Báo cáo khoa học: Tính thích ứng của Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu vực nông nghiệp – nông thôn Việt Nam

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

205
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo khoa học Tính thích ứng của Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu vực nông nghiệp – nông thôn Việt Nam .T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 3/2003 TÝnh thÝch øng cña Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc n«ng nghiÖp – n«ng th«n ViÖt Nam Adaptability of small medium-sized enterprises to agriculture and rural sector in Vietnam Vò V¨n TuÊn1 Summary According to the decree 681/CP-KTN dated 20 June 1998 issued by the government on the support to development of small and medium-sized enterprises, a small and medium enterprise is defined as an enterprise which uses less...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Tính thích ứng của Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu vực nông nghiệp – nông thôn Việt Nam

Báo cáo khoa học Tính thích ứng của Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khu vực nông nghiệp – nông thôn Việt Nam
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 3/2003 TÝnh thÝch øng cña Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc n«ng nghiÖp – n«ng th«n ViÖt Nam Adaptability of small medium-sized enterprises to agriculture and rural sector in Vietnam Vò V¨n TuÊn1 Summary According to the decree 681/CP-KTN dated 20 June 1998 issued by the government on the support to development of small and medium-sized enterprises, a small and medium enterprise is defined as an enterprise which uses less than 300 laborers and has the capital of less than 10 billion VND. Therefore a small and medium enterprise has several advantages over a large-sized enterprise such as it can be easily established and functioned, and highly flexible; it can bring into play the local internal resources, potential of domestic market; and it can also provide efficient supports for the existence and development of the large enterprise, etc. With the characterized features of labor force, market niche, raw material zone, financial setting, infrastructure and traditional handicrafts in our country, small and medium enterprises can highly adapt to the field of agriculture and rural development. It can be confirmed that the small and medium-sized enterprises could only promote its ability well when they enable to take advantages of agricultural production and rural development. Conversely, the potential of agricultural production and rural development could only be efficiently exploited when the small and medium enterprises can bring into play their advantages. Keywords: Adaptability, small and medium-sized enterprises. Thêi gian gÇn ®©y ®· cã mét sè c«ng tr×nh chÊt ngµnh nghÒ, vÞ thÕ ®éc quyÒn, tr×nh ®é nghiªn cøu xoay quanh c¸c vÊn ®Ò vÒ x¸c ®Þnh chuyªn m«n ho¸, møc ®é phøc t¹p cña qu¶n tiªu chuÈn doanh nghiÖp võa vµ nhá, vai trß lý… mçi quèc gia trªn thÕ giíi ®−a ra tiªu chÝ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá… ë ViÖt Nam x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá riªng, còng nh− trªn thÕ giíi. Trong ph¹m vi bµi viÕt kh«ng gièng nhau (Vò Quèc TuÊn, Hoµng nµy chóng t«i xin ®Ò cËp tíi tÝnh thÝch øng cña Thu Hoµ, 2001). T¹i ViÖt Nam, nhiÒu n¨m qua lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy trong khu vùc ch−a cã tiªu chÝ x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ n«ng nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam. nhá thèng nhÊt. Do yªu cÇu ho¹t ®éng, mét sè ngµnh nh− Ng©n hµng C«ng Th−¬ng ViÖt 1. Tiªu chÝ x¸c ®Þnh vµ lîi thÕ cña doanh Nam; Bé Lao ®éng - Th−¬ng binh - X· héi vµ nghiÖp võa vµ nhá1 Bé Tµi chÝnh; Dù ¸n VIE/US/95/004 do Phô thuéc vµo tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, UNIDO -Tæ chøc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp Liªn môc ®Ých ph©n lo¹i doanh nghiÖp, yÕu tè lÞch HiÖp Quèc hé trî doanh nghiÖp võa vµ nhá ë sö vµ mét sè yÕu tè ®Þnh l−îng kh¸c nh− tÝnh ViÖt Nam; Quü hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá thuéc ch−¬ng tr×nh ViÖt Nam- EU; Quü ph¸t triÓn n«ng th«n thuéc Ng©n hµng Nhµ 1 Bé m«n Ph¸p luËt, Khoa Mac-Lªnin
tÝnh thÝch øng cña doanh nghiÖp võa vµ nhá... n−íc ViÖt Nam… ®· tù ®−a ra tiªu chÝ, nªn sè n¨ng cña ®Þa ph−¬ng vµ c¬ së, cã ¶nh h−ëng l−îng tiªu chÝ, lo¹i tiªu chÝ vµ chØ sè cña mçi tèt ë c¬ së khi dÔ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kÕt hîp tiªu chÝ kh«ng gièng nhau. Sau c«ng v¨n sè t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi c«ng b»ng x· héi, hµi 681/CP- KTN ngµy 20/6/1998 cña V¨n phßng hoµ ®−îc c¶ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc còng nh− ChÝnh phñ, ngµy 23/11/2001 ChÝnh phñ míi nh÷ng −u thÕ cña ®Þa ph−¬ng trong ho¹t ®éng ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 90/2001/N§ - CP vÒ kinh tÕ (Vò Quèc TuÊn, Hoµng Thu H¶i, trî gióp ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. 2001), ®Æc biÖt cã ®iÒu kiÖn ®i vµo ngµnh nghÒ Theo ®ã doanh nghiÖp võa vµ nhá ®−îc x¸c truyÒn thèng, ®¹t hiÖu qu¶ cao nªn cã lîi thÕ ®Þnh theo 2 tiªu chÝ lµ sè lao ®éng tõ 300 ®Ó ph¸t triÓn trong khi l¹i Ýt chÞu ¶nh h−ëng ng−êi trë xuèng vµ sè vèn nhá h¬n 10 tû ®ång cña ®éc quyÒn vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt. Thø n¨m: Lµ sù bæ sung thiÕt yÕu cho sù (C«ng b¸o, 2001). §©y lµ tiªu chÝ thèng nhÊt x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp lín hiÖn nay. (NguyÔn C«ng T¹n, 2003). Bëi ®©y lµ n¬i thö So víi doanh nghiÖp cã quy m« lín, doanh nghiÖm c¸c ®æi míi, c¸c ph¸t minh, s¸ng chÕ; nghiÖp võa vµ nhá cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ lîi ®¶m nhiÖm cã hiÖu qu¶ tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n thÕ râ nÐt lµ : cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp lín Thø nhÊt: DÔ khëi nghiÖp, do yªu cÇu vÒ kh«ng nªn lµm; cã kh¶ n¨ng thÝch øng tèt víi vèn thÊp phï hîp víi kh¶ n¨ng ®Çu t− cña mét nhiÒu lo¹i dÞch vô cã lîi thÕ “gÇn kÒ”; cã thÓ ng−êi, mét hé gia ®×nh, mét nhãm ng−êi ph¸t triÓn trªn mäi ®Þa bµn kÓ c¶ vïng s©u, (NguyÔn Cóc, Hå V¨n VÜnh, §Æng Ngäc Lîi, vïng xa, vïng nói… lÊp vµo kho¶ng trèng vµ NguyÔn H÷u th¾ng, 1997); doanh nghiÖp Ýt thiÕu v¾ng cña doanh nghiÖp lín Thø s¸u: Cã thÓ ph¸t huy tiÒm lùc vµ ph¸t chÞu rµng buéc vÒ ph¸p lý; yªu cÇu qu¶n lý gi¶n ®¬n… triÓn thÞ tr−êng trong n−íc. §©y lµ ph−¬ng Thø hai: DÔ g¾n liÒn víi nguån nguyªn thøc tèt nhÊt ®Ó thay thÕ hµng nhËp khÈu ®èi liÖu vµ cung øng hµng ho¸, do ®ã rÊt thÝch hîp víi c¸c mÆt hµng mµ chi phÝ vµ vèn ®Çu t− víi lÜnh vùc s¶n xuÊt, chÕ biÕn n«ng- l©m- thÊp, kü thuËt kh«ng phøc t¹p, s¶n phÈm phï thuû- h¶i s¶n vµ b¸n lÎ. Cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n hîp víi søc mua cña ng−êi d©n, tõ ®ã t¨ng søc nhu cÇu cã h¹n trong thÞ tr−êng chuyªn m«n mua cña thÞ tr−êng. 2. §Æc tr−ng cã lîi cho sù ph¸t triÓn doanh ho¸ thÊp. nghiÖp võa vµ nhá cña khu vùc n«ng Thø ba: Cã tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t cao, nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam th©m nhËp nhanh vµo thÞ tr−êng tiÒm n¨ng vµ nhanh rót lui khái thÞ tr−êng hÕt tiÒm n¨ng; dÔ Dï ë khu vùc nµo doanh nghiÖp võa vµ nhá thÝch øng víi thay ®æi cña thÞ tr−êng; cã kh¶ còng cã ®−îc nh÷ng lîi thÕ riªng cña m×nh. n¨ng ®ãn ®Çu nh÷ng biÕn chuyÓn vÒ c«ng Phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ ®Þnh h−íng ph¸t nghÖ, qu¶n lý, nh÷ng giao ®éng nhÊt thêi hoÆc triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n−íc, t¹i NghÞ c¬ b¶n l©u dµi trªn thÞ tr−êng (NguyÔn C«ng quyÕt Trung −¬ng 5 Ban chÊp hµnh TW §¶ng T¹n, 2003), hay nh÷ng thay ®æi ®ét ngét tõ kho¸ IX vÒ thñ tôc ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch trong thÓ chÕ, trong chÕ ®é kinh tÕ - x· héi. khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh Thø t−: C ã kh¶ n¨ng p h ¸t huy mäi tiÒm tÕ t− nh©n ®· ghi nhËn “chó träng t¹o ®iÒu
Vò V¨n TuÊn kiÖn hç trî nh÷ng doanh nghiÖp nhá vµ võa”. g¹o, cµ phª… Tuy nhiªn, mét trong nh÷ng vÊn §©y còng chÝnh lµ mét lîi thÕ vÒ chÝnh s¸ch ®Ò bøc xóc lµ ph¶i n©ng cao chÊt l−îng n«ng cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy. Tuy nhiªn, s¶n ®Ó c¹nh tranh víi s¶n phÈm cïng lo¹i cña víi ®Æc tr−ng vÒ kinh tÕ - x· héi khu vùc n«ng nhiÒu n−íc nh− g¹o víi Th¸i Lan, Ên §é, nghiÖp, n«ng th«n l¹i t¹o ra cho lo¹i h×nh Trung Quèc, Mianma; cao su víi Th¸i Lan, doanh nghiÖp võa vµ nhá nh÷ng lîi thÕ riªng In®«nªxia, Malaixia, Srialanca; chÌ víi cÇn kÓ ®Õn lµ: Srilanca, Trung Quèc, Ên §é, In®«nªxia; ®−êng víi Th¸i Lan, Hµn Quèc, Trung Quèc; ThÞ tr−êng rau qu¶ víi Trung Quèc, Th¸i Lan… b»ng Víi tèc ®é t¨ng d©n sè, thu nhËp trªn ®Çu viÖc cÇn tiÕp tôc ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña ng−êi t¨ng… nhu cÇu vÒ s¶n phÈm hµng ho¸ s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ s¶n phÈm cã xuÊt xø nãi chung trong ®ã cã s¶n phÈm hµng ho¸ cña tõ n«ng th«n ViÖt Nam ®Ó gãp phÇn gi÷ tèc ®é khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n còng t¨ng t¨ng tr−ëng xuÊt khÈu cña c¶ n−íc 15 – 16% lªn. Cïng víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn trong nh÷ng n¨m tíi. ®¹i ho¸ ®Êt n−íc, sù ph¸t triÓn cña khu vùc ®« C¬ së h¹ tÇng thÞ ®· kÝch thÝch nhu cÇu vÒ l−¬ng thùc, thùc phÈm… t¨ng vÒ c¶ sè l−îng vµ chÊt l−îng. C¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ngµy cµng tèt h¬n Khu vùc n«ng th«n hiÖn nay h×nh thµnh nªn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt: ®iÖn, ®−êng, th«ng tin liªn c¸c vïng chuyªn canh, mçi vïng l¹i cÇn l−îng l¹c… Cô thÓ lµ 86,2% sè x· víi 77,3% sè th«n s¶n phÈm, hµng ho¸ lín ®Ó phôc vô sinh ho¹t trong toµn quèc ®· cã ®iÖn, trong ®ã ba vïng vµ s¶n xuÊt. Víi t− c¸ch lµ mét thÞ tr−êng, ®· thùc hiÖn xong ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n víi ngoµi nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng, vËt liÖu x©y trªn 95% sè x· cã ®iÖn lµ ®ång b»ng s«ng dùng… khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n hiÖn Hång (99,8%), ®ång b»ng s«ng Cöu Long cÇn sè l−îng lín vÒ ph©n bãn, gièng c©y (99,7%) vµ §«ng Nam Bé (97,5%). C¶ n−íc trång, vËt nu«i, dÞch vô s¶n xuÊt n«ng ®· cã 26/61 tØnh thµnh 100% sè x· cã ®iÖn; nghiÖp… ThÞ tr−êng nµy hiÖn ch−a ®ñ søc hót 83,8% sè x· trong toµn quèc cã m¸y ®iÖn ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt lín do mËt ®é tËp tho¹i, riªng vïng ®ång b»ng s«ng Hång lµ trung d©n c− ch−a cao, thu nhËp cßn thÊp vµ 88,6%, §«ng Nam Bé 97% vµ ®ång b»ng s«ng tÝnh chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt ch−a râ Cöu Long lµ 99,7%. VÒ chî, 57% sè x· trong nÐt… nªn cßn bá ngá. Víi yªu cÇu vèn kh«ng toµn quèc cã chî, trong ®ã cao nhÊt lµ khu vùc cao, c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n,… nh÷ng ®ång b»ng s«ng Cöu Long, §«ng Nam Bé vµ lÜnh vùc nµy rÊt phï hîp víi lo¹i doanh nghiÖp ®ång b»ng S«ng Hång. VÒ ®−êng giao th«ng, cã quy m« nhá. §¨c biÖt, hiÖn nay tû träng 97,1% sè x· trong toµn quèc cã ®−êng giao kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n th«ng tíi tËn trung t©m, riªng ®ång b»ng S«ng vÉn chiÕm gÇn 40% tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt Hång (99,99%), §«ng Nam Bé (99,%) vµ T©y khÈu cña c¶ n−íc, trong ®ã nhiÒu s¶n phÈm cã Nguyªn (98%); 23 tØnh thµnh trong toµn quèc tû träng xuÊt khÈu rÊt cao nh− ®iÒu 100%, cµ 100% sè x· cã ®−êng giao th«ng tíi trung t©m phª 95%, cao su vµ h¹t tiªu gÇn 90%, chÌ (B¸o Nh©n d©n, 2002). 50%… mét sè trë thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu §ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp chñ lùc vµ cã thø h¹ng cao trªn thÕ giíi nh− võa vµ nhá tiÕn hµnh x©y dùng c¬ së s¶n xuÊt
tÝnh thÝch øng cña doanh nghiÖp võa vµ nhá... Tµi chÝnh kinh doanh vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn n«ng th«n. HiÖn theo dù tÝnh nguån tiÒn cã trong d©n c− n«ng th«n ch−a ®−îc sö dông lªn tíi 5 tû Lao ®éng USD, nguån vèn nµy cã thÓ khai th¸c ®−îc ®Ó N«ng th«n lµ n¬i chiÕm gÇn 76% d©n sè, ph¸t triÓn s¶n xuÊt. HÖ thèng ng©n hµng vµ trªn 70% tæng lao ®éng x· héi, nguån nh©n m¹ng l−íi tæ chøc tÝn dông còng ®· ®−îc thiÕt lùc t¹i khu vùc n«ng th«n rÊt dåi dµo. HiÖn lËp vµ ho¹t ®éng kh¸ m¹nh trong khu vùc, khi nay kÓ c¶ sè lao ®éng thiÕu viÖc lµm quy ®æi thiÕt lËp quan hÖ vay vèn c¸c c¬ së s¶n xuÊt th× khu vùc nµy ®ang cã kho¶ng 8 triÖu lao kinh doanh trong khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng ®éng thÊt nghiÖp vµ mçi n¨m cã thªm h¬n 1 th«n th−êng ®−îc h−ëng −u ®·i vÒ thñ tôc vay, triÖu lao ®éng bæ sung. Víi 12% sè lao ®éng l·i suÊt vµ thêi h¹n tr¶ nî… Ngoµi ra, cßn ®−îc ®µo t¹o, tuy so víi toµn quèc lµ thÊp nhiÒu nguån tµi chÝnh tõ c¸c dù ¸n nh− −u ®·i nh−ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña c¸c c¬ së s¶n ph¸t triÓn s¶n xuÊt, quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, xuÊt cã quy m« võa vµ nhá. Ng−êi lao ®éng quü ph¸t triÓn ngµnh nghÒ n«ng th«n… Nh− n«ng th«n tuy ch−a cã t¸c phong vµ tinh thÇn n¨m 2001 nhµ n−íc ®· ®Çu t− trªn 70 tû ®ång kû luËt trong lao ®éng, thËm chÝ kh«ng muèn cho h¬n 100 dù ¸n, quü hç trî ph¸t triÓn ®Çu gß bã trong quan hÖ qu¶n lý, kû luËt cøng t− 1500 tû ®ång cho c¸c lµng nghÒ... Thªm nh¾c nh−ng cã tÝnh cÇn cï, khÐo lÐo, giµu trÝ vµo ®ã, nhµ n−íc còng dµnh nhiÒu −u ®·i vÒ s¸ng t¹o do ®· quen víi ho¹t ®éng nghÒ thuÕ gåm møc thuÕ suÊt, thêi h¹n miÔn, gi¶m nghiÖp thñ c«ng truyÒn thèng; mÆt kh¸c hä thuÕ… cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lu«n gi÷ quan hÖ ®ång nghiÖp, quan hÖ t×nh khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n. c¶m tèt, kÓ c¶ víi ng−êi qu¶n lý, víi «ng chñ Lµng nghÒ truyÒn thèng vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, lßng trung thµnh cña hä còng xuÊt ph¸t tõ ®ã. Víi quy m« võa vµ Víi h¬n 1400 lµng nghÒ truyÒn thèng (2/3 nhá, ng−êi qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng cÇn sö lµng nghÒ cã truyÒn thèng l©u ®êi), trong ®ã dông nhiÒu mÖnh lÖnh hµnh chÝnh, thËm chÝ nhãm lµng nghÒ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n cßn cã ®iÒu kiÖn ®Ó gÇn gòi víi ng−êi lao chiÕm 27%, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ x©y dùng ®éng vµ nh− vËy sÏ khai th¸c ®−îc triÖt ®Ó kh¶ 33%, s¶n xuÊt dÞch vô kh¸c 50% ®· thu hót n¨ng lao ®éng cña hä. Lùc l−îng lao ®éng ë h¬n 15 triÖu lao ®éng (Vò Quèc TuÊn, Hoµng n«ng th«n kh«ng chØ lµ lao ®éng lµm thuª, víi Thu H¶i, 2001). Sau nhiÒu n¨m th¨ng trÇm, yªu cÇu vÒ vèn, c«ng nghÖ… kh«ng cao ®Õn nay hµng thñ c«ng mü nghÖ tõ c¸c lµng nh−ng víi tinh thÇn d¸m nghÜ, d¸m lµm, ®Æc nghÒ ®· cã mÆt t¹i trªn 50 quèc gia vµ vïng biÖt lµ sè lao ®éng trÎ, nhiÒu ng−êi cã ®ñ ®iÒu l·nh thæ, tiªu biÓu lµ NhËt B¶n, §øc, §µi kiÖn ®Ó lËp vµ lµm chñ doanh nghiÖp võa vµ Loan, Hång K«ng… Mét sè mÆt hµng ®−îc nhá ®Ó lµm giµu cho m×nh vµ lµm giµu cho ®Êt ®¸nh gi¸ cao nh− tranh thªu mü thuËt cña §µ n−íc. Khi lËp doanh nghiÖp vµ sö dông chÝnh L¹t, T−îng §¸ Non N−íc - §µ N½ng, ®å gç lao ®éng gia ®×nh, hä m¹c, lµng xãm th× tinh §ång Kþ - B¾c Ninh… gi¸ trÞ xuÊt khÈu n¨m thÇn lao ®éng vµ sù trung thµnh cña ng−êi lao 2001 ®· ®¹t trªn 300 triÖu USD, trong ®ã ®å ®éng cµng cao, ®iÒu nµy ®· t¹o ra lîi thÕ c¹nh gç gia dông chiÕm 40%, gèm sø chiÕm 33%, tranh cho doanh nghiÖp. gç mü nghÖ chiÕm 17%… §Ó ®¹t môc tiªu
Vò V¨n TuÊn gÇn 1 tû USD gi¸ trÞ xuÊt khÈu nhãm mÆt hµng kinh tÕ nãi chung vµ trong khu vùc n«ng nµy vµo n¨m 2005, ngoµi hé gia ®×nh, cÇn lËp nghiÖp n«ng th«n nãi riªng. HiÖn nay lo¹i thªm c¸c c¬ së s¶n xuÊt cã quy m« lín h¬n h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang ho¹t ®éng t¹o ra s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu c¶ vÒ sè vµ trong tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn, c¸c lÜnh vùc kinh chÊt l−îng. Cø 1 triÖu USD gi¸ trÞ xuÊt khÈu tÕ vµ chiÕm h¬n 90% trong kho¶ng 100.000 nhãm mÆt hµng nµy t¹o thªm ®−îc tõ 3000 - doanh nghiÖp (NguyÔn C«ng T¹n, 2003). Víi 4000 chç lµm míi, nh− vËy sÏ gi¶i quyÕt mét kh¶ n¨ng t¹o ra hiÖu qu¶ cao (t¹o ra mét ®ång sè l−îng lín lùc l−îng lao ®éng ®ang d− thõa doanh thu trªn 0,220 ®ång vèn cè ®Þnh - trong cña khu vùc n«ng th«n. ®ã doanh nghiÖp tËp thÓ lµ 0,298 ®ång vµ Nguyªn liÖu doanh nghiÖp t− nh©n lµ 0,188 ®ång - so víi ë ViÖt Nam ®· h×nh thµnh nhiÒu khu vùc c¸c doanh nghiÖp nhµ n−íc ë trung −¬ng ph¶i s¶n xuÊt hµng ho¸ t¹o nguån nguyªn liÖu t¹i ®Çu t− 0,562 ®ång), c¸c doanh nghiÖp võa vµ chç cho nhiÒu ngµnh nh− vïng lóa ®ång b»ng nhá ®· t¹o ra 26% GDP; 31% gi¸ trÞ s¶n xuÊt s«ng Cöu Long, ®ång b»ng s«ng Hång; vïng c«ng nghiÖp vµ mçi n¨m ®ãng gãp kho¶ng cµ phª T©y nguyªn, §«ng Nam Bé; Vïng cao 1500 tû ®ång ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, chiÕm tû su §«ng Nam Bé; vïng rau c¸c tØnh ®ång träng trªn 10% vèn ®Çu t− toµn x· héi. Bªn b»ng s«ng Hång, L©m §ång; vïng mÝa duyªn c¹nh ®ã, kh¶ n¨ng t¹o viÖc lµm còng rÊt lín h¶i miÒn Trung, Nam Bé… Song thùc tÕ tû (®Ó t¹o ra mét chç lµm míi, mét doanh nghiÖp träng n«ng l©m s¶n ®−îc chÕ biÕn c«ng nghiÖp t− nh©n chØ ®Çu t− 15 triÖu ®ång, c«ng ty tr¸ch cßn rÊt thÊp chØ ®¹t 60% s¶n l−îng chÌ, 30% nhiÖm h÷u h¹n 45 triÖu ®ång so víi doanh s¶n l−îng mÝa, 5% rau qña, 1% thÞt, 25% s¶n nghiÖp nhµ n−íc cã quy m« lín ®Çu t− tíi 87,5 l−îng thuû s¶n… do n¨ng lùc chÕ biÕn cña c¸c triÖu ®ång) nªn hiÖn nay lo¹i h×nh doanh c¬ së cßn thÊp, c«ng nghÖ l¹c hËu. ChÝnh v× nghiÖp nµy ®· sö dông kho¶ng 24% lùc l−îng thÕ s¶n phÈm hµng ho¸ cña n−íc ta th−êng bÞ lao ®éng quèc gia (Vò Quèc TuÊn, Hoµng Thu Ðp gi¸, nhiÒu n¨m qua gi¸ g¹o xuÊt khÈu lu«n H¶i, 2001). Trong nh÷ng n¨m 1990 – 1997 ®· thÊp h¬n s¶n phÈm cïng lo¹i cña Th¸i Lan tõ gãp phÇn t¹o thªm 2,9 triÖu chç lµm trong khu 5- 10%. §©y chÝnh lµ lÜnh vùc ®ang rÊt cÇn vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n so víi 200.000 ®−îc ®Çu t− ®Ó phôc vô chiÕn l−îc t¨ng gi¸ trÞ chç lµm cña khu vùc c«ng nghiÖp trong cïng xuÊt khÈu cña ®Êt n−íc trong nhãm mÆt hµng giai ®o¹n vµ ®−a sè lao ®éng phi n«ng nghiÖp nµy. t¨ng lªn. HiÖn nay, doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang t¹o ra 100% gi¸ trÞ hµng ho¸ ë c¸c ngµnh 3. §¸nh gi¸ chung vÒ tÝnh thÝch øng cña chiÕu cãi, thñ c«ng mü nghÖ... Nhê ®ã, nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc n¨m gÇn ®©y ®· gãp phÇn n©ng cao vµ thay n«ng nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam ®æi c¬ cÊu thu nhËp cña ng−êi lao ®éng khu Víi lîi thÕ riªng cña m×nh, doanh nghiÖp vùc n«ng th«n, cô thÓ t¨ng thu nhËp tõ lóa võa vµ nhá hoµn toµn thÝch øng víi tÝnh chÊt 21%, c©y l−¬ng thùc kh¸c 55%, ch¨n nu«i vµ vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña khu vùc nghÒ c¸ 53%, c©y ¨n qu¶ 112% vµ tõ c©y c«ng n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Qua qu¸ tr×nh tån t¹i, nghiÖp tíi 127%. T¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy ngµy cµng kh¼ng thèng cña Hµ T©y, thu nhËp tõ phi n«ng ®Þnh ®−îc vÞ trÝ, vai trß cña m×nh trong nÒn
tÝnh thÝch øng cña doanh nghiÖp võa vµ nhá... nghiÖp cña ng−êi lao ®éng n«ng th«n lªn tíi nghiÖp võa vµ nhá ph¸t huy ®−îc nh÷ng lîi 60%, gÊp 4 lÇn møc trung b×nh cña toµn quèc, thÕ cña chóng. cµng cho thÊy râ ®iÒu nµy. Bªn c¹nh ®ã, lo¹i Tµi liÖu tham kh¶o h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹i khu vùc NghÞ quyÕt TW 5, Ban ChÊp hµnh TW §¶ng khãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n cßn khai th¸c ®−îc vµ IX vÒ thñ tôc ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch khuyÕn t¹o ra nhiÒu lîi Ých vÒ x· héi kh¸c nh− khai khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ t− th¸c tiÒm n¨ng vÒ trÝ tuÖ, tay nghÒ tinh x¶o, nh©n. C«ng b¸o sè 49 (2001), V¨n Phßng ChÝnh phñ. vèn, bÝ quyÕt nghÒ nghiÖp,… cña ng−êi lao NguyÔn Cóc, Hå v¨n VÜnh, PTS §Æng Ngäc Lîi, ®éng; ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o, NguyÔn H÷u Th¾ng (1997), ChÝnh s¸ch hç trî nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng, tõ ®ã ph¸t huy doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam, Nxb ®−îc nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ trong t¨ng tr−ëng ChÝnh TrÞ Quèc Gia kinh tÕ khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n nãi NguyÔn C«ng T¹n (2003), "VÞ trÝ chiÕn l−îc cña riªng vµ ph¸t huy ®−îc thÕ m¹nh cña ®Êt n−íc doanh nghiÖp nhá vµ võa trong sù nghiÖp ph¸t nãi chung trong tiÕn tr×nh héi nhËp. Do vËy, triÓn kinh tÕ - x· héi n«ng th«n ViÖt Nam", cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, doanh nghiÖp võa vµ T¹p ChÝ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn. nhá chØ cã thÓ khai th¸c vµ ph¸t huy tèt nhÊt Vò Quang TuÊn, Hoµng Thu H¶i (2002), Ph¸t triÓn lîi thÕ cña m×nh khi khai th¸c vµ ph¸t huy doanh nghiÖp nhá vµ võa, kinh nghiÖm n−íc ®−îc lîi thÕ cña khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng ngoµi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhá vµ võa ë th«n ViÖt Nam, vµ ng−îc l¹i, lîi thÕ cña khu ViÖt Nam, Nxb Thèng kª, Hµ Néi. vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n ViÖt Nam chØ cã B−íc tiÕn vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n - B¸o Nh©n thÓ khai th¸c vµ ph¸t huy tèt nhÊt khi doanh d©n 09/5/ 2002.