SKKN: Một số biện pháp tạo hứng thú cho học sinh trong giờ đọc - hiểu văn bản thơ trung đại Việt Nam ở trường THPT

Ụ

Ụ

M C L C

Ph  bìaụ ......................................................................................................................i

Ụ Ụ 1       M C L C ...............................................................................................................

ụ   1       Ph  bìa i ...................................................................................................................

Ừ Ế Ụ Ắ DANH M C CÁC T  VI T T T 4                                                                                .......................................................................

4       BP  ..............................................................................................................................

ệ   4        Bi n pháp ...............................................................................................................

4       ĐC  .............................................................................................................................

ố ứ 4       Đ i ch ng ................................................................................................................

4       Đ­H  ...........................................................................................................................

ọ ể 4       Đ c hi u ..................................................................................................................

4       GV  .............................................................................................................................

4       Giáo viên ..................................................................................................................

4       HS  .............................................................................................................................

ọ   4       H c sinh ...................................................................................................................

4       HT  .............................................................................................................................

ứ   4       H ng thú ..................................................................................................................

4       PPDH ........................................................................................................................

ươ Ph ạ ọ  4       ng pháp d y h c ...........................................................................................

4       TĐ  .............................................................................................................................

Trung đ iạ  4       .................................................................................................................

4       TN  .............................................................................................................................

ự ệ Th c nghi m 4                                                                                                                    ...........................................................................................................

4       TP  ..............................................................................................................................

Tác ph mẩ  4       .................................................................................................................

4       TPVC ........................................................................................................................

ươ ẩ   Tác ph m văn ch ng 4                                                                                                    ...........................................................................................

1

4       TPVH ........................................................................................................................

ẩ ọ  4       Tác ph m văn h c ..................................................................................................

4                     ......................................................................................................................

4                                                                                                                   ..........................................................................................................

4                   ........................................................................................................................

4                                                                                                                   ..........................................................................................................

1.  M  Đ UỞ Ầ  5       .............................................................................................................

ọ ề 5       1.1. Lý do ch n đ  tài .............................................................................................

ệ ụ ụ ứ ứ 7       1.2.  M c đích nghiên c u và nhi m v  nghiên c u ...........................................

ố ượ ứ ạ 1.3. Đ i t 7       ng và ph m vi nghiên c u .................................................................

ươ ứ 1.4.  Ph 8       ng pháp nghiên c u ...............................................................................

Ộ   8       2. N I DUNG ..........................................................................................................

ậ ơ ở  8       2.1. C  s  lí lu n .....................................................................................................

ộ ố ấ ề ề ứ 8        2.1.1. M t s  v n đ  v  h ng thú .......................................................................

* Khái ni mệ  8       ............................................................................................................

ạ ứ ớ ị ướ ự ậ 2.1.2. T o h ng thú v i đ nh h ứ ủ   ạ ộ ng tích c c hóa ho t đ ng nh n th c c a

ng ườ ọ  9       i h c ................................................................................................................

ư ủ ơ ặ ả ự ỏ ứ 2.1.3. Đ c tr ng c a các văn b n th  và s ế    đòi h i h ng thú trong ti p

ậ ạ ơ  9       nh n th  trung đ i .................................................................................................

ự ầ ọ ể ả ế ủ ệ ạ ứ 2.1.4. Đ c – hi u văn b n và s  c n thi t c a vi c t o h ng thú trong gi ờ

ọ ể ệ ả ậ   đ c ­ hi u văn b n  ngh  thu t 12                                                                                    ..........................................................................

ơ ở ự ễ 2.2. C  s  th c ti n 13                                                                                                        ..............................................................................................

ầ ạ ứ ọ ớ ể ặ 13         1.2.1. Đ c đi m tâm lí h c sinh THPT v i yêu c u t o h ng thú .................

ự ơ ạ ạ ệ ớ ạ  2.2.3. Th c tr ng d y th  trung đ i Vi ệ ạ ứ t Nam v i vi c t o h ng thú cho

ọ ị ỉ h c sinh ở ộ ố ườ  m t s  tr 14        ng THPT trên đ a bàn t nh Đăk Nông ........................

ủ ọ ự ứ ọ ọ ạ ạ  16         2.2.4.  Th c tr ng h ng thú c a h c sinh khi h c văn h c trung đ i ..........

ộ ố ệ ạ ứ ụ ể ọ ằ 2. 3. M t s  bi n pháp c  th  nh m t o h ng thú cho h c sinh trong gi ờ

ơ ọ ể ạ ệ ả   đ c ­  hi u văn b n th  trung đ i Vi t Nam ở ườ  tr ng THPT 19                                 .......................

2

ị ướ ữ   2.3.1. Nh ng đ nh h 19        ng chung ..........................................................................

ạ ứ ụ ể ọ ệ ằ 2.3.2. Các bi n pháp c  th  nh m t o h ng thú cho h c sinh trong gi ờ ọ    đ c

ơ ể hi u th  trung đ i ạ ở ườ  tr 19        ng THPT ...................................................................

ự ế ứ ộ ế ệ ằ 2.3.2.1 Nhóm bi n pháp gây h ng thú b ng cách tác đ ng tr c ti p đ n tình

c mả   19        .........................................................................................................................

ạ ứ ệ ằ ổ ứ ọ 2.3.2.2 Nhóm các bi n pháp t o h ng thú b ng cách t ch c cho h c sinh

ạ ộ  23        ho t đ ng ..............................................................................................................

ơ ậ ự ồ ạ ứ ệ ằ ạ   2.3.2.3 Nhóm bi n pháp t o h ng thú b ng cách kh i d y s  đ ng sáng t o

ở ọ h c sinh 28                                                                                                                        ..............................................................................................................

ạ ứ ứ ế ệ ằ ấ 2.3.2.4. Nhóm bi n pháp t o h ng thú b ng cách cung c p ki n th c, m ở

ể ầ ế ộ   r ng t m hi u bi ọ t cho h c sinh 32                                                                                  ........................................................................

ố ượ ự ộ ệ 2.4.2. Đ i t ng và n i dung th c nghi m 38                                                                 .......................................................

ố ượ ự ệ ị 2.4.2.1. Đ i t ng và đ a bàn th c nghi m 38                                                               .....................................................

ộ ự ệ 2.4.2.2 N i dung th c nghi m 39                                                                                      ............................................................................

ờ ự ệ 2.4.3. Th i gian th c nghi m 39                                                                                       .............................................................................

ổ ứ ự ệ 2.4.4. T  ch c th c nghi m 39                                                                                          ................................................................................

2.4.4.1 Giai đo n 1 ạ  39        ...............................................................................................

2.4.4.2. Giai đo n 2ạ  39        ...............................................................................................

2.4.4.3. Giai đo n 3 ạ  40        ..............................................................................................

ả ự ế ệ 2.4.5. Phân tích và đánh giá k t qu  th c nghi m 41                                                      ............................................

ả ướ ế    3.4.5.1. K t  qu  tr c TN 41                                                                                           .................................................................................

ế ả ự ệ 2.4.5.2.  Phân tích k t qu  sau th c nghi m 41                                                               .....................................................

ự ệ ế ả ả    B ng 2.4.2. K t qu  sau th c nghi m 41                                                                        ..............................................................

3

Ừ Ế

Ụ

Ắ

DANH M C CÁC T  VI T T T

ệ Bi n pháp BP

ứ ố Đ i ch ng ĐC

ọ ể Đ c hi u Đ­H

Giáo viên GV

ọ H c sinh HS

ứ H ng thú HT

ươ ạ Ph ọ ng pháp d y h c PPDH

Trung đ iạ TĐ

ự ệ Th c nghi m TN

Tác ph mẩ TP

ươ ẩ Tác ph m văn ch ng TPVC

ẩ ọ Tác ph m văn h c TPVH

4

Ở Ầ

1.  M  Đ U

ọ ề 1.1. Lý do ch n đ  tài

ề ạ ứ ấ ườ ọ ầ ấ ộ V n đ  t o h ng thú (HT) cho ng i h c là m t yêu c u c p thi ế   t,

ủ ươ ủ ủ ả ướ ề ổ ớ ợ ớ phù h p v i ch  tr ng c a Đ ng, c a Nhà n ụ c v  đ i m i giáo d c

ế ộ ế ớ ậ ớ ấ ướ ướ Trong xu th  h i nh p cùng v i th  gi i, đ t n c ta đã và đang b c vào

ệ ệ ạ ạ ố ế ị ự giai đo n công nghi p hóa, hi n đ i hóa. Nhân t quy t đ nh s  thành công quan

ụ ủ ụ ự ệ ấ ồ ọ ệ tr ng nh t chính là ngu n nhân l c. Nhi m v  c a ngành Giáo d c Vi t Nam là

ả ạ ượ ế ệ ẻ ộ ượ ữ ủ ấ ầ ph i đào t o đ c m t th  h  tr  có đ ự   ẩ c đ y đ  nh ng ph m ch t, năng l c,

ể ằ ớ ướ ạ ứ ầ đ o đ c c n thi ế ể ư ấ ướ t đ  đ a đ t n c phát tri n ngang b ng v i các n c trong khu

ế ớ ế ượ ủ ụ ổ ớ ộ ự v c và trên th  gi i. Đ i m i giáo d c chính là m t chi n l ủ   ả c c a Đ ng, c a

ướ ớ ấ ụ ề ể ầ ằ ổ ượ ự Nhà n c nh m phát tri n n n giáo d c. Tinh th n đ i m i  y đ ệ   c th c hi n

ẽ ặ ặ ạ ộ ệ ồ đ ng b , m nh m  toàn di n ệ ở ấ ả  t t c  các m t. Trong đó đ c bi ế   ọ t chú tr ng đ n

ớ ộ ươ ổ ớ ươ ọ ổ đ i m i n i dung ch ng trình, sách giáo khoa, đ i m i ph ng pháp day h c…

ấ ả ề ằ ướ ự ụ ụ ệ ế ả T t c  đ u nh m h ng đ n th c hi n m c tiêu: “Giáo d c ph i phát huy đ ượ   c

ự ự ớ ặ ủ ộ ủ ạ ợ tính tích c c, t ể   ọ  giác, ch  đ ng sáng t o c a h c sinh, phù h p v i đ c đi m

ồ ưỡ ọ ươ ự ọ ậ ụ ệ ừ t ng môn h c, b i d ng ph ng pháp t ế    h c, rèn luy n kĩ năng, v n d ng ki n

ứ ễ ạ ọ ậ ứ ề ề ự th c vào th c ti n, đem l ọ   i ni m vui, ni m say mê và h ng thú h c t p cho h c

ụ ậ sinh” (Lu t Giáo d c).

ứ ạ ườ ọ ự ể ổ ệ ầ T o   h ng   thú   cho   ng i   h c   là   s ớ     th   hi n   tinh   th n   đ i   m i

ươ ạ ọ ấ ọ ạ ọ ể ph ng pháp d y h c theo quan đi m d y h c l y h c sinh (HS) làm trung

tâm

ả ạ ế ị ế ệ ả ấ ầ ộ ọ M t yêu c u có tính ch t quy t đ nh đ n hi u qu  d y h c là ph i đi t ừ

ọ ấ ể ạ ằ ọ ế   HS, b ng HS và vì HS. Quan đi m d y h c l y HS làm trung tâm chú tr ng đ n

ủ ườ ọ ủ ể ọ ậ ự ả vai trò c a ng i h c trong quá trình h c t p. HS ph i là ch  th  tích c c trong

ứ ế ướ ủ ỏ ườ ọ quá trình chi m lĩnh tri th c. Tr c đòi h i ngày càng cao c a ng i h c, chúng

ể ạ ố ế ề ặ ấ ồ ọ ta không th  d y theo l ứ i áp đ t nh i nhét ki n th c mà v n đ  quan tr ng là

ơ ợ ứ ể ầ ậ ầ ả ộ ượ ph i tìm cách tác đ ng đ  kh i g i nhu c u nh n th c, nhu c u đ ể ệ   c th  hi n

ỗ ọ ứ ủ ự ề ệ ộ ẩ   mình c a m i h c sinh. H ng thú là đi u ki n và cũng chính là đ ng l c thúc đ y

ủ ế ứ ớ ườ ọ ứ con ng ườ ươ i v n lên làm ch  ki n th c. V i ng i h c, h ng thú giúp phát huy

ủ ộ ạ ở ỗ ự ẩ ọ ườ tính tích c c, ch  đ ng, thúc đ y khát v ng sáng t o m i ng ứ i. Có h ng thú

5

ẽ ỗ ự ọ ậ ự ề ọ ậ ủ ạ ộ ỉ ọ ậ h c t p, HS s  n  l c h c t p và t đi u ch nh ho t đ ng h c t p c a mình đ ể

ế ạ ả ấ ườ ắ ạ ế đ t k t qu  cao nh t. Chính vì th , t o HT cho HS là con đ ng ng n nh t đ ấ ể

ữ ạ ọ ổ ớ ươ ứ ư ế đ a đ n nh ng thành công trong d y h c. Đ i m i ph ng pháp, có cách th c tác

ợ ượ ủ ộ ự ể ộ đ ng phù h p giúp HS phát huy đ c tính tích c c ch  đ ng đ  các em ngày càng

ơ ỗ ờ ọ ầ ố ầ ộ yêu thích, thích thú h n trong m i gi h c, đó chính là m t yêu c u t i c n thi ế   t

ệ ớ ổ ươ ơ ả ạ ầ ọ trong vi c đ i m i ph ủ   ng pháp d y h c văn và cũng là yêu c u c  b n c a

ể ệ ạ ạ ọ quan đi m d y h c hi n đ i.

ạ ọ ự ơ ạ ạ ệ Th c tr ng d y h c văn nói chung và th  trung đ i (TĐ) Vi t Nam

ộ ướ ầ ấ ượ ể nói riêng luôn c n m t h ng đi đ  nâng cao ch t l ạ ọ ng d y h c

ề ạ ề ấ ự ữ ạ ầ ọ Nh ng năm g n đây, th c tr ng v  v n đ  d y và h c văn trong nhà

ườ ờ ự ượ ộ ấ ề ở tr ng đã tr  thành m t v n đ  mang tính th i s  đ ộ c toàn xã h i quan tâm.

ạ ờ ộ ọ ể   Tình tr ng HS càng ngày càng xa r i môn văn, chán h c văn cũng là m t bi u

ệ ủ ệ ườ ự ế ẫ ạ hi n c a vi c d y văn trong nhà tr ứ ng v n còn kém s c thu hút. Th c t đó đã

ự ổ ầ ả ạ ả ồ ỉ gióng lên h i chuông c nh t nh các nhà giáo c n ph i có s  đ i thay cách d y cho

ợ ớ ườ ọ ờ ạ ự ệ ể ấ phù h p v i ng ơ   i h c. Nh t là trong th i đ i hi n nay, do s  phát tri n h n

ướ ề ặ ủ ỏ ớ tr c v  m t tâm sinh lí, HS đã không còn th a mãn v i vai trò c a ng ườ ế   i ti p

ỉ ấ ụ ộ ữ ậ ả ẵ ượ ư thu th  đ ng, không ch  ch p nh n nh ng gi i pháp có s n đ c đ a ra.

ươ ọ ượ ạ ở ả ườ ổ Trong ch ng trình văn h c đ c gi ng d y nhà tr ng ph  thông, th ơ

ệ ộ ị ệ ầ ọ TĐ Vi t Nam có m t v  trí, vai trò quan tr ng trong vi c góp ph n làm phong phú

ồ ưỡ ứ ế ọ ư ụ ư ả ki n th c văn h c, b i d ng tâm t , tình c m cũng nh  giáo d c cho các em

ế ữ ả ắ ệ ộ bi ọ t quý tr ng gìn gi b n s c văn hóa dân t c, có trách nhi m đ i v i đ t n ố ớ ấ ướ   c.

ữ ơ ượ ể ọ ườ ữ ề ẩ Nh ng tác ph m th  TĐ đ c tuy n ch n vào trong nhà tr ng đ u là nh ng tác

ẩ ư ờ ạ ủ ữ ấ ộ ố ể ph m  u tú c a m t th i đ i. HS có th  tìm th y trong đó nh ng chân lí s ng,

ữ ả ồ ộ ệ ệ ạ ọ ơ nh ng tình c m, tâm h n dân t c Vi t. Tuy nhiên, vi c d y h c th  TĐ trong nhà

ườ ỉ ớ ệ ặ ớ tr ng hi n nay còn g p không ít khó khăn không ch  v i HS mà còn v i giáo

ữ ờ ạ ị ế ẩ viên (GV). Nh ng khác bi ệ ề ư t v  t ạ    duy, th  hi u th m mĩ, tâm lí th i đ i đã t o

ậ ủ ữ ế ả ườ ọ ậ nên nh ng kho ng cách trong ti p nh n c a ng i h c. Chính vì v y, gi ờ ọ ề   h c v

ự ự ư ơ ượ ự ủ ườ ọ ớ ứ ấ th  TĐ ch a th c s  thu hút đ c s  chú ý c a ng ổ   i h c nh t là v i l a tu i

ệ ạ ả ọ ổ ổ ớ ớ ộ ứ HS trung h c ph  thông hi n nay ­ m t l a tu i luôn nh y c m v i cái m i và ít

ớ ờ ạ ủ ữ ự ạ ạ ơ ọ quan tâm t i nh ng cái đã xa th i đ i c a mình. Th c tr ng d y h c th  văn TĐ

6

ỏ ầ ộ ướ ệ ả ế ể ợ ạ hi n nay đòi h i c n có m t h ng gi i quy t phù h p đ  đem l i HT cho HS

ờ ọ trong gi h c.

ấ ượ ủ ộ ờ ọ ể ặ Ch t l ng c a m t gi ơ  đ c ­ hi u (Đ­H) th  TĐ liên quan ch t ch ẽ

ơ ọ ậ ủ ộ ộ ậ ổ ứ ệ ế ầ đ n tinh th n thái đ , đ ng c  h c t p c a HS và ngh  thu t t ch c gi ờ

ọ ủ h c c a GV

ư ế ầ ạ ậ ơ ổ ộ ầ   Ti p nh n th  TĐ là m t quá trình sáng t o đ y gian kh  nh ng cũng đ y

ỏ ườ ọ ự ề ả ỉ HT đòi h i ng i h c không ch  có năng l c mà ph i có ni m say mê. Chính

ữ ề ẽ ầ ẩ ầ ni m say mê đó s  giúp HS khám phá d n nh ng t ng ý nghĩa trong tác ph m văn

ả ự ế ả ượ ơ ọ ọ h c. Song HT trong h c th  TĐ không ph i t đ n mà nó ph i đ ơ ậ   c kh i d y

ạ ượ ả ọ ọ ộ ủ ở b i tài năng c a GV. T o đ ệ   c HT h c văn cho h c sinh không ph i là m t vi c

ề ự ổ ự ư ạ ỏ ấ ư ủ ễ d  dàng, nó đòi h i r t nhi u s  kh  công cũng nh  năng l c s  ph m c a ng ườ   i

ể ọ ầ ờ ọ ầ ạ th y. Đ  h c sinh yêu thích gi ả  h c, giáo viên c n ph i tìm tòi sáng t o trong

ứ ổ ứ ạ ủ ọ ỗ ờ ạ ề cách th c t ch c d y h c. Thành công c a m i gi ỉ  d y không ch  là ni m vui

ả ữ ẩ ọ ự ấ ả ủ ồ ườ mà  n sau đó là c  nh ng gi t m  hôi, s  v t v  c a ng ầ i th y.

ấ ừ ữ ề ọ ộ ố ệ ` Xu t phát t nh ng lí do trên, tôi ch n đ  tài: ạ   “M t s  bi n pháp t o

ứ ờ ọ ơ ể ạ ệ ọ h ng thú cho h c sinh trong gi ả  đ c ­ hi u văn b n th  trung đ i Vi t Nam

ẽ ề ấ ượ ớ ư ệ ạ   c các bi n pháp s  ph m ở ườ  tr ng THPT” ố   v i mong mu n s  đ  xu t đ

ữ ụ ặ ằ ắ ờ ọ ầ nh m kh c ph c nh ng khó khăn đ t ra trong gi ệ    h c, góp ph n nâng cao hi u

ả ờ ạ ọ ơ ơ ọ qu  trong gi d y, giúp h c sinh HT h n khi h c th  TĐ.

ệ ụ ụ ứ ứ 1.2.  M c đích nghiên c u và nhi m v  nghiên c u

ụ ữ ể ầ ả ằ ằ Nh m góp ph n gi m thi u nh ng khó khăn nh m nâng cao * M c đích:

ấ ượ ạ ọ ơ ọ ổ ch t l ng d y và h c th  TĐ nói riêng và văn h c TĐ ở ườ  tr ng ph  thông nói

chung.

ơ ở ứ ự ự ễ ả ậ ạ   ụ Nghiên c u c  s  lí lu n và th c ti n, kh o sát th c tr ng ệ * Nhi m v :

ữ ể ế ậ ọ ướ ụ ấ ắ ạ d y và h c đ  rút ra nh ng k t lu n và h ộ ố ệ   ề ng kh c ph c, đ  xu t m t s  bi n

ự ạ ạ ệ ờ ạ ơ pháp t o HT, giúp phát huy tính tích c c đem l ả i hi u qu  cho gi d y th  TĐ.

ố ượ ứ ạ 1.3. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u

ố ượ ố ượ ứ ượ ậ ứ Đ i t ng nghiên c u đ c xác l p là các gi ờ * Đ i t ng nghiên c u:

ệ ướ ạ ơ ạ d y th  TĐ Vi t Nam theo h ng t o HT cho HS.

7

ứ ậ ạ ờ ạ ệ ứ t p trung nghiên c u các gi ơ  d y th  TĐ Vi t Nam * Ph m vi nghiên c u:

ươ ẽ ượ ẩ ầ ớ ạ ở ườ  tr ng THPT theo ch ng trình chu n. Ph n TN s  đ c gi ố   i h n trong kh i

ắ ị ớ l p 11 ở ộ ố ườ  m t s  tr ỉ ng trên đ a bàn t nh Đ k Nông.

ươ ứ 1.4.  Ph ng pháp nghiên c u

ể ạ ượ ố ợ ử ụ ụ ề Đ  đ t đ c m c đích đã đ  ra, chúng tôi ph i h p s  d ng các ph ươ   ng

pháp (PP) sau:

ứ ế ể ố   ế : ti n hành tìm hi u phân tích; so sánh đ i *PP nghiên c u lí thuy t

ữ ế ề ể ề ậ ổ ợ ướ ự chi u; t ng h p, đánh giá đ  xây d ng lên nh ng ti n đ  lí lu n và h ng gi ả   i

ế ấ ặ ề quy t v n đ  đã đ t ra.

ứ ề ấ ỏ ự ễ đi u tra, ph ng v n, quan sát * PP nghiên c u th c ti n:

ư ạ ự ệ * PP th c nghi m s  ph m

Ộ

2. N I DUNG

ậ ơ ở 2.1. C  s  lí lu n

ộ ố ấ ề ề ứ 2.1.1. M t s  v n đ  v  h ng thú

* Khái ni mệ

ộ ặ ệ ủ ố ớ ố ượ HT là thái đ  đ c bi t c a cá nhân đ i v i đ i t ừ ng nào đó v a có ý nghĩa

ộ ố ả ạ ả ừ ố ớ đ i v i cu c s ng, v a có kh  năng mang l i khoái c m cho cá nhân trong quá

ạ ộ ư ậ ủ ấ ờ ự ế ợ ủ trình ho t đ ng. Nh  v y, c u trúc c a HT bao gi ậ    cũng là s  k t h p c a nh n

ủ ả ứ ạ ả ủ ể   th c, xúc c m và hành vi. HT là tr ng thái tâm lí bên trong c a b n thân ch  th ,

ả ỗ ị ả ư ưở ự ộ không ph i b ng d ng mà có. HT ch u  nh h ố ủ   ng, tác đ ng và s  chi ph i c a

ế ố các y u t bên ngoài.

ủ ứ ọ ậ * Vai trò c a h ng thú trong quá trình h c t p

ượ ể ệ ở ủ Vai trò c a HT đ c th  hi n ặ  các m t sau:

ướ ự ộ HT h ộ ủ   ọ ậ ng HS vào toàn b  quá trình h c t p, thu hút s  chú ý cao đ  c a

ạ ộ ọ ậ ứ ủ ễ ề ệ ọ HS; duy trì s c b n c a ho t đ ng h c t p, làm cho vi c h c di n ra th ườ   ng

ườ ộ ọ ậ ở ỗ ườ ậ xuyên, HT làm tăng c ng đ  h c t p m i ng ứ   i, làm cho quá trình nh n th c

ứ ễ ẩ ả ậ ọ ự ậ di n ra nhanh chóng; HT thúc đ y kh  năng nh n th c, khát v ng t ứ    nh n th c,

ệ ở ỗ ườ ủ ộ ự ủ ự ể t bi u hi n m i ng i, HT phát huy tính tích c c, ch  đ ng c a ng ườ ọ   i h c

ọ ậ ứ ế ở ị trong quá trình chi m lĩnh tri th c, làm cho quá trình h c t p tr  nên thú v , sinh

8

ạ ự ủ ế ạ ả ớ ộ đ ng; HT mang l i kh  năng sáng t o to l n, phát huy h t năng l c c a HS trong

ớ ế ọ ậ ứ ượ ọ ậ ọ quá trình h c t p; Ghi nh  ki n th c, có ý chí v t m i khó khăn trong h c t p.

ườ ề ố ấ ượ ậ ả ộ Nhìn chung, HT tăng c ứ ng kh  năng nh n th c v  t c đ , ch t l ng và

ề ạ ấ ượ ề ế chi u sâu, đem l ọ ậ i ni m vui trong h c t p, nâng cao ch t l ả ọ ậ   ng, k t qu  h c t p

ủ c a HS.

ứ ọ * H ng thú trong h c văn

ọ ướ ứ ế ậ ố ọ HT trong h c văn tr c h t là HT khoa h c, HT nh n th c, HT lôi cu n HS

ọ ậ ọ ậ ứ ữ ệ ệ ế ờ ớ   vào quá trình h c t p nh  phát hi n trong tài li u h c t p nh ng ki n th c m i

ẻ ổ ỗ ớ ườ ọ ầ m  b  ích có ý nghĩa g n gũi v i m i con ng i. HT trong h c văn còn là HT

ứ ẹ ệ ệ ậ ẩ ắ ớ ọ ậ   th m mĩ. Nó g n v i vi c nh n th c cái hay cái đ p trong văn h c ngh  thu t.

ụ ẩ ồ ọ ườ HT th m mĩ có tác d ng thanh l c tâm h n con ng i, kích thích con ng ườ ươ   n i v

ỏ ầ ụ ệ ả ả ẩ ả ọ ế đ n chân, thi n, mĩ. C m th  văn h c đòi h i c n ph i có khoái c m th m mĩ.

ữ ề ả ả ẩ ắ ớ ở ườ Khoái c m th m mĩ g n li n v i nh ng c m xúc con ng ế ầ   i. Nó là chi c c u

ủ ể ả ố ượ ế ậ ụ ế ậ ư đ a ch  th  c m th  ti p c n và ti p nh n đ i t ẩ ng th m mĩ.

ớ ị ứ ạ ướ ạ ộ ự 2.1.2. T o h ng thú v i đ nh h ậ   ng tích c c hóa ho t  đ ng nh n

ứ ủ th c c a ng ườ ọ i h c

ệ ắ ự ề ấ ố ờ V n đ  HT và tính tích c c không tách r i mà chúng có m i quan h  g n bó

ả ắ ẽ ớ ự ự ặ ớ ch t ch  v i nhau. HT ph i g n v i tính tích c c và phát huy tính tích c c. Có HT

ướ ố ượ ệ ể ề ế ẽ ả ộ tr c đ i t ữ   ng HS s  huy đ ng h t kh  năng v  trí tu  đ  khai phá nh ng

ữ ứ ế ấ ớ ồ ờ ị ngu n tri th c m i. Và chính nh ng phát ki n b t ng , thú v  trong quá trình tích

ứ ạ ế ồ ự ể ủ ở ố ự c c chi m lĩnh tri th c l i là ngu n l c đ  c ng c  cho HT, làm cho HT tr  nên

ự ủ ữ ể ơ ượ ướ ề b n v ng h n. Có th  nói tính tích c c c a HS đ ị c đ nh h ở   ng và duy trì b i

ọ ậ ự ể ả ố ộ ự   ỏ HT. Mu n phát tri n tính tích c c, đòi h i HS ph i HT h c t p. HT là đ ng l c

ọ ậ ẽ ự ế ế ẩ thúc đ y tính tích c c mà n u thi u nó thì quá trình h c t p s  không còn là s ự

ủ ộ ườ ọ ậ v n đ ng bên trong c a ng i h c.

ư ủ ơ ả ặ ự ỏ ứ 2.1.3. Đ c tr ng c a các văn b n th  và s đòi h i h ng thú trong

ơ ế ậ ạ ti p nh n th  trung đ i

ư ả ặ ơ ủ * Đ c tr ng c a văn b n th

ộ ạ ế ả ủ ế ơ ư ệ Nói đ n th  là nói đ n c m xúc, là b c b ch c a suy t , chiêm nghi m tình

ơ ề ế ớ ủ ề ữ ề ặ ả c m c a nhà th  v  th  gi ấ i khách quan, v  nh ng v n đ  nhân sinh đ t ra trong

9

ộ ố ủ ả ệ ế cu c s ng. C m xúc c a văn xuôi, cho dù có mãnh li ẫ t đ n đâu v n mang tính

ơ ượ ả ậ ứ ủ ọ ả khách quan, còn c m xúc c a th  đ c c m hóa ngay l p t c. Đ c th , d ơ ườ   ng

ư ườ ọ ả ế ớ ộ ườ nh  ng ậ i đ c c m nh n đó là th  gi ủ i n i tâm c a con ng i.

ế ả ơ ọ ừ ữ ả ế Nói đ n th  còn ph i nói đ n tính hàm súc cô đ ng. Các t ng , hình  nh…

ả ượ ổ ơ ả ả ứ ượ ữ ề trong bài th  ph i đ c t ch c sao cho ph n  nh đ ấ c nhi u nh t nh ng suy

ộ ố ượ ả ừ ữ ơ ả ượ ữ ấ nghĩ, c m xúc trong m t s  l ng t ng  ít nh t. Ngôn ng  th  ph i đ c ý ở

ờ ứ ắ ọ ọ ớ ngoài l i, ng n g n, cô đ ng và có s c âm vang l n.

ữ ơ ế ớ ộ ạ ượ ể ệ Ngôn ng  th  giàu nh c tính: th  gi i n i tâm đ c th  hi n trong th ơ

ỉ ể ằ ừ ữ ượ ể ệ ệ không ch  bi u hi n b ng ý nghĩa t ng  mà còn đ ằ c bi u hi n b ng âm thanh.

ừ ữ ữ ạ ạ ứ ữ Nh ng t ng , nh ng câu trong đo n, đo n trong bài đ ượ ổ c t ố  ch c ph i thanh,

ể ệ ố ớ ụ ố ị ượ ạ ph i nh p, hài hoà, cân đ i v i m c đích th  hi n đ c tâm tr ng nhân v t tr ậ ữ

ệ ố ủ ư ế ấ ơ ớ ạ   tình. Đ y cũng chính là  u th  tuy t đ i c a th  so v i văn xuôi. Chính tính nh c

ơ ễ ớ ễ ả ơ ộ ượ trong th  làm cho th  d  nh  d  thu c có kh  năng ngâm và hát đ c.

ứ ạ ế ả ậ ơ ộ ỏ ế   Ti p nh n th  là m t quá trình vô cùng ph c t p đòi h i ph i có PP ti p

ơ ể ắ ế ậ ậ ợ ả nh n phù h p. Trong quá trình ti p nh n th , đ  c t nghĩa gi i mã VB, ng ườ   i

ừ ớ ừ ể ế ớ ượ ả ọ đ c ph i đi t ỏ  l p v  ngôn t ậ  đ  thâm nh p vào th  gi i hình t ủ ả   ng c a c m

ể ừ ủ ạ ắ ắ ữ ệ xúc, c a tâm tr ng, đ  t đó, n m b t th  gi ế ớ ư ưở i t t ề   ậ ng ngh  thu t, nh ng đi u

ả ử ắ ế ườ ọ ả ả ộ ơ mà tác gi g i g m đ n ng i đ c. Đây không ph i là m t quá trình gi n đ n mà

ỏ ườ ọ ộ ố ấ ị ả ả ả ố nó đòi h i ng i đ c ph i có m t v n s ng nh t đ nh, ph i có kh  năng, năng

ể ế ụ ậ ượ ế ậ ớ ự ả l c c m th  thì m i có th  ti p nh n đ c. HT trong ti p nh n là m t y u t ộ ế ố

ể ầ c n đ  duy trì quá trình này.

ư ủ ơ ặ ạ ệ * Đ c tr ng c a th  ca trung đ i Vi t Nam

ặ ừ ạ ệ ề ươ ơ Tính cao nhã trong th  ca trung đ i có m t t quan ni m v  văn ch ng cho

ệ ề ơ ượ ể ạ ậ ấ ế đ n quan ni m v  sáng tác. Th  TĐ đ c xem là th  lo i cao quý b c nh t trong

ể ạ ủ ọ ượ ể ệ ở ấ ả các th  lo i c a văn h c TĐ. Tính cao quý này đ c th  hi n t c  các t

ươ ệ ừ ệ ề ươ ộ ủ ứ ộ ph ng di n t quan ni m v  văn ch ng, n i dung, ch c năng xã h i c a văn

ươ ở ệ ạ ọ ế ế ệ ề ộ ch ng, quan ni m v  sáng tác, đ i ngũ sáng tác cho đ n vi c g n l c ti p thu

ơ ườ ữ ứ ể ệ ơ nh ng tinh hoa th  Đ ng và th  ca dân gian trong cách th c bi u hi n.

ộ ặ ư ơ ộ ổ ậ ủ Tính vô ngã là m t đ c tr ng n i b t c a th  ca TĐ. Xã h i phong ki n ế ở

ướ ộ ủ ữ ễ ủ ấ ậ ự ặ n ẳ c ta là xã h i c a đ ng c p, c a ch  l và tôn ti tr t t nghiêm ng t. Tùy

10

ự ế ạ ị ủ ử ể ộ ườ theo s  bi n chuy n c a các giai đo n l ch s  ­ xã h i mà con ng ẩ i th m mĩ

ấ ị ữ ơ ổ ườ ộ trong th  TĐ cũng có nh ng thay đ i nh t đ nh tù con ng ồ i c ng đ ng, con

ườ ườ ể ừ ng i công dân   sang con ng ự ế i cá nhân. S  bi n chuy n t con ng ườ ộ   i c ng

ườ ườ ữ ồ đ ng, con ng i công dân (vô ngã) sang con ng ả ộ   i cá nhân (h u ngã) là c  m t

ự ể ệ ủ ố ầ ứ ạ ự quá trình ph c t p, có s  đan xen, g i đ u nhau. Trong đó, s  th  hi n c a con

ườ ế ư ế ẫ ớ ườ ữ ng i vô ngã v n chi m  u th  so v i con ng i h u ngã.

ể ạ ứ ạ ầ ơ ọ Th  TĐ đ ng đ u trong các th  lo i văn h c mang tính quy ph m cao và

ướ ỡ ầ ự ạ ạ ơ ừ t ng b c có s  phá v  d n tính quy ph m. Tính quy ph m trong th  có m t t ặ ừ

ỏ ế ớ ể ệ ế cái nh  đ n cái l n, t ừ ư ưở  t t ờ   ng, cách nghĩ cho đ n cách th  hi n.   Theo th i

ứ ừ ạ ạ ớ ộ ướ ượ ủ gian, cùng v i ý th c sáng t o c a dân t c, tính quy ph m t ng b c đ ớ   c n i

ờ ố ị ế ể ợ ớ ơ ộ ỏ l ng đ  phù h p h n v i th  hi u, đ i s ng dân t c.

ở ỗ ườ ề ữ ả Nhìn chung ờ ạ  m i th i đ i con ng i đ u có nh ng cách c m, cách nghĩ,

ề ệ ả ẩ ưở ắ ọ quan ni m th m mĩ riêng. Chính đi u đó đã  nh h ế ng sâu s c đ n văn h c và

ữ ư ặ ệ ể ố ượ ấ ế làm thành nh ng đ c tr ng riêng bi t. Mu n hi u đ ơ c th  TĐ, t ả ầ   t y u ph i l n

ồ ủ ề ộ ử ứ ặ ả ả ị tìm v  c i ngu n c a nó, đ t nó trong hoàn c nh l ch s , văn hoá, c m th c TĐ

ộ ượ ớ ể ằ ả m i mong lĩnh h i đ ờ ạ   c. Trong khi đó, đ  san b ng kho ng cách tâm lí th i đ i

ị ế ẩ ở ườ ọ ẫ và th  hi u th m mĩ ng ứ ớ   ộ i h c v n đang còn là m t khó khăn thách th c l n

ố ớ đ i v i GV.

ầ ạ ứ ạ ọ ạ ớ ơ ọ * D y h c th  trung đ i v i yêu c u t o h ng thú cho h c sinh

ạ ố ế ứ ồ ưỡ ệ ệ ơ ọ D y t t th  TĐ là vi c làm h t s c quan tr ng trong vi c b i d ng, giáo

ự ủ ữ ề ộ ố ọ ị ụ d c lòng t hào dân t c, quý tr ng nh ng giá tr  truy n th ng c a cha ông, phù

ủ ươ ướ ủ ủ ệ ả ữ ớ ợ h p v i ch  tr ng c a Đ ng, c a nhà N c trong vi c gi ả    gìn và phát huy b n

ờ ạ ở ử ộ ắ s c văn hoá dân t c trong th i đ i m  c a.

ả ủ ị ớ ấ ả ằ ọ ộ ơ ử N m trong dòng ch y c a l ch s  văn h c dân t c, th  TĐ v i t ữ   t c  nh ng

ủ ể ệ ế ề ầ ạ ọ   ặ đ c đi m di n m o, ti ng nói riêng c a nó góp ph n làm phong phú n n văn h c

ộ ế ề ấ ứ ề ủ ề ơ dân t c. Cho dù vi t v  b t c  đ  tài ch  đ  nào, th  TĐ cũng không bao gi ờ    đi

ỹ ạ ủ ữ ủ ệ ề ỏ ố ọ ộ ọ ị ch ch kh i qu  đ o c a nh ng giá tr  truy n th ng c a văn h c dân t c. H c văn

ỉ ấ ớ ấ ả ử ể ộ ọ ộ ị ờ ọ h c TĐ đ  không ch  th y m t th i kì l ch s  văn h c dân t c v i t ữ   t c  nh ng

ể ề ườ ệ ẩ ể ặ đ c đi m v  con ng i, văn hoá, quan ni m th m mĩ, t ư ưở  t ng… mà còn đ  tâm

ượ ự ữ ậ ả ơ ị ồ h n đ c rung lên khi c m nh n nh ng giá tr  đích th c mà th  ca TĐ mang l ạ   i.

11

ệ ạ ư ậ ọ ườ ằ ỉ Nh  v y vi c d y văn h c TĐ trong nhà tr ế   ng không ch  nh m giúp HS tìm đ n

ồ ưỡ ứ ụ ồ ồ ngu n tri th c phong phú mà còn giúp giáo d c b i d ng tâm h n hình thành

ọ ố ệ ờ ề ả ẽ ơ ồ nhân cách cho HS. Đ ng th i, vi c h c t t th  ca TĐ s  là n n t ng đ  h c t ể ọ ố   t

ơ ệ ề ạ ạ ả ạ ể ầ ằ ẳ ị th  hi n đ i. Chính đi u đó l i càng kh ng đ nh r ng c n ph i t o HT đ  HS

ọ ố h c t ơ t th  TĐ.

ể ọ ỏ ườ ọ ộ ố ế ả Đ  lí gi ả ượ i đ c văn h c TĐ, đòi h i ng ứ   i h c ph i có m t v n ki n th c

ể ạ ử ề ộ ố ộ ế   ị sâu r ng v  thi pháp, th  lo i, văn hoá, l ch s , xã h i TĐ. Trong khi đó v n ki n

ứ ủ ư ề ả ơ ồ ộ ệ ố   th c c a HS ch a ph i đã là nhi u. Nhìn chung th  TĐ bao g m m t h  th ng

ệ ườ ọ ầ mã hi u riêng nên nó gây ra khó khăn cho ng ả ạ   ậ i h c. Chính vì v y, c n ph i t o

ạ ộ ọ ậ ữ ụ ự ể ắ HT đ  HS kh c ph c nh ng khó khăn tích c c tham gia vào ho t đ ng h c t p.

ự ầ ọ ể ả ế ủ ệ ạ ứ 2.1.4. Đ c – hi u văn b n và s  c n thi t c a vi c t o h ng thú trong

ờ ọ ệ ể ả gi ậ  đ c ­ hi u văn b n  ngh  thu t

ọ ể ả ọ * Đ c hi u ­ văn b n văn h c

ệ ế ậ ấ ọ ươ ộ ỉ Đ­H r t quan tr ng trong vi c ti p nh n văn ch ng. TPVH là m t ch nh

ậ ượ ấ ạ ể ằ ượ ừ ế ệ ệ th  ngh  thu t đ c c u t o b ng hình t ng ngôn t . Vi c chi m lĩnh nó cũng

ủ ả ườ ấ ể ậ ữ ph i tuân th  theo nh ng cách riêng. Con đ ng duy nh t  đ  thâm nh p tác

ế ẩ ẩ ấ ẩ ẹ ủ ph m và th m th u h t cái hay, cái đ p c a tác ph m chính là quá trình Đ­H VB.

ớ ặ ủ ư ệ ệ ế ậ ợ Đ­H phù h p v i đ c tr ng c a vi c chi m lĩnh VB ngh  thu t.

ố ủ ộ ự ủ Đ­H phát huy t i đa vai trò cá nhân, tính tích c c ch  đ ng c a ng ườ ế   i ti p

ộ ề ế ắ ậ ậ ộ ườ ọ ả ộ nh n. TPVH luôn là m t đ  án ti p nh n b t bu c ng ế   i đ c ph i huy đ ng h t

ề ế ệ ể ả ọ ọ ỏ ườ ọ ả m i kh  năng v  trí tu . Đ  chi m lĩnh văn h c đòi h i ng i h c ph i huy

ế ả ọ ưở ưở ượ ớ ộ đ ng h t m i kh  năng suy nghĩ khám phá, liên t ng, t ng t ng thì m i có

ể ẩ ậ th  thâm nh p tác ph m.

ườ ỳ ệ ả ộ Đ­H trong nhà tr ộ   ng không ph i là m t quá trình Đ­H tu  ti n mà theo m t

ướ ư ạ ấ ị ị đ nh h ng s  ph m nh t đ nh.

ế ủ ệ ạ ứ ờ ọ ự ầ *  S  c n thi t c a vi c t o h ng thú trong gi ả   ể  đ c ­ hi u văn b n

ệ ậ ngh  thu t

ạ ườ ằ ổ ứ ướ ẫ PP d y Đ­H trong nhà tr ng là PP nh m t ch c và h ng d n HS phát

ụ ữ ệ ể ậ ế ệ ả ổ hi n, v n d ng nh ng hi u bi ợ   t kĩ năng, kĩ x o vào vi c khai thác t ng h p

ữ ầ ượ ộ ệ ố ệ ệ ậ nh ng t ng ý nghĩa đã đ c mã hoá trong m t h  th ng tín hi u ngh  thu t. HS,

12

ẫ ủ ừ ướ ữ ệ d ướ ự ướ i s  h ng d n c a GV t ng b ậ ể ạ ự   c tri giác ngôn ng  ngh  thu t đ  t o d ng

ữ ượ ề ề ộ ườ ưở ượ lên nh ng hình t ố ng v  cu c s ng, v  con ng i trong trí t ng t ủ   ng c a

ừ ệ ữ ệ ượ ớ ố ố ệ ậ mình. T  vi c tái hi n nh ng hình t ế ợ ng ngh  thu t đó, k t h p v i v n s ng và

ủ ự ả ả ưở ố ế ế ả kh  năng c a mình, HS ph i có s  liên t ng, n i k t các chi ti t, hình  nh đ ể

ứ ạ ủ ẩ ả tìm ra t ư ưở  t ng c a tác ph m. Nhìn chung, đây là quá trình ph c t p tr i qua

ề ỏ ườ ọ ể ả ố ố ố ế ế ạ nhi u giai  đo n, đòi h i  ng i h c ph i có v n s ng v n hi u bi t, bi t huy

ự ố ắ ộ ủ ỗ ự ữ ự ả ườ ọ ộ đ ng nh ng năng l c và ph i có s  c  g ng n  l c cao đ  c a ng i h c. Chính

ậ ạ ờ ộ vì v y t o HT cho HS trong gi Đ­H chính là quá trình tác đ ng kích thích HS

ự ế ố ệ ả ấ ủ ụ ọ giúp HS phát huy h t năng l c, t ch t c a mình giúp vi c c m th  văn h c tr ở

ả ơ ị ạ ế nên thú v , đ t k t qu  h n.

ệ ổ ứ ộ ờ ả ả ệ ả ậ Vi c t ch c m t gi ả ạ    Đ­H VB ph i đ m b o tính ngh  thu t và ph i đ t

ỉ ể ể ạ ế đ n ch nh th  đ  t o HT cho HS.

ơ ở ự ễ 2.2. C  s  th c ti n

ầ ạ ứ ớ ọ ể ặ 1.2.1. Đ c đi m tâm lí h c sinh THPT v i yêu c u t o h ng thú

ớ ộ ổ ừ ọ ướ ữ ự H c sinh THPT v i đ  tu i 16­18 t ng b ọ   c có nh ng năng l c văn h c

ọ ậ ư ữ ầ ỏ ơ ờ   cũng nh  có nh ng đòi h i yêu c u cao h n trong quá trình h c t p. Đây là th i

ở ề ặ ế ớ ạ ả ệ ầ kì n y n  v  m t tinh th n, là giai đo n mà th  gi i quan hình thành rõ r t. HS

ự ứ ữ ậ ớ ượ đã không còn t hài lòng v i nh ng gì mình đã nh n th c đ c mà luôn có nhu

ể ế ầ ượ ộ ộ ượ ữ ẳ ị ầ c u hi u bi t, nhu c u đ c b c l , đ c kh ng đ nh, trình bày nh ng chính

ế ể ướ ẽ ề ộ ủ ki n quan đi m c a mình. Khi HT tr c m t đi u gì, các em s  tìm tòi say mê

ờ ộ ộ ữ ứ ậ ồ ữ nghiên c u, thu th p nh ng thông tin liên quan, đ ng th i b c l ạ    nh ng sáng t o

ọ ậ trong quá trình h c t p.

ề

ươ

ớ ớ ệ ạ ứ

2.2.2. Ti m năng ch

ố   ng trình sách giáo khoa m i v i vi c t o h ng thú đ i

ớ ọ v i h c sinh

ể ệ ầ ợ ươ Th  hi n rõ tinh th n tích h p đã có trong ch ng trình và sách giáo khoa

ượ ư ộ ể ậ ỉ ấ c p 2 và nó đ ở c nhìn nh n nh  m t ch nh th  văn hoá m .

ủ ế ọ ự ọ ậ Chú tr ng đ n kĩ năng Đ­H VB c a HS, kĩ năng t ứ    h c, phát huy nh n th c

ườ ọ ệ ố ỏ ủ c a ng i h c qua h  th ng câu h i trong SGK.

13

ộ ố ể ẩ ẩ ọ ọ ớ   Chú tr ng tính nhân văn và th m mĩ, tuy n ch n thêm m t s  tác ph m m i

ớ ở ị ầ ủ ườ ọ có giá tr , g n gũi v i s  thích c a ng i h c.

ộ ươ ượ ừ ứ ữ ế ả N i dung ch ng trình đ ể   ắ c tinh gi n, v a s c, s p x p theo nh ng ki u

ạ ừ ườ ọ ế ấ ậ ậ lo i VB t đó giúp ng ụ   i h c ti p c n, khai thác VB nh t là cách v n d ng

chúng.

ư ề ằ ọ ớ ộ ố ể ạ  V  văn h c TĐ, đ a thêm m t s  th  lo i so v i SGK cũ nh m giúp HS

ủ ề ấ ấ ờ ồ ọ ề   th y rõ tính ch t phong phú c a n n văn h c TĐ đ ng th i có kĩ năng Đ­H nhi u

ạ lo i VB khác nhau.

ự ơ ạ ạ ệ ạ 2.2.3. Th c tr ng d y th  trung đ i Vi ớ ệ ạ ứ t Nam v i vi c t o h ng thú

ị ỉ ọ cho h c sinh ở ộ ố ườ  m t s  tr ng THPT trên đ a bàn t nh Đăk Nông

ứ ủ ệ ạ ứ ủ ề ậ ọ   Nh n th c c a giáo viên v  vai trò c a vi c t o h ng thú cho h c

ờ ọ ể ạ ệ sinh trong gi ơ  đ c ­ hi u th  trung đ i Vi t Nam

ứ ấ ệ ạ ề ầ ủ ế ề ậ ầ ọ H u h t các GV đ u nh n th c r t rõ v  t m quan tr ng c a vi c t o HT

ờ ể ạ ơ ờ ạ ụ trong gi Đ­H th  TĐ. Có th  nói t o HT cho HS trong gi d y là m c tiêu

ướ ớ ấ ượ ờ ạ ứ ệ ậ ượ ầ h ng t i nâng cao ch t l ng gi d y. Vi c nh n th c đ ọ   c  t m quan tr ng

ế ầ ế ệ ạ ủ ấ ừ ầ “c n thi t” và “vô cùng c n thi t” c a vi c t o HT xu t phát t ứ ủ  ý th c c a GV

ủ ỗ ờ ạ ệ ạ ề v  vai trò c a vi c t o HT trong m i gi d y.

ệ ạ ủ ờ ạ ơ * Vai trò c a vi c t o HT cho HS trong gi d y th  TĐ

ầ ớ ự ể ạ ằ ố Ph n l n GV cho r ng t o HT đ  giúp phát huy tính tích c c, lôi cu n HS

ờ ọ ờ ọ ứ ở ổ ơ vào gi h c; làm gi ắ   ớ ế  h c tr  nên sôi n i, ghi nh  ki n th c lâu h n; giúp kh c

ữ ụ ặ ờ ọ ự ph c nh ng khó khăn đ t ra trong gi ọ ủ    h c; giúp phát huy năng l c văn h c c a

ứ ượ ữ ế ấ ậ ả ệ ạ ủ HS. Nh ng k t qu  trên cho th y GV đã nh n th c đ c vai trò c a vi c t o HT

ờ ạ ậ ồ ề ở ơ ặ trong gi ư  d y th  TĐ tuy ch a th t đ ng đ u ộ ế   ề  các m t song đi u đó là m t k t

ả ấ ả qu  r t kh  quan.

ề ệ ạ ứ ủ ơ ậ ướ * Nh n th c c a GV v  vi c d y th  TĐ theo h ạ ng t o HT

ế ạ ả ằ ơ ướ ạ K t qu  GV cho r ng d y th  TĐ theo h ự   ng t o HT là khó; 32,26 % l a

ể ạ ằ ọ ườ ạ ch n khó; 9,67% cho r ng tùy bài d y mà có th  t o HT; 3,22% bình th ng và

ạ ơ ướ ậ ạ ị ằ không có GV nào cho r ng d y th  TĐ theo h ễ ng t o HT là d . Các nh n đ nh

ấ ượ ự ạ ạ ơ ườ ệ trên đã cho th y đ c th c tr ng d y th  TĐ trong nhà tr ặ   ng hi n đang g p

14

ạ ượ ả ớ ộ ậ ờ ọ ề ơ ph i m t khó khăn l n. GV ít t o đ c HT cho HS và do v y, gi h c v  th  TĐ

ọ ậ ư ứ ch a có s c thu hút HS vào quá trình h c t p.

ự ủ ạ * Nguyên nhân c a th c tr ng

ố ớ ủ ạ ạ ơ ồ   Nguyên nhân c a tình tr ng d y th  TĐ kém thu hút đ i v i HS bao g m

ủ ữ ủ nh ng nguyên nhân ch  quan và khách quan. Trong đó nguyên nhân ch  quan là

ư ố ắ ữ ế ế ả ẫ ứ ầ   ế ứ do b n thân GV v n ch a c  g ng h t s c mình và thi u nh ng ki n th c c n

ế ữ ế ế ả ơ thi ậ   t chi m. Nh ng nguyên nhân khách quan: do b n thân th  TĐ khó ti p nh n,

ề ị ế ờ ạ ệ ẩ ả ồ ụ ụ ả   do kho ng cách v  th  hi u th m mĩ tâm lí th i đ i; ngu n tài li u ph c v  gi ng

ự ế ế ề ủ ữ ậ ạ ơ ạ d y ít; do nh ng h n ch  v  năng l c ti p nh n th  TĐ c a HS. trong đó, nguyên

ủ ề ơ ớ ớ ở nhân khách quan l n h n nhi u so v i nguyên nhân ch  quan và nó tr thành

ơ ả ệ ạ ấ ơ ườ ặ nguyên nhân c  b n nh t làm cho vi c d y th  TĐ trong nhà tr ề   ng g p nhi u

ả ễ ộ ấ ề ặ ọ ả khó khăn. Nó đ t ra m t v n đ  là văn h c TĐ không ph i d  lí gi ố   ễ ể i, d  hi u đ i

ố ớ ễ ạ ớ v i HS và d  d y đ i v i GV.

ồ ệ ệ ạ ọ ụ ụ * Ngu n tài li u ph c v  cho vi c d y h c

ự ứ ế GV ít t ạ    nghiên c u tìm tòi, khai thác thông tin có liên quan đ n bài d y

ạ ừ ồ ầ ớ ế ệ ả trên Internet; ít tham kh o các ý ki n, bài d y t đ ng nghi p. Ph n l n, GV ch ỉ

ộ ố ứ ệ ế ế ử ệ căn c  sách GV và m t s  tài li u và thi t k  giáo án th  nghi m. Tuy nhiên,

ọ ướ ử ạ ỗ ỉ sách GV ch  chú tr ng h ệ   ụ ể ng đi cho m i bài d y c  th  và giáo án th  nghi m

ả ấ ỉ ch  mang tính ch t tham kh o.

ể ạ ứ ữ ự ệ ệ ọ   * Nh ng công vi c mà giáo viên đã th c hi n đ  t o h ng thú cho h c

sinh

ề ặ ạ ọ ơ ư ạ   Trong tình hình d y h c th  TĐ đang còn g p nhi u khó khăn, ch a t o

ượ ộ ố ố ắ ở ộ ư ữ đ ế   c HT cho HS, m t s  GV đã có nh ng c  g ng nh : m  r ng đào sâu ki n

ầ ớ ử ụ ứ ề ạ ỗ ớ th c trong m i bài d y; s  d ng PPDH  m i; ph n l n các GV thiên v  khai thác

ẩ ấ ừ ộ ộ n i dung t ư ưở  t ọ ng, có r t ít GV chú tr ng khai thác tác ph m t góc đ  thi pháp

ể ạ ư ặ và đ c tr ng th  lo i

ộ ố ể ạ ự ệ * M t s  cách GV đã th c hi n đ  t o HT

ự ờ ế ộ ố ậ ấ ấ ỏ Ti n hành d  gi và ph ng v n m t s  GV, chúng tôi nh n th y: m t b ộ ộ

ử ụ ề ễ ạ ậ ả ậ ẫ ph n GV v n còn s  d ng cách d y cũ, di n gi ng quá nhi u. Chính vì v y trong

ờ ạ ể ệ ạ ộ ủ ế ẫ ơ ố gi d y th  TĐ ho t đ ng c a GV v n chi m đa s . HS không th  hi n đ ượ   c

15

ỉ ụ ộ ủ ộ ự ể ẫ ạ ắ ọ ư   tính tích c c ch  đ ng mà ch  th  đ ng l ng nghe. Ki u d y h c này v n ch a

ượ ư ư ạ ự ủ ữ ượ ự giúp phát huy đ c nh ng năng l c c a HS cũng nh  ch a t o đ ơ   c s  HT n i

ườ ọ ng i h c.

ậ ớ ộ ộ ố ắ ổ ố ạ ằ ọ M t b  ph n l n GV đã có c  g ng thay đ i l i d y h c cũ b ng PPDH

ự ự ư ự ế ệ ẫ ớ ọ ớ ổ ế   m i tích c c. Song vi c ti n hành đ i m i PP v n ch a th c s  chú tr ng đ n

ụ ể ư ộ ủ ồ tính đ ng b  c a nó, c  th  nh  sau:

ẹ ộ ố ơ ợ ạ ộ ộ ố ả ẫ M t s  GV v n còn coi nh  m t s  ho t đ ng có kh  năng kh i g i và phát

ự ể ưở ưở ượ ề ủ ủ tri n năng l c liên t ng, t ng t ư   ặ ấ ng c a HS; Cách đ t v n đ  c a GV ch a

ự ự ượ ự ủ ư ặ ỏ th c s  làm phát huy đ ự   c tính tích c c c a HS. Các câu h i GV đ t ra ch a th c

ượ ủ ế ữ ệ ề ệ ả ơ ỏ ự ạ s  t o đ ỏ   c hi u qu , ch  y u là nh ng câu h i tái hi n nhi u h n là câu h i

ế ề ẹ ẩ ấ ọ ỉ ế   nêu v n đ ; GV ch  chú tr ng đ n khâu phân tích tác ph m mà coi nh  và thi u

ề ặ ổ ứ ở ầ ế ọ ầ ư đ u t vào khâu m  đ u và khâu k t thúc bài h c; V  m t t ạ ộ    ch c các ho t đ ng

ổ ạ ộ ứ ư ứ ả ậ ậ ọ ậ h c t p, GV ít t ạ    ch c các hình th c ho t đ ng nh  tranh lu n, th o lu n, t o

ậ ườ ọ ậ ự ắ ế ươ ủ ư nhóm… Vì v y môi tr ng h c t p c a HS ch a có s  g n k t, t ng tác, h ỗ

ể ớ ợ ẫ ữ ậ ọ tr  l n nhau gi a các HS trong t p th  l p h c.

ủ ọ ứ ự ọ ọ ạ ạ 2.2.4.  Th c tr ng h ng thú c a h c sinh khi h c văn h c trung đ i

ự ủ ể ề ạ ắ ắ ọ ơ ệ ả Đ  kh o sát n m b t th c tr ng v  HT c a HS khi h c th  TĐ Vi t Nam,

ế ề ượ ế ả ế chúng tôi ti n hành phát phi u đi u tra cho 220 HS và đã thu đ c k t qu  sau

đây:

ệ ọ ứ ủ ủ ơ ề ậ * Nh n th c c a HS v  ý nghĩa c a vi c h c th  TĐ

ầ ớ ứ ượ ụ ữ ủ ớ ị ` Ph n l n HS đã ý th c đ ệ ọ   c nh ng giá tr  to l n và tác d ng c a vi c h c

ề ả ữ ứ ệ ế ầ ơ th  TĐ trong vi c góp ph n hình thành nh ng ki n th c n n t ng cũng nh ư

ự ữ ể ườ nh ng đóng góp cho s  hình thành và phát tri n nhân cách cho con ng i. Tuy

ự ọ ự ủ ọ ề ự ệ ẫ nhiên trong s  ch n l a c a h c sinh v n còn có nhi u s  thiên l ch. Các em ch ỉ

ứ ư ứ ế ế ế ặ ọ ơ ọ ọ chú tr ng đ n m t ki n th c trong khi h c th  TĐ ch  ch a chú tr ng đ n bình

ệ ồ ưỡ ữ ệ ồ ủ di n nh ng đóng góp c a nó trong vi c b i d ng tâm h n.

ủ ọ ơ * HT c a HS khi h c th  TĐ

ấ ỉ ệ ậ ớ ờ ọ ở ứ Chúng tôi nh n th y t  l HS không HT v i gi ơ  h c th  TĐ ộ ấ    m c đ  r t

ỉ ệ ế ơ ở ứ ộ ấ ế cao (chi m 62,27%), t  l ọ  HS thích h c th  TĐ m c đ  th p (chi m 26,18%).

ự ọ ự ứ ộ ấ ế ả Trong khi đó, không có s  ch n l a nào cho m c đ  “r t thích”. K t qu  này đã

16

ư ự ề ẳ ơ ọ ồ ị ớ   kh ng đ nh HS ch a có s  HT khi h c th  TĐ. Đi u này cũng đ ng nghĩa v i

ư ạ ượ ệ ờ ạ vi c GV ch a t o đ c HT cho HS trong gi ề ơ  d y v  th  TĐ.

ự ạ ư ủ ọ ơ * Nguyên nhân c a th c tr ng HS ch a HT khi h c th  TĐ

ố ượ ể ấ ơ ố ả Do  chính   đ i   t ng   là   th   TĐ   v n  r t  khó  hi u  và   khó  lí  gi ế   i  chi m

ự ự ấ ạ ẫ ằ ư 68,18%; 35,45% cho r ng GV d y ch a th c s   h p d n. Ngoài ra còn t n t ồ ạ   i

ự ọ ậ ủ ả ề ạ   nhi u nguyên nhân khác: do chính năng l c h c t p c a b n thân các em còn h n

ạ ả ị ế ủ ế ẩ ớ   ch : 27,27%; do th  hi u th m mĩ: 39,54% (tâm lí chung c a HS là nh y c m v i

ứ ư ẫ ặ ớ ớ ị cái m i, cái cũ m c dù có giá tr  nh ng v n kém s c thu hút v i HS); khuynh

ướ ọ ự ề ệ ả ưở ủ ề ế ấ h ng ch n l a ngh  nghi p cũng  nh h ng r t nhi u đ n HT c a các em

ọ ậ trong quá trình h c t p (22,72%).

ộ ố ủ ơ ớ ế *M t s  khó khăn c a HS khi ti p xúc v i VB th  TĐ

ộ ố ọ ơ ặ Trong quá trình h c th  TĐ, HS đã g p m t s  khó khăn sau đây: ngôn ng ữ

ứ ế ể ư ộ chi m 73,63%; hình th c bi u hi n ệ ướ ệ ượ c l , t ng tr ng…62,2%; n i dung t ư

ữ ứ ế ầ ả ẹ ạ ưở t ng 25,47%; Nh ng ki n th c c n lí gi ệ   i còn h n h p (36,36%) quan ni m

ữ ẩ ẩ ả ộ   th m mĩ (kho ng cách th m mĩ) 73,63 %. Nh ng khó khăn trên đã làm thành m t

ể ễ ế ậ ả ọ ả   ơ rào c n khi n HS không HT khi h c th  TĐ. Đ  HS d  dàng thâm nh p và c m

ụ ả ẩ ẫ ỡ ự th  tác ph m, GV ph i là ng ườ ướ i h ng d n, giúp đ  các em t ữ   ỏ   tháo b  nh ng

ồ ưỡ ề ằ ả ố ừ ữ ề rào c n đó b ng nhi u cách b i d ng v n t ể , giúp các em hi u v  nh ng quan

ử ệ ẩ ả ị ni m th m mĩ, hoàn c nh l ch s …

ữ ủ ở ầ ờ ơ *Nh ng nhu c u, s  thích c a HS trong gi Đ­H VB th  TĐ

ố ạ ờ ế ầ ả ơ Mu n t o HT cho HS trong gi Đ­H th  TĐ, GV c n ph i quan tâm đ n nhu

ể ừ ủ ở ướ ự ạ ộ ợ ầ c u, s  thích c a HS đ  t đó có h ng xây d ng bài d y m t cách phù h p. Qua

ự ế ấ ậ ơ ọ th c   t ơ   ,   chúng   tôi   nh n   th y:   có   96,81%   HS   thích   nghe   ngâm   th ,   đ c   th ;

ượ ữ ế ả ọ 96,36% thích đ c xem nh ng tranh  nh liên quan đ n bài h c; 98,63% thích GV

ướ ể ầ ẩ ẫ ế h ng d n phân tích kĩ tác ph m; 76,36% có nhu c u hi u bi ế   ữ t thêm nh ng ki n

ụ ụ ứ ả ệ ể ề th c ph c v  lí gi i VB; 25% thích nghe k  chuy n ngoài l ; 71,81% thích đ ượ   c

ế ủ ộ ộ b c l ý ki n c a mình.

ệ ắ ể ấ ể ừ ắ ọ ầ ủ  Có th  th y, vi c n m b t nhu c u c a HS là vô cùng quan tr ng đ  t đó,

ế ạ ủ ữ ữ ề ẽ ộ GV s  có cách tác đ ng, phát huy nh ng th  m nh c a nh ng đi u mà HS tâm

ơ ậ ữ ể ạ ổ ắ đ c thích thú đ  kh i d y nh ng HT lành m nh, b  ích.

17

18

ộ ố ệ ạ ứ ụ ể ọ ằ 2. 3. M t s  bi n pháp c  th  nh m t o h ng thú cho h c sinh trong gi ờ

ơ ọ ể ạ ệ ả đ c ­  hi u văn b n th  trung đ i Vi t Nam ở ườ  tr ng THPT

ị ướ ữ 2.3.1. Nh ng đ nh h ng chung

ệ ạ ờ ả ơ Các bi n pháp t o HT cho HS trong gi Đ­H VB th  TĐ ph i bám sát các

ơ ươ ắ ớ VB th  TĐ trong ch ẹ   ệ ng trình THPT, g n v i vi c khai thác cái hay, cái đ p

ả ắ ơ ớ ị ệ ủ c a VB th  TĐ. HT ph i g n v i vi c khai thác giá tr , khám phá VB, tránh

ữ ề ờ nh ng HT ngoài l , HT xa r i VB.

ả ắ ệ ầ ạ ự ủ   ớ Các bi n pháp t o HT ph i g n v i yêu c u phát huy tính tích c c c a

ọ ấ ể ả ả ạ ợ ớ ố   HS, phù h p v i quan đi m d y h c l y HS làm trung tâm, đ m b o lôi cu n

ọ ậ ể ở ữ HS vào quá trình h c t p, kích thích và làm phát tri n ự ầ    HS nh ng năng l c c n

thi t. ế

ả ả ệ ả ạ ượ Các bi n pháp t o HT cho HS ph i  đ m b o đ ợ   ầ c tinh th n tích h p

ọ ạ trong d y h c.

ể ệ ệ ượ ọ ư ạ Các bi n pháp t o HT th  hi n đ ạ   c trong nó tính khoa h c s  ph m

ể ệ ả ượ ầ ủ ớ ặ ư ừ ợ ph i th  hi n đ ể ạ   c yêu c u c a Đ­H VB v a phù h p v i đ c tr ng th  lo i,

ứ ạ ọ ầ ừ ứ ừ v a đáp  ng yêu c u v a s c trong d y h c.

ạ ứ ụ ể ọ ệ ằ 2.3.2. Các bi n pháp c  th  nh m t o h ng thú cho h c sinh trong gi ờ ọ    đ c

ơ ể hi u th  trung đ i ạ ở ườ  tr ng THPT

ứ ự ộ ệ ằ ế   2.3.2.1 Nhóm bi n pháp gây h ng thú b ng cách tác đ ng tr c ti p

ế ả đ n tình c m

ư ộ ệ ẫ ạ ở   ậ 2.3.2.1.1. L  hóa trong d n nh p nh  là m t bi n pháp kh i

ộ ậ ạ ườ ọ ờ ạ ơ ế ế đ ng t o tâm th  ti p nh n cho ng i h c trong gi ạ  d y th  trung đ i

ụ * M c đích

ụ ể ế ằ ạ ẫ ậ ớ ộ L  hóa trong d n nh p vào bài m i nh m tác đ ng đ n HS, c  th  đó là

ượ ữ ấ ượ ầ ự kích thích HT, thu hút s  chú ý, giúp cho HS có đ c nh ng  n t ng ban đ u v ề

ẹ ủ ừ ẩ ạ ộ ẩ   ế tác ph m. T  đó t o cho HS m t tâm th  khám phá cái hay, cái đ p c a tác ph m

ả ở ộ ộ ữ ọ hay nói cách khác là làm n y sinh ầ  HS nh ng nhu c u, khát v ng b c l , thanh

ẩ ư ỹ ạ ủ ạ ọ ả l c c m xúc th m mĩ làm cho quá trình t duy sáng t o đi vào qu  đ o c a quá

ụ ẩ ả trình phân tích và c m th  tác ph m.

19

* Yêu c u ầ

ả ả ả ượ ậ ẫ ư ộ D n nh p ph i đ m b o đ c tính tác đ ng, thu hút cũng nh  kích thích HT

ớ ấ ố ớ ề ẫ ữ ữ ậ ề ắ   ấ ủ c a HS không nh ng đ i v i nh ng v n đ  d n nh p mà còn v i v n đ  s p

ượ ả ả ể ậ ầ ả ượ ố đ ẫ c tìm hi u.. Trong quá trình d n nh p, c n ph i b o đ m đ c m i liên h ệ

ớ ả ệ ả ậ ẫ ọ ướ ữ ơ ữ h u c  gi a nó v i b n thân bài h c. Vi c d n nh p ph i luôn h ụ   ề ng v  ph c

ả ượ ạ ộ ượ ệ ọ ị ờ ụ v  cho vi c làm rõ bài h c và ph i đ c h n đ nh trong m t l ng th i gian cho

phép.

ế * Ti n hành

ướ ị ướ ẫ ể ẫ ệ ậ ả ầ   ậ . Đ  d n nh p đ t hi u qu , GV c n ạ B c 1:   Đ nh h ng d n nh p

ề ả ả ắ ẩ ượ ườ ể ph i tìm hi u kĩ v  tác gi , tác ph m, n m đ c tính cách con ng i cũng nh ư

ơ ừ ự ế ủ ữ ề ậ ẫ ơ ộ n i dung th  văn c a nhà th . T  đó, có nh ng d  ki n v  cách d n nh p phù

ể ạ ẫ ậ ơ ể ề ằ ừ ả ợ h p. D n nh p trong th  TĐ có th  l hóa b ng nhi u cách: có th  đi t c m xúc

ơ ố ớ ấ ộ ủ ề ủ ệ ọ ộ ố ượ gi ng đi u, thái đ  c a nhà th  đ i v i v n đ  c a cu c s ng đ c nhà th ơ

ể ạ ế ặ ắ ừ ộ ờ ẩ nh c đ n trong tác ph m ho c cũng có th  l hoá t cu c đ i, thi pháp tác gi ả   ,

ờ ạ ủ ệ ệ ả ạ ơ ườ ượ tái hi n di n m o tình c m c a th i đ i. Th  TĐ th ng đ c sáng tác theo

ủ ề ủ ề ấ ị ữ ư ể ể ề ộ ề   nh ng đ  tài, th  tài, ch  đ  nh t đ nh. Cùng m t ch  đ , th  tài nh ng có nhi u

ộ ệ ố ự ế ỗ ố sáng tác xoay quanh nó. M i sáng tác đi theo m t h  th ng có s  ti p n i và sáng

ệ ậ ờ ủ ạ ườ ạ t o. Ngh  thu t bao gi ự  cũng mang trong nó s  sáng t o riêng c a ng ệ   i ngh  sĩ.

ị ứ ố ầ ạ ủ ữ ề ệ ậ ẩ Đi u đó góp ph n t o nên giá tr  s c s ng c a tác ph m ngh  thu t. Nh ng tác

ẩ ượ ạ ườ ữ ề ẩ ổ ơ ph m th  TĐ đ c d y trong nhà tr ng ph  thông đ u là nh ng tác ph m có

ị ượ ạ ọ ế ệ ề ả ẩ ị giá tr , đ c g n l c th m đ nh qua nhi u th  h  và b n thân nó cũng mang

ị ượ ữ ờ ạ ể ạ ậ ừ ữ ẩ nh ng giá tr  v t th i đ i. Chính vì v y, có th  l hoá t nh ng tác ph m có

ủ ề ể ạ ề ừ ộ ề ậ ả cùng đ  tài, cùng ch  đ , có th  l hoá t ị  m t nh n đ nh v  tác gi ẩ    và tác ph m

ủ ữ ữ ẩ ặ ẳ ị ị ề   ở ho c kh ng đ nh nh ng giá tr , khai m  nh ng đóng góp c a tác ph m cho n n

ư ả ọ ộ ỗ ườ ể ặ ỉ văn h c dân t c cũng nh  cho b n thân m i ng ạ   i ho c cũng có th  ch  ra m ch

ể ạ ủ ạ ơ ộ ừ ố s ng c a nó trong lòng th  ca dân t c. Bên c nh đó cũng có th  l hoá t các

ủ ề ệ ạ ậ ơ ễ   ngành ngh , các ngh  thu t có liên quan. Khi d y các bài th  thu c a Nguy n

ể ắ ầ ứ ữ ế ả ằ Khuy n, GV có th  b t đ u b ng cách so sánh nh ng c m xúc khi đ ng tr ướ   c

ạ ổ ế ữ ứ ủ ữ ề ể nh ng b c tranh v  mùa thu c a nh ng danh ho  n i ti ng, cũng có th  đi t ừ

ữ ừ ự ự ạ ệ ả ệ ể ậ ậ ẫ nh ng góc nhìn t ầ  ngh  thu t đi n  nh đ  ph n d n nh p th c s  t o đ ượ ấ   c  n

20

ể ạ ệ ẫ ừ ượ t ậ ng. Vi c d n nh p cũng có th  l hoá t ớ  bài cũ sang bài m i… Nhìn chung,

ư ể ề ể ầ ạ ấ ộ ộ ả   m t bài d y có th  có r t nhi u cách vào bài nh ng có m t đi m chung c n ph i

ả ả ề ậ ẫ ậ ả ả ẫ ư l u ý trong quá trình d n nh p là d n nh p ph i b o đ m tính truy n c m đ ể

ớ ạ ể ạ ộ ế ả ộ gây xúc đ ng và ph i m i l đ  thu hút HS vào các ho t đ ng ti p theo. Chính vì

ự ắ ầ ả ưỡ ữ ế ệ ậ v y, GV c n ph i có s  cân nh c và tính toán kĩ l ả ủ   ng đ n nh ng hi u qu  c a

ơ ở ể ủ ố ượ ầ ở nó trên c  s  hi u rõ nhu c u, s  thích c a đ i t ng là HS.

ướ ọ ự ự ộ ợ ẫ ậ B c 2: ch n l a m t cách d n nh p phù h p và xây d ng l ờ ẫ   i d n

ự ể ờ ẫ ế ượ ả ợ Đ  xây d ng l ầ i d n phù h p, GV c n ph i chú ý đ n l ờ   ng th i nh pậ .

ờ ẫ ơ ở ố ượ ể ậ ầ ế gian cho l i d n nh p đ  trên c  s  đó cân đ i l ng thông tin c n thi ả   t ph i

ề ả ể ờ ẫ ủ ậ ả ồ ờ ộ truy n t i. Đ ng th i, đ  l ế i d n nh p có tác đ ng đ n c m xúc c a HS, GV

ả ế ế ổ ứ ữ ẫ ắ ộ ầ c n ph i bi ắ t cách s p x p, t ấ   ậ  ch c ngôn ng  d n nh p theo m t quy t c nh t

ộ ờ ẫ ề ả ả ậ ị đ nh. M t l ọ i d n nh p hay ph i gãy g n, chính xác, truy n c m.

ướ ế ẫ B ậ .  c 3: ti n hành d n nh p

ả ạ ầ ộ ố ẫ ậ ướ GV c n ph i t o m t không khí t t cho d n nh p. Trong đó, HS h ng v ề

ờ ợ ế ẵ ượ ớ ộ GV và ch  đ i, GV trong m t tâm th  s n sàng, bao quát đ ạ   ọ c l p h c và t o

ệ ả ộ ớ ướ ề m t cái nhìn, c m giác thân thi n v i HS, h ng v  HS. Đi kèm v i l ớ ờ ẫ   i d n

ế ố ậ ờ ợ ấ ả ề ả ấ ự ữ nh p là nh ng y u t phi l i phù h p (t t c  đ u ph i r t t ể ệ    nhiên, th  hi n

ượ ả ả ạ ự ắ ủ ậ ầ đ ẫ c c m xúc c a GV). Trong quá trình d n nh p, GV c n ph i t o s  ng t ngh ỉ

ể ả ề ệ ẫ ợ ị phù h p cho HS k p theo dõi và cũng đ  c m xúc lan truy n. Vi c d n nh p t ậ ố   t

ế ể ị ộ ướ ứ ậ ấ ở ẽ ạ s  t o ra m t tâm th  đ  đ nh h ng nh n th c cho HS, làm d y lên các em

ộ ả ứ ẻ ướ ề ẽ ượ ữ ặ ớ m t c m xúc m i m , hào h ng tr ấ c nh ng v n đ  s  đ c đ t ra và gi ả   i

ế ọ quy t trong bài h c.

ử ụ ờ ế ệ ả 2.3.2.1.2. S  d ng l ằ   ư ộ i thuy t gi ng nh  m t bi n pháp nh m

ị ướ ọ ẩ đ nh h ng th m mĩ cho h c sinh

ụ * M c đích

ữ ằ ờ ấ ượ ế ề ả ả B ng nh ng l i thuy t gi ng giàu tính truy n c m và  n t ng, giáo viên

ế ả ơ ợ ầ ả ả ộ ụ ề ẩ   tác đ ng đ n c m xúc, góp ph n kh i g i, kích thích kh  năng c m th  ti m  n

ộ ẩ ữ ẻ ầ ấ ớ ệ ủ c a HS và giúp các em có nh ng phát hi n m i m  và tăng d n c p đ  th m mĩ

ụ ơ ạ ả ờ ế ế ả ằ ị ướ trong c m th  th  TĐ. Bên c nh đó, l i thuy t gi ng nh m đ n đ nh h ế   ng ti p

ạ ỏ ữ ế ậ ị ưở ạ ở ọ ả ứ nh n, đ nh hình ki n th c, g t b  nh ng liên t ng t n m n ậ    h c sinh, t p

21

ở ộ ườ ắ ạ ọ trung m  r ng tr ng sáng t o, giúp h c sinh khai thác đúng và sâu s c các bình

ệ ủ ơ di n c a VB th  TĐ.

* Yêu c uầ

ể ệ ủ ế ầ ả ờ ượ ả L i thuy t gi ng c a giáo viên c n th  hi n đ ả   ề c tính truy n c m, b o

ự ế ả ộ ở ỗ ọ ế ả ạ ọ ả đ m s  tác đ ng đ n c m xúc m i h c sinh. Thuy t gi ng trong d y h c th ơ

ọ ọ ầ ả TĐ c n ph i có ch n l c.

ế * Ti n hành

ự ọ ộ ế ầ ộ ị ầ   ả . N i dung c n B c 1ướ : l a ch n và xác đ nh n i dung c n thuy t gi ng

ế ả ườ ề ọ ấ ọ ớ ơ thuy t gi ng th ữ   ủ ng là các v n đ  tr ng tâm c a bài h c. V i th  TĐ, nh ng

ề ượ ự ả ướ ể ế ả ọ ề ệ ệ ấ v n đ  đ c l a ch n đ  thuy t gi ng ph i h ng v  vi c phát hi n cái hay, cái

ơ ẹ ủ đ p c a VB th .

ướ ự ờ ả ờ ế ả : L i bình hay ph i th ể B c 2: xây d ng l i bình trong thuy t gi ng

ệ ượ ủ ữ ả ọ ờ ồ hi n đ c tính cô đ ng, súc tích, giàu hình  nh c a ngôn ng  bình. Đ ng th i, nó

ả ự ộ ượ ữ ả ố ấ ị ứ ệ ớ còn đ m b o s  cân đ i hài hòa gi a m t l ơ   ng tri th c nh t đ nh v i vi c kh i

ể ạ ượ ộ ộ ượ ợ ả g i c m xúc đ  t o nên đ c m t đ  sâu, khái quát đ c ý nghĩa t ư ưở  t ng ngh ệ

ứ ủ ờ ậ ủ ể ượ ẩ thu t c a các tác ph m. Hình th c c a l i bình cũng có th  đ ộ   ể ệ c th  hi n m t

ể ả ự ế ế ằ ặ ườ cách tr c ti p ho c gián ti p, đôi lúc cũng có th  gi ng bình b ng con đ ng so

sánh, liên h .ệ

ướ ế ể ượ ấ ế . Đ  bình đ c thì t ả ự t y u ph i d a trên c  s ơ ở B c 3: ti n hành bình

ả ắ ả ả ạ ọ ớ ả ặ   gi ng kĩ. Trong d y h c TPVC thì gi ng và bình ph i g n v i nhau bình ph i đ t

ơ ở ả ụ ứ ế ớ trên c  s  gi ng thì bình m i có s c thuy t ph c.

ứ ộ ử ụ ế 2.3.2.1.3. S  d ng hình th c đ ng viên khuy n khích

ụ * M c đích

ộ ộ ạ ộ ự ư ự ấ ạ ọ ậ   T o m t đ ng l c, s  h ng ph n giúp HS tham gia vào ho t đ ng h c t p

ộ ự ệ ộ ế ạ ờ ồ ố m t cách t tin. Đ ng th i, vi c đ ng viên khuy n khích cũng t o m i quan tâm,

ự ể ữ ệ ắ ặ ả ố ở ộ ồ th t ch t m i quan h  tình c m gi a GV và HS, tr  thành ngu n đ ng l c đ  các

ổ ơ ộ ọ em tham gia vào bài h c m t cách sôi n i h n.

* Yêu c uầ

ả ả ắ ế ế ả ộ ị ị Khuy n khích đ ng viên ph i b o đ m nguyên t c t ự  nh , l ch s  trong giao

ệ ộ ụ ể ế ế ỗ ỉ ti p. Vi c đ ng viên khuy n khích không ch  áp d ng cho m i cá th  HS mà còn

22

ả ậ ể ớ ữ ế ả ọ ờ ủ ậ ph i chú ý đ n c  t p th  l p h c. Nh ng l i nh n xét đánh giá c a GV và các

ả ờ ủ ả ả ỗ ườ ọ câu tr i c a HS ph i đúng lúc, đúng ch . GV ph i là ng l i tr ng tài công

ế ủ ả ạ ệ ở ữ ầ ậ ở ố ắ   minh khi nh n xét nh ng ý ki n c a HS. C n ph i t o m i quan h  c i m , th t

ữ ặ ả ọ ớ ch t tình c m gi a các HS trong l p h c.

ệ ự * Th c hi n

ể ượ ử ụ ố ế ủ ộ ế Đ ng viên, khuy n khích có th  đ c s  d ng trong su t ti n trình c a bài

ớ ế ế ế ờ ọ ể ệ ạ ừ ể d y t ki m tra bài cũ đ n bài m i đ n k t thúc gi h c. Nó th  hi n rõ ở ữ    nh ng

ữ ư ủ ạ ặ ậ ộ ườ ở ộ ờ l i nh n xét ho c nh ng hành đ ng s  ph m c a ng i GV, ọ    thái đ  tôn tr ng

ế ủ ớ ở ự ế ặ ệ ữ ế ậ ị ý ki n c a HS trong l p, s  t ạ    nh  khi nh n xét nh ng ý ki n sai ho c l ch l c,

ở ữ ề ố ắ ả ờ ể ộ nh ng hành đ ng cho đi m khi HS có nhi u c  g ng tr  l i đúng.

ố ớ ữ ỏ ợ ộ ầ ­ Đ i v i nh ng câu h i khó: GV c n g i ý đ ng viên các em suy nghĩ.

ả ờ ữ ớ ­ V i nh ng câu tr  l ế ủ i, ý ki n c a HS :

ườ ả ờ ợ ậ ầ + Trong tr ng h p HS tr  l i đúng và chính xác, GV c n ghi nh n m c đ ứ ộ

ế ủ ể ể ọ ưở ể hi u bi t và đóng góp c a các em cho bài h c, cũng có th  cho đi m th ế   ng n u

ư ế ấ ấ ậ ệ ạ nh  ý ki n hay và nh n th y HS r t nhi t tình khi tham gia vào bài d y.

ố ớ ả ờ ữ ư ế ặ ắ ạ ấ + Đ i v i ý ki n ch a chính xác l m ho c nh ng câu tr  l i đi l c v n đ ề

ầ ị ướ ạ ồ ờ ỉ ầ c n phân tích; GV c n đ nh h ng l ả i đ ng th i cũng ph i ch  ra cho HS rõ

ư ớ ữ ầ ủ ỏ ể ư ể ớ ợ nh ng gì ch a t i, ch a phù h p v i yêu c u c a câu h i đ  HS hi u đúng và có

ể ả ầ ồ ờ ươ ứ ầ ầ nhu c u v ươ ớ n t i. Đ ng th i cũng c n ph i bi u d ng tinh th n, ý th c đóng

ủ ự ấ góp xây d ng bài r t đáng quý c a các em.

ữ ữ ế ệ ẻ ớ ớ ườ ạ ỉ + V i nh ng ý ki n hay, nh ng phát hi n m i m , ng ả i d y ph i ch  rõ đ ể

ủ ề ậ ạ ậ ầ ậ ả ấ ả ớ c  l p đ u nh n th y, ph i ghi nh n tinh th n sáng t o c a HS và ghi nh n ý

ị ớ ế ế ệ ấ ọ ki n đó n u th y nó có giá tr  v i vi c làm rõ bài h c.

ạ ứ ệ ằ ổ ứ 2.3.2.2 Nhóm các bi n pháp t o h ng thú b ng cách t ọ    ch c cho h c

ạ ộ sinh ho t đ ng

ụ ể ự ố ề ạ ấ ằ   2.3.2.2.1.   T o d ng tình hu ng có v n đ  ­ c  th  hoá b ng

ỏ ể ơ ậ ủ ọ ủ ộ ự câu h i đ  kh i d y tính tích c c ch  đ ng c a h c sinh

ụ * M c đích

ệ ạ ự ề ấ ằ ố ư Vi c t o d ng tình hu ng có v n đ  nh m kích thích t ạ  duy, t o nên s ự

ệ ủ ự ộ ườ ọ ộ ườ ọ ả ậ v n đ ng tích c c bên trong trí tu  c a ng i h c. Nó bu c ng i h c ph i suy

23

ả ứ ữ ế ẫ ậ nghĩ, tìm tòi gi i quy t nh ng mâu thu n, khó khăn trong tâm lí nh n th c. Tình

ề ể ấ ố ượ ứ ạ ỗ hu ng có v n đ  giúp m i cá th  HS phát huy đ ắ   ủ c s c m nh c a mình, kh c

ờ ơ ủ ố ớ ọ ờ ồ ụ ả ạ ph c tình tr ng vô c m th c a HS đ i v i môn h c. Đ ng th i, giúp các em

ữ ể ề ấ ộ ưở ộ ộ ượ b c l  đ c nhi u nh t nh ng quan đi m, thái đ , ý t ạ ủ ng sáng t o c a mình.

* Yêu c uầ

ề ấ ạ ấ ố ơ ọ ế ầ ướ ­ Các tình hu ng có v n đ  trong d y h c th  TĐ nh t thi t c n h ng vào

ư ủ ữ ủ ả ạ ơ khai thác nh ng m ch c m xúc c a nhà th  cũng nh  làm sáng rõ cái lí c a các

ệ ậ ượ ể ế ố y u t ngh  thu t đã đ c chuy n hóa thành VB.

ề ấ ố ờ ạ ứ ự ơ ượ ­ Các tình hu ng có v n đ  trong gi ả  d y th  TĐ ph i ch a đ ng đ c tính

ứ ạ ẫ ph c t p, mâu thu n.

ả ượ ề ấ ố ộ ệ ố ự ­ Các tình hu ng có v n đ  ph i đ ợ   c xây d ng theo m t h  th ng phù h p

ướ ế ố ụ ể ế ố ớ ế v i ti n trình Đ­H VB và h ng đ n làm rõ các y u t c  th  trong m i liên h ệ

ể ủ ỉ ớ v i tính ch nh th  c a TPVH.

ả ả ệ ạ ư ề ả ấ ạ ố ợ ớ   ­ Vi c t o tình hu ng có v n đ  ph i đ m b o tính s  ph m phù h p v i

ầ ừ ứ ạ ọ yêu c u v a s c trong d y h c

ả ượ ề ấ ố ề ả ế ỏ ­ Tình hu ng có v n đ  ph i đ c truy n t i đ n HS thông qua câu h i nêu

ề ớ ứ ề ấ v n đ  v i nhi u hình th c khác nhau

ả ướ ề ạ ấ ố ơ ọ ­ Tình hu ng có v n đ  trong d y h c th  TĐ ph i h ệ ng vào vi c làm rõ

ư ộ ị ề ứ ữ ủ ơ nh ng giá tr  v  hình th c cũng nh  n i dung c a VB th  TĐ.

ế * Ti n hành

ướ ủ ừ ạ ầ ị ừ ướ ụ  GV c n xác đ nh rõ m c tiêu c a t ng bài d y, t đó có h ng xây B c 1:

ệ ố ề ộ ấ ấ ố ợ ố ự d ng tình hu ng có v n đ  m t cách phù h p. H  th ng tình hu ng có v n đ  s ề ẽ

ủ ự ệ ằ ọ ụ nh m th c hi n m c tiêu c a bài h c.

ướ ệ ề ạ ấ ả ạ ậ ị phát hi n, nh n d ng và xác đ nh các v n đ  có kh  năng t o ra B c 2:

ứ ủ ề ậ ấ ố ứ ự   tình hu ng có v n đ  trong nh n th c c a HS. TPVH nào cũng luôn ch a đ ng

ữ ữ ự ệ ề ể ậ ẫ ấ ơ ớ nh ng v n đ , nh ng mâu thu n ngh  thu t. V i th  TĐ, có th  xây d ng tình

ề ấ ấ ố ừ ữ ể ẩ ẩ hu ng có v n đ  xu t phát t nh ng đi m sáng th m mĩ trong tác ph m nh : t ư ừ

ữ ế ệ ệ ậ ế ấ ủ ệ ầ ậ ng , chi ti t ngh  thu t, âm đi u, ti t t u, th  pháp ngh  thu t, th n cú, nhãn t ự

ữ ữ ể ẩ ạ ơ ủ c a bài th . Nh ng đi m sáng th m mĩ này không nh ng t o ra cho HS cách

24

ư ế ữ ể ẩ ộ hi u, cách đánh giá khác nhau mà còn đ a đ n cho HS nh ng rung đ ng th m mĩ,

ự ậ ẩ ấ ả năng l c th m th u c m nh n TPVC.

ộ ệ ố ụ ể ề ằ ấ ặ ỏ B ỏ   c 3ướ : c  th  hoá tính có v n đ  b ng m t h  th ng câu h i, đ t câu h i,

ứ ủ ư ề ậ ạ ấ ố ạ t o tình hu ng có v n đ  trong nh n th c c a HS, đ a HS vào tr ng thái tâm lí

ướ ầ ả ả ữ ế ể ứ khi đ ng tr c khó khăn và yêu c u ph i gi ứ   i quy t nh ng khó khăn đ  đáp  ng

ể ầ ế ủ ệ ố ạ ả ỏ ọ ơ nhu c u hi u bi t c a mình. H  th ng câu h i trong d y h c th  TĐ ph i mang

ướ ộ ộ ượ ọ ư ắ ả ị tính đ nh h ng giúp h c sinh b c l đ c c m xúc cũng nh  n m b t đ ắ ượ   c

ủ ạ ả ạ ầ ỏ ả c m xúc và tâm tr ng c a tác gi ự ế   ộ . Các câu h i trong m t bài d y c n có s  k t

ơ ợ ượ ẩ ớ ỏ ợ ớ ợ h p v i câu h i trong sách giáo khoa, xác h p v i tác ph m và kh i g i đ c HT

ứ ầ ọ ị ọ ủ c a h c sinh. Ở ướ  b ỏ   ự c này, GV c n xác đ nh và l a ch n các hình th c câu h i

ỏ ụ ể ự ữ ễ ầ ợ ố ỏ ỏ   cho phù h p. C n có s  cân đ i gi a câu h i khó và d , câu h i c  th  và câu h i

ủ ế ả ỏ ợ ọ ớ ừ khái quát. Các câu h i ph i phù h p v i t ng khâu trong ti n trình c a bài h c

ướ ổ ứ ả ậ ậ GV t ậ    ch c cho HS th o lu n, tranh lu n. HS suy nghĩ, tranh lu n B c 4:

ướ ả ế ả ề ặ ế ợ tìm h ng gi ư i quy t và đ a ra cách gi ớ   ớ ấ i quy t phù h p v i v n đ  đ t ra. V i

ườ ề ế ợ ỏ ượ ữ nh ng tr ặ ng h p là câu h i khó, ho c có nhi u ý ki n trái ng ả   c nhau, GV ph i

ự ỗ ợ ẫ ờ ể ệ ắ ị ướ có s  h  tr , d n d t và can thi p k p th i đ  HS đi đúng h ng.

ướ ế ủ ố ạ ế ữ ả ổ ợ ố GV t ng h p nh ng ý ki n c a HS và ch t l i k t qu  cu i cùng. B c 5:

ủ ủ ế ệ ả ậ ả ọ ơ ở ả Vi c nh n xét c a GV ph i trên c  s  đ m b o tôn tr ng ý ki n c a HS theo

ắ ị ế ự nguyên t c l ch s  trong giao ti p.

ữ ệ ề ấ ấ ỏ ị ư  vi c xác đ nh tính có v n đ  và đ a ra nh ng câu h i nêu v n đ  đ ề ể L u ý:ư

ọ ậ ả ấ ố ướ ớ ặ đ t HS vào tình hu ng h c t p ph i xu t phát và h ng t i khai thác cái hay, cái

ơ ở ữ ủ ể ệ ặ ị ủ ẹ đ p, giá tr  c a th  TĐ các m t ngôn ng  hàm súc, cách bi u hi n, th  pháp

ậ ư ưở ệ ề ươ ọ ậ ể ngh  thu t, t t ệ ng, quan ni m v  văn ch ng. Đ  kích thích HT h c t p, HT

ứ ủ ứ ự ề ấ ả ậ ọ ố nh n th c c a h c sinh, các tình hu ng có v n đ  ph i ch a đ ng trong nó

ữ ữ ề ể ể ẫ ọ ị ợ nh ng mâu thu n nh ng ngh ch lí và g i ra nhi u cách hi u đ  thu hút h c sinh

ể ả ữ ủ ệ ể ậ ộ tham gia vào các cu c tranh lu n đ  b o v  nh ng quan đi m c a mình. Tuy

ự ệ ề ấ ố ả ế ấ ờ nhiên, vi c xây d ng tình hu ng có v n đ  và gi ề ầ i quy t v n đ  c n th i gian.

ỳ ượ ủ ầ ờ ế ọ ậ Chính vì v y, tu  theo l ng th i gian và yêu c u c a ti ầ ự   t h c mà GV c n l a

ể ề ấ ọ ợ ữ ch n đ  phân tích nh ng v n đ  phù h p.

25

ứ ạ ư ả ọ ạ ậ   2.3.2.2.2. Đa d ng hóa các hình th c d y h c nh  th o lu n,

ố ạ ạ ằ ườ ọ ậ ọ ộ ố ể đ i tho i nh m t o ra môi tr ng h c t p sinh đ ng đ  lôi cu n h c sinh

ọ ậ vào quá trình h c t p

ụ * M c đích

ệ ượ ử ụ ằ ạ ộ ườ ọ ậ Bi n pháp này đ c s  d ng nh m t o ra m t môi tr ổ   ng h c t p sôi n i

ọ ậ ả ạ ố ố ồ ờ ậ   lôi cu n HS tham gia vào quá trình h c t p. Đ ng th i, đ i tho i, th o lu n

ự ươ ằ ạ ữ ữ ệ ạ nh m t o ra s  t ng tác qua l i gi a GV và HS, gi a HS và HS trong vi c gi ả   i

ề ặ ế ẩ ấ quy t các v n đ  đ t ra trong tác ph m.

* Yêu c uầ

ả ạ ạ ậ ả ố ượ ự Đ i tho i, th o lu n ph i t o đ c s  thu hút HS tham gia vào quá trình

ậ ầ ạ ậ ớ ả tranh lu n, t o nên không khí tranh lu n c n thi ế ể ướ t đ  h ng t i lí gi i đánh giá

ệ ổ ứ ố ắ ủ ố ạ ả ả ồ ờ TPVH. Đ ng th i, vi c t ạ    ch c đ i tho i đ m b o các nguyên t c c a đ i tho i:

ặ ừ ự ủ ạ ằ ứ ố công b ng dân ch  trong đ i tho i, tránh s  áp đ t t ố    phía GV. Hình th c đ i

ả ượ ạ ả ậ ự ế ữ ầ ẩ ị tho i, th o lu n ph i  đ c GV chu n b  kĩ càng, c n có nh ng d  ki n v ề

ể ả ữ ố ướ ả ế ợ nh ng tình hu ng có th  x y ra và có h ng gi i quy t phù h p.

ế * Ti n hành

ự ế ị ề ướ ể ầ ẩ ẩ ị B c chu n b : v  phía GV c n tìm hi u kĩ tác ph m, d  ki n và xác đ nh

ầ ư ữ ể ậ ạ ẩ ộ ố nh ng n i dung trong tác ph m c n đ a ra đ  tranh lu n, đ i tho i.

ứ ố ự ề ạ ậ ọ ợ ị Xác đ nh và l a ch n hình th c đ i tho i, tranh lu n phù h p. Có nhi u hình

ứ ổ ứ ố ư ố ữ ữ ạ ạ ạ ố th c t ch c đ i tho i nh : đ i tho i gi a GV và HS, đ i tho i gi a HS và HS,

ế ệ ạ ữ ạ ạ ố ỗ ớ ọ   ố đ i tho i trong m i HS, đ i tho i gi a nhà văn v i HS, HS và th  h  b n đ c.

ự ự ạ ầ ộ ố ọ ợ ỳ Tu  theo n i dung c n đ i tho i mà GV có s  l a ch n thích h p.

ế ổ ứ ự ứ ạ ặ ậ ố ỏ Ti n hành t ộ    ch c đ i tho i, tranh lu n: GV đ t câu h i ch a đ ng n i

ề ế ể ạ ầ ố ố dung c n đ i tho i cho HS và ti n hành đi u khi n quá trình đ i tho i. ạ Ở ướ   c  b

ể ề ạ ầ ố ộ ướ này, GV c n chú ý duy trì cu c đ i tho i và phát tri n nó theo chi u h ạ   ng đ t

ộ ế ả ượ ự ướ ệ ầ ạ ế đ n m t k t qu  đã đ c d  tính tr ế   c. Bên c nh đó, c n có bi n pháp khuy n

ả ằ ể ả ấ ả ộ ố ề ớ khích đ  đ m b o r ng t ạ   t c  các HS trong l p đ u tham gia vào cu c đ i tho i.

ườ ạ ợ ộ ố ướ ầ ầ ị Trong tr ng h p cu c  đ i tho i có h ế ắ ng sa l y vào b  t c, GV c n  đ nh

ướ ỏ ợ ở ể ữ ể ờ ị h ng k p th i và có nh ng câu h i g i m  đ  HS có th  đi đúng và đ t t ạ ớ ế   i k t

26

ả ầ ế ề ể ạ ầ ạ ộ qu  c n đ t. Trong quá trình đi u khi n cu c tho i, GV cũng c n khuy n khích

ặ ỏ ượ ề ố ể ạ ấ ạ HS đ t câu h i ng ớ c cho GV, cho b n bè trong l p đ  làm rõ v n đ  đ i tho i.

ứ ố ỏ ừ ể ậ ạ ớ V i hình th c đ i tho i theo ki u chia nhóm, GV l p các nhóm nh  t ế    4 đ n

ề ượ ệ ẩ ị 6 HS, giao cho các nhóm đ  tài đ c chu n b . Các HS trong nhóm làm vi c, trình

ớ ự ố ấ ể ư ả ọ ế bày ý ki n và đi t ộ ế i s  th ng nh t đ  đ a ra m t k t qu  chung. H c sinh cũng

ể ả ờ ằ ả ủ ả ử ạ ệ ể ế ặ có th  tr  l i b ng cách c  đ i di n đ  trình bày k t qu  c a c  nhóm ho c ghi

ả ờ ọ ậ ế ượ ị ẵ ẩ câu tr  l i vào phi u h c t p đã đ c chu n b  s n.

ế ệ ộ ứ ạ ớ ố ả ữ V i hình th c đ i tho i gi a HS và các th  h  đ c gi ả , GV ph i là ng ườ   i

ế ủ ạ ế ọ thuy t minh cho ý ki n c a b n đ c.

ầ ả ậ ươ ầ ủ ậ ể ớ Nh n xét, đánh giá: GV c n ph i tuyên d ng tinh th n c a t p th  l p và

ữ ệ ế ẩ ậ ả ố   công nh n nh ng k t qu  mà các em đã đóng góp cho vi c làm rõ tác ph m. Đ i

ữ ể ế ằ ầ ưở ớ ế ớ v i nh ng ý ki n hay c n khuy n khích b ng cách cho đi m th ữ   ng, v i nh ng

ư ế ầ ả ụ ụ ể ẩ ý ki n ch a chính xác, c n lí gi i rõ đ  các em “tâm ph c kh u ph c”. GV không

ả ố ề ế ạ ượ ữ ậ ề ậ ả nh ng nh n xét v  k t qu  cu i cùng đ t đ c mà còn ph i nh n xét v  thái đ ộ

ủ ộ ế ể ế ị ổ ứ ố hành vi c a các em m t cách t nh . Nhìn chung, đ  ti n hành t ạ    ch c đ i tho i

ứ ề ế ế ả ỏ ố ọ ộ ỉ có k t qu  đòi h i GV không ch  có v n ki n th c v  văn h c sâu r ng mà còn

ữ ư ầ ạ ả ế ể ử ữ ố ph i có nh ng kĩ năng s  ph m c n thi ạ   t đ  x  lí nh ng tình hu ng trong d y

h c. ọ

ự ữ ọ ỏ ệ ậ ắ ậ   2.3.2.2.3. Xây d ng nh ng bài t p tr c nghi m nh  giúp h c sinh v n

ế ứ ữ ự ụ ọ ể d ng nh ng ki n th c và phát tri n năng l c văn h c.

ụ * M c đích

ự ệ ổ ả ữ ế ằ ậ ọ Vi c xây d ng và t ứ  ch c gi i quy t nh ng bài t p nh m giúp h c sinh

ộ ộ ự ể ụ ữ ế ầ ỏ ế ồ ứ ậ v n d ng nh ng ki n th c th a mãn nhu c u b c l s  hi u bi ờ ạ   t đ ng th i t o

ữ ự ể ề ệ ệ ọ ọ đi u ki n cho h c sinh rèn luy n kĩ năng và phát tri n nh ng năng l c văn h c.

* Yêu c u  ầ

ệ ố ả ả ự ữ ệ ậ ả ọ ừ   Vi c xây d ng nh ng bài t p ph i đ m b o tính khoa h c, h  th ng, v a

ữ ứ ệ ể ế ả ậ ắ ứ s c.   Các bài t p tr c nghi m ph i xoáy vào ki m tra nh ng ki n th c cũng nh ư

ệ ủ ườ ọ ệ ổ ứ ọ kích thích đ ượ ư c t duy, trí tu  c a ng i h c. Vi c t ch c cho h c sinh gi ả   i

ả ả ữ ế ệ ả ậ ắ ượ ờ quy t nh ng bài t p tr c nghi m ph i đ m b o trong l ọ   ng th i gian nhanh g n,

ả ườ ọ ự ơ ợ ứ ừ ả v a b o đ m s  kh i g i h ng thú cho ng i h c.

27

ế * Ti n hành

ị ướ ự ậ ầ ị ướ : đ nh h ụ   ng xây d ng bài t p. GV c n xác đ nh rõ m c B c 1

ự ứ ữ ể ậ ậ ằ đích xây d ng các bài t p. các bài t p nh m ki m tra nh ng tri th c, kĩ năng cũng

ư ầ ữ ự ể ở ướ nh  c n phát tri n nh ng năng l c gì ừ  HS. T  đó có h ỏ   ự ng xây d ng câu h i

phù h p.ợ

ướ ọ ự ữ ể ợ ộ ộ   ỏ  ch n l a nh ng ki u câu h i phù h p. Tùy thu c vào n i B c 2:

ọ ự ủ ừ ữ ự ể ể ạ ặ dung, đ c đi m c a t ng bài d y mà giáo viên có s  ch n l a nh ng ki u câu

ệ ắ ờ ạ ể ử ụ ữ ơ ỏ h i tr c nghi m khác nhau. Trong gi ể    d y th  TĐ, có th  s  d ng nh ng ki u

ậ ạ d ng bài t p sau:

ậ ụ ự ậ ọ ưở Bài t p giúp h c sinh v n d ng năng l c liên t ng.

ự ậ ậ Bài t p giúp HS v n dung năng l c đánh giá.

ậ ụ ậ ư ổ Bài t p giúp HS v n d ng t ợ  duy t ng h p, đánh giá.

ộ ộ ữ ả ậ Bài t p giúp HS b c l ộ  nh ng c m xúc thái đ .

ậ ụ ự ậ ậ ọ ế Bài t p giúp HS h c sinh v n d ng năng l c nh n bi t…

ổ ứ ậ ớ ọ ch c cho h c sinh làm các bài t p trên l p qua máy B ướ : t c 3

ử ụ ế ề ầ ế ặ ế chi u có s  d ng ph n m m Power Point có thi ữ   ế ẫ t đ t các liên k t d n đ n nh ng

ả ờ ẵ ướ ạ ệ ổ ứ ắ ọ câu tr  l i cho s n d i d ng đúng sai. Vi c t ệ    ch c cho h c sinh tr c nghi m

ẽ ạ ượ ế ả ồ ờ trên máy tính này s  giúp thu ho ch ngay đ c k t qu  đ ng th i kích thích đ ượ   c

ủ ọ ạ ộ ả ậ ự s  tham gia c a h c sinh vào ho t đ ng gi i bài t p.

ơ ậ ự ồ ạ ứ ệ ằ ạ   2.3.2.3 Nhóm bi n pháp t o h ng thú b ng cách kh i d y s  đ ng sáng t o

ở ọ h c sinh

ủ ạ ư ọ ộ ễ ệ ả 2.3.2.3.1. Đ c di n c m nh  là m t bi n pháp ch  đ o trong

ạ ọ ạ ơ d y h c th  trung đ i

ụ * M c đích

ễ ả ỉ ượ ọ ộ Đ c di n c m không ch  đ c xem là m t PP phân tích TPVH mà còn đ ượ   c

ư ộ ệ ạ ằ ọ ưở ượ ử ụ s  d ng nh  m t bi n pháp d y h c nh m kích thích trí t ng t ủ ng c a HS,

ữ ắ ộ ế ủ ả ườ ọ ệ ớ mài s c nh ng rung đ ng tinh t trong c m xúc c a ng ẩ   i đ c v i vi c th m

ị ủ ữ ệ ậ ấ ẩ ớ ườ ễ ả ọ th u nh ng giá tr  c a tác ph m ngh  thu t. V i ng ơ   i nghe, đ c di n c m kh i

ế ẩ ộ ố ườ ọ ẩ ậ d y m t khao khát mu n chi m lĩnh tác ph m do ng i đ c và tác ph m mang

ườ ọ ơ ậ ể ệ ồ ộ ạ l ớ i. V i ng ạ   ự ồ i đ c, nó kh i d y m t năng l c đ ng th  nghi m, đ ng sáng t o.

28

ễ ả ọ ượ ư ộ ậ ươ ệ ằ Đ c di n c m còn đ c nhìn nh n nh  m t ph ng ti n nh m tăng thêm kĩ

ụ ụ ủ ả ẩ ạ ả ẩ ả năng c m th  tác ph m, đánh giá kh  năng c m th  tác ph m c a HS; t o th ế

ằ ạ ự ộ ưở ả ạ ọ ả cân b ng c m xúc, đem l i s  c ng h ng c m xúc trong d y h c.

* Yêu c uầ

ả ắ ủ ễ ệ ệ ầ ả ọ ọ ễ   ớ Bi n pháp đ c di n c m ph i g n v i yêu c u đ  và đúng. Vi c đ c di n

ỉ ượ ứ ử ụ ủ ạ ỗ ả c m ch  phát huy đ c s c m nh c a nó khi s  d ng đúng ch , đúng lúc, đúng kĩ

ả ả ễ ả ậ ọ ướ ụ ế ế ả thu t. Đ c di n c m ph i đ m b o h ạ   ng đ n m c đích giao ti p trong d y

ả ướ ớ ườ ể ệ ả ồ ượ ệ ọ h c, ph i h ng t i ng ờ i nghe. Đ ng th i, ph i th  hi n đ ậ   c tính ngh  thu t:

ế ề ạ ả ộ ườ ượ ự ự truy n c m, hay, có s  tác đ ng m nh đ n ng i nghe, thu hút đ c s  chú ý

ườ ủ c a ng i nghe.

ọ ủ ữ ư ế ầ ả ả ạ ả Đ m b o tính s  ph m: GV c n tính đ n nh ng kh  năng đ c c a HS, đ ể

ọ ừ ơ ứ ạ ể ế ả ượ ưở ừ t đó tri n khai đ c t đ n gi n đ n ph c t p, phát huy đ c trí t ng t ượ   ng

ễ ả ệ ọ ớ ặ ư ủ ợ ơ ủ c a HS. Vi c đ c di n c m phù h p v i đ c tr ng c a th  TĐ.

ứ ọ ễ ả ử ụ * S  d ng các hình th c đ c di n c m

ễ ả ủ ệ ọ + Đ c di n c m c a GV, ngh  sĩ

ủ ọ ễ ả + Đ c di n c m c a HS

ệ ự  * Th c hi n

ướ ướ ệ ễ ả ầ ọ ị ị  đ nh h ụ   ng chung cho vi c đ c di n c m. GV c n xác đ nh m c B c 1:

ư ế ể ầ ạ ầ ọ ọ ọ ị đích, yêu c u đ c: đ c đ  làm gì?, đ c nh  th  nào?. Bên c nh đó c n xác đ nh

ể ế ọ Ở ướ ể ờ ầ ẩ ọ các th i đi m đ  ti n hành đ c. b ắ   c này, GV c n đ c kĩ tác ph m, n m

ượ ệ ẩ ủ ả ả đ ủ ạ ủ c âm đi u ch  đ o c a tác ph m, t ư ưở  t ng tình c m c a tác gi ắ   , cách ng t

ầ ủ ể ơ ữ ầ ấ ọ ọ ơ ị nh p, gieo v n c a các th  th , nh ng tr ng tâm c n nh n gi ng. Th  TĐ là v ẻ

ề ầ ả ơ ọ ả ắ   ẹ ủ ự ể ệ đ p c a s  th  hi n v  âm thanh, ý nghĩa, c m xúc. Đ c th  TĐ c n ph i n m

ượ ể ệ ể ằ ừ ắ ả b t c m xúc đã đ c chuy n thành âm thanh và th  hi n ra b ng ngôn t . Trong

ễ ả ầ ọ khi đ c di n c m c n chú ý:

ọ ề ơ ấ ụ   ể ơ: th  TĐ có nhi u th  th  khác nhau, song th t l c ể ơ ­ Đ c tuân theo th  th

ể ơ ề ụ ữ ắ ấ ỗ bát, l c bát, th t ngôn, ngũ ngôn,... M i th  th  đ u có nh ng quy t c v  s ề ố

ừ ữ ữ ệ ề ầ ố ị ượ l ng t ậ   ố  ng , hi p v n, cách ph i thanh, ph i nh p đ u tuân theo nh ng quy lu t

ữ ẽ ả ắ ặ ọ ờ ồ ặ   ệ ằ b ng tr c khá ch t ch . Đ ng th i, vi c đ c cũng ph i tuân theo nh ng đ c

ơ ữ ủ ộ ư ữ ậ tr ng riêng c a b  ph n th  ch  Hán và ch  Nôm.

29

ủ ọ ả ữ ỗ ả: m i tác gi ả  có nh ng c m xúc riêng, ả ­ Đ c theo dòng c m xúc c a tác gi

ố ớ ấ ệ ủ ề ậ ộ cách nhìn nh n, thái đ  riêng đ i v i v n đ . Công vi c c a GV là ph i h ả ướ   ng

ắ ự ủ ệ ả ắ ổ ọ ả ẫ d n HS n m b t s  thay đ i trong gi ng đi u, c m xúc c a tác gi ể , hi u đ ượ   c

ả ồ ờ ế ể ạ ể ệ ự ủ tâm s  c a tác gi ; đ ng th i bi ồ   ự ồ t hóa thân đ  t o ra s  đ ng th  nghi m, đ ng

ụ ự ươ ạ ả ủ ậ ồ ườ ọ sáng t o trong c m th . S  t ả ng đ ng trong c m nh n c a ng i đ c và tác

ả ủ ự ả ụ ẹ ệ ấ ẩ ph m càng thu h p bao nhiêu thì hi u qu  c a s  c m th  càng cao b y nhiêu.

ướ ộ ộ ự ồ ạ ặ ầ ọ đ t yêu c u kích thích h c sinh b c l s  đ ng sáng t o trong khi B c 2:

ể ặ ầ ỏ ọ ị ọ đ c. GV có th  đ t câu h i yêu c u HS xác đ nh cách đ c.

ướ ọ ố ẽ ậ ợ ạ ọ ộ t o không khí đ c. M t không khí đ c t t s  vô cùng thu n l i cho B c 3:

ườ ọ ẫ ườ ườ ờ ợ ự ạ ả c  ng i đ c l n ng i nghe. Ng ề   i nghe trong tr ng thái ch  đ i s  lan truy n

ườ ọ ẵ ề ả ế ẩ ị ả c m xúc, ng i đ c s n sàng trong tâm th  chu n b  truy n t i.

ướ ế ọ ọ ườ ọ ả ướ ớ ti n hành đ c. Trong quá trình đ c, ng i đ c ph i h ng t i thi ế   t B c 4:

ệ ớ ố ườ ẩ ậ ớ ọ ỉ ậ l p m i quan h  v i ng i nghe, v i tác ph m. Đ c không ch  làm b t lên cái v ỏ

ườ ở ự ộ ỉ ị ươ ọ âm thanh...ng i nghe không ch  b  tác đ ng b i s  du d ơ   ng mà quan tr ng h n

ậ ự ở ọ ượ ữ ề ộ ể ệ ọ là xúc đ ng th t s  b i nh ng đi u đã h c đ c th  hi n trong quá trình đ c.

ướ ư ữ ề ế ậ ậ ọ ầ     GV nh n xét v  cách đ c cũng nh  rút ra nh ng k t lu n c n B c 5:

ế ọ ủ ạ ừ ể ề ậ thi t. GV cũng có th  cho HS khác nh n xét v  cách đ c c a b n. T  đó HS có

ữ ể ệ ẩ ọ th  rút ra nh ng kinh nghi m quý báu khi đ c tác ph m.

ạ ư ọ ằ ế ệ ể ộ   2.3.2.3.2. T o d  âm trong k t thúc bài h c b ng cách liên h  đ  b c

ạ ở ỗ ọ ộ ự ồ l s  đ ng sáng t o m i h c sinh

ụ * M c đích

ư ế ạ ờ ạ ằ ậ ượ T o d  âm trong k t thúc gi d y nh m giúp HS nh n ra đ c ý nghĩa giá

ị ượ ố ớ ả ủ ẩ ờ ỗ tr  v ơ t th i gian c a tác ph m th  TĐ đ i v i b n thân m i ng ườ ừ i t ắ    đó kh c

ữ ủ ẩ ả ộ ườ ọ ề ẩ sâu thêm nh ng c m xúc, rung đ ng th m mĩ c a ng ồ   i h c v  tác ph m đ ng

ự ồ ầ ạ ờ th i làm b c l ộ ộ ở ườ ọ  ng i h c nhu c u năng l c đ ng sáng t o.

* Yêu c u ầ

ả ả ệ ữ ơ ớ ự ệ ế ả ố ọ Vi c k t thúc ph i đ m b o m i liên h  h u c  v i bài h c đó là s  khái

ạ ữ ở ộ ứ ộ ơ ộ quát l i nh ng gì đã phân tích ủ   ằ  m t m c đ  cao h n nh m làm rõ tác đ ng c a

ố ớ ả ẩ ỗ ườ ữ ồ ờ ở tác ph m đ i v i b n thân m i ng ả i. Đ ng th i nó ph i m  ra nh ng ph ươ   ng

ướ ế ụ ớ ể ề ẩ h ng m i đ  HS ti p t c suy nghĩ v  tác ph m.

30

ế ờ ọ ể ệ ả ượ ự ạ ớ ợ K t thúc gi h c ph i th  hi n đ c s  linh ho t phù h p v i các tình

ư ạ ả ượ ả ạ ố ọ ầ ờ hu ng s  ph m trong d y h c, đ m b o đ ề ặ c yêu c u v  m t th i gian.

ự ệ * Th c hi n

ướ ị ướ ế ầ ị B c 1: đ nh h ng k t thúc. Ở ướ  b ề ụ   ả c này GV c n ph i xác đ nh v  m c

ầ ủ ệ ế ừ ế ế ợ đích và yêu c u c a vi c k t thúc, t ố    đó ti n hành tìm cách k t thúc phù h p đ i

ặ ớ ừ ữ ặ ắ ả ầ ơ ể   ế ớ v i th  TĐ, c n ph i có nh ng cách k t thúc riêng g n ch t v i t ng đ c đi m

ắ ượ ả ắ ả ầ ọ ộ n i dung bài h c. GV c n ph i giúp HS n m b t đ c c m xúc, t ư ưở  t ng, cách

ể ừ ẩ ấ ượ ữ ặ ứ nhìn đánh giá hàm ch a trong tác ph m đ  t đó th y đ ạ   c nh ng m t m nh

ặ ế ổ ậ ữ ủ ữ ộ ơ ờ ạ m t y u, nh ng cái n i b t, nh ng đóng góp c a th  TĐ. Trong m t gi d y th ơ

ể ế ề ằ TĐ, GV có th  k t thúc b ng nhi u cách:

ớ ủ ố ớ ữ ả ẳ ơ ị ọ   Kh ng đ nh nh ng đóng góp to l n c a th  TĐ đ i v i dòng ch y văn h c

ố ớ ư ủ ệ ẳ ộ ộ ị dân t c cũng nh  kh ng đ nh ý nghĩa, tác đ ng c a nó đ i v i vi c b i d ồ ưỡ   ng

ư ủ ả ườ tâm t tình c m c a con ng i.

ệ ừ ẻ ể ề ặ ộ ớ Giúp HS phát hi n ra t ữ  đó m t chân lý ho c nh ng đi u m i m  đ  HS v ề

ế ụ ể nhà ti p t c suy nghĩ và tìm hi u.

ở ộ ườ ưở ưở ượ ằ M  r ng tr ng liên t ng t ng t ng cho HS b ng cách cho HS b c l ộ ộ

ứ ư ạ ớ ế ự ớ ự ồ s  đ ng sáng t o v i các hình th c nh : vi ư t th , vi ế ờ t l i tâm s  v i nhân v t tr ậ ữ

ả ượ ử ặ ủ ả ậ ị ớ tình, v i tác gi , ng ủ   c dòng l ch s  đ t mình vào hoàn c nh c a nhân v t, c a

ơ ể ộ ờ ạ ề ủ ặ ạ ả ọ   ộ ề ấ nhà th  đ  b c b ch c m xúc, thái đ  v  v n đ  c a th i đ i, ho c cho HS đ c

ễ ả ơ ọ ơ ủ ữ ệ ạ di n c m, cho HS nghe nh ng đo n ngâm th , đ c th  c a các ngh  sĩ.

ướ ở ạ ầ ạ ể ẩ t o cho HS nhu c u tr  l i tác ph m sau khi đã phân tích đ  HS B c 2:

ề ể ằ ẩ ộ ỏ có cái nhìn bao quát v  tác ph m. GV cũng có th  nêu m t câu h i nh m giúp HS

ề ượ ệ ấ ợ ổ ắ ượ ắ ọ tái hi n và t ng h p các v n đ  đ c nêu trong bài h c, n m b t đ ữ c nh ng giá

ị ề ộ ậ ủ ệ ậ ẩ ờ ồ ượ tr  v  n i dung và ngh  thu t c a tác ph m, đ ng th i giúp HS nh n ra đ c ý

ố ớ ả ủ ủ ẩ ỗ ườ nghĩa c a tác ph m đ i v i b n thân c a m i ng i.

ẫ ư ệ ớ ể ạ ề ằ ấ ố ộ D n t li u m i đ  t o m t tình hu ng có v n đ  nh m giúp kích thích nhu

ạ ủ ồ ầ c u đ ng sáng t o c a  HS .

ể ế ộ ờ ạ ằ ể ế Giáo viên cũng có th  k t thúc bài d y b ng m t l ả i thuy t gi ng đ  giúp

ự ả ủ ệ ẩ ầ ọ h c sinh t ố ớ ả    n y sinh nhu c u liên h  tìm ra ý nghĩa c a tác ph m đ i v i b n

thân.

31

ạ ứ ế ệ ấ ằ ứ   2.3.2.4. Nhóm bi n pháp t o h ng thú b ng cách cung c p ki n th c,

ở ộ ể ế ầ m  r ng t m hi u bi ọ t cho h c sinh

ả ư ộ ệ ắ ử ụ 2.3.2.4.1. S  d ng chú gi i, c t nghĩa nh  là m t bi n pháp

ọ ằ ượ ế ậ ữ ơ nh m giúp h c sinh v ạ   t qua nh ng khó khăn khi ti p c n th  trung đ i

ị ẩ ế ố ư ủ ả cũng nh  làm rõ giá tr  th m mĩ c a các y u t trong văn b n

ụ * M c đích

ả ữ ơ ụ ừ ằ ắ ả ắ Chú gi i và c t nghĩa nh m kh c ph c rào c n ngôn ng  th  TĐ, t ng b ướ   c

ơ ổ ể ữ ế ậ ả ắ ẩ ạ   rút ng n kho ng cách th m mĩ gi a HS và th  c  đ  quá trình ti p nh n VB đ t

ệ ấ ả ồ ượ ẹ ờ hi u qu . Đ ng th i, giúp HS th y đ ị ủ   c cái hay, cái đ p, cái lý, cái thú v  c a

ừ ữ ủ ể ể ể ả ố ượ ệ ử ụ vi c s  d ng t ng , đi n c , đi n tích, hình  nh, th  pháp.. hi u đ c quan

ậ ủ ề ệ ẩ ơ ệ ni m th m mĩ v  ngh  thu t c a th  ca TĐ.

* Yêu c uầ

ệ ả ầ ả ắ ướ ế Vi c chú gi i và c t nghĩa ph i tuân theo yêu c u h ng đ n làm rõ VB

ậ ạ ậ ợ ể ả ừ ầ ụ ề ệ ệ ẩ ả ngh  thu t, t o đi u ki n thu n l i đ  HS c m th  tác ph m, ph i v a t m và

ọ ọ ả ả ả ả ắ ch n l c, tránh chú gi i, c t nghĩa tràn lan, ph i đ m b o tính rõ ràng, chính xác,

ả ắ ủ ứ ề ạ ạ ạ ớ ờ ạ ph i g n li n v i m ch văn, tăng thêm s c m nh cho m ch văn c a gi d y.

ệ ự * Th c hi n

ả ừ ữ ể ố ể Chú gi ng , đi n c , đi n tích: i t

ứ ấ ề ể ơ ừ ữ ể ậ Trong th  TĐ có ch a r t nhi u đi n và t ng  khó hi u. Chính vì v y, GV

ướ ữ ẩ ẫ ọ ọ ừ ữ ể ầ c n h ng d n cho HS đ c kĩ tác ph m, chú tr ng nh ng t ng  khó hi u, sau

ố ớ ữ ủ ế ể ầ ố ớ ơ đó đ i chi u v i ph n chú thích đ  tìm nghĩa c a chúng. Đ i v i th  ch  Hán,

ướ ữ ế ệ ả ầ ị ầ GV c n h ng các em chú ý đ n b n d ch nghĩa. Nh ng ph n vi c này, GV có

ể ướ ể ẫ ẩ th  h ng d n đ  HS chu n b  t ị ố ở t nhà.

Trên l p: ớ

ự ừ ữ ế ồ ờ ớ GV ti n hành làm rõ l p nghĩa trên t ng câu ch . Đ ng th i, có s  chú

ộ ố ừ ế ọ ữ ể ữ ị ể ơ ọ tr ng đ n m t s  t ng , đi n gi v  trí quan tr ng trong bài th . Đ  kích thích

ở ộ ể ầ ế ể ể ắ ể ộ HT và m  r ng t m hi u bi t cho HS, GV có th  k  tóm t t đi n tích m t cách

ữ ệ ạ ậ ế ấ có ngh  thu t, chú ý nh n m nh vào nh ng chi ti t mà đôi khi sách giáo khoa đã

32

ề ậ ư ế ạ ế ứ ụ ệ ọ không đ  c p đ n nh ng l i h t s c quan tr ng trong vi c làm rõ d ng ý s ử

ả ủ ụ d ng c a tác gi .

ị ẩ ặ ừ ủ ằ ữ ể ể Làm rõ giá tr  th m mĩ c a nó b ng cách đ t t ố  ng , đi n c , đi n tích vào

ệ ề ẩ ạ ả ơ ơ ơ trong văn c nh là câu th , đo n th , bài th , trong quan ni m th m mĩ v  văn

ươ ườ ư ể ể ượ ủ ắ ch ủ ng c a ng i x a đ  hi u đ ệ ử ụ c ý nghĩa c a vi c s  d ng và c t nghĩa v ề

ủ ầ ệ ẩ ệ cái lý c a nó trong vi c góp ph n làm rõ t ư ưở  t ậ ủ ng ngh  thu t c a tác ph m.

ể ố ữ ớ ả ầ ỉ ể V i nh ng đi n c , đi n tích, sau khi chú gi i, GV c n ch  rõ cái hay, giá tr ị

ể ố ẩ ủ th m mĩ c a đi n c .

ả ắ ượ ượ ơ ử ụ   ư ướ ệ   Th  TĐ s  d ng Chú gi i, c t nghĩa hình t ng t ng tr ng c l :

ượ ượ ộ ề ấ r t nhi u hình t ng mang tính t ư ng tr ng ướ ệ c l cao. Đây cũng là m t nét thú

ắ ượ ế ắ ơ ế ượ ị ủ v  c a th  TĐ. Tuy nhiên, n u HS không n m b t đ c th  nào là t ư ng tr ng,

ệ ủ ơ ổ ứ ủ ể ẽ ắ ắ ướ ệ c l trong hình th c bi u hi n c a th  c  thì s  khó n m b t ý nghĩa c a hình

ầ ậ ạ ơ ượ t ọ ng th . Trong quá trình d y h c, GV c n giúp HS nh n bi ế ượ t đ ả   c hình  nh

ơ ử ụ ể ệ ứ ề ề ậ ằ ợ ỉ ữ   nhà th  s  d ng là nh m g i đi u gì, th  hi n đi u gì. Ch  khi nh n th c nh ng

ứ ể ư ộ hình th c bi u hi n ệ ướ ệ ượ c l , t ứ ng tr ng là m t minh ch ng cho tính cao nhã, tao

ươ ệ ả ụ ủ ể ổ ớ ướ nhã trong văn ch ng c  thì vi c c m th  c a HS m i có th  đi đúng h ng.

ề ộ ệ ắ ậ ủ C t nghĩa v  m t th  pháp ngh  thu t:

ữ ơ ệ ươ ệ ồ Ngôn ng  trong th  TĐ Vi t Nam cũng có nét t ậ   ớ ng đ ng v i ngh  thu t

ươ ề ợ ấ ơ ả ọ ố ượ ph ng Đông: thiên v  g i, ch m phá h n là miêu t ẹ  tr n v n đ i t ậ   ng. Vì v y

ườ ắ ặ ủ ắ ơ trong th  TĐ, ta th ầ ủ ự ậ   ề ắ ng b t g p th  pháp thiên v  n m b t cái th n c a s  v t:

ể ả ộ ấ l y đ ng đ  t ượ ư ể  tĩnh, m n x a đ  nói nay...

ả ắ ộ ư ưở ứ ệ ậ Chú gi ề ộ ả i, c t nghĩa v  m t c m th c, m t t t ộ   ng ngh  thu t, m t

ố ượ ể ệ ả ữ   ẩ   TPVH luôn ph n ánh nh ng ệ quan ni m s ng đ c th  hi n qua tác ph m:

ứ ủ ệ ườ ề ờ ạ ắ ỉ ả c m th c, t ư ưở  t ng, quan ni m c a con ng i v  th i đ i. Ch  khi n m đ ượ   c

ữ ườ ọ ộ ượ ể ớ ẩ ề nh ng đi u đó thì ng i đ c m i có th  lĩnh h i đ ộ c tác ph m m t cách đúng

ể ượ ủ ế ầ ạ ọ ơ ị ắ đ n, hi u đ c ý đ nh c a nhà th . Vì th , trong khi d y h c, GV c n giúp HS

ượ ữ ệ ả ẩ ắ n m đ c nh ng quan ni m, t ư ưở  t ơ ở ể ng làm c  s  đ  HS lí gi i đúng tác ph m..

ư ậ ả ế ứ ầ ắ ơ Nh  v y: chú gi i và c t nghĩa trong th  TĐ là h t s c c n. Nó giúp HS

ẩ ậ ừ ố ễ ố ữ ủ ừ ể ả c m nh n tác ph m t nh ng g c r  v n có c a nó. T  đó, các em có th  lí gi ả   i

33

ả ắ ẩ ộ ọ ơ tác ph m m t cách đúng đ n, khoa h c, tránh r i vào c m tính trong khi phân

tích.

ị ử ự ầ 2.3.2.4.1.2. Xây d ng không khí l ch s  là vô cùng c n thi ế ể ể   t đ  hi u

ượ ơ đ ạ c th  trung đ i

ụ * M c đích

ệ ạ ự ử ể ả ị ị ằ Vi c t o d ng không khí l ch s  nh m giúp HS hi u rõ hoàn c nh l ch s ử

ả ưở ố ế ủ ữ ế ộ ờ ớ ấ ả v i t ữ t c  nh ng  nh h ng c a nó đ n cu c đ i, chi ph i đ n nh ng sáng tác

ả ơ ở ừ ướ ữ ắ ả ừ ạ ủ c a tác gi . Trên c  s  đó, t ng b c rút ng n nh ng kho ng cách t ọ    b n đ c

ờ ạ ạ ề ặ ể ề ệ ể ẩ ẩ ộ   ế đ n tác ph m v  m t tâm lí th i đ i, t o đi u ki n đ  HS hi u tác ph m m t

ệ ạ ự ử ầ ờ ồ ơ ị cách rõ ràng h n. Đ ng th i, vi c t o d ng b u không khí l ch s  tránh cách đánh

ả ẩ ả ụ ẩ ậ ộ giá tác ph m theo c m tính, lí gi i tác ph m m t cách dung t c và nhìn nh n tác

ể ệ ạ ẩ ph m theo quan đi m hi n đ i.

* Yêu c uầ

ử ụ ụ ự ụ ả ạ ị ả ả  T o d ng không khí l ch s  ph i b o đ m ph c v  cho m c đích h ướ   ng

ả ẩ ả ậ ẩ ọ ộ ế đ n lí gi i tác ph m, giúp các em c m nh n tác ph m m t cách khoa h c, toàn

ệ ơ di n h n.

ỉ ả ử ệ ả ị ượ ậ Tái hi n không khí l ch s  không ch  b o đ m đ c tính chân th t, chính

ượ ạ ị ự ử ừ ộ xác không đ c bóp méo, xuyên t c l ch s , mà trong m t ch ng m c nào đó mà

ế ả ủ ả ộ còn ph i có tính tác đ ng đ n c m xúc c a HS.

ộ ượ ả ả ả ủ ể ờ ị ả Đ m b o trong m t l ng th i gian xác đ nh và ph i đ  đ  lí gi ể   i và hi u

ượ ệ ạ ự ẩ ọ ị đ c tác ph m, tránh lan man, đi quá xa bài h c. Vi c t o d ng không khí l ch s ử

ụ ể ở ả ả ả ợ ữ ử ợ ph i đ m b o tính tích h p mà c  th ọ    đây là tích h p gi a văn và s , văn h c

và văn hoá.

ệ ự  * Th c hi n

ướ ướ B c 1: B ị ẩ c chu n b :

ề ệ ệ ặ ị ẩ  : thông qua vi c d n dò chu n b  bài cũ, GV giao nhi m v ụ * V  phía HS

ử ề ể ẩ ả ờ ị ị ử ố ả   cho HS tìm hi u v  hoàn c nh l ch s , b i c nh l ch s  khi tác ph m ra đ i, tìm

ể ự ủ ử ả ộ ộ ị ưở ộ ờ ế ả hi u s  tác đ ng c a hoàn c nh l ch s  và xã h i có  nh h ng đ n cu c đ i nhà

ể ạ ấ ấ ủ ơ th  và đ  l ơ i d u  n trong sáng tác c a nhà th .

ề * V  phía GV:

34

ề ờ ử ữ ắ ị ả ỉ ắ ố N m v ng v  th i kì l ch s  mà tác gi sinh s ng, không ch  n m đ ượ   c

ả ắ ủ ừ ữ ể ạ ặ ượ ữ nh ng đ c đi m riêng c a t ng giai đo n mà còn ph i n m đ c nh ng nét khái

ề ả ộ ả ắ ử ấ ầ ờ ờ ồ ị ượ quát v  c  m t th i kì l ch s   y. Đ ng th i, GV cũng c n ph i n m đ ộ   c m t

ệ ố ữ ả ưở ố ớ ữ ủ ấ ờ cách h  th ng nh ng  nh h ẩ   ng c a th i kì  y không nh ng đ i v i tác ph m

ờ ể ữ ả ẩ ầ ạ mà mình c n d y mà còn c  nh ng tác ph m khác cùng th i đ  có cái nhìn bao

ự ả ơ ưở ố ớ ừ ừ ư quát h n cũng nh  làm rõ s   nh h ạ   ờ ng đó đ i v i t ng th i kì, t ng giai đo n

văn h c.ọ

ế ố ọ ơ ị ả ố ưở ẩ  Đ c kĩ tác ph m, tìm y u t trong bài th  b  chi ph i và  nh h ở ng b i tác

ơ ở ắ ộ ị ề ị ủ ử ứ ữ ế ả ộ đ ng c a hoàn c nh xã h i l ch s . Trên c  s  n m v ng ki n th c v  l ch s ử

ầ ủ ư ạ ả ầ ế ắ ọ ữ cũng nh  yêu c u c a bài d y, GV c n ph i bi t cách ch t l c nh ng thông tin

ụ ể ề ả ộ ợ phù h p và c  th  thành n i dung truy n t i.

ướ ờ ể ạ ự ợ ị B c 2: Xác đ nh th i đi m t o d ng h p lí

ộ ộ ỳ ượ ờ ỗ ế ạ Tu  thu c vào n i dung và l ng th i gian cho m i ti t d y mà GV có

ướ ạ ự ợ h ng t o d ng h p lí.

ệ ạ ể ế ự ầ ờ ọ ầ ẫ Vi c t o d ng cũng có th  ti n hành đ u gi ậ ủ    h c trong ph n d n nh p c a

ể ạ ầ ộ ế ẫ ể ướ GV đ  t o m t không khí c n thi ọ t d n vào bài h c, cũng có th  tr ầ   c ph n

ể ể ậ ị ộ phân tích, trong khi phân tích đ  làm rõ m t nh n đ nh nào đó, cũng có th  sau khi

ậ ẩ ằ ơ ộ ộ ị ế phân tích nh m làm rõ h n m t ý ki n, m t nh n đ nh trong tác ph m.

ướ ạ ự ị B c 3: Xác đ nh cách t o d ng

ữ ừ ủ ể ặ ẩ ỳ ứ    Tu  theo t ng tác ph m và đ c đi m tâm lí c a HS mà có nh ng hình th c

ạ ự t o d ng khác nhau:

ể ử ụ ỏ ợ ề ể ặ ấ ở ả ế Có th  s  d ng câu h i g i m  ho c nêu v n đ  đ  HS gi i quy t.

ự ệ ị ể ộ ử ế ả ộ ặ   GV k  m t vài s  ki n l ch s , ho c thuy t gi ng m t vài nét khái quát v ề

ạ ờ ộ ị ử m t giai đo n, th i kì l ch s .

ộ ố ư ệ ượ ổ ế Cho HS theo dõi m t s  t li u đã đ c ph  bi n trên các báo đài.

ộ ố ể ả ạ ọ ị ỏ    Cũng có th  cho h c sinh theo dõi m t s  đo n k ch, phim  nh mô ph ng

ử ờ ố ộ ị ề ờ ố v  đ i s ng l ch s  đ i s ng xã xã h i.

ớ ự ệ ị ố ớ ữ ắ ả ơ Đ i v i nh ng bài th  có hoàn c nh sáng tác g n v i s  ki n l ch s  c  th ử ụ ể

ệ ạ ầ ử ấ ữ ộ ị ả thì c n ph i tái hi n l ố ớ   i nh ng không khí l ch s   y m t cách rõ nét. Đ i v i

ờ ụ ể ố ả ữ ứ ả ầ ơ ị nh ng bài th  không có hoàn c nh ra đ i c  th  GV c n căn c  vào b i c nh l ch

35

ả ể ừ ữ ủ ờ ạ ử ủ s  c a th i đ i mà tác gi ố  sinh s ng đ  t đó nêu lên nh ng nét chính c a giai

ạ ị ử ử ả ờ ị ưở ế ẩ đo n l ch s , th i kì l ch s  có  nh h ng đ n tác ph m.

ể ạ ự ử ầ ớ ị ự GV c n có s  tính toán đ  t o d ng không khí l ch s  sát v i th c t ự ế ồ    đ ng

ả ờ ế ự ữ ọ ế ể ợ ữ th i còn ph i bi t l a ch n nh ng chi ti t, nh ng nét mà có th  g i ra trong HS

ể ừ ẫ ợ ậ ự ồ ệ ở ỗ ể ự s  xót xa, lên án, căm ph n đ  t đó, g i d y s  đ ng th  nghi m m i HS.

ể ể ệ ạ ự ử ọ ị Vi c t o d ng không khí l ch s  là vô cùng quan tr ng đ  hi u đúng tác

ể ẩ ẩ ọ ộ ơ ph m, đ  đánh giá tác ph m m t cách khách quan khoa h c, tránh r i vào khuynh

ướ ự ể ệ ỳ ệ ủ ủ ể ị h ng ch  quan tu  ti n. Đó cũng chính là s  th  hi n c a quan đi m l ch s ử

ế ậ ệ phái sinh trong vi c ti p c n TPVH nói chung.

ố ơ ạ ệ ớ ữ 2.3.2.4.3. Đ i sánh gi a th  trung đ i Vi ơ ườ   t Nam v i th  Đ ng

ơ ề ơ ơ ọ ể ạ ộ và th  dân gian đ  giúp h c sinh có m t cái nhìn sâu h n v  th  trung đ i

ụ * M c đích

ệ ố ể ơ ữ ể ớ ơ ươ Vi c đ i sánh th  TĐ v i các th  th  khác đ  tìm ra nh ng nét t ồ ng đ ng,

ữ ủ ể ằ ồ ơ ờ   ắ nh ng đi m khác nhau nh m làm sâu s c thêm cái hay c a th  TĐ đ ng th i,

ở ộ ể ầ ế ơ ậ ơ ở ể giúp HS m  r ng t m hi u bi ự   t và trên c  s  đó kh i d y và phát tri n năng l c

ả ọ lý gi i văn h c.

* Yêu c u ầ

ụ ở ộ ả ắ ặ ớ ệ ố ệ ệ ầ ầ ể   Vi c liên h  đ i sánh c n ph i g n ch t v i nhi m v  m  r ng t m hi u

ế ề ẩ ả ắ ậ bi ẩ   ắ t giúp HS nhìn nh n sâu s c, đúng đ n v  tác ph m, ph i làm rõ tác ph m,

ổ ậ ủ ề ự ớ ạ ệ ẩ ả ớ ắ g n v i vi c làm n i b t ch  đ  tác ph m, ph i có s  gi ỳ ệ   i h n, tránh tu  ti n,

ụ ế ọ tràn lan, thi u khoa h c và không có m c đích.

ự ệ * Th c hi n

ướ ữ ề ể ề ẩ ấ ơ ị B c 1: tìm hi u kĩ v  tác ph m, xác đ nh nh ng v n đ  trong VB th  có s ự

ả ưở ơ ườ ủ ể ơ ộ ộ nh h ng c a th  dân gian và th  Đ ng. Đó có th  là m t cách nói, m t hình

ả ể ơ ố ụ ế ể ể ộ ơ ộ ổ nh, m t ý th , m t đi n tích, đi n c  cho đ n bút pháp, b  c c, th  th ….Sau

ị ượ ề ấ ườ ạ ẽ ề ầ ồ khi xác đ nh đ c các v n đ  đó, ng ố   ặ i d y c n truy tìm c n k  v  ngu n g c

ưở ấ ầ ơ ừ ả ơ ủ ự ả c a s   nh h ng, c n xem xét nhà th  đã l y ý t đâu, hình  nh, câu th  nào,

ể ơ ụ ữ ự ầ ả ắ ậ v n d ng nh ng th  th  nào… Tuy nhiên, GV nên c n ph i có s  cân nh c và

ữ ề ế ề ấ ấ ọ ố ộ ợ ự l a ch n v n đ  đem ra so sánh đ i chi u m t cách h p lý. Nh ng v n đ  đó

36

ể ệ ệ ẹ ả ượ ự ph i giúp phát hi n cái hay, cái đ p trong TPVH, th  hi n đ ạ ủ   c s  sáng t o c a

tác gi .ả

ướ ệ ố ủ ế ả ti n hành liên h  đ i sánh. Tùy theo kh  năng c a HS mà giáo GV B c 2:

ữ ệ ư ế ế ể ệ ặ ợ ữ ệ ầ c n tính toán đ n đ n vi c đ a ra ng  li u ho c g i ý đ  HS tìm ng  li u đ ể

ố đ i sánh.

ơ ườ ư ừ ữ ệ ả ớ ộ ế ế V i các ng  li u thu c th  Đ ng, có kh  năng HS ch a t ng bi t đ n thì

ố ớ ấ ầ ọ ộ ữ ệ GV c n cung c p cho HS. Đ i v i ng  li u là văn h c dân gian quen thu c thì

ự ố ệ ố ệ ế ể ợ GV có th  g i cho HS t ỏ ợ    đ i chi u và liên h  thông qua h  th ng câu h i g i

ề ấ v n đ .

ướ ặ ấ ự ố ề ẫ ờ ồ ầ GV c n h ng d n HS đ t v n đ  trong s  đ i sánh. Đ ng th i, phân tích

ữ ể ặ ươ ồ ệ ơ ể ỉ đ  ch  rõ gi a chúng có đ c đi m gì t ng đ ng và khác bi ế ừ   t, th  TĐ đã k  th a

ở ư ế ồ ụ ể ờ ỉ ượ đâu, c  th  nh  th , đ ng th i giúp HS ch  ra đ ủ ự ế ừ   c cái hay c a s  k  th a

ạ ủ ư ự ả ừ ậ cũng nh  s  sáng t o c a tác gi . T  đó làm b t lên ý nghĩa TPVH.

ươ ỗ ợ ệ ử ụ 2.3.2.4.4. S  d ng các ph ng ti n h  tr  nghe nhìn có tính

ọ ậ ủ ở ộ ứ ọ ằ ấ ch t kh i đ ng tri giác nh m kích thích h ng thú h c t p c a h c sinh

ờ ạ ơ trong gi ạ  d y th  trung đ i

ụ * M c đích

ử ụ ữ ệ ậ ả ươ ệ ằ S  d ng nh ng tranh  nh ngh  thu t, ph ộ   ng ti n nghe nhìn nh m tác đ ng

ị ườ ể ủ ư ả ớ t i th  giác, giúp tăng c ng kh  năng phát tri n c a t duy.

* Yêu c u ầ

ả ươ ạ ổ ợ ệ ả ắ ệ ớ Các hình  nh, ph ng ti n minh ho , b  tr ph i g n v i vi c khai thác

ệ ậ làm rõ thêm VB ngh  thu t.

ả ư ệ ả ượ ậ ẹ ệ Các tranh  nh, t ả ả  li u ph i b o đ m đ c tính ngh  thu t đ p, rõ ràng,

ề ả ữ ứ ạ ả nh ng đo n băng hình ph i hay, có s c truy n c m.

ế ả ả ộ ộ ỉ ị Đ m b o tính tác đ ng: không ch  tác đ ng đ n th  giác, thính giác ng ườ   i

ườ ố ượ ả ả ầ xem, ng i nghe mà còn ph i làm n y sinh nhu c u khám phá đ i t ng là văn

ậ ệ ả b n ngh  thu t.

ệ ử ụ ả ươ ệ ượ ỡ Vi c s  d ng tranh,  nh, ph ng ti n nghe nhìn không đ c phá v  tính

ể ề ạ ạ ọ ỉ ch nh th , tính li n m ch trong d y h c.

ệ ự * Th c hi n

37

ướ ị B ẩ c chu n b :

ứ ủ ữ ạ ộ ị ườ ợ Xác đ nh rõ n i dung c a bài d y, nghiên c u kĩ nh ng tr ng h p có th ể

ươ ỗ ợ ằ ệ ử ụ s  d ng các ph ng ti n h  tr  b ng nghe nhìn.

ư ầ ể ế ả Ti n hành s u t m các tranh  nh, băng đĩa. Giáo viên có th  tìm ngu n t ồ ư

ệ ạ ở ử li u trong các t p chí, sách báo, internet, c a hàng bán băng đĩa. Sau khi đã tìm

ượ ệ ử ụ ể ệ ể ể đ c, có  th  chuy n vào máy tính đ  ti n cho vi c s  d ng.

ư ệ ượ ạ Phân lo i các t li u tìm đ c.

ử ụ ụ ừ ạ ị Xác đ nh m c đích s  d ng t ng lo i.

ự ế ư ạ ở ủ ế ể ạ ờ D  ki n đ a vào bài d y các th i đi m c a ti n trình d y.

Trên l p:ớ

ớ ử ụ ệ ờ ẫ ể ớ GV gi i thi u: s  d ng l i d n đ  gi ệ i thi u.

ữ ệ ữ ệ ẫ D n ng  li u và phân tích ng  li u

ư ệ ử ụ ả ượ ạ ầ ả ọ ơ vi c s  d ng tranh  nh trong d y h c th  TĐ c n ph i đ c tính toán kĩ L u ý:

ễ ẫ ề ế ế ạ ả ả ạ ỡ ả   càng. N u không, d  d n đ n tình tr ng ph n c m, phá v  tính li n m ch c m

ờ ạ ạ ộ ự ế ể ả ủ xúc c a gi d y. Hình  nh tr c quan không th  thay th  cho ho t đ ng t ưở   ng

ệ ằ ừ ộ ỉ ươ ỗ ợ ệ ượ t ng, tái hi n b ng ngôn t mà ch  coi đó là m t ph ng ti n h  tr có tính

ở ộ ự ậ ủ ư ứ ế ấ ộ ch t kh i đ ng tri giác ch  không thay th  cho s  v n đ ng c a t duy.

ả ạ ượ ủ

ệ

ệ

2.4. Hi u qu  đ t đ

ế c c a sáng ki n kinh nghi m

ổ ứ

ệ

ụ 2.4.1. M c đích t

ự  ch c th c nghi m

ứ ệ ể ắ ằ ừ Vi c TN nh m ki m ch ng và đánh giá đúng đ n, t ế   ể  đó có th  rút ra k t

ủ ề ề ậ ả lu n v  tính kh  thi c a đ  tài.

ố ượ ự ộ ệ 2.4.2. Đ i t ng và n i dung th c nghi m

ố ượ ự ệ ị 2.4.2.1. Đ i t ng và đ a bàn th c nghi m

ươ ọ ệ ở ườ ứ Căn c  vào ch ng trình văn h c TĐ Vi t Nam nhà tr ng THPT (ch ỉ

ượ ạ ở ớ ơ ở ả ớ ố ươ đ c gi ng d y l p 10 và l p 11), trên c  s  phân ph i ch ợ   ng trình phù h p

ố ượ ờ ọ ớ v i th i gian TN, chúng tôi đã ch n đ i t ụ ể ớ ng TN là HS l p 11, c  th :

ố ớ ớ ớ  S  l p TN: 4 l p 11 là các l p 11B1, 11B2, 11A4, 11A6.

ố ớ ớ ớ  S  l p ĐC: 4 l p 11 là các l p 11B4, 11B7, 11A4, 11A8.

38

ườ ượ ể ự ệ ọ ườ Các tr ng đ c ch n đ  th c nghi m là 2 tr ng THPT: THPT Đak Mil và

ườ ạ ủ ỉ ư ầ tr ng THPT Tr n H ng Đ o c a t nh Đăk Nông.

ự ộ ệ 2.4.2.2 N i dung th c nghi m

ệ ượ ệ ế ứ ớ ự Vi c th c hi n đ c ti n hành qua 4 ti ế ạ ở t d y 4 l p theo hình th c TN có

ĐC.

ự ế ạ ộ ơ ệ ọ Chúng tôi ti n hành l a ch n 2 bài d y thu c th  TĐ Vi t Nam:

ươ ế ươ ầ ợ ứ ấ Bài th  nh t: Th ng v  ­ Tr n T  X ng

ứ ấ ưở Bài th  hai: Bài ca ng t ng ứ ễ ng ­ Nguy n Công Tr

ạ ừ ằ ẩ ử Đây là hai tác ph m n m trong giai đo n t ế  TK XVIII đ n n a sau TK

ượ ấ ấ ẩ ạ ưở XIX và đ c đánh giá là hai tác ph m khó d y (nh t là “Bài ca ng t ng ủ   ng” c a

ứ ễ Nguy n Công Tr ).

ự ờ ệ 2.4.3. Th i gian th c nghi m

ờ ượ ứ ủ ế ầ ầ Th i  gian  TN   đ ố   c   ti n   hành  vào  tu n   th   3  và   tu n  4  c a   phân   ph i

ươ ch ng trình.

ổ ứ ự ệ 2.4.4. T  ch c th c nghi m

2.4.4.1 Giai đo n 1 ạ

ẩ ị *Chu n b  TN

ể ượ ế ộ Đ  quá trình TN đ ọ   c ti n hành m t cách khách quan chính xác, khoa h c,

ậ ợ ệ ự ự ế ệ ọ ọ thu n l i, tôi ti n hành th c hi n nghiêm túc vi c l a ch n các GV và h c sinh

ự ệ ẩ ạ ị ế   ế tham gia vào quá trình th c nghi m; Ti n hành so n giáo án, chu n b  các phi u

ả ướ ả ạ kh o sát tr ế   c và sau TN ; Sau khi so n th o xong giáo án TN, chúng tôi ti n

ổ ự ế ề ướ ớ ả ạ ị hành giao giáo án và trao đ i tr c ti p v i GV v  h ủ   ng gi ng d y và ý đ nh c a

ự ế ạ ằ ộ ọ mình nh m hoàn thành n i dung d y h c theo đúng d  ki n.

2.4.4.2. Giai đo n 2ạ

ự ệ ể *Tri n khai th c nghi m

ộ ố ệ ế ể Trong khi tri n khai TN, chúng tôi ti n hành m t s  công vi c sau:

ấ ượ ế ả ướ ế ế Ti n hành phát phi u kh o sát ch t l ng HS tr ể c khi TN đ  có k t qu ả

ớ ở ạ ả ớ ướ ố đ i sánh v i sau TN. Các GV các l p TN và ĐC gi ng d y theo h ng đã đ ề

xu t.ấ

39

Ở ớ ủ ạ ộ   ế  l p TN, GV d y theo giáo án TN, ti n hành theo đúng quy trình c a m t

ờ ạ ụ ự ứ ệ ạ ượ ể ệ gi d y và th c hi n d y theo m c tiêu, cách th c đã đ c th  hi n rõ trong giáo

ở ớ ườ án; ạ  các l p ĐC, GV d y theo cách bình th ng.

ộ ố ế ổ ự Chúng tôi ti n hành cùng m t s  GV trong t chuyên môn d  các ti ế ọ   t h c

TN và ĐC.

ạ ổ ứ ở ớ Sau khi GV d y xong, chúng tôi t ch c cho HS các l p TN và ĐC làm bài

ờ ế ộ ề ụ ụ ể ấ ỏ ồ ki m tra cùng m t đ  chung (ph  l c 3). Đ ng th i ti n hành ph ng v n m t s ộ ố

ề ế ề ấ ớ ộ ờ ọ HS trong l p v  các n i dung liên quan đ n v n đ  HT trong gi h c, cũng nh ư

ổ ớ ư ằ ượ ể ế ạ ầ trao đ i v i GV nh m rút ra  u nh c đi m c n phát huy và h n ch  khi s ử

ữ ệ ụ d ng nh ng bi n pháp.

2.4.4.3. Giai đo n 3 ạ

ả ự ử ệ ế *X  lý k t qu  th c nghi m

ạ ượ ể ướ Sau khi thu ho ch đ c các bài ki m tra tr ế   c và sau TN, chúng tôi ti n

ử ế ệ ả hành x  lý k t qu  TN qua các công vi c sau đây:

ự ể ể ể ể ậ ấ ộ    Xây d ng đáp án cho các bài ki m tra và l p bi u đi m đ  ch m các n i

ả ờ ủ dung tr  l i c a HS.

ố ớ ệ ể ắ ầ Riêng đ i v i ph n tr c nghi m tâm lý, chúng tôi không cho đi m mà ch ỉ

ỉ ệ ể ầ ậ tính t  l ph n trăm đ  nh n xét.

ả ể ế ế ế ổ Sau khi có k t qu  ki m tra đánh giá chúng tôi ti n hành t ng k t và so sánh

ả ớ ế ế ợ ả ả ướ ể ớ ế v i k t qu  thu đ ượ ừ ớ c t l p ĐC và k t h p v i k t qu  kh o sát tr c TN đ  rút

ữ ầ ế ậ ra nh ng nh n xét c n thi t.

40

ả ự ế ệ 2.4.5. Phân tích và đánh giá k t qu  th c nghi m

ả ướ ế 3.4.5.1. K t  qu  tr c TN

ả ướ ế ả ự ệ B ng 2.4.1. K t qu  tr c th c nghi m

Đi mể (cid:0) 3 4 5 6 7 9 8 2

(xi) Số

Nhóm nượ l 16 24 67 56 13 183 0 1 6 th cự g HS

nghiệ ỏ (ni) ỷ ệ ể T  l đi m gi i:   1/ 183 m ể Đi m trung bình: 5,06

2): 1,4127

ươ Ph ng sai ( S

ẩ

ộ ệ Đ  l ch chu n:    1,188 Đi mể (cid:0) 8 3 4 5 6 7 9 2

(xi) Số

nượ l Nhóm 2 12 23 72 49 17 182 7 g HS đ iố

ch ngứ ỏ (ni) ỷ ệ ể T  l đi m gi i:    2/ 182

ể Đi m trung bình:  5,115

2):  1,468

ươ Ph ng sai ( S

ộ ệ

ả ể ấ Ở ả ướ ể ấ ẩ Đ  l ch chu n:     1,161 ế  b ng 3.1 cho th y k t qu  ki m tra tr ố ữ   c TN cho th y  đi m s  gi a

ư ậ ể ồ ở nhóm TN và ĐC khá đ ng đ u. ứ ộ ề Nh  v y m c đ  làm bài ki m tra hai nhóm ĐC

ướ ươ ươ và TN tr c TN là t ng đ ng nhau.

ự ệ ế ả 2.4.5.2.  Phân tích k t qu  sau th c nghi m

ự ệ ế ả ả B ng 2.4.2. K t qu  sau th c nghi m

Đi mể Nhóm (cid:0) 2 3 4 5 6 7 8 9 th cự (xi) Số 0 4 18 92 128 96 23 5 366 nghiệ nượ l

41

g HS m

ỏ (ni) ỷ ệ ể T  l đi m gi i:    28/366

ể Đi m trung bình:  6,046

2):  1,081

ươ Ph ng sai ( S

ẩ ộ ệ Đ  l ch chu n  :   1,086 Đi mể (cid:0) 2 3 4 5 6 7 9 8

(xi) Số

nượ l Nhóm 11 26 53 138 96 38 0 364 2 g HS đ i ố

ch ngứ ỏ (ni) ỷ ệ ể T  l đi m gi i:    2/ 364

ể Đi m trung bình:  5,1098

2):  1,422

ươ Ph ng sai ( S

ộ ệ

ẩ Đ  l ch chu n:     1,192 ượ ề ị ng * Đánh giá v  đ nh l

ả ở ả ế ủ ể ấ ơ K t qu b ng 3.4.2 cho th y: đi m trung bình c a nhóm TN cao h n nhóm

Ở ớ ế ả ể ổ ớ ự ẫ ướ ĐC. nhóm ĐC v n không có s  thay đ i l n so v i k t qu  ki m tra tr c TN.

ả ề ị ế * Đánh giá k t qu  v  đ nh tính

ấ ấ ậ

ủ ơ ớ

ộ ể ố ầ lu n các em đã b c l

ủ

ầ

Ở ầ ự ậ ệ ề ố ắ

ả t, giàu c m xúc.  ỏ c m t s  câu h i, riêng ph n t ư ộ ộ ượ ự ạ ể Trong quá trình ch m bài ki m tra chúng tôi nh n th y: ữ ả ờ ớ   i nh ng câu M c đ  hi u bài c a HS l p TN cao h n l p ĐC. Các em tr  l ầ ự ậ ộ ộ ượ ả ậ   c c m nh n, thái  đ ượ ạ ượ ề   c m t mà. Bên c nh đó có i văn c a nhi u bài không đ ắ ở ớ    ph n tr c nghi m các  các l p ĐC,  ễ   ẫ i di n  lu n HS v n còn m c nhi u l c s  sáng t o trong c m nh n. ứ ủ ỏ ươ ng đ i đ y đ . Trong ph n t h i t ộ ủ ờ đ  c a mình cho dù l ế ấ ố ậ ộ ố t r t t m t s  bài lu n vi ộ ố ả ờ ượ i đ em tr  l ỏ ủ ế ạ đ t ch  y u là mô ph ng, ch a b c l đ

ể ể So sánh đi m trung bình ki m tra tr

ậ ớ ể ủ ơ

ể

ể ướ c khi TN (5,06). ợ ế ả ổ ướ ự ự ệ ệ ả ể   ủ ướ c TN và sau TN c a các l p TN: đi m ớ trung bình ki m tra sau TN c a nhóm TN (6,04) cao h n so v i đi m trung bình   ki m tra tr * So sánh k t qu  t ng h p tr c th c nghi m và sau th c nghi m

+ Nhóm TN:

ớ ướ ứ ế ể ả ỏ ọ ậ : k t qu  tăng lên đáng k  (0,98) ch ng t ế    HS h c t p có ti n So v i tr c TN

ệ ả ơ ộ b , có hi u qu  cao h n.

42

350

ớ ớ  So v i l p ĐC:

316

272

280

210

140

90

70

28

22

2

0

Yếu kém

Trung bình, khá

Giỏi

Thực nghiệm Đối chứng

ả ự ồ ể ễ ế ệ ể ể ồ Bi u đ  2.4.3. Bi u đ  bi u di n k t qu  th c nghi m

ồ ể ở ấ Bi u đ  3.1 cho th y k t qu  ki m tra ơ  nhóm TN cao h n nhóm ĐC. S

ả ể ơ ố ọ ể ế ố    ng HS có đi m y u kém th p h n nhóm ĐC trong khi s  h c sinh có đi m trung

ỏ ệ ế ấ ớ ượ l bình khá và gi ể i tăng rõ r t so v i nhóm ĐC.

ớ ế ự ủ ể

ổ ể ộ ặ ả ớ ọ Nhóm ĐC: đi m trung bình c a HS ít có s  thay đ i so v i k t qu  ban đ u. K t qu  nhìn chung qua quan sát l p h c: HS bi u l

ệ ự ậ ọ ả ầ ử ỉ    HT qua nét m t, c  ch ,   t tình vào các

hành đ ng, các em có s  t p trung chú ý vào bài h c, tham gia nhi ho t đ ng h c t p.

ệ ủ ớ ọ ậ ả ắ

ế ộ ạ ộ ế ế ơ ở ấ ạ

ệ ệ ế ắ

ụ ủ ệ ệ ọ

ủ K t qu  tr c nghi m tâm lý c a HS c a các l p TN: trong quá trình TN chúng   ề ờ  ụ ậ tôi đã ti n hành bài d y trên c  s  có v n d ng các bi n pháp đã đ  xu t. Sau gi ệ ằ ọ   h c, chúng tôi cũng đã ti n hành cho HS làm tr c nghi m tâm lý nh m phát hi n ra ố ớ ạ ả ấ ượ tác d ng c a các bi n pháp đ i v i vi c nâng cao hi u qu  ch t l ng d y h c. ự ế ệ ả ắ ệ ệ ả B ng 2.4.4 K t qu  tr c nghi m tâm lí sau th c nghi m

ệ S  L ng

ố

ẫ ế

STT 01 02 03 04 05 06 07 08 Bi n pháp ỏ Câu h i tình hu ng ễ ả ọ Đ c di n c m iả Chú gi ả ế Bình thuy t gi ng ế ố So sánh đ i chi u ậ D n nh p K t thúc Chia nhóm ố ượ 172 180 132 157 163 156 170 146

Ậ

Ế

3. K T  LU N

43

ế ớ ụ ụ ề ố ệ ề ề 3.1. So sánh, đ i chi u v i m c đích nhi m v  đ  tài đã đ  ra, đ  tài đ t đ ạ ượ   c

ữ ả ế nh ng k t qu  sau

ộ ấ ọ ậ ề ạ ọ T o HT cho HS trong quá trình h c t p là m t v n đ  mang tính khoa h c và

ế ế ứ ự ệ ầ ộ ọ ổ thi ớ   t th c. Đây là m t vi c làm có ý nghĩa h t s c quan tr ng góp ph n đ i m i

ươ ấ ượ ể ạ ấ ọ ừ ơ ở ậ ph ng pháp đ  nâng cao ch t l ng d y h c. Xu t phát t ủ    c  s  lí lu n c a

ề ề ữ ủ ấ ườ ọ ừ ữ ủ ặ nh ng v n đ  v  HT, vai trò c a ng i h c, t ư  nh ng đ c tr ng c a đ i t ố ượ   ng

ề ơ ả ủ ạ ế ệ ấ ả ậ ữ chi m lĩnh là văn b n ngh  thu t và nh ng v n đ  c  b n c a d y Đ­H văn h c ọ ở

ườ ư ổ ượ ữ ậ ằ nhà tr ng ph  thông, chúng tôi đã đ a thêm đ ể c nh ng lu n đi m nh m làm rõ

ớ ề ơ ở ạ ậ ậ ắ ế   ệ ơ ở c  s  lí lu n g n v i đ  tài. Bên c nh vi c phân tích c  s  lí lu n, chúng tôi đã ti n

ự ữ ể ầ ả ạ ạ ọ ở ủ ọ   hành kh o sát th c tr ng d y h c, đi sâu tìm hi u nh ng nhu c u, s  thích c a h c

ậ ợ ữ ể ừ ệ ạ ọ ư sinh cũng nh  nh ng thu n l i và khó khăn trong vi c d y h c đ  t ự    đó xây d ng

ượ ộ ố ệ ấ ượ ệ ả ằ ợ đ c m t s  bi n pháp phù h p và hi u qu  nh m nâng cao ch t l ọ   ạ ng d y h c

ơ ườ th  TĐ trong nhà tr ng.

ể ệ ữ ụ ệ ề ầ ạ Các bi n pháp t o HT đ u có nh ng m c đích, yêu c u th  hi n và đ ượ   c

ể ướ ụ ể ự ệ ắ tri n khai qua các b ớ   c c  th . Khi xây d ng bi n pháp, chúng tôi đã g n v i

ủ ế ộ ờ ạ ự ế ệ ọ ti n trình c a m t gi d y và chú tr ng đ n vi c phát huy tính tích c c, năng

ệ ủ ư ạ ộ ườ ậ ợ ậ ộ đ ng trí tu  c a HS cũng nh  t o ra m t môi tr ể ng t p th  thu n l i cho HS

ệ ế ề ấ ạ ầ ọ ậ h c t p. Trong các bi n pháp chúng tôi nh n m nh đ n yêu c u v  tính ngh ệ

ạ ộ ệ ạ ứ ứ ạ ậ ọ ộ ạ   thu t trong vi c t o h ng thú. Căn c  vào ho t đ ng d y h c văn là m t ho t

ế ươ ặ ừ ữ ự ặ ộ đ ng chi m lĩnh văn ch ng mang tính đ c thù, t ể  nh ng đ c đi m và s  hình

ộ ố ế ệ ậ ợ ệ   thành HT, chúng tôi đã ti n hành t p h p các bi n pháp thành m t s  nhóm. Vi c

ấ ươ ỉ ố ở ữ ứ quy nhóm ch  mang tính ch t t ệ ng đ i b i có nh ng bi n pháp ch a trong nó s ự

ế ố ủ ề ệ ẽ ơ giao thoa c a nhi u y u t . Tuy nhiên, vi c phân nhóm s  giúp làm rõ h n tác

ề ặ ố ượ ế ạ ọ ể ể ọ ộ đ ng v  m t tâm lí và PP d y h c đ n đ i t ứ   ng là h c sinh. Đ  ki m ch ng

ủ ữ ệ ế ạ ả ữ   tính kh  thi c a nh ng bi n pháp, chúng tôi đã ti n hành so n giáo án theo nh ng

ả ướ ệ ề ế ể ệ ế ạ ấ ầ bi n pháp đã đ  xu t và ti n hành d y th  nghi m. K t qu  b c đ u thu đ ượ   c

ờ ệ ụ ệ ấ ạ ậ ọ ề nh  vi c v n d ng các bi n pháp đã đ  xu t vào quá trình d y h c là khá kh ả

ứ ậ ấ ọ ổ quan. Chúng tôi nh n th y h c sinh đã hào h ng sôi n i tham gia vào quá trình

ờ ọ ế ơ ộ ạ ệ ả ọ ậ h c t p. Gi ở  h c th  TĐ vì th  đã tr  nên sinh đ ng và mang l i hi u qu  cao

ơ h n.

44

ủ ề ể ọ 3.2. Tri n v ng c a đ  tài

ứ ụ ề ể ờ ạ ớ Đ  tài mà chúng tôi nghiên c u m i có th  áp d ng trong các gi ơ  d y th  trung

ư ứ ế ề ệ ờ ạ ở ườ đ i   tr ng THPT. N u nh  có th i gian và đi u ki n nghiên c u, chúng tôi hi

ẽ ế ụ ạ ồ ữ ệ ạ ơ ơ ờ   ọ v ng s  ti p t c khai thác sâu h n n a các bi n pháp d y th  trung đ i đ ng th i

ở ộ ố ượ ố ớ ứ ạ ơ ỉ ạ m  r ng ph m vi, đ i t ng nghiên c u không ch  riêng đ i v i th  trung đ i mà

ả ữ ể ạ còn sang c  nh ng th  lo i khác.

ọ ự ổ ớ ề ự ạ ụ M i s  đ i m i đ u không ngoài m c đích phát huy tính tích c c, đem l i HT cho

ườ ọ ụ ấ ướ ớ ủ ề ọ ng i h c. Chúng tôi l y đó làm m c tiêu h ng t ằ   i c a đ  tài. Hi v ng r ng

ữ ề ượ ể ệ ẽ ầ ộ ỏ ả ữ ế nh ng đi u đã đ c th  hi n s  góp m t ph n nh  giúp GV gi i quy t nh ng khó

ừ ặ ướ ạ ọ ậ ọ khăn đ t ra, t ng b c đem l i HT cho h c sinh trong quá trình h c t p. Tuy nhiên,

ố ượ ự ư ệ ề ờ ứ ươ do th i gian, năng l c và kinh nghi m ch a nhi u, đ i t ng nghiên c u t ố   ng đ i

ữ ể ế ế ấ ậ ắ ắ ớ ỏ m i, ch c ch n không th  tránh kh i nh ng khi m khuy t. R t mong nh n đ ượ   c

ể ề ủ ệ ầ ồ ượ ệ ơ ự s  góp ý c a các th y cô giáo và các đ ng nghi p đ  đ  tài đ c hoàn thi n h n.

ị ế 3.3.Ki n ngh

ấ ừ ạ ượ ữ ế ả ể ề ớ ố Xu t phát t nh ng k t qu  đã đ t đ c, v i mong mu n đ  đ  tài đ ượ   c

ự ễ ự ệ ượ ề ộ ố ế ấ ị hi n th c hóa trong th c ti n chúng tôi xin đ c đ  xu t m t s  ki n ngh  sau đây:

ố ớ ử ụ ữ ệ ế ầ ả ặ   : khi s  d ng bi n pháp c n ph i chú ý đ n nh ng đ c Đ i v i giáo viên

ầ ủ ọ ư ả ự ự ể ề ế ế ạ   đi m v  năng l c, nhu c u c a h c sinh cũng nh  ph i tính đ n năng l c, th  m nh

ự ự ể ệ ọ ợ ủ c a mình đ  có s  l a ch n bi n pháp thích h p.

ộ ộ ự ầ ạ ọ ọ ơ ọ ậ   Trong quá trình d y h c: c n xây d ng cho h c sinh m t đ ng c  h c t p

ệ ổ ứ ữ ắ ờ ọ ệ ậ ấ ộ đúng đ n thông qua vi c t ch c nh ng gi ẫ    h c m t cách có ngh  thu t, h p d n.

ứ ề ể ạ ữ ấ ắ ươ ế Cung c p và kh c sâu nh ng tri th c v  th  lo i thi pháp và ph ậ   ng pháp ti p c n

ả ơ ợ văn b n th  TĐ phù h p.

ố ớ ủ ơ ở ậ ầ ấ ầ ị ụ   ườ : c n trang b  cho giáo viên đ y đ  c  s  v t ch t ph c Đ i v i nhà tr ng

ổ ộ ầ ạ ọ ườ ổ ạ ộ ứ ữ ụ v  cho d y h c. T  b  môn c n tăng c ng t ổ    ch c nh ng ho t đ ng trao đ i,

ề ộ ư ổ ạ ả ậ ọ ơ ứ ữ th o lu n v  n i dung và PP d y h c th  TĐ cũng nh  t ạ ộ    ch c nh ng ho t đ ng

ề ề ơ ế ể ấ ạ ọ ọ ngo i khóa cho h c sinh, khuy n khích h c sinh tìm hi u các v n đ  v  th  TĐ.

ố ớ ấ ữ ầ : C n có nh ng chuyên đ  b i d ề ồ ưỡ   ng Đ i v i các c p ban ngành liên quan

ữ ứ ế ạ ạ ọ ơ nh ng ki n th c và PP d y văn h c trung đ i nói chung và th  TĐ nói riêng cho

ề ơ ạ ầ ờ ỗ GV; c n tăng thêm th i gian cho m i bài d y v  th  TĐ.

45

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ố ậ ọ ụ Tâm lí h c cá nhân t p 1, 1.  A.g. Covali p (1971), ộ  NXB Giáo d c, Hà N i

ươ ụ ộ ọ ng pháp đ c di n c m 2.  B.X. Naidenop (1979), Ph ễ ả , NXB Giáo d c, Hà N i.

ầ ứ ủ ế ể ọ ọ Tìm hi u h ng thú h c môn ti ng Anh c a h c sinh 3. Tr n Lê Mĩ Bình (2004),

ế ừ ệ ộ ỉ THCS thu c huy n Phú Vang t nh Th a Thiên Hu , ạ ọ ư ạ ế  Đ i h c S  ph m Hu

ễ ả 4. Nguy n Phan C nh (2006), Ngôn ng  thữ ơ, NXB Văn hoá, Hà N i.ộ

ữ ả ở ụ ng i 5. Carroll E.Izard (1992), Nh ng c m xúc ộ ườ , NXB Giáo d c, Hà N i

ễ ẩ ề ấ ươ ơ ổ ạ ệ ấ M y v n đ  ph ng pháp d y văn th  c  Vi t Nam 6. Nguy n Sĩ C n (1984), ,

ộ ụ NXB Giáo d c, Hà N i.

ơ ở ủ ọ ư ữ ạ ậ 7. Cruchetxki (1981), Nh ng c  s  c a tâm lí h c s  ph m t p 2 , NXB Giáo d c.ụ

Hà N iộ

ễ ế ữ ươ ạ ọ ẩ ươ Ph ng pháp d y h c tác ph m văn ch ạ   ng (theo lo i 8. Nguy n Vi t Ch  (2006),

ộ ạ ọ ư ạ th ),ể  NXB Đ i h c S  ph m Hà N i.

ươ ươ ọ ổ Ph ạ ng pháp d y h c văn ở ườ  tr ọ ng trung h c ph  thông, 9.  Tr ng Dĩnh (1997),

ĐHSP Hu .ế

ươ ấ ượ ệ ả ươ 10. Tr ng Dĩnh (2007), “Nâng cao hi u qu  ch t l ng văn ch ng ở ườ   ng tr

ệ ả ỉ ế ữ ộ ụ K  y u h i th o PTTH ­ Nh ng bình di n c m th ”, ả , ĐHSP Hu . ế

ươ ề ọ ỉ ế ộ ả K  y u h i th o khoa h c 11. Tr ng Dĩnh (2005), “Văn h c và ni m vui” ọ , ĐHSP

Hu .ế

ứ ơ ệ ứ Th  ca Vi t Nam – Hình th c và th ể 12. Hà Minh Đ c, Bùi Văn Nguyên (2006),

ạ ọ ố ộ lo i, ạ NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i.

ề ứ ấ ọ 13. G. I. Sukina (1971),  V n đ  h ng thú trong khoa h c và giáo d c, ư ệ   ụ   T  li u

ườ ộ tr ng ĐHSP Hà N i.

ễ ư ạ ọ ạ Rèn luy nệ   t ẩ    duy sáng t o trong d y h c tác ph m ọ 14. Nguy n Tr ng Hoàn (2003),

ươ ụ ộ văn ch ng, NXB Giáo d c, Hà N i.

46

ế ệ ậ ậ ơ 15. Bùi Công Hùng (2000), Ti p c n ngh  thu t th  ca ,  NXB Văn hoá Thông tin,

Hà N i.ộ

ễ ươ ạ ọ ữ ữ ấ Ph ề ậ   ng pháp d y h c ng  văn­ Nh ng v n đ  c p 16. Nguy n Thanh Hùng (2007),

ạ ọ ư ạ ộ nh t, ậ NXB Đ i h c S  ph m Hà N i.

ươ ễ ị ể ạ ố ạ ở ọ Đ  d y t t văn h c trung đ i nhà tr ườ   ng 17. Nguy n Th  Thanh H ng (2006),

ổ ạ ọ ư ạ ộ ph  thông, NXB Đ i h c S  ph m Hà N i.

ễ ấ ạ ọ ọ ề ả Thi pháp h c và v n đ  gi ng d y văn h c trong ị ư 18. Nguy n Th  D  Khánh (2006),

ụ ộ nhà tr ngườ , NXB Giáo d c, Hà N i.

ữ ữ ự ễ ạ ạ ơ ọ ở 19. Nguy n H u Minh Khuê (2007), “Th c tr ng d y và h c th  ch  Hán nhà

ườ ự ạ ổ ả ạ ạ ọ T p chí D y và h c ngày nay tr ng ph  thông – th c tr ng và gi i pháp”, , (1) tr 41.

ậ ọ ụ ạ ả ả ọ 20. Phan Tr ng Lu n (1983), C m th  văn h c gi ng d y văn h c ọ , NXB GD, Hà

N i.ộ

ậ ọ ư ạ ả Rèn t duy qua gi ng d y văn h c 21. Phan Tr ng Lu n (1969), ọ , NXB GD, Hà N i.ộ

ậ ươ ươ ạ ọ Ph ng pháp d y h c văn ọ 22. Phan Tr ng Lu n, Tr ng Dĩnh, , NXB GD Hà N i.ộ

ậ ọ ườ ả ạ con đ ệ ng nâng cao hi u qu  d y văn 23. Phan Tr ng Lu n (1978), , NXB GD, HN

ậ ọ ụ ộ Tuy n t p 24.   Phan Tr ng Lu n (2005), ể ậ , NXB Giáo d c, Hà N i.

ậ ọ ệ 25. Vũ Nho (1999), Ngh  thu t đ c di n c m ễ ả , NXB Thanh niên, Hà N iộ

ươ ự ử ầ ụ ậ ộ 26.  Ph ng L u ­ Tr n Đình S  (2004), Lí lu n văn h c ọ , NXB Giáo d c, Hà N i.

ử ể ả ạ ầ ọ ộ ộ ọ 27. Tr n Đình S  (2004), “Đ c hi u văn b n ­ M t khâu đ t phá trong d y h c ng ữ

ạ văn”, T p chí Giáo d c ụ ,  (102)  tr 16­18.

ử ầ ạ ệ ọ Thi pháp văn h c trung đ i Vi t Nam 28. Tr n Đình S  (2005), ố   ạ ọ , NXB Đ i h c Qu c

gia Hà N i. ộ

ử ầ ọ ọ ụ ộ 29. Tr n Đình S  (2003), Đ c văn­ h c văn , NXB Giáo d c, Hà N i.

ặ ọ ỗ ờ văn, 30. Đ ng Thiêm (2005), Cùng h c sinh khám phá qua m i gi ạ ọ   NXB Đ i h c

ộ ư ạ s  ph m Hà N i.

ườ ụ ơ ộ 31. Lã Nhâm Thìn (1998), Th  Nôm Đ ng lu t, ậ NXB Giáo d c Hà H i.

ầ ệ ừ ọ Văn h c trung ạ   đ i Vi t Nam t góc nhìn văn hoá, 32. Tr n Nho Thìn (2003), NXB

ụ ộ Giáo d c Hà N i.

47

ễ ẩ ạ ươ ạ ọ ố ng, 33. Nguy n Quang U n (2004), ọ  Tâm lí h c đ i c NXB Đ i h c Qu c gia Hà

N i.ộ

ị ộ ố ặ ậ ủ ư ệ ả ệ t Nam 34. Đoàn Th  Thu Vân (1996), Kh o sát m t s  đ c tr ng ngh  thu t c a Vi

ạ ọ ư ạ ố ồ ừ t ế  TK XI ­ h t TK XIV ,  NXB Đ i h c S  ph m thành ph  H  Chí Minh.

ễ ư ạ ặ ọ ệ Đ c tr ng văn h c trung đ i Vi t Nam 35. Lê Trí Vi n (1998), , NXB Văn nghệ

ố ồ thành ph  H  Chí Minh

48