intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Người làm chứng cho việc lập di chúc "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

74
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Người làm chứng cho việc lập di chúc Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh phải ra quyết định cưỡng chế và phê duyệt kế hoạch cưỡng chế thi hành án trong thời hạn theo quy định. Trường hợp không phê duyệt phải có văn bản trả lời nêu rõ lí do. Trưởng văn phòng thừa phát lại có quyền khiếu nại đến thủ trưởng cơ quan thi hành án cấp cao hơn để xem xét ra quyết định giải quyết trong thời hạn quy định....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Người làm chứng cho việc lập di chúc "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Ng−êi lµm chøng cho viÖc lËp di chóc KiÒu Thanh * D i chóc l h nh vi ®¬n ph−¬ng cña c¸ nh©n nh»m chuyÓn t i s¶n cña m×nh cho ng−êi kh¸c sau khi m×nh chÕt xong ph¶i do lÝ tr−ëng ®äc to cho mäi ng−êi cïng nghe v ph¶i do lÝ tr−ëng, ng−êi lËp chóc th−, ng−êi t¸ t¶ (ng−êi viÕt theo sù ®Þnh ®o¹t cña chÝnh m×nh. §Ó b¶o hé chóc th−) v ng−êi l m chøng cïng kÝ ®¶m tÝnh x¸c thùc cña di chóc, trong mét tªn (§iÒu 325 Bé d©n luËt B¾c kú, §iÒu sè tr−êng hîp, luËt thõa kÕ quy ®Þnh viÖc 317 Bé d©n luËt Trung Kú). lËp di chóc ph¶i cã ng−êi l m chøng. Bé d©n luËt S i Gßn 1972, t¹i c¸c Tr−íc n¨m 1945, c¸c Bé d©n luËt B¾c §iÒu 376, 377, 378, 379 quy ®Þnh kh¸ Kú 1931, Bé d©n luËt Trung Kú 1936 ®Òu chÆt chÏ vÒ c¸c tr−êng hîp lËp chóc th− quy ®Þnh kh¸ chÆt chÏ vÒ chóc th− cã ph¶i cã ng−êi l m chøng. ng−êi l m chøng. §iÒu 324 Bé d©n luËt Bé luËt d©n sù cña n−íc céng hßa x B¾c Kú quy ®Þnh: "Chóc th− l m th nh héi chñ nghÜa ViÖt Nam 1995 (BLDS) chøng th− cã viªn chøc thÞ thùc th× ph¶i quy ®Þnh vÒ ng−êi l m chøng cho viÖc lËp do chÝnh ng−êi lËp chóc th− viÕt ra hoÆc di chóc ®−îc thÓ hiÖn t¹i c¸c §iÒu 654, ®äc cho ng−êi kh¸c viÕt hé, t¹i tr−íc m¾t 657, 659, 661... lÝ tr−ëng n¬i tró qu¸n m×nh v Ýt ra ph¶i Tr−íc hÕt l tr−êng hîp di chóc ®−îc cã hai ng−êi l m chøng ® th nh niªn. lËp theo h×nh thøc miÖng. Di chóc miÖng C¸c ng−êi chøng Êy ph¶i chän ngo i (hay chóc ng«n) l viÖc c¸ nh©n lËp di nh÷ng ng−êi ®−îc nhËn cña tÆng d÷ hoÆc chóc b»ng lêi nãi. TÝnh chÊt lËp di chóc ¨n thõa kÕ". b»ng lêi nãi ® l m cho gi¸ trÞ chøng cø §iÒu 316 Bé d©n luËt Trung Kú quy cña di chóc kh«ng râ r ng nªn BLDS chØ ®Þnh: "Chóc th− cã c«ng chøng thÞ thùc cho phÐp c¸ nh©n di chóc miÖng khi ë v o thêi ph¶i tù ng−êi lËp chóc th− viÕt ra ho n c¶nh kh«ng thÓ lËp ®−îc di chóc hay ®äc ra ®Ó ng−êi kh¸c viÕt hé cho, t¹i b»ng v¨n b¶n (trong thùc tÕ di chóc tr−íc mÆt lÝ tr−ëng n¬i tró qu¸n ng−êi miÖng th−êng x¶y ra víi ng−êi ë v o t×nh chóc th− Êy, nÕu ë xa kh«ng vÒ tró qu¸n tr¹ng nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng nh− bÞ c¶m ®ét ngét, bÊt ngê bÞ tai n¹n khã qua ®−îc th× chóc th− Êy sÏ l m t¹i tr−íc mÆt khái...) trong lóc hÊp hèi ® dÆn dß, tr¨ng lÝ tr−ëng n¬i hiÖn ë cña ng−êi lËp chóc trèi l¹i cho con ch¸u vÒ viÖc chia t i s¶n. th− Êy. Khi lÝ tr−ëng thÞ thùc chóc th− Êy H¬n n÷a, tÝnh chÊt lËp di chóc b»ng lêi th× ph¶i cã hai ng−êi l m chøng ® th nh nãi cßn l m cho di chóc lu«n ë v o t×nh niªn dù v o, hai ng−êi l m chøng Êy ph¶i tr¹ng dÔ x¶y ra tranh chÊp bëi mçi ng−êi chän nh÷ng ng−êi kh«ng ph¶i ng−êi ®−îc thõa kÕ theo di chóc miÖng ®Òu cã thÓ dÔ h−ëng nhËn t i s¶n hay ®−îc thõa kÕ". d ng dÉn chøng sai lÖch ý chÝ cña ng−êi TiÕp theo, c¸c bé d©n luËt trªn ®Òu lËp di chóc nh»m l m lîi cho m×nh. V× lÏ quy ®Þnh cô thÓ thñ tôc lËp v thÞ thùc ®ã BLDS quy ®Þnh ®iÒu kiÖn nghiªm ngÆt chóc th−. Chóc th− ph¶i ®Ò ng y, th¸ng, ®Ó c«ng nhËn hiÖu lùc cña di chóc miÖng, n¨m, ph¶i biªn c¶ tªn, hä, tuæi v chç ë * Gi¶ng viªn Khoa t− ph¸p cña ng−êi l m chøng. Chóc th− ® l m Tr−êng §¹i häc luËt H Néi t¹p chÝ luËt häc - 21
  2. nghiªn cøu - trao ®æi trong ®ã cã ®iÒu kiÖn vÒ ng−êi l m m×nh viÕt b¶n di chóc nªn ph¶i nhê ng−êi chøng. Theo kho¶n 1 §iÒu 654 BLDS th× kh¸c viÕt gióp m×nh - sù kiÖn ng−êi kh¸c chØ trong tr−êng hîp ng−êi bÞ ®e däa tÝnh viÕt hé di chóc l lÝ do dÉn ®Õn quy ®Þnh m¹ng do bÖnh tËt hoÆc c¸c nguyªn nh©n cña ®iÒu luËt ph¶i cã Ýt nhÊt l hai ng−êi kh¸c m kh«ng thÓ lËp di chóc b»ng v¨n l m chøng víi t− c¸ch l ng−êi cïng cã b¶n míi cã thÓ di chóc miÖng. Di chóc mÆt chøng kiÕn viÖc viÕt hé thÓ hiÖn miÖng ®−îc coi l hîp ph¸p nÕu ng−êi lËp ®óng quyÕt ®Þnh cña ng−êi lËp di chóc di chóc thÓ hiÖn ý chÝ cuèi cïng cña m×nh trªn v¨n b¶n di chóc. Tuy vËy, ®iÒu luËt tr−íc mÆt Ýt nhÊt hai ng−êi l m chøng v cÇn cã quy ®Þnh chÆt chÏ h¬n nh»m ph©n ngay sau ®ã nh÷ng ng−êi l m chøng ghi biÖt ng−êi viÕt hé di chóc víi ng−êi l m chÐp l¹i, cïng kÝ tªn hoÆc ®iÓm chØ. chøng, ®¶m b¶o trong mäi tr−êng hîp di Theo néi dung cña ®iÒu luËt th× di chóc ®−îc viÕt hé ph¶i cã Ýt nhÊt tõ hai chóc miÖng b¾t buéc cã ng−êi l m chøng ng−êi l m chøng trë lªn. Theo chóng t«i, v ng−êi l m chøng kh«ng chØ ®¬n gi¶n cÇn quy ®Þnh thªm ng−êi viÕt hé di chóc l nh÷ng ng−êi cïng nghe, chøng kiÕn v còng ph¶i kÝ tªn v o b¶n di chóc. §iÒu c«ng nhËn c¸c quyÕt ®Þnh cña ng−êi di n y võa r ng buéc tr¸ch nhiÖm cña ng−êi chóc miÖng l cã thùc m cßn cã tr¸ch viÕt hé di chóc võa ®¶m b¶o tÝnh chÝnh nhiÖm ngay sau ®ã cïng nhau ghi chÐp x¸c, chÆt chÏ cña ®iÒu luËt. l¹i c¸c quyÕt ®Þnh cña ng−êi di chóc VÒ thñ tôc lËp di chóc t¹i c¬ quan miÖng v o v¨n b¶n, cïng kÝ tªn hoÆc c«ng chøng nh n−íc hoÆc ñy ban nh©n ®iÓm chØ v o v¨n b¶n ghi chÐp ®ã. C«ng d©n x , ph−êng, thÞ trÊn khi ng−êi lËp di viÖc n y ®−îc ho n tÊt còng cã nghÜa l chóc yªu cÇu c¬ quan c«ng chøng chøng chuyÓn hãa di chóc miÖng nh− sù gi¶ nhËn hoÆc ñy ban nh©n d©n x , ph−êng, ®Þnh cña di chóc b»ng v¨n b¶n v di chóc thÞ trÊn chøng thùc b¶n di chóc, ®Ó ®¶m b»ng v¨n b¶n gi¶ ®Þnh n y l c¬ së ph¸p lÝ b¶o tÝnh kh¸ch quan, trung thùc trong ®Ó chia thõa kÕ theo di chóc miÖng. tr−êng hîp ng−êi lËp di chóc kh«ng ®äc Ngo i di chóc miÖng, di chóc v¨n b¶n ®−îc hoÆc kh«ng nghe ®−îc b¶n di chóc, trong mét sè tr−êng hîp còng cÇn thiÕt kh«ng kÝ hoÆc kh«ng ®iÓm chØ ®−îc, ph¶i cã sù hiÖn diÖn cña ng−êi l m chøng kho¶n 2 §iÒu 661 BLDS quy ®Þnh khi ®ã: míi ®¶m b¶o tÝnh x¸c thùc. §iÒu 659 "ph¶i nhê ng−êi l m chøng v ng−êi n y BLDS quy ®Þnh h×nh thøc di chóc b»ng ph¶i kÝ x¸c nhËn tr−íc mÆt c«ng chøng v¨n b¶n cã ng−êi l m chøng ®−îc ¸p viªn hoÆc ng−êi cã thÈm quyÒn chøng dông trong tr−êng hîp ng−êi lËp di chóc thùc cña ñy ban nh©n d©n x , ph−êng, thÞ kh«ng thÓ tù m×nh viÕt b¶n di chóc. VÝ trÊn. C«ng chøng viªn, ng−êi cã thÈm dô: Do ng−êi ®ã kh«ng biÕt ch÷ hoÆc bÞ quyÒn chøng thùc cña ñy ban nh©n d©n mï c¶ hai m¾t nªn kh«ng thÓ tù viÕt di x , ph−êng, thÞ trÊn chøng nhËn b¶n di chóc ®−îc th× cã thÓ nhê ng−êi kh¸c viÕt chóc tr−íc mÆt ng−êi lËp di chóc v nh−ng ph¶i cã Ýt nhÊt l hai ng−êi l m ng−êi l m chøng". chøng. Ng−êi lËp di chóc ph¶i kÝ hoÆc Tãm l¹i, ng−êi l m chøng cho viÖc lËp ®iÓm chØ v o b¶n di chóc tr−íc mÆt ng−êi di chóc ®−îc luËt quy ®Þnh trong nh÷ng l m chøng, ng−êi l m chøng x¸c nhËn tr−êng hîp nhÊt ®Þnh nh»m b¶o ®¶m tÝnh ch÷ kÝ, ®iÓm chØ cña ng−êi lËp di chóc v x¸c thùc cña di chóc, b¶o ®¶m cho di kÝ v o b¶n di chóc. chóc ®−îc lËp ra thÓ hiÖn ®óng ý nguyÖn Trong tr−êng hîp n y, xuÊt ph¸t tõ ®Ých thùc v cuèi cïng cña ng−êi ®Ó l¹i di ho n c¶nh ng−êi lËp di chóc kh«ng thÓ tù s¶n. Ai còng cã thÓ l m chøng cho viÖc 22 - t¹p chÝ luËt häc
  3. ®Æc tr−ng ph¸p lÝ... nghiªn cøu - trao ®æi (tiÕp trang 20) lËp di chóc trõ nh÷ng ng−êi sau ®©y kh¼ng ®Þnh: “Mäi cam kÕt, tháa thuËn (§iÒu 657 BLDS): hîp ph¸p cã hiÖu lùc b¾t buéc thùc 1. Ng−êi thõa kÕ theo di chóc hoÆc hiÖn ®èi víi c¸c bªn”. §©y chÝnh l mét theo ph¸p luËt cña ng−êi lËp di chóc; trong nh÷ng ®Æc tr−ng ph¸p lÝ cña ph¸p 2. Ng−êi cã quyÒn, nghÜa vô t i s¶n luËt d©n sù nãi chung v cña hîp ®ång liªn quan tíi néi dung di chóc; 3. Ng−êi ch−a ®ñ 18 tuæi, ng−êi d©n sù nãi riªng. kh«ng cã n¨ng lùc h nh vi d©n sù. TÝnh chÊt ph¸p lÝ ®Æc tr−ng cña hîp ViÖc quy ®Þnh nh÷ng ng−êi n y ®ång d©n sù cßn thÓ hiÖn trong viÖc gi¶i kh«ng ®−îc l m chøng cho viÖc lËp di quyÕt tranh chÊp cña tßa ¸n v c¬ quan chóc b¶o ®¶m ®Ó di chóc ®−îc lËp ra theo nh n−íc cã thÈm quyÒn kh¸c. Møc ®é ®óng ý chÝ cña ng−êi ®Ó l¹i di s¶n, kh«ng tr¸ch nhiÖm cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh theo bÞ t¸c ®éng bëi ng−êi cã thÓ ®−îc lîi thùc tÕ vi ph¹m do ph¸p luËt quy ®Þnh th«ng qua viÖc lËp di chóc hoÆc do ng−êi hoÆc theo sù tháa thuËn cña c¸c bªn trong ch−a th nh niªn (l ng−êi ch−a ®ñ n¨ng hîp ®ång. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lùc h nh vi d©n sù tham gia quan hÖ ph¸p quyÒn v nghÜa vô ® ®−îc x¸c lËp theo luËt d©n sù, quan hÖ ph¸p luËt tè tông d©n hîp ®ång m x¶y ra tranh chÊp th× viÖc sù) l m chøng. Tuy vËy, trong tr−êng hîp gi¶i quyÕt tranh chÊp ®ã ®−îc thùc hiÖn ng−êi ch−a ®ñ 18 tuæi, ng−êi kh«ng cã theo nguyªn t¾c sau: n¨ng lùc h nh vi d©n sù kh«ng ®−îc l m - NÕu trong hîp ®ång, c¸c bªn ® cã chøng cho viÖc lËp di chóc, ®iÒu luËt quy nh÷ng cam kÕt, tháa thuËn cô thÓ vÒ ®Þnh ch−a chÆt chÏ, thiÕu thèng nhÊt víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n (hay cßn gäi l c¸c ®iÒu luËt tr−íc ®ã cña BLDS. Theo ®iÒu kho¶n c¨n b¶n) th× sù ghi nhËn cô quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu 19, 20, 21, 22, 23 thÓ ®ã trong hîp ®ång l c¨n cø ph¸p lÝ BLDS th× ng−êi ch−a th nh niªn l ng−êi ®Ó tßa ¸n v c¸c c¬ quan nh n−íc cã ch−a ®ñ 18 tuæi ®−îc ph©n biÖt hai møc thÈm quyÒn ¸p dông khi gi¶i quyÕt ®é n¨ng lùc h nh vi d©n sù: N¨ng lùc tranh chÊp; h nh vi d©n sù ch−a ®Çy ®ñ ¸p dông ®èi - NÕu trong hîp ®ång c¸c bªn víi nh÷ng ng−êi tõ ®ñ 6 tuæi ®Õn ch−a ®ñ 18 tuæi; kh«ng cã n¨ng lùc h nh vi d©n sù kh«ng cã tháa thuËn cô thÓ vÒ néi dung ¸p dông ®èi víi ng−êi ch−a ®ñ 6 tuæi. c¬ b¶n ®ã th× c¬ quan nh n−íc cã thÈm Nh− vËy, quy ®Þnh t¹i §iÒu 657 BLDS quyÒn sÏ ¸p dông quy ®Þnh t−¬ng øng "Ng−êi ch−a ®ñ 18 tuæi" ® bao h m trong BLDS ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp. trong ®ã c¶ ng−êi kh«ng cã n¨ng lùc Trong tr−êng hîp c¸c bªn kh«ng cã h nh vi d©n sù. Trong tr−êng hîp n y tháa thuËn v BDS còng ch−a cã quy ®Þnh ®iÒu luËt cÇn ph¶i thay ®æi quy ®Þnh tõ cô thÓ vÒ vÊn ®Ò ®ã th× tßa ¸n v c¬ quan "ng−êi kh«ng cã n¨ng lùc h nh vi d©n sù" nh n−íc cã thÈm quyÒn sÏ ¸p dông tËp th nh "ng−êi mÊt n¨ng lùc h nh vi d©n qu¸n hoÆc nh÷ng quy ®Þnh t−¬ng tù cña sù" l ng−êi do bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc ph¸p luËt ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp theo m¾c c¸c bÖnh kh¸c m kh«ng thÓ nhËn quy ®Þnh t¹i §iÒu 14 BLDS./. thøc, l m chñ ®−îc h nh vi cña m×nh (1) (§iÒu 24 BLDS) míi b¶o ®¶m tÝnh thèng . Xem: Gi¸o tr×nh luËt d©n sù ViÖt Nam, TËp 2, nhÊt v chÝnh x¸c cña ®iÒu luËt./. tr−êng §¹i häc luËt H Néi. Nxb. CAND, H.1997, tr.92 - 93 t¹p chÝ luËt häc - 23
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2