Báo cáo khoa học: Đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành về phòng, chống HIV/AIDS của người dân 15 - 49 tuổi tại tỉnh Thừa Thiên Huế nhằm nghiên cứu; tìm hiểu kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống HIV/AIDS của người dân trong độ tuổi 15 - 49 tại tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2011.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành về phòng, chống HIV/AIDS của người dân 15 - 49 tuổi tại tỉnh Thừa Thiên Huế
- ĐÁNH GIÁ KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ VÀ THỰC HÀNH VỀ PHÒNG, CHỐNG
HIV/AIDS CỦA NGƯỜI DÂN 15 - 49 TUỔI TẠI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
Nguyễn Dung*, Nguyễn Lê Tâm**, Trần Thị Ngọc**,
Thân Thị Mỹ Dung**, Châu Văn Thức**, Lý Văn Sơn**,
Nguyễn Hữu Huệ**, Lê Hữu Sơn**, Lê Hiệp**, Đoàn Chí Hiền**
* Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế.
** Trung tâm phòng chống HIV/AIDS.
TÓM TẮT
Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống HIV/AIDS c ủa ng ười dân trong đ ộ
tuổi 15 - 49 tại tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2011.
Phương pháp
- 1410 người dân trong độ tuổi từ 15 – 49 cư trú trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Nghiên cứu mô tả cắt ngang, chọn 30 cụm theo phương pháp ch ọn m ẫu xác su ất t ỷ l ệ (PPS)
với kích thước quần thể, khoảng cách cụm k = 38.081. Tại mỗi cụm điều tra phỏng vấn 52
người.
Kết quả nghiên cứu
- 40,7% trả lời đúng hoàn toàn 5 câu hỏi liên quan đến HIV và phản đối nh ững quan ni ệm sai
lầm phổ biến về lây nhiễm HIV
- 97,3% đã từng quan hệ tình dục và 37,3% thường xuyên sử dụng BCS trong tháng qua khi
QHTD, 18,5% không sử dụng BCS với các lý do: không có sẵn BCS (32,73%), bạn tình không
chấp thuận (20%), cảm giác khó chịu khi sử dụng (47,27%). Nơi cung cấp BCS chủ yếu là
Hiệu thuốc (42%), trạm y tế (29,4%) và chợ, quầy bán lẻ (22,7%).
- Những ban ngành tham gia tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS phù hợp nhất là y t ế
(52,3%) và ban ngành, đoàn thể (58,2%); bạn bè đồng đẳng (45,1%); chính quyền đ ịa ph ương
(31,2%).
Kết luận
- Tỷ lệ phần trăm những người trong độ tuổi 15-49 xác định được đúng cách phòng ngừa lây
nhiễm HIV và phản đối những quan niệm sai lầm phổ biến về lây nhiễm HIV là 40,7%.
- Những ban ngành tham gia tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS phù hợp nhất là y tế, ban
ngành, đoàn thể khác và bạn bè đồng đẳng.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đã có nhiều tiến bộ trong cuộc chiến phòng, chống HIV/AIDS , không những về thái
độ kiến thức và thực hành mà còn những mô hình can thi ệp hi ệu qu ả. Tuy nhiên, hi ện nay các
chỉ số đánh giá mức độ hiểu biết về HIV/AIDS cũng thay đổi theo Quyết định số 04/2007/QĐ-
BYT ngày 15/1/2007 của Bộ Y tế. Nhằm phục vụ công tác xây dựng kế ho ạch, đánh giá hi ệu
quả hoạt động truyền thông phòng chống HIV/AIDS, chúng tôi tiến hành đề tài "Đánh giá
kiến thức, thái độ và thực hành về phòng chống HIV/AIDS của người dân 15-49 tu ổi t ại
tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2011" với mục tiêu:
1. Tìm hiểu kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống HIV/AIDS c ủa người dân trong
độ tuổi 15 - 49 tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
2. Đánh giá hiệu quả các nội dung và hình thức truyền thông đang tri ển khai th ực hi ện t ại
tỉnh.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu:
Tất cả những người sống từ 6 tháng trở lên trên địa bàn tỉnh Th ừa Thiên Hu ế và có đ ộ
tuổi từ 15 - 49 (sinh từ tháng 01/1962-1/1996).
2.2. Phương pháp nghiên cứu:
- Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang.
1
- - Phương pháp chọn mẫu:
* Cách chọn mẫu: sử dụng mẫu ngẫu nhiên đơn.
* Cỡ mẫu: Sử dụng công thức:
Z2 x P (1- P)
N = -------------------
ε2
Trong đó:
Z2: độ tin cậy là 95% = 1,96
P: Tỷ lệ người dân có kiến thức về phòng chống AIDS là 80% .
ε2: Độ chính xác mong muốn là 0,02
(1,96)2 x 0,8 x (1- 0,8)
Như vậy: N = ------------------------------------- = 1.537
(0,02)2
* Lập khung mẫu và quy trình chọn mẫu: Chọn 30 c ụm theo ph ương pháp ch ọn m ẫu
xác suất tỷ lệ (PPS) với kích thước quần thể, khoảng cách cụm k = 38.081. Tại mỗi cụm điều
tra, chọn ngẫu nhiên hộ đầu tiên, tiến hành phỏng vấn những người trong hộ gia đình trong đ ộ
tuổi từ 15- 49, hộ kế tiếp được chọn theo phương pháp cổng li ền cổng cho đến khi đ ủ 52
người mỗi cụm.
- Kỹ thuật thu thập số liệu:
* Công cụ: mẫu thu thập thông tin, số liệu được soạn sẵn.
* Lực lượng thực hiện: Cán bộ chuyên trách PC HIV/AIDS các tuyến.
* Phương pháp thu thập thông tin: phỏng vấn cá nhân.
- Xử lý số liệu: Sử dụng phần mềm SPSS để tổng hợp, xử lý và phân tích.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
3.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu
Bảng 1. Thông tin cơ bản về đối tượng nghiên cứu
Nội dung Tần số Tỷ lệ%
Từ 15 - 24 135 9,6
Tuổi
Từ 25 - 49 1.275 90,4
Nam 588 41,7
Giới
Nữ 822 58,3
Nông thôn 1005 71,27%
Nơi cư trú
Thành thị 405 28,73%
CBCC 297 21,1%
Học sinh, sinh viên 76 5,4%
Nghề nghiệp Nông dân 329 23,3%
Nghề nghiệp
Buôn bán 348 24,7%
Thợ thủ công 93 6,6%
Nghề tự do 267 18,9%
Tình trạng hôn nhân Có gia đình 1.108 78,6
Chưa có gia đình 250 17,7
2
- Ly thân, Ly hôn, Góa 52 3,7
Mù chữ 7 1,6
Cấ p I 320 22,7
Trình độ học vấn Cấp II 515 36,5
Cấp III 282 27,7
ĐH, CĐ 47 11,5
Bảng 1 cho thấy: Độ tuổi 15 - 24 chiếm 9,6% và độ tuổi từ 25 - 49 chiếm 90,4%, trong đó
thấp nhất là 16 và cao nhất là 49. N am giới chiếm 41,7% và nữ giới chiếm 58,3% với nhiều
ngành nghề khác nhau, trong đó 71,27% sống ở nông thôn và 28,73% s ống ở thành th ị. Đã có
gia đình chiếm 78,6%, chưa có gia đình 17,7%, hôn nhân bất l ợi (góa, ly hôn và ly thân) chi ếm
3,7%. Có 98,4% đều có trình độ từ biết chữ trở lên, trong đó có 27,7% đã tốt nghi ệp c ấp III và
11,5% có trình độ cao đẳng, đại học.
3.2. Hiểu biết và thực hành về phòng chống HIV/AIDS
3.2.1. Hiểu biết về HIV/AIDS
Bảng 2. Thông tin cơ bản về đối tượng nghiên cứu
Tỷ lệ %
Nội dung Tầ n s ố
60.2
Có 849
Nghe thông tin về
HIV 39.8
Không 561
37,3
Là vi trùng/ vi rút 526
Hiểu đúng về HIV
9,5
Là một bệnh 134
39,1
Là AIDS 551
14,1
Hiểu đúng về HIV Không biết 199
Hiểu biết đúng về 40,7
Đúng 5 câu 574
HIV/AIDS và phản
đối những quan 59,3
Sai một trong 5 câu 836
niệm sai lầm
Bảng 2 cho thấy: Có 37,3% đối tượng nghiên cứu trả lời đúng về HIV là một loại vi rút và có
40,7% trả lời đúng cách phòng ngừa HIV theo 5 câu hỏi quy đ ịnh c ủa B ộ Y t ế ban hành năm
2007. Tuy nhiên phân tích cụ thể theo từng câu trong chỉ số th ứ 20 c ủa B ộ ch ỉ s ố theo dõi,
giám sát và đánh giá chương trình phòng chống HIV/AIDS, kết quả cụ thể như sau:
Trả lời (N=1410) Có Không Không biết
Chỉ quan hệ tình dục với một bạn tình 971 360 79
chung thủy và không nhiễm HIV có làm
giảm lây nhiễm HIV hay không? 68,8% 25,6% 5,6%
3
- 1230 69 111
Dùng BCS có giảm được lây nhiễm
HIV không?
87,2% 4.9% 7.9%
1170 144 96
Một người nhìn khỏe mạnh có thể bị
nhiễm HIV không?
83% 10,2% 6,8%
Muỗi đốt có thể làm lây truyền HIV
580 678 154
không?
41,1% 48,1% 10,8%
114 1125 171
Ăn chung với người nhiễm HIV có bị
lây nhiễm HIV không?
8,1% 79.8% 12.1%
Đa số đều trả lời đúng các câu hỏi chiếm tỷ lệ từ 68,8% - 87,2%; có 41,1% đ ối t ượng cho
rằng muỗi đốt có thể làm lây truyền HIV và 5,6-10,8% không trả lời các câu hỏi trên.
3.2.2. Thực hành phòng chống HIV/AIDS
Bảng 3. Hành vi quan hệ tình dục và sử dụng BCS trong QHTD
Nội dung T ần s ố Tỷ lệ%
2,7
Chưa 38
Đã từng quan hệ
tình dục 97,3
Có 1372
37,3
Thường xuyên 526
Sử dụng BCS trong
44,2
QHTD trong tháng Thỉnh thoảng 623
qua
18,5
Không dùng 261
32,73
Không có sẵn BCS 85
Lý do không sử
Bạn tình không chấp
dụng BCS trong 52 20
thuận
tháng qua
Cảm giác khó chịu
124 47,27
khi dùng
Nguồn cung cấp 22,7
Chợ, quầy bán lẻ 59
BCS
42
Hiệu thuốc 109
Trạm y tế 77 29,4
4
- Đoàn thể (Phụ nữ,
15 5,9
KHHGĐ)
Bảng 3 cho thấy: Có 97,3% đã từng quan hệ tình dục, trong đó 37,3% th ường xuyên s ử d ụng
BCS , 44,2% thỉnh thoảng dùng và 18,5% không sử dụng BCS trong QHTD với các lý do:
Không sẵn có (32,73%), bạn tình không chấp thuận (20%), cảm giác khó chịu khi sử dụng
(47,27%). Nơi cung cấp BCS chủ yếu tại cộng đồng là Hiệu thuốc (42%) , sau đó đến trạm y
tế (29,4%) và chợ, quầy bán lẻ (22,7%).
3.3. Tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS
Bảng 4. Thông tin cơ bản về đối tượng nghiên cứu
Tỷ lệ %
Nội dung Tầ n s ố
60,2%
Đã nghe 849
Đã từng nghe nói về
HIV/AIDS 39,8%
Chưa nghe 561
95,9%
Truyền hình 1.352
44,4%
Đài 626
32%
Pano 451
Nguồn thông tin về
HIV 30,1%
Bạn bè 424
26,6%
Báo chí 375
Khác (trạm y tế, tôn 4,3%
61
giáo..)
45,1
Bạn bè 636
15,9
Từ thiện, tôn giáo 224
Kênh truyền thông Chính quyền địa
440 31,2
phòng chống phương
HIV/AIDS phù hợp Đoàn thể (Phụ nữ,
820 58,2
nhất KHHGĐ)
Tổ chức khác (y tế,
737 52,3
dân số..)
Bảng 4 cho thấy: Có nhiều đơn vị, ban ngành tham gia công tác phòng ch ống HIV/AIDS trong
đó đáp ứng nguyện vọng của đối tượng nghiên cứu chủ yếu là y tế và các ban ngành, đoàn th ể
(52,3 - 58,2%) và 45,1% là giáo dục viên đồng đẳng.
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
4.1. KẾT LUẬN
- Tỷ lệ phần trăm những người trong độ tuổi 15-49 xác định được đúng cách phòng ng ừa lây
nhiễm HIV và phản đối những quan niệm sai lầm phổ biến về lây nhiễm HIV là 40,7%.
- Những ban ngành tham gia tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS phù hợp nhất là y tế, ban
ngành, đoàn thể khác và bạn bè đồng đẳng.
4.2. KIẾN NGHỊ
5
- 1. Cần có thêm những nghiên cứu định lượng để đánh giá kiến thức, thái đ ộ, th ực hành phòng
chống HIV/AIDS của người dân ở các địa bàn khác trong tỉnh.
2. Các can thiệp về truyền thông phòng chống HIV/AIDS trong th ời gian t ới c ần t ập trung vào
các nội dung và kênh thông tin sau:
- Tiếp tục tuyên truyền để nâng cao kiến thức chung về HIV/AIDS và tập trung vào
nâng cao kiến thức về cách phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS cho người dân trong đ ộ tu ổi t ừ
15-49, chú trọng lứa tuổi trẻ.
- Tuyên truyền về việc cần thiết phải sử dụng BCS thường xuyên trong QHTD l ồng
ghép với tuyên truyền các bệnh lây truyền qua đường tình dục để phòng lây nhiễm HIV
- Tập trung tuyên truyền về HIV/AIDS vào những kênh thích hợp như: Tivi, đài, báo
chí..
- Nội dung tuyên truyền về HIV/AIDS cần bám sát 5 câu hỏi đánh giá của ch ỉ số 20
trong bộ 54 chỉ số mà Bộ Y tế đã ban hành năm 2007.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Y tế (2007), Quyết định số 04/2007/QĐ-BYT ngày 15/1/2007 về việc ban hành danh
mục các chỉ số theo dõi, đánh giá chương trình phòng chống HIV/AIDS Qu ốc gia, Hà
Nội 2007.
2. Chi cục thống kê tỉnh Thừa Thiên Huế (2010). Niên giám thống kê tỉnh Thừa Thiên
Huế năm 2010.
3. Cục phòng, chống HIV/AIDS (2011), Báo cáo tình hình dịch nhiễm HIV/AIDS quý I
năm 2011 từ trang web http://www.vaac.gov.vn/Desktop.aspx/Noi-dung/Tinhhinh
dịch/tình hình dịch nhiễm HIV quý I năm 2011/ Ngày 10/6/2011.
4. Cục phòng, chống HIV/AIDS (2008), Quản lý truyền thông phòng, chống HIV/AIDS,
Hà Nội 2008.
5. Hoàng Huy Phương, Lê Hoàng Nam, Tạ Thị Lan Hương (2009), Đánh giá ki ến th ức
thái độ thực hành về phòng chống HIV/AIDS của người dân từ 15-49 tu ổi ở huyện
Hoa Lư và thành phố Ninh Bình tỉnh Ninh Bình năm 2009. Y học thực hành-Các công
trình nghiên cứu khoa học về HIV/AIDS giai đoạn 2006-2010.
6. Nguyễn Thị Thiềng, Lưu Bích Ngọc (2007), Kiến thức và hành vi liên quan t ới phòng
tránh HIV/AIDS và các bệnh LTQĐTD của thanh niên Việt Nam: Hi ệu quả từ chương
trình RHIYA.Y học thực hành-Các công trình nghiên cứu khoa học về HIV/AIDS giai
đoạn 2006-2010.
7. Trương Tấn Minh (2009), Đánh giá kiến thức, thái độ, hành vi về phòng chống nhi ễm
HIV/AIDS trên người dân 15-49 tuổi tại Khánh Hoà. Y học thực hành-Các công trình
nghiên cứu khoa học về HIV/AIDS giai đoạn 2006-2010.
8. Trường Đại Học Y Hà Nội (1998), “ Nghiên cứu ngang “, Phương pháp nghiên cứu khoa
học.
9. Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS (2010), Báo cáo công tác phòng, chống HIV/AIDS
tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2010.
10. ZHOU BAIPING, WU QIKAI, XU LIUMEL (1997), “ Survey on knowledge and
attitude among high school students in Shenzhen, P. R. China ”, 4th international
congress on AIDS inAsia and the Pacific, October 25-29.
6
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
