Báo cáo " Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN "
lượt xem 28
download
Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo " Cơ chế giải quyết tranh chấp của ASEAN "
- nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Lª Minh TiÕn * T ròn 40 năm ra i và phát tri n, quy t theo cơ ch chung c a h th ng pháp ASEAN ã t ư c nh ng bư c ti n lu t qu c t . dài trên nhi u lĩnh v c ho t ng, các quan Tháng 2 năm 1976, các nhà lãnh o c p h h p tác ngày càng phát tri n sâu r ng và cao nh t c a chính ph 5 nư c trong kh i ã nhóm h p l n u tiên t i Bali và thông qua thi t th c hơn. Trong quá trình h p tác toàn Hi p ư c thân thi n và h p tác ông Nam di n ó, các tranh ch p, b t ng các c p Á (thư ng ư c g i t t là Hi p ư c Bali). khác nhau (qu c gia, cơ quan nhà nư c, Văn ki n này cùng v i Tuyên b Bangkok doanh nghi p, nhà u tư, cá nhân...) x y ra năm 1967 ã xác l p các nguyên t c n n là i u không tránh kh i. Do v y, cũng như t ng cho các quan h h p tác b n v ng c a các t ch c và liên k t khu v c khác, ho t ASEAN. ng th i, Hi p ư c dành riêng ng gi i quy t tranh ch p c a ASEAN cũng Chương IV quy nh và cho ra i m t cơ ã d n ư c th ch hóa và hoàn thi n trong ch chung gi i quy t t t c các tranh ch p khuôn kh pháp lí c a t ch c này. trên m i lĩnh v c h p tác an ninh, chính tr , I. CƠ CH CHUNG kinh t , xã h i... c a ASEAN. Do nhi u lí do khách quan và ch quan, V nguyên t c gi i quy t tranh ch p, ho t ng c a ASEAN trong 10 năm u i u 13 Hi p ư c Bali cũng như i m 2 c a ch y u t p trung vào các v n chính tr , Tuyên b Bangkok năm 1967 kh ng nh tăng cư ng hi u bi t l n nhau và tìm ki m vi c “tôn tr ng công lí và nguyên t c lu t l p trư ng chung vì an ninh c a khu v c pháp trong quan h gi a các nư c trong cũng như c a t ng nư c thành viên. c vùng và tuân th các nguyên t c c a Hi n trưng liên k t ch y u giai o n này là liên chương Liên h p qu c” t ư c m c tiêu k t v thái dung nh n, thương lư ng, hoà phát tri n kinh t , thúc y hoà bình và n gi i, tránh va ch m, căng th ng gi a các nh khu v c. Theo ó, tranh ch p gi a các qu c gia t p trung vào tăng cư ng, c ng nư c ASEAN ư c gi i quy t theo nguyên c phát tri n trong m i nư c nên trong giai t c “t b e d a b ng vũ l c ho c s d ng o n này ASEAN v n chưa có cơ ch gi i vũ l c trong quan h qu c t nh m ch ng l i quy t tranh ch p c a riêng mình. V cơ b n, s b t kh xâm ph m v lãnh th hay n n các ho t ng gi i quy t tranh ch p chưa c l p chính tr c a b t kì qu c gia nào ư c th ch hóa trong các văn ki n c a ASEAN. Các tranh ch p, xung t x y ra * Gi ng viên Khoa lu t qu c t gi a các nư c trong kh i ư c áp d ng gi i Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 69
- nghiªn cøu - trao ®æi trung gian ho c theo th a thu n c a các bên cũng như b ng cách khác trái v i nh ng m c ích c a Liên h p qu c...” (kho n 4 tranh ch p, ho t ng như m t y ban trung i u 2 Hi n chương Liên h p qu c) và gian, i u tra, hòa gi i. nguyên t c “gi i quy t các tranh ch p qu c - Trong trư ng h p c n thi t, h i ng s khuy n ngh nh ng bi n pháp thích h p t b ng bi n pháp hoà bình, sao cho không ngăn ch n tranh ch p ho c tình hình x u i. t n h i n hoà bình, an ninh qu c t và công lí” (kho n 3 i u 2 Hi n chương Liên Như v y, ASEAN không thành l p cơ h p qu c). Ngoài hai nguyên t c trên, trong quan gi i quy t tranh ch p chuyên trách như quá trình gi i quy t tranh ch p, các bên còn Tòa án công lí c a Liên h p qu c ho c Tòa ph i “thi n chí gi i quy t tranh ch p” và liên minh châu Âu... S thi u v ng c a cơ “gi i quy t tranh ch p b ng các th t c h p quan này có th lí gi i t góc văn hóa và lí, h u hi u và linh ho t”. truy n th ng pháp lu t c a các nư c V bi n pháp gi i quy t tranh ch p, theo ASEAN. M t trong nh ng c trưng chung tinh th n c a i u 15 Hi p ư c, các bên có c a văn hoá pháp lu t ông Nam Á chính là quy n l a ch n áp d ng các bi n pháp theo vi c ưu tiên gìn gi các quan h i u hoà quy trình riêng c a ASEAN ho c các bi n trong gia ình, t p th , xã h i, tránh và h n pháp ư c quy nh t i kho n 1 i u 33 c a ch ki n t ng trư c toà án. Th c ti n gi i Hi n chương Liên h p qu c, bao g m: quy t tranh ch p nói chung, tranh ch p v - àm phán tr c ti p; thương m i, u tư nói riêng c a các nư c - Các bi n pháp thông qua bên th ba: thành viên ASEAN luôn coi tr ng các Môi gi i, i u tra, trung gian, hòa gi i; phương th c gi i quy t tranh ch p không - Gi i quy t t i tr ng tài ho c tòa án qu c t ; chính th c, có tính truy n th ng như trung - Gi i quy t theo quy trình riêng c a ASEAN. gian, hoà gi i, tr ng tài, ư c các nhà nư c V quy trình gi i quy t tranh ch p, khi ASEAN th a nh n và khuy n khích phát có tranh ch p x y ra, n u các bên th a thu n tri n b ng nhi u bi n pháp như th ch hoá l a ch n áp d ng quy trình c a ASEAN thì b ng lu t v hoà gi i, tr ng tài; h tr xây tranh ch p ư c gi i quy t như sau ( i u 13, d ng các trung tâm, t ch c gi i quy t tranh 14, 15 và 16 Hi p ư c Bali): ch p ngoài t t ng tư pháp… Indonesia – - Các nư c thành viên có b t ng, tranh sáng l p viên có nh ng óng góp to l n nh t ch p ph i ch ng thương lư ng h u ngh (trong nh ng giai o n u c a ASEAN) gi i quy t; chính là i n hình c a nư c có truy n th ng - N u không t ư c tho thu n qua gi i quy t tranh ch p b ng các bi n pháp hoà bình, hòa gi i và thương lư ng.(1) thương lư ng thì các bên s thành l p h i ng c p cao (c p b trư ng c a m i qu c II. CƠ C H GI I QUY T TRANH gia thành viên), h i ng này s xem xét CH P K INH T - TH ƯƠ NG M I tranh ch p và ưa ra nh ng khuy n ngh v 1. Cơ s pháp lí các bi n pháp gi i quy t phù h p (trung N u như t năm 1967 n 1976, ho t gian, hoà gi i..). H i ng cũng có th là bên ng c a ASEAN ch y u t p trung vào các 70 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi v n an ninh, chính tr khu v c thì n H i th o lu n xây d ng d th o cơ ch gi i quy t ngh thư ng nh l n th nh t t i Bali 1976, tranh ch p. V n u tiên ư c cân nh c là ho t ng h p tác kinh t - thương m i ã nên xây d ng cho m i hi p nh kinh t cơ ch d n tr thành linh h n c a s h p tác khu gi i quy t tranh ch p riêng (nh t là cho nh ng v c. T năm 1976 n năm 1992 nhi u văn hi p nh l n như Hi p nh CEPT-AFTA) hay ki n pháp lí quan tr ng v kinh t - thương xây d ng cơ ch gi i quy t tranh ch p chung áp m i c a ASEAN ã ư c kí k t: Các d án d ng cho t t c các hi p nh kinh t c a công nghi p ASEAN (AIP) năm 1976, Tho ASEAN (tính n th i i m ó, ASEAN ã có thu n ưu ãi thương m i (PTA) năm 1977, t i 47 hi p nh kinh t ). Phương án ư c l a Chương trình liên doanh công nghi p ch n là xây d ng cơ ch gi i quy t tranh ch p ASEAN (AIJV) năm 1983, Hi p nh v chung trong khuôn kh c a Hi p nh khung khuy n khích và b o h u tư năm 1987... ASEAN v y m nh h p tác kinh t nh m c bi t, H i ngh thư ng nh l n th 4 tăng cư ng hi u l c và m b o vi c th c thi t i Singapore năm 1992 ã ánh d u bư c các hi p nh h p tác kinh t trong ASEAN. chuy n mình th c s trong h p tác kinh t - Trên tinh th n ó và căn c vào i u 9 thương m i c a ASEAN. T i H i ngh này, c a Hi p nh khung v tăng cư ng h p tác nguyên th và ngư i ng u chính ph các kinh t ASEAN, t u năm 1996, ASEAN nư c ASEAN ã thông qua Tuyên b ã b t u so n th o Ngh nh thư v cơ ch Singapore, Hi p nh khung v tăng cư ng gi i quy t tranh ch p (Protocol on Dispute h p tác kinh t ASEAN và quan tr ng nh t Settlment Mechanism – PDSM) và Ngh là quy t nh thành l p Khu v c thương m i nh thư này ã ư c các b trư ng kinh t t do ASEAN (AFTA) trong th i h n 15 ASEAN kí ngày 20/11/1996 t i Manila năm. Cũng t i h i ngh này, Hi p nh v (Philippine), khai sinh Cơ ch gi i quy t chương trình ưu ãi thu quan có hi u l c tranh ch p kinh t - thương m i c a ASEAN. chung (CEPT) ư c kí k t như công c Cơ ch gi i quy t tranh ch p theo PDSM chính y u xây d ng AFTA. Ti p sau ó, là t ng th th ng nh t các cơ quan, cách các nư c ASEAN cũng ã kí m t lo t hi p th c, trình t và th t c gi i quy t tranh ch p nh khác trong các lĩnh v c d ch v , s h u cũng như thi hành phán quy t trong gi i trí tu , công nghi p. quy t tranh ch p kinh t - thương m i c a S phát tri n c v quy mô cũng như ASEAN, bao g m các thành t : ch t lư ng c a các cam k t kinh t - thương - H th ng các cơ quan có th m quy n m i lúc này ã t ra nhu c u ph i có cơ ch gi i quy t tranh ch p; gi i quy t tranh ch p minh b ch, c th và rõ - Trình t , th t c gi i quy t tranh ch p; ràng dành riêng cho lĩnh v c kinh t - - Th t c thi hành phán quy t. thương m i. Vì v y, ngay t u năm 1995 2. Ph m vi gi i quy t tranh ch p nhóm công tác kĩ thu t v tri n khai Hi p - Trư c h t, do ASEAN là t ch c liên nh CEPT-AFTA (l n th 10) ã b t u chính ph nên PDSM ch áp d ng gi i t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 71
- nghiªn cøu - trao ®æi quy t tranh ch p gi a các chính ph , không nhi u hi p nh ghi Ph l c 1 thì các bên tranh ch p s thương lư ng v i nhau la áp d ng gi i quy t tranh ch p gi a doanh ch n cơ ch phù h p. N u trong vòng 60 nghi p v i chính ph ho c doanh nghi p v i ngày các bên không th ng nh t ư c thì v n doanh nghi p. cơ ch c n áp d ng s ư c ưa ra H i - Cơ ch gi i quy t tranh ch p theo ngh các quan ch c cao c p v kinh t PDSM ư c áp d ng i v i t t c các tranh (SEOM) xem xét theo trình t c bi t ch p liên quan n vi c th c hi n, gi i thích (do nhóm chuyên gia ho c m t ban h i th m ho c áp d ng các hi p nh ư c nêu trong th c hi n) trong vòng 60 ngày. SEOM s Ph l c 1 và các hi p nh kinh t c a quy t nh trên cơ s k t lu n c a nhóm ASEAN trong tương lai. chuyên gia ho c ban h i th m. T i th i i m kí Ngh nh thư này, ã + Kho n 3 i u 1 PDSM kh ng nh cơ có 47 hi p nh kinh t c a ASEAN ư c ch gi i quy t tranh ch p c a ASEAN không ưa vào ph m vi i u ch nh c a Ngh nh nh hư ng n quy n c a các qu c gia thành thư, trong ó bao g m c các hi p nh r t viên trong vi c tìm ki m nh ng gi i pháp hoà quan tr ng c a h p tác kinh t ASEAN như bình t i các di n àn qu c t khác vào b t kì Hi p nh CEPT/AFTA, Hi p nh khung v lúc nào trư c khi SEOM ra quy t nh. Ví d , d ch v , Hi p nh khung v s h u trí tu , các nư c ASEAN ng th i là thành viên c a Hi p nh AICO. Sau này, các hi p nh WTO có th ưa v vi c ra gi i quy t theo cơ khác như Hi p nh v khu v c u tư ch gi i quy t tranh ch p c a WTO. ASEAN, Hi p nh e-ASEAN, Hi p nh v 3. Cơ quan gi i quy t tranh ch p các tho thu n công nh n l n nhau cũng u Tương t như WTO, các nư c ASEAN s d ng PDSM làm cơ s gi i quy t tranh cũng không thành l p cơ quan chuyên trách ch p n u phát sinh. v gi i quy t tranh ch p kinh t - thương m i Như v y, ph m vi áp d ng c a cơ ch mà quy nh cho m t s cơ quan trong b này r t r ng, bao trùm lên toàn b các quan máy c a mình kiêm nhi m thêm ch c năng h h p tác kinh t - thương m i c a ASEAN. gi i quy t tranh ch p (H i ngh b trư ng - V xung t gi a PDSM và các hi p kinh t AEM, H i ngh quan ch c kinh t cao nh kinh t khác, Ngh nh thư d li u 2 c p SEOM và ban thư kí). Trong trư ng h p lo i xung t: c n thi t thì thành l p m t cơ quan giúp vi c + N u có s khác bi t gi a các quy t c có tính ch t adhoc (Ban h i th m PANEL). và th t c c a PDSM v i các quy nh v a. H i ngh b trư ng kinh t AEM gi i quy t tranh ch p (n u có) ư c quy nh Là cơ quan có th m quy n cao nh t trong trong các hi p nh kinh t - thương m i c a gi i quy t tranh ch p. Quy t nh c a AEM ASEAN thì s áp d ng các quy nh c a các là quy t nh chung th m ( i u 8 PDSM) hi p nh kinh t - thương m i. b. H i ngh các quan ch c kinh t cao + N u có s khác bi t gi a các cơ ch c p SEOM gi i quy t tranh ch p, c bi t trong hai ho c Là cơ quan có th m quy n gi i quy t 72 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi tranh ch p nhưng quy t nh c a SEOM th ng nh t v i nhau v s thành viên là 5 (s không có giá tr chung th m và các bên có tho thu n này ph i th c hi n trong vòng 10 th kháng cáo. ngày k t ngày thành l p ban h i th m). Các nư c thành viên s ư c thông báo ngay c. Ban h i th m - Thành ph n c a ban h i th m (M c I v thành ph n ban h i th m. Ph l c 2 PDSM): Các thành viên ban h i th m do ban thư Ban h i th m do SEOM thành l p, bao kí c cho các bên có liên quan n tranh g m nh ng cá nhân có trình thu c các cơ ch p. Các bên có liên quan không ư c bác quan chính ph ho c phi chính ph , bao g m b vi c c này tr phi có lí do chính c nh ng ngư i ang ti n hành i u tra ho c áng. N u trong vòng 20 ngày k t ngày trình v vi c tranh ch p lên ban h i th m, thành l p ban h i th m mà không th ng nh t nh ng ngư i ang làm vi c trong ban thư kí, ư c danh sách các h i th m viên do yêu nh ng ngư i gi ng d y ho c xây d ng lu t, c u c a m t trong các bên liên quan thì T ng chính sách thương m i qu c t ; h cũng có thư kí ASEAN, sau khi ã tham v n Ch t ch th là quan ch c chính sách thương m i c p SEOM, s quy t nh thành ph n ban h i cao c a các nư c thành viên. Tuy nhiên, công th m b ng cách ch nh nh ng ngư i mà dân các nư c thành viên có liên quan n T ng thư kí cho là thích h p nh t i v i các tranh ch p không ư c tham gia vào ban h i quy t c và th t c c bi t ho c b sung c a th m gi i quy t tranh ch p ó, tr phi có s các hi p nh ư c áp d ng có liên quan n ng ý c a các bên liên quan n tranh ch p. tranh ch p, sau khi ã tham kh o ý ki n c a Thành viên ban h i th m ph i ư c l a các bên liên quan. Ch t ch SEOM s thông ch n kĩ, m b o m i thành viên có tính c báo cho các nư c thành viên v thành ph n l p, có ki n th c và có kinh nghi m trong ban h i th m không quá 10 ngày k t ngày nhi u lĩnh v c. nh n ư c yêu c u. h tr cho vi c l a ch n thành viên - Ch c năng c a ban h i th m ( i u 5 và ban h i th m, ban thư kí ASEAN l p và duy 6 PDSM): trì m t b n danh sách trên cơ s c ca Ban h i th m có ch c năng ánh giá m t các nư c thành viên, g m các cá nhân có cách khách quan tranh ch p ư c trình, tiêu chu n thu c các cơ quan chính ph và bao g m c xác minh các s ki n c a v phi chính ph . Danh sách này ư c các nư c vi c, kh năng áp d ng cũng như tính phù thành viên b sung nh kì và do SEOM h p v i các i u quy nh c a hi p nh liên thông qua.. B n danh sách ph i ch rõ quan và thu nh p các ch ng c khác h tr chuyên môn và kinh nghi m c a t ng cá cho SEOM trong vi c ra quy t nh. nhân trong các lĩnh v c hay các v n thu c Ban h i th m có quy n yêu c u cung c p các hi p nh ư c áp d ng. thông tin và tư v n kĩ thu t t b t kì t ch c Ban h i th m g m 3 thành viên, tr ho c các nhân nào mà ban h i th m cho là trư ng h p các bên liên quan n tranh ch p thích h p. M i nư c thành viên ph i tr l i t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 73
- nghiªn cøu - trao ®æi ngay và y b t kì yêu c u nào c a ban nư c thành viên s dành cơ h i thích áng h i th m v nh ng thông tin mà ban h i cho vi c tham v n gi i quy t tranh ch p th m cho là c n thi t và thích h p. m t cách h u ngh . Ban h i th m ph i trình nh ng tài li u N u các nư c thành viên cho r ng nh ng thu th p ư c lên SEOM trong vòng 60 ngày l i ích mà h tr c ti p hay gián ti p ư c k t ngày thành l p. Trong nh ng trư ng h p hư ng theo b t kì hi p nh ư c áp d ng ngo i l , ban h i th m có th có thêm 10 ngày nào c a ASEAN ang b hu b (nullified) na trình nh ng tài li u này lên SEOM. hay b phương h i (impaired) ho c m c tiêu Trong kho ng th i gian này, ban h i th m s c a hi p nh ó b c n tr do vi c m t nư c dành cơ h i thích áng cho các bên tranh ch p thành viên khác không th c hi n nghĩa v xem l i báo cáo trư c khi trình. c a mình theo hi p nh thì có th khi u n i t i nư c thành viên ó ư c gi i quy t d. Ban thư kí i u 11 PDSM quy nh ban thư kí m t cách tho áng. Nư c thành viên b yêu ASEAN ph i có trách nhi m: c u tham v n s ph i tr l i trong vòng 10 - Giúp ban h i th m, c bi t là v ngày sau khi nh n ư c yêu c u và ph i ti n phương di n l ch s và th t c c a nh ng hành tham v n, thương lư ng trong vòng 30 vn ang ư c x lí; h tr v m t kĩ ngày sau khi nh n ư c yêu c u tìm ra thu t và hành chính. gi i pháp tho áng cho khi u n i. - Theo dõi và duy trì giám sát vi c th c - Trung gian, hoà gi i: hi n quy t nh c a SEOM và phán quy t PDSM quy nh vi c hoà gi i ho c trung c a AEM trong trư ng h p có th . gian là th t c b t bu c. Ch sau khi hoà gi i - Hoà gi i ho c làm trung gian h tr không thành thì các bên khi u n i m i có các qu c gia thành viên gi i quy t tranh ch p. quy n ưa lên SEOM gi i quy t. i u 3 c a PDSM quy nh vi c hoà gi i ho c trung 4. Trình t , th t c gi i quy t tranh ch p T ng th i gian gi i quy t m t tranh gian có th ti n hành hay ch m d t vào b t ch p theo PDSM không ư c quá 290 ngày kì th i i m nào mà không làm nh hư ng ( i u 10), bao g m các bư c sau: t i vi c thương lư ng tr c ti p gi a các bên - Tham v n, trung gian ho c hoà gi i; ho c t i ho t ng c a ban h i th m n u v - T t ng t i SEOM; vi c ã ư c ưa t i ó gi i quy t. Theo - Kháng ngh quy t nh c a SEOM lên i u 11 c a PDSM thì ban thư kí ASEAN H i ngh các b trư ng kinh t ; có th t nguy n giúp các bên gi i quy t - Th c hi n quy t nh c a SEOM ho c AEM; tranh ch p v i tư cách là ngư i trung gian, hoà gi i. a. Tham v n, trung gian ho c hòa gi i - Tham v n: b. Gi i quy t tranh ch p t i SEOM ( i u i u 2 PDSM quy nh n u có b t ng 7 PDSM) liên quan n vi c th c hi n, gi i thích hay Theo các i u 5, 6 và 7 PDSM, n u trong áp d ng các hi p nh c a ASEAN thì các vòng 60 ngày mà vi c tham v n, thương 74 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi lư ng tr c ti p hay trung gian, hoà gi i i m c a mình. không gi i quy t ư c tranh ch p thì v vi c + Bác b chính th c s ư c ưa ra t i s ư c ưa lên SEOM gi i quy t. cu c h p l n th hai c a ban h i th m. Bên Trong vòng 30 ngày sau ngày tranh ch p b khi u n i có quy n phát bi u trư c, sau ó ưc trình, SEOM s thành l p m t ban n lư t bên khi u n i. Các bên ph i n p b n h i th m (Panel) giúp SEOM trong vi c ý ki n bác b lên ban h i th m trư c cu c gi i quy t v vi c ho c n u có th , chuy n h p này. vn cho ban chuyên trách ph trách các + B t kì lúc nào, ban h i th m cũng có quy t c và th t c b sung ho c xem xét theo th nêu câu h i và yêu c u các bên gi i thích các hi p nh thu c Ph l c 1. ho c trong quá trình h p v i các bên ho c - Quy trình làm vi c c a ban h i th m b ng văn b n. Ban h i th m s quy nh nh ng th t c + Các bên tranh ch p ph i cung c p cho riêng c a mình nhưng ph i tuân theo các quy ban h i th m l i phát bi u c a mình b ng nh tương ng c a PDSM. Ngoài ra (theo văn b n. M c II Ph l c 2), ban h i th m ph i tuân + m b o tính rõ ràng thì vi c khi u th các quy t c sau: n i, bác b hay phát bi u ph i ư c ưa ra + Ban h i th m ph i h p kín. Các bên có v i s có m t c a các bên. Ngoài ra, văn b n liên quan và có quan tâm n tranh ch p ch c a m i bên bao g m c nh n xét v báo cáo có m t trong các cu c h p c a ban h i th m hay tr l i nh ng câu h i c a ban h i th m khi ư c ban h i th m m i. ph i ư c cung c p cho các bên khác. + Quá trình th o lu n c a ban h i th m Ban h i th m ph i trình báo cáo và và tài li u n p cho ban h i th m ph i ư c k t lu n v v vi c lên SEOM trong vòng 60 gi bí m t. Các bên liên quan n tranh ch p ngày k t ngày thành l p. Trong nh ng ư c phát bi u công khai l p trư ng c a trư ng h p ngo i l , ban h i th m có th có mình. Các nư c thành viên ph i coi thông tin thêm mư i ngày n a trình nh ng tài li u do m t nư c thành viên khác trình cho này lên SEOM. ban h i th m là thông tin m t n u như nư c - Quy t nh c a SEOM thành viên kia coi là m t. SEOM s xem xét báo cáo c a ban h i + Trư c cu c h p u tiên c a ban h i th m trong quá trình th o lu n c a mình và th m v i các bên, các bên có liên quan n ưa ra quy t nh v tranh ch p trong vòng tranh ch p ph i trình văn b n lên ban h i 30 ngày k t ngày ban h i th m trình báo th m trong ó nêu rõ các s ki n và l p lu n cáo, th i h n này có th kéo dài thêm 10 c a mình. ngày trong trư ng h p ngo i l . Các i di n + T i cu c h p u tiên v i các bên, ban SEOM c a các nư c thành viên là các bên h i th m s yêu c u bên khi u n i gi i trình tranh ch p có th có m t trong quá trình th o v vi c. Sau ó, cũng t i cu c h p này, bên lu n nhưng không ư c tham gia vào vi c b khi u n i s ư c yêu c u nêu rõ quan ưa ra quy t nh c a SEOM. SEOM s ra t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 75
- nghiªn cøu - trao ®æi quy t nh theo nguyên t c a s . khi SEOM ra quy t nh ho c trong trư ng h p chung th m là 30 ngày k t khi AEM ra c. Th t c gi i quy t tranh ch p t i AEM Trong cơ ch gi i quy t tranh ch p c a phán quy t. Các nư c thành viên liên quan ASEAN, AEM là cơ quan cao nh t có th m ph i n p cho SEOM ho c AEM (tùy trư ng quy n gi i quy t các tranh ch p gi a các h p c th , liên quan t i SEOM ho c AEM thì nư c thành viên. n p cho cơ quan ó) báo cáo b ng văn b n v Theo i u 8 c a PDSM, các bên tranh tình hình th c hi n quy t nh ho c phán quy t ch p n u không th a mãn v i quy t nh c a nói trên c a SEOM ho c AEM. SEOM có th kháng ngh quy t nh c a b. n bù ho c ình ch ưu ãi ( i u 9 PDSM) SEOM lên AEM, trong vòng ba mươi ngày N u nư c thành viên liên quan th y bi n k t ngày SEOM ra quy t nh. pháp gi i quy t tranh ch p không phù h p AEM ph i ưa ra phán quy t trong vòng v i Hi p nh ho c b t kì hi p nh nào ư c 30 ngày k t ngày có kháng ngh . Trong các áp d ng và nư c thành viên này cũng không trư ng h p ngo i l , th i h n trên có th kéo có cách nào tuân th ư c các quy t nh dài thêm 10 ngày. AEM s ưa ra phán c a SEOM ho c phán quy t c a AEM trong quy t d a trên cơ s a s . Phán quy t c a kho ng th i gian h p lí thì nư c thành viên AEM là chung th m và b t bu c i v i t t y, n u ư c yêu c u và không ch m hơn c các bên tranh ch p. th i h n h p lí ã quy nh s ph i ti n hành Các b trư ng kinh t c a các qu c gia thương lư ng v i bên ưa ra yêu c u gi i thành viên là các bên tranh ch p có th có quy t tranh ch p nh m hình thành hình th c m t trong quá trình th o lu n nhưng không n bù mà các bên có th ch p nh n ư c. ư c tham gia vào vi c ưa ra phán quy t N u không tho thu n ư c s n bù c a AEM. tho áng trong vòng 20 ngày sau kho ng th i gian h p lí ã quy nh, b t kì bên nào 5. Thi hành phán quy t c a SEOM ưa ra yêu c u gi i quy t tranh ch p u có ho c AEM th yêu c u AEM cho phép ình ch vi c áp a. Tuân th các quy t nh Do vi c tuân th ngay l p t c các quy t d ng ưu ãi hay các nghĩa v khác nêu trong nh c a SEOM ho c phán quy t c a AEM Hi p nh ho c b t kì hi p nh nào ư c áp là v n căn b n m b o hi u qu c a d ng i v i nư c thành viên không th c vi c gi i quy t tranh ch p nên các nư c hi n nghĩa v . thành viên là các bên tranh ch p ph i tuân 6. Nh n xét v cơ ch gi i quy t tranh th các quy t nh ho c phán quy t ó trong ch p theo PDSM m t kho ng th i gian h p lí. Theo kho n 3 Th nh t, PDSM ư c xây d ng trong i u 8 c a PDSM, kho ng th i gian h p lí là th i gian cu i c a Vòng àm phán Urugoay và kho ng th i gian do các bên tranh ch p cùng ư c kí k t g n 2 năm sau khi WTO ra i. nhau tho thu n nhưng trong b t kì trư ng M t trong nh ng thành t u n i b t c a WTO h p nào cũng không vư t quá 30 ngày k t so v i ti n thân GATT năm 1947 là cơ ch 76 t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi gi i quy t tranh ch p c a nó. Trong khi ó i thu , áp t h n ng ch, hàng rào kĩ thu t… a s thành viên c a ASEAN lúc này ng thư ng làm phương h i hay e do làm th i là thành viên c a WTO nên v cơ b n cơ phương h i n l i ích c a các qu c gia ch gi i quy t tranh ch p kinh t - thương m i thành viên khác) nhưng ch sau giai o n c a ASEAN là s mô ph ng cơ ch gi i quy t tham v n, các nư c ASEAN ã không ưa tranh ch p c a WTO v i m t vài thay i cho v vi c ra gi i quy t theo quy trình c a phù h p v i c thù c a ASEAN. PDSM khi Vi t Nam ã bãi b l nh t m Th hai, m t trong nh ng h n ch không ng ng nh p kh u. ng th i, s ki n này l i th không c p c a PDSM là ã không ghi là ti n cho vi c các nư c thành viên kh i nh n nguyên t c ng thu n ngh ch trong ng xây d ng và kí k t Ngh nh thư v quy trình ra quy t nh c a cơ ch gi i quy t th t c thông báo c a ASEAN ngay sau ó. tranh ch p c a WTO (theo nguyên t c này, V t ng quát, có th nói quá trình xây báo cáo c a ban h i th m ho c cơ quan phúc d ng, v n hành và áp d ng cơ ch gi i quy t th m thư ng tr c s ưc ihi ng tranh ch p kinh t - thương m i nói riêng WTO thông qua g n như t ng, tr phi t t cũng như toàn b các ho t ng khác c a c các nư c thành viên u ph quy t). V i ASEAN nói chung luôn mang tính linh ho t, nguyên t c a s c a mình, SEOM ho c m m d o trong t ng b i c nh c th nh m AEM c a ASEAN s r t khó có th ban hư ng t i ích cu i cùng là m b o hi u hành phán quy t khi có nh ng nư c mu n qu các quan h h p tác trong kh i. Hơn c n tr quá trình này. n a, ASEAN không ch là t ch c h p tác v Th ba, v m t th c ti n, m c dù v i các kinh t - thương m i mà là t ch c h p tác quy nh và th t c v cơ b n là r t c th , rõ toàn di n c v chính tr , an ninh, xã h i... ràng và ch t ch nhưng k t khi ra i cho nên khi gi i quy t tranh ch p trong b t kì n nay, cơ ch này r t ít khi ư c s d ng, lĩnh v c nào các nư c thành viên luôn ph i n u các nư c thành viên có s d ng thì cũng cân nh c th a áng m i khía c nh, ôi khi ch d ng l i giai o n tham v n. M i khi vư t ra kh i ph m vi tranh ch p ó gìn có tranh ch p x y ra là các nư c thành viên gi quan h h p tác h u ngh , hài hòa theo phương châm “th ng nh t trong a d ng”(3) ti n hành tham v n, sau ó l i cùng nhau xây d ng thêm các cơ ch nh m h n ch vi c vi gi a các nư c thành viên./. ph m các hi p nh. i n hình cho th c t này là s ki n Vi t Nam ban hành l nh t m (1).Xem: Vi n ông Nam Á, “Các nư c ông Nam Á ng ng nh p kh u 12 m t hàng vào tháng l ch s và hi n t i”, Nxb. S th t, Hà N i, 1990 tr. 79-81. (2).Xem: Báo cáo v h p tác kinh t cu i năm 1997 5/1997 ã gây ra s ph n ng c a các nư c c a ban thư kí ASEAN. thành viên khác(2) (vì trong th c t h p tác (3).Xem: “35 năm ASEAN - H p tác và phát tri n”, kinh t , vi c m t qu c gia không thông báo Trung tâm khoa h c xã h i và nhân văn qu c gia, k p th i v vi c áp d ng nh ng hành ng Vi n kinh t th gi i, Nxb. Khoa h c xã h i, Hà N i ho c bi n pháp như ng ng nh p kh u, tăng 2003, tr. 22. t¹p chÝ luËt häc sè 9/2007 77
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài “Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển”
73 p | 1206 | 803
-
Báo cáo tốt nghiệp “ Giải pháp hoàn thiện công tác hoạt động marketing tại công ty trách nhiện hữu hạn Tân Quang Minh”
56 p | 808 | 250
-
Báo cáo "Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty Cao su Sao vàng Hà Nội"
67 p | 481 | 233
-
Đề tài “Thực trạng và giải pháp hoạt động Marketing dịch vụ vận tải biển của Công ty vận tải Thuỷ Bắc (NOSCO)"
40 p | 459 | 227
-
Đề tài “Giải pháp hoàn thiện về tổ chức và lực lượng bán hàng nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh và mở rộng thị trương nội địa của công ty Giầy Thượng Đình"
57 p | 437 | 185
-
Báo cáo "Một số giải biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng Vốn Cố Định tại Công ty chè Long Phú”
32 p | 317 | 152
-
Báo cáo: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn và sử dụng vốn tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn quận Hai Bà Trưng.
72 p | 195 | 101
-
Báo cáo “ Một số giải pháp thúc đẩy hoạt động XK của Công ty TNHH một thành viên ĐTPT chè Nghệ An "
51 p | 137 | 34
-
Báo cáo " Cơ chế giải quyết tranh chấp trên biển theo Công ước Luật biển 1982 "
8 p | 200 | 28
-
báo cáo: CƠ CHẾ GÂY ĐỘC ARSEN VÀ KHẢ NĂNG GIẢI ĐỘC ARSEN CỦA VI SINH VẬT
120 p | 123 | 15
-
Báo cáo tốt nghiệp: Một số giải pháp nhằm nâng cao hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam Chi nhánh Bình Dương
68 p | 30 | 15
-
Báo cáo tốt nghiệp: Giải pháp nâng cao chế độ đãi ngộ nhân sự tại Công ty Cổ phần Xây dựng Tư vấn Đầu tư Bình Dương (BICONSI)
90 p | 29 | 15
-
Báo cáo tốt nghiệp: Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng khi cho vay Doanh nghiệp Nhà nước tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương Khu vực Ba Đình
110 p | 85 | 13
-
Báo cáo: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh nhập khẩu hàng hoá tại Công ty Sản xuất Kinh doanh xuất nhập khẩu (PROSIMEX) – Bộ Thương mại
82 p | 78 | 13
-
Báo cáo: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của Công ty Xuất nhập khẩu và Tư vấn - Dịch vụ Đo đạc Bản đồ
91 p | 77 | 12
-
Luận án Tiến sĩ Luật học: Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU
197 p | 11 | 8
-
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Luật học: Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU
27 p | 10 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn