zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Một cách tiếp cận đối với quy phạm pháp luật "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

92
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một cách tiếp cận đối với quy phạm pháp luật Chính vì vậy, cần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác hoà giải ở cơ sở, đảm bảo nguyên tắc thấu tình, đạt lí, giải quyết các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân trên cơ sở vận dụng những chuẩn mực, nguyên tắc đạo đức, phù hợp với các quy định trong pháp luật.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Một cách tiếp cận đối với quy phạm pháp luật "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. NguyÔn Minh §oan * N ghiên c u lí thuy t v quy ph m pháp lu t, trong ó có cơ c u v quy ph m pháp lu t có ý nghĩa r t l n không ch v c a pháp lu t. Pháp lu t trong xã h i hi n i ã phát tri n n m c c n ph i xem xét nó m t cách toàn di n hơn, "theo nghĩa m t lí lu n nh n th c mà còn ph c v r t r ng bao g m pháp lu t th c nh, h th ng thi t th c cho các ho t ng th c ti n pháp quy ph m pháp lu t c th , hi n hành và lí như ho t ng xây d ng, hoàn thi n h nh ng v n có tính khái quát, tr u tư ng th ng pháp lu t, ho t ng th c hi n và áp hơn, th hi n b n ch t c a pháp lu t và tính d ng pháp lu t ư c chính xác và khoa h c. nh hư ng cho c tương lai t n t i và phát Ngoài ra, nó còn ph c v vi c nâng cao ý tri n c a pháp lu t: nguyên t c, nh (2) th c pháp lu t trong nhân dân, t o kĩ năng hư ng, m c ích". s ng và làm vi c theo pháp lu t c a các t V i cách ti p c n như v y thì không ch c và cá nhân trong xã h i. Tuy nhiên, lí ph i t t c nh ng quy nh c a pháp lu t thuy t v quy ph m pháp lu t cho n nay u ư c coi là quy ph m pháp lu t, m t s v n còn nhi u i u khi n các nhà khoa h c quy nh c a pháp lu t không th coi là quy lúng túng. Ch ng h n, v c u trúc c a quy t c x s ư c vì chúng "chưa mang y d ph m pháp lu t trong khoa h c pháp lí Vi t nh ng c trưng c a m t quy ph m pháp Nam cũng như nhi u nư c khác trên th lu t"(3) khi chúng ch nói v m t nh nghĩa gi i chưa có s th ng nh t v m t lí lu n. pháp lí nào ó hay xác nh m t nguyên t c Dư i ây xin trình bày m t cách ti p c n nào ó cho hành vi ch không ưa ra quy c a chúng tôi v v n này. t c x s chi ti t… Do v y, c n m r ng 1. V khái ni m quy ph m pháp lu t khái ni m pháp lu t, không ch v m t lí M t trong nh ng thu c tính cơ b n, lu n mà c pháp lu t th c nh, nghĩa là quan tr ng c a pháp lu t là tính quy ph m pháp lu t g m h th ng các quy nh mà ph bi n, nói c th hơn thì pháp lu t luôn ch y u là các quy t c x s , do nhà nư c là h th ng các quy ph m pháp lu t. Nói ban hành và m b o th c hi n thì s y n pháp lu t ph i nói n quy ph m pháp và chính xác hơn. i u này cho th y các lu t, thi u quy ph m thì pháp lu t không quy nh pháp lu t có th là nh ng nguyên còn là pháp lu t, song "không ph i pháp t c pháp lí, nh ng chính sách pháp lu t, lu t ch là các quy ph m"(1) mà còn nhi u nh ng quy t c x s và c nh ng quy nh nh ng v n khác n a trong n i dung pháp lu t như các chính sách pháp lu t, các * Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c nguyên t c pháp lu t và các quy nh khác Trư ng i h c lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004 9
nghiªn cøu - trao ®æi khác mà nhà nư c th y c n thi t. T ó mình. C th là: cho th y ch nh ng quy nh nào c a pháp - Quy ph m pháp lu t là quy t c x s . lu t mà là quy t c x s thì ư c xem là V i tư cách là quy t c x s , quy ph m quy ph m pháp lu t b i quy ph m là quy pháp lu t luôn là khuôn m u cho hành vi t c, khuôn m u, m nh l nh, chu n m c con ngư i, nó ch d n cho m i ngư i cách m i ngư i i chi u và l a ch n cách x x s (nên hay không nên làm gì ho c làm s phù h p...(4) như th nào) trong nh ng hoàn c nh, i u i s ng c ng ng c a con ngư i òi ki n nh t nh. i u này cũng có nghĩa là h i ph i t ra r t nhi u nh ng quy ph m quy ph m pháp lu t ã xác nh cách x s khác nhau và nh ng quy ph m nào hình và các ph m vi x s c a con ngư i, k c thành trong quá trình ho t ng xã h i c a nh ng h u qu b t l i gì n u như không con ngư i dùng i u ch nh các m i quan th c hi n úng ho c vi ph m chúng. h gi a ngư i v i ngư i thì ư c g i là quy - Quy ph m pháp lu t là tiêu chu n ph m xã h i. Trong m i quy ph m xã h i xác nh gi i h n và ánh giá hành vi c a thư ng ch ra: Ai? trong nh ng i u ki n, con ngư i. Không ch là khuôn m u cho hoàn c nh nào? s x s như th nào? hành vi, quy ph m pháp lu t còn là tiêu Trong i s ng c ng ng xã h i không th chu n xác nh gi i h n và ánh giá thi u ư c các quy ph m xã h i, chúng là hành vi c a các ch th tham gia quan h nh ng phương ti n qu n lí xã h i, ph i mà nó i u ch nh t phía nhà nư c, t h p ý chí và quy t có m c ích ho t ng nh ng ngư i có ch c v , quy n h n, t phía c a t ng cá nhân riêng r l i nh m t ư c các ch th khác v tính h p pháp hay nh ng l i ích và m c ích mong mu n, t o không h p pháp trong x s c a các bên. i u ki n cho xã h i n nh và phát tri n. Nghĩa là, thông qua quy ph m pháp lu t Trong xã h i có nhi u lo i quy ph m xã h i m i bi t ư c ho t ng nào c a các ch khác nhau cùng ư c s d ng i u ch nh th có ý nghĩa pháp lí, ho t ng nào không các quan h xã h i như quy ph m o c, có ý nghĩa pháp lí, ho t ng nào phù h p quy ph m t p quán, quy ph m c a các t v i pháp lu t, ho t ng nào trái pháp lu t... ch c chính tr - xã h i, quy ph m (tín i u) - Quy ph m pháp lu t do nhà nư c ban tôn giáo và quy ph m pháp lu t. Các quy hành và b o m th c hi n. Quy ph m pháp ph m xã h i khác nhau thì có nh ng c lu t do các cơ quan nhà nư c có th m tính khác nhau, s tác ng c a m i lo i quy n t ra, th a nh n ho c phê chu n, do quy ph m xã h i khác nhau lên các quan h v y b n ch t c a chúng trùng v i b n ch t xã h i cũng khác nhau. c a pháp lu t. Quy ph m pháp lu t th hi n Quy ph m pháp lu t là m t lo i quy ý chí nhà nư c, chúng ch a ng trong ph m xã h i, vì v y nó v a mang y mình nh ng tư tư ng, quan i m chính tr - nh ng thu c tính chung c a các quy ph m pháp lí c a nhà nư c, c a l c lư ng c m xã h i v a có nh ng thu c tính c a riêng quy n trong vi c i u ch nh các quan h xã 10 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004
nghiªn cøu - trao ®æi h i. Nhà nư c áp t ý chí c a mình trong xã h i chung, nghĩa là, t ng quan h xã h i quy ph m pháp lu t b ng cách xác nh c th bên c nh nh ng i m chung thì cũng nh ng i tư ng (t ch c, cá nhân) nào có r t nhi u nh ng i m riêng bi t nhưng trong nh ng hoàn c nh, i u ki n nào thì quy ph m pháp lu t ã th ng nh t t t c ph i ch u s tác ng c a pháp lu t, nh ng chúng l i và thi t l p ra quy t c x s có quy n và nghĩa v pháp lí mà h có và c tính ch t chung cho t t c nh ng ch th nh ng bi n pháp cư ng ch nào mà h bu c tham gia quan h ó. Ch ng h n, gi a ngư i ph i gánh ch u. B ng vi c ch ra các quy n, mua và ngư i bán có th thi t l p nên r t nghĩa v ho c trách nhi m c a các ch th nhi u quan h mua bán c th v i nh ng tham gia quan h xã h i mà quy ph m pháp c i m riêng c a t ng m i quan h song lu t i u ch nh t c là nhà nư c ã nh n t t c nh ng quan h gi a ngư i mua và trách nhi m b o v chúng và b o m cho ngư i bán u ph i tuân theo các quy t c có chúng ư c th c hi n b ng quy n l c nhà tính ch t chung ã ư c quy nh trong lu t nư c. Thu c tính do nhà nư c ban hành và dân s . Quy ph m pháp lu t có th tác ng b o m th c hi n là thu c tính th hi n s r t nhi u l n và trong th i gian tương i khác bi t cơ b n gi a quy ph m pháp lu t dài cho n khi nó b thay i ho c b m t v i các lo i quy ph m xã h i khác. hi u l c. Nó ư c s d ng trong t t c m i - Quy ph m pháp lu t là quy t c x s trư ng h p khi xu t hi n nh ng hoàn c nh, chung. Quy ph m pháp lu t ư c ban hành i u ki n ã ư c d li u. không ph i cho m t t ch c hay cá nhân c - Quy ph m pháp lu t là công c i u th mà cho t t c các t ch c và cá nhân ch nh quan h xã h i, mà n i dung c a nó tham gia quan h xã h i mà nó i u ch nh. thư ng th hi n hai m t: Cho phép và b t M i t ch c, cá nhân vào nh ng hoàn bu c, nghĩa là, quy ph m pháp lu t là quy c nh, i u ki n mà quy ph m pháp lu t ã t c x s trong ó ch ra các quy n và nghĩa quy nh u x s th ng nh t v i nhau. v pháp lí c a các bên tham gia quan h xã Tuy nhiên, tính ch t chung c a các quy h i mà nó i u ch nh. Là công c i u ph m pháp lu t khác nhau thì khác nhau. ch nh quan h xã h i, quy ph m pháp lu t Ch ng h n, quy ph m pháp lu t lu t hi n thư ng ch a ng nh ng ch d n v kh pháp thì có liên quan n m i t ch c và cá năng và các ph m vi có th x s cũng như nhân trong t nư c nhưng quy ph m pháp nh ng nghĩa v (s c n thi t ph i x s ) lu t lu t lao ng thì ch liên quan n c a các bên tham gia quan h xã h i mà nó nh ng ngư i qu n lí, s d ng lao ng và i u ch nh. Các quy n và nghĩa v ư c nh ng ngư i lao ng… quy ph m pháp lu t d li u cho các ch th Tính ch t chung c a quy ph m pháp tham gia quan h mà nó i u ch nh luôn có lu t còn th hi n ch nó ư c t ra s liên h m t thi t v i nhau. Hình th c, không ph i ch i u ch nh quan h xã h i tính ch t c a s liên h ó do nhà nư c xác c th mà còn i u ch nh m t quan h nh ph thu c vào tính ch t c a chính quan T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004 11
nghiªn cøu - trao ®æi h xã h i ó. Vì v y, trong cơ ch i u dung, hình th c th hi n mà còn c u trúc ch nh pháp lu t quy ph m pháp lu t có vai c a nó n a. C u trúc c a quy ph m pháp trò th c hi n ch c năng thông báo c a nhà lu t chính là nh ng thành ph n t o nên quy nư c n các ch th tham gia quan h xã ph m có liên quan m t thi t v i nhau. h i v n i dung ý chí, mong mu n c a nhà V n c u trúc c a quy ph m pháp lu t nư c h bi t ư c cái gì có th làm, cái là v n còn nhi u tranh cãi, m t s nhà gì không ư c làm, cái gì ph i làm, cái gì khoa h c cho r ng quy ph m pháp lu t có ph i tránh không làm trong nh ng hoàn ba ph n (b ph n) là gi nh, quy nh và c nh, i u ki n nào... ch tài; s khác l i cho r ng quy ph m pháp - Quy ph m pháp lu t có tính h th ng. lu t có hai ph n là gi nh và quy nh (5) M i quy ph m pháp lu t không tác ng ho c gi nh và ch tài ; ho c ph n quy m t cách bi t l p, riêng r mà gi a chúng t c và ph n b o m(6)… luôn có s liên h m t thi t và th ng nh t Chúng tôi xin phép không tranh lu n v v i nhau t o nên nh ng ch nh th th ng các quan i m nêu trên b i m i cách ti p nh t (h th ng pháp lu t và các b ph n c u c n u có nh ng căn c , có nh ng s h p thành h th ng pháp lu t) cùng i u ch nh lí nh t nh c a mình mà ch xin phép trình các quan h xã h i vì s n nh và phát bày m t cách ti p c n v cơ c u c a quy tri n xã h i. Quy ph m pháp lu t c a các ph m pháp lu t mà chúng tôi cho là phù nhà nư c hi n i ch y u là quy ph m h p hơn c . pháp lu t thành văn, chúng ư c ch a ng Như chúng ta u bi t quy ph m pháp trong các văn b n quy ph m pháp lu t c a lu t cũng như các quy ph m xã h i khác nhà nư c. S lư ng các quy ph m pháp lu t thư ng ch a trong nó nh ng câu h i: Ai c a m t nhà nư c ngày m t nhi u hơn và (t ch c, cá nhân nào)? và khi nào? thì s các i tư ng mà chúng tác ng cũng ngày x s như th nào ho c h u qu gì c n ph i càng r ng hơn, tr t t ban hành, áp d ng và gánh ch u? T cách ti p c n này chúng tôi b o v chúng ngày càng dân ch hơn v i s cho r ng c u trúc c a quy ph m pháp lu t tham gia c a ông o các thành viên trong luôn có hai ph n: Ph n gi nh và ph n xã h i. N i dung c a quy ph m pháp lu t m nh l nh. ngày càng tr nên chính xác, ch t ch , rõ a. Gi nh ràng và có tính th ng nh t cao. Gi nh là m t ph n c a quy ph m Tóm l i, quy ph m pháp lu t là quy t c pháp lu t trong ó nêu ra nh ng hoàn c nh, x s chung do nhà nư c ban hành và b o i u ki n (tình hu ng) có th x y ra trong m th c hi n i u ch nh quan h xã h i i s ng xã h i mà quy ph m pháp lu t s nh m t ư c nh ng m c ích nh t nh. tác ng i v i nh ng ch th (t ch c, cá 2. V c u trúc c a quy ph m pháp lu t nhân) nh t nh, nói cách khác gi nh nêu Quy ph m pháp lu t là hi n tư ng pháp lên ph m vi tác ng c a quy ph m pháp lí có tính c l p tương i không ch n i lu t i v i ai (cá nhân hay t ch c nào)? 12 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004
nghiªn cøu - trao ®æi trong nh ng hoàn c nh, i u ki n nào? ph m pháp lu t chúng ta bi t ư c t ch c, Nh ng hoàn c nh, i u ki n ư c nêu ra cá nhân nào? khi vào nh ng hoàn c nh, trong ph n gi nh c a quy ph m pháp lu t i u ki n nào? thì ch u s tác ng c a quy là vô cùng phong phú. V hoàn c nh có th ph m pháp lu t ó. Vi c xác nh t ch c, là nh ng s ki n liên quan n hành vi c a cá nhân nào và nh ng hoàn c nh, i u ki n con ngư i (tham gia giao thông trên ư ng, nào tác ng là ph thu c vào ý chí c a c ý gây thương tích cho ngư i khác…); nhà nư c. liên quan n s bi n (thiên tai, s sinh, Nh ng ch th , hoàn c nh, i u ki n t …); liên quan n th i gian (ph m vi áp nêu trong gi nh ph i rõ ràng, chính xác, d ng v th i gian); liên quan n không sát v i tình hình th c t , tránh tình tr ng gian (ph m vi lãnh th áp d ng). V i u nêu m p m , khó hi u d n n kh năng ki n có th là i u ki n v th i gian (trư c, không th hi u ư c ho c hi u sai l ch n i trong ho c sau m t kho ng th i gian nào ó dung c a quy ph m pháp lu t. Trong ph n như trong th i gian b o hành s n ph m…), gi nh nêu ph m vi tác ng c a quy i u ki n v không gian ( a i m x y ra s ph m pháp lu t, do v y, khi xây d ng pháp ki n như nơi t i ph m x y ra…), i u ki n lu t c n ph i d ki n ư c t i m c t i a v ch th ( tu i, gi i tính, dân t c, tôn nh ng hoàn c nh, i u ki n v không gian, giáo, qu c t ch ho c nh ng c tính cá nhân th i gian và nh ng i u ki n c a ch th khác như tàn t t, m au, tr ng thái th n pháp lu t có th x y ra trong i s ng th c kinh…) và r t nhi u nh ng i u ki n khác t mà trong ó quan h xã h i c n ph i như không nơi nương t a, i u ki n c u ư c i u ch nh b ng pháp lu t. Có làm giúp ngư i khác khi h ang b nguy hi m ư c như v y thì nh ng thi u sót, nh ng "l n tính m ng… tuỳ theo hoàn c nh mà nhà h ng" trong pháp lu t m i có th gi m b t nư c quy nh v i u ki n i v i ch th . và m i có th h n ch ư c vi c áp d ng Nh ng hoàn c nh, i u ki n ư c d li u pháp lu t theo nguyên t c tương t . Ch ng trong ph n gi nh c a các quy ph m pháp h n, i u lu t quy nh: "C m nh ng ngư i lu t là nh ng tình hu ng ã, ang ho c s ang có v (ch ng) k t hôn ho c chung có th x y ra trong cu c s ng. Chúng có th s ng như v ch ng v i ngư i khác". Ph n ư c nêu m t cách khái quát nhưng cũng có gi nh c a quy ph m này ư c xác nh là th ư c nêu m t cách tương i chi ti t. "nh ng ngư i ang có v (ch ng)", gi nh Tuy nhiên, t t c chúng u là nh ng tình này ã b qua các ch th là nh ng ngư i hu ng có tính ph bi n và i n hình c n t i không có v (ch ng) nhưng l i k t hôn ho c s tác ng, i u ch nh c a pháp lu t. chung s ng như v ch ng v i ngư i ang Như v y, ph n gi nh c a quy ph m có v (ch ng). Trư ng h p này l ra ph i pháp lu t tr l i cho câu h i: T ch c, cá quy nh là: "C m k t hôn ho c chung s ng nhân nào? trong nh ng hoàn c nh, i u ki n như v ch ng v i ngư i ang có v nào? Thông qua b ph n gi nh c a quy (ch ng)" thì m i y . T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004 13
nghiªn cøu - trao ®æi Các t ch c, cá nhân khi th c hi n pháp kinh t , chính tr , xã h i… c a t nư c lu t, c bi t là khi áp d ng pháp lu t c n ho c s thay i c a các quan i m chính ph i nh n th c th t chính xác xem ch th tr - pháp lí c a nhà nư c và s nh n th c nào ch u s tác ng c a quy ph m pháp c a nh ng ngư i có liên quan t i quá trình lu t ó. Ch ng h n, kho n 1 i u 102 B xây d ng pháp lu t c a t nư c. lu t hình s Vi t Nam năm 1999 quy nh: b. Ch d n "Ngư i nào th y ngư i khác ang trong Ch d n là m t ph n c a quy ph m pháp tình tr ng nguy hi m n tính m ng, tuy có lu t nêu lên nh ng cách x s mà các ch i u ki n mà không c u giúp d n n h u th có th ho c bu c ph i th c hi n g n v i qu ngư i ó ch t, thì b ph t c nh cáo, c i nh ng hoàn c nh, i u ki n ã nêu ph n t o không giam gi n hai năm ho c ph t gi nh c a quy ph m pháp lu t. tù t ba tháng n hai năm". Hoàn c nh Ph n ch d n c a quy ph m pháp lu t ây là b t kì "ngư i nào th y ngư i khác ư c coi là ph n c t lõi c a quy ph m, nó ang trong tình tr ng nguy hi m n tính th hi n ý chí c a nhà nư c i v i các t m ng" nhưng ch th ch u s tác ng c a ch c hay cá nhân khi x y ra nh ng hoàn quy ph m này không ph i là t t c nh ng c nh, i u ki n ã ư c nêu trong ph n gi ngư i trong hoàn c nh ó mà ch g m nh c a quy ph m pháp lu t. Ph n ch d n nh ng ngư i "tuy có i u ki n mà không c a quy ph m pháp lu t thư ng ư c nêu c u giúp d n n h u qu ngư i ó ch t". d ng m nh l nh như: C m, không ư c, Như v y, trong cùng m t hoàn c nh nhưng ph i, thì, ư c, có, v.v. Ph n ch d n c a không ph i m i t ch c hay cá nhân vào quy ph m pháp lu t có tác d ng ưa ra hoàn c nh y cũng ch u s tác ng c a quy nh ng cách x s các ch th th c hi n ph m ó mà ch nh ng ch th có liên quan sao cho phù h p v i ý chí c a nhà nư c, ó n ph n hai (ph n m nh l nh) c a quy cũng có th là nh ng thông báo hay c nh ph m m i ch u s tác ng c a quy ph m báo cho các ch th v các bi n pháp mà (ch th ư c, bu c ph i th c hi n quy nhà nư c d ki n s áp d ng i v i h . ph m ó ho c b áp d ng quy ph m ó). Nói cách khác, thông qua ph n ch d n c a Gi nh c a quy ph m pháp lu t có th quy ph m pháp lu t các ch th pháp lu t gi n ơn (ch nêu m t hoàn c nh, i u ki n m i bi t ư c là n u như x y ra nh ng hoàn ho c có th ph c t p (nêu lên nhi u hoàn c nh, i u ki n ã nêu trong ph n gi nh c nh, i u ki n). Nh ng hoàn c nh, i u c a quy ph m pháp lu t thì h ph i làm gì? ki n, ch th ư c nêu trong ph n gi nh ư c (không ư c) làm gì? h s ư c các quy ph m pháp lu t có th ư c nêu hư ng nh ng l i ích gì ? ho c h u qu b t theo cách th ng kê nhưng cũng có th ư c l i gì h ph i gánh ch u? nêu theo cách lo i tr . Nh ng ch d n c a nhà nư c ư c nêu Gi nh c a quy ph m pháp lu t có th trong quy ph m pháp lu t i v i các ch thay i do s thay i c a các i u ki n th có th là: 14 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004
nghiªn cøu - trao ®æi + Nh ng hành vi (cách x s ) mà ch s trư ng h p khác nhà nư c còn cho phép th ư c phép ho c không ư c phép các ch th có th t tho thu n trong vi c th c hi n; xác nh quy n và nghĩa v c a nhau ng + Nh ng l i ích ho c nh ng quy n mà th i cũng nêu ra cách x s bu c các ch ch th ư c hư ng; th ph i tuân theo trong trư ng h p không + Nh ng hành vi (cách x s ) mà ch th tho thu n ư c v i nhau. Ví d : i u th bu c ph i th c hi n, th m chí là ph i 423 B lu t dân s Vi t Nam 1995 quy th c hi n chúng như th nào; nh: “Ch t lư ng c a v t mua bán do các + Nh ng h u qu b t l i mà ch th bên tho thu n... Khi các bên không có tho ph i gánh ch u như: Không ư c hư ng thu n và pháp lu t không có quy nh v m t l i ích hay m t quy n nào ó; m t kh ch t lư ng thì ch t lư ng c a v t mua bán năng nào ó; ph i khôi ph c l i nh ng ư c xác nh theo m c ích s d ng và thi t h i ã gây ra; ch u s m t mát nh t ch t lư ng trung bình c a v t cùng lo i”. nh v t do, tài s n, danh d , nhân thân, - Nhóm th hai, là nh ng bi n pháp b o tính m ng… m cho pháp lu t ư c th c hi n, trong ó Như v y, nh ng ch d n c a nhà nư c ch ra các bi n pháp mà các ch th có th m trong quy ph m pháp lu t có th chia thành quy n có th áp d ng i v i các ch th ã hai nhóm: ư c nêu trong ph n gi nh c a quy ph m - Nhóm th nh t, thư ng ư c g i là b pháp lu t. Nh ng ch d n lo i này thư ng ph n quy nh c a quy ph m pháp lu t, tr l i cho câu h i: Các ch th có th m trong ó ch ra các quy n mà các t ch c, quy n có th áp d ng nh ng bi n pháp nào cá nhân (ch th ) ư c hư ng ho c các i v i các ch th ã ư c nêu ph n gi nghĩa v pháp lí mà h ph i th c hi n m c nh c a quy ph m pháp lu t? Còn i v i dù không ph i khi nào thu t ng quy n và các ch th ã nêu ph n gi nh c a quy nghĩa v cũng ư c tr c ti p th hi n trong ph m pháp lu t thì nhà nư c gián ti p thông l i văn c a quy ph m; báo ho c c nh báo cho h là n u h vào Nh ng ch d n lo i này thư ng tr l i nh ng hoàn c nh, i u ki n như ã nêu cho câu h i: T ch c, cá nhân ã nêu ph n gi nh c a quy ph m pháp lu t thì ph n gi nh c a quy ph m ph i làm gì? h có th ư c hư ng nh ng quy n l i ư c làm gì? không ư c làm gì? làm như nh t nh ho c ph i ch u nh ng h u qu th nào? Nh ng ch d n c a nhà nư c trong b t l i, b tr ng ph t. T nh ng thông tin quy ph m pháp lu t có th ch nêu m t cách trên các t ch c, cá nhân bi t ư c cái gì x s và các ch th bu c ph i x s theo nên làm, cái gì không nên làm, cái gì nên mà không có s l a ch n ho c có th nêu ra tránh ng th i có th giám sát các ch th hai ho c nhi u cách x s và cho phép ch có th m quy n xem h áp d ng pháp lu t th có th l a ch n cho mình cách x s có úng không. thích h p t nh ng cách ã nêu. Trong m t i v i nh ng hành vi mang l i l i ích T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004 15
nghiªn cøu - trao ®æi áng k cho nhà nư c, xã h i, hành vi th c lu t r t a d ng, nó có th là: hi n pháp lu t chính xác, y nhà nư c - Các bi n pháp mang tính tr ng ph t có thư ng ch d n áp d ng nh ng bi n pháp liên quan t i trách nhi m pháp lí. Các bi n mang tính khuy n khích v l i ích v t ch t, pháp này thư ng ư c g i là ch tài pháp tinh th n ho c các l i ích khác khen lu t, lo i này g m có: Ch tài hình s ; ch thư ng, ng viên các t ch c, cá nhân th c tài hành chính; ch tài k lu t; ch tài dân s . hi n pháp lu t ngày m t t t hơn. Ch ng - Các bi n pháp gây cho ch th nh ng h n, i u 95 Lu t khi u n i, t cáo năm h u qu b t l i như ình ch , bãi b các văn 1998 quy nh: “Cơ quan, t ch c, cá nhân b n sai trái c a c p dư i, tuyên b h p ng có thành tích trong vi c gi i quy t khi u vô hi u và các bi n pháp khác. n i, t cáo, ngư i t cáo có công trong vi c Ph n ch d n c a quy ph m có th quy ngăn ng a thi t h i cho Nhà nư c, t ch c, nh chính xác, c th bi n pháp tác ng s cá nhân thì ư c khen thư ng theo quy nh áp d ng i v i ch th nhưng cũng có th c a pháp lu t”. ph n ch d n quy ph m không quy nh các bi n pháp tác ng m t này là: “thì ư c khen thư ng theo quy nh cách d t khoát ho c ch quy nh m c th p c a pháp lu t”. nh t và m c cao nh t c a bi n pháp tác i v i nh ng hành vi không tuân theo ng. Vi c áp d ng bi n pháp nào? m c y các quy nh pháp lu t, hành vi nguy hi m cho xã h i, vi ph m pháp lu t thì nhà bao nhiêu? là do ch th có th m quy n áp nư c thư ng ch d n áp d ng nh ng bi n d ng l a ch n cho phù h p v i hoàn c nh, pháp b t l i i v i ch th th c hi n hành vi i u ki n c th c a v vi c c n áp d ng. ó. Ch ng h n, kho n 1 i u 100 B lu t Tóm l i, v i cách ti p c n như trên hình s Vi t Nam năm 1999 quy nh: chúng tôi th y lí thuy t v quy ph m pháp "Ngư i nào i x tàn ác, thư ng xuyên c lu t s g n v i các i u lu t hơn và d phân hi p, ngư c ãi ho c làm nh c ngư i l thu c tích hơn v cơ c u c a các quy ph m ư c mình làm ngư i ó t sát, thì b ph t tù t th hi n khác nhau trong các i u lu t./. hai năm n b y năm". Ph n gi nh nêu ch th ch u s tác ng c a quy ph m này (1).Xem: Lê Minh Tâm, "Xây d ng và hoàn thi n h th ng pháp lu t Vi t Nam", Nxb. Công an nhân dân, là: "Ngư i nào i x tàn ác, thư ng xuyên H. 2003, tr.10 c hi p, ngư c ãi ho c làm nh c ngư i l (2).Xem: Lê Minh Tâm, S d, tr. 11. thu c mình làm ngư i ó t sát". Ph n ch d n (3).Xem: Lê Minh Tâm, S d, tr. 12. cho ch th có th m quy n có th áp d ng bi n (4).Xem: "Giáo trình lí lu n chung v nhà nư c và pháp b t l i i v i ch th ã th c hi n hành pháp lu t", Khoa lu t i h c qu c gia Hà N i, 1998. vi nêu ph n gi nh c a quy ph m là: "B (5).Xem: Nguy n Minh oan, "Bàn thêm v cơ c u c a ph t tù t hai năm n b y năm". quy ph m pháp lu t", T p chí lu t h c s 3/2000 tr.17-21. Các bi n pháp b t l i mà nhà nư c nêu (6).Xem, Nguy n Qu c Hoàn, "V n cơ c u c a quy ra trong ph n ch d n c a quy ph m pháp ph m pháp lu t", T p chí lu t h c s 2/2004, tr.32-39. 16 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2004

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA

165 tài liệu

2066 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.