ 1 tuần/ lần, nhân<br /> vệ môi trường, phòng<br /> bản và các đoàn thể vận dân trong xã đồng loạt ra<br /> chống dịch bệnh, nhận<br /> động nhân dân duy trì quân tổng vệ sinh, phát<br /> thức của nhân dân trong<br /> nề nếp vệ sinh đường quang bụi rậm bờ ao,<br /> xã đã có chuyển biến<br /> làng ngõ xóm, tổ chức khơi thông cống rãnh, thu<br /> tích cực và đã có những<br /> thu gom rác thải. Các<br /> hành vi thân thiện với gom xử lý rác thải và các<br /> đoàn thể đẩy mạnh tuyên<br /> môi trường, xây dựng loại bao bì đựng thuốc<br /> truyền, vận động hội<br /> môi trường sống xanh bảo vệ thực vật đã qua<br /> viên tổ chức chăn nuôi<br /> - sạch - đẹp. Đến nay, sử dụng, trồng và chăm<br /> theo quy mô trang trại,<br /> các tổ thu gom rác do sóc bảo vệ cây xanh nơi<br /> phòng chống dịch bệnh<br /> Hội viên Hội Nông dân, công cộng, xung quanh<br /> cho vật nuôi, xây dựng<br /> Hội Phụ nữ làm nòng cốt nhà, tạo cảnh quan môi<br /> hầm biogas xử lý chất<br /> được duy trì hoạt động trường xanh - sạch - đẹp.<br /> thải để vừa giảm thiểu ô<br /> nhiễm môi trường, vừa thường xuyên có nề nếp, Với những hoạt động<br /> tận dụng khí đốt phục vụ hiệu quả, góp phần giữ thiết thực trong cải thiện<br /> cho sinh hoạt. Đến nay gìn môi trường xóm làng hành vi vệ sinh cá nhân,<br /> toàn xã đã có 17 hộ xây xung quanh sạch đẹp, sức khỏe cộng đồng,<br /> dựng được hầm biogas. đẩy lùi được nhiều dịch cải thiện môi trường<br /> Trạm Y tế xã phối hợp bệnh trên người và vật sống và công tác phòng,<br /> với 3 trường học trên địa nuôi, làm thay đổi bộ chống dịch bệnh nên<br /> bàn tuyên truyền về giữ mặt nông thôn. Từ năm nhiều năm trở lại đây xã<br /> gìn vệ sinh môi trường, 2008 đến nay, xã đã có Mường Kim không xảy<br /> vệ sinh cá nhân, đặc biệt nước máy sử dụng trong ra dịch bệnh./.<br /> 18<br />  Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> CHUNG TAY BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG,<br /> BẢO VỆ NGUỒN NƯỚC<br /> <br /> <br /> N<br /> PHƯƠNG THÚY<br /> ước là một nguồn<br /> tài nguyên vô<br /> cùng  quý giá đối<br /> với con người, vấn đề về<br /> nước đang là 1 điều đáng<br /> quan tâm hiện nay. Cũng<br /> giống như không khí nước<br /> là một thành phần thiết yếu<br /> để duy trì cuộc sống. Con<br /> người, cây cối... đều cần<br /> nước để tồn tại. Nước là 1<br /> hợp chất bao gồm hidro và<br /> oxi, nước tinh khiết không<br /> màu, không mùi, không vị,<br /> Nước rất cần thiết cho Đối với công nghiệp:<br /> chúng tồn tại ở 3 thể rắn,<br /> cuộc sống của con người, Mức độ sử dụng nước trong<br /> lỏng, khí. các ngành công nghiệp<br /> nó chiếm khoảng 70% khối<br /> Vai trò của nước đối lượng của cơ thể con người. là rất lớn như ngành khai<br /> với đời sống con người. Nguồn nước sạch cung cấp khoáng, sản xuất nguyên<br /> Trên trái đất, ¾ lãnh cho cơ thể để duy trì sự liệu công nghiệp…<br /> thổ là nước, nước trong sống, vậy nên con người Đối với du lịch: Du lịch<br /> các đại dương, ở biển, sông không thể sống mà không đường sông, du lịch đường<br /> ngòi, ao hồ, nước ở trong có nước. biển đang ngày càng phát<br /> lòng đất. Tuy nhiên nguồn Đối với nông nghiệp: triển. Đặc biệt ở một nước<br /> nước sạch không phải dồi Nước cần thiết cho cả chăn nhiệt đới như ở nước ta có<br /> dào như chúng ta vẫn nghĩ. nuôi lẫn trồng trọt. Bên cạnh nhiều sông hồ và đường bờ<br /> Trên thực tế có tới 97,2% đó, trong sản xuất nông biển dài hàng ngàn kilomet.<br /> nguồn nước trên trái đất là nghiệp, thủy lợi luôn là vấn Đối với giao thông: Là<br /> nước mặn, còn lại 2,15% đề được ưu tiên hàng đầu. một trong những con đường<br /> là băng vĩnh cửu và chỉ có Trong công tác thủy lợi, ngoài tiềm năng và chiến lược,<br /> 0,65% là nguồn nước dành hệ thống tưới tiêu còn có tác giao thông đường thủy mà<br /> cho con người. dụng chống lũ, cải tạo đất… cụ thể là đường sông và<br /> <br /> 19<br /> Bản tin Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lai Châu<br /> đường biển có ý nghĩa rất của người dân về vấn đề đưa ra những chính sách bảo<br /> lớn, quyết định nhiều vấn đề môi trường còn chưa cao, vệ môi trường mới, những<br /> không chỉ là kinh tế mà còn hoạt động quản lý, bảo vệ chính sách kiểm soát và xử<br /> là văn hóa, chính trị, xã hội môi trường nước chưa sâu lý ô nhiễm có tính răn đe đối<br /> của một quốc gia. sắc và đầy đủ, chưa thấy với các nhà máy xí nghiệp,<br /> Đối với sức khỏe và rõ ô nhiễm môi trường đầu tư xây dựng các dự án<br /> đời sống sinh hoạt của con nước là loại ô nhiễm gây công trình xử lý nước thải;<br /> người: Nước đóng một vai nguy hiểm trực tiếp đến người dân phải sử dụng<br /> trò vô cùng quan trọng. Con đời sống con người cũng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên<br /> người có thể thiếu ăn, thiếu như sự phát triển bền vững nước, có ý thức bảo vệ môi<br /> ngủ, thiếu mặc nhưng không của đất nước. Tình trạng ô trường, bảo vệ nguồn nước,<br /> thể nào thiếu nước sạch. nhiễm nước do nước thải, không lạm dụng hóa chất,<br /> Đây là nguồn tài nguyên rác thải sinh hoạt không có phân bón, thuốc bảo vệ<br /> cần thiết và không thể thiếu hệ thống xử lý mà trực tiếp thực vật, không đổ rác thải<br /> trong đời sống sinh hoạt của xả ra nguồn sông, hồ, kênh, bừa bãi ra sông hồ, mỗi cá<br /> con người. mương, suối... Mặt khác, nhân nên tích cực vận động,<br /> còn rất nhiều cơ sở