Bảo quản trái cây sau thu hoạch-phanquangthoai@yahoo - ks.phan quang thoai

Chia sẻ: Phan Quang Thoai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

228
lượt xem 99
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiện nay, ở nước ta chỉ có một số doanh nghiệp lớn và các siêu thị có phương thức tồn trữ trái cây ở nhiệt độ lạnh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bảo quản trái cây sau thu hoạch-phanquangthoai@yahoo - ks.phan quang thoai

phanquangthoai@yahoo - upload CHUYÊN ð : B O QU N TRÁI CÂY SAU THU HO CH Th c tr ng v n ñ b o qu n trái cây Vi t Nam Hi n nay, nư c ta ch có m t s doanh nghi p l n và các siêu th có phương th c t n tr trái cây nhi t ñ l nh. Còn l i, ña s các v a thu mua trái cây cũng như nông dân ñ u thu ho ch và bán trái cây theo t p quán, không có qui trình b o qu n sau thu ho ch. ði u này gây nh hư ng không nh ñ n ch t lư ng s n ph m và hi u qu kinh t . Th i gian g n ñây v n ñ này ñư c các nhà vư n r t quan tâm và ñ c bi t các công trình nghiên c u b o qu n trái cây sau thu ho ch cũng ñang cho nh ng k t qu kh quan… Qui trình nghiên c u b o qu n xoài ñư c S Khoa h c và Công ngh TP C n Thơ nghi m thu ñ u năm 2007. Nông trư ng Sông H u – nơi nghiên c u hi n có 150.000 cây xoài cát Hòa L c, trung bình, m i h có 80-100 cây. V i s n lư ng hàng năm lên ñ n c hàng nghìn t n xoài s n ph m… ð hư ng t i qui trình thu ho ch và b o qu n xoài có qui mô c a m t phân xư ng phân lo i, ñóng gói, b o qu n trái cây tươi chính qui, Nông trư ng ñã h p tác v i Vi n Nghiên c u và Phát tri n Công ngh Sinh h c và B môn Công ngh Th c ph m, Trư ng ð i h c C n Thơ cùng Vi n Nghiên c u Cây ăn qu Mi n Nam nghiên c u thành công qui trình b o qu n xoài sau thu ho ch b ng công ngh hi n ñ i, ñ m b o ch t lư ng t t, giúp kéo dài th i gian t n tr , ñáp ng yêu c u xu t kh u và tiêu dùng trong nư c. Theo Giám ñ c Vi n Nghiên c u và Phát tri n Công ngh Sinh h c, Trư ng ð i h c C n Thơ, cho bi t: “N u tiêu th trong nư c, sau khi thu ho ch, xoài ñư c phân lo i, ñóng gói, v n chuy n và phân ph i ñ n ngư i tiêu dùng. N u xu t kh u, thì sau khi phân lo i, s ti n hành các bư c x lý, t n tr (ñ v n chuy n xa), làm chín, ñóng gói, r i m i v n chuy n và phân ph i ñ n nơi tiêu th ”. Xoài Cát Hòa L c có v m ng nên khó b o qu n lâu và v n chuy n xa, gây khó khăn cho vi c xu t kh u. Ti n sĩ Toàn cùng các c ng s ñã nghiên c u kh c ph c h n ch trên b ng cách x lý ch n nư c nóng ñ ngăn b nh thán thư và ru i ñ c trái. Bi n pháp này giúp ñ m b o s n ph m ñ t ch t lư ng theo yêu c u ki m d ch th c v t cho cây ăn trái. Sau ñó, trái ñư c nhúng vào dung d ch Chitosan, t o nên m t l p màng bao ph m ng có tác d ng ch ng m t m, gi m hao h t tr ng lư ng và kéo dài th i gian t n tr . Qua các thí nghi m, xoài ñư c t n tr t t nh t là nhi t ñ l nh t 10-12oC. K t lu n: “Qua quá trình x lý và t n tr , trái xoài ñư c b o qu n t t nh t trong 4 tu n, th m chí có Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload kh năng kéo dài 6 tu n, có th v n chuy n và phân ph i ñi xa”. Năm 2006, Phó Trư ng Khoa Nông nghi p và Sinh h c ng d ng, Trư ng ð i h c C n Thơ và các c ng s ti n hành nghiên c u qui trình b o qu n sau thu ho ch các lo i trái cây: quýt ñư ng, bư i Năm Roi, cam sành, cam m t và cam xoàn. ðây là ñ tài nghiên c u ñư c th c hi n theo yêu c u c a S Khoa h c và Công ngh t nh H u Giang. D ki n, ñ tài s ñư c nghi m thu vào năm 2009. Theo ñó vi c nghiên c u theo hư ng s n xu t trái cây s ch nên th c hi n phương pháp phòng tr sinh h c trư c và sau thu ho ch. Các hóa ch t ñ c h i ñư c h n ch s d ng, thay vào ñó s d ng các ch t không ñ c h i như: dùng n m ñ i kháng ñ tr b nh, vôi, dung d ch Chlorine (là ch t thư ng ñư c dùng trong x lý nư c sinh ho t)... Hi n nay, chúng tôi ñã nghiên c u xong qui trình b o qu n sau thu ho ch trái quýt ñư ng; ñang ti p t c nghiên c u qui trình b o qu n các lo i trái cây khác”. Qua nhi u nghiên c u các nhà khoa h c ñã ñưa ra qui trình b o qu n trái quýt ñư ng v i th i gian t n tr ñ n 8 tu n. ðó là b o qu n trái b ng cách bao màng Chitosan n ng ñ 0,25% k t h p v i bao Polyethylene (PE) ñ c 5 l v i ñư ng kính m i l 1 mm và ghép mí l i b ng máy ép. Sau ñó, b o qu n nhi t ñ 120C. V i phương pháp này, ph m ch t bên trong trái như: hàm lư ng ñư ng, hàm lư ng vitamin C... luôn n ñ nh, t l hao h t tr ng lư ng th p, màu s c v trái ñ ng ñ u và ñ p. Ngoài trái quýt ñư ng, các nhà khoa h c cũng nghiên c u thêm qui trình b o qu n trái quýt h ng (quýt Ti u) b ng cách b o qu n trong bao PE (nhưng ch ñ c 3 l , m i l 1 mm) và b o qu n nhi t ñ l nh (150C). qui trình này cho phép th i gian t n tr kéo dài ñ n 9 tu n. ðư c bi t: “S d ng bao PE bao trái nh m h n ch s b c hơi nư c, làm gi m b t cư ng ñ hô h p và sinh t ng h p ethylene... giúp kéo dài th i gian t n tr trái. Bao trái b ng bao PE ñã ñư c s d ng khá ph bi n trên nhi u lo i trái cây khác nhau, nhi u nơi trên th gi i và ñ t k t qu t t. B o qu n trái cây trong nhi t ñ th p làm cho trái chín ch m hơn, dư ng ch t trong trái ñư c duy trì lâu hơn, h n ch các lo i n m b nh phát tri n, v trái ít b nhăn nheo... Tuy nhiên, m i lo i trái cây có th ch u ñ ng nh ng ngư ng nhi t ñ khác nhau. Do ñó, vi c nghiên c u ñ tìm ra ngư ng nhi t ñ t t nh t cho t ng lo i trái cây là r t c n thi t”. Ngoài ra, B môn Khoa h c Cây tr ng, Khoa Nông nghi p và Sinh h c ng d ng, Trư ng ð i h c C n Thơ cùng các c ng s ñã th c hi n ñ tài “Nghiên c u b o qu n tươi, kéo dài th i gian t n tr trái cam sành, quýt ñư ng và bư i Năm Roi t i C n Thơ”. ð tài th c hi n nhi u bi n pháp ñ b o qu n trái cây như: b o qu n nhi t ñ l nh, s d ng ch t trích th o m c ñ phòng tr n m b nh h i, s d ng bao PE, bao màng Chitosan… Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload D ki n, cu i năm 2007, ñ tài s ñư c nghi m thu. Theo ñánh giá c a các nhà khoa h c, nh ng nghiên c u b o qu n trái cây sau thu ho ch có th ng d ng r ng rãi trong các siêu th vì nơi ñây có phòng l nh và các ñi u ki n c n thi t ñ b o qu n trái cây lâu dài. Ngoài ra, khi trái cây Vi t Nam hư ng ñ n th trư ng xu t kh u thì vi c b o qu n trái sau thu ho ch ñ kéo dài th i gian t n tr trong quá trình v n chuy n là m t yêu c u b t bu c. Do ñó, nh ng công trình nghiên c u v b o qu n trái cây sau thu ho ch hi n nay là r t c n thi t, góp ph n nâng cao giá tr thương ph m cho trái cây trên th trư ng trong và ngoài nư c. Gi i thi u công ngh b o qu n rau qu , trái cây tươi b ng ch ph m sinh h c t Chitosan, không ñ c h i Phân lo i SPC: Ch bi n và b o qu n rau qu Lĩnh v c áp d ng: Công ngh th c ph m Mô t tóm t t công ngh thi t b T nguyên li u chitosan ñã ch t o ra ch ph m sinh h c ñ t o màng trên trái cây, rau qu . ðã có công ngh b o qu n trái cây tươi t khâu thu hái ñ n khi bán s n ph6 m ra ngoài th trư ng. CN/TB duoc ap dung: - B o qu n trái cây tươi - B o qu n rau tươi - B o qu n hoa tươi - B o qu n th c ph m tươi s ng (cá, th t, tr ng ...) Công su t / năng xu t : Tùy theo qui mô s n xu t c a khách hàng yêu c u Các ch tiêu kinh t - k thu t khác T o màng sinh h c không ñ c h i, dùng an toàn cho ngư i, gi m cho trái cây, rau qu tươi lâu, h n ch hô h p trên v nên trái cây lâu chín, lâu b khô nhăn, ch ng n m m c Ưu ñi m c a CN/TB - Tương ñ i ñơn gi n, ñ u tư không nhi u - ð m b o an toàn v sinh th c ph m - Thích h p cho vi c s n xu t công nghi p V n ñ b o qu n trái cây xu t kh u Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload S n ph m trái cây c a nư c ta, ñ c bi t trái cây c a các t nh ð ng B ng Sông C u Long có nhi u l i th v ch ng lo i, s n lư ng và ch t lư ng c a trái cây mi n nhi t ñ i nhưng vi c b o qu n ñ xu t kh u vào các th trư ng l n như Nh t, M , EU… chưa ngang t m v i s n lư ng thu ho ch hàng năm. Có nhi u nguyên nhân trong v n ñ này, trong ñó vi c b o qu n chưa ñư c ñ u tư v công ngh và h th ng thi t b b o qu n m t cách tương x ng v i doanh nghi p có thương hi u trái cây xu t kh u. T i th trư ng trong nư c t nhi u năm nay giá bán trái cây vào th i ñi m thu ho ch r thư ng b p bênh, do s n ph m cùng ch ng lo i nhi u vào th i ñi m thu ho ch, bình quân kho ng 2 tháng / v , làm cho vi c ñi u ti t tiêu th s n ph m g p nhi u khó khăn, s n ph m trái cây ñư c tiêu th d ng tươi là ch y u t i ñ a phương và trong nư c, nên thư ng gây ñ ng, s n ph m thư ng b hư h ng. Trong th c t s n ph m trái cây thư ng ñư c thu ho ch th m chí khi chưa ñ n th i ñi m thu ho ch, ña s trái cây thư ng không qua khâu ki m tra ch t lư ng và v sinh an toàn th c ph m…Trong ñó ch m t s lư ng trái tươi ñ tiêu chu n ph m c p ñư c phân lo i b o qu kho l nh có nhi t ñ và ñ m thích h p cho t ng lo i trái. ðáng chú ý, hi n do nư c ta có r t ít các kho b o qu n nên chí phí b o qu n trong các khâu thu hái, bao gói và v n chuy n l nh ñ xu t kh u r t cao. ðây cũng là nguyên nhân h n ch vi c ng d ng các ti n b k thu t v b o qu n s n ph m các trung tâm phát tri n cây ăn qu trong c nư c. V a qua t i H i th o chương trình Qu c Gia v phát tri n s n xu t và xu t kh u rau hoa qu tươi c a Vi t Nam do B Thương M i t ch c nhi u ñ i bi u các t nh và doanh nghi p cũng ñã có ý ki n v v n ñ này. Theo ñó các doanh nghi p cho r ng: c n ti n hành xây d ng các kho b o qu n l nh ngay t i vùng nguyên li u và t i các c a kh u, b n c ng ñ ñ m b o ch t lư ng t t nh t trái cây xu t kh u. Tuy nhiên các doanh nghi p cũng ñ ngh B có nh ng chính sách h tr các doanh nghi p v v n ñ ñ m b o th c hi n m c tiêu nói trên. I. B o qu n xoài, nhãn Ph n l n nhãn xoài tiêu th trên th trư ng hi n nay ñ u ñ ng trong s t tre, thùng g , thùng carton ñ trong ñi u ki n t nhiên, vì v y b tác ñ ng b i nhi t ñ , m ñ cao l i v n chuy n ñi xa nên ch b o qu n ñư c 7 – 10 ngày, t l d p nát ñ n 20 – 25%, có khi t i 30%. Các vi n nghiên c u, trư ng ñ i h c ñã nghiên c u vá ng d ng thành công m t s phương Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload pháp b o qu n nhãn, xoài tươi như sau: Công ngh b o qu n qu tươi nhi t ñ bình thư ng có s d ng ch t di t n m, vi sinh v t và côn trùng b ng xông khí SO2 và các phương pháp thay ñ i thành ph n môi trư ng b o qu n. Công ngh này có th b o qu n ñư c 15 – 16 ngày, t l hao h t 10 – 12%, có th v n chuy n ñi xa t các tình Nam B ra mi n B c. - Công ngh b o qu n qu tươi ñ i v i xoài nhi t ñ th p 10 – 12oC, v i nhãn 5 – 7oC là phương pháp b o qu n hi u qu nh t, th i gian b o qu n kéo dài trên 30 ngày, t l hao h t do d p nát 5 – 7%, có th v n chuy n ñi xa và xu t kh u (trư c khi b o qu n nhi t ñ th p ph i lo i b nh ng qu th i, d p nát và x lý các bi n pháp như ñã nêu trên). V i xoài b o qu n nhi t ñ t nhiên (như nư c ta) th i gian gi ñư c r t ng n. Song b o qu n nhi t ñ th p dư i 10oC, qu xoài g p nhi u h n ch : d b t n thương do nhi t ñ l nh làm trái chuy n màu, th t m m, mùi v không ñ c trưng như chín bình thư ng. Xoài sau khi thu ho ch, phân lo i, r a s ch r i ngâm trong dung d ch CaCl2 ho c Ca(NO3)2, n ng ñ s d ng 4 – 6%, v t ra ñ khô ñi u ki n t nhiên, sau ñó ñ ng trong túi nilông kích thư c 15 x 25 cm, có 20 l thoát m trên túi. B o qu n nhi t ñ 11 – 11,5oC là t t nh t, th i gian b o qu n trên 30 ngày, xoài v n gi ñư c màu s c, ch t lư ng t t (VNCCAQ MN). - V bao bì b o qu n nhãn, xoài: 1. M t lo i truyên th ng dùng s t tre, n a, thùng g (ñóng t ng thanh) có giá thành th p nhưng t l d p nát, th i nhũn cao. 2. Dùng thùng carton có ñ c l thoát m, giá thành tuy có cao hơn lo i truy n th ng song t l hao t, d p nát, th i ít hơn nhi u nên hi u qu cu i cùng v n cao. Ngoài b o qu n tươi, ñ i v i nhãn, còn s d ng bi n pháp s y ñ sơ ch , b o qu n cho bán qu khô và ch bi n long nhãn (cùi khô). Hi n nay, ñang áp d ng bi n pháp s y cùi b ng cách xo n b h t ngay tù khi qu còn tươi, khi khô v n gi ñư c hình d ng c a qu và tiêu hao nhiên li u th p. Khôi lư ng ñưa vào s y chi m 30 – 35% t ng s n lư ng. Công ngh s y chính là th công, dùng than c i, than ñá. Công su t s y c a các lò trung bình t 8 – 10 t n/m , có th lên ñ n 20 t n/m ; th i gian s y 1 m t 24 – 48 gi . Nh ng lò s y thư ng t p trung quanh vùng nhãn, riêng t nh B n Tre có trên 100 lò s y. Do qui trình công ngh s y còn l c h u nên ch t lư ng s n ph m chưa cao, không ñ ng ñ u v màu s c, hình d ng, chưa ñáp ng yêu c u th trư ng c a m t s nư c khó tính. Ch bi n Nhãn, xoài ch bi n ñư c nhi u lo i s n ph m như nhãn ngâm ñư ng, xi- rô, nư c nhãn, xoài gi i khát. Hi n nay có 8 nhà máy ch bi n th c ph m xu t kh u là Deltafood, LD Donanewtower, Interfood, Tân Bình, Delta Long An, Ti n Giang, An Giang, Kiên Giang; t ng công su t 65.500 t n Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload s n ph m/năm. Th trư ng tiêu th các s n ph m này còn r t nhi u h n ch , giá thành cao (riêng chi hí bao bì ñã chi m t i 20% giá thành s n ph m), các s n ph m nư c nư c gi i khát ch y u tiêu th trong nư c nhưng còn ch m nên các nhà máy chưa phát huy h t công su t. II. B o qu n và ch bi n chu i Chu i là lo i trái cây thông d ng Vi t Nam , t qu chu i, hoa chu i, thân chu i. Có th ch bi n ra nhi u món ăn như chu i khô, chu i s y, m t chu i, rư u chu i, nư c c t chu i, b t chu i... Chu i khô Chu i chín t i ho c chu i xanh bóc v , thái lát, tr i lên khay th ng, xông lưu huỳnh 15 phút, sau ñó ñem phơi ho c s y khô 55 – 91OC trong 18 ñ n 20 gi . ð ngu i cho vào túi nilông. Có th gi ñư c trong 25 ngày. N u sau khi cho vào túi hàn kín l i ñ ñư c 90 ngày. Chu i khô có th nghi n ra làm b t chu i ho c làm th c ăn li n. L y 5 kg chu i chín, bóc v , thái lát, ngâm vào dung d ch bicacbonat sedium ( ½ thìa cà phê pha v i 2 lít nư c), x p vào khay ñem xông lưu huỳnh trong 1 gi , ñem ra phơi n ng hay s y trong lò có nhi t ñ 55 – 60OC trong 20 gi . ð ngu i cho vào h p s t ñ y kín. Lát chu i khô có mùi thơm như mùi bánh mỳ, dùng làm n m qu khô, kem ñ u ñư c Chu i khô (phương pháp dân gian) Chu i chín bóc v , thái lát ngang m ng, tr i ñ u trên nong, nia. S y b ng than c i kho ng 10 gi . Chu i khô giòn, mùi thơm. Cho vào l th y tinh dành ăn d n. Chu i chín bóc v , ñ c qu tr i trên nia, phơi héo, ñưa vào s y b ng than c i m t ñêm. Chu i khô, d o , ăn ng t. Cho vào l ñ y kín ho c túi bu c kín. Chu i khô dùng làm món tráng mi ng v i nư c trà ñ c. K o chu i khô Chu i khô thái ch , cho ñư ng vào nư c c t d a ñun sôi, th chu i, g ng non thái ch , d a n o tr n ñ u, ñun nh l a, t i khi chu i ñ c s n s t v a khô, b c xu ng. Chu i ñã ng t nên ch c n cho thêm m t ít ñư ng, 1 kg chu i khô ch c n cho 0,2 kg ñư ng là ñ . ð chu i vào khuôn ñã láng m t l p d u d a, nén ch t. R c ít l c Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload rang vàng b v , tách ñôi lên trên. Dùng chày cán nh lên chu i cho l c dính vào chu i. ð ngu i, c t thành thanh, cho vào l thu tinh ho c b c gi y bóng. K o chu i thơm, ngon, màu ñ óng r t ñ p. Chu i h p Chu i chín bóc v , thái lát d c qu , b vào lon lùn, ñ ng p sirô ñư ng 25 – 30o Brix và 0,2% axit xitric, ñ chu i có ñ pH = 4,5 – 5,3. D p kín n p, thanh trùng trong nư c sôi 100o C 15 phút h õc trong n i áp su t, r i làm ngu i nhanh ñ tránh sirô thay ñ i màu, ñ c trong th i gian b o qu n, làm gi m ch t lư ng. Chu i h p thơm, ngon, màu h ng, r t ñư c ngư i nư c ngoài ưa thích Nư c c t chu i Chu i chín bóc v , ch n nư c sôi ho c hơi nư c sôi (88o C), xay nhuy n, thêm ñư ng và axit xitric ñ ñ t ñ pH = 4,2 – 4,3 (kho ng 100 ga axit xitric cho 45,50 kg nư c c t). ðun sôi, ñóng h p, hàn kín, l t ngư c h p xu ng trong 5 phút, làm ngu i ñ n 35oC. Khi ñóng h p hàn lon ph i nhanh ñ tránh không khí l t vào làm gi m ch t lư ng s n ph m. Dưa chu i chát Chu i chát (chu i h t) g t s ch v , thái m ng, ngâm vào nư c có pha chanh kho ng 10 phút cho chu i ñ chát, v t ra ép ráo, r i l i ngâm vào nư c chanh có thêm tý mu i, ñ chu i chuy n màu tr ng. X p vào th u, ñ ng p nư c chanh pha mu i, gài ch t, ñ m t ngày. V t chu i ra, ép ráo nư c chanh, l i x p vào th u, d i nư c mu i, ñư ng, gi m ñun sôi ñ ngu i, gài ch t. Sau 4 ngày là ăn ñư c. Trư c khi ăn thái g ng, t, t i, băm nh hoà thêm nư c m m, ngâm chu i vào. Ăn kèm ch , ném, tré. Món ăn c a ngư i Hu . Rư u chu i Chu i tây già bóc v , thái m ng, h p chín. B chu i vào l th y tinh, ñ ng p nư c ñư ng ñun sôi ñ ngu i, cho men rư u vào, ñ y kín (c 1 kg chu i cho kho ng 300 kg ñư ng và 5 viên men). Sau 1 tháng, g n l y nư c trong cho vào chai, ñ y kín. Rư u chu i u ng thơm, ngon, d tiêu. . III. B o qu n khoai lang theo kinh nghi m nhà nông ð b o qu n khoai lang tươi ñư c lâu, xin gi i thi u m t vài kinh nghi m mà bà con nông dân Trà Nóc v n áp d ng. Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload 1. B o qu n trong h m ñào sâu dư i ñ t Ch n 2. B o qu n trong h m bán l thiên: H m này cũng ch n ch ñ t nơi cao ráo, s ch s , không có nư c ng m. ðào h m theo ki u lòng chum có n p ñ y kín và có rãnh thoát nư c. H m ñào xong ph i ñ khô m i ch a khoai. Khoai thu ho ch v ch n c t t, không xây sát, ít l m ñ t, không có c hà. Nh p khoai vào h m vào nh ng ngày khô ráo và th n tr ng khi v n chuy n vào h m. M t tháng ñ u m n p 1 – 2 l n ñ thoát nhi t ñ trong h m, tránh b c nóng. N u m ñ trong h m quá cao, ph i dùng ch t hút m.ñ t cao ráo và khô, không có m ch nư c ng m. H m ñào sâu trên 1m, phía trên m t h m ñ p m t b c tư ng ñ t quanh mi ng h m, có m t c a ñ lên xu ng, h m ph i có n p ñ y kín và có mái che. B o qu n b ng hai cách này s cách ly ñư c v i môi trư ng và khoai gi ñư c lâu hơn. 3. B o qu n b ng cách cát khô: ñ u c quay ra ngoài, t dư i lên trên. N u khoai ñóng trong s t thì ñ nguyên và ch ng 2 – 3 s t lên nhau, sau ñó l y cát khô ph kín lên khoai. Trư ng h p b o qu n ngoài tr i ph i làm lán che mưa n ng.ñ u nhau và x p thành t ng ñ ng ho c t ng lu ng và ph i ñ nơi cao ráo, thoáng mát, tránh nh ng ch n ng h t vào và không có mưa d t. ðây là phương pháp b o qu n tương ñ i kín, cũng gi ng như trong h m kín nhưng ñơn gi n và d làm. Song b o qu n b ng cách cát khô có như c ñi m là không ñư c kín hoàn toàn, nên v n ch u nh hư ng c a nhi t ñ và m ñ bên ngoài. Ch n nh ng c khoai còn nguyên v n, không b sâu b nh, không b xây sát v , x p thành t ng lu ng có chi u r ng 1,2 – 1,5m, chi u dài tùy theo s lư ng khoai b o qu n nhi u hay ít. Khi x p khoai ph i th t nh nhàng, tránh c xát. Ngoài ra khoai lang có th b o qu n thoáng n u th i gian b o qu n ng n kho ng 10 – 15 ngày. Khi b o qu n thoáng cũng ph i ch n nh ng c khoai có ph m ch t t t, IV. B o qu n thanh long Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload Thanh Long là trái cây ñ c s n, có giá tr xu t kh u cao vì s h p d n v d ng hình, màu s c, dinh dư ng và hương v . ð tăng th i gian b o qu n và b o ñ m ch t lư ng trái, c n chu ý m t s ñ c ñi m sinh lý hóa trong quá trình chín c a trái. Kích thư c, tr ng lư ng và ñ c ng trái: Thanh Long ra hoa ñ ng lo t theo t ng l a, sau khi th ph n s hình thành trái. Trong vòng 10 ngày ñ u, trái phát tri n ch m sau ñó tăng r t nhanh v kích thư c và tr ng lư ng. Trong 2 giai ño n 16-18 và 28-34 ngày sau khi n , có s gia tăng tr ng lư ng và ñư ng kính c a trái r t nhanh. ð c bi t trong giai ño n sau, nên nông dân có t p quán gi trái trên cây ñ trái có tr ng lư ng cao hơn. N u trong giai ño n này tư i nư c nhi u quá ho c tr i mưa l n s gây hi n tư ng n t qu . Trong khi chín ñ trái c a trái gi m h n. ð c ng c a trái gi m r t nhanh t ngày th 16 ñ n ngày th 25 sau khi hoa n và sau ñó ñ c ng ti p t c gi m nhưng ch m hơn. Cư ng ñ hô h p: Theo s phân nhóm trái theo cư ng ñ hô h p, thì thanh long là lo i trái có cư ng ñ hô h p th p khi chín (70-100 mg CO2/kg/gi ). Cư ng ñ hô h p c a trái cao khi trái còn xanh và gi m d n khi chin. V i ñ c ñi m v cư ng ñ hô h p trên thì trong ñi u ki n thích h p v nhi t ñ , m ñ và phòng tr n m b nh sau thu ho ch t t, thanh long có th b o qu n trong 40 ngày. Ngoài ra thanh long thu c nhóm trái không có ñ nh hô h p khi chin vì v y ph i thu ho ch ñúng lúc trái chin ch t lư ng trái t t hơn, khác v i các trái như chu i, xoài có th hái trái khi còn xanh và sau ñó dú chin. ð chua và ð Brix c a th t trái: ð chua c a trái gi m r t nhanh t ngày th 22 ñ n ngày th 28 sau khi n hoa và ti p t c gi m nhưng không ñáng k (t 1,5% xu ng 0,04%). ð Brix ñ ch ñ ng t c a trái. ð Brix tăng t ngày th 25 (12%) sau khi hoa n và cao nh t ngày th 28 và ngày th 43 (14%). ð tiêu th th trư ng trong nư c, nông dân thích ñ trái trên cây lâu hơn vì ngư i tiêu dung thích trái có v ng t hơn. S thay ñ i màu s c c a v : Trong giai ño n 16-22 ngày sau khi n hoa, s chuy n màu x y ra ch m nhưng b t ñ u ngày th 22 màu ñ b t ñ u xu t hi n, ñ hoàn toàn vào ngày th 25 và sau ñó ñ s m vào ngày th 31. V. Cách b o qu n qu dâu tây sau khi ñã thu ho ch trên ru ng v Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload 1. Thu ho ch - Khi th trư ng g n, thu ho ch khi 75 % qu ñ ho c h ng. - Khi th trư ng xa, thu ho ch khi 20-40% qu ñ ho c h ng. . - M t bi u hi n khác c a qu g n chín là khi thu ho ch tai qu cong lên, da bóng có mùi thơm ñ c bi t. - Thu hái vào lúc tr i mát, ráo sương, thư ng t 8-10 gi sáng ho c sau 3 gi chi u. - Không ñ nơi có ánh n ng l t vào, dùng lá dâu ph lên r ch a qu . - Dùng ngón tay b m nh cu ng qu ñ vào các r nh s ch, k t h p phân lo i sau ñó d n chung vào r to ch ng 20 kg, có lót và ph lá dâu bên trên. 2. Phân lo i Lo i l: Qu to ñ p, không sâu b nh, không d p nát. Lo i 2: Qu v a ñ p, không sâu b nh, không d p nát. Lo i 3: Qu nh , sâu, d p nát, qu quá chín. 3. ðóng gói và v n chuy n -Dâu tây ñư c ñóng gói trong nh ng h p carton nh nông, ho c gi nông có lót lá. Trong khi v n chuy n, nh ng h p ho c gi nh ñư c x p vào gi l n, cũng nông. -L p qu ñáy h p x p cu ng qu quay xu ng dư i, các l p gi a thì ñ n m ngang ñ u cu ng vào nhau. - Khi v n chuy n không ñ ch ng h p vào nhau. Trên xe có giá g ñ h p ñư c thông thoáng và v n chuy n khi tr i mát ho c ban ñêm. 4. B o qu n Qu dâu m ng d d p nát vì v y n u không bán ñư c trong ngày thì ph i ch bi n làm rư u hay m t. 5. Cách làm si rô dâu Ks.phanquangthoai page 11
phanquangthoai@yahoo - upload - 3-4 kg dâu tươi, nh t cu ng, r a s ch, ñ ráo. - Tr n ñ u v i 1kg vòng tr ng. B vào th u ñ nơi thoáng mát. - Sau 3-5 ngày (t i ðà L t), khi ñã lên men xong, các trái n i lên. ðem l c qua v i mùng ñư c si rô hay cocktail. Ks.phanquangthoai page 11