Báo cáo: Rà soát, phân tích, đánh giá và xây dựng kế hoạch phát triển chuỗi giá trị ngành hàng lúa gạo tỉnh Trà Vinh

Ỉ Ơ

Ự Ể Ạ Ọ Ầ ƯỜ NG Đ I H C C N TH TR Ứ Ệ VI N NGHIÊN C U PHÁT TRI N

UBND T NH TRÀ VINH D  ÁN AMD TRÀ VINH ĐBSCL

BÁO CÁO

RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ XÂY D NG Ự

Ỗ

Ạ

Ế

Ể

Ị K  HO CH PHÁT TRI N CHU I GIÁ TR

Ạ

Ỉ

NGÀNH HÀNG LÚA G O T NH TRÀ VINH

ưở

ng)

ẩ

ả S n ph m “Lúa Trà Vinh”

ấ

ệ

t

ị ễ ng H ng Võ Tu n Ki ọ

ươ ỳ

Nhóm nghiên c u:ứ ộ Võ Th  Thanh L c (Nhóm tr ề Nguy n Văn Nhi u Em ồ Tr ữ Hu nh H u Th Đoàn Minh V ngươ Lâm Huôn ị ễ Nguy n Th  Kim Thoa

ơ ầ C n Th , tháng 2 ­ 2016

Ụ

Ụ

M C L C

Ả

Ắ

Ị

Ể

Ế

Ạ

Ỗ

Ự

Ỉ

Ệ

Ứ

Ớ Ụ

Ứ

ẫ

ứ

ẫ

Ậ

Ả

Ị

Ấ

Ả

Ế ƯỢ

Ỉ

Ế

Ế

Ầ

Ấ

Ạ Ỗ

Ệ

Ệ

Ấ

Ủ Ỉ Ỗ

Ạ C NÂNG C P CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH ĐàPHÊ DUY T Ể

Ạ

Ị

Ỉ

ỉ

ấ

ả

ố ố

ạ

ể

ố

ệ ạ ộ

ế

1.3.2 Đánh giá chi ti

Ỗ

Ỉ

ị ạ

Ả ơ ồ ả

ị

ả

ạ

2.1.3 Phân tích kinh t

ị ườ

ế

ỗ

ổ

ị 2.1.3.1 Phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr   ợ   2.1.3.2 Phân tích t ng h p kinh t Ỗ

Ạ

Ị

ứ

Ầ

Ả

Ụ  ii                                                                                                                                                               ......................................................................................................................................................     DANH M C B NG Ụ                                                                                                                                                            DANH M C HÌNH  ii     .......................................................................................................................................................     Ụ Ừ Ế                                                                                                                                             DANH M C T  VI T T T  iii      ........................................................................................................................................     TÓM T TẮ  iv      ......................................................................................................................................................................                                                                                                                                                                               RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ XÂY D NG K  HO CH      PHÁT TRI N CHU I GIÁ TR  NGÀNH Ạ                                                                                                              HÀNG LÚA G O                    T NH TRÀ VINH  1     .........................................................................................................                                                                                                                                                                        I. GI  1     ...............................................................................................................................................................     I THI U                                                                                                                                            2     ......................................................................................................................................     II. M C TIÊU NGHIÊN C U ụ  2                                                                                                                                                           ....................................................................................................................................................       II.1 M c tiêu chung ụ ụ ể                                                                                                                                                         2       ...................................................................................................................................................   II.2 M c tiêu c  th ƯƠ                                                                                                                                III. PH NG PHÁP NGHIÊN C U  2     ...........................................................................................................................     ươ ế ậ                                                                                                                                             III.1 Ph ng pháp ti p c n  2     ........................................................................................................................................     ươ ọ  2     ng pháp ch n vùng nghiên c u và quan sát m u ......................................................................................                                                                                               III.2 Ph ọ ỡ ẫ ươ   ng pháp ch n quan sát m u                                                                                                      III.3 C  m u và ph  4     ...................................................................................................     ươ ậ ữ ệ   ...........................................................................................................................                                                                                                                              III.4 Ph ng pháp thu th p d  li u  5         ữ ệ ươ                                                                                                                             ng pháp phân tích d  li u III.5 Ph  6     ..........................................................................................................................       Ả Ế  6     ..................................................................................................................................                                                                                                                                           IV. K T QU  VÀ TH O LU N Ạ   Ỗ C NÂNG C P CHU I GIÁ TR  LÚA G O KH O SÁT, RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ CHI N L                                                                                                                                   T NH TRÀ VINH Đ N NĂM 2015  7     ..............................................................................................................................     Ỉ Ề                                                            1.1 T M NHÌN V  NGÀNH HÀNG LÚA G O Đ N NĂM 2015 C A T NH  7     .........................................................       Ị Ế ƯỢ  7                     ..............       1.2 CÁC CHI N L Ụ      ..  10      1.3 ĐÁNH GIÁ C  TH  CÁC GÓI CÔNG VI C NÂNG C P CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH ủ ở                                                                                                     10      1.3.1 Đánh giá c a các S  Ban ngành t nh Trà Vinh ...............................................................................................     ạ                                                                                                          1.3.1.1 Quy ho ch vùng s n xu t (gói s  1)  10      .......................................................................................................       ậ  11      ........................................................................................................                                                                                                                 1.3.1.2 Thành l p các THT, HTX (gói s  2) ố ệ ả ấ ượ                                                                                                     1.3.1.3 C i thi n ch t l ng lúa, g o (gói s  4)  12      ................................................................................................     ả ế ố ạ ệ                                                                                               1.3.1.4 C i ti n công ngh  sau thu ho ch (gói s  5)  12      ..........................................................................................     ị ườ ươ ự                                                                        1.3.1.5 Xây d ng th ng hi u và phát tri n th  tr  14      ng (gói s  9): ...................................................................     ế  14      ..............................................................................................                                                                                                     t các ho t đ ng đ n năm 2015 Ạ Ị                                                                    PHÂN TÍCH CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH NĂM 2015  23      ...............................................................     Ị Ạ Ỉ Ỗ                                                                                                     23      2.1 MÔ T  CHU I GIÁ TR  G O T NH TRÀ VINH ...............................................................................................     ỗ                                                                                                                                        2.1.1 S  đ  chu i giá tr  g o  23      ...................................................................................................................................     ạ ỗ  24       các tác nhân chu i giá tr  lúa g o .........................................................................................................                                                                                                                  2.1.2 Mô t ấ                                                                                                                                  2.1.2.1 Nông dân s n xu t lúa  24      .............................................................................................................................     ươ                                                                                                                                               2.1.2.2 Th  39      ng lái lúa ..........................................................................................................................................                                                                                                                                                2.1.2.3 Nhà máy xay xát  41      .......................................................................................................................................     ụ  43      2.1.2.4 Công ty tiêu th  lúa g o ...........................................................................................................................                                                                                                                                    ỉ ẻ ạ ạ                                                                                                                                       g o  44      .................................................................................................................................     2.1.2.5 Đ i lý bán s /l ị ạ ỉ ỗ ế   ...........................................................................................                                                                                               chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh  44                                                                                                      44      .........................................................................................   ng ị ạ ỉ  46       chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh ....................................................................                                                                           Ỉ                                                                        49      V. PHÂN TÍCH SWOT CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH ..................................................................     ế ượ ộ                                                                                                                                                   c đ t phá  49      ..............................................................................................................................................   1. Chi n l   ế ượ ỉ ề   c đi u ch nh                                                                                                                                             55      .........................................................................................................................................   2. Chi n l   ế ượ  55      ...........................................................................................................................................                                                                                                                                                  c thích  ng   3. Chi n l ủ ế ượ                                                                                                                                               c phòng th 4. Chi n l  56      ..........................................................................................................................................     Ữ Ệ                                                                                          VI. NH NG VI C C N LÀM NGAY TRONG NĂM 2016  57      .....................................................................................     Ậ Ế Ị Ế                                                                                                                            VII. K T LU N VÀ KHUY N NGH  58      .......................................................................................................................     ậ ế  58      VII1. K t lu n ..............................................................................................................................................................                                                                                                                                                                       Ệ                                                                                                                                                 TÀI LI U THAM KH O  61      ............................................................................................................................................     Ụ Ụ                                                                                                                          PH  L C 1: DANH SÁCH ĐÁP VIÊN  63      .....................................................................................................................     Ụ Ụ  68      PH  L C 2: THÔNG TIN CHUNG NÔNG DÂN .....................................................................................................

i

Trang

Ả

Ụ DANH M C B NG

ị

ứ

ẫ

ỉ

ả ả ả

́

Trang

ấ

ệ

ấ

ệ

ụ

ả ả

ấ ớ ậ

ấ ủ

ơ ơ ơ ệ ự ủ

ạ ủ

ủ

ậ

ộ ủ

ươ

ủ

ạ ộ ố ượ ạ ộ

ị

ị ườ ị ạ

ế

ỗ

ợ ậ

ả ả ả ả ả ả ả ả ả ả ả ả ả ả

ậ

ả

ơ ở ọ  4       B ng I.1: C  s  ch n đ a bàn nghiên c u .....................................................................................................................                                                                                                                            ơ ấ                                                                                                                                         B ng I.2: C  c u quan sát m u   5     ....................................................................................................................................     ệ                                                                                                         B ng 1.1: Đánh giá các ch  tiêu theo gói công vi c  15      ....................................................................................................     ́                                                                                                                                 Bang 2.1: C  câu giông lúa theo vu  ............................................................................................................................  26          ́ ươ ả ả  27      i và hi u qu  s n xu t lúa ..........................................................................                                                                                   B ng 2.2: C  câu giá thành 1kg lúa t ́ ả ả                                                                     B ng 2.3: C  câu giá thành và hi u qu  s n xu t theo v  lúa và quy mô  28      ................................................................                                                                                                                     B ng 2.4: Hi u qu  s n xu t lúa TB trên 1ha  29      ............................................................................................................                                                                                                       B ng 2.5: S  tham gia các l p t p hu n c a nông dân  30      ..............................................................................................     ộ  32      .........................................................................................                                                                                                  B ng 2.6: R i ro và đánh giá các lo i r i ro c a nông h ộ ồ                                                                                                          B ng 2.7: Thu nh p trung bình nông h  tr ng lúa  34      .....................................................................................................     ủ                                                                                                                      B ng 2.8: Chi tiêu c a nông h  năm 2015   35      .................................................................................................................                                                                                                                    B ng 2.9: Ho t đ ng bán lúa c a th  40      ng lái .............................................................................................................        42      ng bán c a nhà máy xay xát ........................................................................................................                                                                                                                 B ng 2.10: Đ i t ủ                                                                                                                     B ng 2.11: Ho t đ ng bán lúa c a Công ty  43      ................................................................................................................       ng                                                                                             B ng 2.12: Phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr  45      ..........................................................................................     ổ  46      ...........................................................................................                                                                                                     chu i giá tr  g o B ng 2.13: Phân tích t ng h p kinh t ạ ỉ ị ỗ ỷ ấ ợ                                                                         B ng 2.14: T  su t l  47      i nhu n toàn chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh ....................................................................     ế ượ  53      .............................................................................................. c                                                                                                       B ng I.3: Ma tr n SWOT và các gi

i pháp chi n l

̉ ̣

Ụ DANH M C HÌNH

ơ ồ

ỗ

ị ạ ỉ ố ủ

ạ ộ

Hình 2.1 S  đ  chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh năm 2015  23      .........................................................................................      31      Hình 2.2: Ho t đ ng vay v n c a nông dân ...............................................................................................................

ii

Trang

Ụ Ừ Ế

Ắ

DANH M C T  VI T T T

ế ASEAN

ộ ế ả

ỏ

ằ ử

ệ ươ t Nam – Châu Â u

ấ ườ ể i am hi u

ợ

ươ ươ

ể

ươ ở

ể ả

ươ

iii

ệ ồ C ng đ ng kinh t ậ ổ Bi n đ i khí h u ệ ự ậ B o v  th c v t Công ty Doanh nghi pệ ừ ệ Doanh nghi p nh  và v a Đ ngồ ồ Đ ng b ng sông C u Long Đông Xuân ệ ạ ự ị  do Vi Hi p đ nh th ng m i t ệ ố ự Th c hành nông nghi p t t Hè Thu ợ H p tác xã ế ạ ầ ư K  ho ch và đ u t ỏ ươ Ph ng pháp ph ng v n ng Liên minh h p tác xã ự ng th c L ự ng th c Trà Vinh L ố phép Sai s  cho  Nông dân  Nhà máy xay xát Nông nghi pệ ệ Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Phó ch  t chủ ị ng S  Công th ả ế Mô hình thâm canh lúa c i ti n ạ ứ ơ ộ ế ể Đi m m nh, đi m y u, c  h i, thách th c ấ S n xu t Thu Đông ổ ợ T  h p tác ố ồ Thành ph  H  Chí Minh ệ ố ị Hi p đ nh  đ i tác xuyên Thái Bình D ng ỷ U  ban nhân dân ậ ư V t t nông nghi p AEC BĐKH BVTV Cty DN  DNNVV Đ ĐBSCL ĐX EVFTA GAP HT HTX KH&ĐT KIP LMHTX LT LT­TV MOE ND NMXX NN NN&PTNT PCT S  CTở SRI SWOT SX TĐ THT Tp. HCM TPP  UBND VTNN

TÓM T TẮ

ỉ ồ ệ ớ ả ượ

ằ ứ Trà Vinh là t nh có di n tích tr ng lúa năm 2015 là 237.321 ha v i s n l ệ ấ

ỉ ồ ầ ủ

ẳ ấ ế ớ ề ề ả ạ

ấ ế ế ạ ệ

ể ư

ệ ng lái (85,9%) đ  đ a đi tiêu th   ẩ ế ấ

ơ ậ ế ạ ể ẩ ấ ạ ổ ị

ủ ọ ớ

ề ữ ế ồ ướ ơ ả ậ ổ

ệ ỗ ự ể

ế ậ ầ ỗ

ị

ỗ ặ ấ ầ ệ ậ

ậ ạ t là h  nghèo và c n nghèo là r t c n thi ị ủ ế ươ

ỗ ầ ủ ị

ỗ ườ ạ ỗ ụ ộ

ễ ẫ ớ ồ

ợ ỗ ạ   ng đ t   ử ồ ứ   1,35 tri u t n, đ ng th  6 vùng đ ng b ng sông C u Long sau Kiên Giang, An Giang, ứ   So v i 5 t nh đ ng đ u v  s n xu t lúa c a vùng, Đ ng Tháp, Long An và Sóc Trăng.  ặ ề ơ ợ ỉ   i th  c nh tranh h n v  nhi u m t, ch ng h n thi u vùng nguyên t nh Trà Vinh ít l ạ ạ ị   ệ ệ ố ệ ươ ng hi u, thi u h  th ng s y, xay xát và lau bóng hi n đ i t li u lúa có th i đ a ươ ụ ở ề ủ ế ươ   ph  Ti n Giang và ng. Lúa ch  y u bán qua th ề ệ ố   Long An, n i t p trung nhi u h  th ng xay xát hi n đ i đ  xu t kh u, thi u các mô ữ   hình liên k t kinh doanh gi a nông dân và công ty xu t kh u lúa g o mang tính  n đ nh ỉ ề ấ ợ ơ ề   c ng t so v i các t nh khác; và r i ro i h n v  ngu n n và b n v ng v  lâu dài; b t l ằ rà soát,  ứ ữ do bi n đ i khí h u cao. Vì nh ng lý do c  b n này vi c nghiên c u nh m   ạ   ị ạ phân tích, đánh giá và xây d ng k  ho ch phát tri n chu i giá tr  ngành hàng lúa g o ể ổ   ợ ể ỉ đ  nâng cao thu nh p và l i nhu n toàn chu i, góp ph n phát tri n  n t nh Trà Vinh  ộ  ị ậ ề ữ đ nh và b n v ng chu i giá tr  ngành hàng lúa g o nói chung, nâng cao thu nh p cho h ứ ự   ộ ồ tr ng lúa nói riêng, đ c bi t. Nghiên c u d a ậ   ế ế ng pháp ti p c n trên Lý thuy t chu i giá tr  c a Kaplinsky và Morris (2001), ph ỗ ị ố ơ t h n cho chu i giá tr  toàn c u c a GTZ Eschborn (2007) và t o ra chu i giá tr  t   ộ   ị ị ủ i nghèo (M4P, 2008) và b  công c  phân tích chu i giá tr  c a Võ Th  Thanh L c ng ỗ  và Nguy n Phú Son (2013) cùng v i 191 quan sát m u bao g m các tác nhân và nhà h ạ ỉ tr  chu i lúa g o t nh Trà Vinh.

ả ứ ể ổ K t qu  nghiên c u cho th y có nhi u h  tr  t

ầ ấ ụ ề ủ ợ ạ ỗ ợ ừ ị  đ a ph ế ứ ng, kh c ph c th y l ươ i, t o liên k t trong s n xu t tuy m c đ

ấ ả

ệ ả ồ ụ ấ

ạ ộ ệ ộ

iv

ạ ộ ế ể ố   ế ng đ  thay đ i gi ng ộ  ấ ắ ả ị ườ theo nhu c u th  tr ấ ế ả ả ượ ấ    s n xu t lúa khá ng tăng qua các năm, hi u qu  kinh t còn th p, năng su t và s n l ữ   ơ ổ ệ ấ ề ị ể ả cao. Tuy nhiên, đ  s n xu t và tiêu th  lúa có hi u qu  cao h n,  n đ nh và b n v ng ứ ề ế ượ ả ế ượ ề   i pháp chi n l c g m 12 gi v  lâu dài, nhóm nghiên c u đã đ  xu t 4 chi n l c và ằ ế ượ ủ ặ ấ   c đ t phá nh m phát t là 8 ho t đ ng c a chi n l 19 ho t đ ng nâng c p, đ c bi tri n liên k t kinh doanh nông dân – công ty.

Ự

Ế

Ỗ

Ể

Ị

Ỉ

Ạ   RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ VÀ XÂY D NG K  HO CH Ạ   PHÁT TRI N CHU I GIÁ TR  NGÀNH HÀNG LÚA G O T NH TRÀ VINH

Ớ Ệ I. GI I THI U

ỉ ồ ả ử

ự ậ ậ

ả

ố ế ấ ấ ự

ế ụ ủ ệ ệ ệ ế ủ ỉ ệ ủ ỉ ủ ỉ  nhiên c a t nh).  ầ

ớ ậ ả ị ả ở ề ố ệ ỉ ấ

ệ

ệ ả ồ

ớ ả ượ ệ ỷ ả ụ ạ di n tích gieo tr ng lúa (3 v , 2 v  và 1 v 237.321 ha, v i s n l

ệ ế ấ ấ ỉ

ủ ứ ệ ồ

ặ

ả ượ ầ ấ ữ ướ ư ề

ủ ế ổ ng c a bi n đ i khí h u làm

ế ả ưở ấ ộ

ụ

ậ   ằ Trà Vinh là t nh duyên h i vùng đ ng b ng sông C u Long (ĐBSCL) có khí h u nhiệt đới gió mùa với nền nhiệt độ cao và ổn định nên thuận lợi cho sản xuất nông  ủ ế nghiệp và thu  s n. Th t v y, kinh t ỷ ả    c a t nh Trà Vinh ch  y u d a vào các ngành ụ ể   hàng này.  C  th , di n tích đ t nông nghi p c a t nh năm 2015 kho ng 148.024ha ủ ổ   (chi m 63,2% t ng di n tích đ t t Theo s  li u c a C c Th ng kê ỉ   t nh và S  Nông nghi p và PTNT, năm 2015 h u h t các ch  tiêu chính c a ngành tăng ệ   không nhi u, th m chí gi m so v i năm 2014. Giá tr  s n xu t toàn ngành nông nghi p ả   ỷ ả (theo giá so sánh 1994) tăng 0,82%; trong đó nông nghi p tăng 1,88%, thu  s n gi m ụ  ụ 1,08% và lâm nghi p gi m 2,65%. Riêng  ệ ấ   ế ợ ng đ t 1,35 tri u t n k t h p nuôi thu  s n) trong năm 2015 là  ồ   và năng su t trung bình 5,73 t n/ha. Trà Vinh là t nh có di n tích tr ng lúa chi m 5,6% ứ ổ   t ng di n tích tr ng lúa c a vùng ĐBSCL, đ ng th  6 sau Kiên Giang, An Giang, ủ   ệ ồ ng lúa c a Đ ng Tháp, Long An và Sóc Trăng. M c dù di n tích, năng su t và s n l ả   ớ Trà Vinh năm 2015 đ u tăng so v i các năm tr c nh ng nh ng năm g n đây  nh lượng mưa ít, chịu ảnh hưởng của gió chướng, thuỷ  ậ ưở h triều cao gây ngập úng và hạn hán cục b  làm  nh h ấ   ớ ả ng l n đ n s n xu t lúa, nh t . Ngoài ra, nguồn nước trực tiếp cung cấp cho Trà Vinh là từ sông Tiền và  là v  hè thu vẫn thiếu nước ngọt vào  sông Hậu thông qua dự án thuỷ lợi Nam Măng Thít nh ng ư mùa khô, một phần do ảnh hưởng của thu  triỷ ều và xâm nhập mặn.

ỉ ỉ ớ ấ

ơ ạ ế ầ ề ứ ề ủ ư ề ả ặ

ủ ư ế ạ ệ

ợ

ọ ứ ủ

ượ ụ ổ ạ ữ ơ ế ị

ế ế ớ ủ ế ỉ

ư ẩ

ữ ấ ợ ơ ế ữ ề ề ớ ồ ỉ

ọ ấ ụ ế ậ

ế ướ ụ ộ ư ắ ệ ứ ề ệ ạ ư t h i trên nhi u di n tích, đ c bi

ặ ạ ậ ư ầ ệ ấ

ị ạ ệ ế ề ạ ấ ộ

1

ủ ặ ạ ờ Ngoài ra, so v i 5 t nh đ ng đ u v  s n xu t lúa c a vùng ĐBSCL, t nh Trà ệ   ẳ ợ i th  c nh tranh h n v  nhi u m t, ch ng h n nh  thi u vùng nguyên li u Vinh ít l ư ươ   ươ lúa có th ng hi u nh  ST và Tài Nguyên Châu H ng c a Sóc Trăng; Nàng H ng ủ ợ   Ch  Đào, Tài Nguyên Ch  Đào, nàng Hoa và RVT c a Long An; Jasmine và Jamonica ồ ỏ ươ ủ ng d a c a Đ ng Tháp; và c a An Giang; VĐ20, Jasmine và g o h u c  Ng c Đ  h   ế   ủ 5.000­7.000 ha Jasmine đ c liên k t tiêu th   n đ nh c a Kiên Giang; Trà Vinh thi u ụ   c m xay xát ch  bi n l n c a các tác nhân sau nông dân nh  các t nh khác; thi u các ổ   ạ ấ mô hình liên k t kinh doanh gi a nông dân và công ty xu t kh u lúa g o mang tính  n ướ ề ị c ng t so v i các t nh khác; và i h n v  ngu n n đ nh và b n v ng v  lâu dài; b t l   ạ   ả ữ ổ ủ r i ro do bi n đ i khí h u cao. Vì nh ng lý do này nên s n xu t lúa và tiêu th  lúa g o ệ ạ ủ ặ ớ ề ố i c a Trà Vinh còn đ i m t v i nhi u khó khăn, thách th c nh  n ng nóng kéo hi n t   ệ   ượ c c c b  và gây thi ng m a ít làm thi u n t dài, l ố ả ế ụ    đ u vào lúa v  Hè Thu; nông dân thi u v n s n xu t; giá nguyên li u, các lo i v t t ấ ả ổ ở ứ   duy trì   m c cao, trong khi giá bán lúa không  n đ nh; vi c liên k t trong s n xu t và ụ tiêu th  lúa g o còn nhi u khó khăn đã tác đ ng m nh đ n ho t đ ng s n xu t, kinh   ỗ ợ  doanh c a ngành hàng lúa g o. M c dù trong th i gian qua có ế ạ ộ ả ề nhi u chính sách h  tr

ủ ỉ ỉ ạ

ư ự ể ự

ấ ướ ạ ề ề

ệ ữ  và liên k t kinh doanh còn r t h n ch . Do v y, vi c “

ệ ể ậ ị ế ỗ ạ

ả ằ ộ ấ ạ ể t là các gi

ế ặ ế t, đ c bi ạ ủ ỉ ệ ả ệ ể phát tri n nông nghi p, nông thôn c a t nh cũng nh  s  quan tâm lãnh đ o, ch  đ o và   ơ ấ   ệ ổ ứ ỗ ợ ủ  ch c tri n khai th c hi n Đ  án tái c  c u h  tr  c a các ngành, các c p trong vi c t ệ ư   ị ng nâng cao giá tr  gia tăng và phát tri n b n v ng nh ng ngành nông nghi p theo h ệ Rà soát,   ế ầ ư vi c thu hút đ u t ự   phân tích, đánh giá và xây d ng k  ho ch phát tri n chu i giá tr  ngành hàng lúa ạ ỉ ệ ấ ầ   i pháp đ t phá nh m tăng thu ” là r t c n thi g o t nh Trà Vinh ậ nh p và hi u qu  ngành hàng lúa g o c a t nh.

Ứ Ụ II. M C TIÊU NGHIÊN C U

ụ II.1 M c tiêu chung

ự ể ạ ị

ế ậ ằ ợ ỗ

nh m nâng cao thu nh p và l ữ ậ ạ ề

ể ổ ậ ị ộ ồ ỗ ặ ậ ộ ỗ Rà soát, phân tích, đánh giá và xây d ng k  ho ch phát tri n chu i giá tr  ngành   ầ   ạ ỉ hàng lúa g o t nh Trà Vinh  i nhu n toàn chu i, góp ph n   phát tri n  n đ nh và b n v ng chu i giá tr  ngành hàng lúa g o nói chung, nâng cao ệ thu nh p cho h  tr ng lúa nói riêng, đ c bi ị t là h  nghèo và c n nghèo.

ụ ể ụ II.2 M c tiêu c  th

(cid:0) ạ ỉ ự ụ ả ấ

ạ Rà soát, phân tích và đánh giá th c tr ng s n xu t và tiêu th  lúa g o t nh ế Trà Vinh đ n năm 2015

(cid:0) ạ ỉ ỗ ị Phân tích chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh năm 2015

(cid:0) Đ  xu t k  ho ch nâng c p chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh t

ấ ế ạ ỉ ấ ạ ỗ ị ừ năm

ề 2016

ƯƠ Ứ III. PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ươ ế ậ III.1 Ph ng pháp ti p c n

ỗ ế ị ủ ươ

ị ủ ầ

ỗ ườ

ạ ỗ ế ể ả ễ ậ   ế ng pháp ti p c n ị ố ơ   t h n cho ộ   ụ ộ b  công c  phân tích chu i giá tr  c a Võ Th  Thanh L c ứ ủ   ụ ượ ứ i quy t các m c tiêu nghiên c u c a c  ng d ng đ  gi

Lý thuy t chu i giá tr  c a Kaplinsky và Morris (2001), ph ỗ chu i giá tr  toàn c u c a GTZ Eschborn (2007) và t o ra chu i giá tr  t ị ị ủ i nghèo (M4P, 2008) và  ng ụ và Nguy n Phú Son (2013) đ ề đ  tài.

ươ ứ ọ ẫ III.2 Ph ng pháp ch n vùng nghiên c u và quan sát m u

ọ ứ ệ

Tiêu chí ch n vùng nghiên c u là ế ợ ả ổ ệ ng bi n đ i khí h u và t

có di n tích và s n l ế ưở ệ ả ượ ậ ả ượ c  u tiên ch n. Theo tiêu chí di n tích và s n l

ệ ọ ạ ệ ỉ

ệ ế ợ ầ ả

ỷ ệ ộ ủ ự ệ ậ l

ứ ề ồ ộ ỹ

2

ớ   ng lúa l n ỷ ệ   l ng lúa   ệ   ng lúa đ i di n 68,7% cho t nh Trà Vinh là huy n ưở   ớ ng ổ    h  nghèo và c n nghèo c a 7 huy n trong vùng d  án thì 6 ượ   c ch n làm đ a bàn nghiên c u bao g m xã Huy n H i, M  Chánh, Đa L c, Tân ạ ượ ụ ể ướ ề ả huy n và xã  ớ năm 2015, sau đó k t h p v i hai tiêu chí xã có  nh h ượ ư ậ ộ h  nghèo và c n nghèo cao đ ả ượ thì 4 huy n có di n tích và s n l Càng Long, Châu Thành, Trà Cú và C u kè. K t h p v i hai tiêu chí xã có  nh h ậ ế bi n đ i khí h u và t ị ọ xã đ ệ Hi p, Đ i An và Châu Đi n. Các tiêu chí trên đ c c  th  trong B ng I.1 d ộ i đây:

3

2014

2015

ơ ở ọ ị ứ ả B ng I.1: C  s  ch n đ a bàn nghiên c u

ệ

ệ Huy n/Xã

Xã có  nhả   ngưở   h BĐKH

S  T  T

%h  ộ nghèo  & CN

S nả   ngượ   l (t n)ấ

S nả   ngượ   l (ha)

Di n tích gieo  tr ngồ   (ha)

Di nệ   tích gieo  tr ngồ   (ha)

ệ

I Huy n Càng Long

Xã Bình Phú

4,165

23,755

4,097

24,618

27,9

ề

ộ 2 Xã Huy n H i

7,200

44,640

7,200

47,520

29,5

ươ

ạ

3 Xã Ph

ng Th nh

3,900

21,645

3,900

22,113

35,4

ệ

II Huy n Châu Thành

24,100

139,356

24,065

147,346

ỹ

1 Xã M  Chánh

5,655

34,311

5,655

36,333

41,3

X

7,040

37,756

7,040

42,240

48,0

2 Xã Đa L cộ

ươ

3 Xã L

ng Hoà

3,035

17,360

3,005

16,707

30,4

4 Xã Song L cộ

7,350

44,829

7,350

46,789

34,6

5 Xã Hoà L iợ

1,020

5,100

1,015

5,278

35,1

ệ III Huy n Trà Cú

10,858

57,344

10,939

59,577

1 Xã Thanh S nơ

2,272

11,999

2,355

12,325

2 Xã An Quãng H uữ

2,451

13,483

2,448

14,528

3 Xã Tân Hi pệ

5,330

28,203

5,366

29,040

43,3

804

3,660

771

3,683

36,8

X

4 Xã Đ i Anạ

ầ IV C u Kè

1

Phong Phú

5,550

36,445

5,452

37,782

2 Châu Đi nề

6,528

42,432

6,448

42,556

35,6

X

3 Hoà Ân

3,665

22,357

3,630

23,595

4

Phong Th nhạ

5,814

38,954

5,812

40,104

5 Hoà Tân

1,580

9,767

1,710

10,325

ự

ồ

Ngu n: D  án AMD Trà Vinh, 2015

ươ ọ ẫ III.3 C  m u ỡ ẫ  và ph ng pháp ch n quan sát m u

ự ị ị Ph ặ ng pháp xác đ nh c  m u d a vào đ c tính d  li u. Cách xác đ nh này ph

ữ ệ ộ ế ố ộ ế ứ ậ ộ ụ    : (1) Đ  bi n đ ng c a d  li u, (2) Đ  tin c y trong nghiên c u và

4

ỡ ẫ ộ ứ ươ ủ ữ ệ thu c vào ba y u t ư ố (3) sai s  cho phép ­ MOE. Công th c tính nh  sau:

2

(cid:0)Z

2/

2

)] [ n = p (cid:0) p 1( MOE

ộ ế ữ ệ ộ Trong đó: ­ Đ  bi n đ ng d  li u: V = p(1­ p) => max

p – p2   => max

1 – 2p = 0

p = 0,5 => p(1­p) = 0,25

ứ ậ ọ ộ ­ Ch n đ  tin c y trong nghiên c u là 95%, suy ra α = 5% = 0,05

0,025  = 1,96

ố và α/2 = 0,025, tra b ng phân ph i Z ta có   Z  ả

ọ ố ­ Ch n sai s  cho phép MOE là 10%, ta có: n = 96

ỡ ẫ ứ ấ

ả ấ ừ ẫ ộ ổ ợ   ậ ỡ ẫ V y c  m u ít nh t ph i là 96. Trong nghiên c u này, c  m u 230 là r t phù h p ố cho th ng kê suy r ng t ể  m u cho t ng th .

ấ ả C  m u ỡ ẫ quan sát là 230 bao g m t t c  các tác nhân tham gia chu i

ỉ ẻ ể ng lái, NMXX, đ i lý bán s /l

ỗ ợ nhà h  tr  chu i ồ ươ

ề ấ ộ ồ

ượ ế ả ọ ỗ ồ ỗ (nông dân,  ự ộ   ạ ỗ  và đ i bi u d  h i ươ  và công ty),  th th oả . Ph ươ ố ớ ẫ   ng pháp ch n quan sát m u đ i v i nông dân tr ng lúa là ph ng pháp phi ẫ   ng u nhiên có đi u ki n (h  có tr ng và bán lúa ít nh t 7 năm), các tác nhân sau nông ng pháp liên k t chu i (B ng I.2). dân đ ạ ọ ệ ươ c ch n theo ph

ơ ấ ẫ ả B ng I.2: C  c u quan sát m u

ố

ố ượ

ươ

STT

Đ i t

ng

Ph

ng pháp

S  quan   sát m u*ẫ

ươ

ệ

ề

ẫ

112

Ph

ng pháp phi ng u nhiên có đi u ki n

Nông dân

1

ươ

ươ

ế

ỗ

Th

ng lái

2

Ph

ng pháp theo liên k t chu i***

9

ươ

ế

NMXX

3

Ph

ỗ ng pháp theo liên k t chu i

11

ươ

ế

Công ty

4

Ph

ỗ ng pháp theo liên k t chu i

7

ỉ ẻ

ạ

ươ

ế

Đ i lý s /l

5

Ph

ỗ ng pháp theo liên k t chu i

7

ấ

ỏ

Nhà h  trỗ ợ

6

Ph ng v n KIP

15

ể

ạ

ả

ộ

ổ ứ

ạ

7

69

Đ i bi u h i th o

T  ch c ngày 19/02/2016 t

i Trà Vinh

ộ

T ng c ng

ả ườ ướ

ụ

ươ

ụ ụ ế

i tr

c, thí d  nông dân bán cho th

ng lái nào thì tìm

230 ế t trong ph  l c 1  i sau theo k t qu  ng

ườ

ấ

ỏ

ổ (*) Xem danh sách chi ti ườ ỏ  (***) Ph ng v n ng ế ng

ấ i đó ph ng v n ti p …

ươ ậ ữ ệ III.4 Ph ng pháp thu th p d  li u

ữ ệ ứ ấ ­ D  li u th  c p:

ậ ừ ủ ố ở S  li u th  c p đ ượ hu th p t c t

5

ữ ố ị ứ ấ ố ệ ủ ỉ c a t nh có liên quan; các báo cáo hàng năm, th ng kê hàng năm và nh ng đ nh h các báo cáo th ng kê c a các s /ban ngành   ướ   ng

ạ ấ

ươ ế ượ ế ả ỗ ị

ệ ự ệ ả ấ ứ ủ ủ ệ

ệ ế ầ ơ ụ ng lai liên quan đ n s n xu t và tiêu th  lúa g o; tài li u d  án, báo   ài li uệ   ạ ủ ỉ c nâng c p chu i giá tr  lúa g o c a t nh đã phê duy t. Các t ườ ng; tài li u tham kh o c a Trung   ự   ng Đ i h c C n Th  và m t s  trang Web có liên quan đ n lĩnh v c

ạ ế k  ho ch trong t ơ ế cáo s  k t chi n l ả ệ ộ h i th o, công trình nghiên c u c a các Vi n/Tr ọ ộ ố ạ ọ ườ tâm h c li u tr ạ ạ lúa g o trên m ng internet…

ệ ơ ấ ­  Dữ li u s  c p:

(cid:0) ươ ườ ể ả ấ ỏ ỏ ng pháp ph ng v n ng

ử ụ S  d ng ph ố ớ ằ ẩ ủ ỗ ợ ố ượ ở trúc đ i v i nhóm đ i t ng là các tác nhân h  tr /thúc đ y c a các s  ban ngành ấ   i am hi u (KIP) b ng b ng h i bán c u .

(cid:0) ử ụ ươ ỏ ớ ả ỏ ấ S  d ng ph ng pháp ph ng v n tr c ti p v i b ng h i c u trúc đ i v i t

ạ ỉ ẻ ươ ấ tác nhân tham gia chu i (ỗ nông dân, th ự ế ng lái, NMXX, đ i lý bán s /l ố ớ ấ ả  t c .  và công ty)

(cid:0) ỏ ấ ấ Ph ng v n sâu t ổ ưở  tr ả ng THT s n xu t lúa

ả ấ ỉ ế ạ ấ ộ ỗ ỉ ị (cid:0) H i th o c p t nh góp ý hoàn ch nh k  ho ch nâng c p chu i giá tr  lúa g o ạ

ươ ữ ệ III.5 Ph ng pháp phân tích d  li u

ứ ụ ươ ướ ể ạ ượ c các m c tiêu nghiên c u các ph ng pháp phân tích d i đây đ ượ ử  c s

Đ  đ t đ d ng:ụ

(cid:0) ỗ Phân tích SWOT toàn chu i ngành hàng

(cid:0) ợ Phân tích l i ích chi phí

(cid:0) ứ ủ ủ ỗ Phân tích r i ro theo chu i cung  ng c a Steve (2008)

(cid:0) ầ ủ ế ậ ỗ ị Phân tích chu i giá tr  theo cách ti p c n toàn c u c a GTZ (2007)

(cid:0) ị ủ ụ ễ ộ ộ ỗ ị B  công c  phân tích chu i giá tr  c a Võ Th  Thanh L c và Nguy n Phú Son

(2013)

(cid:0) ự ể ệ ố ữ ệ ộ Ki m đ nh T­test s  khác bi t s  trung bình gi a hai nhóm h  có di n tích lúa

ị ướ trên 1ha và d i 1ha.

(cid:0) ệ ữ ể ể ệ ậ ố ị Ph ấ   ng pháp cross­tab đ  ki m đ nh m i quan h  gi a vi c tham gia t p hu n

ươ ấ và năng su t theo quy mô.

Ả Ả Ậ Ế IV. K T QU  VÀ TH O LU N

ậ ủ ẽ ế ầ ả ả K t qu  và th o lu n c a báo cáo s  chia làm 2 ph n:

(cid:0) ầ ả ế ế

ế   ả Kh o sát, rà soát, phân tích và đánh giá chi n Ph n 1 liên quan đ n k t qu  “ ạ ỉ ỗ ế ấ ị c nâng c p chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh đ n năm 2015 ượ l ”.

(cid:0) ầ ủ ỉ ị

ế ượ ỗ ề ừ ầ ả ả “Phân tích chu i giá tr  lúa g o năm 2015 c a t nh ả c nâng ạ i pháp chi n l đó đ  xu t các gi t

Ph n 2 bao g m ế ợ ị ồ  k t quế ớ ế ạ ỉ ỗ ờ ớ ấ Trà Vinh”, k t h p v i k t qu  Ph n 1 ấ c p chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh trong th i gian t i.

6

ể ễ ấ ầ ầ Chú ý: Ph n 1 và Ph n 2 có c u trúc và format riêng đ  d  theo dõi:

PH N 1Ầ

Ả

KH O SÁT, RÀ SOÁT, PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ CHI N L

Ỗ

Ấ

Ị

Ỉ

Ế ƯỢ   C Ế

Ạ NÂNG C P CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH Đ N NĂM 2015

ỗ ứ ớ ữ ệ ạ ỉ

ề ầ ứ

ị ủ ỉ ư ở ế ượ ạ ộ ấ ỗ ị

ệ ứ ấ   Qua nghiên c u chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh năm 2015 cùng v i d  li u th  c p ế ủ   c a các S /ban ngành c a t nh, nhóm nghiên c u ti n hành đánh giá chung v  t m nhìn ụ ể và các chi n l   c cũng nh  đánh giá c  th  11 ho t đ ng nâng c p chu i giá tr  lúa ạ ỉ g o t nh đã phê duy t.

Ủ Ỉ Ầ Ạ Ế Ề 1.1 T M NHÌN V  NGÀNH HÀNG LÚA G O Đ N NĂM 2015 C A T NH

ế ạ ẩ ỉ ỉ

ng cao và nông dân  ậ ượ ế ấ ượ Đ n năm 2015, t nh Trà Vinh là t nh xu t kh u g o ch t l ợ ớ ỉ trong t nh đ ấ ị ườ ng và nâng cao l c liên k t hoàn toàn v i th  tr ộ i nhu n cho nông h .

ề ầ ở ế ố ợ ầ ư ớ ở đã ph i h p v i S  Nông

ệ ể

ể

ị ệ ự ề ự ị ầ ư ơ ấ ư  vào lĩnh v c nông nghi p và nông thôn theo Ngh  đ nh s

ố ặ ệ ủ

ả ng cao cho kho ng 34.000 ha, đ u t

ố ế ệ ế ị ấ ượ  gi ng lúa ch t l ơ

ệ

ậ ẩ ử ụ ệ ị ườ ế ể ấ ng cao đ t yêu c u xu t kh u đ n các th  tr

ố ầ ế ầ ế ầ ở ỉ

ớ ủ ỉ

ả ượ ườ ấ ươ ậ ồ ỉ

ệ

ợ ế ầ ạ ợ ư

ươ

ứ ạ ả ấ ệ ổ ươ ị ươ ậ ụ c chú ý t n d ng th  m nh, l ệ ể ế t đ  đ n tái c  c u liên quan đ n vi c t ẩ i th  c nh tranh c a đ a ph

ị ườ ư ế , t

ề ấ ượ ả ạ ạ   S  K  ho ch và Đ u t Đánh giá chung v  t m nhìn: ề ệ nghi p và Phát tri n nông thôn xây d ng Đ  án tái c  c u ngành nông nghi p theo   ế   ữ ướ ng gia tăng giá tr  và phát tri n b n v ng, tham m u ban hành chính sách khuy n h ố  ị khích doanh nghi p đ u t ủ hàng  210 c a Chính ph  (Quy t đ nh s  04/2015/QĐ­UBND ngày 13/2/2015). M c dù  ố   ấ ầ ư ả ỗ ợ ố  s n xu t gi ng năm h  tr ấ ượ ả ng cao và kho ng 300 ha, đ n nay có h n 75% di n tích s  d ng gi ng lúa ch t l   ấ   ử ụ ồ ầ g n 60% s  d ng gi ng xác nh n. Tuy nhiên, hi n nay (2015) di n tích tr ng lúa ch t ạ ượ   ng khó tính là không đáng k . Nông l ớ ượ c liên k t đ u vào b i vài công ty và ch  liên k t đ u ra v i công ty LT­ dân m i đ ế ổ TV, chi m 0,2% (# 3.000 t n năm 2015) trong t ng s n l ng lúa c a t nh. Lúa Trà   ủ ế   i tr ng lúa ch  nâng cao ng lái (85,9%). L i nhu n ng Vinh ch  y u bán qua th ỹ ậ   ể ố ớ đáng k  đ i v i các nhóm THT/HTX có liên k t đ u vào và làm theo quy trình k  thu t ế ự ế ủ ơ ấ ng trình, k  ho ch th c hi n tái c  c u kinh t    nhìn c a công ty. Ngoài ra, các ch ế ạ ế ạ ủ ị   ủ ượ i th  c nh tranh c a ngành, c a đ a chung ch a đ ấ   ế ơ ấ ư  ch c l ng; ch a chú ý tri ph i s n xu t ế ạ ả ủ ợ ả ứ ỗ   các chu i cung  ng s n ph m có l ng, s n xu t nông ế ớ nghi p ệ còn nh  l ế ắ ỏ ẻ ự  phát, ch a g n k t v i th  tr   ng (thi u liên k t kinh doanh), ư ề ng ch a cao. kh  năng c nh tranh v  giá, v  ch t l

Ế Ạ Ỉ Ỗ Ấ Ị C NÂNG C P CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ

ƯỢ 1.2 CÁC CHI N L VINH ĐàPHÊ DUY TỆ

ị ườ ế ạ ệ ả ấ 1. T o liên k t th  tr ng có hi u qu  cho t ỗ t các các tác nhân trong chu i

7

ỗ ợ ệ ự ổ ứ ả ủ ệ 2. H  tr  vi c t ch c có hi u qu  c a nông dân t

ấ ượ ị ườ ẩ ầ ả ẩ 3. Nâng cao ch t l ứ ng s n ph m đáp  ng yêu c u th  tr ấ ng xu t kh u

4.

ả ế ệ ạ C i ti n các quy trình, công ngh  canh tác và sau thu ho ch

ầ ư ướ ườ ế ế ể ị 5. n c ngoài và tăng c ng ch  bi n đ  nâng cao giá tr  gia

Thu hút đ u t ỗ ủ tăng c a chu i

ự ệ ạ ả 6. Xây d ng và qu ng bá nhãn hi u lúa g o

ả ề ệ ả ố ố ữ ấ ả ở 7. t gi a t t c  các s  ban

ả ự ỗ ợ Đ m b o s  h  tr  có hi u qu  và đi u ph i t ngành có liên quan

ế ượ ề Đánh giá chung v  các chi n l c:

ạ ả ấ ế ệ ị ườ ế ượ c (1) T o liên k t th  tr

ổ ệ ế ế ổ ng có hi u qu  cho t ế ầ có liên k t đ u vào

ồ ủ ệ ỉ

ồ ỉ ơ

ả ả ế ả ỷ ệ  l

ế ầ liên k t đ u ra ủ ỉ ng lúa c a t nh. Tuy t ậ ầ ợ i nhu n có tăng lên so v i không liên k t. Theo k t qu

ấ ỹ

ả ượ ư ế ả ả ầ ế ấ ế ớ ậ ủ ầ ậ ườ ệ ồ

ữ ỉ ị t các các tác nhân trong Chi n l chu i:ỗ   Đ n năm 2015 t ng di n tích   ệ   ỉ   ch  chi m 9,8% t ng di n ổ   tích tr ng lúa c a THT/HTX (3.589 ha/36.653ha) và ch  kho ng 1,5% t ng di n tích ế   ủ ỉ ấ  ch  h n 500 ha (kho ng 3.000 t n lúa), chi m tr ng lúa c a t nh; Riêng  ổ  liên k t kinh doanh (c  đ u vào kho ng 0,2% t ng s n l   ả  ế ẫ l n đ u ra) không cao nh ng l ỏ   ph ng v n THT thì liên k t làm theo quy trình k  thu t c a công ty thì năng su t cao ơ h n 500kg/ha và chi phí gi m 2­3 tri u đ ng/ha. Do v y, c n tăng c   ng liên k t kinh doanh gi a THT/HTX – Công ty trên đ a bàn t nh.

ệ ế ượ ỗ ợ ệ ự ổ ứ t Chi n l c (2), (3) và (4) H  tr  vi c t

ả ế ấ ượ ỗ ợ ừ ề ấ Có r t nhi u h  tr

t ỷ ợ ọ

ị ụ ệ các công trình thu  l ế ấ ể ớ

ế  và  ng phó v i bi n đ i khí h u ệ ả ả ứ ấ ậ ắ

ề ặ

ệ ậ ỗ ợ ổ ứ ả ủ    ch c có hi u qu  c a nông dân, nâng    phía chính ng và c i ti n quy trình canh tác: cao ch t l ụ   ể ề ố ươ ề i tr ng đi m ph c quy n đ a ph ng các c p v  gi ng, c i thi n  ớ   ậ , thành l p m i ụ ổ v  đa m c tiêu phát tri n kinh t ồ ả ổ ể THT/HTX, chuy n đ i di n tích s n xu t lúa kém hi u qu  sang tr ng cây ng n ngày   ữ ợ   ọ ế ỷ ả ế ợ ố t các c ng gi  ng t, ngăn m n phù h p, k t h p nuôi thu  s n, v n hành, đi u ti ơ ớ ớ ồ ự  ch c và h  tr  xây d ng cánh đ ng l n, c  gi i hoá... chính sách t

ổ ậ ệ

ợ ự ự ớ ề ế

ớ ẫ ớ

ệ ượ ầ ể ỉ ớ ỉ ụ ả ắ

ự ệ ệ ế ổ

ệ ấ ồ ậ ư ạ ồ

ụ ỡ

ườ ả ạ ả ạ ấ

8

ủ ế ở ạ ẩ ả ứ ạ ệ   Tuy nhiên, đ i m i v  công ngh  còn ch m, s c c nh tranh không cao. Vi c ướ ầ   ớ ồ ệ c đ u tri n khai th c hi n liên k t, h p tác, xây d ng cánh đ ng l n còn khó khăn, b ệ ự c mô hình m u trên lúa v i di n tích không l n (trên 3.300 ha) và   ch  m i xây d ng đ ẩ   ế ớ ế ượ c đ u vào; vi c g n k t v i các doanh nghi p tiêu th  s n ph m ch  liên k t đ ạ ả  ệ ể ể không đáng k . Th c hi n k  ho ch chuy n đ i di n tích đ t tr ng lúa kém hi u qu ầ   ỷ ả ế ợ sang tr ng cây hàng năm khác, k t h p nuôi thu  s n còn ch m và ch a đ t yêu c u. ấ ự ấ ư ồ ệ ả  phát nh  tr ng cam sành trên đ t lúa, nuôi cá lóc tràn Trong khi đó, vi c s n xu t t   ọ   Ứng d ng khoa h c, ả ễ ng và phá v  quy ho ch, khó qu n lý.  lan gây ô nhi m môi tr ệ ớ ế ế công ngh  m i trong s n xu t, thu ho ch, b o qu n, ch  bi n sau thu ho ch còn    thi uế   ư ấ ượ ch mậ , ch t l ng ch  y u ả ị ườ ng s n ph m không cao, đ a vào th  tr ạ  d ng thô,

ị ỗ ạ ượ ế ạ c chu i giá tr  các ngành hàng th  m nh.

ả ệ ặ ế

ạ ộ ng, hi u qu  ho t đ ng c a h p tác xã và t ờ ướ c.

ả ự ỗ ợ ủ ả  đ u vào cho s n xu t, ch t l

ệ ạ ẫ ạ ạ

ấ ế ế ấ

ề  c  s  s n xu t, kinh doanh v t t ạ ỷ ệ ơ ở ả ầ ư ậ ư ượ ệ ậ ả

ề ủ ệ ệ ạ Ch tấ   ứ s c c nh tranh, không nâng cao đ ổ ợ ; ch aư   ủ ợ ượ ề l  h p tác còn nhi u m t y u kém ề  ướ   Riêng công tác nhà n ủ ộ  c a nhà n c v ch  đ ng, còn trông ch  vào s  h  tr ậ ư ầ ỷ ả ấ ượ ố   ng nông s n, thu  s n, v  sinh an toàn gi ng, v t t ẩ ự ụ   th c ph m còn nhi u h n ch , y u kém và lúng túng. V n còn tình tr ng l m d ng ả ể   ế ệ ừ ố  nông nghi p qua k t qu  ki m thu c tr  sâu. T  l ữ khu v cự   ơ c c i thi n. H n n a,   tra, đánh giá ch a đ t yêu c u còn cao và ch m đ ầ ư ạ ố nông nghi p, nông thôn v n có nhi u r i ro... nên doanh nghi p ít m nh d ng đ u t .

ể ườ ế ế ế ượ c ngoài và tăng c

ỉ ị ầ ư

ầ ư ướ ờ ượ ầ ư n ệ c 08 doanh nghi p tham gia đ u t  đ ng  kho ng 130 t

T nh đ ố ổ t m  gia súc, gia c m t p trung

ố ệ ệ ừ ệ

ọ ớ ố ế ỗ

ươ

ế ề ệ ự ư c ngoài cũng nh  trong n ở  n

ỉ ướ c v  vi c xây d ng h ấ ượ ề ừ

ầ ư ướ ạ ự ữ ẩ c (5): Thu hút đ u t Chi n l   ng ch  bi n đ  nâng cao ệ   ã m i đ  vào nông nghi p, giá tr  gia tăng.   ả ớ ổ ỷ ồ ; 05 doanh nghi p đ u t ầ ư ệ nông thôn v i t ng v n đ u t  xây   ậ ầ ơ ở ế d ngự ;  6 c  s  gi ấ   ầ ư ả  s n xu t ;  2 doanh nghi p đ u t ỷ ả ; 01 doanh nghi p đ u t ầ ư ồ gi ng thu  s n  tr ng r ng; 05 doanh nghi p đăng ký và đang   ủ ụ ự ị ầ ư ầ   ả ẩ ấ ồ làm th  t c chu n b  đ u t  vào lĩnh v c chăn nuôi và s n xu t tr ng tr t v i v n đ u ả ư ệ ỷ ồ  kho ng 65 t t    đ ng. Ngoài ra, còn có 23 doanh nghi p tham gia chu i liên k t, xây ự ồ ớ ng, 2015). Tuy nhiên, đ n năm 2015, t nh d ng cánh đ ng l n (Báo cáo S  Công Th   ệ  ư ố c v n đ u t ch a thu hút đ ấ ượ ế ế ố    khâu s y lúa – xay xát – đánh ng cao t th ng dây chuy n ch  bi n lúa g o ch t l ấ bóng – tách màu – đóng gói – kho d  tr  và xu t kh u.

ố

ự ể

ệ ạ ậ ữ ơ ự ệ ể ề ạ . Cu i năm 2011, S ả c (6): Xây d ng và qu ng bá nhãn hi u lúa g o ự ả ả ạ

ẫ ớ ạ ọ ể ị ườ ệ ầ ồ ng cho cánh đ ng m u l n t

ế ợ

ề

ố ụ ươ ấ ố ồ S  Công th

ế ạ ự ự ế

ệ ạ ẩ ợ ồ ớ ở  ế ượ Chi n l ọ ệ Khoa h c – Công ngh  tri n khai th c hi n d  án t o l p, qu n lý và phát tri n nhãn   ộ   ổ ứ ẩ ứ ệ ậ hi u ch ng nh n “Châu Đi n” cho s n ph m g o h u c  sinh h c. T  ch c 02 cu c ầ ộ ả ế   i huy n Ti u C n và C u Kè. h i th o liên k t th  tr ệ   ả i p t c ký k t h p đ ng liên k t đ u vào v i các công ty, doanh nghi p ớ ế ầ ồ ế ế ụ K t qu  t ổ ố ố    gi ng Chín Táo…) (Công ty thu c BVTV An Giang, Công ty phân bón Bình Đi n, t ở ố   ng và cung c p gi ng, phân, thu c cho nông dân đ n cu i v  thu h i.   ươ ạ   ng th c Trà Vinh xây d ng k  ho ch thu mua lúa hàng hoá trong dân đ t Công ty l ấ ẩ   t thòi cho nông dân khi lúa r t giá. chu n xu t kh u theo h p đ ng, tránh tình tr ng thi

ỉ ệ ự ư ể ự

ư ệ ấ ẩ

ệ ệ ệ ấ ẩ

ạ ệ ệ ỉ ỉ

ấ ố

ự ỉ ệ   c và cũng không th  th c hi n ệ ư c nhãn hi u khi ch a có vùng nguyên li u chu n cho vi c xu t kh u. Cũng l u ý   ươ ự   ộ ng hi u lúa g o thu c v  gi ng lúa và công ty xu t kh u tr c ụ ụ  ệ ầ ư  ừ    đó

ỉ ẫ ệ ự ệ ố ệ ư ệ ươ ả ượ Tuy nhiên, hi n nay (2015) T nh ch a th c hi n đ ẩ ượ đ ề ố ệ ằ r ng nhãn hi u và th ươ ị ươ ế ng (T nh/huy n/xã) ch  ph c v ng hi u; tên đ a ph ti p làm nên nhãn hi u và th ọ ấ ầ ậ ị ồ truy xu t ngu n g c, ch  d n đ a lý. Vì v y, r t c n chính sách kêu g i công ty đ u t ự xây d ng vùng nguyên li u cũng nh  xây d ng h  th ng ch  bi n hoàn ch nh, t tăng tính kh  thi khi xây d ng nhãn hi u và th ế ế ề ng hi u v  lâu dài.

ế ượ ả ả ự ỗ ợ ệ ề ả c (7): Đ m b o s  h  tr  có hi u qu  và đi u ph i t ố ố ữ ấ ả t gi a t t c  các

. Chi n l ở s  ban ngành có liên quan

ữ ọ ộ ở ộ

9

ấ ấ ế ả ấ ể ố ệ ạ ỗ ị ề Trong hai năm 2010 và 2011, r t nhi u cu c h p và h i th o gi a các S  Ban ỉ ngành t nh Trà Vinh đ  th ng nh t k  ho ch và trách nhi m nâng c p chu i giá tr  lúa

ấ ề ượ

ả ệ ơ ế ạ ạ ộ ả

ả ệ ế ệ ị ườ ậ ể

ế

ộ ự

ệ ố ợ ầ ợ

ổ ố ớ t Nam, Công ty C  ph n V t t ộ ươ ứ ể ớ ơ ậ ư ổ  ch c h i th o tri n khai ch

ỗ ợ ị ệ ổ ưở ự ạ ố

ể ệ ự ề ồ

ố ộ ố ở ấ ườ ệ ề ớ ị ị ỗ ợ ng. Cùng v i m t s  S  ngành, chính quy n đ a ph

ế ậ ự ể ậ ả i pháp tháo g  khó khăn cho khu v c kinh t

ỡ ớ ự ể ậ

ị ườ ự ế

ấ ệ ư ọ ậ ế ế hàng hoá t

ệ   ự ủ ỉ ạ ủ ỉ c th c hi n g o c a t nh. Theo s  k t năm 2011 c a t nh, có r t nhi u ho t đ ng đ ấ ượ ấ   ng lúa liên quan đ n quy ho ch vùng s n xu t, thành l p THT/HTX, c i thi n ch t l ướ   ầ ạ ạ ng (xem ph n 3 bên d i). g o, c i thi n công ngh  sau thu ho ch, phát tri n th  tr ị ứ ố ợ ổ ở    ch c h i ngh  thành Tuy nhiên, cho đ n nay (2015) các S /ban ngành có ph i h p t ườ ồ ậ   ng tr c phía Nam l p HTX trên mô hình cánh đ ng l n. Ph i h p v i c  quan Th ổ  t ng h p và phân bón Hoá sinh   Liên minh HTX Vi ứ   ả ộ ộ “H  tr  cung  ng ng trình  (thu c B  Qu c phòng) t ỉ ệ ệ ậ ậ ư v t t  nông nghi p t p trung qua HTX”  cho các HTX nông nghi p trên đ a bàn t nh,   ự   ớ v i 30 đ i bi u là Giám đ c HTX, T  tr ng THT trên lĩnh v c nông nghi p tham d ,   tham d  nghi m thu máy s y lúa do Công ty gi ng cây tr ng Mi n Nam h  tr  cho ươ   HTX nông nghi p Nh  Tr ng ệ  t p th , làm vi c thành l p HTX bàn gi   ế   ề ỹ ể ổ ứ ậ  ch c t p hu n v  k  thu t, liên k t theo mô hình ki u m i; xây d ng mô hình đ  t ớ ế ạ ng theo k  ho ch xây d ng mô hình. Ti p và làm vi c v i Liên minh HTX th  tr   ạ   ổ ố ồ thành ph  H  Chí Minh đ n trao đ i, h c t p mô hình, giao l u kinh t i ỉ t nh Trà Vinh.

ậ ự Tuy nhiên, m t s  S /ban ngành có nh n xét “

ự ệ ể

ẽ ộ ố ở ệ ộ ụ ả ư ồ

ố ợ ệ ướ ủ ơ ứ ượ ư ư ề

c phát huy đúng m c”, “m t s  ho t đ ng ch a th ế ộ ố ế ỗ ợ ấ ự ễ ỉ

ữ S  ph i h p gi a các ngành, các   có lúc thi uế   ể ấ c p trong tri n khai th c hi n nhi m v  phát tri n nông nghi p, nông thôn  ặ   c c a c  quan chuyên ngành và ch a đ ng b . Vai trò qu n lý nhà n ch t ch  và   ể  ạ ộ chính quy n các c p ch a đ ấ   ả ể tri n khai trong th c ti n do thi u tính kh  thi trong liên k t h  tr  và ch  trên gi y t ”.ờ

ằ ấ ế ứ ượ ỉ ở

ấ ạ ơ ị

ệ ả ố ợ Riêng nhóm nghiên c u th y r ng, k  ho ch đ ậ ấ ư ự ệ ả

ơ ủ ơ ở ự ậ ư ộ ố ệ ư ư ế

ể ề ứ ể ấ

ả ệ ệ ạ ộ

ữ ự ướ c t nh và các s  ban ngành ệ   th o lu n r t th u đáo, phân công rõ ràng và có c  quan ch u trách nhi m và c  quan ph i h p nh ng vi c th c hi n còn ch m do c  nguyên nhân khách quan và ch  quan   ễ   liên quan đ n kinh phí cũng nh  m t s  gói công vi c đ a ra ch a có c  s  th c ti n ắ   ầ ư  phát tri n THT/HTX còn trùng l p qua nghiên c u đ  đ  xu t, ngay c  vi c đ u t ả ạ ớ ở ể  gi a các s  ban ngành v i nhau nên hi u qu  đ t ch a cao ho c ho t đ ng không th ế ả ụ ể ư ệ ượ c nh  mô t th c hi n đ ư ầ  c  th  các ph n ti p theo d ặ i đây.

Ụ Ể Ỗ Ấ Ệ Ị

Ạ Ỉ 1.3 ĐÁNH GIÁ C  TH  CÁC GÓI CÔNG VI C NÂNG C P CHU I GIÁ TR LÚA G O T NH TRÀ VINH

ủ ỉ ở 1.3.1 Đánh giá c a các S  Ban ngành t nh Trà Vinh

ủ ầ ở

ạ ị

ấ ượ ỗ ấ ậ ạ

ơ ế ế ượ ề ệ ự ệ ạ ự   ỉ Theo s  k t đánh giá c a các S /ban ngành t nh trong 10 tháng đ u tiên th c ộ ố ệ c nâng c p chu i giá tr  lúa g o năm 2011, m t s  gói công vi c đã   ệ ả   ng lúa C i thi n ch t l ị  ể ệ ng hi u và phát tri n th

ư ệ ấ hi n các chi n l ả ế ti n hành v  Quy ho ch s n xu t, Thành l p HTX/THT,   ạ ươ g o, C i thi n công ngh  sau thu ho ch và Xây d ng th ườ tr ả C  thụ ể  nh  sau: ng.

ấ ạ ả ố 1.3.1.1 Quy ho ch vùng s n xu t (gói s  1)

ệ ạ

10

ầ ư ỉ ­ Hoàn thành và trình UBND t nh phê duy t quy ho ch đ u t ướ ấ ượ ế ạ ỉ ị ng cao t nh Trà Vinh giai đo n 2010­2015 và đ nh h ể  phát tri n vùng ng đ n năm 2020 lúa ch t l

ạ ế ấ ượ ệ ệ

ấ ủ ỉ ấ ồ ạ ơ ế ạ

ấ ấ ấ ấ ố ấ ỉ

ệ

ủ ấ

ấ ượ ơ ử ụ ệ

ấ ạ ậ ố

ậ ố ơ ằ ướ ơ ớ ấ ạ ố ả   ố ế ị (theo Quy t đ nh s  898/QĐ­UBND, ngày 19/5/2010). Trong năm 2011 di n tích s n   ng cao 13.006 ha, đ t 50,6% k  ho ch, chi m 5,6% di n tích gieo xu t lúa ch t l ơ   ế tr ng c a t nh, năng su t bình quân 6,07 t n/ha, cao h n k  ho ch 0,57 t n/ha, cao h n ủ ế   0,89 t n/ha so năng su t chung toàn t nh (5,18 t n/ha), ch  y u là các gi ng OM 6162, ả   ế ạ OM 4900, OM 5451, OM 5472, OM 6976, OM 6932; K  ho ch năm 2012 di n tích s n ệ Năm  ủ ế ở  41 xã c a 05 huy n.  ng cao tăng 37.800 ha t p trung ch  y u  xu t lúa ch t l ử ụ   ầ ấ ượ ng cao và g n 60% s  d ng 2015 có h n 75% di n tích s  d ng gi ng lúa ch t l c, trên 98% khâu thu ho ch và 50 – gi ng xác nh n; 100% khâu làm đ t, b m tát n   i hoá. 60% khâu gieo s , phun thu c, s y lúa b ng c  gi

ệ ự ấ ượ ươ ả ­ Th c hi n 37 mô hình s n xu t lúa ch t l ng cao theo ph

ệ ồ ớ ồ

ể ầ ầ ng pháp cùng ẫ ớ ạ i các   ể  ầ

ổ ứ ả ơ ả ệ ấ ấ ỉ ấ nông dân ra đ ng v i di n tích 380 ha và 762,26 ha mô hình cánh đ ng m u l n t xã Phong Phú (C u Kè), Tân S n (Trà Cú), Phú C n (Ti u C n) đã góp ph n đáp k trong t ầ  ch c s n xu t hi u qu  và tăng năng su t lúa toàn t nh.

ấ ủ ỉ ấ

ệ ố ớ 4,79 t n/ha năm 2008 lên 5,18 t đ i v i các ặ , đ c bi

ế ầ ấ ớ ừ ­ Năng su t lúa bình quân c a t nh đã tăng t ấ ấ ấ 5,73 t n/ha t n/ha năm 2012. Năng su t trung bình năm 2015 là  ấ THT/HTX có liên k t đ u vào v i các công ty năng su t tăng lên 6­7 t n/ha.

ự ộ ồ

ụ ệ ặ ạ ề c ng t ph c v  t

ấ ụ ướ ấ ế ướ t n ổ ­ Công tác thu  l ố ử ớ ổ

ữ ề ỉ ố ủ ướ ướ ả c t

ề

3. Ngoài ra, th c hi n

ắ ắ ự ấ

ệ ậ ể

ả ế ệ ạ ả ả ị

ờ ể ấ ờ ể ệ ồ

ệ ầ ế ỹ ứ ả ệ ả ổ ọ

ể ạ ư ị ấ ả ệ ả ư ư ề ấ ấ ầ   ỷ ợ i đã th c hi n n o vét các kênh c p 2, kênh n i đ ng, đ u ộ   ọ ố ư i, tiêu n i  gia c , s a ch a các c ng ngăn m n, đi u ti t ấ ề ồ   đ ng v i t ng chi u dài kênh (c p II) 106.990 m và t ng chi u dài kênh c p (c p III) ạ i, tiêu kho ng 60% năm 2012. Năm 2015 thi công, 240.962 m đ t ch  s  đ  n   ố ượ   ỷ ợ ộ ồ ạ đào đ p, n o vét 523 công trình thu  l ng i n i đ ng, chi u dài 413.494 m, kh i l ươ ệ ch ệ ố   ng trình nâng c p h  th ng đê sông, đê đào đ p 1,46 tri u m ệ  bi nể  ngành đã t p trung tri n khai 5 d  án, trong đó hoàn thành 01 d  án: Kè b o v ự ự ờ  ạ khu b  tây c ng cá Đ nh An; đê bi n Nam r ch Trà Cú; kè b o v  đo n xung y u b ử   ạ ả bi n  p C n Tr ng; kè b o v  đo n xung y u b  bi n xã Hi p Th nh; đê ven c a ả   sông C  Chiên b o v  khu dân c  th  tr n M  Long  đã góp ph n quan tr ng đ m b o an toàn cho các công trình đê đi u, b o v  s n xu t và dân c  trong mùa m a bão.

ậ ố 1.3.1.2 Thành l p các THT, HTX (gói s  2)

ỉ ệ ệ Năm 2011, trên đ a bàn t nh hi n có 11 h p tác xã nông nghi p và 701 t

ả ự ấ ớ

ấ ổ ợ ợ ị  h p tác ậ ấ ượ chuyên s n xu t lúa trong vùng d  án lúa ch t l ng cao. Trong đó, m i thành l p 01 ệ ế ệ ợ h p tác xã nông nghi p trong năm 2011. Đ n năm 2015 có 41 HTX nông nghi p và ả 1043 THT s n xu t lúa.

ề ấ ậ ả

ể ợ ả

ớ ấ ng cao; ngoài ra còn t

11

ụ ố ợ ấ ượ ổ ợ  h p tác s n xu t lúa ch t l ự ộ ấ ị ổ ứ ậ ậ ả ả ằ ề ướ ẫ Trong năm 2011, Chi c c Phát tri n nông thôn đã t p hu n v  cách qu n lý cho   ấ ệ   ụ 09 h p tác xã s n xu t lúa gi ng; 01 h p tác xã s n xu t lúa và d ch v  nông nghi p; ấ ấ  ch c t p hu n 02 l p cho 31 t   ổ  ợ cán b  c p xã n m trong vùng d  án v  h ng d n qui trình thành l p h p tác xã và t

ệ ệ ể ầ ầ ầ xã Phú C n, huy n Ti u C n và xã Phong Phú, huy n C u Kè. Năm 2015 có

ở ợ h p tác  ấ .  43 l p ớ t p hu n ậ

ấ ượ ệ ả ạ ố 1.3.1.3 C i thi n ch t l ng lúa, g o (gói s  4)

ỷ ệ ấ ượ ừ ­ T  l lúa hàng hoá ch t l 20% (2009) lên 27% (2011) và k ế

ạ ho ch tăng 36% vào năm 2012. Năm 2015 t này là 70,5%. ng cao tăng t ỷ ệ  l

ả ứ ố ồ ớ

ệ ộ ố

ả ọ ượ ọ ượ ề ế ậ ổ ệ  kh o nghi m ch n gi ng thích  ng v i bi n đ i khí h u g m 62   ợ   ố ế c 12 gi ng phù h p ố ộ ố   c 18 gi ng có

ệ ấ ố ị ế ọ ự ­ Th c hi n ộ ộ 0, A1 và b  gi ng Trà Vinh, k t qu  ch n đ ố gi ng lúa thu c b  A ệ ủ ỉ ớ v i đi u ki n c a t nh. Đ n năm 2015 có 06 b  gi ng lúa, đã ch n đ ố năng su t cao, ch ng ch u sâu b nh t t.

ệ ự ế ạ ề ­ Năm 2011, th c hi n k  ho ch đi u ph i, cung  ng gi ng lúa ch t l

ố ̀ ố ́ ́ ́ ́ ̉ ̣

́ ừ ố ứ ́ ế ấ ượ ấ ổ gi ng ch t l

ủ ỉ ấ ượ   ng ế   cao 847.249 tân (28.530 tân giông nguyên chung va 818.719 tân giông xac nhân 1). Đ n ả   năm 2015 có 951.895 t n lúa t ng cao, chi m 70,5% trong t ng s n ượ l ng lúa c a t nh.

ệ ổ

ấ ấ ạ ậ ả ậ ả ư ổ ứ ỹ ỹ ươ ấ

ủ ề ứ ệ ấ ấ   ử ụ ­ Hoàn thành, phê duy t và đ a vào s  d ng s  tay k  thu t s n xu t lúa ch t ng pháp FFS. T  ch c 07 l p t p hu n k  thu t s n xu t h t lúa   ổ

ng cao theo ph ấ ấ ớ ậ ậ ậ ươ ấ ớ ậ ượ l ả ố gi ng và c p gi y ch ng nh n đ  đi u ki n s n xu t, kinh doanh. Ngoài ra, đã t ấ ượ ỹ ứ ch c 233 l p t p hu n k  thu t canh tác lúa ch t l ng cao theo ph ng pháp FFS.

ớ ậ ể ấ ổ ố ộ ị ­ T  ch c 02 l p t p hu n ki m đ nh ru ng s n xu t gi ng cho 30 cán b ộ

ấ ả ố ứ ệ Ngành Nông nghi p và 30 T  tr ả ấ ổ ưở ng các THT s n xu t, kinh doanh lúa gi ng.

ự

ế ợ ớ ả ố

ầ ể ụ ệ ớ

ừ ự ổ ể ệ ­ K t h p v i d  án Para – GIZ th c hi n thí đi m 05 mô hình thâm canh lúa   ể   ế ụ ạ ế ướ t, ti p t c tri n c đ u đ t k t qu  t ầ ạ ộ ầ i Ti u C n, C u Kè. Đây là m t trong   ệ   ướ ậ c xây d ng nhãn hi u

ế ọ ữ ứ ậ ớ ự ệ ả ế c i ti n (SRI) v i di n tích 1,2 ha. Mô hình b khai cho v  Hè Thu 2012 v i di n tích 4,0 ha t ớ ứ nh ng mô hình thích  ng v i bi n đ i khí h u và t ng b ữ ơ ch ng nh n lúa SRI h u c  sinh h c.

ỹ ổ ấ ậ ả ấ

ự ư ấ Năm 2015, T  ch c t p hu n, h ế ẫ ng d n k  thu t s n xu t cho 9.040 l ễ ượ ộ ự ướ ứ ậ  v n tr c ti p cho trên 11.000 l

ứ t h ; xây d ng 15 mô hình trình di n v ả ế ụ ả ấ

ệ ố ọ ứ ậ

ỹ ớ ầ

ấ ử ụ ư ả ệ ơ ố ầ ứ ụ ấ

ụ ỷ ả ệ ố ấ ượ ậ ượ   t ề  nông dân; t ấ   máy c y lúa và  ng d ng h  th ng thâm canh c i ti n trong s n xu t lúa theo SRI; trên   200 mô hình  ng d ng khoa h c k  thu t trong luân canh lúa­màu, chăn nuôi gia súc ­ ệ   gia c m, nuôi thu  s n luân canh v i lúa, góp ph n đ a s n xu t lúa có h n 75% di n tích  ng d ng bi n pháp “3 gi m 3 tăng”, trên 70% di n tích s  d ng gi ng c p xác   nh n và nhóm gi ng ch t l ả ng cao.

ả ế ạ ố ệ 1.3.1.4 C i ti n công ngh  sau thu ho ch (gói s  5)

ế ợ

ướ ằ ạ ấ

ặ ậ ự ể ỉ ấ ệ ệ ả

12

ạ ượ ỷ ệ ể ằ ạ ắ ế Đ n năm 2011, toàn t nh có 150 máy g t đ p liên h p, 80 máy c t x p dãy, ơ ớ ấ c tính th c hi n thu ho ch b ng c  gi 160 lò s y lúa công su t 4­8 t n/ha,  i trên ấ ệ ầ ọ 50% di n tích, trong đó các huy n vùng tr ng đi m s n xu t lúa: Càng Long, C u Kè, ệ ơ ớ ầ  thu  l i trên 60% di n tích. Đ t đ Ti u C n, Châu Thành thu ho ch b ng c  gi c t

ị ờ ằ ạ ứ

ờ ư ạ ộ ệ ạ

ự ế ố ượ ổ  ch c, cá nhân làm d ch v  t ậ ể ỉ ả ả s  l

ỉ ự ả

ự ự ấ ủ ộ ụ ộ ỉ ẫ ệ ả

ủ ỉ ỉ ạ ư   ụ ừ ỉ  t nh khác đ a ho ch b ng máy nh  trên là nh  các t ớ   ờ máy vào Trà Vinh ho t đ ng (do th i đi m thu ho ch t p trung l ch th i gian so v i ậ ỉ ả ệ   các t nh lân c n), th c t ng máy trong t nh ch  đ m b o kho ng 30% di n tích ệ ớ ỉ ờ ấ ướ ả ỗ ợ ầ ư   i t nh ph i th c hi n chính sách h  tr  thêm c tính th i gian t s n xu t,   đ u t ả ặ ậ ế ể ợ ả   kho ng 300 máy g t đ p liên h p đ  nâng năng l c ch  đ ng n i t nh gi i quy t 70 – ấ ủ ỉ ấ 80% di n tích s n xu t lúa c a t nh.     Năng l c s y lúa v  HT v n còn th p, bình quân ả ượ ả ch  đ t kho ng 35% s n l ng lúa HT c a t nh.

ướ ớ ơ Năm 2015, có 5.950 máy cày, máy x i, 39.356 máy b m tát n

ợ ố

ặ ế ố ộ ơ l

ấ ỷ ệ ơ ớ  c  gi ạ ờ ậ ạ ướ ạ ố ặ   c, 317 máy g t ụ ạ  ụ i hoá các khâu làm     c, tu t lúa đ t 100%; thu ho ch 80%; gieo s , phun thu c 50­60%;

13

ố ả ượ ụ ậ đ p liên h p, 45 máy g t x p dãy, 2.642 máy tu t lúa, 143 lò s y, 2.245 d ng c  s hàng, 7.928 bình phun thu c có đ ng c . Nh  v y, nâng t ơ ấ đ t, b m tát n ả ấ s y kho ng 35­40% s n l ng lúa v  Hè Thu và Thu Đông.

ự ươ ị ườ ể ệ ố 1.3.1.5 Xây d ng th ng hi u và phát tri n th  tr ng (gói s  9):

ọ ạ ế ự ệ ể

ả ở ể ệ

ự ả ư ề ệ ạ ộ ự ọ

ệ ậ ư ắ ầ ị ườ ư ạ ẩ ớ

ữ ơ ở ố Trong k  ho ch S  Khoa h c – Công ngh  đang tri n khai th c hi n d  án   ạ   ứ ạ ậ ẩ t o l p, qu n lý và phát tri n nhãn hi u ch ng nh n “Châu Đi n” cho s n ph m g o ự ệ   ữ ơ h u c  sinh h c. Tuy nhiên, ho t đ ng này ch a b t đ u th c hi n do ch a có s  hi n ệ   ự ữ ủ ả h u c a s n ph m g o h u c  quy mô l n và th  tr ng cũng nh  kinh phí th c hi n ư ự d  án này nh  đã trình bày gói s  6.

ế ẫ ớ ạ

ể ế ụ ộ ộ ế ị ườ ế ợ ổ ứ T  ch c 02 cu c h i th o liên k t th  tr ầ ồ ng cho cánh đ ng m u l n t ớ ế ầ ồ

ố ụ ế ố ố

ấ ươ ươ ự ạ

ng và Công ty l ấ ẩ ạ ệ ạ ợ ồ

ớ ệ   ả i huy n ả i p t c ký k t h p đ ng liên k t đ u vào v i các công ầ Ti u C n và C u Kè. K t qu  t   ổ  ố ệ ề ty, doanh nghi p (Công ty thu c BVTV An Giang, Công ty phân bón Bình Đi n, t ồ Sở  ố gi ng Chín Táo…) cung c p gi ng, phân, thu c cho nông dân đ n cu i v  thu h i.  ế ự   ng th c Trà Vinh xây d ng k  ho ch thu mua lúa hàng hoá Công th ẩ   t thòi cho nông dân trong dân đ t chu n xu t kh u theo h p đ ng, tránh tình tr ng thi khi lúa r t giá.

ế ầ ự ươ ố ớ ệ ạ i hi u qu ng th c mang l

ư ế ầ ơ ớ

ấ ệ ụ ệ ế

ự ị ườ ộ ọ ự ệ ề Năm 2015, xây  dựng  mô  hình  đơn  vị  đ uầ   mối  tiêu  thụ  hàng  nông  sản,  thuỷ  s nả   của tỉnh  nh mằ   hỗ  trợ  các  Tổ  h pợ   tác,  Hợp  tác  xã,  các  hộ  sản  xuất  và  nông  dân  nh m ằ tìm ki mế  các thị trường tiêu thụ ổn đ nị h, giải quy tế  đầu ra các m tặ  hàng  nông sản của tỉnh; xây d nự g Dự án hỗ trợ mô hình thí đi m ể về Đi m ể bán hàng Việt  Nam với tên  gọi  “T  ự  hào  hàng  Việt  Nam”  theo  Công  văn  s  ố  4735/BCT­TTTN  ngày 14/5/2015 của B  ộ Công Thương. Ngoài ra, nhi u liên k t đ u vào v i các công ề   ả  ty ADC, công ty thu c BVTV An Giang và công ty L ự   ả s n xu t cao h n 15­20% l n so v i không liên k t. Tuy nhiên, ch a có xây d ng nhãn hi u và khó xây d ng vì ph  thu c vào công ty liên k t vùng nguyên li u có   năng l c tài chính, th  tr ng và khoa h c công ngh  cao v  lâu dài.

ế ạ ộ ế 1.3.2 Đánh giá chi ti t các ho t đ ng đ n năm 2015

ả ướ ế ề ừ ệ B ng 1.1 d ỉ t v  ch  tiêu t ế    các gói công vi c đ n

14

ủ ỉ ể i đây trình bày các chi ti ả ệ ủ năm 2015 theo các gói công vi c c a Bi u b ng c a t nh.

ả ỉ ệ B ng 1.1: Đánh giá các ch  tiêu theo gói công vi c

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

ấ

ư

ả ẫ

1. Nâng c p cho các HTX, THT đã có

1. Có nh ng hi u qu  v n

ả

ậ

ả

1

ố

ổ ợ

ậ ố ạ

t 300 t

h p tác

ớ ạ Thành l p m i đ t 60%, qu n  lý t

t đ t 50%

ư

s n ẵ

(cid:0) (cid:0)

ậ

ế Đ n 2013 thành l p và qu n  lý t ế

ậ

ổ ứ

2.

Gói  công  vi cệ Thành  ậ l p các   ổ ợ t  h p  tác

ấ

ị

ấ

ị ườ

ế ậ

ng

ế ợ

ả

ả ớ

ả

ệ ỷ ệ  l ch a cao, t ỉ THT/HTX ch  “mua  ư ư chung” nh ng “ch a bán  chung”

ị

ổ ứ ậ

(cid:0) (cid:0)

ế

ồ

ợ

ấ ớ

Nông dân  ưở ợ ừ   ng l h i t ế  ế ợ l i th  kinh t theo quy mô  (kinh t  h p  tác) thông qua  ệ vi c tham gia  ổ ợ  h p tác vào t

ướ ợ

ợ

ồ

ỉ ớ ạ Thành l p m i đ t 15 HTX, ch   ụ có  4/15 HTX cung c p d ch v   ệ có hi u qu  v i  chi phí gi m  ơ h n 10%  ả Kho ng 9,4% có ký h p đ ng  mua chung bán chung

ị

pớ  t p ậ T  ch c 100 l hu nấ /năm về ti p c n th  tr ị và ngh  đ nh 151  ẫ ỗ ủ ụ 3. H ng d n th  t c đăng ký và h   ợ ự tr  xây d ng h p đ ng h p tác  ị theo Ngh  đ nh 151.

(cid:0) (cid:0)

ổ ợ

ế

ẫ

ủ ụ

3. H ng d n th  t c đăng

ề ỹ

ỉ

ư

4. T  ch c t p hu n v  k  năng

ụ ớ

ợ

ế

ấ ấ ả t c  các THT có liên

ạ 2. T  ch c t p hu n đ t  30%/năm (40 l p năm  2015) ướ ạ ký đ t 40%. ổ ứ ậ

ấ

ạ ế ế

ự

ổ ứ ậ ả qu n lý cho t quan

ợ Đ n 2013 thành l p 15 h p  ị tác xã và HTX cung c p d ch  ụ ệ v  hi u qu  cho các thành  ủ viên c a mình   ả Đ n 2013 gi m 10% chi phí  ầ cho các đ u vào  Đ n 2013, 75% các t  h p tác  ồ ký h p đ ng tiêu th  v i nhà  ặ máy xay xát lúa g o và/ho c  các nhà máy ch  bi n th c  ph mẩ

ề ỹ

5. T  ch c t p hu n v  k  năng

ự ứ

ấ ấ ả t c  các HTX có liên

ủ Nguyên nhân: T nh ch a ch   ỗ ợ ố ộ đ ng tìm ki m và h  tr  n i  ự ả ệ ế ầ k t đ u ra hi u qu , xây d ng  ệ vùng nguyên li u đúng nghĩa;  ể ư ch a có s  b c phá HTX ki u  m i.ớ

ổ ứ ậ

ấ

ỹ 4. T  ch c t p hu n k   ả ạ năng qu n lý THT đ t  ớ 15% (7 l p năm 2015) ỹ 5. T  ch c t p hu n k

ổ ứ ậ ả qu n lý cho t quan

ả

ổ

ổ ứ ộ

ớ

ế ơ

năng qu n lý cho HTX  ạ đ t 65% (33 l p năm  2015)

ệ

ổ

,

ế

6.

ả 6. T  ch c h i th o liên k t các t ị ấ ớ ả nhóm s n xu t v i các đ n v   ậ ư ứ  nông nghi p cung  ng v t t ị ả ổ ứ ộ 7. T  ch c h i th o liên k t th   ườ

ớ

ế ế

ấ

ả  Kho n 15% t ệ nhóm hi n có tham gia ít  ầ nh t 1 l n/năm.

ự

ẩ

ng cho các THT v i các nhà  tr ạ máy xay xát lúa g o và ch  bi n  th c ph m.

ồ

8.

Không đáng kể

ụ ả

ế ợ H  tr  ký k t h p đ ng tiêu  ữ

ỗ ợ ẩ

ạ

7.  2 l pớ 8.  99 THT 9. 10. Không đáng kể

ế ề

ụ

ấ

ị

ơ

th  s n ph m gi a THT và các  ế nhà máy xay xát lúa g o và ch   ẩ   ự bi n th c ph m. ố 9. Đi u ph i cung c p d ch v  phát

Nguyên nhân: ­C  quan

15

(cid:0)

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

Gói  công  vi cệ

ư

ể ỗ ợ

tri n kinh doanh cho các THT. ế ậ ượ

c

ị ủ ộ ệ

10.H  tr  các THT ti p c n đ v n ố

ế ườ

ệ ượ

ư

2

ự Ch a th c hi n đ

c

ầ

ệ

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ư

ợ

Tăng giá tr  ị gia tăng trong  ế ế ạ ch  bi n t i  Trà Vinh

ệ ch u trách nhi m ch a  ố ợ ự ch  đ ng ph i h p th c  ệ hi n. Doanh nghi p và  ấ ợ ư i ích  THT ch a th y l ế ị ự t th c khi liên k t th   thi ợ ồ ng và ký h p đ ng. tr ủ ỉ Chính sách c a t nh  ạ ấ r t rõ và minh b ch  ư nh ng ch a có công ty ụ ể ầ ư . c  th  đ u t

Thành  ậ l p Cty c  ổ ph n ầ NN

ổ ợ

ợ

ầ

ổ

ệ

ặ

Làm rõ các chính sách và đi u ề ầ ư ủ ỉ ki n đ u t  c a t nh Trà Vinh ầ ư ị  phù h p  Xác đ nh nhà đ u t ỗ ợ ụ ồ ế ợ H  tr  ký k t h p đ ng tiêu th   ữ gi a các THT và Cty c  ph n  nông nghi pệ

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ả ầ

Nguyên nhân: các ngành ch c ứ ư ấ năng còn r t lúng túng và ch a  ụ ộ ệ ể ự th  th c hi n vì ai làm tr  c t,  ố ị v n, qu n lý và đ c bi t là th   ườ tr

ủ ng đ u ra c a công ty.

ấ

ầ

ầ

ậ ế Đ n 2011, thành l p công ty  ệ ổ c  ph n nông nghi p. ầ ệ 75% nguyên li u đ u vào lúa  ạ ủ ầ ổ g o c a Cty c  ph n là mua  ừ  h p tác và h p tác   các t t xã.  ế ổ Đ n 2013 Cty c  ph n xu t  ẩ kh u 50% đ u ra.

(cid:0)

ự

ạ

3

ể

ạ ắ

ả

ế ồ

ạ ng cao

ạ

ứ

ụ

h nơ  75% di n ệ ệ

ỷ ợ

ụ ể ào đ p, n o ạ   i

Đ n 12/2009 quy ho ch vùng  ấ ượ tr ng lúa ch t l 50,000 ha/năm

Quy  ho ch ạ vùng  SX

ổ ứ ả T  ch c s n  ệ ấ xu t hi u qu và tăng tính  ạ c nh tranh.

ố

ạ

ề

ấ ế

ấ ự

ở ộ ấ

ả ượ

ả ệ ố

thuỷ

ệ

ộ ố ị

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ế

ấ

ế Đ n tháng 12/2012 hoàn thành ấ ệ vi c m  r ng, nâng c p tr i  ấ ố ả s n xu t lúa gi ng c p  ủ nguyên ch ng xã Bình Phú,  huy n Càng Long. Đ n 2013, tăng năng su t lúa  lên 6%.

ng   các

(cid:0)

ủ ướ ướ

c t

ả Kh o sát vùng quy ho ch  ế ế ậ t k  l p quy ho ch  Thi ạ ủ ự ả Kh o sát th c tr ng c a các công ộ ồ trình giao thông n i đ ng  ạ Đ  xu t k  ho ch nâng c p d a  ố ệ trên các s  li u kh o sát  ệ Hoàn thi n h  th ng  ợ l i: 60% vào năm 2009,  70% vào năm 2011, 100%  vào năm 2020

ệ Có th c hi n các ho t  ộ đ ng. C  th  đ vét 523 công trình thu  l ề ộ ồ , chi u dài  n i đ ng ố ượ ng đào 413.494 m, kh i l   đ p ắ 1,46 tri u ệ m3. ph c v   ụ ụ ệ ướ t i tiêu trên 60% di n  tích. Tuy nhiên, do bi n ế ậ ổ đ i khí h u m t s  đ a  ẫ ươ ế ướ ng v n thi u n ph c,  ấ ặ ễ nhi m m n năng su t lúa  còn th p.ấ

ầ

ố

Có đ  n i, tiêu 80%  vào 2013 và 100% vào 2020.

.

ấ

ấ

Có tri n khai và  tích  ng d ng bi n pháp “3  ệ ả gi m 3 tăng”,  trên 70% di n tích ậ ấ ử ụ s  d ng gi ng c p xác nh n và  ấ ượ ố nhóm gi ng ch t l ng cao ấ 417,8 ha lúa  Tổ ch c s n xu t  ứ ả gi ng ố  t n ấ ,  ng 1.859  s n l ấ trong đó 41,2 ha c p nguyên  ch ngủ  đ t ạ 164,8 t nấ , s n l ả ượ ấ ừ ượ ả ố c s n xu t t lúa gi ng đ ứ ỏ ộ h  nông dân gi i đáp  ng trên  65% nhu c u lúa gi ng trong  t nhỉ Năm 2015, năng su t lúa tăng  1,7% (riêng năm 2015 so v i ớ năm 2010 năng su t tăng  ấ ụ ể 15,3%). C  th  là 6­7 t n/ha tu

ỳ

16

(cid:0)

ự

ỉ ố

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

Gói  công  vi cệ

ụ

theo v  năm 2015 (Làm theo  ủ quy trình KT c a cty ADC).

ủ

ợ

4

ầ

ự

lúa ch t l ả ượ

ng cao c a  ấ

ng cao, đáp

ấ ạ ủ ỉ

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ố

C i ả thi n ệ ch t ấ ượ l ng  lúa g oạ

ấ

ị

ệ ả C i thi n  ấ ượ ch t l   ng và tăng năng su tấ   ể ạ lúa g o đ   ứ đáp  ng nhu  ị ườ ầ c u th  tr

ng

ố ố t  ấ

ỹ

ấ ượ ỷ ệ T  l ả ổ t ng s n l ng s n xu t  ệ ạ (hi n t i là 20%): tăng 50%  vào 2011 và 80% vào 2015  ả ố ổ ợ  h p tác s n xu t lúa  S  t ố gi ng: 120 THT vào 2009, 150 THT vào năm 2011 (tăng các  ế năm ti p theo)

ố ấ

ẩ

ố ọ Ch n các gi ng phù h p (năng  ấ ấ ượ su t cao, ch t l ứ ị ườ ầ ng)  ng nhu c u th  tr ổ ứ ậ ậ ồ   ỹ ấ T  ch c t p hu n k  thu t tr ng ố lúa gi ng cho THT  ổ ứ ậ ậ ỹ ấ T  ch c t p hu n k  thu t  ồ tr ng lúa hàng  hoá theo tiêu  chu n GAP

ơ ở ố ả

ừ

ệ

ự ậ ắ

ả ệ Th c hi n kh o  ộ ố nghi m 0ệ 6 b  gi ng  ọ ượ 18  c  lúa, đã ch n đ ấ gi ng có năng su t  cao, ch ng ch u sâu  ệ b nh t ậ ậ T p hu n k  thu t  ố ượ t,  đ c quan tâm t ặ  các công t là t đ c bi ầ ứ ty cung  ng đ u vào.

ả S n xu t đ t 65% nhu c u lúa  ố ơ có h n 75%  gi ng c a t nh;  ố ệ ử ụ di n tích s  d ng gi ng lúa  ử ầ ấ ượ ng cao và g n 60% s   ch t l ậ . ố ụ d ng gi ng xác nh n ế ả ấ Liên k t s n xu t, kinh doanh  ớ ả gi ng v i 13 HTX, 87 THT s n  ố xu t gi ng lúa và 80 c  s  kinh  ệ doanh phân bón, thu c b o v   ớ th c v t g n v i kinh doanh lúa gi ngố

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ấ

ả

5

ấ ượ

ớ

ệ ạ

ố

c, 317

.

ặ ạ ơ ớ i hoá thu ho ch: máy g t  C  gi ế x p dãy (41 vào năm 2009, 100  vào năm 2011)

ng

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ạ

ng thu ho ch

Gi m th t  thoát sau thu  ạ ho ch và tăng  ấ ượ ch t l lúa g o.ạ

ả c  50% di n tích s n xu t đ ệ   ằ thu ho ch b ng máy móc hi n ạ đ i vào năm 2012 ả ượ 50% s n l ượ ấ đ

c s y khô vào năm 2012.

(cid:0)

ố ả ượ

ụ

ặ

ấ ng lúa v  Hè

C i ả ti n ế công  ngh  ệ sau thu  ho chạ

ỷ ệ ơ ớ hoá các khâu làm  i  T  l  c  gi ạ ướ ơ ấ c, tu t lúa đ t  đ t, b m tát n ạ ạ 100%; thu ho ch 80%; gieo s ,  ả   phun thu c 50­60%; s y kho ng 35­40% s n l Thu và Thu Đông.

ấ

ạ ơ ớ i hoá thu ho ch: máy g t  C  gi ợ ậ đ p liên h p (100 vào năm 2009,  140 vào năm 2011)

(cid:0)

ố

ấ

ộ ế ậ

ố ệ

ố

ừ Không rõ lúa s y khô t S  li u không th ng kê đ

đâu???  ượ c.

ấ

ố ượ

ng lò s y: 224 vào

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ấ

ế ị

t b  cho 24 c

ơ

(cid:0)

ấ

Có 5.950 máy cày,  máy x i, 39.356 máy  ướ ơ b m tát n ợ ặ ậ máy g t đ p liên h p,  ặ ế 45 máy g t x p dãy,  ố 2.642 máy tu t lúa,  ụ   143 lò s y, 2.245 d ng ụ ạ c  s  hàng, 7.928 bình   ơ phun thu c có đ ng c ở S  CT giúp ti p c n  ớ ố v n vay cho 7 DN v i  ố ầ ổ t ng nhu c u v n vay  ỷ ồ là 118,5 t  đ ng. Tuy  ế ư nhiên, ch a bi t có  ượ c không??? vay đ

ệ ấ

ạ

ẩ

Tăng s  l năm 2009, 230 vào năm 2011. Nâng c p trang thi ở s  xay xát vào năm 2009. Nâng c p 40% doanh nghi p xay  ị ệ ố xát có trang b  h  th ng s y đ t  chu n vào năm 2011.

(cid:0)

ư

ư

6

c vì ch a

ệ

ấ

Thành  ậ l p liên

Các tác nhân  ạ ị t

i đ a

ệ ượ ự Ch a th c hi n đ ầ ư . có công ty đ u t

ậ

ổ ứ ề

ạ

ư

ư

ơ ấ Có ít nh t 1 liên hi p các c   ở ế ế ượ s  ch  bi n đ c thành l p

ổ T  ch c các bu i cung c p thông ệ tin v  công ngh  sau thu ho ch

ạ ộ Các ho t đ ng này  ch a rõ vì ch a thành

17

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

ỗ

ố

ệ

i m i huy n vào cu i năm

ệ ậ l p liên hi p xay xát

Gói  công  vi cệ hi p ệ xay xát

và kho hàng cho các THT và c  ơ ở s  xay xát

ị

ợ ươ ng h p  ph ể tác đ  tăng giá   tr  gia tăng.

ự

ế ế

ả

ả ồ

ơ ở ấ

ấ ứ

ớ

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ợ Kho ng 15% THT có ký h p  ồ đ ng v i cty LT­TV + Cty  BVTVAG

ợ

ị ạ ị

ư

ư

ữ Ch a rõ l u tr  kho nào???

i đ a ph ợ

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ở

ữ c l u tr

ư ng ch a khô

ạ ấ

ể

ạ t 2010. ụ Có ít nh t 2 c m ch  bi n  ậ ượ c ch ng nh n GAP vào  đ ố cu i năm 2011.   ổ ợ  h p tác ký h p  75% các t ụ ớ ồ đ ng tiêu th  v i nhà máy xay ặ ạ xát lúa g o và/ho c các nhà  ự ẩ ế ế máy ch  bi n th c ph m  ượ ư ạ 80% thu ho ch đ trong kho vào năm 2012

Tuy nhiên lúa Trà Vinh không  ệ ượ có hi n t  khâu ấ ả s n xu t vì 91% nông dân bán  i.ươ lúa t

ư

ạ

ố

ự ế ậ ệ

ứ

ồ Xây d ng b n đ  các bên có liên  quan (bao g m THT,  c  s  s y,  ơ ở c  s  xay xát, nhà máy lau bóng,  nhà kho,…). ả ổ ứ ộ T  ch c h i th o cho các tác  ươ ỗ ng  nhân chu i giá tr  t ự ể đ  xây d ng mô hình h p tác sau  ế ế thu ho ch và ch  bi n ụ ị Cung c p d ch v  phát tri n kinh  ụ ụ doanh cho các c m xay xát ví d   ế nh  xây d ng k  ho ch kinh  ả ế doanh, ti p c n v n, c i ti n  ỉ ấ công ngh  và c p ch ng ch

(cid:0) (cid:0)

ấ

ơ ở

ơ ở ượ

ớ c nâng  ơ ở

(cid:0)

ạ ả ừ ệ

ấ  nhóm s n xu t  đ nh k  06

(cid:0)

ạ

i

ầ

ầ ươ

(cid:0)

ỉ

ở

ả

ọ

7

ng, kh o sát ch n

ỉ

ệ

ề

Nâng c p các c  s  và xây m i  các sân, kho: 10 c  s  đ ấ c p vào năm 2011, thêm 16 c  s vào năm 2015. ậ ế L p k  ho ch theo dõi đánh giá  ệ ấ ả  vi c nâng c p c i  hi u qu  t ế ự ế ị ế t b  và s  liên k t  ti n trang thi ỳ ị ả ớ ổ v i t tháng 01 l nầ ớ ự Xây d ng m i 02 nhà máy t ổ ể C u Kè và Ti u C n (T ng Cty  ề ự L ng th c mi n Nam). ủ ươ Xin ch  tr ể ị đ a đi m

ế ạ

t c m công

ạ ạ ệ

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ồ

ậ

ạ

ế

t bao g m

Tăng giá tr  ị gia tăng trong  ế ế ạ ch  bi n t i  Trà Vinh

Đ n 12/2010 hoàn ch nh quy  ế ụ ho ch chi ti ệ nghi p xay xát, lau bóng và  ố ạ . ợ ầ ch  đ u m i g o

S  CT có trình UBND t nh phê  duy t 2 đ  án có liên quan: (1) Phát tri nể  công nghiệp ­ tiểu  th  củ ông nghiệp phục vụ nông  nghiệp, nông thôn.

ư ụ ế Ch a có k  ho ch c   ể th  cho Quy ho ch  ụ c m công nghi p xay  xát, lau bóng và ch  ợ ố ạ ầ đ u m i g o

ườ

ệ

L p quy ho ch chi ti ệ ố các h  th ng c  s  h  t ng,  đi n, môi tr

Quy  ho ch ạ c m ụ công  nghi p ệ xay xát,

(2) Phát tri nể  công nghiệp chế biến

(cid:0)

ể

ề

ấ

ơ ở ạ ầ ng,... ẩ Trình c p có th m quy n đ  phê

18

(cid:0)

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

thực  ph mẩ   tỉnh  Trà  Vinh  đ nế   năm  2015.

ứ

ậ

ế ỹ

ậ

duy t ệ ậ L p lu n ch ng kinh t

k  thu t

(cid:0)

ấ

ộ

ạ ộ

ử ụ

ứ

ơ

8

ể c s  d ng đ

S  d ng r m làm th c ăn gia súc

ượ

ủ ấ

ng vào năm

ơ H n 60% tr u thu c các NMXX ượ ử ụ c s  d ng làm c i tr u  đ

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ự

ỹ

ấ

ậ ủ ơ

r m làm

ấ ượ ử ụ 50% tr u đ ấ ả s n xu t năng l 2015

(cid:0)

ấ

ơ

ấ

ậ ứ ử ụ

Gói  công  vi cệ lau  bóng  và ch  ợ đ u ầ m i ố g oạ T n ậ d ng ụ s n ả ph m ẩ phụ

ậ ụ t n d ng các  ẩ ả s n ph m  ụ ể ph  đ  tăng  ị giá tr  gia  tăng.

ử ụ ế

(cid:0) (cid:0)

ố

ấ

T p hu n k  thu t  th c ăn cho gia súc  ơ S  d ng r m làm n m r m  ệ

ữ Nh ng ho t đ ng này  ệ ố ạ   ượ i t t c th c hi n t đ Trà Vinh, tuy nhiên  ố ệ không có s  li u  ụ ể th ng kê c  th

Nhà máy xay xát s  d ng tr u  ể ạ ộ đ  ho t đ ng thay th  cho  ệ   ệ ử ụ vi c s  d ng đi n.

ử ụ ấ

ơ

(cid:0)

hoá

ể

ệ ế ng đi n trong các nhà

S  d ng tr u làm nhiên li u cho  lò s y và lò h i  ứ Nghiên c u vi c khí  ấ tr u đ  thay th  năng  ệ ượ l máy xay xát lúa g o ạ

(cid:0)

ự

ị

ể

9

ệ

ấ ể

ố

ế

ư ệ Có th c hi n nh ng  ố ệ không có s  li u  ụ ể th ng kê c  th

ấ ạ ỉ

ố

Phát  tri n ể ngh  ề truy n ề th ngố

ấ ả s n xu t các  ẩ ả s n ph m  ố ề truy n th ng  ị ể đ  tăng giá tr   gia tăng.

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ố ề ề Các ngành ngh  truy n th ng  ả ượ ế ế ủ ổ ch  bi n c a t ng s n l ng  ạ ả g o s n xu t t i t nh vào năm  2015  ườ

ệ

i tìm đ

ề

ố ệ

ư

ố

ượ c vi c làm  Ng ề trong ngành ngh  truy n  th ng vào năm 2015

Có Xây dựng  kế hoạch  triển  khai  thực hiện Đề án b oả  tồn  và phát triển làng nghề tỉnh Trà  Vinh giai đoạn 2014 ­ 2015 và  t m ầ nhìn đến năm 2020. Tuy  ạ ộ ụ ể nhiên, các ho t đ ng c  th   ể ố ch a có s  li u th ng kê đ   đánh giá.

ả ả ả ả

ừ ộ ạ

ế

b t g o, n p và

ụ Cung c p d ch v  phát tri n kinh  ấ doanh đ  nâng c p công ngh ,  ự ạ xây d ng k  ho ch kinh doanh  ế ậ và ti p c n v n trong các ngành  ề ngh  sau: ấ S n xu t bún ấ S n xu t bánh tráng ấ S n xu t bánh tét ấ ượ u S n xu t r (cid:0) Các lo i bánh t ạ ẹ ố c m d p,...

19

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

Gói  công  vi cệ

ệ

ư

ư

ư

ự

ỷ

ớ i các    ng cao

ệ

ng hi u cho lúa

ự

ệ ượ ầ ư ầ

ươ th ượ đ

ạ ng hi u lúa g o Trà Vinh  c xây d ng vào năm 2011.

ế Liên k t 4 nhà  ươ ự Xây d ng th ạ g o Trà Vinh

ấ ượ

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ng hi u lúa g o Trà  ượ

ướ ng t h ị ườ th  tr ể ấ c p đ  tăng  ị giá tr  gia  tăng.

ể

ộ ươ

ố

ệ ạ ươ

ệ

ự Ch a th c hi n đ c vì ch a  ạ   có công ty đ u t  đ u ra lúa g o ủ ch t l ng cao c a Trà Vinh,  ư ầ ư cũng nh  đ u t  vùng nguyên  ể ừ li u s ch đ  t  đó phát tri n  ng hi u. th

(cid:0) (cid:0)

ả

ươ

ợ ể ạ ng m i  ệ ươ

ạ ng hi u lúa g o  ệ ng ti n

ạ ẩ

10 Xây  d ng ự ngươ   th ệ   hi u và phát  tri n ể th  ị tr

ngườ

ạ ệ ươ Th ị Vinh đ c bán trong siêu th   CoopMart vào cu i năm 2012. ệ ươ ng hi u lúa g o Trà  Th ấ ượ c xu t kh u vào  Vinh đ ố cu i năm 2012

(cid:0) (cid:0)

Tham gia h i ch  tri n lãm và  ế xúc ti n th Qu ng bá th Trà Vinh trên các ph ạ thông tin đ i chúng  ả

ự

ệ Có th c hi n nh ng t ấ ệ  còn th p 0,2% cho  l ế ợ ườ ng h p liên k t  tr ầ ầ đ u vào và đ u ra;  ỉ ế ầ Riêng ch  liên k t đ u  ư ượ c 10%.  vào ch a đ ể ư ậ Do v y, ch a th  xây  ươ ệ ự d ng th ng hi u  ư ả cũng nh  qu ng bá.

ủ

ạ

̀ ́ ả   Xây d ng đê an qu ng bá các s n ẩ ph m c a THT trên m ng  Internet

(cid:0)

ơ ế

ộ

ừ

ỗ

ượ

ạ ộ

c

ừ ạ ộ ế ụ

ự

T  khi s  k t năm 2011, các  ề ho t đ ng này đ u không đ ệ ti p t c th c hi n

ấ ổ ứ  ch c 01  Ít nh t m i năm t ị ỗ ạ ộ ố cu c đ i tho i chu i giá tr ,  ắ ầ b t đ u vào năm 2010.

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

11 Đ i ố tho i ạ chu i ỗ giá trị

ề ế ụ

ự

ơ ế T  khi s  k t năm  2011, các ho t đ ng  ượ c  này đ u không đ ệ ti p t c th c hi n

ạ

ng xuyên

(cid:0)

ổ ứ

ổ

Các tác nhân  trong chu i ỗ ạ ị giá tr  lúa g o  ấ ỉ c p t nh  ườ th ổ ứ ố t  ch c đ i  tho i.ạ

(cid:0)

ả

ủ  nhân trong các

(cid:0)

ươ ự ng pháp và n i  Xây d ng ph ị ỗ ạ ố dung đ i tho i cho chu i giá tr   lúa g o ạ ộ ố ổ ứ T  ch c các cu c đ i tho i cho  ỗ ị các tác nhân chu i giá tr   ạ ộ T  ch c các ho t đ ng b  sung  ạ ố ngoài các đ i tho i  ả ự Đ m b o s  tham gia c a các  ệ ư doanh nghi p t ộ ố ạ cu c đ i tho i  ộ ả ủ ế ả ả Đ m b o các k t qu  c a cu c  ổ ế ạ ượ ố c ph  bi n thông  đ i tho i đ ạ qua thông tin đ i chúng

(cid:0)

ơ ế

ơ

ừ

ỗ

ượ

ự

ạ ộ

c

ố

ừ ạ ộ ế ụ

ự

ỗ

T  khi s  k t năm 2011, các  ề ho t đ ng này đ u không đ ệ ti p t c th c hi n

ấ ạ ế K  ho ch nâng c p chu i giá  ấ ị ượ tr  đ c th ng nh t và giám  sát.

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ề ế ụ

ự

ơ ế T  khi s  k t năm  2011, các ho t đ ng  ượ này đ u không đ c  ệ ti p t c th c hi n

ẩ

ị

ổ ứ

ộ ọ

(cid:0)

ệ

ổ ứ ọ ớ T  ch c h p v i các c  quan  ệ ệ ị ch u trách nhi m th c hi n nâng  ị ấ c p chu i giá tr  hàng quý  ị ỗ ổ T  công tác chu i giá tr  chu n b  ch c các cu c h p  và t ự ổ T  công tác giám sát th c hi n

12 Đi u ề ph i ố k  ế ho ch ạ th c ự hi n ệ nâng

Đóng góp c a ủ ơ các c  quan  ệ ể ự đ  th c hi n  nâng c p ấ ỗ ị chu i giá tr   ề ượ c đi u  đ t.ố hành t

20

(cid:0)

ỉ ố

ự

ụ

ạ ộ

M c tiêu

Ch  sỉ ố

Ho t đ ng chính

ệ ế

ự ệ Th c hi n ch  s ế đ n năm 2015

ạ ộ   Th c hi n ho t đ ng chính đ n năm 2015

ạ

ỗ

Gói  công  vi cệ c p ấ

ị ấ ế k  ho ch nâng c p chu i giá tr

21

ị ở ấ ỗ c nâng c p chu i giá tr  lúa g o đ

ệ ạ ồ ế ượ ạ Tóm l ố ế ượ i, chi n l ỉ ấ

ế ể ỗ ợ

ả ế ụ ả ế ượ ầ ố ế ạ

ậ ự

ự

ấ ậ ấ ượ ệ ệ ấ ế ầ ế ề ố ả

ồ ấ

ệ ề ị ậ ệ ư ế

ẩ ư ả ệ

ỉ ữ ế ậ ế ầ ộ ả

ế ấ ệ ố ủ ừ ệ

ầ ầ ấ ỹ ự ệ

ấ ượ ủ ầ

ề ề ầ

ị ố ợ ự

ng c a công ty, t ị ườ ng hi u v  lâu dài và đáp  ng yêu c u th  tr ệ ơ ư ơ ộ ỏ ươ ồ ố ố ợ ế ạ ệ ỗ ợ ầ ư ự ắ

ư ồ ố

ỗ ậ ế ả ầ ự

ệ ư ư ặ ậ ấ ệ ộ

ầ ấ t th c khi liên k t kinh doanh nh t là trong b i c nh h i nh p, đ c bi ệ ồ ộ ố ả ế  ASEAN), EVFTA (Hi p đ nh th

ế  do AEC (C ng đ ng kinh t ệ ng m i t ệ ố

ự ươ  do Vi ệ ự ỉ   c các S  Ban ngành t nh c và Trà Vinh th ng nh t và t nh Trà Vinh phê duy t bao g m 1 t m nhìn, 7 chi n l   ằ   ế ọ 12 gói công vi c ệ bao g mồ  h  tr  phát tri n liên k t ngang, n i k t liên k t d c nh m ể ố ấ   phát tri n liên k t kinh doanh trong s n xu t và tiêu th  lúa g o; c i ti n gi ng và quy ạ   ươ ả ỹ ề trình k  thu t; xây d ng và qu ng bá th ng hi u. Cho đ n năm 2015, có nhi u ho t ủ ệ ệ ượ ộ   ng cao, công c th c hi n, nh t là v  gi ng lúa ch t l đ ng c a các gói công vi c đ ả ơ ỹ ấ ỷ ợ ố ơ   t h n, t p hu n k  thu t, liên k t đ u vào s n xu t có hi u qu  h n và i t tác thu  l ạ ộ ả ể   chuy n đ t lúa kém hi u qu  sang cây tr ng khác. Tuy nhiên, cũng nhi u ho t đ ng có ố ồ ỗ ơ ế ự   th c hi n nh ng ch a đ n n i đ n ch n theo cách ti p c n chu i giá tr  (bao g m liên ả ổ   ấ ượ ấ ả ế k t ngang s n xu t s n ph m ch t l ng cao, liên k t đ u vào, đ u ra hi u qu ,  n ề ế ư ị i pháp đ t phá đó là c n tìm ki m doanh đ nh và b n v ng ch a hoàn ch nh); thi u gi   ẩ   ế ệ ớ  khâu s y đ n xu t kh u) nghi p l n, có đ  năng l c (có h  th ng công ngh  cao t ậ ủ ấ ề ầ ư ẽ ả  vùng nguyên li u, nông dân s  s n xu t theo quy trình k  thu t c a công ty v  đ u t   ự   ừ ứ ị ườ và đáp  ng ch t l  đó công ty xây d ng ng theo yêu c u th  tr ị ỉ ẫ ứ ệ ệ   ng v  ch  d n đ a lý và nhãn hi u, th ư   ệ ấ truy xu t ngu n g c. Bên c nh đó, C  quan ch u trách nhi m các gói công vi c ch a ẻ ủ ộ ị ủ ộ   ch  đ ng ph i h p th c hi n, các đ n v  ph i h p thì ch a ch  đ ng chia s  trách ẻ ư   ả ệ  dàn tr i ch a nhi m; s  g n k t trong h  tr  còn l ng l o, ch a đ ng b , còn đ u t ư   ộ ầ ậ t p trung theo chu i và t p trung vào m t đ u m i; Doanh nghi p và THT/HTX ch a ế ợ ủ   i ích đ  năng l c liên k t c  đ u vào và đ u ra cho nông dân cũng nh  ch a th y h t l ệ   ế t là các hi p thi ươ   ạ ự ị ị đ nh th ng ươ ị ạ ự   t Nam – Châu ÂU) và TPP (Hi p đ nh đ i tác xuyên Thái Bình D ng) m i t ẽ s  có hi u l c trong năm 2016.

22

ề ế ầ (H t Ph n 1 v  Rà Soát và Đánh giá)

PH N 2Ầ

Ạ

Ỉ

Ỗ

Ị

PHÂN TÍCH CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH NĂM 2015

Ị Ạ Ỗ Ả Ỉ 2.1 MÔ T  CHU I GIÁ TR  G O T NH TRÀ VINH

ơ ồ ị ạ ỗ 2.1.1 S  đ  chu i giá tr  g o

ị ệ ạ

ượ ạ ỉ i ngành hàng lúa g o t nh Trà Vinh, s  đ ấ ả ữ ệ ằ ả trong Hình 2.1. Chú ý r ng t

ỗ Qua kh o sát chu i giá tr  hi n t c mô t ạ  lúa ra g o theo t

ỷ ệ  xay chà 60%. Trong năm 2015, t ng s n l  l ấ ấ ạ ấ

ơ ồ  ả ơ ồ ị ạ ỗ   t c  d  li u trong s  đ  đã chu i giá tr  g o đ ả ượ   ổ ổ ừ ượ ng c qui đ i t đ ẩ   ủ ỉ lúa c a t nh Trà Vinh là 1.359.850 t n qui g o là 815.910 t n, trong đó xu t kh u 41,6%.

ầ

ả

ươ

Đ u vào

ấ      S n xu t

Thu gom

Th

ạ ng m i

Tiêu thụ

Xay xát/ ế ế Ch  bi n

0,2%

12,0%

58,4%

85,9%

41,9%

Th

nươ g lái

37,7%

32,0%

Bán  s /lỉ ẻ

Tiêu  dùng  n i ộ đ aị

Nhà  CC:

6,5%

8,5%

12,2%

­Gi ng ố

Ngườ i  tr ng ồ lúa,

Nhà  máy  xay  xát

­VTNN

41,6%

Công  ty

1,7%

Xuấ t  khẩ u

HTX THT

100,0%

100,0%

ng, TT

ệ Vi n/Tr ế

ườ khuy n nông, ĐL & Cty

Ngân hàng

ị

ươ

ấ

ề Chính quy n đ a ph

ng các c p

ơ ồ

ố ệ

ị ạ ỉ ả ỗ ồ Hình 2.1 S  đ  chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh năm 2015 Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ỉ ừ ứ ấ

ồ Trà Vinh bao g m 6 ch c năng t ấ ậ ư ệ ả ỗ ườ i cung c p gi ng, v t t

ng lái), khâu ch  bi n (

ươ i bán s

23

ươ ng m i (công ty ng ươ ườ ự ượ ươ ớ ị lúa g oạ  t nh  Chu i giá tr   ố ấ vào (ng tác xã), khâu thu gom (th ạ ty) và khâu th tác nhân nông dân và th ầ    khâu cung c p đ u ợ    nông nghi p), khâu s n xu t (nông dân, THT, h p ế ế nhà máy xay xát – NMXX và công  ữ ỉ/lẻ) và khâu tiêu dùng. Ngoài ra, gi a hai   ớ   ng lái v i i mua lúa cho th ng cò môi gi ng lái có l c l

ạ ế ầ ớ   t nông dân c n bán v i

ầ ỳ ờ ừ ể ỳ chi phí 20đ/kg, có khi cò l ả chi phí tr  cho cò t ủ i ăn thêm đ u ra c a nông dân khi bi  20­50đ/kg tu  th i đi m và tu  nông dân.

(cid:0) ủ ế ự ế ng lái 85,9% và bán tr c ti p cho NMXX

ự ế ươ Lúa ch  y u nông dân bán cho th ộ ượ 12,2%, bán tr c ti p cho công ty m t l ỏ ng nh  1,7%.

(cid:0) NMXX trong và ngoài t nh mua t

ỉ ừ ồ ủ ươ ườ ồ hai ngu n c a th ng lái và ng i tr ng lúa

44,2%.

(cid:0) ủ ế ng lái 41,9%, t

3 ngu n, ch  y u là t  ng ừ  ồ ừ ươ  th ế ầ   ư ườ ồ i tr ng lúa 1,7% (nh ng qua liên k t đ u

ỉ ừ ạ ụ Công ty tiêu th  lúa g o mua t ự ế ừ NMXX 6,5% và mua tr c ti p t ả ượ ổ ng). ra ch  có 0,2% t ng s n l

ị ườ ỗ Kênh th  tr ng chu i:

ấ ị ạ ỉ ỗ

ượ ụ ộ ị ố ớ ổ ườ ượ ụ Hình 2.1 cho th y chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh đ ng, trong đó có 4 kênh tiêu th  chính (2 kênh tiêu th  n i đ a v i t ng l

ụ ạ ướ ấ ẩ ị  c phân ph i qua 8 kênh th ạ   tr ng g o 58,2% và 2 kênh xu t kh u qua công ty 41,6%). D i đây là 4 kênh tiêu th  g o chính.

ươ ỉ ẻ Kênh 1: Nông dân – Th ng lái – NMXX ­ Công ty – Bán s /l ộ ị  ­ Tiêu dùng n i đ a

ỉ ẻ Kênh 2: Nông dân – NMXX ­ Bán s /l ộ ị  ­ Tiêu dùng n i đ a

ươ ấ ẩ Kênh 3: Nông dân – Th ng lái – NMXX ­ Công ty – Xu t kh u

ươ ẩ ấ Kênh 4: Nông dân – Th ng lái – Công ty – Xu t kh u

ả ạ ị 2.1.2 Mô t ỗ  các tác nhân chu i giá tr  lúa g o

ấ ả 2.1.2.1 Nông dân s n xu t lúa

a) Thông tin chung

ồ ở ả ệ ủ

ơ ệ ệ ớ ỉ ạ ả ượ

ả ưở ỷ ệ ộ Qua kh o sát 112 nông dân tr ng lúa  ầ ế ậ l ng bi n đ i khí h u và t

ậ ế ườ i Kinh và 64,9% là ng

ơ ủ ế ộ ổ ủ

ườ

ộ ấ ậ ộ i mù ch  cao (11,3%) và mù ch

ệ

i Kinh và 50,7% ng ỷ ệ ườ  ng ộ ộ ướ ướ ế

i 1 ha là 42,3% (h  Khmer có di n tích d ạ ế ấ ấ 6 xã đ i di n c a 4 huy n Châu Thành,   ng lúa l n t nh Trà Vinh và Trà Cú, Càng Long và C u Kè, n i có di n tích và s n l ổ  h  nghèo và c n nghèo cao. Đáp viên   là n i có  nh h ườ   ữ ỉ i ch  y u là nam (84,7%), n  ch  chi m 15,3%; 35,1% là ng ầ   ộ ọ dân t c Khmer. Trung bình tu i c a đáp viên là 49; Trình đ  h c v n t p trung ph n ườ ấ ớ i dân t c Khmer có trình l n là c p 2 và 3 (trong đó 86,5% ng   ữ  ữ ộ ọ ấ ấ  l đ  h c v n c p 2 và 3). Dân t c Khmer có t ệ ườ i Kinh là 2,7%. Di n tích lúa trung bình/h  là 1,4 ha, trong đó nhóm có di n tích ng   ế   i 1 ha chi m trên 1ha chi m 57,7%, và d 68%) và năng su t trung bình đ t 6,5 t n/ha (xem chi ti ệ ụ ụ t ph  l c 2).

ề ả ấ b) Thông tin v  s n xu t lúa

24

ố Gi ng lúa:

ố ệ ậ

ng cao và gi ng xác nh n giúp đ m b o đ ủ ị ườ ỏ ả ả ượ ả ng. B ng 2.1 d ng lúa tr

ả ồ ồ ố ộ  c đ ướ   i c đòi h i ngày càng cao c a th  tr    các gi ng lúa ph  bi n nông dân đang tr ng bao g m “Siêu 105” (Hàm Trâu,

25

ọ ấ ượ Vi c ch n gi ng ch t l ấ ượ ầ ướ thu n và ch t l ổ ế ố đây mô t ạ ML202), IR 50404 và OM h t dài (OM 4900, OM 5451).

́ ́ ơ ̉ ̣ Bang 2.1: C  câu giông lúa theo vu

ĐVT: %

ố

Đông Xuân

̀ He Thu

Thu Đông

Gi ng lúa

ố

Gi ng lúa

Hàm Trâu, ML202

38,7

39,5

37,6

IR 50404

10,6

9,9

9,5

ạ OM h t dài

47,8

45,8

49,2

Khác

2,9

4,8

3,7

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ả ả ầ ấ

ố ạ

ằ ế ữ ệ D  li u B ng 2.1 cho th y g n 50% nông dân t ấ ượ ị

ề ề ố ỗ ợ ố

ố ộ ng hi n t

ạ ặ

ố ấ ề ệ ậ ạ ố

ớ ượ ế ả ố

ng gi ng kho ng 13­15kg/công giúp ti ề ẫ

ụ ụ ệ ổ ượ ậ ố ư ử ụ ả ạ

ưở ươ ắ ả ờ

t v i các đ i t

ng t ạ ấ ạ ố ượ ạ ố ớ ả ị ườ ư ấ ộ ượ ẩ ố   ạ ử ụ i vùng kh o sát s  d ng gi ng ế   ụ ể ạ ượ c k t ng cao (các gi ng OM h t dài) qua các v  trong năm. Đ  đ t đ lúa ch t l ổ   ể ả ươ ng đã có nhi u cách h  tr  nh m khuy n khích nông dân chuy n đ i qu  này đ a ph ị  ạ ầ ấ ượ ạ ừ ố ng cao (nhu c u th  gi ng lúa h t tròn truy n th ng sang gi ng lúa h t dài ch t l t ỗ ợ  ồ ấ ượ ạ ệ ạ ấ ư ườ i r t  a chu ng các gi ng lúa ch t l tr ng cao h t dài) bao g m h  tr ả   ố giá 5000đ/kg gi ng lúa OM h t dài ho c 50.000đ/công/v . Do đó, khi nông dân s n ạ ư ặ   xu t gi ng OM h t dài đ u là gi ng lúa xác nh n và áp d ng bi n pháp s  th a ho c ễ ể ạ t ki m chí phí và d  ki m soát s  hàng v i l   ệ ấ   ả ị c t p quán s n xu t d ch b nh. Tuy nhiên, v n còn nhi u nông dân ch a thay đ i đ ấ   ấ ượ ế ẫ ng th p v n ti n hành s  dày kho ng 20­25 kg/công và s  d ng các gi ng ch t l ọ ố   ự ư nh  Hàm Trâu, ML202 (“lúa gà”), IR50404. Nguyên nhân nông dân l a ch n gi ng ị   ố ố ng đ i ng n (kho ng 90­ 100 ngày), ch ng ch u ML202 vì có th i gian sinh tr ễ ị khá t   ng d ch h i chính, d  canh tác nên cho năng su t cao cho dù đây không ph i lúa h t dài, ph m ch t g o không đ ng  a chu ng. c th  tr

ộ ẫ ữ ế ụ ố

ổ

ừ ọ ớ ỹ ổ

ọ

ng vì g o c a các gi ng lúa này đ ầ ơ ặ ố ươ ẩ   Ngoài ra, m t trong nh ng lý do nông dân v n ti p t c ch n các gi ng lúa ph m ậ ố   ư ố ấ ố ch t ch a cao vì không mu n thay đ i gi ng do đã quen v i k  thu t canh tác gi ng ộ ố ễ ươ ẫ   ng lái v n thu mua và d  bán. Qua trao đ i, m t s  nông dân cho  lâu và th này t ể ả   ượ ử ụ ẫ ế ố ạ ủ ị ườ ạ c s  d ng đ  s n bi t lúa h t tròn v n có th  tr ị ườ ấ ộ ạ ư ầ xu t b t g o và th  tr   ng Trung Qu c có nhu c u. Quan tr ng h n, h u nh  nông dân ươ ự ế ủ ế ch  y u bán lúa t ng lái ho c thông qua cò lúa. i tr c ti p cho th

ấ ả Giá thành s n xu t lúa :

ả ủ

ầ ấ ố ế

ụ ệ ầ ồ ơ

ấ ạ ạ ấ ố

ủ ợ

26

ồ   Giá thành trung bình s n xu t lúa năm 2015 c a nông dân là 2.893 đ/kg bao g m ế   ố chi phí đ u vào (gi ng, phân, thu c BVTV) chi m 65,2% và chi phí tăng thêm chi m ụ ả   ả ướ c và mua đ u vào s n xu t), d ng c  s n 34,8% bao g m nhiên li u 16,7% (b m n ả   xu t lúa (4,1%), lãi vay ngân hàng (9,2%), ăn u ng, gieo s  và thu ho ch (4,8%) (B ng 2.2). V i ớ giá bán lúa trung bình c a nông dân năm 2015 là 4.825 đ/kg thì l ạ   ậ i nhu n đ t 1.932 đ/kg lúa.

́ ơ ả ươ ệ ấ B ng 2.2: C  câu giá thành 1kg lúa t ả ả i và hi u qu  s n xu t lúa

ồ ĐVT: đ ng/kg

STT

Khoan chi

Lúa t

iươ

Qui G oạ

%

ầ

1

Chi phí đ u vào

65,2

1.885

2

Chi phí tăng thêm

34,8

1.008

ộ

226

7,2

Trong đó chi phí lao đ ng thuê

4

Giá thành TB 1kg lúa t

iươ

100,0

2.893

ươ

4.825

6.270*

5

Giá bán lúa t

i TB

ậ

ợ

1.932

6

L i nhu n TB trên 1kg lúa

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

́

́

́

́

̀

ươ

ỷ ệ

̉

i sang gia gao thanh phâm là 1,3. M c qui đôi đ

ổ  qui đ i gia lua t ̀

́ ư ̀

ạ

̣ ̉ ̉

́

̀ ậ ổ

ồ

ươ

̣ ̣ ̉

̉ ượ ư ạ ạ ấ ỷ ̣  lê qui đôi 1kg lua t

c tinh trên tông m c thu   ̣   i Trà Vinh), thu hôi phu   i sang 1kg gao

́ ượ ̀

́

̉ ̉ ̣

́ (*) T  l ́ ̀ ơ hôi gao xay cha đôi v i gao thanh phâm trung bình đ t 60% (g o 10% t m t ̀ ứ phâm binh quân đ c 17%; V y t ng m c thu h i là 77%), t ̀ trăng thanh phâm binh quân là 1,3 (1/0,77).

̉

ợ ừ ả ớ Tr ng h p nông dân có liên k t đ u vào v i công ty thì giá thành gi m t

ế ầ ả ế

ướ ệ ẫ ậ

ụ ả ườ  15­ ầ   ể ậ ớ 16% so v i không liên k t do không ph i vay ngân hàng và phí v n chuy n mua đ u ế   ỹ ặ t do áp d ng đúng qui trình k  thu t do công ty h vào, đ c bi ng d n trong liên k t ầ nên chi phí đ u vào gi m.

ả ả ụ ệ ấ Hi u qu  s n xu t lúa theo v  và quy mô:

ả ả (cid:0) Giá thành và hi u qu  s n xu t: ấ ệ

ứ ướ ệ ấ

ệ ệ

ệ ề ậ ả ấ ợ ộ Qua nghiên c u cho th y hai nhóm h  nông dân có quy mô di n tích d i 1ha ộ ệ (di n tích trung bình là 0,5ha) và nhóm h  di n tích trên 1ha (di n tích trung bình là 1,7 ự ha) có s  khác bi t v  giá thành, chi phí, năng su t và l i nhu n (B ng 2.3).

ả ấ ả ấ

ả ủ ụ ộ

ộ ấ ơ

ậ ấ ơ ợ ơ

ả ộ ấ ừ ẫ  90­95% suy r ng t

ự ề ế ậ i nhu n cũng cao h n v i đ ấ ứ  m c ý nghĩa 5­10%). Đi u này cho ta k t lu n nhóm h

27

ệ ở ứ t  ơ ả ơ ệ ấ ớ B ng 2.3 cho th y giá thành s n xu t 1kg lúa trung bình trong năm 2015 (chung ộ ướ   i 1ha là 3.037đ/kg và nhóm h  trên 1ha là 2.748đ/kg. cho c  3 v  lúa) c a nhóm h  d ệ ấ Nhìn chung, nhóm h  có di n tích trên 1ha có giá thành th p h n 289đ/kg (r t có ý   ớ ộ  ớ ả nghĩa khi s n xu t quy mô l n), năng su t cao h n và l ậ ủ ữ ệ ừ    m u nghiên c u cho s n xu t lúa trên toàn tin c y c a d  li u t ộ  tình Trà Vinh (s  khác bi ả s n xu t lúa quy mô l n h n 1ha có hi u qu  h n.

́ ả ụ ơ ệ ấ

́

ồ ả ả B ng 2.3: C  câu giá thành và hi u qu  s n xu t theo v  lúa và quy mô                                                                                                                     ĐVT: Đ ng/kg

ướ

STT

Khoan chi

D i 1ha

Trên 1ha Chênh l chệ

̃ Y nghia

̉

ụ

V  Đông Xuân (ĐX)

ầ

Chi phí đ u vào

1

1.617

1.638

+ 21

ns

Chi phí tăng thêm

2

932

819

­ 113

*

Giá thành 1kg lúa t

iươ

3

2.549

2.457

­ 92

*

+ 54

*

Giá bán lúa t

iươ

4

4.799

4.853

ậ

ợ

+ 146

*

L i nhu n

5

2.250

2.396

ấ ấ

+ 0,4

*

Năng su t (t n/ha)

6

7,2

7,6

ụ

V  Hè Thu (HT)

ầ

­ 378

*

Chi phí đ u vào

1

2.292

1.914

­ 193

*

Chi phí tăng thêm

2

1173

980

­ 571

*

Giá thành 1kg lúa t

iươ

3

3.465

2.894

+ 126

*

Giá bán lúa t

iươ

4

4.653

4.779

ậ

ợ

+ 697

**

L i nhu n

5

1.188

1.885

ấ

ấ

+ 0,4

*

Năng su t lúa (t n/ha)

6

5,7

6,1

ụ

V  Thu Đông (TĐ)

ầ

­ 13

ns

Chi phí đ u vào

1

1.932

1.919

­ 191

*

Chi phí tăng thêm

2

1166

975

­ 204

*

Giá thành 1kg lúa t

iươ

3

3.098

2.894

+ 105

*

Giá bán lúa t

iươ

4

4.881

4.986

ậ

ợ

+ 309

**

L i nhu n

5

1.783

2.092

ấ

ấ

+ 0,2

ns

6

6,0

6,2

Năng su t lúa TB (t n/ha)

ộ

ả ệ ở ứ

ệ ở ứ

ự

ệ

ồ Ngu n: S  li u kh o sát 112 nông h , 2015  ( * Khác bi

m c ý nghĩa 10%;  ** Khác bi

ố ệ t

m c ý nghĩa 5%; ns Không có s  khác bi

t

t)

ấ ấ ụ ể ụ ấ C  th , v  ĐX có chi phí s n xu t đ t th p nh t và năng su t đ t cao nh t, v

ấ ả ư ụ ấ

ấ ớ ụ ấ ạ ấ ẻ ụ ấ ữ ả

ườ ỡ ố ố

ủ ặ ấ

ư ề ụ ụ ệ ả ớ ị

ơ ườ ề ấ ế ễ ạ

28

ễ ị ấ ấ ượ ụ ấ ụ  ấ ạ ả HT có chi phí s n xu t cao nh t nh ng năng su t và giá bán th p nh t và v  TĐ có giá   ấ ấ   ạ i dân chia s , v  ĐX s n xu t bán đ t cao nh t so v i v  ĐX và HT. Theo nh ng ng ậ ợ ả   ờ ế ả ố ệ ạ i nên đ  t n chi phí phân thu c, do ít  nh t khá thu n l t là do th i ti đ t hi u qu  t ơ   ố ụ ư ưở h ng c a m a bão nên v  ĐX cũng ít t n chi phí thuê c y d m nh ng chi phí b m ưở   ướ ng i thì nhi u h n so v i hai v  HT và TĐ. V  HT thì d ch b nh nhi u do  nh h t ứ ạ ệ ư   m a gió th t th ng nên di n bi n tình hình sâu b nh h i trên lúa cũng ph c t p và ể   ng lúa khó ki m soát và đây cũng là v  lúa d  b  m t mùa nh t trong năm và ch t l

ườ ụ ư ụ

ng bán không đ ặ ờ ế ắ ả ấ ượ c giá cao nh  các v  khác. Đáng chú ý là v  TĐ   ạ   ề t n ng nóng và h n

ấ kém nh t nên th năm nay nông dân g p khó khăn nhi u trong s n xu t do th i ti hán kéo dài.

ố ạ ấ ụ ụ

ụ ụ

ư ụ ả c nên không canh tác v  ĐX đ ụ ơ

ướ ặ ấ ệ ề ề ẫ ề ậ

ướ ờ c tr i (n c m a), v  TĐ s n xu t t n nhi u chi phí cho vi c b m t ươ ng g p r t nhi u khó khăn cho vi c d n thu  nh p đi n và các nông h ả ỷ ư ắ

ưở ể ặ ậ c m n nên m t s ng c a n

ế ạ

ỉ ả   Riêng xã Đ i An đa s  nông dân ch  s n xu t lúa hai v  (v  HT và TĐ) do ộ ấ ớ   ượ c, trong khi đó v  HT ph  thu c r t l n ấ ố ướ i. Đây   ộ  ệ ồ ng ph i canh tác thêm các lo i các cây tr ng khác nh  khoai môn, b p, chăn nuôi   ộ ố  ị ả ệ t, do b   nh h ệ i xã Đ i An đã ti n hành th  nghi m mô hình luân canh 1 v  lúa mùa (tép vàng)   ụ ả ế ướ ầ ạ ặ ử ả ứ ệ ạ ả không có n ướ vào n ị là đ a ph ườ th bò heo, đ  tăng thêm thu nh p. Đ c bi ộ ạ h  t và 1 v  tôm sú theo hình th c qu ng canh c i ti n b ủ ướ ụ c đ u mang l i hi u qu .

ậ i 1ha t p trung ch  y u t ằ Cũng l u ý r ng, nhóm h  d

ộ ủ ế ạ ậ ạ ộ

ỹ ộ ủ ề

ạ ệ ệ ư ệ ủ ủ ệ ộ

ỉ ằ ứ ấ ả

ộ ươ ữ ứ ạ ộ ớ

ị ơ ấ ồ ơ ộ ị

ạ ộ ướ   i xã Đ i An (29,8%) i xã Đa L c, xã   và xã Tân Hi p (21,3%). Trong khi đó, nhóm h  trên 1 ha t p trung t ệ   ặ t, M  Chánh c a huy n Châu Thành và xã Huy n H i c a huy n Càng Long. Đ c bi ừ  ộ ả xã Đ i An c a huy n Trà Cú ch  có kho ng 5% nông h  thu c nhóm h  trên 1ha. T ạ ỉ ế   k t qu  nghiên c u này ch  ra r ng xã Đ i An là đ a ph ng có qui mô đ t canh tác ít ơ   h n so v i các xã khác trong vùng nghiên c u. H n n a, Đ i An cũng là m t trong ố ữ nh ng xã có đông đ ng bào Kh me sinh s ng nh t trong các xã thu c đ a bàn nghiên   c u.ứ

ệ ấ (cid:0) Hi u qu  s n xu t lúa/ha ả ả

ả ả ả ụ ệ ấ ả

ướ ả Qua kh o sát 112 nông h  tr ng lúa, hi u qu  s n xu t trên 1 ha theo v  và c  năm ượ đ ộ ồ c trình bày trong B ng 2.4 d i đây.

ả ả ệ ả ấ B ng 2.4: Hi u qu  s n xu t lúa TB trên 1ha

ệ ồ ĐVT: Tri u đ ng/ha

ỉ Ch  tiêu

V  ĐXụ

V  HTụ

V  TĐụ

C  Nămả

Doanh thu

35,5

27,8

27,9

86,7

ổ

T ng chi phí

15,6

15,5

15,5

44,7

ợ

ậ

L i nhu n

18,7

11,4

13,9

42,8

LN/CP* (%)

1,2

0,74

0,89

0,96

LN/DT* (%)

0,53

0,41

0,50

0,50

ả

ộ

ố ệ ậ

ồ ợ

ậ

ợ

Ngu n: S  li u kh o sát 112 nông h , 2015 * L i nhu n/Chi phí và L i nhu n/doanh thu

ụ ậ ấ ợ V  ĐX có doanh thu và l

ụ ụ ư ơ ỉ

29

ơ ụ ơ ợ i nhu n cao nh t trong năm kéo theo LN/CP và LN/DT ấ cũng cao h n. Riêng hai v  HT và TĐ có chi phí/ha/năm x p x  nhau nh ng do v  TĐ ậ ụ i nhu n v  TĐ cao h n. có giá cao bán cao h n v  HT nên l

ậ ấ ủ T p hu n c a nông h ộ:

ộ ấ ấ

ầ Trình đ  h c v n đóng m t vai trò quan tr ng đ i v i ng ế ậ

ấ ấ

ơ ữ ố ớ ự ơ ệ ị ườ ồ ng đ i cao còn giúp ng

ộ ọ ộ ỹ ố ớ ậ ấ ộ

ế ầ ế ả

ứ ả ấ ụ ấ ầ ớ ấ ậ ả ớ ậ ề ỹ ấ

ấ ớ ậ ầ

ấ ộ ừ ệ ộ ở ị

ạ ả ướ ừ ạ ồ

ườ ả ộ ọ ọ   i s n xu t, góp ồ ườ ả ủ ộ i s n xu t ch  đ ng tích c c h n trong vi c ti p c n ngu n thông tin,   ph n giúp ng ụ ả   ụ ả ư ụ ệ ng trong tiêu th  s n tài li u ph c v  s n xu t cũng nh  ngu n thông tin th  tr ấ ườ ả ể ấ ươ ẩ   ph m. H n n a, có trình đ  h c v n t i s n xu t hi u và ễ ả ậ ừ ự    các l p t p hu n, h i th o trình di n mô hình  tin  ng d ng các ti n b  k  thu t t t ứ   ậ ả ả ệ vào s n xu t, góp ph n nâng cao hi u qu  s n xu t và thu nh p. K t qu  nghiên c u ệ ừ cho th y ph n l n các l p t p hu n v  k  thu t s n xu t lúa, phòng tr  sâu b nh trên   ượ ự   ủ ế c th c lúa, chăn nuôi (heo, bò, gia c m) và hoa màu. Các l p t p hu n ch  y u đ ộ ố ươ ạ   ườ ệ ệ ng đ i  các vi n, tr hi n b i cán b  nông nghi p đ a ph ng và m t s  cán b  t ổ   ở ứ ượ ọ c, công ty th c ăn­ thú ý cũng có m  các bu i h c. Bên c nh đó, các công ty nông d ị ệ ẫ ộ   ng d n cách phòng tr  sâu b nh trên cây tr ng và d ch h i trên gia súc, gia h i th o h c m.ầ

ệ ậ

ề ấ ậ ơ

ấ ố ị

ể ể ơ ấ ế ệ

ụ ậ

ấ ơ ệ ộ ớ

ấ ớ ế ơ ả ả ợ ấ   ộ ườ ấ ả i Kinh có di n tích trên 1ha tham gia t p hu n B ng 2.5 cho th y nhóm h  ng ạ   ệ ị ề ơ i nhi u h n. Tuy nhiên, đ  ki m đ nh vi c tham gia t p hu n nhi u h n có mang l ệ  ể ươ ệ ả ả ng pháp cross­tab ki m đ nh m i quan h hi u qu  s n xu t cao h n không!? Ph ậ   ả ấ ậ ệ ữ gi a vi c tham gia t p hu n và năng su t theo quy mô thì k t qu  là có quan h  thu n ộ ế ở ứ  m c ý nghĩa 1%. Nghĩa là, nông h  có tham gia t p hu n và áp d ng quy trình bi n    ả ố   ậ ỹ t k  thu t thì có năng su t cao h n, và nông h  có quy mô l n h n 1ha có hi u qu  t ấ ơ h n (r t phù h p v i k t qu  B ng 2.3).

ấ ủ ớ ậ ự ả B ng 2.5: S  tham gia các l p t p hu n c a nông dân

ướ

D i 1ha

Trên 1ha

Kinh

Khmer

%

%

%

%

Có tham gia

50,0

84,0

77,0

64,0

Không tham gia

50,0

16,0

23,0

36,0

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ầ ệ ụ ể

ơ

ộ ộ ở ữ ộ ấ ả ỉ ạ i 1ha ch  đ t 50%. Lý gi ẻ ằ

ấ ộ ể ẵ ệ ầ

ế ề ớ ậ ệ ộ ỹ ả ủ ế ớ

ẽ ế ụ ạ ạ

ớ ạ ế ữ

ầ ộ ấ ủ ả ư ỳ ọ ộ ả ấ ầ

ậ ỹ ượ ạ i. Ng c l ế ủ ọ ạ ộ ầ ụ ủ ộ ệ ộ

30

ộ ỹ ủ ế ậ ấ ộ ớ ộ ở ữ ớ ậ   C  th , nhóm h  s  h u di n tích trên 1ha có t n su t tham gia các l p t p ấ   ấ ướ ớ ấ i cho v n hu n 84% cao h n so v i nhóm h  s  h u đ t d ớ ệ ề   đ  này thì nhi u nông dân thu c nhóm h  có di n tích đ t trên 1ha chia s  r ng v i qui ể ứ ụ   ử ụ mô di n tích l n nông dân có th  s n sàng s  d ng m t ph n di n tích đ   ng d ng ệ ứ ả ố   ệ ế t ti n b  k  thu t m i, n u k t qu  c a vi c  ng d ng k  thu t m i đ t hi u qu  t ệ   ấ ộ thì s  ti n hành nhân r ng trên các ph n đ t còn l i, n u không đ t hi u ế ả qu  nh  k  v ng thì cũng không tác đ ng đ n sinh k  c a h  vì nh ng nông dân này   ụ ờ   ả ẫ v n còn m t ph n di n tích đ t đ  đ m b o cho ho t đ ng s n xu t ph c v  đ i ữ ứ   ố s ng. Đây chính là m t trong nh ng nguyên nhân góp ph n tăng tính ch  đ ng  ng ậ ủ ụ d ng ti n b  k  thu t và ch p nh n r i ro c a nhóm h  có quy mô l n.

ấ ườ ớ ậ ỷ ệ  l

ả ộ ồ i Kinh có t ườ ớ i Khmer chi m kho ng 64% v i lý do là ng

ộ ế ạ ặ

ậ ượ ế ấ ẫ ứ c thông tin v  l p t p hu n ho c bi ể i Khmer v n có th  giao ti p ti ng Vi

ể ế ư ả

ượ ả

ế ạ ộ ị

ế ấ

ợ ầ ượ ộ ả ậ ệ ớ ộ ồ Nhóm h  đ ng bào ng 77% trong khi nhóm h  đ ng bào ng dân t c Khmer không nh n đ ề ế gia do khó khăn v  ti p thu ki n th c (Ng ế ượ đ ấ ằ ừ ế T  k t qu  này cho th y r ng y u t ồ ữ ạ i các đ a bàn có đông đ ng bào ng t ươ ả khó khăn trong quá trình s n xu t và ti p thu ki n th c. Do đó, m t ph ấ ậ c n m i và phù h p c n đ ả    tham gia các l p t p hu n cao kho ng ế ườ   i ư ề ớ ậ t nh ng ng i tham   ế ệ   ế ườ t ứ ụ ậ ế   ạ ề ấ c nh ng đ  ti p thu ki n th c và v n d ng vào s n xu t thì còn nhi u h n ch ). ứ   ế ố ộ ấ ầ  dân t c r t c n đ c quan tâm khi nghiên c u ọ ố ườ   i dân t c sinh s ng vì h  có nh ng h n ch  và ế ứ ế   ng pháp ti p ơ ứ ể ạ ượ c hi u qu  t p hu n cao h n. c nghiên c u đ  đ t đ

ố ả ấ ủ ộ Vay v n s n xu t c a nông h :

ố ả ấ ả ộ ỉ Hi n t i trong năm 2015, ch  có 32% nông h  kh o sát có vay v n s n xu t lúa

32%

Có vay

Không vay

68%

ệ ạ và chăn nuôi (Hình 2.2).

ố ủ

ố ệ

ả

ạ ộ ồ Hình 2.2: Ho t đ ng vay v n c a nông dân Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ế ủ ưở Nguyên nhân  nh  h

ộ ứ ế ị ệ ấ ọ t là ng

ạ ườ ợ ả ượ ề

ắ ừ c ti n vay và th ố ả ạ

ế ử ế ạ

ố ụ ạ ề ầ

ụ ụ ả ừ ẩ

ằ ấ ậ

ả ộ ộ ể ả

31

ộ ữ ệ ề ệ ả ấ ộ ớ ố ả   ng  đ n  quy t  đ nh vay  v n c a  nông dân trong vùng ợ ả ợ ặ   i dân t c Khmer vì h c v n còn nghiên c u là do tâm lý s  tr  n , đ c bi ủ  ề ấ th p nên nhi u nông dân có tâm lý ng i đi vay vì s  không tr  đ ắ ụ  đó làm n y sinh tâm lý lo l ng khi vay v n. Bên c nh đó,   t c vay không n m rõ, t ủ ố ụ ả  ề ầ h u h t các nông dân đ u mua VTNN c a các c a hàng, đ i lý VTNN đ n cu i v  tr ấ ố ể   do đó nhu c u vay v n ph c v  s n xu t lúa không nhi u (cu i v  đ i lý có th  tính ả ặ   lãi kho ng 2­3% ho c khoán trên t ng s n ph m, thu thêm 5.000 ­10.000đ/bao phân). ụ ườ   i Kinh là nh m cho m c đích chăn nuôi, M t b  ph n nông dân vay, nh t là ng ườ ộ ồ ổ   chuy n đ i cây tr ng, m t ít cho mua VTNN và kho n vay th ng dao đ ng 20­30 ạ ộ ộ   t nh ng h  chăn nuôi l n và có nhi u ho t đ ng s n xu t thì tri u/h /năm; cá bi

ả ể ệ ồ ng vay t

ộ ườ ộ ớ ừ ờ ạ ệ

ỳ ừ ờ

ố ượ ấ ộ ừ ồ   kho n vay có th  lên 100 – 300 tri u đ ng/năm. Các nông h  th  hai ngu n ừ    6 chính là ngân hàng nông nghi p và ngân hàng chính sách xã h i v i th i h n vay t ể   tháng ­12 tháng. Lãi su t cho vay bình quân c a hai ngân hàng này tu  t ng th i đi m và đ i t ủ  0,55 – 0,8%/tháng. ng mà dao đ ng t

Ả ưở ế ổ ậ nh h ng bi n đ i khí h u:

ầ

ệ ưở ấ ổ ươ ậ ố ế ậ ế ườ ng, s

ưở ả ư ắ Ở ả ặ ưở ụ ng trên cây lúa.

ệ ả t là  nh h ấ Trà Vinh, năm 2015 v  Hè Thu b   nh h ậ ế ả ặ ấ

ắ ủ ế ễ ấ ả ả

ướ ư ộ ưở ể ế ế ấ   ng bi n đ i khí h u (BĐKH) đ n s n xu t ặ   ng mu i và xâm nh p m n, đ c ớ   ị ả ng l n   c làm gi m năng su t. Ngoài ra, ố ng đ n s n xu t lúa nh  lũ bão, ô nhi m, thu c BVTV,   ả   ả t cách qu n lý. B ng ng, th  ch  chính sách và do nông h  không bi

ị ườ ủ ộ Trong vài năm g n đây  nh h nông nghi p khá rõ nét do m a n ng b t th bi nh t do n ng nóng kéo dài, xâm nh p m n, thi u n còn các r i ro khác  nh h ộ ế bi n đ ng th  tr ướ 2.6 d ủ i đây là r i ro và đánh giá r i ro mà nông h  quan tâm.

ạ ủ ủ ủ ả ộ B ng 2.6: R i ro và đánh giá các lo i r i ro c a nông h

ạ ủ

Các lo i r i ro

Th pấ

Trung Bình

Cao

ư

ậ

ắ

ặ

Do BĐKH (m a, gió, n ng, xâm nh p m n)

8,2

24,5

67,3

ả

ọ

Th m h a (lũ, bão,…)

40,5

16,2

40,5

ễ

ọ

Sinh h c, ô nhi m

38,7

36,0

15,3

ị ườ

ế

ộ Bi n đ ng th  tr

ng

11,9

33,9

54,2

Chính sách & th  chể ế

64,9

19,8

6,3

ậ ầ

ấ

ạ

H u c n (th t thoát sau thu ho ch)

43,2

42,3

2,7

ủ

ả

ộ

Do qu n lý c a nông h

32,4

42,3

9,0

ủ

ủ

ả

ộ

Qu n lý r i ro c a nông h

ư

ắ

ậ

ặ

Do BĐKH (m a, gió, n ng, xâm nh p m n)

47,3

23,6

29,1

ả

ạ

Th m ho  (lũ, bão,…)

78,4

10,9

8,1

ễ

ọ

Sinh h c, ô nhi m

45,0

34,2

10,8

ị ườ

ế

ộ Bi n đ ng th  tr

ng

61,5

30,3

8,3

Chính sách & th  chể ế

73,9

15,3

3,6

ậ ầ

ạ

ấ

H u c n (th t thoát sau thu ho ch)

26,3

36,0

26,1

ủ

ả

ộ

Do qu n lý c a nông h

11,7

41,4

32,4

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

(cid:0) ự ế ả

ườ ủ

32

ủ ưở ế ấ ả t c  các giai đo n sinh tr ng đ n t ấ ổ t thay đ i th t th ủ ấ ả ả ế ậ ộ ạ   ế ưở ằ ng tr c ti p đ n ho t Có 100% nông dân cho r ng r i ro do BĐKH  nh h ưở ạ ộ ả ấ   đ ng sán xu t lúa và  nh h ng và phát ờ ế ữ ộ ể   tri n c a cây lúa. Th i ti ng là m t trong nh ng nguyên ệ   nhân tác đ ng đ n hi u qu  s n xu t lúa c a nông dân. Vì v y, có 67,3% nông

ậ ưở ố

ể ể ấ

ả ậ ặ ố ở ự ờ ế ổ ủ ế ớ ng l n đ n canh tác lúa. Do có c ng ngăn   ượ   ố ớ ả c ế   t (n u c nhi m m n cũng b  chi ph i b i s  thay đ i c a th i ti

ớ ườ ộ ặ ậ ặ ủ ị dân nh n đ nh r i ro BĐKH  nh h ặ ặ ủ m n nên r i ro do xâm nh p m n đ i v i s n xu t có th  ki m soát đ ị ễ ệ ướ ư nh ng vi c n ạ ớ ắ n ng h n s m thì xâm nh p m n sâu v i c ng đ  m n cao).

(cid:0) ạ ẻ ằ ầ ả

ố ấ ề ạ ế ấ ề ạ ậ ả ộ

ư ệ ể ấ

ệ ấ ề ầ ấ ể ả ạ Bên c nh đó, nông dân cũng chia s  r ng h u h t vùng s n xu t đ u có bao đê, có c ng nên tác đ ng th m ho  do lũ không là v n đ  đáng lo ng i, tuy v y, bão ầ ẫ v n có xu t hi n nh ng t n su t xu t hi n không đáng k . Tuy nhiên, trong ấ năm có nhi u l n gió m nh r t khó ki m soát và qu n lý.

(cid:0) ủ ở ứ ượ c nông dân đánh giá

ề ố ượ ử ụ ệ ư ậ ồ ỹ

ậ ộ ả

ể ả ộ ấ    m c trung bình th p R i ro do s  d ng thu c BVTV đ ấ   c tr ng theo qui trình k  thu t cũng nh  qua t p hu n do nhi u di n tích đ ẫ ể ể   nông dân có th  ki m soát và qu n lý; tuy nhiên v n còn 45% nông h  không ượ th  qu n lý nông d ồ c trên đ ng ru ng.

ộ ủ

ấ ị ườ ủ ả ị ườ (cid:0) M t trong nh ng r i ro mà nông dân cũng r t quan ng i là r i ro th  tr ầ ả

ạ ầ ị ộ

ị ườ ộ ụ ố

ầ ố ụ ả

ữ ầ

ươ ươ ươ ả ặ ng l

ờ ng lái ho c nh  cò lúa tìm th ạ ị ườ   ữ ng ọ  ộ ng đ u ra mà b n thân h ng đ u vào và th  tr (88,1% nông h ), c  th  tr ị  ề ể ể không th  ki m soát (61,5% nông h ). Nông dân luôn b  đ ng v  thông tin th ườ ạ ộ   ng   đ u   vào   thì   ph   thu c   đ i   lý   VTNN   vì   đa   s   nông   dân tr ng,   th   tr ặ ả ề ế ườ ố ớ   ng mua VTNN cu i v  tr  nên nông dân hi m khi m c c  v  giá, đ i v i th ề ươ   ả ệ ồ ị ườ i th  tr ng đ u ra thì nông dân không có đi u ki n t n tr  nên ph i bán lúa t ượ   ng ng lái, do đó kh  năng th cho th ế giá cũng h n ch .

ữ ể ỉ

ế ậ

ỗ ợ ố ượ ượ ả c th  h ng đ

ầ  qui mô nh t đ nh và h  không ph i là đ i t ộ ấ ị ế (cid:0) Ngoài ra, nông dân không quan tâm nhi u đ n các chính sách và th  ch  c a đ a ể ế ủ ị   ề ế ộ   ế ươ ng (64,9%) và nh ng chính sách này n u có tri n khai thì cũng ch  tác đ ng ph ấ   ộ ộ ế đ n m t b  ph n nông dân vì h u h t các chính sách h  tr  chi mang tính ch t ụ ưở   ọ ể ở ng thí đi m  chính sách (73,9% ý ki n nông h ).

(cid:0) Do thu ho ch b ng máy nên t

ạ ằ ấ ạ ấ

ủ ỷ ệ  l  lúa th t thoát sau thu ho ch th p (2,1%), nông ấ ậ ượ ộ h  cũng đánh giá r i ro này là ch p nh n đ c.

ả ấ ợ ế ề ữ

chi ti ồ ổ ấ ơ t v  nh ng b t l ắ ườ t thay đ i b t th ư

ấ ệ

ấ ế Nông dân mô t ấ ả ệ ề ấ ụ ạ ả

ệ ế ả ề ặ ấ ớ ư ụ ả

ộ ể ấ ả

ư ợ ắ ấ ấ ữ ữ ị

ấ ơ ệ ạ ể ơ ữ ư ằ ổ

33

ả ố ụ ắ ờ ế i do th i ti ng gây ra   ạ   trong s n xu t lúa bao g m n ng nóng kéo dài gây h n hán, các c n m a theo mùa ứ   ư ầ xu t hi n ít nh ng xu t hi n thì l t năm 2015, nông dân ch ng i m a d m. Đ c bi ưở   ng r t l n đ n s n xu t v  Hè Thu vì đây ki n nhi u đ t n ng nóng kéo dài  nh h ủ ế ặ   ướ ụ c m a. Nhi u nông dân đã m t mùa ho c là v  s n xu t ph  thu c ch  y u là n ư ầ   ệ ướ ướ ế i. Ngoài ra, xu t hi n nh ng c n m a d m c t gi m năng su t đáng k  vì thi u n ồ   ề ế ầ ờ kéo dài vào nh ng th i đi m không c n thi t làm phát sinh nhi u d ch b nh trên đ ng ố ụ ậ ộ   ru ng, th m chí nh ng c n m a cu i v  làm lúa đ  ngã không thu ho ch b ng máy ặ ượ   c, ph i t n chi phí thuê nhân công c t tay. Ngoài ra, trong v  ĐX và TĐ nông g t đ

ể ơ ề ầ ặ ướ ướ   c t i

ả ố ụ ấ ệ dân ph i t n nhi u chi phí cho nhiên li u xăng d u ho c thuê máy đ  b m n nh t là v  ĐX.

ắ ng n ng nóng b t th

ầ ấ ệ ượ Bên c nh đó, hi n t ở

ấ ế

ặ ệ ườ ấ ở ướ  các t ng đ t bên d i tr ề ớ ơ ự ế ạ ớ ế

ạ ộ ướ ế ng đ n năng su t lúa. Năm 2015, do h n v  s m gây thi u n ậ ệ ế ượ ặ ố

ố ầ ự ệ ế ả ị

ỡ ế ạ ế ề ệ ấ ổ

ệ ệ ạ ị

ư ầ ư ố ố ẹ ụ ệ ặ ầ

ệ ằ ạ ổ ệ   ạ ng còn gây khó khăn cho vi c ạ ẽ ả   ặ ể  nên ho t đ ng m nh s   nh ki m soát m n và phèn  ạ   ưở ộ ồ c n i đ ng t o h ậ ạ ề đi u ki n cho xâm nh p m n ti n sâu và s m h n d  ki n. Vì v y, k  ho ch đóng   ị ộ ạ   ồ ị ố c ng ngăn m n cũng b  đ ng và l ch xu ng gi ng không th c hi n đ c đ ng lo t ể ề ấ ạ ẫ   d n đ n phá v  k  ho ch s n xu t né r y, ki m soát d ch b nh. Nhi u nông dân cho ẩ ờ ế ằ   t bi n đ i (nóng,  m, m a d m) làm r ng sâu, b nh h i phát sinh r t nhi u vì th i ti ề ạ ễ d  phát sinh sâu và d ch b nh trên lúa. Các lo i sâu b nh gây h i nhi u nh  cu n lá,   ề ố   ẩ ệ ọ b  trĩ, r y nâu, đ c thân. Đ c bi t có nhi u b nh phát sinh do vi khu n: th i b , th i ạ ố g c, cháy bìa lá, lem lép h t và các b nh đ o ôn, khô v n, khô c  bông.

ổ ầ ả ữ ứ t h n c n có nh ng gi

ở ố

ợ ờ ị ươ ườ

ố ầ ể ề ế

ườ ị ườ ớ ổ ừ ệ ạ

ể ủ ộ ề ể ừ ệ ấ

ữ ệ ộ ỹ ế ồ ồ ế ả ậ

ậ ứ ể ổ ẻ ủ ề ả ả ố ị

ậ ố ơ ế ư ơ ả ể i pháp c  b n nh  (1)   Đ  thích  ng bi n đ i khí h u t ủ ộ   ị ự ầ ấ ị ề ng các c p c n có d  báo và k p th i đóng m  c ng ch  đ ng chính quy n đ a ph ờ ụ ứ   ờ ế ấ ướ ướ ng theo l ch th i v ; (2) Nghiên c u ng h p th i ti n t th t th i trong tr c t ậ ở  ệ phát tri n gi ng lúa theo yêu c u công ty/th  tr ng trong đi u ki n bi n đ i khí h u  ứ   Trà Vinh; (3) Nghiên c u các lo i sâu b nh m i trên lúa và cách phòng tr  và (4) Xây ề  ự ớ d ng và phát tri n các liên k t kinh doanh gi a THT/HTX v i công ty đ  ch  đ ng v ố ạ ư gi ng, phòng tr  sâu b nh đ ng lo t trên di n r ng cũng nh  các v n đ  khác có liên   ụ ả   quan bi n đ i khí h u bao g m c  quy trình k  thu t,  ng d ng 1P6G, gi m phát khí ữ   ể ổ th i, chia s  r i ro v.v… đây là gi i pháp c t lõi đ  phát tri n  n đ nh và b n v ng ngành hàng lúa g o. ạ

ộ ồ ậ Thu nh p và chi tiêu nông h  tr ng lúa :

(cid:0) ậ ộ Thu nh p nông h :

ộ ậ ừ Ngu n thu nh p nông h  bao g m thu nh p t

ồ ệ ệ

ụ ạ ị ươ ướ ồ ồ  lúa, chăn nuôi và các ngu n phi   ưở   ặ ở ng  các khu công nghi p (da giày, may m c, x ả ả   ng). B ng 2.7 d  chi i đây mô t i đ a ph

ứ ậ ủ ồ ậ ư nông nghi p khác nh  làm công nhân  ỗ g , ph  quán ăn, công ch c và mua bán t ộ ế t các ngu n thu nh p c a nông h . ti

ộ ồ ả ậ B ng 2.7: Thu nh p trung bình nông h  tr ng lúa

́

ộ ồ ệ         ĐVT: tri u đ ng/h /năm

ồ

ậ

ướ

Ngu n thu nh p

D i 1ha

Trên 1ha

̃ Y nghia

ả

ấ

S n xu t lúa

40,2

207,4

***

Chăn nuôi

33,6

74,7

***

Phi nông nghi pệ

58,5

47,2

ns

ổ

ậ

***

T ng thu nh p

132,3

329,3

34

ậ ừ

% thu nh p t

lúa

30,4

62,9

***

ả

ố ệ ệ

ệ ở ứ

ệ ở ứ

ồ Ngu n: S  li u kh o sát, 2015   ns: khác bi

t không ý nghĩa, ** khác bi

m c ý nghĩa 5% , *** khác bi

t

m c ý nghĩa 1%

t

ộ ổ ậ ộ ướ

ớ ậ ự

ướ ủ

ặ ủ ổ ậ ớ ậ ủ ỷ ọ ổ ấ ậ ừ t, thu nh p t T ng thu nh p nông h  trong năm 2015 c a hai nhóm h  d ộ ầ ổ ế  lúa chi m t

ẫ

ể ậ ủ ộ ạ ộ ộ ả ọ ứ ứ ấ

ế ằ ộ ộ

ộ ầ ữ ậ ủ ở ệ ỉ i 1ha và trên 1ha ệ ả ộ có s  chênh l ch khá l n. Nhóm h  trên 1ha có t ng thu nh p nông h  kho ng 329,3   ệ   ộ ồ ệ i 1ha (132,3 tri u tri u đ ng/h /năm cao g p 2,5 l n t ng thu nh p c a nhóm d ệ ồ  tr ng l n trong t ng thu nh p c a hai nhóm đ ng). Đ c bi   ộ ướ ộ ả   i 1ha là 30,4% và nhóm trên 1ha là 62,9%). Có th  nói, ho t đ ng s n h  (nhóm h  d ả  ế ế ạ ữ ấ  vai trò quan tr ng trong sinh k  t o thu nh p c a nông h . K t qu xu t lúa v n gi ưở   ấ nghiên c u m t l n n a minh ch ng cho th y quy mô s  h u ru ng đ t có  nh h ng ấ ơ ớ l n đ n thu nh p c a nông h . H  ít đ t h n tăng thu nh p ngoài lúa b ng chăn nuôi   và làm công nhân ở ữ ậ  các khu công nghi p trong và ngoài t nh.

ả ả ề ề ạ ộ ộ ướ C  2 nhóm h  d

ộ ậ ả ấ ể ự ộ

ạ ỷ ả ổ ế

ả ng có kho n đ u t

ộ ớ ườ ộ ướ i 1ha. Do đó, ngu n thu t

ồ ự ớ ủ ầ ộ ố ơ t h n, nhóm h  trên 1ha th ơ ớ ộ ộ ướ ệ ấ ơ

ệ ủ ầ ừ ộ ồ

ộ ướ ự ữ ệ ọ

ủ ế ự

ệ ặ ộ

ươ ặ ộ

ủ ế ụ ạ ị ươ ấ   ệ i 1ha và trên 1ha đ u th c hi n nhi u ho t đ ng s n xu t ồ   khác nhau đ  đa d ng ngu n thu nh p cho nông h . Ngoài s n xu t lúa, nông h  còn ớ   chăn nuôi (thu  s n, bò, heo, gia c m), trong đó chăn nuôi heo và bò là ph  bi n. V i ầ ư    cho chăn nuôi ngu n l c nông h  t ừ ồ ề    chăn cao v i quy mô l n h n nhi u so v i nhóm h  d ồ   nuôi c a nhóm h  trên 1ha cao h n g p 2 l n nhóm h  d i 1ha (74,7 tri u đ ng so ồ ệ ớ    phi nông nghi p c a hai nhóm h  không v i 33,6 tri u đ ng). Tuy nhiên, ngu n thu t ệ i 1ha thì các t cho dù h  làm nh ng công vi c khác nhau. Nhóm h  d có s  khác bi   ở  ơ ề ệ thành viên tham gia lĩnh v c phi nông nghi p nhi u h n ch  y u là làm công nhân  ố ớ ụ ỗ ưở   ng g , ph  quán ăn); đ i v i nhóm h  trên các khu công nghi p (da giày, may m c, x ứ ị 1ha ch  y u tham gia vào cán b  công ch c đ a ph   ng ho c mua bán kinh doanh, làm ị d ch v  t i đ a ph ng.

(cid:0) Chi tiêu nông h :ộ

ờ ố ả ả ộ

ậ Đ i s ng nông h  ph n ánh qua thu nh p và chi tiêu. Các kho n chi tiêu trung ể ệ ủ ượ ả c th  hi n trong B ng 2.8. ộ bình c a nông h  trong năm 2015 đ

ộ ả ủ B ng 2.8: Chi tiêu c a nông h  năm 2015

́

ệ ồ ộ ĐVT: tri u đ ngh /năm

ướ

ả Kho n chi

D i 1ha

Trên 1ha

̃ Y nghia

ự

ẩ

Th c ph m

27,9

36,3

**

Qu n áoầ

2,4

3,0

ns

Y tế

3,2

5,2

ns

Giáo d cụ

6,9

11,3

ns

ả

ấ

Chi phí s n xu t ngoài lúa

27,0

54,4

*

35

ả

ấ Chi phí s n xu t lúa TB/năm

47,6

42,5

Đám ti cệ

8,6

12,9

**

ổ

T ng chi

103,9

165,7

ổ

T ng thu

132,3

329,3

***

ế

Ti

ệ t ki m

28,4

163,6

***

ả

ố ệ ệ

ệ ở ứ

ệ ở ứ

ồ Ngu n: S  li u kh o sát, 2015   ns: khác bi

t không ý nghĩa, ** khác bi

m c ý nghĩa 5% , *** khác bi

t

m c ý nghĩa 1%

t

ồ ổ ả ấ ệ

ố ậ t

ấ ệ

ộ ướ ệ ế ệ

ướ ộ

ượ ệ ế ậ ả

t ki m nào trong năm, th m chí thi u h t t m th i ph i m n ng ộ ằ ả ư ả

ự ế ề ế ả ả còn cao h n nhi u, nghĩa là kho n ti

ẽ ơ ộ ủ   t do ngu n thu T ng các kho n chi trung bình c a hai nhóm h  cũng r t khác bi ẩ ự ệ ở ứ  m c chi tiêu th c ph m, chi phí   nh p chi ph i chi tiêu gia đình, trong đó khác bi ề   ả ệ ế ẽ ả i 1ha s  có kho n ti t ki m không nhi u s n xu t ngoài lúa và đám ti c. Nhóm h  d ể ế ộ   t ki m lên đ n 163,6 (28,4trđ/năm), trong khi nhóm h  có di n tích trên 1ha có th  ti ệ   i 0,5ha thì hoàn toàn không tr.đ/năm. Khi tính toán riêng cho nhóm h  có di n tích d ế ụ ạ ườ ờ có kho n ti   i thân. ủ   ầ ớ Cũng l u ý r ng do các kho n chi các nông h  nh  không chính xác và không đ y đ , ệ   ơ do đó các kho n chi này trong th c t t ki m ượ đ c tính toán trên s  ít h n.

ợ ổ ợ ồ ỉ c) H p tác xã và t h p tác tr ng lúa t nh Trà Vinh

ợ ổ ợ H p tác xã (HTX) và T  h p tác (THT) và t

ẫ ể ế ợ ổ ứ ế ch c đi n hình c a kinh t

ổ ợ ủ ổ ứ ế

ị ề ề ấ ậ ả

ữ ạ ộ ủ ồ ợ ụ t ho t đ ng c a HTX/THT và h p tác theo mô hình cánh đ ng m u là c

ố ắ ư ế

ị ộ ồ ạ ỉ ậ

ệ ậ ộ ồ    h p tác theo mô hình cánh đ ng ể   ữ  h p tác và cũng là nh ng liên k t ngang đi n m u là các t ạ   ể ố ế ớ  ch c thu mua và công ty trong các liên k t kinh doanh, t o hình đ  n i k t v i các t ổ ứ   ạ ự ổ  ch c s   n đ nh và b n v ng trong s n xu t và tiêu th  lúa g o v  lâu dài. Vì v y, t ơ  ẫ ả và qu n lý t ỗ   ở ữ s  v ng ch c cho các liên k t kinh doanh cũng nh  nâng cao giá tr  gia tăng chu i   ngành hàng lúa g o t nh Trà Vinh nói chung, tăng thu nh p nông h  tr ng lúa nói riêng, ặ đ c bi t là h  nghèo và c n nghèo.

Tình hình chung HTX/THT:

ỉ

ả ỷ ồ ệ ề ệ

ể ế ạ ộ ư

ớ ổ ấ

ệ ộ

ệ ể ệ

ườ ỷ ỹ

ế ố i

ụ ạ ộ ấ ả.  Có  7/42 HTX có cung c p d ch v  cho thành viên

ứ ả ệ ố ố ồ ị ậ ư ng cao, gi ng cây tr ng, v t t

36

ố   Tính đ n cu i năm 2015, t nh Trà Vinh hi n có 92 HTX, trong đó có 86 HTX ớ ố đang ho t đ ng (v i 32.058 thành viên và v n đi u l  đ ng) và 6    kho ng 121,2 t ủ ụ ạ ộ ệ   ả HTX ng ng ho t đ ng đang làm th  t c gi i th ; Trong đó, có 42 HTX nông nghi p ỷ ồ ề ệ ổ v i ớ 1.791 xã viên, t ng v n đi u l ợ   ố di n tích đ t tham gia h p  là 32,4 t  đ ng v i t ng  ế ủ   ả ệ ả i quy t vi c làm cho kho ng 1.171 lao đ ng. Qua đánh giá c a tác 1.648  ha  và  gi ị  ạ ộ ả  các HTX nông nghi p Nh LMHTX thì có 12 HTX ho t đ ng có hi u qu , đi n hình là ị ng, HTX thu  nông Đ nh An, HTX NN Phú M  Châu, HTX Thành Công, HTX Tr   ặ   ạ ho t đ ng c m ch ng ho c ừ ầ Nghêu Ti n Thành, HTX Nghêu Ba Vinh. S  HTX còn l ư ệ     nh  cung  ng lúa kém hi u qu ụ ấ ượ gi ng ch t l    nông nghi p và tiêu th  nông s n cho thành viên và nông dân.

ệ ổ Riêng s  l 1.954 THT v i 36.500 t

ổ ề ồ ớ ế

ọ ị

ế ầ ệ ầ

ế ẩ ệ ể ả ầ ầ

ệ ệ ậ ạ ồ ợ ồ

ạ ạ ệ ậ ợ ồ ủ ỉ ố ượ   ng THT hi n có c a t nh năm 2015 là   viên ệ   ; trong đó THT v  tr ng tr t chi m 68,7% (1343 tham gia và t ng di n tích là 35.055 ha THT). Tuy nhiên, ch  ỉ có 1.752 THT ho t đ ng đúng theo Ngh  đ nh 151/2007/NĐ­CP, ạ ộ ị   ụ ả   ự chi m 89,66%. Trong đó có 99 THT th c hi n liên k t đ u vào, đ u ra, tiêu th  s n ớ   ph m (Càng Long, huy n Duyên H i, Châu Thành, Trà Cú, C u Kè và Ti u C n) v i ổ t ng doanh thu đ t 25.814 tri u đ ng/năm, l   i nhu n đ t 1.290 tri u đ ng/năm, trung bình l i nhu n đ t 13,03 tri u đ ng/THT .

ỉ ả ươ ng  đ ấ Riêng s n  xu t  lúa,  hi n t

ầ

ồ ố ệ ạ ế ầ

ả ế ầ ế

ầ ẫ ấ ổ ưở ấ tr

ỏ ỹ ế

ệ t ki m đ ả ả ấ ấ ơ

ả ấ ậ

ồ ố ơ ơ

ư ượ

ế ầ ơ

ượ ợ ơ ơ ố ớ i ích trên giá bán lúa còn đ

ườ ả   ệ ạ ươ ng kho ng i toàn t nh  có 1.049  THT,  t ấ   ổ ả ấ ả 19.931 ha; trong đó 994 THT s n xu t lúa hàng hoá (g n 19 ngàn ha) và 55 t  s n xu t ớ ố   i có kho ng 10% s  THT tr ng lúa có liên k t đ u vào v i các công lúa gi ng. Hi n t   ty mà không có liên k t đ u ra và 4,3% HTX/THT (45/1049) có liên k t kinh doanh ế ầ ả ầ   (đ u vào l n đ u ra). Qua ph ng v n t ng THT có liên k t đ u vào s n xu t và ượ ậ ủ ả ấ   c chi phí kho ng 2­3 s n xu t lúa theo quy trình k  thu t c a công ty thì ti ệ ồ   tri u đ ng/ha (gi m 15­16%), năng su t cao h n kho ng 500kg/ha (năng su t trung ệ ả ơ ợ ụ bình 3 v  là 6,8 t n/ha) và l i nhu n cao h n kho ng 2­3 tri u đ ng/ha (tăng 15­16%)   ồ   ấ ượ ế ầ ớ ộ t h n, bóng h n, đ ng ng lúa t so v i h  không liên k t đ u vào. Ngoài ra, ch t l ế ầ   ủ ươ ơ ề ng lái thích mua h n. Tuy nhiên, lúa c a THT ch a đ đ u h n và th c liên k t đ u ớ ra (bán chung) v i giá cao h n. Đ i v i các THT có liên k t đ u ra (mua chung bán   ị  c các công ty mua cao h n giá th chung) thì ngoài các l tr ng 2%.

ẫ ủ ỉ ố ớ ợ ủ ồ Đ i v i h p tác theo mô hình cánh đ ng m u c a t nh, theo báo cáo c a S

ấ ấ

ả ệ ệ ả ớ ồ

ợ ồ ệ ệ ậ ồ ơ ồ

ậ ư ụ ể ả ề ẫ ở ồ . C  th  các mô hình cánh đ ng m u ụ  các v  lúa nh

ở  NN&PTNT thì năng su t lúa bình quân trong mô hình là 6,63 t n/ha (tăng 15,7%); chi   ả   ấ phí s n xu t 18,17 tri u đ ng/ha, gi m so v i ngoài mô hình 1,26 tri u đ ng/ha (gi m   i nhu n 18,52 tri u đ ng/ha, cao h n ngoài mô hình trên 03 tri u đ ng/ha 6,9%); l (tăng 19,4%). Các doanh nghiệp tham gia cung ứng vật tư đầu vào phục vụ sản xuất  lúa với các tổ  chức  đại diện của nông dân không tính lãi suất,  đến cuối vụ  thu h iồ   ư  nông dân bán lúa tr  ti n v t t sau:

ụ ượ ự ỉ

(cid:0) V  Đông Xuân năm 2014 ­ 2015, trên đ a bàn t nh xây d ng đ ấ

ớ ệ

ệ ế ợ ồ ộ ồ

ươ ụ ớ

ệ ớ ị c 21 mô hình   ỉ ế   cánh đ ng l n, di n tích 4.175,4 ha (chi m 4,29% di n tích đ t lúa toàn t nh), có ấ   ế ả 4.336 h  tham gia. Trong đó, có 08 mô hình ký k t h p đ ng liên k t s n xu t ự ố   ng th c Trà và tiêu th  lúa v i Công ty thu c BVTV An Giang và Công ty L Vinh v i di n tích 1.683,3 ha.

ụ ự ệ ệ ớ Th c hi n 17 mô hình di n tích 3.366,9 ha v i 3.154 h

ậ

(cid:0) V  Hè Thu năm 2015:  ế ạ , đã thu ho ch 891,5 ha tham gia. Đ n nay ể Long và Ti u C n. Trong đó, liên k t v i  ấ 1.203 t n lúa

ầ , t p trung ch  y u  ươ ộ  ệ ủ ế ở    02 huy n Càng ự   ng th c Trà Vinh thu mua ế ớ Công ty l

.

ồ ạ ế ủ Thành công và h n ch  c a HTX/THT tr ng lúa :

37

Thành công:

ợ ấ

­  H p tác xã : Trong năm, các  HTX  có xu h ấ ả có hi u qu  h n ả ơ , các HTX d n t ng b

ng trong s n xu t kinh doanh  ạ ộ ấ ượ ướ ậ

ng và quy mô ho t đ ng, s   ạ ộ ầ ể ầ ừ ệ ố HTX ho t đ ng có m c l ứ ợ ạ ộ ậ ợ ngướ   phát tri n, năng su t, ch t ấ   ể   c phát tri n i nhu n ngày càng   ế ượ l ề v  ch t l ề nhi u, các HTX d n ho t đ ng theo Lu t h p tác xã 2012 (20/42, chi m 47,61%).

ệ ạ ộ ồ

ề ố : Ho t đ ng theo nguyên t c t ỡ ả

ồ

ứ ổ ứ ả ấ ợ ớ

ạ ấ ở

ệ ạ ế ệ ộ ủ  ­ xã h i c a đ a ph

ợ   ơ ở ợ ắ ự ổ ợ ­ T  h p tác  nguy n trên c  s  h p đ ng h p ả   ấ ệ ợ ươ i ng tr  nhau v  v n, giúp đ  nhau kinh nghi m trong s n xu t kinh doanh, gi tác, t ậ ư  ế ợ ộ ệ ế quy t vi c làm cho lao đ ng nông thôn, liên k t h p đ ng mua bán hàng hoá v t t ầ ầ  ch c s n xu t phù h p v i hình đ u vào, đ u ra cho các thành viên, đây là hình th c t   ầ   ỏ ẻ ố ứ ả ề  nông thôn. Ngoài ra, THT t o đi u ki n góp ph n  v n góp ít  th c s n xu t nh  l ươ ị ụ ệ ự ự   ng, t o vi c làm, tích c c trong th c hi n các m c tiêu kinh t tăng thu nh p.ậ

ạ ế H n ch :

ị ộ ợ S  l

ị ủ ấ ượ

ạ ộ ờ ỷ ạ  l

ự i vào s  đ u t ế ế ư ạ  c a Nhà n ụ ng tiêu th ; quy n l

ạ ộ ị ỗ ợ ủ ế ượ

ố ợ ị ế ữ ủ ế ố ư

ệ ả ị ườ ẩ ổ ỉ ng HTX trên đ a bàn t nh luôn luôn bi n đ ng cao (tăng,   ầ   ộ ố ng ho t đ ng c a m t s  HTX ch a đ t theo yêu c u; ủ  ư ướ ự ầ ư ủ c; ch a ch ề ợ ủ ạ ị ườ i c a các   ư ượ ể ế   ể ờ c quan tâm đ  có th  ti p c quan tâm k p th i. Ngoài ra, ch a đ ắ   ậ i nhu n ch  y u theo nguyên t c  gi a HTX và thành viên.   ữ   ng không  n đ nh luôn luôn tìm  n nh ng

ệ ố ớ ế ợ ể ạ ố ượ + H p tác xã: ả ổ gi m không  n đ nh); ch t l ộ ố m t s  HTX còn mang tính trông ch ,  ế ộ đ ng xây d ng k  ho ch ho t đ ng và tìm ki m th  tr ư ượ thành viên ch a đ ồ ậ c các ngu n v n vay h  tr ; phân ph i l c n đ ố v n góp là ch  y u, ch a kích thích quan h  giao d ch kinh t ị ị Ngoài ra, thiên tai, d ch b nh, giá c  th  tr ủ r i ro khó ki m soát đ i v i các HTX nói riêng và lo i hình kinh t h p tác nói chung.

ụ ị ị

ế ị ườ ể ụ ụ ả ạ ộ ế ớ ủ

ả ự ạ ­ N i l c HTX y u, quy mô d ch v  nh , thi u  n đ nh, năng l c c nh tranh   ộ   ư  Ho t đ ng c a m t ạ ợ   i l i ích cho

ế ổ ấ ệ ự ỗ ợ ủ ạ ộ ờ ủ ộ ướ ư ỏ ộ ự y uế , ch a liên k t v i th  tr ng đ  ph c v  s n xu t kinh doanh. ư ứ vài HTX còn mang tính hình th c, ho t đ ng kém hi u qu , ch a mang l thành viên, ch a ch  đ ng, còn trông ch  vào s  h  tr  c a nhà n c.

ộ ự ạ ộ ổ ợ ủ

ế ụ

ợ ỹ ạ ộ ố ừ ự ề ồ ự ệ ế ươ ấ ạ   ­ Trình đ , năng l c đi u hành ho t đ ng c a H p tác xã, T  h p tác còn h n ề    các ngân hàng, qu  tín d ng khó khăn do không ả ả   ng án ho t đ ng s n xu t, kinh doanh

ụ ể ượ ư ố ế ậ ch . Đi u ki n ti p c n ngu n v n t ấ có tài s n th  ch p, năng l c xây d ng ph ế ch a thuy t ph c đ  đ c vay v n.

ệ ữ ề ớ

­ M i quan h  gi a HTX v i các ngành có liên quan và chính quy n đ a ph ướ ườ ư ắ ố ữ ng xuyên nên nh ng khó khăn, v

ị ươ   ng ế ị ờ   i quy t k p th i. ế ng m c ch a đ ơ ả ượ c gi ả ị ỳ ủ ị ư ch a th ệ Vi c thông tin báo cáo theo đ nh k  c a THT/HTX cho các đ n v  qu n lý còn y u.

ỉ ự ệ ợ ở

ữ ủ ỉ

ế ầ

ổ ợ ả    nh ng khâu gi n  h p tác ch  th c hi n h p tác  ố   ị ợ ỗ ợ ng h p đ c h  tr  40% theo quy đ nh c a t nh); xu ng ướ i tiêu; liên k t đ u vào. Tuy nhiên, do quy   ạ ụ ầ ỏ ẻ ệ ợ ố ổ ợ + T  h p tác:  Đa s  các t ượ ườ ố ư ơ đ n nh : mua lúa gi ng (tr ủ ộ ờ ụ ị ố gi ng theo l ch th i v ; ch  đ ng trong t ồ ấ ả mô di n tích s n xu t nh  l ế  nên h p đ ng tiêu th  đ u ra còn h n ch .

ố ượ ượ ư ế ấ ­ S  l

ự

38

ế ư ồ ế ả ấ ề ả ẩ ả ấ ả ấ ớ   ng THT/HTX s n xu t lúa ch a đ c liên k t kinh doanh còn r t l n ấ ỏ   ả ế (>90%) do uy tín và năng l c qu n lý còn y u; tính cam k t, tính liên k t s n xu t l ng ư ấ ượ ả ẻ   l o, giá thành s n xu t cao, ch t l ng s n ph m ch a đ ng đ u, s n xu t ch a theo

ỹ ậ ế ề ộ ộ ỹ

ệ

ỷ ậ ả ạ ộ ệ ấ ả ợ ị ườ ng; k  thu t, k  lu t, k  năng lao đ ng còn nhi u h n ch  (đây là m t trong th  tr ệ ữ nh ng nguyên nhân chính s n xu t nông nghi p hi u qu  th p). Hay nói cách khác, ậ ủ ấ ượ ch t l ạ ả ấ i nhu n c a các THT/HTX nói chung còn th p. ấ ng, hi u qu  ho t đ ng và l

ủ ạ ộ

ấ ườ ắ ổ ứ ế ế i qu n lý THT/HTX thi u và y u v  ki n th c th  tr

ế ề ế ầ

ượ ề ớ

ủ ả

ư ả ứ ả ạ ư ưở ế ự ố ầ ẫ ứ ườ ư ứ ư ẻ

ề ạ ộ               ­ Nhi u THT/HTX ch a tuân th  nguyên t c t  ch c và ho t đ ng, ho t đ ng ứ ả ư ị ườ ch a đúng b n ch t, ng ng,   ề ố  ả ị ườ ấ ỹ ng v  s k  năng qu n lý, ki n th c s n xu t kinh doanh (làm theo yêu c u th  tr ườ ớ ấ ượ ượ ạ ng và ch t l   c ni m tin v i ng ng v i giá c nh tranh) nên không t o đ l i mua ả ủ ấ ự ớ  phát c a nông ng b o th , thói quen s n xu t t và v i thành viên THT/HTX. T  t   ị ả   ộ ấ ư ả ứ ỳ dân là s c  , rào c n d n đ n s  th ng nh t trong hành đ ng ch a cao, giá tr  s n ế ị ườ ấ ẩ   i tiêu ng, ch a nghĩ đ n s c kho  ng ph m th p, ch a đáp  ng nhu c u th  tr dùng.

ặ ế ợ ng và chính sách v  kinh t Ngoài ra, m c dù có nhi u ch  tr

ị ề  Trung

ừ ủ ươ ế ng đ n đ a ph ứ ổ

ươ các ngành, đ a ph

ủ ộ

ươ ệ ứ ừ ộ ấ ề ớ ị ườ ố ớ ợ

ườ

ầ ự ế ặ ẽ ữ ư

ươ ứ ỉ ề  h p tác và liên   ươ ụ ừ ấ ế ả ế ợ ố ớ k t s n xu t – tiêu th  t    h p tác, tuy ng đ i v i kinh t ự ế ủ ươ ể ể   ộ ấ nhiên t ng đ n tri n khai t  ch  tr  ch c th c hi n là m t v n đ  l n, khó tri n ậ ế ấ ễ ự khai trong th c ti n nh t là liên k t “4 nhà”; nh n th c t   ng, cán ấ ồ ư ậ ầ ư ộ i dân th y vai b  làm công tác này ch a th t đ y đ , ch a đ ng b . Cán b  và ng   ủ ị  ố ớ ả ế ợ ị ế i ích c a kinh t  h p tác đ i v i s n xu t hàng hoá, đ i v i liên k t th trò, v  trí, l ế ạ ể ế ế   ng còn h n ch , ch a quy t tâm tìm ki m đ u ra đ  liên k t kinh doanh cho các tr ủ ự ố ợ ch t ch  gi a các ngành ế ngành hàng ch  l c c a t nh cũng nh  thi u s  ph i h p     ị ch c năng và đ a ph ư ủ ỉ ng trong t nh .

ơ ả ế ợ ướ ề c v  kinh t

ế ế ố

­ C  ch  chính sách v  qu n lý Nhà n ộ ươ ượ ở ị

ề ặ ư ng ch a đ ả c th c hi n nên công tác tri n khai nhi m v ế ậ ể ể ướ ề ế ề ạ   ề  h p tác còn nhi u h n ể ủ   ế ậ  t p th  c a ụ  ệ ố    t p th  còn thi u th ng ệ c v  kinh t

ể ế ỏ ch ; công tác b  trí cán b  ho c phòng ban chuyên trách theo dõi kinh t ự các S , ngành và đ a ph ặ g p nhi u khó khăn; công tác qu n lý nhà n ấ nh t, còn buông l ng, thi u ki m tra, giám sát.

ươ 2.1.2.2 Th ng lái lúa

Thông tin chung:

ả ế ủ ạ ộ

ủ ế

ươ ả ớ ấ ớ ố ề ươ ệ ả ọ

i trung bình 56 t n) v i s  ti n mua ph ử ụ ườ ộ ả ề ủ ế ộ ạ i, trong đó th

ng lái có ho t đ ng thu mua lúa c a nông dân Trà ủ ế ổ   ng lái là 44 tu i, ch  y u là nam (66,7%). Kinh ế  1 năm đ n 20 năm). Tuy nhiên,   ằ   ng lái thu mua lúa ch  y u b ng ệ   ấ ng ti n kho ng 412,5 tri u   i là 14 năm. Lao đ ng gia đình tham gia mua bán lúa ươ   ng lái ch  y u tr  ti n công cho lao đ ng thuê theo ồ ấ ẩ ươ ả K t qu  kh o sát các th   Vinh cho th y tấ u i trung bình c a th ủ ổ ừ ệ nghi m mua bán lúa trung bình kho ng 8 năm (t ươ ộ ọ ấ ươ ng lái có trình đ  h c v n khá th p (l p 5). Th th ả ghe tàu (tr ng t ờ ồ đ ng, th i gian s  d ng còn l trung bình là 2 ng ả s n ph m (trung bình là 60 ngàn đ ng/t n).

ạ ộ ủ ươ Ho t đ ng mua lúa c a th ng lái:

ủ ấ Năm 2015, l ng lúa thu mua trung bình c a th

39

ượ ấ ấ ấ ấ ấ ươ   (th p nh t là 525 t n, cao nh t là 11.000 t n), trong đó l ng lái kho ng 3.619,3 t n/năm   ế   ượ i thu mua chi m ả ươ ng lúa t

ươ ầ ớ ở ị

ộ ạ ư ự ữ ng lái không có kho d  tr  và công ngh  s y lúa  ậ ệ ấ ươ

ầ ớ ượ i đ  “sang tay” cho các tác nhân khác nên l

ươ ạ ấ ấ ả

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ươ ể ấ ươ

̃  lua, th i gian tôn tr ́ ̀ ̀ ả ươ ̉ 99,1% do ph n l n th ầ ứ ch a đáp  ng nhu c u cao lúc thu ho ch r . Vì v y, ph n l n th ươ ể mua lúa t ả ượ ng bán trung bình kho ng 3.619,3 t n/th S n l ộ ố ươ hoá). M t s  th ng lái mua lúa t ồ kho ng 225 đ ng/kg. Co 11% sô th ̀ th ươ    đ a ph ng ỉ   ng lái trong t nh thu ể   ụ ng hao h t không đáng k .   ng lái/năm (# 2.784,1 t n g o hàng ấ i đ  s y khô bán, chi phí s y khô trung bình   ́ ̃ ư ̉   ơ ự ư ng lai co d  tr  lua cua ̀ ́ ̃ ́ ư ng lái trung binh khoang 20 ngày (tr  it nhât 1 ngay, nhiêu nhât la 2 tháng).

ư ể ả ng nh ng đ  đ m b o s  l

ị ườ ồ ng lái thu mua lúa theo giá th  tr ươ ả ố ượ ồ

ấ ượ ủ ẹ ề ắ

ạ ị

ư ủ ề ế ộ ỳ

ươ ng lúa c a th ạ ươ ượ ươ Th   ng lúa theo   ầ ầ   ặ yêu c u, th ng lái chi cho cò lúa 20đ ng/kg ho c cho cò ghe 50đ ng/kg. Yêu c u ấ ượ   ch t l ng lúa ng lái là lúa có màu s c vàng đ p, chín đ u, ch t l ẫ ạ ạ ố   t, h t lúa đ u, no h t không b  lép, lúa s ch không l n các lo i lúa khác. Tuy nhiên, t ế ự ế ầ   ng lái đ u thu mua h t lúa c a nông dân nh ng tu  thu c vào th c t ấ ượ c thu mua có giá khác nhau. ch t l ề , h u h t th ng mà lúa đ

ả ả ấ ế

ố ươ ng lái có vay v n ph c v ươ ệ ồ

ệ ệ ấ ồ ồ

ươ ủ

Ngoài ra, k t qu  kh o sát cho th y có 22,2% s  th ố ề ạ ộ ấ ở ộ ồ ệ ươ ụ ụ  ố   ng lái vay ít cho ho t đ ng mua bán lúa, s  ti n vay trung bình là 225 tri u đ ng (th   ề ố ấ nh t là 150 tri u đ ng, nhi u nh t là 300 tri u đ ng), lãi su t vay v n trung bình là   ố ố   ớ ầ ng lái khá l n nên s  v n 7%/năm. Tuy nhiên, do nhu c u m  r ng kinh doanh c a th ầ c n vay thêm trung bình là 425 tri u đ ng/th ng lái.

ạ ộ ủ ươ Ho t đ ng bán lúa c a th ng lái:

ươ ở ị ng lái đ a ph ng lái l n Ngoài các th t nh khác nh ng, còn có các th

ạ ề ươ ế

ạ ể ạ

ớ ấ ồ ấ i đ a ph

ươ ỉ ụ ở ộ ỉ

ả ủ ế ạ ấ

ạ ớ

ươ ả ớ

ươ ạ ạ ợ

ậ i nhu n, th ạ ỉ ẻ ạ

ả ạ

ớ ượ ợ ươ ng lái mua bán lúa, g o thu đ c l ấ ồ ấ ệ ư  ươ ớ ở ỉ   ơ ầ   i Trà Vinh, Ti n Giang, Đ ng Tháp, Long An, C n Th , Vĩnh Long đ n thu mua lúa t   sau đó cung c p cho công ty, nhà máy xay xát đ  xay chà và bán g o cho các đ i lý bán ươ ỉ ẻ ạ ị   ng lái l n thu mua lúa cung c p cho công ty và nhà máy s /l ng. Các th  t ẩ ấ ể    Tp. HCM, Hà N i và các t nh ĐBSCL. xay xát ngoài t nh đ  xu t kh u và tiêu th   ươ   B ng 2.9 cho th y th ng lái ch  y u bán lúa cho công ty mua bán g o trong và ngoài ớ ỷ ọ ỉ    tr ng 41,9% v i giá bán trung bình 5.640 đ/kg (# 7.330 đ/kg g o). Ngoài ra, t nh v i t   ng lái còn bán lúa cho nhà máy xay xát kho ng 32%, v i giá bán lúa trung bình th ể   5.015 đ/kg (# 6.520 đ/kg g o). Bên c nh đó, đ  gia tăng l ng lái xay chà ạ    kho ng 12%, v i giá bán g o là 8.900 đ/kg. Trong lúa và bán g o cho đ i lý bán s /l ệ   ậ năm 2015, th i nhu n trung bình là 529 tri u ỉ ồ ồ đ ng/năm (ít nh t là 23 tri u đ ng/năm, cao nh t là 2,8 t  đ ng/năm).

% theo

Qui giá g oạ

ạ ộ ủ ả ươ B ng 2.9: Ho t đ ng bán lúa c a th ng lái

ạ ộ

Ho t đ ng bán

Giá bán lúa  (đ/kg)

ơ ồ

ỗ  s  đ  chu i

(đ/kg)

Nhà máy xay xát

32,0

5.015

6.520

40

41,9

5.640

7.330

Công ty

ỉ ẻ

ạ

12,0

­

8.900

Đ i lý s /l

ổ

ộ

T ng c ng

85,9

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

2.1.2.3 Nhà máy xay xát

Thông tin chung:

ỏ ả ấ ế ủ ấ ổ

ổ ủ ủ

ớ ấ ộ ọ ộ ạ ọ ệ ế

ừ ế

ủ ế ế ở ế ươ ự i trung bình là 7 t n) ặ ấ ho c do th ọ i ả (tr ng t

K t qu  ph ng v n các nhà máy xay xát lúa cho th y tu i trung bình c a đáp   viên là 46 tu i và 50% đáp viên là nam. Trình đ  h c v n trung bình c a ch  nhà máy ủ là l p 12 (có đ n 10% ch  nhà máy có trình đ  đ i h c). Kinh nghi m mua bán, xay   ằ    1 năm đ n 39 năm). Nhà máy thu mua lúa ch  y u b ng xát lúa trung bình 17 năm (t ả   ng lái ch  đ n bán tr c ti p cho nhà xe t máy.

ầ ớ ớ ỏ

Ph n l n nhà máy xay xát đ a ph ườ

ườ ệ ả

ộ i và tr  công theo tháng (trung bình là 3,6 tri u đ ng/ng ẩ ờ ụ ồ ả ả ả ộ

ấ ộ   ươ ị ng kinh doanh v i quy mô nh  nên lao đ ng   ố ị   i. Nhà máy thuê lao đ ng c  đ nh trong năm là 2 gia đình tham gia kinh doanh là 2 ng ườ   ng i/tháng). Ngoài ra, nhà   máy còn thuê lao đ ng theo th i v  và tr  công theo s n ph m (trung bình kho ng 110 ồ ngàn đ ng/t n).

ế ụ ụ ố

ấ ầ ố ố

đ ng. Ngoài ra, nhà máy đóng thu

ỷ ồ ệ ứ ồ ố   Liên quan đ n v n vay, có 10% nhà máy có vay v n ph c v  kinh doanh lúa   ớ ỷ ồ ượ ạ  đ ng, v i lãi su t 7%/năm và nhu c u v n vay g o. L   ng v n vay trung bình là 1,5 t ế  ả ủ ể ở ộ đ  m  r ng kinh doanh c a nhà máy kho ng 3,5 t ế ố ề theo hình th c khoán, s  ti n thu  trung bình là 6,2 tri u đ ng/năm.

ạ ủ ạ ộ Ho t đ ng mua bán lúa g o c a nhà máy xay xát:

ủ ấ Năm 2015, l

ấ ấ ấ ượ ấ ượ ươ ng lúa t

ữ

ượ ủ

ụ ả ộ

ụ ấ ị ẩ ả ặ ạ ấ

ượ ư ể ả ng lúa nh ng không đáng k . Gi i pháp ch  y u là s y lúa đ  đ

ứ ố ẩ ng lúa thu mua trung bình c a nhà máy xay xát là 651,2 t n/năm   ế   ấ (th p nh t là 120 t n, cao nh t là 1.500 t n), trong đó l i thu mua chi m ủ ồ ờ ế   52,1% và lúa khô chi m 47,9%. Th i gian t n tr  lúa c a nhà máy trung bình là 3 tháng ạ ượ ả   ng g o hàng hoá bán trung bình c a nhà máy xay (l ng hao h t kho ng 3,1%) nên l ố ỹ ị ủ ế ọ   xát là 485,4 t n/năm. Hao h t ch  y u do b o qu n không k  b  chu t, m i, m t phá ườ ể ả ủ   i bán cũng ho i, lúa b   m vàng do s y không đ  khô ho c do sang bao đ  tr  cho ng ủ ộ  ấ ủ ế ấ làm th t thoát l ị khô, chu n b  kho ch a t ỹ ậ t, kê đ y k .

ạ ạ ộ ủ ế ạ

ạ

ồ ồ ̣

ở ị ươ ỏ ớ

41

đ a ph ầ ỉ ả ỉ ươ ứ ệ ạ ỉ ạ ố ớ Đ i v i ho t đ ng bán g o, nhà máy xay xát ch  y u bán g o cho đ i lý bán   ả ượ   ỉ ẻ ớ ỷ ọ ng s /l  tr ng 37,7% (giá g o trung bình là 8.900 đ ng/kg). Ch  có 6,5% s n l  v i t ầ ớ   ạ g o bán cho công ty (giá bán gao trung bình là 7.520 đ ng/kg) (B ng 2.10). Ph n l n   nhà máy xay xát  ng kinh doanh v i quy mô khá nh , ch  thu mua và xay chà ặ ủ   ng lái ho c đ i lý đ  cung  ng cho nhu c u trong huy n, t nh hay gia công cho th

ủ ả ợ ỉ

i nhu n trung bình c a nhà máy ch  kho ng 378,6 tri u đ ng/năm ỉ ỉ ẻ . Do đó, l ậ ậ ệ ỷ ồ ả ấ ấ ồ ợ bán s /l (l i nhu n ít nh t là 45 tri u đ ng/năm và cao nh t ch  kho ng 1 t ồ ệ  đ ng/năm).

% theo

ố ượ ả ủ B ng 2.10: Đ i t ng bán c a nhà máy xay xát

ạ ộ

Ho t đ ng bán

Giá bán g oạ   (đ/kg)

ơ ồ

ỗ  s  đ  chu i

Công ty

6,5

7.520

ỉ ẻ

ạ

Đ i lý s /l

37,7

8.900

ổ

ộ

T ng c ng

44,2

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ạ ủ ế ị ạ ộ Khó khăn và ki n ngh  trong ho t đ ng mua bán lúa g o c a NMXX:

ố

ớ ặ ấ ủ ữ ế ồ ươ ụ ụ  đ a ph

ươ ệ ế ế

ở ộ ị ả ẩ ạ

ấ ượ ị ườ ế ạ ạ ầ ả Khó khăn l n nh t c a nhà máy xay xát là thi u v n ph c v  kinh doanh. Ngoài   ả   ư ệ ở ị ư ng ch a đ m ra, nhà máy còn g p nh ng khó khăn khác nh  ngu n đi n  ộ ả ng ti n thu gom lúa nên khó m  r ng kinh doanh.   b o, thi u lao đ ng và thi u ph ầ ớ ở   ưở ạ ng b i Bên c nh đó, ph n l n nhà máy xay xát thi u kho bãi đ t chu n và b   nh h ẩ ấ ả ờ ế ng xu t kh u.  t nên khó b o đ m ch t l th i ti ng lúa g o đ t theo yêu c u th  tr

̀ ́ ́ ưở ̣ ̣ ̣ ̉

̀ ̀ ́ ̀ Bên c nh đó, vi hoat đông xay cha co nhiêu bui cam, trâu gây anh h ế ̉

̀ ́ ̀ ầ ̉ ế ́ ạ ộ ề ể ạ ế ả ủ ̉

ệ ệ

ạ ́ ́ ạ   ng đên môi   ́ ̃ ̀ ̀ ấ ơ ươ   ng r t l n, yêu c u cua khach hang ngay cang khăt khe và ti n thu  khá cao cung tr ưở   ưở anh h ng ng không nho đ n ho t đ ng kinh doanh c a nha may. Đ  h n ch   nh h ầ ư ữ ủ c a nh ng khó khăn trên, nhà máy đã đ u t    vào các công ngh  ít tiêu hao đi n và bán ể ố ầ “g i đ u” cho đ i lý đ  thu hút khách hàng.

ị ủ ế Ki n ngh  c a nhà máy xay xát:

(cid:0) ố ư ế ể ề ễ ồ

ỗ ợ ầ ư ở ộ ố   ả ầ C n h  tr  vay v n  u đãi và mi n gi m thu  đ  nhà máy có nhi u ngu n v n ơ h n đ u t ạ ộ  m  r ng ho t đ ng kinh doanh.

(cid:0) ầ ầ ư ể ơ ị ấ   ệ  công ngh  ép tr u

ệ ổ ợ ậ ủ C n cung c p ngu n đi n  n đ nh h n đ  nhà máy đ u t thành c i t ồ ấ ủ ừ  đó gia tăng l i nhu n c a nhà máy.

ử ụ ể ả ạ ấ ồ (cid:0) Nông dân nên s  d ng gi ng xác nh n gieo tr ng đ  lúa s n xu t ra đ t ch t ấ   ậ

ứ ẩ ầ ố ấ ượ l ng đáp  ng nhu c u xu t kh u.

(cid:0) Khuy n cáo ng ế ấ ượ ng lúa. ch t l

42

ườ ụ ạ ả ọ ố ưở i dân không nên l m d ng thu c hoá h c gây  nh h ế   ng đ n

ụ ạ 2.1.2.4 Công ty tiêu th  lúa g o

ạ ộ ủ Ho t đ ng kinh doanh c a công ty:

ế K t qu  kh o sát công ty tiêu th  g o Trà Vinh cho th y công ty thu mua lúa t

ạ ạ ừ

ế ế

ụ ấ ả ng lái, và mua g o t ẩ ẫ ề ẩ ể ố

ạ ở ụ ỹ

ủ ế ẩ ố

ấ ộ ạ ứ ố

ụ ụ ở ị ườ  th  tr

ụ ạ ầ ư ề ộ ơ ồ

ả ả ừ  ấ ụ ạ ả ươ  nhà máy xay xát. G o Trà Vinh công ty thu mua nông dân và th   ị ườ   ớ ụ ấ ph c v  xu t kh u chi m đ n 41,6%, v i giá bán trung bình 9.600 đ/kg. Th  tr ng ề ủ ạ ủ ế ẩ   xu t kh u chính v n là Trung Qu c (ch  y u là ti u ng ch) nên ti m  n nhi u r i ro   Trà   Vinh,   An­giê­ri;   Th y   S ;   Singapore;   HongKong; cho   ngành   hàng   lúa   g o     ể ả   ấ Môdămbic. Trong đó, công ty xu t kh u ch  y u là gi ng lúa ML202 (“lúa gà”) đ  s n ầ ầ   xu t b t g o hay th c ăn gia c m và gi ng OM5451, OM4900 ph c v  nhu c u tiêu ộ ị   ng n i đ a dùng hàng ngày. Ngoài ra, công ty còn tiêu th  g o Trà Vinh  ớ   (8,5%) nh  Tp. HCM, Hà N i, Ti n Giang, C n Th , Đ ng Tháp, Vĩnh Long, ... v i giá bán trung bình kho ng 8.990 đ/kg (B ng 2.11).

% theo

ạ ộ

Ho t đ ng bán

Giá bán g oạ   (đ/kg)

ơ ồ

ỗ  s  đ  chu i

ỉ ẻ

ạ

8,5

8.990

Đ i lý s /l

ấ

41,6

9.600

ẩ Xu t kh u

ổ

ộ

T ng c ng

50,1

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ạ ộ ủ ả B ng 2.11: Ho t đ ng bán lúa c a Công ty

ả ượ ạ ả Trong năm 2015, s n l

ạ ợ ỷ ồ ụ ấ ả ậ ạ công ty tiêu th  trung bình 23.279 t n g o, đ t l ỗ   ụ ng g o các công ty tiêu th  kho ng 408.770 t n (m i i nhu n kho ng 11,8 t ấ  đ ng/năm).

ế ị ủ Ki n ngh  c a công ty:

ể ả ụ ấ ạ ố ơ ị ư ế Đ  s n xu t và tiêu th  lúa g o Trà Vinh t t h n, các công ty có ki n ngh  nh  sau:

(cid:0) ỗ ợ ố ở ộ ư ễ ầ ư    lò

ệ ế ế ố ơ ể ầ C n h  tr  v n vay  u đãi đ  công ty d  dàng m  r ng kinh doanh, đ u t ấ s y, và công ngh  ch  bi n t t h n.

(cid:0) ọ ọ ả ằ ầ ấ

ủ ấ ượ ầ ộ ẫ ố ố ố C n ch n l c gi ng thu n ch ng, b  trí s n xu t chuyên canh nh m tránh ng. tr n l n các gi ng khác kém ch t l

ự ữ ằ ấ ế ả

ấ ượ ạ ị ườ (cid:0) Đ y m nh liên k t s n xu t – tiêu th  nh m thu gom và d  tr  đúng cách đ ụ ạ ng g o. Ch ng h n, yêu c u c a th  tr ng là không đ

ướ ạ ạ ờ ầ ể  ượ   c ả    c n ph i

ể ạ ạ ượ ầ ủ ẳ c khi thu ho ch; thu ho ch sau 24 gi ơ ơ ạ ẩ ả ả b o đ m ch t l ố ị x t thu c trong 15 ngày tr ượ ấ đ c s y khô đ  h t g o đ c th m, ít gãy h n.

(cid:0) ể ầ ư ặ

43

ướ ự ỗ ợ ươ ề ị Công ty có th  đ u t ẫ ớ ồ đ ng m u l n d ệ ự ủ i s  h  tr  tích c c c a Chính quy n đ a ph vùng nguyên li u thông qua THT, HTX ho c cánh   ấ   ng các c p

ủ ụ ầ ổ ưở ớ ng cũng nh tr

khâu th  t c, cùng v i công ty xác l p t ứ ế ậ ổ  liên k t, b u t ữ ồ

ị ườ ướ ầ ư  ừ t ế ợ   đóng vai trò là bên th  3 trong ký k t h p đ ng gi a nông dân và công ty, xác ạ ị c khi thu ho ch 1 tu n.  đ nh giá lúa theo giá th  tr ng tr

ạ ỉ ẻ ạ 2.1.2.5 Đ i lý b án s /l g o

ỏ ả ấ ạ ế ọ ề

ả ệ ỉ ẻ ạ K t qu  ph ng v n các đ i lý bán s /l ầ ạ ấ ệ ồ

ư ủ ế ể ậ ấ

ỉ ẻ ườ ườ ả ọ kho ng 9.500­10.500 đ/kg. H  cho r ng ng

i tiêu dùng th ố ằ ử ụ

ế ế ộ ạ ủ ế ể ở

g o Trà Vinh cho th y h  đ u kinh   doanh có hi u qu . Nguyên nhân là do các đ i lý g n ngu n nguyên li u nên giá mua ạ ủ   cũng nh  chi phí tăng thêm (ch  y u là chi phí v n chuy n) khá th p. Giá bán g o c a ử  ạ các đ i lý s /l ng s ạ ụ   d ng g o OM5451, OM4900 tiêu dùng hàng ngày và s  d ng gi ng ML202 (“lúa gà”), Siêu Hàm Trâu hay IR50404 đ  ch  bi n b t g o, bún, h  ti u, bánh ph , ... hay chăn   nuôi gia c m.ầ

ỉ ẻ ở

ầ ủ Nhìn chung, các đ i lý bán s /l ườ ị ườ  các th  tr ộ ụ ệ ả ậ

ể ả ỗ ạ ỉ ẻ ụ ấ ạ ng khác nhau có giá bán khác nhau i tiêu dùng, và do ph  thu c phí v n chuy n nên hi u qu  kinh  tiêu th  kho ng 30,7 t n/năm và

ậ theo yêu c u c a ng doanh cũng khác nhau. Trung bình m i đ i lý bán s /l ả ợ l i nhu n trung bình kho ng 860 đ/kg.

ế ỗ 2.1.3 Phân tích kinh t ị ạ ỉ  chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh

ạ

ả ượ ấ ẩ ấ

ấ ị ườ i đây s  trình bày phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr

ế ỗ ấ   ủ ỉ ng g o c a t nh Trà Vinh năm 2015 là 815.910 t n,   trong đó tiêu th  n i 476.491 t n (# 58,4%) và xu t kh u 339.419 t n (# 41,6%). Các ị ướ ả   ng và phân tích B ng d ợ ổ t ng h p kinh t ơ ở ổ Trên c  s  t ng s n l ụ ộ ẽ  chu i.

ị ườ ị 2.1.3.1 Phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr ng

ị ị ườ

ị ườ ng chu i Phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr ượ ng chính nh  đã đ c trình bày trong ph n

ư ủ ọ

ế ẩ ấ ả

ủ ề ạ ằ ạ ổ ỉ ậ ng ch  t p trung phân tích theo 4 kênh   ỗ . Tuy nhiên,  ầ Kênh th  tr ị ườ th  tr ế ầ   do t m quan tr ng c a THT và HTX trong liên k t kinh doanh lâu dài, trong phân tích ẽ s  phân tích thêm kênh HTX/THT bán tr c ti p cho công ty xu t kh u. Các b ng tính   ướ d ự i đây c a các tác nhân đ u đã qui đ i ra giá g o (giá g o b ng 1,3 giá lúa).

ả ả ế ấ K t qu  B ng 2.12 cho th y:

(cid:0) ợ ị ườ ủ

ộ ố   ừ ng t  kênh 1­5 c a nông dân là gi ng ườ   ng h p nông h  bán tr c ti p cho

ự ố ậ L i nhu n/kg trong t ươ nhau khi bán qua th ợ i nhu n t NMXX cũng có l ấ ả t c  kênh th  tr ng lái (2.510 đ/kg), tr ậ ươ ng t ợ  vì giá bán gi ng giá bán cho th ế ự ươ ng lái.

(cid:0) ị ầ ủ ấ ớ

ị ườ ấ ỗ t c  các kênh th  tr

ấ ả ươ ấ ộ ị ấ % giá tr  gia tăng thu n c a nông dân là cao nh t so v i các tác nhân khác trong ấ chu i trên t ng (th p nh t là 49,6% và cao nh t là 71,3%), ấ th p nh t là th ng lái (3­3,7% trong kênh n i đ a).

(cid:0) ợ ấ ơ

ộ ị ị ậ ủ ấ ỗ ủ i nhu n c a bán/s  l

44

ợ ầ ủ ừ ẩ ơ ấ ẩ ậ L i nhu n toàn chu i c a kênh xu t kh u nói chung th p h n kênh n i đ a do ẩ ỉ ẻ  trong kênh xu t kh u. Tuy nhiên, % giá tr  gia không có l ấ  67­71%).  tăng thu n c a nông dân kênh xu t kh u cao h n (t

ấ ổ (cid:0) Đ c bi ệ ặ

ậ

ệ ể ể ầ ặ ậ

ề ả ấ

ữ ụ ượ ị ỉ ớ ằ ặ ng v  lâu dài m c dù kênh này hi n t i ch  m i tiêu th  đ

ề ạ ấ   t, kênh 5 (HTX/THT – Công ty) nông dân có t ng chi phí th p nh t ấ   ợ i   nhu n   cao   nh t 3.591đ/kg   (chi   phí   trung   gian   +   chi   phí   tăng   thêm)   và   l ấ t quan tâm nâng c p đ  phát tri n các (2.942đ/kg). Vì v y, kênh này c n đ c bi   ế ầ   ụ ổ liên k t kinh doanh nh m s n xu t­tiêu th   n đ nh và b n v ng theo yêu c u ả   ệ ạ ị ườ th  tr c 1,7% s n ượ l ng lúa g o.

ị ườ ả ị B ng 2.12: Phân tích giá tr  gia tăng theo kênh th  tr ng

Th

NMXX

T ngổ

ồ ĐVT: Đ ng/kg

ụ ả Kho n m c

Nông  dân

ngươ   lái

Công  ty

Bán  s /lỉ ẻ

ỉ ẻ

ộ ị

ươ

­ Tiêu dùng n i đ a

ị

ầ

ng lái – NMXX ­ Công ty – Bán s /l 7.520 6.520 620 380 8,8

8.990 7.520 1.020 450 10,5

9.950 8.990 130 830 19,3

4.300 100,0

ộ ị

6.520 6.270 120 130 3,0  ­ Tiêu dùng n i đ a

ị

ầ

6.270 2.450 1.310 2.510 58,4 ỉ ẻ 6.270 2.450 1.310 2.510 49,6

9.950 8.900 130 920 18,2

5.060 100,0

ươ

ẩ

ng lái – NMXX ­ Công ty – Xu t kh u

ầ

ị

6.270 2.450 1.310 2.510 71,3

8.900 6.270 1.000 1.630 32,2 ấ 7.520 6.520 620 380 10,8

9.600 7.520 1.580 500 14,2

3.520 100,0

ươ

ẩ

ng lái – Công ty – Xu t kh u

ầ

ị

6.270 2.450 1.310 2.510 67,3

6.520 6.270 120 130 3,7 ấ 7.330 6.270 430 630 16,9

9.600 7.330 1.680 590 15,8

3.730 100,0

ẩ

ầ

ị

Kênh 1: Nông dân – Th Giá bán Chi phí trung gian Chi phí tăng thêm Giá tr  gia tăng thu n % GTGT thu nầ Kênh 2: Nông dân – NMXX – Bán s /l Giá bán Chi phí trung gian Chi phí tăng thêm Giá tr  gia tăng thu n % GTGT thu nầ Kênh 3: Nông dân – Th Giá bán Chi phí trung gian Chi phí tăng thêm Giá tr  gia tăng thu n % GTGT thu nầ Kênh 4: Nông dân – Th Giá bán Chi phí trung gian Chi phí tăng thêm Giá tr  gia tăng thu n % GTGT thu nầ Kênh 5: HTX/THT – Công ty – Xu t kh u Giá bán Chi phí trung gian Chi phí tăng thêm Giá tr  gia tăng thu n % GTGT thu nầ

ấ 6.533 2.281 1.310 2.942 70,1

9.600 6.533 1.680 1.387 29,9

4.329 100,0

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

45

ế ị ể ấ Đ  th y đ

ượ ứ c b c tranh kinh t ế ạ ỉ ỗ

ỗ ế ổ t phân tích t ng h p kinh t ụ ộ ị ẩ ấ ấ

ấ ủ ỉ ạ ừ ấ ả   ạ ỉ  toàn chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh, B ng ị ợ    chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh 2.13 trình bày chi ti ạ   ạ chung theo hai kênh tiêu th  n i đ a (476.491 t n g o) và xu t kh u (339.419 t n g o) ượ đ 1.359.850 t n lúa năm 2015 c a t nh. c qui g o t

ổ ợ ế ỗ 2.1.3.2 Phân tích t ng h p kinh t ị ạ ỉ  chu i giá tr  g o t nh Trà Vinh

Th

ợ ổ ả ế ị ạ ỗ B ng 2.13: Phân tích t ng h p kinh t chu i giá tr  g o

ụ ả Kho n m c

NMXX Công ty

T ngổ

Nông  dân

ngươ   lái

Bán  s /ỉ lẻ

ị ạ ộ ị

ỗ

Chu i giá tr  g o n i đ a

ả ượ

ấ

1. S n l

ng (t n)

476.491

385.120

69.352  476.491

316.59 6

2. Giá bán (đ/kg)

6.270

6.610

8.080

8.990

9.950

ậ

ợ

3. L i nhu n (đ/kg)

2.510

180

830

480

860

4.860

ậ

ợ

% L i nhu n

51,6

3,7

17,1

9,9

17,7

100,0

ợ

ỉ

ổ  4. T ng l

ậ i nhu n (t  đ)

1.196,0

69,3

262,8

33,3

409,8

1.971,2

ợ

ậ

ổ  % T ng l

i nhu n

60,7

3,5

13,3

1,7

20,8

100,0

ậ

ổ

ỉ

5. T ng thu nh p (t  đ)

2.987,6

2.545,6

2.558,1

623,5  4.741,1

13.455,9

ậ

ổ

% T ng thu nh p

22,2

18,9

19,0

4,6

35,2

100,0

ỗ

ấ

ẩ

ị ạ Chu i giá tr  g o xu t kh u

ả ượ

ấ

1. S n l

ng (t n)

339.419

315.747

44.036

339.41 8

2. Giá bán (đ/kg)

6.270

6.660

9.60 0

7.52 0

ậ

ợ

3. L i nhu n (đ/kg)

2.510

210

3.620

52 0

38 0

ậ

ợ

% L i nhu n

69,3

10,5

14,4

100,0

5, 8

ợ

ổ  4. T ng l

ậ i nhu n (t

ỷ    đ)

851,9

66,3

16,7

176,5

1.111,5

ợ

ậ

ổ  % T ng l

i nhu n

76,6

6,0

1,5

15,9

100,0

ậ

ổ

ỷ

5. T ng thu nh p (t

đ)

2.128,2

2.102,9

331,2

3.258,4

7.820,6

ậ

ổ

% T ng thu nh p

27,2

26,9

4,2

41,7

100,0

ộ ị

ị ạ

ỗ

ẩ

ấ

Chu i giá tr  g o theo kênh xu t kh u và n i đ a

ả ượ

ấ

1. S n l

ng (t n)

815.910

700.867

408.770  476.491

360.63 2

2. Giá bán (đ/kg)

6.270

6.630

8.010

9.500

9.950

ậ

ợ

3. L i nhu n (đ/kg)

2.510

190

780

510

860

4.850

46

ậ

ợ

% L i nhu n

51,8

3,9

16,1

10,5

17,7

100,0

ợ

ổ  4. T ng l

ậ i nhu n (t

ỷ    đ)

2.047,9

133,2

281,3

208,5

409,8

3.080,6

ợ

ậ

ổ  % T ng l

i nhu n

66,5

4,3

9,1

6,8

13,3

100,0

ậ

ổ

ỷ

5. T ng thu nh p (t

đ)

5.115,8

4.646,7

2.888,7  3.883,3  4.741,1

21.275,6

ậ

ổ

% T ng thu nh p

24,0

21,8

13,6

18,3

100,0

22,3

19,7

2.784,1

485,4

30,7

ể

ủ ả ượ ng TB/ch   6. S n l ấ th /năm (t n)

23.279, 0

ợ

49,4

529,0

378,6

26,4

ể

ệ

ủ ậ 7. L i nhu n TB/ch   th /năm (tri u đ)

11.872, 3

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ạ ấ ủ ỉ ả ả

ả ế ỷ ồ

ộ ề đ ng, trong đó tiêu th  n i đ a chi m 63,2% (# 13.455,9 t ấ ế

ạ ổ ợ ng lái 21,8% và công ty 18,3%. Sau khi tr

ượ ủ ệ ấ ộ ố ồ

ề ạ ặ

ế ậ ỉ

ư ủ ượ đ ng do l

ế ạ   ổ K t qu  B ng 2.13 cho th y năm 2015 t ng doanh thu lúa g o c a t nh đ t ụ ộ ị ỷ ồ  đ ng). kho ng 21.275,6 t   ỉ ẻ  ả ấ ế Doanh thu cao nh t thu c v  nông dân s n xu t lúa chi m 24%, đ n đ i lý bán s /l ươ ậ   ừ i nhu n 22,3%, th  đi chi phí thì t ng l ỗ ạ ấ ế ỷ ồ   toàn chu i đ t  3.080,6 t  đ ng, trong đó nông dân chi m cao nh t 66,5%; tuy nhiên, ươ ộ ậ ợ   ng bán c a 1 h  trong ng đ i th p (49,4 tri u đ ng) do l i nhu n/h /năm là t l ấ ơ ấ ớ   năm th p h n nhi u so v i các tác nhân khác (trung bình 19,7 t n g o/năm). M c dù ậ ủ ợ ợ ổ   t ng l i nhu n/công ty/năm i nhu n c a công ty trong năm ch  chi m có 6,8% nh ng l ỷ ồ ơ   ng bán ra trung bình trong năm c a công ty khá cao (23.279 là h n 11,8 t ấ t n/công ty/năm).

ỷ ố ộ ố ượ ủ ệ ậ s  h  nghèo/c n nghèo, di n tích và s n l

ộ ỗ ạ ợ

ỷ ồ ậ ợ ả ượ ở  7 huy n t nh Trà Vinh thì h  nghèo nói chung đóng góp 38,4% ậ ủ ổ t ng l ộ do h  nghèo đóng góp là 8.169,8 t ự ng này ng c a đ i t D a vào t ệ ỉ ậ ổ  trong t ng thu nh p và ụ ể ổ i nhu n c a toàn chu i ngành hàng lúa g o c a t nh. C  th , t ng doanh thu ỷ ồ  đ ng. ủ ỉ i nhu n là 1.182,9 t đ ng và l

ế ụ ả ạ ả Đ  th y rõ h n hi u qu  kinh t

ệ ậ ỗ su t l

ị ạ ậ ả ả ườ ợ ể ấ ỷ ỷ ấ ợ  su t l ng này ph n  nh ph n trăm l

ầ ổ ậ

ả ơ ấ  trong s n xu t và tiêu th  lúa g o, B ng 2.14 ư ủ ấ ợ i nhu n c a các tác nhân tham gia chu i giá tr  g o. Cũng l u ý trình bày t ậ ạ ằ i nhu n mang l i trên i nhu n trong tr r ng, t ỗ ượ ủ ổ t ng chi phí toàn chu i, vì v y chi phí c a nông dân là t ng chi phí và chi phí đ c tính ạ cho các tác nhân còn l i là chi phí tăng thêm.

ỷ ấ ợ ả ạ ỉ ỗ ậ ị B ng 2.14: T  su t l i nhu n toàn chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh

ậ

ợ

L i nhu n  (đ/kg)

Chi phí  tăng thêm  (đ/kg)

ỷ ấ T  su t  ậ   ợ i nhu n l (%)

3.760

2.510

66,8

Nông dân

ươ

160

190

118,8

Th

ng lái

47

Nhà máy xay xát

720

780

108,3

Công ty

1.500

510

34,0

ỉ ẻ

ạ

Đ i lý bán s /l

130

860

661,5

Toàn chu iỗ

6.270

4.850

77,4

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ả ả ế ấ K t qu  B ng 2.14 cho th y:

(cid:0) ỗ ợ ổ ậ

ạ ỷ ấ ợ su t l

ượ i nhu n toàn chu i là 77,4%, nghĩa là đ u t ủ ỗ ậ ỉ ẻ i bán s /l

ữ ế

ế

ệ ỷ ấ ợ ườ ồ ỗ T ng chi phí hay giá thành toàn chu i là 6.270 đ/kg và l   i nhu n toàn chu i là ầ ư ậ 4.850 đ/kg, đ t t    100đ thì ấ   ườ ấ ợ ỷ lãi đ  là cao nh t i nhu n c a ng  su t l c 77,4đ. Trong đó, t ỗ   ớ ố ấ ươ ng đ i th p so v i các tác nhân khác trong chu i 661,5%) và nông dân là t ư ợ ậ ỷ ấ ợ ả ả   (66,8%). K t qu  này ph n ánh t i nhu n ch a h p lý gi a các tác nhân,  su t l ụ ằ ợ ầ ể ả c n có h p tác s n xu t và tiêu th  b ng vi c phát tri n các liên k t kinh doanh   ậ ể ả ố ơ i tr ng lúa. t h n đ  c i thi n t t ệ i nhu n cho ng ấ  su t l

ị ỗ ạ

ạ ỉ ế ỗ

ị ườ ỗ

i, chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh có hi u qu  kinh t ạ ấ ề ệ ấ ả ả ế  khá cao cho t t c  các ộ ấ ả ấ ượ t c  các khâu ng g o thu c t ể ẩ ị ườ ng xu t kh u và phát tri n các ơ ế ấ ạ ế ị Tóm l tác nhân tham gia chu i. N u quan tâm đ n ch t l ầ ứ trong chu i đáp  ng yêu c u th  tr ng nh t là th  tr liên k t kinh doanh thì giá tr  gia tăng lúa g o còn cao h n nhi u.

48

ỗ ề ế ạ ầ ị (K t thúc Ph n 2 v  phân tích chu i giá tr  lúa g o)

Ạ Ỉ Ỗ Ị V. PHÂN TÍCH SWOT CHU I GIÁ TR  LÚA G O T NH TRÀ VINH

ạ ấ ả ự ạ ỗ

ạ ặ ế ồ

ạ ủ ỉ

ả ế ượ ấ ị  ụ Qua đánh giá th c tr ng s n xu t và tiêu th  lúa g o và phân tích chu i giá tr ơ ộ   ặ i t nh Trà Vinh, phân tích SWOT bao g m m t m nh, m t y u, c  h i   c th  hi n trong B ng I.3.   c bao

ỗ ể ế ượ ạ ộ ế ả ệ ạ ỉ lúa g o hi n t ơ ủ và nguy c  c a toàn chu i ngành hàng lúa g o c a t nh đ ừ ả T  b ng phân tích này, đ  nâng c p ngành hàng lúa g o c a t nh c n 4 chi n l ồ g m 12 gi ạ ể ệ ầ ụ ể ư  th  nh  sau: ượ ạ ủ ỉ ạ K  ho ch c c và 19 ho t đ ng. i pháp chi n l

ế ượ ộ 1. Chi n l c đ t phá

ự ủ TY  theo mô hình c a công ty

LTTV và  ệ ự ầ ế (1) Xây d ng liên k t kinh doanh ND­C công ty Công Bình và các công ty khác có nhu c u xây d ng vùng nguyên li u

ỉ ệ ề ủ ộ ớ ế ạ ộ Ho t đ ng 1

ạ ỉ ề công ty đang đ u t : T nh Trà Vinh ch  đ ng làm vi c v  liên k t kinh doanh v i các ạ ầ ư ầ  đ u vào và thu mua lúa g o và công ty ti m năng t i t nh Trà

Vinh

ạ ệ ồ

ươ ị ố

ự ề ỗ ị

ạ ỉ ầ ầ

ế ớ ừ ể ả ệ ỡ

ệ ể

ậ ệ ố ớ ố ở ộ ạ ề ỗ   Các công ty hi n đang tham gia vào chu i giá tr  lúa g o Trà Vinh bao g m Công   ng Th c Trà Vinh, Công ty ADC, Công ty thu c BVTV­An Giang, Công ty Phân ty L ấ   bón Bình Đi n và Công ty Bayer. Do nâng c p chu i giá tr  lúa g o Trà Vinh theo ướ ủ ộ   ế ầ ng phát tri n liên k t kinh doanh (liên k t đ u vào + đ u ra) nên t nh c n ch  đ ng h ờ ọ ầ   ể ể ệ ặ g p g  và th o lu n v i t ng công ty đ  th  hi n thi n chí mong mu n m i h  đ u ể ả ầ ư    vùng nguyên li u và thu mua lúa đ u ra; đ  c i thi n, phát tri n và m  r ng các liên t ế k t kinh doanh đ i v i các công ty trên và Công ty ti m năng Công Bình t i Long An.

ị ề ặ ầ ỉ

ủ ố ỉ ạ ở ặ ở ế ệ ở Đ  ngh  thành ph n ch  ch t t nh Trà Vinh g p m t công ty: PCT t nh ph  trách Nông Nghi p (Kinh t ), Lãnh đ o s  NN&PTNT, S  KH&ĐT và S  Công Th ụ ươ ng.

ỉ ủ ụ

ề ề ỗ ợ ấ

ế ớ : Hoàn ch nh th  t c liên k t v i công ty ti m năng Công Bình ậ ỗ ợ ị ể ả ế ự ầ ế ỉ

ồ ự ự ớ ữ ứ ng t

ẫ ồ . T nhỉ ạ ộ   Ho t đ ng 2 ế   ế ủ ộ ch  đ ng đ n công ty Công Bình đ  th o lu n các v n đ  h  tr  xây d ng liên k t ế kinh doanh bao g m hình th c liên k t, gói h  tr , đ a ch  liên k t, yêu c u liên k t,...   ế ự   ệ ươ  v i các công ty khác. Công ty Công Bình liên k t d a gi a hai bên. Th c hi n t vào mô hình cánh đ ng m u.

(cid:0) Hi n t

ệ ạ ể ế ể ệ

ồ ế ổ i năm 2015, t ng di n tích đã liên k t và có th  phát tri n liên k t kinh ớ doanh v i các công ty là 5.675,4 ha bao g m:

ế ầ ệ ỉ × 25 ha = 1.500 ha (di n tích ch  liên k t đ u vào, hoàn

ư ổ ­ Công ty ADC: 60 t ế ầ toàn ch a liên k t đ u ra)

ẫ ươ ệ ng đ

ồ ượ ừ ố

ư ượ ẫ ồ ế ầ c liên k t đ u ra t ạ ơ i h n 50% di n tích cánh đ ng m u ch a đ ươ ng 1.683,3 ha di n tích  Công ty thu c BVTV An Giang và Công ty LT ế ệ c liên k t kinh

49

­ Cánh đ ng m u: 4.175,4 ha (trong đó 40,3% t lúa đã đ Trà Vinh). Còn l doanh.

ố ệ ự ể ễ ế ờ ướ i 3 hình

ự D a vào s  li u th c ti n này, m i Công ty có th  liên k t kinh doanh d th c:ứ

ể ế ẫ ồ (1) Công ty có th  liên k t kinh doanh theo mô hình cánh đ ng m u đã có

ế ầ ế ầ ự ỉ (2) Công ty ch  liên k t đ u ra d a vào các HTX/THT đã có liên k t đ u vào

(3) Công ty liên k t kinh doanh hoàn toàn m i v i THT/HTX tr ng lúa ch a có liên

ư ế ồ

ư ẩ ầ ế ớ ớ ị ố ể ẵ ế ầ k t đ u vào và đ u ra nh ng đã chu n b  t t đ  s n sàng liên k t.

L u ý:ư

(cid:0) ỉ ạ ộ ủ ộ ế ỉ

ử ườ ệ ớ ệ i có trách nhi m làm vi c v i công ty, ng

ề ự ế ị ể ể ấ ầ

ố ớ ệ ủ ỉ ả ậ ớ ạ ộ   Ho t đ ng 1 và 2 ch  thành công khi t nh Trà Vinh ch  đ ng xúc ti n ho t đ ng ườ ạ   i đ i này đ i v i các Công ty, c  ng ế di n c a t nh có ‘t m, tâm và uy” đ  có th  quy t đ nh các v n đ  tr c ti p khi   th o lu n v i công ty.

(cid:0) ể ộ ể

ươ ệ ớ ng các c p v i lòng nhi

ế ị ố ấ ế ế ự ỗ ợ ủ   Đ  m t liên k t kinh doanh thành công đúng nghĩa không th  thi u s  h  tr  c a ộ   ệ ề chính quy n đ a ph t tâm và trách nhi m cao vì c ng ồ đ ng trong su t quá trình liên k t.

ể ế ế ệ ỉ ỉ

ấ ở ế ươ ế ệ ị

ự

ho t đ ng 1 và 2) đ n đ a ph ế ầ ế ợ ng có di n tích liên k t nh ậ ổ ố ế  liên k t, b u t ấ ư ồ ổ

ớ   ị ạ ộ   T nh cùng v i   Tri n khai liên k t đ n đ a ch  liên k t (Huy n/xã). Ho t đ ng 3: ờ  ế ạ ộ ố công ty (đã th ng nh t  ầ ổ ưở   ỗ ợ ng  tr h  tr  xây d ng các liên k t theo yêu c u công ty, thành l p t ớ   ả ề ố ớ (đ i v i THT) và ký k t h p đ ng cũng nh  trao đ i th ng nh t các đi u kho n v i công ty.

ở ộ ế ỉ

ế ạ ộ ị   . T nh/đ a Ho t đ ng 4:  Quan sát, đánh giá, nâng cao và m  r ng liên k t kinh doanh ế ế ươ ng liên k t, công ty và THT/HTX cùng quan sát, đánh giá mô hình liên k t rút kinh ph   ể ệ nghi m và phát tri n quy mô liên k t.

ọ ấ ầ ớ ể ế ầ

ư ố (2) Kêu g i phát tri n liên k t kinh doanh đ u ra v i công ty cung c p đ u vào  nh  ADC và Công ty thu c BVTV An Giang

ể ế ầ ố ớ ượ Phát tri n liên k t đ u ra đ i v i các THT đã đ

ệ

ố ầ ấ

ế ầ

ế ầ ể ế ầ ạ ộ   c liên k t đ u vào Ho t đ ng 5: ệ   ơ ở ủ . Trên c  s  mô hình hi n c a công ty ADC và Công ty thu c BVTV An Giang hi n có ạ ủ   i c a công ty ADC cung c p đ u vào cho 60 THT (1.500 ha) và công ty BVTV­AG t ả   21THT (760 ha), Công ty LT TV 74 THT (# 2.388 ha) trong đó liên k t đ u ra kho ng 36,8% # 923,3 ha thì có th  xem xét 3 cách liên k t đ u ra:

(cid:0) ế ầ ể ự ế ớ

c liên k t đ u vào có th  tr c ti p liên k t đ u ra v i công ty Công ươ ế ầ ự ượ THT đã đ Bình, Cty L ng th c Trà Vinh và các công ty khác.

(cid:0) ế ầ ế ớ

50

ế ầ ự Công ty ADC và Công ty BVTV­AG tr c ti p liên k t đ u ra v i các THT mà Công ty đã liên k t đ u vào.

(cid:0) Đ i di n công ty ADC, BVTV­AG t

ệ ạ ả

ạ ứ i Trà Vinh (không ph i Công ty) có th  t ế ứ ụ ầ

ủ ằ ữ ậ ả ể ổ    ch c tiêu th  lúa c a THT do mình cung  ng đ u vào đ n công ty Công Bình, công ty LT TV,...b ng tho  thu n giao lúa gi a đôi bên.

ở ộ ủ ế (3) M  r ng và nâng cao liên k t kinh doanh c a công ty LT­TV

ở ộ ể ở ộ ổ ị ạ ộ

M  r ng và nâng cao liên k t kinh doanh  n đ nh và b n v ng ữ ụ ầ ế ớ ầ ổ

ể ấ ị ế ầ ế ủ ở ộ ị ầ ữ ệ

ề ữ . Công  ế ạ ộ Ho t đ ng 6: ế ơ   ty LT­TV có th  m  r ng và nâng cao h n n a các ho t đ ng liên k t kinh doanh, ặ ho c liên k t v i công ty đ u vào đ  tiêu th  đ u ra c a liên k t đ u vào  n đ nh và   ề ị  b n v ng trên nh ng di n tích lúa nh t đ nh, sau đó m  r ng liên k t theo yêu c u th ườ tr ữ ng.

ố ủ ứ ự ớ ế ầ

ể (4) C ng c  THT và xây d ng HTX ki u m i đáp  ng nhu c u liên k t kinh  doanh

ả ố ớ ợ ầ ấ

ệ ộ ấ ể ổ ả ệ ứ ụ ổ ủ .   C ng c  THT s n xu t lúa v i tinh th n trách nhi m h p tác cao ồ ủ ộ   ớ ộ ổ ưở ng có uy tín và trách nhi m v i c ng đ ng, năng đ ng và ch  đ ng  tr ả ị ườ    ch c qu n lý đ  t  s n xu t và tiêu th  lúa

ứ ng và có tâm trong t ầ ị ườ ạ ộ Ho t đ ng 7: ầ THT c n có t ế tìm ki m th  tr ạ s ch đáp  ng yêu c u th  tr ng.

(cid:0) ề ị

ủ ng có s  tham gia c a chính quy n đ a ph ướ ả

ế   ươ ng, Công ty liên k t ớ   ệ c tiên ph i có uy tín và trách nhi m cao v i ạ ự ổ ưở  tr ấ ế ầ ổ ưở  tr B u t kinh doanh và t ứ ổ t ầ ng b u ra tr , có ki n th c và t m lòng, minh b ch và rõ ràng.

ơ ị ể . Có 2 hình

ớ ể ở  Xây d ng HTX ki u m i đ  tr  thành đ n v  kinh doanh ể ự ớ ầ ứ ạ ộ Ho t đ ng 8: ể th c HTX ki u m i c n xem xét phát tri n:

(cid:0) Hình th c 1ứ : Đ i v i HTX đang t n t ố ớ

ố

ế ườ i, c n có giám đ c HTX là ng ứ ế

ế ầ ườ ế ầ

ứ ề ị ườ ơ ộ ườ ồ ố ố ng thuy t h p đ ng. Ng

ế i bi ế ợ ấ ầ ả ả

ư ả ậ ấ ạ ỹ ầ   ầ ồ ạ i có t m, ỗ ng, kinh doanh và ki n th c chu i giá   có tâm, có uy và có ki n th c v  th  tr ư  ị t tìm ki m c  h i liên k t đ u vào ­ đ u ra cho HTX cũng nh tr , là ng ụ  ộ ạ ọ ươ t. Phó giám đ c ph i có trình đ  đ i h c càng t th ụ ể ả   ấ ệ trách s n xu t c n có kinh nghi m s n xu t cũng nh  áp d ng KHKT đ  s n ấ ả xu t lúa s ch theo quy trình k  thu t, gi m giá thành s n xu t.

ắ ố ớ ả ị

ể ế ề ị ậ   ỹ i c n  n đ nh s n xu t theo quy trình k  thu t,   t nhi u thông tin

ệ ạ ầ ổ c m t, đ i v i các HTX hi n t ế ổ ủ ộ ả ầ ể ậ ả ằ ơ ướ Tr ả gi m chi phí và ch  đ ng liên k t  n đ nh đ u ra, tìm hi u đ  bi ầ đ u ra h n nh m tăng kh  năng tho  thu n đ  giá bán t ấ ể ố ơ t h n.

ộ ợ ậ ả

ẽ ấ

ấ ả ự  làm (tho ể ố ụ ợ

ệ ỉ ứ ậ ồ

(cid:0) Hình th c 2ứ ế   ư ệ ố ườ : T p h p m t nhóm ng  li u s n xu t, có ki n i có v n, có t ấ ứ ả ấ ậ th c s n xu t và kinh doanh s  thành l p HTX, thuê đ t nông dân s n xu t có   ả ơ ệ ả  ư ả hi u qu  h n và tr  lúa cho nông dân vào cu i v  nh  nông dân t ữ ậ ườ   ng h p này nông dân có th  làm thêm thu n gi a nông dân và HTX). Trong tr ệ vi c khác đ  tăng thu nh p (tham quan mô hình HTX Đ c Hu  t nh Đ ng Tháp   ể đ  tham kh o).

51

ể ả

ề ọ

ề ể ự ế ể ư ệ ả

ệ ườ ớ ạ ẽ ở

ỉ ệ i có đi u ki n nh  mô t ề i Trà Vinh. V  lâu dài đây là HTX s  tr  thành doanh nghi p tiêu th ệ ỉ ệ ứ ố ụ ư ả

52

ồ ể ự ầ Đ  th c hi n đi u này t nh Trà Vinh c n ra chính sách kêu g i và khuy n khích   ữ    trên đ  th c hi n mô hình thí đi m HTX nh ng ng ụ  ể ki u m i t ủ   lúa c a nông dân (thay vì tr  lúa cho nông dân vào cu i v  nh  HTX Đ c Hu  t nh Đ ng Tháp đang làm).

ả ậ B ng ả I.3: Ma tr n SWOT và các gi i pháp chi n l

Ơ Ộ

ủ

ậ

ổ

ưở

NGUY C  (T)Ơ ế ng c a bi n đ i khí h u (BĐKH)

ươ

ươ ể

ả ậ ư

cao

ề

ố

ng   v   các   gi ng   lúa

ạ

ấ

ể

ủ

ỹ

ư Rào c n kả

SWOT

ấ

ậ ủ

ẩ ng xu t kh u khó tính.

ế

ị

ổ

ả

ả

ẩ

ả

ự

ệ

ẩ

ạ

ư ướ

ớ

c khác

ế ượ c C  H I (O) ề   ỗ ợ ủ ỉ O1: Chính sách h  tr  c a t nh và chính quy n ấ ị đ a   ph   ng   trình ng   các   c p   trong   các   ch ệ phát tri n nông nghi p. ị ườ ầ O2:  Nhu   c u   th   tr OM4900 và OM 5451 đang tăng ớ O3:  Liên   k t   kinh   doanh   v i   công   ty   Công Bình và các công ty khác

ế ượ ộ

ế ượ

c thích  ng:

Ể

Ạ ĐI M M NH (S)

ả ự

ủ

ự

ế

ể

ả

c đ t phá: ự

ấ

ộ ố ố

ủ

ị

ộ

ồ

ươ

ng đ  đ  sx lúa.

ế ợ ứ ể

ế ầ

ớ

ớ

ể

ầ

ồ

ệ

ư

ề

ươ

ỉ

ng lái trong và ngoài t nh

ị ườ

ứ

ỗ

tr

ầ ư ầ

ả

ấ  đ u vào s n xu t

ấ ổ ưở ả

ủ

ế ng, chu i giá ng THT ki n th c th  tr   ị ự ể ạ  uy tín và đ  năng l c ch u trách

ế

ớ

ư

ớ ổ

Ả T1:  nh h ể ệ T2: Sâu b nh phát tri n T3: Giá c  v t t ẩ T4: R i ro trong xu t kh u ti u ng ch cũng nh   ị ườ thu t c a các th  tr ẩ T5: Giá bán s n ph m không  n đ nh ả T6: S n ph m không đ m b o v  sinh an toàn th c ph m ỉ C nh tranh v i các t nh khác cũng nh  n ứ Chi n l ệ (7) K t h p k t qu  th c hi n c a các d  án đ  tăng kh ớ năng thích  ng c a nông dân v i BĐKH (8)  Phát tri n liên k t đ u vào v i các THT và HTX v i các công ty ậ (9) T p hu n t ị ỹ tr , k  năng qu n lý đ  t o ệ nhi m v i t

ế ỷ ợ

ơ ớ

i hoá đang đ

i, c  gi

ượ   c

ủ

ố

ợ S1: Đ t đai phù h p m t s  gi ng lúa. ủ ể S2: Ngu n lao đ ng đ a ph S3: Có kinh nghi m tr ng lúa lâu năm. S4: Có nhi u th S5: Có công ty đ u t ồ   ề S6. Có nhi u THT và HTX cũng nh  Cánh đ ng ớ ẵ l n s n sàng liên k t  S7. Giao thông, thu  l ầ ư ố t  đ u t

t

ự ế

ứ

ớ

Chi n l ế (1) Xây d ng liên k t kinh doanh ND­Cty theo mô hình Cty LTTV + Cty Công Bình ế (2) Phát tri n liên k t kinh doanh đ u ra ầ ấ ớ v i   Cty  cung  c p  đ u  vào  nh   ADC   và BVTV An Giang ở ộ (3) M  r ng liên k t kinh doanh v i công ty LTTV ể   (4) C ng c  THT và xây d ng HTX ki u ầ m i đáp  ng nhu c u liên k t kinh doanh

ỉ

ề

ế ượ

ế ượ

c đi u ch nh:

Ể

Ế

ĐI M Y U (W)

ỗ ợ ủ ỉ

ự

ể

ưở

ủ c phòng th : ườ

ng BĐKH đ  tăng

ộ

ệ

ị ườ

ố ng Trung Qu c

ủ

ố

ệ

ấ

ư

ng nghiên c u  nh h ứ ạ ộ

ụ

ậ

ỹ

i pháp thích  ng ch ng r i ro cho cây lúa và sâu b nh.  ng ho t đ ng khuy n nông,  ng d ng k  thu t

ả

ẩ

ươ ạ ồ i t

i đ ng.

ầ ư ệ ố

ứ ả ủ ế ả

ườ ấ

ả

ế ế

ệ ấ

ế

ế ế ạ ỉ

ệ

ạ

ng còn h n ch

ế ớ

ế

ả

ả

ẩ

Chi n l ể (5)  Tri n khai các gói h  tr  c a t nh, d  án, ươ ở các ch ng trình c a các s  ban ngành có liên ế ừ quan đ n t ng THT và HTX cũng nh  công ty ơ  ọ (6) Kêu g i công ty cùng đ u t  h  th ng c ở ấ s  s y, xay xát và ch  bi n t   i t nh/huy n có ệ vùng nguyên li u liên k t l n

ệ

ng hi u“

W1: L  thu c th  tr ố ả ế W2: Thi u v n s n xu t và kinh doanh. W3: S n ph m bán t W4: Thi u công ngh  s y và ch  bi n  ế ị ườ W5: Thông tin th  tr ươ ư W6. Ch a có “th

ạ ự ắ

ế ủ

ở

Chi n l (10) Tăng c ả gi ứ Tăng c ả ả s n xu t gi m giá thành, gi m khí th i (11) Tăng  cường  các  ho t ạ động  xúc  tiến  thương  m iạ   và  qu ng bá s n ph m s ch trong liên k t kinh doanh (12) Tăng cuwofng s  g n k t c a các s  ban ngành và các

53

ươ

ự

ệ

ả

ế

ch

ng trình d  án có hi u qu  và thi

ự t th c.

ả ả

ợ ế

ổ

ồ

Ngu n: T ng h p k t qu  kh o sát, 2015

54

ế ượ ề ỉ 2. Chi n l c đi u ch nh

ỗ ợ ủ ỉ ự ể ươ ủ ở (5) Tri n khai các gói h  tr  c a t nh, d  án, các ch ng trình c a các s  ban

ế ừ ư ngành có liên quan đ n t ng THT và HTX cũng nh  công ty

ơ ộ ổ ể ụ ụ ỗ ợ ể ế

ế ấ ả ể ượ ơ ộ t c  các gói h

ể ằ

c bi t t ư ơ ộ ỗ ợ ủ ỉ ự ề ơ Ph  tri n c  h i các gói h  tr  ph c v  phát tri n liên k t kinh   ỗ  ư ố ơ   t h n, cũng nh  c  h i cho các công ty    vùng nguyên li u hi u rõ h n v  các chính sách h  tr  c a t nh, các d  án và

ỗ ợ ừ ể ở ạ ộ Ho t đ ng 9: doanh. Các công ty, THT và HTX có c  h i nh  nhau đ  đ ợ ủ ỉ tr  c a t nh nh m phát tri n THT và HTX t ệ ầ ư đ u t ươ  các s  ban ngành có liên quan. ch ng trình h  tr  t

ẫ ướ ủ ụ ạ ộ ỗ ợ ệ

ậ ướ ụ ể

ệ ố ả  Cơ    ng d n rõ ràng, c  th  và nhanh chóng quy ả ầ ư   t (chung tay vì càng nhanh càng t

ồ : H ng d n th  t c nh n gói h  tr  nhanh chóng và hi u qu . Ho t đ ng 10 ỗ ợ ầ ấ ẫ quan cung c p gói h  tr  c n giúp và h ỗ ợ ể ạ ủ ụ trình và th  t c h  tr  đ  t o ra hi u qu  đ u t ộ c ng đ ng).

ọ ầ ư ệ ố ơ ở ấ h  th ng c  s  s y, xay xát và ch  bi n t ế ế ạ   i

ế (6) Kêu g i công ty cùng đ u t ệ ỉ t nh/huy n liên k t.

ỉ ầ ấ ạ ộ ọ ầ ư ệ ố : Kêu g i đ u t

h  th ng s y, xay xát và ch  bi n.  ọ ầ ư ệ ố ạ

ạ ạ

ế ế ệ ế ể

ạ ớ ủ ỉ ẽ ấ ầ  này s  r t c n thi ễ ươ ự ố

ằ ệ ệ ầ ư i, vi c đ u t ề ệ ố ượ ố ọ ỉ

ế ế ơ ệ ố ệ ấ ơ

ỉ ệ ẽ ệ ế ế ạ ệ ị ữ ề ề ổ

ế ế T nh c n ra chính   Ho t đ ng 11 ấ    h  th ng s y, xay xát và sách riêng cho ngành hàng lúa g o b ng cách kêu g i đ u t ế ụ ự i vùng nguyên li u lúa g o l n c a t nh và tiêu th  tr c ti p. Nông   ch  bi n lúa g o t ấ ượ   ng t đ  nâng cao ch t l dân hi n “thích“ bán lúa t ể  ị và tăng giá tr  gia tăng. Th c ra, làm đi u này không d  dàng vì đa s  Công ty có th ồ   ế c ngu n liên k t kinh doanh là Công ty đã có h  th ng ch  bi n, h  ch  mu n có đ ỗ ợ ể   h  tr  đ  nâng c p h  th ng hi n có hoàn ch nh h n, công ngh  cao h n. Tuy nhiên, ả ệ ố có h  th ng ch  bi n t   i vùng nguyên li u s  hi u qu  và  n đ nh b n v ng v  lâu dài.

ế ượ ứ 3. Chi n l c thích  ng

ệ ủ ả ự ế ợ ứ ự ể ế ả ủ   (7) K t h p k t qu  th c hi n c a các d  án đ  tăng kh  năng thích  ng c a

ớ nông dân v i BĐKH

ả ự ạ ộ ế ợ ế ự ể

Ho t đ ng 12 ủ ứ : K t h p k t qu  các d  án AMD và SME đ  tăng năng l c và s ế ủ

ạ ộ ậ ứ ế ế ậ

ề ả ự ẽ ề

ứ ứ ự ư ế ệ ổ ị ự    Do ho t đ ng c a các   thích  ng c a nông dân và công ty trong liên k t kinh doanh. ự ấ ượ   ổ c d  án có liên quan đ n thích  ng bi n đ i khí h u, nhi u nghiên c u và t p hu n đ ồ   ể tri n khai; đi u này s  giúp nâng cao năng l c và kh  năng thích  ng trong cây tr ng ậ ố ch ng ch u sâu b nh và bi n đ i khí h u cũng nh  nâng cao năng l c DNNVV.

ạ ộ ứ ạ ạ ả ấ ể ổ ệ ố Nghiên c u qui ho ch l

55

Ho t đ ng 13: ở ữ ơ ả ệ ấ i s n xu t, chuy n đ i h  th ng canh tác ỷ ợ ư ạ ặ ả ỉ ). nh ng n i s n xu t lúa kém hi u qu  (do m n, h n, thu  l i ch a hoàn ch nh

ưở ư ế ả ậ ổ ở

u tiên các xã thu c vùng d  án AMD có  nh h ề ạ   ng b i bi n đ i khí h u nh  xã Đ i ớ ộ ệ ự ỹ ạ ơ Ư An, Long S n, Hi p Hoà, M  Chánh, Châu Đi n, Long Hoà, Tân Th i và Ngũ L c.

ế ầ ớ ể ớ (8)  Phát tri n liên k t đ u vào v i các THT và HTX v i các công ty

ế ầ ồ ả ấ Hi n t : Tăng s  l ng THT tr ng lúa liên k t đ u vào s n xu t.

ạ ộ ấ ố ượ ư ứ ư ề ớ

ế ầ ầ ả

ở ộ ế ố ệ ạ   i Ho t đ ng 14 ế ủ   còn r t nhi u THT ch a liên k t đ u vào v i các công ty nh  hình th c liên k t c a ế ẫ   ấ công ty ADC và BVTV­AG, nhu c u này còn r t cao ngay c  các THT đã liên k t v n ấ ả ệ ệ mu n m  r ng di n tích liên k t trên t ấ ủ ọ t c  di n tích đ t c a h .

ậ ấ ổ ưở ứ ị ườ ị ạ ỗ tr ng, chu i giá tr , t o uy tín và

(9) T p hu n t ị ủ ự ế ng THT ki n th c th  tr ớ ổ ệ đ  năng l c ch u trách nhi m v i t .

ạ ộ ủ ổ ưở ng THT. tr

ườ u tiên vì t ng là v  tinh c a công ty liên k t cũng là ng ặ i thay m t toàn b  t

ồ

ầ ậ ướ ộ

ế ế ỹ ầ   ệ Đây là vi c làm c n ộ ổ  ợ ị ầ  đ  ký h p đ ng đ u vào và đ u ra, ch u trách   ượ ậ   ổ ưở ồ ầ  tr c t p c c ng c ng. Do v y, t ng c n đ ị ỗ ị ườ   ng, chu i giá tr  và k  năng giao

ệ ấ ế ồ ỹ ự  Nâng cao năng l c và uy tín c a t Ho t đ ng 15: ệ ế ủ ổ ưở ư  tr ệ ướ ổ ể ị viên dám ch u trách nhi m tr c t ư nhi m tài chính cũng nh  uy tín tr ỹ ứ hu n các ki n th c và k  năng liên quan đ n th  tr ợ ti p, k  năng đàm phán h p đ ng.

ế ượ ủ 4. Chi n l c phòng th

ườ ứ ả ưở ể ả ứ (10) Tăng c ng BĐKH đ  tăng gi i pháp thích  ng

ủ ố ng nghiên c u  nh h ệ ch ng r i ro cho cây lúa và sâu b nh.

ứ ườ ạ ộ ạ ộ

ả ề ớ ư Ho t đ ng 16 : Tăng c ố

ễ ư ủ ị ạ ệ ặ ả ồ ệ

ề ợ ứ ầ ổ

ợ ỉ

ấ ầ ư ể ơ ồ ữ ả ồ ở

ơ

ứ ụ ể ệ ả ụ ữ

i pháp ti p theo. H n n a, đ a ph ế ồ ị ườ ưở ữ ậ ẽ ế ể ế ớ ở

ứ ề ố ng ho t đ ng nghiên c u v  gi ng lúa thích  ng BĐKH   ồ   ừ Qua kh o sát nhi u vùng tr ng cũng nh  thu c phòng tr  sâu b nh m i phát sinh.  ặ ấ lúa c a Trà Vinh b  h n, nhi m m n ho c m a nhi u làm hi u qu  tr ng lúa th p. Vì   ị ườ   ứ ố ậ v y, r t c n các nghiên c u thay đ i gi ng thích h p và đáp  ng nhu c u th  tr ng ờ ệ ừ ố    sâu b nh phù h p. Trong th i gian qua, t nh Trà Vinh cũng cũng nh  thu c phòng tr ệ ổ ệ ố  nh ng n i tr ng lúa kém hi u qu  sang tr ng các đã chuy n đ i h  th ng canh tác    ể   ả ở ầ ạ  các n i đã chuy n lo i cây tr ng khác, tuy nhiên c n có nghiên c u c  th  hi u qu   ươ   ị ơ ể ổ ng tiêu th  ra sao đ  có nh ng gi đ i, th  tr ng ủ ổ ả có  nh h   ng l n b i bi n đ i khí h u s  khó phát tri n liên k t kinh doanh vì r i ro cao.

ồ ậ ị  Đ nh h

ướ ệ ạ ộ ồ ng chuyên canh cây tr ng/v t nuôi ổ ể ả

ư ể ạ ậ ồ

ị ườ ạ ừ ế ầ ướ ể ơ

. Trên các vùng chuy nể   Ho t đ ng 17: ớ   ổ đ i do tr ng lúa kém hi u qu  nên chuy n đ i sang các vùng chuyên canh quy mô l n ề   ng đang phát tri n m nh nh  cây d a bán trái v  các cây tr ng/v t nuôi có th  tr ấ ắ ố u ng n   c (công ty , nuôi heo s ch, b p non, n m r m,... có th  liên k t đ u ra tiêu ụ ớ th  l n.

ả ả

56

ế (11) Tăng  cường  các  ho t ạ động  xúc  tiến  thương  m iạ   và qu ng bá s n ph m ẩ   ạ s ch trong liên k t kinh doanh.

ạ ộ ả ả

ả ầ ạ

ươ ự ư ể ả ợ ẩ   ế ụ  ho t ạ động  xúc  tiến  thương  m iạ   và qu ng bá s n ph m Ho t đ ng 18: Ti p t c ệ s chạ . Sau khi các liên k t kinh doanh có hi u qu  cho s n ph m lúa s ch c n xúc ti n ế   ả ế ổ ứ qu ng bá cũng nh  xây d ng th ẩ ộ  ch c tham gia h i ch , tri n lãm,... ệ ng hi u, t

ế ủ ự ắ ở ươ ự ệ (12) S  g n k t c a các s  ban ngành và các ch ả   ng trình d  án có hi u qu  và

ế thi ự t th c

ệ ế ợ ủ ỉ ở

ạ ộ ọ các s  ban ngành c a t nh.   ấ ạ ộ

ấ ẽ ượ ờ ể ề ả ả ỉ

ị ạ ộ ế ượ ộ ể ủ ề ệ

ấ   ề ả ừ V n đ  này r t Ho t đ ng 19: K t h p hi u qu  t ể   quan tr ng vì khi làm vi c có “tâm và t m lòng: thì các ho t đ ng s  đ c tri n khai ệ   nhanh và hi u qu , có đ u m i ki m tra và đánh giá, ph n  nh k p th i đ  đi u ch nh ặ phù h pợ , đ c bi   c đ t phá và ho t đ ng 15 v  nâng cao ự năng l c và uy tín cho t ệ ầ ả ố ạ ộ t là 8 ho t đ ng c a chi n l ổ ưở  tr ng THT.

Ệ Ầ Ữ VI. NH NG VI C C N LÀM NGAY TRONG NĂM 2016

ằ ế ượ ạ ộ ộ Nh m đ  th c thi các ho t đ ng c a chi n l ầ   c đ t phá, các n i dung c n

ể ự ở ủ ự ư ệ ộ c t nh và các S  Ban Ngành quan tâm th c hi n trong năm 2016 nh  sau: ượ ỉ đ

ướ ỉ ạ ự ệ ộ T nh rà soát l i chính xác các n i dung sau: Th c hi n trong Quý 1/2016 (1) B c 1:

(cid:0) ệ ồ ế ng và di n tích HTX tr ng lúa hi n đã và đang liên k t kinh doanh

ẫ ầ ệ ố ượ S  l ế ầ (đ u vào l n đ u ra) và tên Công ty liên k t

(cid:0) ệ ồ ế ng và di n tích THT tr ng lúa hi n đã và đang liên k t kinh doanh

ầ ẫ ệ ố ượ S  l ế ầ (đ u vào l n đ u ra) và tên Công ty liên k t

(cid:0) ố ượ ệ ệ ế ầ + tên Công hi n đã và đang liên k t đ u vào

ng HTX/THT và di n tích  ế ầ ế ầ ư S  l ư ty liên k t đ u vào nh ng ch a liên k t đ u ra

(cid:0) ở ộ ả ố ượ Công ty đã và đang liên k tế  và kh  năng m  r ng liên

ng  ờ ớ Lên danh sách s  l ế k t kinh doanh trong th i gian t i.

(cid:0) ụ ể ố ượ ố ệ ủ ệ ẫ

ồ ả ặ ặ ầ

ế ề ng và di n tích c a các mô hình cánh đ ng m u, s  di n tích đã C  th  s  l ế ầ ư liên k t/ch a liên k t (đ u vào ho c đ u ra, ho c c  hai) và tên công ty đang ế liên k t và công ty ti m năng.

ặ ươ

ể ấ ố ệ ể ủ ỉ ế ơ

ữ ữ ệ ố ể ề ả ế ớ   ng pháp: G p Công ty đang liên k t v i HTX/THT đ  l y s  li u và thông tin (Ph ữ ệ   ư ề v  các liên k t và c  quan c a t nh có l u tr  d  li u đ  so sánh và cho d  li u chính xác v  các thông tin trên – lên bi u b ng th ng kê).

(cid:0) ế ệ

ồ ể ư ế ể ả ẵ ớ

Lên danh m c  ụ HTX/THT tiên ti nế   và di n tích tr ng lúa ch a liên k t kinh ư   ộ   ờ doanh nh ng s n sàng liên k t trong th i gian t i. Bi u b ng có th  có các n i dung sau:

ị ệ ỉ Đ a ch ố ộ S  h

57

ộ ậ Di n tích (ha) % h  nghèo và c n nghèo A. Tên HTX (h )ộ Tên tổ  ưở tr ng + Đ.tho iạ

1.

2....

B. Tên THT

1.

2....

ả ủ ố ướ : Sau khi có bi u b ng th ng kê đ y đ  các thông tin trên, c 2

ấ ả

ệ ế ấ ấ ặ i, đ c bi

ể ả ờ ỉ ư

ư ố ớ ự ệ ề ế ỉ ầ ể t nh ti n hành   (2) B ề  ậ ả ừ ặ t c  các Công ty vì v n đ   (không nên th o lu n chung t g p riêng t ng Công ty ế ề  ậ ỗ ợ ủ ỉ ị ế ạ  nh  liên quan đ n các gói h  tr  c a t nh) đ  th o lu n các v n đ c nh tranh và t ể ở ộ ớ ế   liên quan đ n m  r ng và phát tri n liên k t kinh doanh trong th i gian t t là ụ ề ớ   v i các Công ty ti m năng (ví d  nh  DN T  nhân Công Bình t nh Long An) – Công ệ vi c này th c hi n trong Quý 2/2016 đ i v i Công ty ti m năng.

ế ế ỡ ở ướ  b ủ ụ   ề c 2 ti n hành li n các th  t c

ở ộ ặ ệ ự ế ỉ Riêng các Công ty đang liên k t, sau khi g p g   m  r ng liên k t mà t nh đã và đang th c hi n.

ạ ộ ế ượ ộ ự ủ ệ ừ c đ t phá t Quý 3/2016. (3) B c 3ướ : Th c hi n các ho t đ ng c a chi n l

Ậ Ế Ế Ị VII. K T LU N VÀ KHUY N NGH

ậ ế VII1. K t lu n

ệ ứ ứ

ỉ T nh Trà Vinh có di n tích và s n l ồ ộ ề ậ

ỉ ươ ỉ   ng lúa đ ng th  6 vùng ĐBSCL, là t nh có ệ  h  nghèo và c n nghèo làm nông nghi p khá   ệ ả   ệ ng hi u s n

ả ở ộ ẩ ặ ả ạ ẩ ả ượ ỷ ệ ộ  l ặ ả ệ nhi u đ ng bào dân t c Khmer và t ề cao. T nh có nhi u nông s n ph m đ c s n, tuy nhiên nhãn hi u và th ư ượ ẫ ph m v n ch a đ ẩ t là s n ph m lúa g o. c m  r ng, đ c bi

ố ấ ả ỷ ợ ấ ượ ượ ả i và gi ng ch t l ng cao đã đ

ỉ ế

ề Trong s n xu t lúa, khâu thu  l ể ả ả ấ ấ

ệ ệ ấ ượ ấ ế ế

ế ầ ả ng, gi m giá thành s n xu t. Tuy nhiên, t ư ề ầ ấ ờ

ế ồ ưở ề ế ả ổ

ệ   c c i thi n ề   đáng k . Có nhi u mô hình ch  liên k t đ u vào và mô hình liên k t kinh doanh cho ỷ ọ    tr ng hi u qu  cao v  năng su t và ch t l ủ ộ   ư di n tích có liên k t còn quá th p. Các liên k t ngang nh  HTX/THT ch a ch  đ ng ự ỗ ợ ủ    c a Nhà liên k t s n xu t và tìm ki m đ u ra, còn trông ch  nhi u vào s  h  tr ướ ặ   ậ n ng nhi u do bi n đ i khí h u, đ c ệ bi ế ả ờ ệ c. Th i gian qua, vi c tr ng lúa còn  nh h ụ t là v  hè thu.

ỉ ở ấ ự ỗ ợ

ệ ồ ừ

ươ ươ ế ủ ỉ ươ ế ị ng, đ a ph ể  các ngu n qu ng trình c a t nh. Tuy nhiên, các gói h  tr

ệ ặ ợ

ệ ư ỗ ỉ ư ỉ

ắ ệ ế ề

ệ ạ ầ ổ ư ể ế ề ỉ

ẹ ị ư ệ ộ

58

ủ ộ ể ề ớ ỉ ự ự ệ ế ề ỉ T nh và các S  ban ngành t nh có r t nhi u chính sách h  tr  trong th c hi n các   ỹ  mô hình liên k t, chính sách thu hút phát tri n liên k t kinh doanh t ỗ ợ  ự ng và các d  án/ch Trung  ả ư ư t là công   ch a phát huy hi u qu  nh  mong đ i do các tác nhân tham gia chu i, đ c bi ủ ộ   ặ ỗ ợ ượ c thông tin các gói h  tr . M t khác, t nh ch a ch  đ ng ty ngoài t nh ch a n m đ ệ ế ớ ự   i và ti m năng trong vi c phát tìm ki m và làm vi c tr c ti p v i các công ty hi n t ả ạ   tri n các liên k t kinh doanh lúa g o. Đi u này t nh c n thay đ i t  duy qu n lý theo ủ ớ   cách ch  đ ng h n l ch làm vi c v i các công ty nh  là m t khách hàng c a công ty,   làm sao đ  công ty v  v i t nh mình th c hi n liên k t kinh doanh, xây d ng vùng

ặ ệ ị ườ ể

t là các công ty thành công và có kh  năng phát tri n th  tr ỉ ướ ộ

ng t ể ả ủ ổ ư ậ ệ ẽ ấ  vùng nguyên li u s  r t cao. Vì v y,

ầ ư ệ ệ ậ ể ề ệ ấ ỉ ố   ả t ệ ạ   ng h i nh p năm 2016, vi c c nh tranh c a các t nh đ  thu ậ vi c thay đ i t    duy qu n lý   ” công ty v  thành l p vùng nguyên li u cho t nh

ệ nguyên li u, đ c bi ạ ề v  lúa g o. Trong xu h hút công ty đ u t ư nh  trên là vi c làm c p bách đ  “kéo nhà.

ỗ ấ ệ ả ả

ợ ổ ấ ấ ị ấ i   nhu n   khâu   s n   xu t   là   cao   nh t,   tuy   nhiên   l

ậ ấ ả ộ ợ i nhu n c a nông h  là khá th p. Thu nh p và l

ệ ậ ỷ ấ ợ  su t l ủ ạ ỉ ậ ậ ủ ộ ệ

ộ ệ ơ

ướ  h  cũng t ơ ế ợ

ế ể ổ ấ ể ế ế ề ầ ậ

ạ ủ ỉ ề

ạ ủ ỉ ứ

ủ

ề ấ ạ ộ ấ ả

ề ữ ề Qua phân tích chu i giá tr  lúa g o t nh Trà Vinh cho th y hi u qu  s n xu t là   ợ   i khá   cao,   t ng   thu   nh p   và   l ậ ậ   ộ i nhu n nhu n/nông h  và t ấ ủ   ả ả ắ i 1ha; hi u qu  s n xu t c a khó bù đ p chi tiêu c a nhóm nông h  có di n tích d ấ   ả ơ ữ ố ơ ế ộ t h n. H n n a, s n xu t nhóm h  có di n tích trên 1ha cao h n nên kinh t ộ ớ ề ậ i nhu n cao h n nhi u so v i nông h  ngoài trong liên k t có năng su t, giá bán và l   ề   ị t đ   n đ nh và b n liên k t. Vì v y, phát tri n liên k t kinh doanh là đi u c n thi ấ   ể ữ v ng ngành hàng lúa g o c a t nh v  lâu dài. Qua đánh giá và phân tích, đ  nâng c p ế ượ c và ngành hàng lúa g o c a t nh nhóm nghiên c u đã đ  xu t 12 giáp pháp chi n l   ế ượ ộ ầ ậ ạ ộ ”  c đ t phá 19 ho t đ ng. Trong năm 2016, c n t p trung các ho t đ ng c a “chi n l ạ ủ ỉ ụ ế ể ắ ầ   đ  b t đ u hình thành các liên k t kinh doanh cho s n xu t và tiêu th  lúa g o c a t nh ị ổ n đ nh và b n v ng v  lâu dài./.

ế ị VII2. Khuy n ngh

ố ớ ỉ (1) Đ i v i t nh Trà Vinh:

(cid:0) ệ ế ạ ị ế i ch u trách nhi m lên k  ho ch chi ti ể t và tri n khai

ạ ộ ườ ơ Phân công c  quan và ng ộ ủ các ho t đ ng c a CL đ t phá.

(cid:0) ổ ả ể

ủ ộ ỉ ề ẩ ườ ứ ữ ầ ả ạ ợ

Thay đ i tuy duy qu n lý đ  ch  đ ng “kéo” công ty LKKD v  TV trong môi ẩ   tr ng c nh tranh cao gi a các t nh, đáp  ng nhu c u s n ph m h p chu n trong HNTC năm 2016.

ỗ ợ ố ự ề ả (cid:0) H  tr  cũng c  THT/HTX, nâng cao vai trò t ng THX v  năng l c qu n lý,

ể ệ ổ ưở  tr ệ ả trách nhi m và uy tín đ  LKKD thành công và hi u qu .

(cid:0) ỗ ợ ế ố ượ ớ ố ng có liên quan càng s m càng t ặ   t, đ c

ề Tri n khai các gói h  tr  đ n các đ i t bi ể ệ t là công ty ti m năng và THT/HTX.

ố ớ (2) Đ i v i nông dân, THT/HTX:

(cid:0) ứ ả ậ ẩ ạ ấ ỹ ấ ượ ng theo yêu

ầ C n ý th c s n xu t TN theo quy trình k  thu t, đ t chu n ch t l ầ c u Cty

(cid:0) ầ ợ ổ ư ủ ể ế ả ể C n hi u rõ l i ích c a liên k t KD đ  thay đ i t ấ  duy trong s n xu t

ế ả ấ ữ ợ (cid:0) Khi đã th ng nh t ký k t HĐ thì ph i gi uy tín trong sx­tt, không vì l i ích

ướ ố ắ c m t. tr

59

ố ớ (3) Đ i v i công ty:

(cid:0) ầ ấ ượ ệ phát tri n vùng nguyên li u lúa g o ch t l

ề ạ ạ ể ổ ng và giá c nh tranh đ   n đ nh và b n v ng v ng cao (GAP),   ề  ữ

ị ắ ớ ệ ộ ể ế ầ ư C n thi t đ u t ề ố ượ ầ ứ đáp  ng yêu c u TT v  s  l ậ ề lâu dài trong đi u ki n h i nh p AEC, EVFTA và TPP s p t i.

(cid:0) ấ ể ế ứ   ng cho các liên k t ngang (THT/HTX) đ  sx đáp  ng

ị ườ ả ố ầ ồ Cung c p thông tin th  tr nhu c u TT bao g m c  gi ng và QTKT.

60

***

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ươ

ể

ẩ

ậ

ỗ

ẩ

ng pháp lu n đ  thúc đ y chu i giá tr

GTZ Eschborn (2007). Ph

ị. C m nang ValueLinks.

Kaplinsky and Morris (2001). A handbook for value chain research. The Institute of

Development Studies, University of Sussex. Brighton, United Kingdom.

M4P (2008). Marking value chains work better for the poor: A toolbook for pratitioners of value   chain analysis. A publication financed by the UK department for internationl development  (DFID).

Porter M. E. (1985). Competitive Advantage. New York, The Free Press.

Steven,   J.,   Paul   Siegel   and   Colin   Andrews   (2008).  Rapid   agricultural   supply   chain   risk

management. Conceptual framework and guidelines for application, Volume 1.

ị

ễ

ộ

ị ứ

ụ

ỗ

Giáo trình phân tích chu i giá tr ,  ng d ng

ấ ả

ự

ạ ọ

ầ

ơ

Võ Th  Thanh L c và Nguy n Phú Son (2013).  trong lĩnh v c nông nghi p

ệ . Nhà xu t b n Đ i h c C n Th , 2013.

ụ

ố

ố

ỉ

C c Th ng Kê Trà Vinh (2015). Niên Giám Th ng Kê 2014 t nh Trà Vinh.

ế ế ự

ứ

ế

ậ

ổ

t k  d  án thích  ng bi n đ i khí h u vùng ĐBSCL (AMD) t

ạ ế   i B n

IFAD (2014). Báo cáo thi Tre và Trà Vinh.

ổ

ướ

ỹ ồ

ự

ứ

ệ

ẫ

ợ

ớ

ng d n th c hi n qu  đ ng tài tr  mô hình thích  ng v i

ế

ậ

ổ

AMD Trà Vinh (2015). S  tay h bi n đ i khí h u (CCA).

ổ

ướ

ỹ ợ

ự

ư

ệ

ẫ

AMD Trà Vinh (2015). S  tay h

ng d n th c hi n qu  h p tác Công – T  (PPP).

ệ ự

ự

ứ

ế

ậ

ổ

ỉ

ạ

UBND t nh Trà Vinh (2013). Văn Ki n d  án thích  ng bi n đ i khí h u khu v c ĐBSCL t

i

ỉ t nh Trà Vinh.

ỉ

ố

ế ị ị

ệ

ế

ề

ủ ỷ UBND t nh Trà Vinh (2015). Quy t đ nh s  04/2015/QĐ­UBND ngày 13/2/1015 c a U  Ban  ầ ư  vào

ỉ ệ

ỉ

ị

Nhân Dân t nh Trà Vinh v  Quy đ nh chính sách khuy n khích doanh nghi p đ u t nông nghi p, nông thôn trên đ a bàn t nh Trà Vinh

ủ ề

ị

ị

ầ ư

ủ ế

ệ

ệ

Chính ph  (2013). Ngh  đ nh 210/2013/NĐ­CP ngày 19/12/2013 c a Chính ph  v  Chính sách  ệ ự ừ

ủ  vào nông nghi p, nông thôn. Chính sách có hi u l c t

khuy n khích doanh nghi p đ u t ngày 10/02/2014).

ộ

ộ ế

s  05/2014/TT­BKHĐT ngày 30/09/2014 c a B  K  ho ch và

ầ

ư ố ệ

ệ ự ừ

ủ ẫ

ướ

ị

ị

ạ ng d n th c hi n Ngh  đ nh 210/2013/NĐ­CP. H ng d n có hi u l c t

B  KH&ĐT (2014). Thông t ự ẫ ư ướ Đ u T  h ngày 14/11/2014).

ộ

ư ố

ủ

ộ

B  NN&PTNT (2014). Thông t

ệ

ể

ẩ

ả

ẩ

ỷ ả ỷ ả ượ ỗ ợ

ụ ả ế ế

ể ả

ẩ

ả

ơ

ụ ợ ả ị

ị

s  43/2014/TT­BNNPTNT ngày 18/11/2014 c a B  Nông  ề nghi p  và Phát tri n Nông thôn v  Danh m c s n ph m nông lâm thu  s n, s n ph m  c h  tr  theo  ph  tr , s n ph m c  khí đ  b o qu n, ch  bi n nông lâm thu  s n đ Ngh  đ nh 210/2013/NĐ­CP.

ị

ế

ả

ỉ

Phan Công Bình và Võ Th  Thanh L c (2015). Liên k t kinh doanh nông s n thành công theo   nhân Công Bình t nh Long An.  ổ

ộ ệ ư ườ ng h p Doanh nghi p t ư ệ

ế ậ ậ

ỗ ả

ự

ộ

(PPP) do d  án AMD Trà Vinh t

ứ

cách ti p c n chu i giá tr : Tr Tham lu n h i th o “Gi ch c ngày 22/12/2015 t

ợ ị ớ ỹ ợ i thi u qu  h p tác công – t ạ ỉ i t nh Trà Vinh.

61

ề

ố

ỉ

ế UBND t nh Trà Vinh (2014). Quy t đ nh s  1147/QĐ­UBND ngày 10/07/2014 v  Quy ch

ử ụ

ả

ị

ươ

ị

ỉ

ế ị ế

qu n lý và s  d ng kinh phí khuy n công đ a ph

ng trên đ a bàn t nh Trà Vinh.

ệ

ươ

Võ Th  Thanh L c (2015). Hi p đ nh Th

ị ậ

ộ ả

ộ

ệ

ổ ứ

ự

ệ ầ  do và doanh nghi p c n làm gì!? Tham   ch c   (PPP) do d  án AMD Trà Vinh t

ớ ạ ỉ

lu n h i th o “Gi ngày 22/12/2015 t

ị ạ ự ng m i t ư ỹ ợ i thi u qu  h p tác công – t i t nh Trà Vinh.

ế ậ

ể

Liên Minh HTX (2014). Báo cáo tình hình phát tri n kinh t

ạ ộ  t p th  và ho t đ ng Liên minh

ợ

ỉ

ươ

ướ

ể ệ

H p tác xã t nh năm 2014; ph

ng h

ụ ng, nhi m v  năm 2015.

ế ậ

ể

Liên Minh HTX (2015). Báo cáo tình hình phát tri n kinh t

ạ ộ  t p th  và ho t đ ng Liên minh

ợ

ỉ

ươ

ướ

ể ệ

H p tác xã t nh năm 2015; ph

ng h

ụ ng, nhi m v  năm 2016.

ế

ế

ạ

ộ

UBND t nh Trà Vinh (2015).  Báo cáo

tình hình kinh t

­ xã h i năm 2015 và k  ho ch phát

ể

ế

ộ

ỉ tri n kinh t

­ xã h i năm 2016.

ự

ụ

ệ

ế

ổ

ệ Báo cáo t ng k t th c hi n nhi m v  năm 2015 và

ướ

ế

ạ

ể Chi c c Phát tri n Nông thôn (2015).   ng k  ho ch năm 2016.

ụ ươ ph

ng h

ở

ươ

ươ

S  Công Th

ng Trà Vinh (2015). Báo cáo tình

hình th cự  hi n ệ k  hoế

ạch năm 2015 và ph

ng

h

ngướ  nhiệm v  nụ ăm 2016.

ở

ự

ế

ể

ạ

S  NN&PTNT (2015). BÁO CÁO T ng k t th c hi n k  ho ch năm 2015 và tri n khai

ổ ủ ở

ệ ệ

ụ ế

ể

ệ

ạ

ế nhi m v  k  ho ch năm 2016 c a S  Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn.

62

***

Ụ Ụ

PH  L C 1: DANH SÁCH ĐÁP VIÊN

1. Nông dân

ọ

ố ệ

H  và tên

ạ S  đi n tho i 0166905514 01232517076 01684977808

ư

01647977093

ơ

0973990259

ỳ ươ

01206967383

ơ

01222157110

ng ọ

ơ

01656304986

01656973669

ạ ạ

ạ ạ ạ ỳ

ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ ộ

01683290883 01692422725 01644524611 0918839150

ầ ố ươ

ư

ươ ầ ươ

ễ

ng Thành L

ầ

TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41

Kim Dũng Kim Long ạ Th ch Chét Kiên Ri Th ch Dạ ị S n Th  Sô Pha Lê Văn Ki mể Hu nh Thái Bình D ng Văn Sa ễ Nguy n Văn Minh ươ S n Ph ạ Th ch Ng c Trí S n Ánh Thinh ị Ngô Th  Mao ồ Th ch R ng Th ch Ki Ri Gia Kim Thành Trung ế Th ch Phi p Th ch Chung Th ch Thi Minh Hu nh Văn Chiên ớ ễ Nguy n Văn T i Lê Văn Dài ầ Tr n Thanh Line ạ Th ch Sai ỳ Hu nh Văn Khó ỳ ộ Hu nh L c ầ ố Tr n Qu c Thu n ặ ố Đ ng Qu c Th ng ố ầ Tr n Qu c Ch ng ươ ơ S n Nh l ầ Tr n Văn Công Ngô Văn Hón ễ Nguy n Văn T ễ Nguy n Văn Khánh Tr ng Văn Trát Tr n Văn Viên Tr Lâm Văn Dũng ươ Tr n D ng Thách R tế

Xã/huy nệ Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT Đa L c ­ HCT ỹ M  Chánh ­ HCT ỹ M  Chánh ­ HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh ­ HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ỹ M  Chánh – HCT ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú

01689758559 01664243621 0947366593 0979915996 0972073606 0969993109 0933785229 0907322551 01212689756 01262519080 0909465551 0984767687 01653846559 0985160082 0985485182 01647968954 01642338629 01647874008

63

ọ

H  và tên

ạ

ạ ố ệ S  đi n tho i 01666172325

ơ

ễ

01693828645 0988598194 0969992725

ế t

0978462581 01652837211

ỳ ệ ệ ầ ầ

0922980721

ạ

ặ

01204853513 01635757626 0972412823 01685358912 01692905899 01633469975 0989818363 01648640108 01287807428

0198924731 01289612392 0743865244 01699223572 0985392734 0985921060

ầ ạ ạ ạ ạ

ươ

ng

ơ

ạ

01629560474 01685005974 01695699454 01652288013 01653778509

ơ

ạ

01684504377

ươ

ạ ị

TT 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86

Th ch Văn An S n Minh Quang ọ Nguy n Văn Đ t Lâm Văn Hành Kim Tranh Sa Thea Lý Thanh Tín ạ Hu nh Văn Ho t ơ Di p S  Vi ị Di p Th  Khiêng Tr n Seng ị Tr n Th  Nghĩa Lâm Phát Ng cọ Lâ mTrung Tín Th ch Thái Kim Sa Van Kim Sa Rây ả Đ ng Thanh Gi ng ễ ỏ Nguy n Văn Nh ễ Nguy n Văn Hòa Kim Có ạ Th ch Cang ầ Tr n Văn Nam ạ Th ch Sinh ạ Th ch Tha ọ ạ Th ch Tr ng Sa Ron Đa Ga ạ Th ch Khôi ươ D ng Văn Út ị Kim Th  Hoa ị ỹ Tr n Th  M  Nhung Th ch Thanh ị ữ Th ch Th  N ị Ph m Th  Bích ị Th ch Th  Sen ị Lý Th  Tranh Thi ỳ Hu nh Del ạ Th ch Ph S n Chung Th ch Tônl S n Sâm Bách Th ch Phán Ta Quanh Th ch Th ng Tr nh Phú Sáp

Xã/huy nệ ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ạ Đ i An – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ệ Tân Hi p – HTCú ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK

01659631604 0165788013

64

ố ệ

H  và tên

ạ S  đi n tho i

ị

ạ ầ ạ

tệ ưở

ạ ạ

ọ ị ạ Th ch Th  Xâm ế ị ạ Th ch Th  Phi p Th ch Dạ ơ ị Tr nh Th  Thia ị Kim Th  Sô Thi Th ch Xên ẩ Tr n Văn M n Ph m Văn Minh Ngô Văn Vi Ph m Văn H ng Ph m Thanh Bình Lê Văn Minh Tr n Văn Hinh

016988044551 01677363927 01666529750 01666724494 01677784416 01658092941 01699997257 0939575594 01667065782 0984446284 01655185386 01216997681

ậ

ả

ọ ấ

ằ

ể

ổ ưở

TT 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 ầ 99 ạ 100 Th ch Thu n ỳ 101 Hu nh Văn Hùng ễ 102 Nguy n Thanh Sang ễ 103 Nguy n Ng c Th o ố 104 Võ Qu c S m ủ ươ 105 D ng Thanh C a ạ 106 Th ch B ng ả 107 T ng Văn Hoàng ầ 108 Tr n Hi u Hóa ẹ ồ 109 H  Văn Qu o ễ ị 110 Nguy n Th  Liên ươ 111 Tr ng Thành Công 112 Lâm Trung Tín

Xã/huy nệ ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ề Châu Đi n – HCK ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ộ Huy n H i – HCL ng THT

ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề ề T  tr

01662374919 01649333199 01682121815 0974983907 01644491270 01666529339 0989002115 01667771965 0984115001 01685065713 0903341061 0907651218

65

ươ

2. Th

ng Lái

ọ

ố ệ

H  và tên

ầ ạ

ễ

ả

Lê Minh Thi nệ Lê Văn Ki mể ụ ễ Nguy n Văn Ph ng ấ Tr n Thanh Tu n ị Ph m Th  Tám Nguy n Kim Nhan Cô Di mễ Anh Tu n ấ ễ Nguy n Thanh H i

TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ạ S  đi n tho i 0918626693 0973330259 0963652544 01626528302 0976785391 0918759672 01666246808 01673913901 01662926532

ỉ T nh/thành Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Long An ề Ti n Giang ề Ti n Giang

3. Nhà máy xay xát

ọ

H  và tên

c Trung

ạ ố ệ S  đi n tho i 01696880188 0919887667 0966181333 01677961062 0939149703

ạ

TT 1 2 3 4 5 6 7

ỉ T nh/thành Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh

0909207332

ị

8 9

Trà Vinh Trà Vinh

0934442577 0985921033

ệ

10 11

0913.798.328 0983767213

Cao Thành S nơ Tăng Văn Long ướ Tân Ph ễ Nguy n Thanh Tòng ả ị Cao Th  Th nh ậ Th ch Thu n Nhà máy xay xát Càng  Long (Cô Dung) ế DN Thúy An (Ch  Tuy t) Nhà máy xay xát BaXi  ỹ ế (Cô M  Y n) ị ễ Nguy n Th  Di u Nhà Máy Chín Máy Cày

ề Cái Bè, Ti n Giang Tân Tr  LAụ

4. Công ty

ọ

TT

H  và tên

Tên công ty

ạ

ầ ặ

ươ

ả

ự

ng Th c Trà Vinh

ư

ư

ầ

ướ

1 2 3 4 5 6 7

Phan Công Bình ọ ị Tr n Th  Ng c H nh ị Đ ng Th  Liên ệ ố Lâm Qu c Vi t ễ D ng Nguy n Th o ư Chú T  Hòa ễ Nguy n Công H ng

c  Sen­

ố ệ   S  đi n tho iạ 0916020739 0982798879 0903910033 0914683199 0908623627 0973770002 01224676622

DNTN Công Bình, Long An DNTN Công Thành Út H nhạ Công ty TNHH LT­TP Long An Công Ty THHH ADC ­ TV ươ Công ty L ạ DNTN V n Hòa Công  ty   TNHH   Đ u  T   Ph LA

66

ỉ ẻ

ạ

5. Đ i lý bán s /l

ố ệ

ươ

ị ồ

ị

ệ

TT 1 2 3 4 5 6 7

H  tênọ ị D ng Th  Thu Trang ị Lê Th  Lan ị Ch  Ben ặ Đ ng Th  H ng Lê Út Quý ọ ễ Nguy n Th  Ng c Di p Bích Vân

ỉ T nh/Thành Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh Trà Vinh

ạ S  đi n tho i 0969122966 0743852491 0939604597 0977814752 0919329411 0973662219 0919647888

7. Nhà h  trỗ ợ

ọ

ố ệ

H  và tên

Xã/huy nệ

ạ S  đi n tho i

ố

ễ

ả

ị

ỹ ạ

ắ

ạ

ề

ệ ngượ Lê Trung Th T ng Lâm Vuông ị Nguy n Th  Thanh Th o ề Lâm Th  Thúy Ki u ọ Th ch Ng c Th ng ễ Nguy n Thanh Hùng ỗ ữ Đ  H u Giàu

ộ Đa L c ­ CT ộ Đa L c ­ CT M  Chánh ­ CT Đ i An – T Cú ệ Tân Hi p – T Cú ộ Huy n H i ­ CL ề Châu Đi n ­ CK

01665757999 0919360568 0916093646 0974480909 01648523268 0983336621 0989646954

ọ

ạ ỳ ầ

ễ

ằ

ầ

TT ấ C p xã/huy n 1 2 3 4 5 6 7 ấ ỉ C p t nh 1 2 3 4 5

Ph m Văn Nhi Hu nh Nghĩa Th ễ ị Tr n Th  Vi n Nguy n Thu H ng ế ị ồ Tr n Th  H ng Y n

0919872158 0988423339 0939171191 01688722088 0975125141

ở

ọ Tô Ng c Bình

6

0913880832

ở

ễ

ư

ồ

ị Nguy n Th  Bích Vân ọ H ng Ng c H ng

7 8

PCT. LMHTX ự GĐ. D  án AMD ự CV. D  án AMD ự CV. D  án AMD PTP. CCPTNT, S  NN­PTNT ở PGĐ. S  KH­ĐT TT KC. S  Công  ngươ Th ở S  KH­ĐT

0919182929 0908012325

67

Ụ Ụ

PH  L C 2: THÔNG TIN CHUNG NÔNG DÂN

ộ ̣

ả

B ng 1 : Thông tin chung nông h  tai Trà Vinh

́

ướ

̃ Y nghia

ệ

*** ns

Di n tích lúa (ha) ấ ấ Năng su t lúa (t n/ha)

D i 1ha 0,5 6,3

Trên 1ha 2,1 6,6

ổ

ẩ

ườ

ns ***

Tu i (năm) Nhân kh u (ng

i)

50 4,0

48 4,7

ns

ệ Kinh nghi m sx (năm)

25

23

ả

ố ệ ệ

ệ

ị

ồ Ngu n: S  li u kh o sát, 2015   ns: khác bi

t không ý nghĩa, ***: khác bi

ở ứ ể t qua ki m đ nh T

m c ý nghĩa 1%

ộ ả

ả

ị

ươ

B ng 2: Nhóm h  kh o sát phân theo đ a ph

ng

D i 1ha

Trên 1ha

Huy nệ Châu Thành

Trà Cú

ầ

% 21,9 20,3 4,7 17,2 20,3 15,6

Càng Long C u Kè

Xã Đa L cộ ỹ M  Chánh ạ Đ i An Tân Hi pệ ộ ề Huy n H i Châu Đi nề ộ

ổ

T ng c ng

% 19,1 4,3 29,8 21,3 14,9 10,6 100,0

100,0

ướ n 9 2 14 10 7 5 47 (42,3%)

n 14 13 3 11 13 10 64 (57,7%)

ố ệ

ả

ồ

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

ả

ị

ươ

ộ B ng 3: Nhóm dân t c phân theo đ a ph

ng

Kinh

Kh meơ

n

n

%

%

Huy nệ Châu Thành

Trà Cú

ầ

Càng Long C u Kè

Xã Đa L cộ ỹ M  Chánh ạ Đ i An Tân Hi pệ ộ ề Huy n H i Châu Đi nề ộ

ổ

T ng c ng

100,0

100,0

4 10 1 6 17 1 39 (35,1%)

19 5 16 15 3 14 72 (64,9%)

ồ

ả

ườ ự ế ả

ộ

ấ

ả ố ệ Ngu n: S  li u kh o sát, 2015   ọ ấ B ng 4: H c v n ng

ộ i tr c ti p s n xu t lúa theo nhóm h  và dân t c

ướ

D i 1ha

Trên 1ha

Kinh

Khmer

% 10,9

% 6.5

% 2,7

% 11,3

Mù chữ

68

C p 1ấ

34,8

24.1

10,8

38,0

C p 2ấ C p 3ấ

32.6 21,7

37,1 32,3

37,9 48,6

33,8 16,9

ồ

ố ệ

ả

Ngu n: S  li u kh o sát, 2015

69