Bệnh Ung thư thực quản (Phần 1)

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thực quản nằm trong lồng ngực, dài khoảng 10 phân Anh hay 25 cm. Bộ phận này là một phận của hệ thống tiêu hóa. Thực phẩm di chuyển từ miệng qua thực quản xuống dạ dày (bao tử). Thực quản là một cấu trúc hình ống, bao bọc bởi cơ trơn. Thành thực quản có nhiều lớp: • Lớp trong cùng hay màng lót (mucosa): Màng lót thực quản trơn ướt nên thực phẩm đi qua dễ dàng • Submucosa: Những tuyến tạo ra chất nhày. Chất nhày giúp thực quản ẩm ướt. • Lớp cơ trơn: Cơ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh Ung thư thực quản (Phần 1)

Ung thư thực quản Phần 1 Thực quản nằm trong lồng ngực, dài khoảng 10 phân Anh hay 25 cm. Bộ phận này là một phận của hệ thống tiêu hóa. Thực phẩm di chuyển từ miệng qua thực quản xuống dạ dày (bao tử). Thực quản là một cấu trúc hình ống, bao bọc bởi cơ trơn. Thành thực quản có nhiều lớp: • Lớp trong cùng hay màng lót (mucosa): Màng lót thực quản trơn ướt nên thực phẩm đi qua dễ dàng • Submucosa: Những tuyến tạo ra chất nhày. Chất nhày giúp thực quản ẩm ướt. • Lớp cơ trơn: Cơ co thắt đẩy thực phẩm xuống dạ dày. • Lớp ngoài cùng: bao bọc thực quản. Hiểu biết căn bản về ung thư
Ung thư khởi đầu từ tế bào, đơn vị căn bản của mọi mô, mô tạo thành bộ phận. Bình thường, tế bào khỏe mạnh sinh sản và tăng trưởng tạo ra những tế bào con khi cần thiết. Khi tế bào khỏe mạnh già lão hoặc bị hư hoại, chúng chết, và các tế bào mới thay thế. Đôi khi, quá trình sinh-tử trật tự kể trên bị đảo lộn. Tế bào mới xuất hiện trong khi cơ thể không cần đến, hoặc tế bào già lão, hư hoại không chết như đã định, sự tích tụ của các tế bào mới và cũ tạo thành khối gọi là "khối u“, bướu hay "tumor“. Khối u (bướu) có thể "lành“ (benign) hoặc "độc“ (malignant). Bướu lành thường không độc hại như bướu độc. Bướu lành: • Ít khi gây tử vong • Thường không cần giải phẫu để cắt bỏ • Không ăn lậm (invasive) đến các mô lân cận • Không lan xa đến những bộ phận khác trong cơ thể Bướu độc: • Có thể gây tử vong • Có thể tái phát sau khi đã được cắt bỏ, chữa trị
• Có thể ăn lậm đến các mô lân cận • Lan ra các bộ phận khác Tế bào ung thư lan rộng bằng cách tách rời từ khối u đầu tiên hay khối ung thư nguyên phát (primary tumor). Các tế bào này theo mạch máu (blood vessel) hoặc mạch bạch huyết (lymph vessel) đến mọi bộ phận trong cơ thể. Tế bào ung thư có thể “bám“ vào các bộ phận và sinh sản, tạo nên một khối u mới hay khối ung thư thứ phát (secondary tumor) có thể gây hư hoại các bộ phận này. Sự lan tràn của tế bào ung thư gọi là “metastasis”. Ung thư thực quản khởi đầu từ những tế bào tại màng lót (lớp trong cùng) của thực quản. Với thời gian, ung thư có thể ăn lậm đến các lớp mô khác tại thực quản hay lan đến các mô lân cận. Các loại ung thư thực quản Có hai loại ung thư thực quản chính, cả hai loại ung thư đều được chẩn đoán và chữa trị như nhau. Ung thư thực quản được đặt tên theo thể loại tế bào ung thư khảo sát qua kính hiển vi. Cả hai đều bắt đầu từ tế bào tại màng lót thực quản: • Adenocarcinoma: Loại ung thư này thường xuất hiện tại phần dưới của thực quản, gần dạ dày. Tại Hoa Kỳ, đây là loại ung thư thực quản thường thấy nhất. Tỷ lệ ung thư thực quản gia tăng từ những năm 70.
• Squamous cell carcinoma: Loại ung thư này thường xuất hiện tại phần trên của thực quản, tỷ lệ ung thư này giảm dần trong những người Hoa Kỳ. Tuy nhiên trên thế giới, loại ung thư này trở nên phổ thông hơn. Các yếu tố gia tăng nguy cơ bị ung thư thực quản: Khi ung thư được chẩn đoán, người bệnh thường đặt câu hỏi về nguyên nhân. Y học chưa biết rõ nguyên nhân c ủa ung thư thực quản và cũng không thể giải thích tại sao người này bị ung thư mà người khác không bị ung thư. Tuy nhiên Y học đã dùng thống kê để nhận định một số yếu tố gia tăng nguy cơ bị ung thư thực quản. Các yếu tố này bao gồm: • Tuổi 65 trở lên: Tuổi tác là yếu tố nguy hại chính, tuổi càng cao tỷ lệ ung thư thực quản càng gia tăng. Tại Hoa Kỳ, bệnh nhân bị ung thư thực quản thường là những người tuổi 65 trở lên. • Nam giới: Tại Hoa Kỳ, nam phái có tỷ lệ ung thư thực quản cao gấp ba lần nữ phái. • Hút thuốc lá thuốc lào: Người hút thuốc có nguy cơ bị ung thư cao hơn người không hút. • Uống nhiều rượu: Người uống nhiều hơn ba ly rượu mỗi ngày có nguy cơ bị ung thư thực quản loại squamous. Người uống rượu và hút thuốc
có tỷ lệ ung thư cao hơn nữa. Nghĩa là các yếu tố hợp chung gây nguy cơ ung thư cao hơn nữa. • Cách ăn uống: Cách ăn uống có ít rau trái có thể gia tăng nguy cơ b ị ung thư. • Bệnh mập phì: Bị mập phì gia tăng nguy cơ bị ung thư thực quản loại adenocarcinoma. • Acid dội ngược (reflux): Acid dội ngược từ dạ dày lên thực quản thường xảy ra, triệu chứng bao gồm đau rát lồng ngực. Acid có thể gây hư hoại các mô tại thực quản. Sau nhiều năm, sự hoại này có thể dẫn đến ung thư thực quản loại adenocarcinoma trong một số người. • Barrett esophagus: Acid dội ngược có thể gây hư hoại thực quản và tạo thành chứng Barrett esophagus. Những tế bào tại phần dưới thực quản trở nên bất thường. Những người bị Barrett esophagus thường không hay biết. Barrett esophagus gia tăng nguy cơ bị ung thư thực quản loại adenocarcinoma. Các chuyên gia tiếp tục tìm kiếm các yếu tố gây nguy cơ bị ung thư thực quản khác. Có một hoặc nhiều các yếu tố kể trên không có nghĩa là sẽ bị ung thư thực quản.
Triệu chứng Khi mới phát, ung thư thực quản thường không gây triệu chứng. Khi khối ung thư lớn đủ, có thể gây các triệu chứng sau: • Thức phẩm kẹt trong thực quản, và thức ăn dội ngược lên miệng • Khi nuốt thường đau đớn • Đau tại vùng ngực • Xuống ký • Ợ chua • Khan tiếng không thuyên giảm sau 2 tuần lễ. Những triệu chứng này có thể gây ra bởi ung thư thực quản hoặc do những chứng bệnh khác. Khi triệu chứng xuất hiện, cần đi khám bệnh để bác sĩ có thể chẩn bệnh và chữa trị chính xác và nhanh chóng. Chẩn bệnh Nếu có triệu chứng kể trên, bác sĩ cần tìm kiếm nguyên nhân. Bác sĩ có thể khám bệnh, hỏi về bệnh sử của người bệnh và cả thân nhân. Ngoài thử nghiệm máu, bác sĩ cũng có thể dùng các loại thử nghiệm khác như: • Nuốt Barium: Bệnh nhân uống một dung dịch có tên là barium, rồi chụp quang tuyến (X-ray) của thực quản và dạ dày. Barium giúp hình ảnh
của các cấu trúc này rõ ràng hơn. Loại thử nghiệm này cũng có tên là upper GI series. • Endoscopy: Bác s ĩ dùng một ống nhỏ, mềm, dễ uốn, đầu ống có đèn và kính hiển vi đưa vào miệng, xuống thực quản để quan sát. Trước khi chuyển ống, bác sĩ làm tê cổ họng bệnh nhân hoặc bệnh nhân đ ược ngủ. Việc quan sát này cũng có tên là upper endoscopy, EGD, hoặc esophagoscopy. • Trích mô (Biopsy): Bác sĩ dùng đầu ống endoscope để lấy một mảnh mô từ thực quản. Bác sĩ bệnh lý sẽ xem xét các tế bào để tìm kiếm dấu vết ung thư. Loại thử nghiệm này sẽ cho biết kết quả chính xác. Trước khi làm sinh thiết (trích mô, biopsy), quý vị nên hỏi bác sĩ các câu hỏi sau: • Bác sĩ chọn phương thức nào để trích mô? • Tôi có phải ở lại bệnh viện không? Nếu có, thì bao nhiêu lâu? • Tôi có phải làm gì để sửa soạn không? • Việc trích mô kéo dài bao nhiêu lâu? Tôi sẽ thức trong khi làm sinh thiết? Có đau đớn lắm không? • Làm sinh thiết có rủi ro không? Tôi có bị xuất huyết không? Nhiễm trùng?
• Bao nhiêu lâu thì tôi sẽ hồi phục? Bao giờ thì tôi có thể ăn uống như thường? • Chừng nào thì tôi biết kết quả? Ai sẽ là người giải thích kết quả cho tôi hiểu? • Nếu tôi bị ung thư, ai sẽ là người nói chuyện với tôi về những bước sắp tới? Và bao giờ? Định kỳ ung thư Nếu kết quả sinh thiết xác nhận ung thư, bác sĩ sẽ cần tìm kiếm xem ung thư đang ở giai đoạn nào hay thời kỳ nào để có thể định bệnh và giúp bệnh nhân chọn cách trị liệu thích hợp: • Ung thư đã ăn sâu đến đâu trên thành thực quản • Ung thư đã lan đến các cấu trúc lân cận chưa • Ung thư đã lan xa chưa, nếu có, đã lan đến bộ phận nào Khi ung thư thực quản lan tràn, dấu vết ung thư thường xuất hiện tại các hạch bạch huyết lân cận. Khi ung thư lan đến các hạch này, thì cũng có thể lan đến các hạch huyết xa hơn, xương hoặc các cấu trúc khác. ung thư cũng có thể lan đến gan và phổi. Bác sĩ có thể dùng những loại thử nghiệm sau đây để định kỳ ung thư:
• Siêu âm qua nội soi (Endoscopic ultrasound): Tại đầu ống nội soi có gắn dụng cụ dò siêu âm. Âm thanh dội lại từ các mô thực quản và các cấu trúc lân cận. Hình ảnh được cấu tạo từ những song âm thanh và trình bày trên màn ảnh. Hình ảnh này cho thấy độ sâu của khối ung thư; bác sĩ có thể cần làm sinh thiết trong khi nội soi. • CT scan: Hình ảnh của thực quản và khoang bụng được chụp bằng CT scan. Bs có thể tìm thấy hạch bạch huyết sưng trướng và cũng có thể dùng “contrast”, hóa chất giúp hình ảnh rõ ràng hơn. • MRI: Hình ảnh của thực quản và khoang bụng được chụp bằng MRI. Bác sĩ có thể tìm thấy hạch bạch huyết s ưng trướng và cũng có thể dùng “contrast”, hóa chất giúp hình ảnh rõ ràng hơn. • PET scan: bệnh nhân có thể được thử nghiệm bằng PET scan, dung dịch chứa đường phóng xạ (radioactive sugar) được chích vào mạch máu. Các tế bào ung thư thu nhận đường, do đó, khôi ung thư chứa các tế bào thu nhận đường phóng xạ được chiếu rõ trên màn ảnh. • Bone scan: bệnh nhân được chích một dung dịch phóng xạ,chất phóng xạ theo máu luân lưu khắp cơ thể và tích tụ trong xương. Hình ảnh cho thấy những phần xương bị ung thư.
• Tiểu phẫu nội soi (Laparoscopy): bệnh nhân được đánh thuốc mê, bác sĩ cắt một vệt nhỏ trên bụng chuyển ống nội soi quan sát khoang bụng và trích mô hạch bạch huyết để thử nghiệm tìm dấu vết ung thư. Đôi khi việc định kỳ chỉ hoàn tất sau khi mổ cắt bỏ khối u và các hạch bạch huyết lân cận. Khi ung thư lan từ khối u nguyên thủy đến những bộ phận khác, khi đến các bộ phận kể trên, khối u mới cũng bao gồm các tế bào ung thư thực quản. Thí dụ như khi ung thư thực quản lan đến gan vẫn được gọi là ung thư thực quản và chữa trị như ung thư thực quản (không phải ung thư gan), và còn được gọi là “metastatic disease”.