Báo cáo "Một số ý kiến về hoạt động gìn giữ hòa bình của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. "

Chia sẻ: Bút Màu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số ý kiến về hoạt động gìn giữ hòa bình của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Một số ý kiến về hoạt động gìn giữ hòa bình của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. "

M O T S O V K I € N V € H O A T D O N G G I N G i f t H O f l B l N H CUfi • • • H O I D O N G B A O A N U € N H O P Q U O C TS. Nguyen Lan Nguyen Khoa Luat, DHQG Hd Npi D u o i goc do phap l y quoc te, k h i quan K e tir do den nay, d u o i su lanh dao chung he hop tac giua cac quoc gia ngay cang phat ciia H D B A , hoat d o n g g i n g i u hoa b i n h ciia trien t h i tranh chap cung cang co ca sa de L H Q da trai qua n h i e u giai doan phat trien phat sinh. V a i t u each la c a quan dai dien khac nhau. B a n dau, k h i m a i ra d a i , hoat cho L i e n h o p quoc ( L H Q ) , c h i u trach n h i e m dong g i n g i u hoa b i n h dugc x e m la bien chinh t r o n g duy t r i hoa b i n h va an n i n h quoc phap thoa hiep g i u a cac nuoc Ion nham tan te, H o i dong Bao an ( H D B A ) dugc giao dung v a i tro t r u n g lap t u o n g d o i ciia L H Q , nhiem v u giai quyet hoa b i n h cac tranh chap tranh no ra cuoc chien tranh nong tai n h u n g quoc te. Q u y e n l g i v a nghTa v u cua H D B A k h u v u c k h o n g n a m t r o n g an n i n h true tiep trong ITnh vuc nay dugc ghi nhan cu the tai ciia hai nuoc L i e n X o va M y . T i e n de de chuong V I ciia H i e n c h u o n g L H Q . kien lap cac hoat d o n g g i n g i u hoa b i n h Theo quy d i n h tai D i e u 34 H i e n chuong truyen t h o n g la phai dugc cac ben tranh chap L H Q . H D B A truoc het co tham quyen dieu dong y. L u c l u g n g g i n g i u hoa b i n h t r u y e n tra m o i tranh chap hoac t i n h h i n h tranh chap thong co t u t u o n g c h i i dao la " g i u g i n hoa de xac d i n h x e m neu keo dai co the de doa b i n h " , "phoi h o p g i u p d o " de giai quyet tranh hoa b i n h va an n i n h quoc te hay khong. M o t chap v a t h u o n g dugc c h i i t r o n g trien khai quoc gia k h o n g phai la thanh v i e n L H Q cung vao t h a i k y c u o i ciia cuoc tranh chap. K h i co the l u u y H D B A viec cuoc tranh chap ma tranh chap dugc giai quyet t h i luc l u g n g g i n ban than ho la m o t ben d u o n g su de ca quan g i u hoa b i n h cung cham dirt hoat dong. Co nay x e m xet giai quyet, m i e n la quoc gia nay the thay h i n h t h i i c g i n g i u hoa b i n h nay thua nhan truoc se tuan m i l nghia v u giai mang l a i n h u n g hieu qua nhat d i n h trong giai quyet hoa b i n h cuoc tranh chap theo quy quyet x u n g dot A r a p - Ixraren, cuoc k h i i n g dinh ciia H i e n c h u o n g L H Q ( D i e u 35 H i e n hoang kenh dao Suez, sir k i e n a Conggo, r o i chuong). loan o L i b a n g . . . Hoat dong g i n g i u hoa b i n h ciia L H Q ra K e tir k h i thanh lap d i n thang 9/2008. doi dau tien vao ngay 29/5/1948, k h i H D B A L H Q da t r i e n k h a i d u g c 64 chien d i c h g i n thong qua quyet d i n h thanh lap Phai doan g i u hoa b i n h khac nhau, t r o n g do co 16 chien G i a m sat qua t r i n h d i n h chien tai Palestine. dich v o i h o n 110.000 nhan v i e n hien dang
18 NGHIEN CUTJ CHAU A U - EUROPEAN STUDIES REVIEW N ° 0 6 (129).2011 hoat ctong a khap cac n a i tren the giai. c h i n h t r i . . . c h i n h la n g u y e n nhan quan t r o n g N h i r n g chiec " m u n o i xanh ' - b i e u t u o n g cua 1 dan den sir t h i t bai cua c h i i n d i c h nay. luc l u o n g g i n g i u hoa b i n h eta nhan dugc su Thu hai: D o ban than L H Q k h o n g co ung ho t i c h cue cua x a h o i quoc te. N a m trong tay nhan lire v a vat luc de t i e n hanh cac 1988, luc l u g n g g i n g i u hoa b i n h cua L H Q hoat dong g i n giu: hoa b i n h m a phai dua vao gianh dugc giai t h u o n g N o b e l H o a b i n h - su dong gop ciia cac quoc gia thanh vien, chung m i n h su d o n g gop to I o n cua luc trong k h i cac nuoc thanh v i e n L H Q v o i muc l u o n g nay d o i v o i hoa b i n h va an n i n h the t i e u dat l g i i c h quoc gia len hang dau, thuong g i o i . Co the thay rat n h i e u v i d u ve n h u n g c h i quan tam d o n g gop nhan luc va tai chinh thanh cong quan t r o n g cua luc l u g n g g i n g i u m o t each day d i i , n h a n h chong cho nhung hoa b i n h L H Q n h u hoat dong g i n g i u hoa chien d i c h d e m l a i l g i i c h cho c h i n h ban than binh a M o z a m b i c , D o n g T i m o , Campuchia, ho. D o i luc, l g i i c h nay dugc quan tam nhieu El Sanvador, L i b a n g , Croatia, Grudia, T a y h o n l g i i c h ciia n g u a i dan dang ganh chiu Sahara, Conggo, Namibia... Tuy nhien, hau qua ciia cac cuoc chien tranh, x u n g dot nhung thanh cong ma luc l u o n g g i n g i u hoa can sir g i u p d a ciia c o n g dong quoc te. Do binh L H Q dat dugc lai b i l u m o b o i c h i n h vay, viec quyet d i n h t r i e n k h a i chien d i c h gin nhung that bai ma luc l u g n g nay da va dang g i u hoa b i n h tai cac k h u v u c co dia - chinh vap phai. D o la n h u n g that bai to I o n trong t r i , dia - k i n h te k h o n g quan t r o n g t h u o n g rat kho khan, k h o n g d u g c sir quan tam ciia cac chien d i c h g i n g i u hoa b i n h o X o m a l i hay nuac t r o n g H D B A (dac biet la cac thanh vien nhung trac t r o t r o n g g i n g i u hoa b i n h a N a m t h u o n g t r u e ) . K e ca k h i quyet d i n h trien khai T u cu, 6 A n g o l a , H a i t i , Ruanda va k h u vuc chien d i c h g i n g i u hoa b i n h da dugc thong Bancang... Co nhieu nguyen nhan khac nhau qua t h i viec thuc h i e n tren thuc te thuong dan den ket qua k h o n g m o n g d g i nay, t r o n g cung rat cham tre, t h a m c h i , co nhieu chien do co the ke den m o t so nguyen nhan ca ban d i c h g i n g i u hoa b i n h k h o n g t r i e n khai dugc nhu: hoac phai l i i i t h a i han trien k h a i , g i a m qui Thu nhdt: Trong nhieu truong hop, m o hoat d o n g m a i t r i e n k h a i dugc. Chiing ta H D B A da danh gia qua lac quan ve ket qua co the thay ro d i e u ay qua viec so sanh giua co the dat dugc n h a su giup d a cua luc l u o n g hai k h u v u c T r u n g D o n g va chau Phi. Chau gin g i u hoa b i n h , nen da de ra n h i e m v u qua P h i - n o i co rat nhieu cac cuoc x u n g dot dam tham v o n g t r o n g k h i lire l u o n g g i n g i u hoa m a u xay ra, n h u n g do l g i i c h ciia cac nuoc binh con thieu n h u n g nguon luc can thiet. V i uy v i e n H D B A tai k h u vuc nay k h o n g Ion, du, viec m o rong n h i e m v u cho luc l u o n g g i n nen cac cuoc x u n g dot nay cham nhan dugc giCr hoa b i n h a X o m a l i nam 1993 tir bao dam su ho t r g tir phia H D B A k h i e n cho x u n g dot van chuyen va cap phat l u o n g thuc sang loai ngay cang leo thang, t h a m c h i dan t a i tham trir cac phe phai v u trang, thiic day hoa giai hoa nhan dao, nhieu t r u o n g hop v u o t qua
J}Lot SJO IL UleJL ixe ti&at itmig.. 19 tam k i e m soat cua lire l u o n g g i n g i u hoa M y con t u t r i e n k h a i cac d o n v i quan d o i ciia b i n h . T r o n g k h i do, d T r u n g D o n g - k h u vuc m i n h ben canh cac l u c l u o n g g i n g i u hoa tap t r u n g nguon nang l u o n g Ion cua the g i o i b i n h ciia L H Q n h u Bancang, D o n g T i m o . . . - t h u o n g t h u hut n h i e u su quan tam. Cac Cac d o n v i nay k h o n g n a m d u d i su d i e u chien d i c h g i n g i u hoa b i n h d day t h u o n g harm ciia L H Q nen viec p h o i h o p hoat d o n g nhan dugc su d o n g gop t i c h cue ke ca ve tai t h u d n g rat k h o khan. C o n g tac dao tao nhan chinh va nhan lire tir n h i e u quoc gia tren the luc t h a m gia l u c l u g n g g i n g i u hoa b i n h c h i i gioi yeu do cac quoc gia thanh v i e n t u tien hanh theo t i e u chuan ciia L H Q , dan den t r i n h do Thu ba: L u c l u o n g g i n g i u hoa b i n h chuyen m o n , kha nang p h o i h o p trong cac L H Q bao g o m quan nhan va cac chuyen gia hoat dong c h u n g ciia nhan v i e n g i n g i u hoa tren nhieu ITnh v u c den tir nhieu quoc gia khac nhau, t u y c h i u su c h i huy chung ciia T u b i n h den tir cac quoc gia ciing k h o n g d o n g lenh luc l u o n g g i n g i u hoa b i n h , n h u n g kha deu va k h o n g phai ai c i i n g dap u n g dugc day d i i cac t i e u chuan do L H Q de ra. D i e u nay nang p h o i h o p hoat dong giua ho con thieu thong nhat, d o n g bo, c o n t o n tai su chia re, cang k h i e n cho c o n g tac h o p dong p h o i hgp mat doan ket, nen t r o n g nhieu t r u o n g hop, hoat dong ciia l u c l u g n g g i n g i u hoa b i n h t r d khong n h u n g k h o n g phat huy dugc sire m a n h nen k h o k h a n h o n , h i e u qua hoat d o n g g i n chung ma con l a m g i a m h i e u qua hoat dong g i u hoa b i n h v i the c i i n g g i a m sut ro ret. cua lire l u o n g g i n g i u hoa b i n h . Dac biet, Thu tu: H o a t d o n g quan l y , k y luat ciia trong t h a i gian vira qua, luc l u o n g g i n g i u H D B A v a B a n T h u k y d o i v d i cac thanh v i e n hoa b i n h c h i u sir thao t u n g rat I o n ciia M y va t h a m gia g i n g i u hoa b i n h chua chat che, dao cac nuoc p h u o n g Tay. M y t h u o n g t u cho diic nghe nghiep ciia l u c l u g n g g i n g i u hoa m i n h quyen "quyet d i n h va thuc t h i " n h u n g b i n h con t o n tai n h i e u v a n de. D i e u nay nhiem v u g i n g i u hoa b i n h . T r o n g cac chien k h i e n cho hoat d o n g g i n g i u hoa b i n h phai dich g i n g i u hoa b i n h , n g u d i M y k h o n g bao d o i mat v d i n h i e u v u tai tieng, k h o n g n h u n g g i d tir bo quyen c h i h u y quan d o i M y hoac l a m g i a m h i e u qua hoat d o n g m a con l a m suy chi trao quyen c h i h u y nay cho dong m i n h g i a m l o n g t i n ciia cong d o n g quoc te. V i du: quan su than can, n h u m o t thanh v i e n N A T O N h u n g tai t i e n g ve t h a m n h u n g ciia m o t so chang han. D o vay, d o i v d i cac chien d i c h quan chuc L H Q t r o n g C h u o n g t r i n h D 6 i d i u gin g i u hoa b i n h co sir t h a m gia dong gop lay l u o n g thuc tai Irac. Ca H D B A va B a n ciia quan d o i M y , c h i h u y l u c l u o n g g i n g i u T h u k y deu k h o n g n a m dugc quyen d i e u hoa b i n h buoc phai la n g u d i M y hoac mang hanh C h u o n g t r i n h nay, k h o n g n h u n g vay, quoc tich ciia m o t t r o n g cac d o n g m i n h than k h i n h u n g cao buoc ve t h a m nhung dugc dua can ciia M y , neu k h o n g se rat k h o khan trong ra, ca hai c o quan nay da k h o n g k i p t h o i x e m chi huy, dieu hanh tren chien t r u d n g . K h o n g xet de co n h u n g quyet d i n h ngan chan, g i a m nhirng vay, d m o t so k h u v u c tren the g i d i , thieu hau qua; T a i t i e n g b d i cac v u tham sat
20 NGHIEN CLfU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N ° 0 6 (129).2011 d Ruanda va Secbrenica nam 1994 va 1995 b i n h . K h o n g r m u n g v a y , no c o n k i c h d o n g su dien ra ngay truac mat cac luc l u g n g g i n g i u phan khang, c h d n g d o i ciia n h u n g n g u d i nay, hoa b i n h cua L H Q ; Su c6 l a m dung t i n h due anh h u d n g true tiep t d i ket qua cua hoat ma cac b i n h l i n h g i n g i u hoa b i n h gay ra d o i dong g i n g i u hoa b i n h . v a i c h i n h n h u n g nan nhan ciia cuoc x u n g dot Gan day, v d i t n r d n g h o p ciia L i b y a , sau dang can su bao ve ciia L H Q dien ra d nhieu k h i cac lire l u o n g an n i n h L i b y a no siing vao n a i tren the g i a i ( C o n g g o , H a i t i , L i b e r i a , m o t cuoc b i e u t i n h nho l a i Benghazi - thanh X u d a n g ) , t r o n g do dac biet n g h i e m trong la pho l d n t h u hai ciia nude nay, L i b y a dang t r d v u cac b i n h l i n h g i n g i u hoa b i n h do M a r o c , thanh t i e u d i e m cua m o t cuoc chien tranh Nam Phi. Nepan. Pakixtan, Tuynidi va keo dai do lire l u g n g l i e n quan t i e n hanh do Urugoay c i i den b i phat h i e n da l a m dung cac A n h , Phap v a M y c a m dau. thieu n u Conggo va L i b e r i a nam 2004; H i e n A n h va Phap d o n g v a i tro dau tau trong t u o n g d o i siing lay vang ciia b i n h l i n h g i n cuoc chien nay v d i su ho t r g ciia M y va d u d i g i u hoa b i n h d Conggo dang b i to cao va danh nghTa L H Q . H o i n g h i Paris da quyet dieu tra hien n a y . . . d i n h bat dau cac hanh d o n g quail su chong Thu nam: Hoat d o n g g i n g i u hoa b i n h lai c h i n h quyen L i b y a "de ap dat v u n g cam hien nay co chieu h u d n g gia tang, n h u n g it bay theo n g h i quyet ciia H o i dong Bao an duoc trien khai d n h u n g n a i l i e n quan den L i e n hgp quoc". Cac dot k h o n g k i c h ciia x u n g dot g i u a cac nude, trai l a i , dugc trien p h u o n g T a y d u g c t i e n hanh vao t h d i diem khai nhieu d n o i xay ra n o i chien do x u n g cac lire l u g n g quan d o i ciia L i b y a da tien vao dot dan toe, x u n g dot t o n giao, tranh gianh t r u n g tarn thanh pho B e n g h a z i , n a i tap hgp tai nguyen. L g i d u n g dieu nay, m o t so nude bo chi huy cac luc l u g n g n o i day. M a c dii l d n t h u d n g k i n h dong m a u thuan dan toe, t o n n g u d i phat n g o n c h i n h p h i i T r i p o l i bac bo t i n giao. k i c h d o n g l y k h a i . co t i n h gay ra cac la quan d o i ciia o n g G a d d a f i da tan cong diem nong ve nhan quyen, tao c d de thao thanh pho - m o t harm dong dugc x e m la v i tung H D B A thong qua quyet d i n h thanh lap p h a m cam ket n g u n g ban m a c h i n h p h i i nude lire l u o n g g i n g i u hoa b i n h ciia L H Q hong nay dua ra sau k h i H D B A L H Q ra nghj can thiep vao cong viec n o i bo ciia quoc gia quyet ap dat v i i n g c a m bay. khac. ap dat "trat t u the g i d i " theo y do ciia ho. T r o n g t r u d n g h g p nay. hoat dong g i n g i u Phan i i n g tire t h i sau cac cuoc tan cong hoa b i n h mat d i t i n h k h a c h quan, mat d i n i e m ciia Phap, A n h va M y , nha lanh dao Gaddafi t i n ciia nhan dan. ciia cac ben l i e n quan t d i tuyen bo D i a T r u n g H a i da bien thanh "chien x u n g dot dan toe, t o n giao va cung k h o n g t r u d n g " , d o n g t h a i t u y e n bo se trang b i v u nhan dugc su i i n g ho r o n g rai ciia cong dong k h i cho n g u d i dan de d o i pho v d i cac cuoc quoc te - n l i u n g nhan to co ban quyet d i n h su tan cong ciia p h u o n g Tay. Cuoc chien nay thanh cong ciia m o t chien d i c h g i n g i u hoa nham loai bo c h i n h quyen G a d d a f i , n h u n g d i i
Jloi sA g Lieji oi Itjtuil a*p*ig,.. 21 v i dong ca g i , no cung k h o n g phai la led ich anh h u d n g ciia cac thanh v i e n t h u d n g true quoc gia song c o n cua bat k y quoc gia d o i v d i co quan nay. p h u o n g T a y t h a m chien nao. C h i n h quyen Nhirng phan tich neu tren cho thay L i b y a tir nhieu n a m qua da tir co lap m i n h H D B A da va v a n se c h i u trach n h i e m c h i n h b d i nhung cuoc dan ap d a m m a u dan t h u o n g . trong viec t r i e n k h a i cac chien d i c h g i n g i u C h i n h dieu nay da t u d c d i t i n h hop phap cua hoa b i n h ciia L H Q . T r o n g qua t r i n h thuc hien chinh p h i i do G a d d a f i lanh dao. n h i e m v u g i n g i u hoa b i n h , viec tang c u o n g Chien tranh se thiic day sir phan hoa n o i trao quyen, u y q u y e n va hpp tac v d i cac to bo L i b y a sau rong h o n nua. P h u o n g T a y co chirc k h u vuc la can thiet. De l a m tot viec the m u o n tranh m o t cuoc chien tranh tren bo, nay, cpng d o n g quoc te can xay d u n g dupe nhung k h o n g loai trir k i c h ban nay, neu cac m p t co che p h o i h p p co hieu qua giua hai lire l u o n g n o i day tai L i b y a k h o n g d i i kha ben. H D B A phai xac d i n h ro pham v i quyen nang lat do c h i n h quyen G a d d a f i , m o t quoc han m a cac to chirc k h u vuc dupe phep thuc gia v d i 6,5 trieu dan dang b i chia re n g h i e m hien t r o n g tirng chien d i c h g i n g i u hoa b i n h trong. D o i v d i p h u o n g Tay, con d u d n g dan cu the va k h o n g ngirng tang c u o n g quyen t d i cuoc chien tranh nay duoc trai bang k i e m soat d o i v d i hoat dpng ciia cac to chuc "thien y " bao ve dan t h u d n g L i b y a k h o i su do, sao cho vira d a m bao dupe t i n h dan chii tan sat ciia chinh quyen G a d d a f i . N h u n g con trong giai quyet cac van de quoc te, vira dam d u d n g nay cung co the dan t d i su sa lay. bao dupe v a i tro chii chot, quyet d j n h ciia H D B A t r o n g cac hoat dpng g i n g i u hoa b i n h . T r o n g co che ciia L H Q , H D B A k h o n g T a i lieu t h a m khao phai co quan g i u vai tro chii dao trong hoat dong chong k h i i n g bo n h u d o i v d i hanh dong 1. H p c v i e n Quan he quoc te (2007), Su phat trien cua Hpi dong Bdo an Lien hop trong t r u d n g hop hoa b i n h b i x a m hai, b i pha quoc, Ha N p i . hoai hay co hanh v i x a m l u o c hoac quyet 2. Bui Trudng Giang (2007), Cai d j n h trien khai lire l u o n g g i n g i u hoa b i n h . each Hpi dong Bdo an Lien hop quoc - mpt T r o n g hoat dong c h o n g k h i i n g bo quoc te, so chieu hudng va nhan dinh, Tap c h i N h u n g Dai H o i dong ( D H D ) dong v a i tro la co quan van de K i n h te va C h i n h t r i the g i d i , 1(129). hoach d i n h c h i n h sach, D H D co tranh n h i e m 3. C h u M a n h H i i n g (2005), Cai to ldn hon H D B A t r o n g viec xay d i m g chien Lien hop qudc - thdi co vd thach thuc, Tap chi Luat hpc, (Dac san 60 nam L i e n hpp lupc chong k h i i n g bo, d j n h nghTa phap l y ve quoc). khiing bo, ngan chan hien t u p n g l o i dung 4. V i e n Quan he qu6c t