intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Về thủ tục xét hỏi tại phiên tòa hình sự sơ thẩm "

Chia sẻ: NguyenHuu Phap | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

199
lượt xem
26
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

ét hỏi là thủ tục trong xét xử vụ án do hội đồng xét xử, kiểm sát viên và những người khác theo quy định của pháp luật thực hiện bằng cách đặt câu hỏi trực tiếp cho bị cáo và những người tham gia tố tụng, xem xét vật chứng, xem xét hiện trường xảy ra vụ án nhằm kiểm tra chứng cứ công khai tại phiên tòa để giải quyết vụ án. Thủ tục xét hỏi tại phiên tòa hình sự sơ thẩm được quy định từ Điều 206 đến Điều 216 Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS)....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Về thủ tục xét hỏi tại phiên tòa hình sự sơ thẩm "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Lª ThÞ Thóy Nga * X ét h i là th t c trong xét x v án do có quan i m cho r ng vi c nhà làm lu t quy hi ng xét x , ki m sát viên và nh c b n cáo tr ng là m t ho t ng nh ng ngư i khác theo quy nh c a pháp trong ph n xét h i là không h p lí mà nên lu t th c hi n b ng cách t câu h i tr c ti p quy nh trong ph n th t c b t u phiên cho b cáo và nh ng ngư i tham gia t t ng, tòa. Theo chúng tôi, quan i m này có nhi u xem xét v t ch ng, xem xét hi n trư ng x y nhân t h p lí, phù h p v i c trưng c a m i ra v án nh m ki m tra ch ng c công khai ph n trong phiên tòa hình s sơ th m. Ph n t i phiên tòa gi i quy t v án. th t c b t u phiên tòa có m c ích là Th t c xét h i t i phiên tòa hình s sơ chu n b các i u ki n c n thi t b o m cho th m ư c quy nh t i u 206 n i u vi c ti n hành phiên tòa theo quy nh c a 216 B lu t t t ng hình s (BLTTHS). ây là pháp lu t t t ng hình s . Các i u ki n c n th t c có ý nghĩa quan tr ng, quy t nh i thi t bao g m c i u ki n v s có m t c a v i vi c ch ng minh v án vì th t c này ngư i tham gia t t ng, v ch ng c và vi c u ư c xem xét, th m tra m i ch ng c xác nh n i dung v án làm ti n cho ph n công khai, nh ng mâu thu n gi a các l i khai, xét h i. V i ý nghĩa ó, c b n cáo tr ng là gi a l i khai v i v t ch ng… ư c làm sáng ho t ng nh m làm rõ n i dung v án, t kh ng nh giá tr ch ng minh c a t ng chu n b cho ph n xét h i và nên ư c quy ch ng c . V i ý nghĩa ó, nâng cao hi u qu nh trong ph n th t c b t u phiên tòa. xét h i t i phiên tòa hình s sơ th m là yêu Khi ki m sát viên trình bày ý ki n b c u v a c p thi t v a lâu dài. Th c ti n xét sung vào b n cáo tr ng, v nguyên t c, ki m x th i gian qua ã n y sinh m t s vư ng sát viên ph i c nguyên văn b n cáo tr ng ã m c c n ư c tháo g c t góc l p pháp và ư c giao cho b cáo. Tuy nhiên, i u 206 áp d ng pháp lu t liên quan n th t c xét BLTTHS l i quy nh ki m sát viên sau khi h i. Trong ph m vi bài vi t này chúng tôi c b n cáo tr ng có th “trình bày ý ki n b mu n c p m t s vư ng m c v v n này sung, n u có”. n nay, các cơ quan có th m và nh hư ng kh c ph c các vư ng m c ó. quy n chưa có hư ng d n c th nào v quy 1. Ki m sát viên c và b sung b n nh này nên ã d n t i nh ng cách hi u khác cáo tr ng nhau. Có ý ki n cho r ng i u 206 BLTTHS Theo quy nh t i i u 206 BLTTHS quy nh ki m sát viên có quy n trình bày ý thì trư c khi ti n hành xét h i, ki m sát viên c b n cáo tr ng và trình bày nh ng ý ki n * Gi ng viên Khoa ào t o th m phán b sung n u có. Liên quan n quy nh này, H c vi n tư pháp t¹p chÝ luËt häc sè 7/2008 51
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ki n b sung sau khi c b n cáo tr ng là thay i t i danh ho c i u kho n BLHS c n không phù h p vì b t kì s b sung nào vào áp d ng, b sung v c i m c a công c b n cáo tr ng trư c khi b t u phiên tòa u ph m t i, c i m c a ngư i b h i, tu i c a ph i ư c giao cho b cáo và n u vi n ki m b cáo, tu i c a ngư i b h i… làm b cáo có th b x lí n ng hơn so v i quan i m th sát không giao cho b cáo thì nh t thi t ph i hoãn phiên tòa.(1) Quan i m khác l i cho hi n trong b n cáo tr ng thì không thu c r ng “ i u lu t nói n ý ki n b sung v b n ph m vi quy n h n c a ki m sát viên theo quy nh t i i u 206 BLTTHS. Ngư c l i, cáo tr ng, ch không ph i là b sung cáo nh ng s a i v câu ch , b sung làm rõ tr ng. Vì v y, ý ki n b sung c a vi n ki m sát là nh m làm rõ hơn n i dung cáo tr ng hơn n i dung cáo tr ng mà không làm thay ch không thay i, b sung cáo tr ng”.(2) i t i danh, i u kho n BLHS c n áp d ng Quan i m này cũng ư c th hi n trong cũng như ư ng l i x lí v án th hi n trong cáo tr ng có th ư c ch p nh n. i u 21 Quy ch th c hành quy n công t và ki m sát xét x các v án hình s c a Vi n 2. Th t xét h i t i phiên tòa ki m sát nhân dân t i cao, theo ó, “trư c khi vi c xét h i t k t qu , i u 207 BLTTHS quy nh: “H i ng xét x ph i xác ti n hành xét h i, ki m sát viên c b n cáo tr ng ho c quy t nh truy t theo th t c rút nh y các tình ti t v t ng s vi c và v t ng t i c a v án theo th t xét h i h p lí”. g n và quy t nh khác c a vi n ki m sát liên Th t xét h i h p lí không ph i là th t b t quan n vi c gi i quy t v án và trình bày ý bi n, phù h p v i t t c các v án mà là th ki n b sung làm rõ thêm n i dung cáo tr ng, t ư c xác nh m t cách h p lí trên cơ s n u có”. Chúng tôi ng ý v i quy nh t i n i dung t ng v án c th cũng như thái i u 206 BLTTHS hi n hành, cho phép ki m sát viên sau khi c b n cáo tr ng ư c trình khai báo c a nh ng ngư i tham gia t t ng bày ý ki n b sung, n u có. B i l , trong quá trong v án ó. Xác nh th t xét h i h p lí th c s là công vi c không ơn gi n, ph trình gi i quy t các v án c th , do nhi u thu c nhi u vào kinh nghi m, kĩ năng c a nguyên nhân khác nhau, b n cáo tr ng ã ngư i xét h i. V nguyên t c chung, theo giao cho b cáo có th có nh ng n i dung c n ư c gi i thích, làm rõ thêm t i phiên tòa. chúng tôi, vi c xác nh th t xét h i ph i Vi c ki m sát viên nêu “ý ki n b sung” t i xu t phát t n i dung xét h i (các v n c n phiên tòa trong trư ng h p này là c n thi t, ư c làm rõ) trong t ng v án, t c im c a nh ng ngư i tham gia t t ng và ph i góp ph n t o thu n l i cho quá trình gi i quy t v án. Tuy nhiên, tránh s b sung, m b o nguyên t c xác nh s th t v án. V n i dung xét h i, trên cơ s nghiên gi i thích tùy ti n, tránh vi ph m quy n bào c u h sơ v án, th m phán ư c phân công ch a c a b cáo, các cơ quan có th m quy n làm ch t a phiên tòa c n l p k ho ch xét c n có hư ng d n c th v n i dung trình h i trong ó nêu rõ nh ng v n c n làm bày b sung c a Ki m sát viên t i phiên tòa. sáng t bao g m các tình ti t nh t i; các tình Theo chúng tôi, nh ng ý ki n b sung làm 52 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2008
  3. nghiªn cøu - trao ®æi ti t nh khung hình ph t; các tình ti t có ý nhiên, góc nhìn khác, vi c xét h i b cáo nghĩa i v i vi c quy t nh hình ph t như trư c (nh t là b cáo nh n t i) d t o c m giác tình ti t tăng n ng, tình ti t gi m nh trách không khách quan, khi n ngư i tham gia t t ng và nh ng ngư i tham d phiên tòa cho nhi m hình s , các c i m v nhân thân c a b cáo; các tình ti t liên quan n vi c gi i r ng m i vi c xét h i sau ó ch nh m c ng quy t v n dân s , x lí v t ch ng, xác nh c l i nh n t i c a b cáo; b n thân h i ng nguyên nhân và i u ki n ph m t i. Trên cơ xét x cũng khó tránh kh i nh ki n là b cáo s nh ng v n cơ b n ó, tùy t ng v án c ã có t i và ch c n c ng c ch ng c kt th , th m phán c n xác nh ư c m t cách t i. Vì l ó, tránh vi c t o ra thành ki n là chính xác nh ng i m m u ch t c n làm rõ b cáo ã ph m t i, giúp làm rõ n i dung v t i phiên tòa sơ th m. T n i dung các v n án m t cách khách quan, nên chăng c n t c n xét h i, th m phán xác nh th t xét h i câu h i cho b cáo (nh t là b cáo nh n t i) sau khi ã h i ngư i b h i, ngư i làm ch ng i v i t ng v n m t. Cách th c xét h i theo v n như v y s giúp quá trình xét h i v t ng v n liên quan n n i dung v án ư c m ch l c, rõ ràng, tránh s trùng l p, tr trư ng h p có lí do c bi t ph i xét h i b cáo trư c như vi c c n xác nh các i m h i i h i l i v cùng m t v n . S th t v án ư c xác nh thông qua mâu thu n trong v án mà b cáo ph nh n vi c h i b cáo; ngư i b h i, nguyên ơn dân vi c bu c t i? s , b ơn dân s , ngư i có quy n l i nghĩa Ngoài ra, v m t kĩ năng, khi l p k v liên quan n v án ho c ngư i i di n ho ch xét h i và ti n hành xét h i dư ng h p pháp c a h ; ngư i làm ch ng; ngư i như nh ng ngư i xét h i m i quan tâm n m i liên h gi a b cáo, nh ng ngư i tham giám nh; xem xét v t ch ng; xem xét t i ch . B lu t t t ng hình s không quy nh gia t t ng v i các v n c n làm sáng t c th ph i h i ai trư c, ai sau mà tùy thu c trong v án mà chưa tâm t i nh ng c i m cá nhân c a ngư i ư c xét h i. Khi vào t ng v án c th , h i ng xét x ti n xét h i b cáo, ngư i b h i, ngư i làm ch ng hành xét h i theo th t h p lí. Tuy nhiên, trên th c t , g n như ã thành thông l , vi c và nh ng ngư i tham gia t t ng khác h i xét h i t i phiên tòa ư c b t u t b cáo. ng xét x , ki m sát viên chưa th t s quan tâm t i v trí xã h i, c i m, kh năng i v i v án có ng ph m, h i ng xét x thư ng ch n b cáo chính h i trư c, b cáo nh n th c và thái c a nh ng ngư i này t i khác h i sau ho c h i b cáo khai nh n t i rõ phiên tòa. R t d dàng nh n ra s a d ng v ràng trư c v i hi v ng b cáo này s cung c p c i m c a nh ng ngư i tham gia t t ng, ch ng h n, có ngư i có trí nh t t, có ngư i nh ng tài li u, ch ng c quan tr ng làm sáng không như v y; có ngư i d b xúc ng, có t ngay t u hành vi ph m t i c a b cáo ngư i không d b xúc ng; có ngư i d b chính. Th t xét h i này không vi ph m quy nh c a BLTTHS và trên th c t ã phát huy chi ph i b i y u t tình c m ho c môi trư ng, có ngư i không b nh hư ng b i tác d ng, giúp vi c xét h i không b kéo dài mà v n làm rõ ư c n i dung v án. Tuy các y u t ó; có ngư i mu n gi uy tín t¹p chÝ luËt häc sè 7/2008 53
  4. nghiªn cøu - trao ®æi ho c v th c a mình trong khi ngư i khác A không g p B. Trư ng h p này c n công b l i không quan tâm n i u ó… Như v y, l i khai c a B và yêu c u A gi i thích s mâu t t c nh ng ngư i tham gia t t ng khác thu n. A có th ngh H XX t câu h i nhau nhưng có th phân lo i thành nh ng i v i B. Chúng tôi ng tình v i quan i m nhóm nh t nh, vi c xác nh th t xét h i th hai vì m c ích c a vi c cách li là m cũng như v n d ng kĩ năng xét h i ph i tính b o cho các b cáo không b nh hư ng b i n c thù c a m i nhóm này. l i khai c a nhau (không “khai leo” nhau) và trong m t s trư ng h p nh m m b o v 3. Cách li b cáo t i phiên tòa i u 209 BLTTHS quy nh: “H i ng m t tâm lí cho b cáo khi khai báo. N u công b l i khai theo quan i m th nh t s không xét x ph i h i riêng t ng b cáo. N u l i khai c a b cáo này có th nh hư ng n l i m b o ư c m c ích này, b cáo b cách li v n b nh hư ng b i l i khai c a b cáo khai c a b cáo khác thì ch t a phiên tòa ph i cách li h . Trong trư ng h p này, b trư c. Cách hi u theo quan i m th hai là cáo b cách li ư c thông báo l i n i dung h p lí, t ư c m c ích th m tra ch ng c l i khai c a b cáo trư c và có quy n t t i phiên tòa, còn vi c ánh giá ch ng c ó như th nào là th m quy n và trách nhi m c a câu h i i v i b cáo ó”. Quy nh v cách li b cáo trong quá trình xét h i là r t c n h i ng xét x . t ư c hi u qu , thi t và trên th c t ã V mc chi ti t c a n i dung thông báo, theo chúng tôi, b cáo b cách li ư c c bi t trong các v án l n v ma túy, các thông báo l i k t qu b cáo trư c ã khai v án v t i ph m có t ch c. Tuy nhiên, khi liên quan n ngư i b th c hi n quy nh này có v n t ra là báo v t ng v n vi c thông báo l i n i dung l i khai c a b cách li ch h i ng xét x không c n thông cáo trư c cho b cáo b cách li ư c th c báo nguyên văn câu h i và câu tr l i c a b cáo trư c. Tuy nhiên, các cơ quan có th m hi n vào th i i m nào và m c chi ti t quy n c n có hư ng d n chi ti t v v n c a n i dung thông báo n âu. V th i i m thông báo l i n i dung l i này m b o vi c áp d ng pháp lu t m t khai, hi n nay có hai quan i m khác nhau: cách th ng nh t. H i ng xét x thông báo toàn b n i dung 4. Quy n xét h i c a ngư i giám nh l i khai c a b cáo trư c cho b cáo b cách li Khi tham gia phiên tòa sơ th m, ngư i trư c khi xét h i b cáo b cách li hay trong giám nh có th v a là ngư i có quy n xét quá trình xét h i b cáo b cách li h i ng xét h i (kho n 2 i u 207 BLTTHS) v a là ngư i b xét h i ( i u 215 BLTTHS). Kho n x công b t ng n i dung khai báo c a b cáo trư c liên quan n các v n 2 i u 207 BLTTHS quy nh: “Ngư i giám ang xét h i trong trư ng h p l i khai c a hai b cáo có nh ư c h i v nh ng v n có liên quan mâu thu n v i nhau. Ví d : B cáo b cách li n vi c giám nh”. Theo quy nh này, ngư i giám nh là m t trong nh ng ngư i có (A) khai vào th i i m x y ra v án b cáo ang nhà b cáo B ( ã có l i khai trư c ó). quy n tr c ti p xét h i ngư i tham gia t t ng Trư c ó b cáo B khai r ng khi x y ra v án (cùng v i h i ng xét x , ki m sát viên, 54 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2008
  5. nghiªn cøu - trao ®æi ngư i bào ch a, ngư i b o v quy n l i c a BLTTHS, nh ng i u lu t quy nh vi c xét ương s ). h i i v i t ng ngư i tham gia t t ng ph i làm rõ nh ng v n liên quan n vi c giám nh, ngư i giám nh có th th hi n ư c quy n xét h i c a ch th này. xét h i b cáo, ngư i b h i cũng như nh ng V cách th c xét h i c a ngư i giám nh, ngư i tham gia t t ng khác. Tuy nhiên, các theo chúng tôi, c n quy nh ngư i giám nh ư c tr c ti p xét h i ngư i tham gia t t ng quy nh t i i u 209, i u 210, i u 211 BLTTHS l i chưa th hi n ư c tinh th n như quy nh t i i u 207 BLTTHS hi n c trưng c a này. i u 209 BLTTHS v h i b cáo quy hành. i u này xu t phát t ngư i giám nh và vi c xét h i c a ngư i nh: “Ki m sát viên h i v nh ng tình ti t giám nh t i phiên tòa. Ngư i giám nh là c a v án liên quan n vi c bu c t i, g t i b cáo. Ngư i bào ch a h i v nh ng tình ti t ngư i có ki n th c c n thi t v lĩnh v c c n liên quan n vi c bào ch a, ngư i b o v giám nh ư c cơ quan ti n hành t t ng quy n l i c a ương s h i v nh ng tình ti t trưng c u theo quy nh c a pháp lu t. T i phiên tòa, ngư i giám nh ư c h i v liên quan n vi c b o v quy n l i c a ương s . Nh ng ngư i tham gia phiên tòa nh ng v n có liên quan n vi c giám nh. Như v y, n i dung xét h i c a ngư i có quy n ngh v i ch t a phiên tòa h i thêm v nh ng tình ti t liên quan n h ”. giám nh liên quan n nh ng v n v Như v y, theo quy nh t i i u lu t này, chuyên môn, òi h i ngư i xét h i ph i có ngư i giám nh ch có th ngh v i ch nh ng hi u bi t c n thi t xác nh úng t a phiên tòa các n i dung c n xét h i ch v n c n h i và di n t chính xác n i dung câu h i. Do ó, vi c ngư i giám nh tr c t a phiên tòa ti n hành xét h i ch không tr c ti p xét h i b cáo và nh ng ngư i tham gia t ti p th c hi n vi c xét h i i v i b cáo. ng, thu n l i hơn qua ó Ngoài ra, i u 210, i u 211 BLTTHS t ng khác s ch c p quy n xét h i c a ngư i không h góp ph n m b o tr t t phiên tòa, làm rõ giám nh i v i ngư i b h i, nguyên ơn n i dung v án.V i nh n th c như v y, theo dân s , b ơn dân s , ngư i có quy n l i, chúng tôi, kho n 3 i u 209 BLTTHS, i u nghĩa v liên quan n v án ho c ngư i i 210 BLTTHS và kho n 2 i u 211 BLTTHS di n h p pháp c a h ; ngư i làm ch ng. c n b sung quy nh: “Ngư i giám nh h i Theo chúng tôi, quy nh t i i u 209, i u v nh ng v n có liên quan n vi c giám 210, i u 211 BLTTHS chưa th hi n ư c nh” m i phù h p v i quy nh t i i u 207 quy n xét h i, cách th c xét h i c a ngư i BLTTHS và t o s th ng nh t trong quá trình giám nh t i phiên tòa sơ th m và c n ư c áp d ng pháp lu t./. nghiên c u s a i, b sung. (1).Xem: inh Văn Qu , “Pháp lu t hình s , th c Trư c h t, c n kh ng nh quy nh ngư i ti n xét x và án l ”, Nxb. Lao ng xã h i, Hà N i, giám nh ư c xét h i v nh ng v n liên 2005, tr.161. quan n k t lu n giám nh là h t s c c n (2).Xem: PGS.TS. Võ Khánh Vinh (ch biên), “Bình thi t nh m góp ph n làm rõ s th t c a v án. lu n khoa h c B lu t t t ng hình s ”, Nxb. Công an Vì v y, i u 209, i u 210, i u 211 nhân dân, Hà N i, 2004, tr.585. t¹p chÝ luËt häc sè 7/2008 55
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1