Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi nãi ®Çu
§¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®· mang l¹i mét sù ®æi míi toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc. ChuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ níc ta tõ kÕ ho¹ch tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®· ®¸nh dÊu bíc ngÆt quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc, tõng bíc ®a níc ta hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi b»ng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung vµ c¸c quan hÖ th¬ng m¹i nãi riªng ngµy cµng phong phó vµ ®a d¹ng. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· nhËn ®Þnh r»ng viÖc tham gia c¸c quan hÖ mua b¸n quèc tÕ lµ “nh»m giíi thiÖu, thóc ®Èy khai th¸c tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña ®Êt níc trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh ph©n c«ng l¹i lao ®éng x· héi. Khai th¸c mäi tiÒm n¨ng ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu, ®ång thêi th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu ®Ó tranh thñ khai th¸c ®îc thÕ m¹nh vÒ vèn, c«ng nghÖ cña níc ngoµi cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña níc ta ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, tiªu dïng ph¸t triÓn kÞp thêi víi tiÕn tr×nh chung cña nh©n lo¹i.
NhËp khÈu cã vai trß quan träng trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña níc ta hiÖn nay. NhËp khÈu t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng trong níc. NhËp khÈu bæ sung c¸c hµng ho¸ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu vÒ nhËp khÈu ®Ó thay thÕ nh÷ng hµng ho¸ mµ nÕu s¶n xuÊt trong níc sÏ kh«ng cã lîi b»ng nhËp khÈu. NhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nhanh chãng qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®¶m b¶o kinh tÕ ph¸t triÓn c©n ®èi; thóc ®Èy xuÊt khÈu, t¹o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng ho¸.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty kinh doanh vµ s¶n xuÊt vËt t hµng ho¸, b»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®îc kÕt hîp víi viÖc kh¶o s¸t t×nh h×nh nhËp khÈu cña c«ng ty em ®· chon ®Ò tµi “Mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty kinh doanh vµ s¶n xuÊt vËt t hµng ho¸ MATECO” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu. §Ò tµi nµy chØ xoay quanh vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu ë c«ng ty diÔn ra nh thÕ nµo vµ nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nhËp khÈu.
Néi dung cña ®Ò tµi gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸
Ch¬ng II: thùc tr¹ng nhËp khÈu hµng ho¸ ë C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh
Hµ Néi
Ch¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu
2
cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3
Trong qu¸ tr×nh viÕt ®Ò tµi nµy em ®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS - PTS §ång Xu©n Ninh cïng thÇy gi¸o Hå §×nh B¶o. Em xin bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thµy c« gi¸o ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Trong giíi h¹n vÒ thêi gian còng nh kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm nªn ®Ò tµi em nghiªn cøu kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, em mong nhËn ®îc sù chØ b¶o híng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o gióp em hoµn thiÖn kiÕn thøc.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸
I. Sù cÇn thiÕt vµ vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia - c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu
1. Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c nhËp khÈu
BÊt cø n¬i nµo cã th¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ th¬ng m¹i quèc tÕ ho¹t ®éng m¹nh th× th× nh÷ng n¬i ®ã cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, tuy vÊn ®Ò nµy kh«ng ph¶i lóc nµo ChÝnh Phñ quan t©m ®óng møc cÇn thiÕt víi vai trß cña nã. Níc ta vµ mét sè níc kh¸c tríc ®©y còng cã lóc xem xÐt ®éc lËp kinh tÕ nh mét ®ßi hái ph¶i x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp hoµn chØnh, tøc lµ mang tÝnh hoµn toµn tù cÊp tù tóc. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng ngµy nay kh«ng cã mét quèc gia nµo dï to lín nh Liªn X« tríc ®©y, Mü vµ Trung Quèc cã ®ñ søc x©y dùng mét nÒn kinh tÕ tù cung tù cÊp v× no v« cïng tèn kÐm vÒ vËt chÊt vµ thêi gian. Níc ta vµ mét sè níc §«ng ¢u tríc ®©y ®· thùc hiÖn nÒn kinh tÕ ®ãng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kinh tÕ l¹c hËu, ®×nh ®èn. Ngîc l¹i, c¸c níc theo ®uæi chÝnh s¸ch tù do nh Hµn Quèc vµ c¸c níc kh¸c thuéc khèi ASEAN ®· cã mét bíc tiÕn l©u dµi trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ chØ víi mét thêi gian ng¾n, ®êi sèng nh©n d©n kh«ng ngõng ®îc n©ng cao.
§¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®· thùc hiÖn xo¸ bá c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung cøng nh¾c sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa. §©y lµ mét chñ tr¬ng hoµn toµn ®óng ®¾n gióp níc ta tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ thÞ trêng thÕ giíi.
Víi môc tiªu thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng m¸y mãc trong khi chóng ta cßn t¬ng ®èi l¹c hËu vÒ kinh tÕ, thÊp kÐm vÒ kü thuËt c«ng nghÖ th× viÖc lµm ®ã kh«ng thÓ ngµy mét ngµy hai ®îc, níc ta kh«ng chØ dùa vµo nguån lùc s½n cã trong níc mµ cÇn ph¶i biÕt tËn dông c¸c hiÖu qu¶ tÊt c¶ c¸c thµnh tù khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ míi cña thÕ giíi. NÒn kinh tÕ níc ta ®ßi hái ph¶i cã sù biÕn ®éng s©u s¾c vÒ c¬ cÊu kinh tÕ x· héi. Muèn vËy viÖc thay ®æi chiÕn lîc kinh tÕ tõ “®ãng cña” sang “më cöa” lµ v« cïng quan träng. NÒn kinh tÕ më sÏ t¹o ra nh÷ng bíc ph¸t triÓn míi, t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c lîi thÕ, tiÒm n¨ng s½n cã cña níc ta nh»m sö dông chóng trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ mét c¸ch cã lîi nhÊt. Th¬ng m¹i quèc tÕ chØ ra vµ x¸c ®Þnh cho mét níc biÕt ®îc ®©u lµ lîi thÕ cña m×nh, chØ ra ®óng ®¾n nªn ®Çu t vµo ®©u, ®Çu t vµo lÜnh vùc nµo cã lîi nhÊt.
4
NhËp khÈu sÏ lµ nh©n tè gióp cho chóng ta th¸o bá nh÷ng víng m¾c mµ c¸c níc nghÌo thêng m¾c ph¶i, ph¬ng ch©m ®ã lµ vay mîn c«ng nghÖ níc ngoµi trong thêi kú ®Çu cña c«ng nghiÖp hãa.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Thùc chÊt ë ®©y, nhËp khÈu hµng ho¸ lµ viÖc mua b¸n hµng ho¸ tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c«ng ty níc ngoµi vµ tiÕn hµnh tiªu thô hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i thÞ trêng néi ®Þa hoÆc t¸i xuÊt víi môc ®Ých thu lîi nhuËn vµ nèi liÒn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng víi nhau.
Xu thÕ nhËp khÈu bæ sung ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng còng lµ mét tÊt yÕu, th«ng qua ®ã níc ta cã thÓ tõng bíc thay ®æi, hoµn thiÖn c¬ cÊu tiªu dïng cña nh©n d©n theo híng hiÖn ®¹i ho¸. §iÒu ®ã còng ®ång thêi dÉn ®Õn viÖc n©ng cao kü thuËt c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong níc. Do vËy, Nhµ níc ta ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch nhËp khÈu chÆt chÏ, cã chon läc, nhÊt lµ nhËp khÈu vËt t thiÕt bÞ, m¸y mãc, kü thuËt c«ng nghÖ ®Ó t¨ng cêng tiÕp thu c«ng nghÖ níc ngoµi, tõ ®ã phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
2. Vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu
NhËp khÈu lµ mét trong 2 ho¹t ®éng cÊu thµnh nªn nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng cña mçi quèc gia. Nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, thÓ hiÖn sù phô thuéc g¾n bã lÉn nhau nhau gi÷a nÒn kinh tÕ quèc gia víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Nã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ khai th¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña nÒn kinh tÕ mçi quèc gia vÒ søc lao ®éng, vèn c¬ së s¶n xuÊt, tµi nguyªn vµ khoa häc kü thuËt. §Æc biÖt trong t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, c¸c níc kh«ng ngõng thèng nhÊt, më réng bu«n b¸n quèc tÕ, sù phô thuéc lÉn nhau trong quan hÖ quèc tÕ ngµy cµng lín m¹nh, viÖc h×nh thµnh nh÷ng trung t©m th¬ng m¹i, khèi mËu dÞch tù do ®· chøng tá viÖc lu chuyÓn hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn vµ n©ng cao. Khi ®ã vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ngµy cµng cã ý nghÜa lín ®Õn viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia còng nh trong khu vùc, cô thÓ biÓu hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau:
- NhËp khÈu hµng ho¸ lµ c¬ së ®Ó bæ sung hµng ho¸ trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu. Ngoµi ra nhËp khÈu cßn lµm ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i hµng ho¸ vÒ chñng lo¹i vµ quy c¸ch lmµ tho¶ m·n nhu cÇu trong níc.
- NhËp khÈu t¹o ra nh÷ng n¨ng lùc míi trong s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, kh«ng ngõng c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng x· héi, h¹n chÕ c¸c tÖ n¹n x· héi, t¹o thu nhËp cho nh©n d©n nh»m môc ®Ých vµ æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
5
- NhËp khÈu t¹o ra sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu vÒ tr×nh ®é x· héi, ph¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh trong níc, ph¸t huy nh©n tè míi trong s¶n xuÊt nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc kinh tÕ cã c¬ héi tham gia vµ c¹nh tranh trªn th¬ng trêng trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- NhËp khÈu t¹o ra sù liªn ®íi gi÷a kinh tÕ trong níc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn cho ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ, ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc trªn c¬ së chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt.
- NhËp khÈu t¹o ra sù chuyÓn giao c«ng nghÖ, cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo lµ viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ ngo¹i tÖ tiÕt kiÖm ®Ó nhËp khÈu vËt t hµng ho¸ phôc vô cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng, do ®ã t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc cña s¶n xuÊt x· héi tiªt kiÖm chi phÝ vµ thêi gian t¹o ra s¶n phÈm.
Tuy nhiªn viÖc ph¸t huy hÕt vai trß cña nhËp khÈu cßn phô thuéc vµo ®êng lèi, ph¬ng híng, quan ®iÓm cña mçi quèc gia. VËy ë níc ta vai trß cña nhËp khÈu ®îc ph¸t huy thÕ nµo?
Chóng ta ®Òu biÕt quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ trong chÕ ®éc tËp trung bao cÊp cña nÒn kinh tÕ níc ta chØ thu hÑp trong ph¹m vi mét vµi níc XHCN trªn c¸c kho¶n viÖn trî vµ mua b¸n theo nghÞ ®Þnh ®· lµm thui chét ho¹t ®éng nhËp khÈu. Sù qu¶n lý qu¸ s©u cña Nhµ níc ®· lµm mÊt ®i tÝnh linh ho¹t, uyÓn chuyÓn cña ho¹t ®éng nhËp khÈu, do ®ã kh«ng ph¸t huy ®îc vai trß cña nã trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Chñ thÓ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu trong c¬ chÕ cò lµ nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ níc ®éc quyÒn thô ®éng, c¬ cÊu tæ chøc cång kÒnh vµ kÐm n¨ng ®éng dÉn ®Õn c«ng t¸c nhËp khÈu tr× trÖ, kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu hµng ho¸ trong níc. Trong hoµn c¶nh ®ã §¹i héi §¶ng VI lµ bíc ®ét ph¸ ®a ®Õn sù chuyÓn m×nh cña níc ta tho¸t khái nÒn kinh tÕ cøng nh¾c. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ míi víi xu híng toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ph¸t huy lín m¹nh ®îc vai trß cña nã. NhËp khÈu t¸c ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ níc ta ë nh÷ng ®iÓm sau:
NhËp khÈu gãp phÇn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Víi ®Þnh híng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi cña §¶ng, chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung, nhËp khÈu nãi riªng ph¶i lu«n lµ mét gi¶i ph¸p cã tÇm cì chiÕn lîc nh»m phôc vô ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu ph¶i tranh thñ cao nhÊt nguån vèn, kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn còng nh sù ®æi míi ®éi ngò c¸n bé kü thuËt vµ qu¶n lý nh»m thóc ®Èy hµng ho¸ cña níc ta ph¸t triÓn.
6
NhËp khÈu ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ho¹t ®éng gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, kh«ng ngõng æn ®Þnh kinh tÕ x· héi. Th«ng qua ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ®¸p øng kÞp thêi t liÖu s¶n xuÊt còng nh trang thiÕt bÞ phôc vô ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, nhµ m¸y ®Ó thu hót hµng triÖu lao ®éng hµng n¨m kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp trong níc mµ cßn ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã nhËp khÈu còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh cã liªn quan cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi, æn ®Þnh, më réng thÞ trêng, khai th¸c tèi ®a s¶n xuÊt trong níc, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm h¹ gi¸ thµnh, tõng bíc ®a nÒn kinh tÕ níc ta héi nhËp víi nÒn kinh tÕ trong vµ ngoµi khu vùc.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
NhËp khÈu bæ sung nh÷ng mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ, cung cÊp bæ sung hµng ho¸ kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu trong níc, nhê ®ã khai th¸c tèi ®a tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ trong níc ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu thÞ hiÕu cña nh©n d©n.
NhËp khÈu cßn cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu, gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng hµng nhËp khÈu, t¹o m«i trêng thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cña níc ta xÝch gÇn tiªu chuÈn quèc tÕ. Khi ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi thÞ trêng, ®ång thêi ph¶i hoµn thiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý ®µo t¹o phï hîp víi x· héi chung cña thÞ trêng nh»m t¹o ra nhiÒu c¬ h«i míi trong quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi trªn c¬ së mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn. Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t huy hÕt vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu th× viÖc tu©n thñ c¸c h×nh thøc nhËp khÈu còng nh x¸c ®Þnh râ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ hiÓu râ vÒ c¸c c«ng cô qu¶n lý nhËp khÈu cña Nhµ níc cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh kinh doanh nhËp khÈu nh»m ®¹t ®îc hiÖu suÊt cao nhÊt.
3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu
3.1- C¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch luËt ph¸p
§©y lµ yÕu tè mµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu buéc ph¶i n¾m râ vµ tu©n theo mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn bëi nã thÓ hiÖn ý chÝ cña mçi quèc gia, sù thèng nhÊt chung cña quèc tÕ, nã b¶o vÖ lîi Ých chung cña c¸c tÇng líp trong x· héi, lîi Ých cña c¸c níc trªn th¬ng trêng quèc tÕ.
Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc tiÕn hµnh gi÷a c¸c chñ thÓ ë c¸c quèc gia kh¸c nhau bëi vËy nã chÞu sù t¸c ®éng cña chÕ ®é, chÝnh s¸ch luËt ph¸p ë quèc gia ®ã. ChÕ ®é, chÝnh s¸ch cña mét níc thay ®æi hoÆc chÕ ®é u ®·i cña mét níc hay mét nhãm níc cã sù biÕn ®éng Ýt nhiÒu còng ¶nh hëng tíi nh÷ng níc cã quan hÖ xuÊt nhËp víi níc ®ã. LuËt ph¸p quèc tÕ buéc c¸c níc v× lîi Ých chung ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong ho¹t ®éng nhËp khÈu do ®ã t¹o nªn sù tin tëng còng nh hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng nµy.
3.2- Tû gi¸ hèi ®o¸i
7
Nh©n tè nµy cã tÇm quan träng quyÕt ®Þnh tíi viÖc lùa chän b¹n hµng, mÆt hµng còng nh ph¬ng ¸n kinh doanh cña kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp mµ cßn ¶nh hëng tíi c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh nhËp khÈu nhng kh«ng ph¶i nhËp khÈu trùc tiÕp. Sù biÕn ®éng cña c¸c nh©n tè nµy sÏ g©y ra nh÷ng biÕn ®éng lín trong tû träng nhËp khÈu còng nh xuÊt khÈu. Ch¼ng h¹n, tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng lªn nghÜa lµ ®ång b¶n tÖ cã gi¸ trÞ t¨ng lªn so víi ®ång ngo¹i tÖ. NÕu nh kh«ng cã c¸c nh©n tè kh¸c ¶nh hëng sÏ cã t¸c ®éng khuyÕn khÝch nhËp khÈu v× hµng nhËp khÈu trë nªn rÎ h¬n so víi gi¸ c¶ chung trong níc. Trong trêng hîp nµy t¸c ®éng ®èi víi ho¹t ®éng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
xuÊt khÈu sÏ ngîc l¹i. Cã thÒ nãi, trong kinh doanh quèc tÕ nãi chung trong ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng th× viÖc dù to¸n ®îc tû gi¸ hèi ®o¸i cã ý nghÜa hÕt søc quan träng, t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu.
3.3- ¶nh hëng cña sù biÕn ®éng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc
Ta cã thÓ h×nh dung ho¹t ®éng nhËp khÈu gièng nh mét chiÕc cÇu nèi gi÷a hai thÞ trêng t¹o ra sù phï hîp, g¾n bã còng nh ph¶n ¸nh sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a chóng, ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña mét thÞ trêng. Cô thÓ nh sù tån ®äng, gi¸ c¶, gi¶m nhu cÇu vÒ mét mÆt hµng ë thÞ trêng trong níc sÏ lµm ngay lËp tøc lîng hµng ®ã th«ng qua chiÕc cÇu nhËp khÈu vµ ngîc l¹i. Còng nh vËy thÞ trêng ngoµi níc quyÕt ®Þnh tíi sù tho¶ m·n nhu cÇu trªn thÞ trêng trong níc, sù biÕn ®éng cña nã vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp, vÒ s¶n phÈm míi, vÒ sù ®a d¹ng ho¸ dÞch vô còng ®îc ph¶n ¸nh qua chiÕc cÇu nhËp khÈu ®Ó t¸c ®éng trªn thÞ trêng néi ®Þa.
3.4- Sù ¶nh hëng cña nÒn s¶n xuÊt trong vµ ngoµi níc
Sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt, cña nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong níc sÏ t¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ ®èi víi hµng nhËp ngo¹i, t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ hµng nhËp khÈu lµm gi¶m h¼n nhu cÇu vÒ hµng nhËp khÈu. MÆt kh¸c, nÒn s¶n xuÊt trong níc kÐm ph¸t triÓn, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cha ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh th× kh«ng thÓ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng ®ßi hái c«ng nghÖ cao mµ trong níc cã nhu cÇu s¶n xuÊt hoÆc nÕu s¶n xuÊt ®îc th× chÊt lîng l¹i kh«ng ®¹t yªu cÇu...lóc ®ã nhu cÇu vÒ hµng nhËp ngo¹i t¨ng lªn. Nãi tãm l¹i, nÕu s¶n xuÊt trong níc dï ph¸t triÓn hay kh«ng còng ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu.
Trong khi ®ã, sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt ë níc ngoµi sÏ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm míi vµ hiÖn ®¹i, sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËp khÈu. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn th× ho¹t ®éng nhËp khÈu bÞ thu hÑp mµ nhiÒu khi ®Ó tr¸nh ®éc quyÒn vµ t¹o ra sù c¹nh tranh ho¹t ®éng nhËp khÈu l¹i ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Cßn ®Ó ®¶m b¶o quyÒn s¶n xuÊt trong níc khi nÒn s¶n xuÊt ë níc ngoµi ph¸t triÓn th× ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ bÞ h¹n chÕ vµ bÞ kiÓm so¸t nghiªm ngÆt.
3.5- ¶nh hëng cña giao th«ng vËn t¶i vµ liªn l¹c
8
ViÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu kh«ng thÓ t¸ch rêi víi viÖc vËn chuyÓn vµ th«ng tin liªn l¹c mµ c¸c bªn cã thÓ n¾m râ th«ng tin mét c¸ch nhanh nhÊt ®Ó tõ ®ã còng tiÕn hµnh ho¹t ®éng kÞp thêi, cßn viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ níc nµy sang níc kh¸c lµ c«ng viÖc cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. Do ®ã, sù hiÖn ®¹i ho¸ còng nh ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ khoa häc tiªn tiÕn vµo hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c vµ giao th«ng lµ yÕu tè quan träng cho ho¹t ®éng nhËp khÈu. Thùc tÕ cho thÊy sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c nh Fax, Telex, Telephone, EMS... ®· ®¬n gi¶n ho¸ c«ng viÖc cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®i rÊt nhiÒu, gi¶m hµng lo¹t c¸c chi phÝ, n©ng cao tÝnh kÞp thêi nhanh gän vµ viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n... còng nh ®· gãp phÇn lµm nhanh chãng an toµn ph¸t triÓn cña hÖ thèng th«ng tin liªn
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
l¹c vµ giao th«ng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. Tuy nhiªn, ®©y kh«ng ph¶i lµ nh©n tè duy nhÊt mµ cßn nhiÒu nh©n tè kh¸c cÇn ®îc xem xÐt.
3.6- ¶nh hëng cña hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng
HiÖn nay, hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng ph¸t triÓn kh¸ m¹nh, nã t¸c ®éng tíi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp dï lín hay nhá, dï ë thµnh phÇn kinh tÕ nµo nh÷ng vai trß to lín cña nã, ®ã lµ viÖc ®¶m b¶o cung cÊp vèn, ®¶m tr¸ch viÖc thanh to¸n mét c¸ch thuËn lîi nhanh chãng, chÝnh x¸c cho c¸c doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc nÕu nh kh«ng cã sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng. Dùa trªn c¸c mèi quan hÖ, uy tÝn nghiÖp vô thanh to¸n liªn ng©n hµng rÊt thuËn tiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu v× sÏ ®îc ®¶m b¶o vÒ mÆt lîi Ých vµ trong nhiÒu trêng hîp cã uy tÝn víi ng©n hµng ®øng ra b¶o l·nh hay cho vay víi lîng vèn lín, kÞp thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã ®îc c¬ héi kinh doanh.
3.7- ¶nh hëng cña nh÷ng nh©n tè kh¸c.
Ngoµi c¸c nh©n tè trªn, cßn cã mét sè nh©n tè kh¸c còng ¶nh hëng nhÊt ®Þnh
®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu.
¶nh hëng cña phong tôc tËp qu¸n, thãi quen tiªu dïng cña mçi quèc gia sÏ
quyÕt ®Þnh ®Õn lîng hµng còng nh h×nh thøc kinh doanh nhËp khÈu.
¶nh hëng cña sù ph¸t triÓn kü thuËt c«ng nghÖ trªn thÕ giíi lµm ®a d¹ng ho¸
chñng lo¹i t¹o ra nh÷ng nhu cÇu do ®ã còng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nhËp khÈu.
Sù xuÊt hiÖn cña liªn kÕt kinh tÕ ë ph¹m vi khu vùc vµ trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi: khi tham gia vµo c¸c khèi liªn kÕt kinh tÕ (ASEAN, EU, APEC... ) th× mäi quèc gia ®Òi giµnh cho nhau nh÷ng u ®·i ®Æc biÖt vÒ thuÕ quan, c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch... do ®ã sÏ lµm cho gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu rÎ h¬n nªn ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ gia t¨ng.
Nh÷ng nh©n tè nµy lµ kh¸ch quan mµ b¶n th©n doanh nghiÖp chØ cã thÓ nhËn thøc vµ cã ph¬ng híng kinh doanh cho phï hîp chø kh«ng thÓ tù m×nh lµm t¸c ®éng biÕn ®æi chóng.
Trªn ®©y lµ mét sè nh©n tè ¶nh hëng kh¸ lín ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña bÊt kú mét quèc gia nµo. Muèn ho¹t ®éng nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp hay quèc gia ®Òu ph¶i xem xÐt, ph©n tÝch kü lìng c¸c nh©n tè ®ã ®Ó tr¸nh rñi ro. §©y còng chÝnh lµ c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ho¹t ®éng nhËp khÈu.
II. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu vµ c¸c c«ng cô qu¶n lý nhËp khÈu
9
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu
Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu chØ ®îc tiÕn hµnh ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, nhng trong thùc tÕ do t¸c ®éng cña ®iÒu kiÖn kinh doanh, Nhµ níc t¹o ra nhiÒu h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu kh¸c nhau. ë ®©y, ta chØ xÐt mét vµi h×nh thøc nhËp khÈu phæ biÕn ®ang ®îc ¸p dông t¹i c¸c doanh nghiÖp níc ta hiÖn nay.
1.1- Doanh nghiÖp tù doanh.
Kh¸i niÖm: ho¹t ®éng nhËp khÈu tù doanh lµ h×nh thøc nhËp khÈu ®éc lËp cña mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp trªn c¬ së nghiªn cøu kü thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, tÝnh to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ, ®¶m b¶o kinh doanh nhËp khÈu cã l·i, ®óng ph¬ng híng, chÝnh s¸ch luËt ph¸p cña Nhµ níc còng nh cña quèc tÕ.
§Æc ®iÓm: trong nhËp khÈu tù doanh th× doanh nghiÖp ph¶i ®øng mòi chÞu sµo tÊt c¶. §©y lµ ho¹t ®éng ph¶i ®îc xem xÐt cÈn thËn ngay tõ bíc ban ®Çu lµ nghiªn cøu th«ng tin cho ®Õn viÖc ký kÕt hîp ®ång bëi doanh nghiÖp ph¶i tù bá vèn cña m×nh chÞu mäi phÝ tæn giao dÞch, nghiªn cøu thÞ trêng, giao nhËn, lu kho, chi phÝ ®Ó tiªu thô hµng ho¸, c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép khi doanh nghiÖp tù doanh, doanh nghiÖp ®îc trÝch kim ng¹ch nhËp khÈu vµ khi tiªu thô hµng ho¸ doanh nghiÖp ph¶i chÞu thuÕ doanh thu, thuÕ mÆt hµng. Th«ng thêng, doanh nghiÖp chØ cÇn lËp mét hîp ®ång víi bªn níc ngoµi cßn hîp ®ång mua b¸n trong níc sau khi hµng vÒ sÏ lËp sau.
1.2- NhËp khÈu uû th¸c
Kh¸i niÖm: NhËp khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng h×nh thµnh gi÷a mét doanh nghiÖp trong níc cã vèn ngo¹i tÖ riªng vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu mét lo¹i hµng ho¸ nhng l¹i kh«ng cã quyÒn tham gia quan hÖ xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ®· uû th¸c cho mét doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp khÈu theo yªu cÇu cña m×nh.
Bªn nhËn uû th¸c ph¶i tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi níc ngoµi ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ theo yªu cÇu cña bªn uû th¸c vµ ®îc hëng mét phÇn thï lao gäi lµ phÝ uû th¸c.
§Æc ®iÓm: Trong ho¹t ®éng nhËp khÈu nµy doanh nghiÖp nhËn uû th¸c kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ngh¹ch (nÕu cã), kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng hµng nhËp mµ chØ ®øng ra lµm ®¹i diÖn bªn uû th¸c ®Ó t×m vµ giao dÞch víi b¹n hµng níc ngoµi, ký kÕt hîp ®ång vµ lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng còng nh thay bªn uû th¸c khiÕu n¹i, ®ßi båi thêng víi bªn níc ngoµi khi cã tæn thÊt.
Khi tiÕn hµnh nhËp khÈu uû th¸c th× c¸c doanh nghiÖp chØ ®îc tÝnh phÝ uû th¸c
10
chø kh«ng ®îc tÝnh doanh thu vµ kh«ng chÞu thuÕ doanh thu.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Khi nhËp khÈu uû th¸c th× c¸c doanh nghiÖp nhËn uû th¸c ph¶i lËp 2 hîp
®ång:
- Mét hîp ®ång ngo¹i
- Mét hîp ®ång néi uû th¸c nhËp khÈu víi bªn uû th¸c
1.3- NhËp khÈu liªn doanh
Kh¸i niÖm: lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trªn c¬ së liªn kÕt kinh tÕ mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp (trong ®ã cã Ýt nhÊt mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp) nh»m phèi hîp kü n¨ng ®Ó cïng giao dÞch vµ ®Ò ra c¸c chñ tr¬ng biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn theo híng cã lîi nhÊt cho c¶ hai bªn l·i cïng chia, lç cïng chÞu
§Æc ®iÓm: so víi nhËp khÈu tù doanh th× doanh nghiÖp bít chÞu rñi ro h¬n bëi v× mçi doanh nghiÖp liªn doanh nhËp khÈu chØ ph¶i gãp mét phÇn vèn nhÊt ®Þnh, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn còng t¨ng theo vèn gãp. ViÖc ph©n chia chi phÝ, thuÕ doanh thu theo tû lÖ vèn gãp; l·i lç tuú theo hai bªn tho¶ thuËn ph©n chia dùa trªn vèn gãp céng víi phÇn tr¸ch nhiÖm mµ mçi bªn ph¶i g¸nh v¸c.
Trong nhËp khÈu liªn doanh, doanh nghiÖp ®øng ra nhËp hµng sÏ ®îc tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu nhng khi ®a hµng vÒ tiªu thô th× chØ tÝnh doanh sè trªn sè hµng tÝnh theo tû lÖ vèn gãp vµ chØ chÞu thuÕ doanh thu trªn sè hµng ®ã.
Doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ph¶i thùc hiÖn 2 hîp ®ång:
- Mét hîp ®ång mua hµng víi níc ngoµi
- Mét hîp ®ång liªn doanh víi doanh nghiÖp kh¸c
Sù ph©n chia trªn lµ dùa vµo chñ thÓ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu, nÕu quan t©m ®Õn h×nh thøc thanh to¸n trong ho¹t ®éng nµy th× cã thÓ thÊy 2 h×nh thøc chÝnh lµ mua b¸n, thanh to¸n b»ng tiÒn vµ thanh to¸n b»ng hµng hay cßn gäi lµ mua b¸n ®èi lu. Mua b¸n b»ng tiÒn lµ h×nh thøc th«ng thêng vµ trong ph¹m vi ë ®©y cÇn quan t©m ®Õn h×nh thøc nhËp khÈu ®èi lu hay ®æi hµng.
1.4- NhËp khÈu ®èi lu
11
Kh¸i niÖm: nhËp khÈu ®æi hµng cïng víi trao ®æi bï trõ lµ 2 lo¹i nghiÖp vô chñ yÕu cña bu«n b¸n ®èi lu, nã lµ mét h×nh thøc nhËp khÈu g¾n víi xuÊt khÈu, thanh to¸n trong hîp ®ång nµy kh«ng ph¶i dïng tiÒn mµ dïng chÝnh b»n hµng ho¸. ë ®©y môc ®Ých cña nhËp khÈu hµng kh«ng chØ ®Ó thu l·i tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ cßn nh»m ®Ó xuÊt ®îc hµng thu c¶ l·i tõ ho¹t ®éng xuÊt.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Æc ®iÓm: Ho¹t ®éng nµy rÊt cã lîi bëi cïng mét hîp ®ång mµ cã thÓ
tiÕn hµnh cïng mét lóc ho¹t ®éng xuÊt vµ nhËp, do ®ã cã thÓ thu l·i tõ 2 ho¹t ®éng.
Hµng xuÊt vµ hµng nhËp t¬ng ®¬ng vÒ gi¸ trÞ, tÝnh quý hiÕm c©n b»ng
vÒ gi¸. B¹n hµng b¸n còng chÝnh lµ b¹n hµng mua.
Doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ®îc tÝnh cña kim ng¹ch nhËp
khÈu vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu, doanh sè trªn c¶ hµng nhËp vµ hµng xuÊt.
Ngoµi ra chia theo môc ®Ých hµng nhËp khÈu cã thÓ ph©n ra nhËp hµng tiªu thô trong níc vµ nhËp hµng ®Ó t¸i xuÊt. ë níc ta hiÖn nay chñ yÕu lµ nhËp vÒ tiªu dïng trong níc, nhËp t¸i xuÊt Ýt, cha ë møc ®é cao thÕ nhng trong t¬ng lai sÏ ph¸t triÓn th«ng dông.
1.5- NhËp khÈu t¸i xuÊt
Kh¸i niÖm: lµ ho¹t ®éng nhËp hµng vµo trong níc nhng kh«ng ph¶i ®Ó tiªu thô trong níc mµ ®Ó xuÊt sang mét níc nµo ®ã nh»m thu lîi nhuËn, nh÷ng hµng nhËp nµy kh«ng ®îc qua chÕ biÕn ë níc t¸i xuÊt. Nh vËy, nhËp khÈu t¸i xuÊt lu«n thu hót 3 níc tham gia: níc xuÊt khÈu , níc t¸i xuÊt vµ níc nhËp khÈu.
§Æc ®iÓm: Doanh nghiÖp níc t¸i xuÊt ph¶i lËp 2 hîp ®ång:
- Mét hîp ®ång nhËp khÈu
- Mét hîp ®ång xuÊt khÈu
Doanh nghiÖp níc t¸i xuÊt ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ ghÐp mèi b¹n hµng xuÊt vµ nhËp sao cho cã thÓ thu ®îc sè tiÒn lín h¬n tæng chi phÝ bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng.
Doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp ®îc tÝnh kim ng¹ch xuÊt vµ
nhËp, doanh sè tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng xuÊt do ®ã ph¶i chÞu thuÕ doanh thu.
Hµng ho¸ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i chuyÓn vÒ níc t¸i xuÊt mµ cã thÓ chuyÓn th¼ng sang níc thø 3, nhng tr¶ tiÒn th× ph¶i lu«n do ngêi t¸i xuÊt thu tõ ngêi nhËp khÈu vµ tr¶ cho ngêi xuÊt khÈu. NhiÒu khi ngêi t¸i xuÊt cßn thu ®îc lîi tøc vÒ tiÒn hµng do thu ®îc nhanh vµ tr¶ chËm.
Trªn ®©y ®· kh¸i qu¸t mét sè h×nh thøc nhËp khÈu th«ng dông ë níc ta hiÖn nay, cho dï lµ h×nh thøc nµo th× c¸c bíc tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËp khÈu ë doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu còng theo mét tr×nh tù chung.
12
2. C¸c c«ng cô qu¶n lý nhËp khÈu cña Nhµ níc
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Mçi quèc gia trªn thÕ giíi sö dông c«ng cô kh¸c nhau ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu, cã nh÷ng níc ®¸nh thuÕ cao ®èi víi nhËp khÈu, cã nh÷ng níc l¹i qu¶n lý nhËp khÈu qua ngo¹i tÖ, qua c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan. Hiªn nay, ViÖt Nam ®ang ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý nhËp khÈu nh sau:
2.1- ThuÕ nhËp khÈu
Môc ®Ých cña viÖc ®¸nh thuÕ nhËp khÈu lµ ®Ó gãp phÇn vµo viÖc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, híng dÉn tiªu dïng trong níc vµ gãp phÇn t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc.
Cã nhiÒu c¸ch ®¸nh thuÕ kh¸c nhau nh thuÕ quan tÝnh theo ®¬n vÞ vËt chÊt cña hµng ho¸ nhËp hoÆc thuÕ quan tÝnh theo gi¸ trÞ hµng ho¸ lµ møc thuÕ tÝnh theo tû lÖ % cña møc gi¸ hµng ho¸ tr¶ cho nhµ nhËp khÈu hay thuÕ quan hçn hîp lµ kÕt hîp cña hai d¹ng trªn.
BiÓu thuÕ ®îc x©y dùng trªn c¬ së chÝnh s¸ch qu¶n lý nhËp khÈu cña mçi níc. Møc thuÕ tÝnh chung cho tÊt cña c¸c níc theo tõng mÆt hµng nhng còng cã thÓ tÝnh riªng cho tõng nhãm níc. Møc thuÕ cã thÓ cã mét nhng còng cã thÓ cã 2 møc: møc th«ng thêng vµ u ®·i. ThuÕ u ®·i lµ thuÕ dµnh riªng cho níc ®îc hëng quyÒn ®·i ngé tèi huÖ quèc, ®îc hëng møc thuÕ u ®·i theo luËt ®Þnh.
ë ViÖt Nam cã 2 lo¹i thuÕ sau:
- ThuÕ suÊt th«ng thêng: lµ møc thuÕ ®¸nh vµo c¸c hµng ho¸ nãi chung, kh«ng phô thuéc vµo xuÊt xø cña hµng ho¸ tõ níc nµo. C¸c níc ®Òu dïng chung mét møc thuÕ.
- ThuÕ u ®·i: ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu theo hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ®· ký kÕt gi÷a ChÝnh phñ ViÖt Nam víi mét sè níc nµo ®ã. Trong ®ã cã ®iÒu khu¶n u ®·i vÒ thuÕ nhËp cho tõng mÆt hµng víi sè lîng cô thÓ. §Ó khuyÕn khÝch nhËp khÈu phôc vô s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu, luËt thuÕ nhËp khÈu cßn quy ®Þnh c¸c trêng hîp ®îc miÔn gi¶m vµ hoµn thuÕ. Hµng nhËp khÈu ®îc xÐt miÔn thuÕ gåm:
+ Hµng nhËp khÈu phôc vô cho an ninh quèc phßng, nghiªn cøu khoa
häc, gi¸o dôc, ®µo t¹o.
+ Hµng nguyªn liÖu, vËt t ®Ó gia c«ng xuÊt khÈu theo hîp ®ång ®· ký.
+ Hµng nhËp khÈu cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ c¸c bªn níc ngoµi hîp t¸c liªn doanh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c liªn doanh trong c¸c trêng hîp cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t theo quy ®Þnh cña luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
13
+ Hµng lµ quµ tÆng, quµ biÕu trong møc quy ®Þnh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ Nh÷ng mÆt hµng cña c«ng d©n ViÖt Nam ®i c«ng t¸c vµ häc tËp, lao ®éng vµ hîp t¸c chuyªn gia mang theo hoÆc göi vÒ trong níc theo møc quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ViÖt Nam
+ Hµng xuÊt khÈu cña c¸ nh©n níc ngoµi, tæ chøc quèc tÕ ®îc hëng c¸c tiªu chuÈn miÔn trõ do ChÝnh phñ ViÖt Nam quy ®Þnh phèi hîp víi ®iÒu íc quèc tÕ mµ doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· ký kÕt hoÆc tham gia.
+ ThuÕ cßn ®îc hoµn l¹i cho ngêi nhËp khÈu trong trêng hîp hµng lµ
vËt t, nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt
Môc ®Ých cña viÖc ®¸nh thuÕ nhËp khÈu lµ b¶o hé s¶n xuÊt trong níc vµ t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch quèc gia. Ngoµi ra, nhËp khÈu cßn cã vai trß quan träng trong viÖc b¶o hé c¸c ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ, míi ®îc h×nh thµnh ë ViÖt Nam cha c¸c kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi.
Tuy nhiªn, vÊn ®Ò cèt lâi ë ®©y kh«ng ph¶i lµ thuÕ suÊt mµ lµ nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ c¬ b¶n, môc tiªu chÝnh lµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi, thèng nhÊt chung víi n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cao. ThuÕ cÇn ®îc ®¬n gi¶n ®Ó mäi ngêi hiÓu lµ nghÜa vô cña m×nh. ThuÕ chång lªn thuÕ sÏ lµ mét yÕu tè lµm t¨ng gi¸, lµm gi¶m tÝnh c¹nh tranh cña hµng s¶n xuÊt trong níc.
2.2- H¹n ngh¹ch nhËp khÈu (Quota)
H¹n ngh¹ch nhËp khÈu lµ mét c«ng cô phæ biÕn trong hµng rµo phi thuÕ quan. Nã ®îc hiÓu lµ møc quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ sè lîng cao nhÊt cña mét mÆt hµng hay mét nhãm hµng ®îc nhËp khÈu tõ mét thÞ trêng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét n¨m) th«ng qua h×nh thøc giÊy phÐp. H¹n ngh¹ch nhËp khÈu lµ mét h×nh thøc h¹n chÕ vÒ sè lîng nhËp khÈu ®ång thêi g©y ¶nh hëng ®Õn gi¸ néi ®Þa cña hµng ho¸. Khi h¹n ngh¹ch nhËp khÈu ®îc quy ®Þnh cho mét lo¹i s¶n phÈm ®Æc biÖt nµo ®ã th× Nhµ níc ®a ra mét ®Þnh ng¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµo ®ã trong mét kho¶n thêi gian nhÊt ®Þnh kh«ng kÓ nguån gèc hµng ho¸ ®ã tõ ®©u ®Õn. NÕu h¹n ngh¹ch quy ®Þnh cho c¶ mÆt hµng vµ thÞ trêng th× hµng ho¸ ®ã cã thÓ chØ ®îc nhËp khÈu tõ thÞ trêng ®· ®Þnh víi sè lîng bao nhiªu trong thêi gian bao l©u.
ViÖc ¸p dông h¹n ngh¹ch trong qu¶n lý nhËp khÈu nh»m
14
- B¶o hé s¶n xuÊt trong níc: VÒ mÆt nµy h¹n ngh¹ch nhËp khÈu t¬ng ®èi gièng thuÕ nhËp khÈu. Gi¸ hµng néi ®Þa sÏ t¨ng lªn do h¹n ngh¹ch nhËp vµ nã cho phÐp c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc thùc hiÖn mét quy m« s¶n xuÊt víi hiÖu qu¶ thÊp h¬n lµ s¬ víi ®iÒu kiÖn th¬ng m¹i tù do. §èi víi ChÝnh phñ vµ c¸c doanh nghiÖp
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
trong níc viÖc cÊp h¹n ngh¹ch nhËp khÈu sÏ cho biÕt tríc khèi lîng hµng nhËp khÈu.
- B¶o ®¶m cam kÕt cña ChÝnh phñ ta víi níc ngoµi: nh÷ng cam kÕt nµy
mang ý nghÜa chÝnh trÞ vµ kinh tÕ.
ë ViÖt Nam, danh môc sè lîng (hoÆc gi¸ trÞ) c¸c mÆt hµng nhËp khÈu qu¶n lý b»ng h¹n ngh¹ch cho tõng thêi kú do ChÝnh phñ phª duyÖt trªn c¬ së ®Ò nghÞ cña uû ban kÕ ho¹ch Nhµ níc duy nhÊt cã thÈm quyÒn ph©n bæ h¹n ngh¹ch trùc tiÕp cho doanh nghiÖp vµ còng lµ c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ph©n bæ h¹n ngh¹ch ®· cÊp.
Ngêi ®îc cÊp h¹n ngh¹ch nhËp khÈu lµ c¸c doanh nghiÖp ®îc Nhµ níc cho phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, bao gåm c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Mét doanh nghiÖp khi xuÊt khÈu cÇn ph¶i biÕt mÆt hµng cña m×nh cã n»m trong danh môc hµng nhËp khÈu cña níc b¹n hay kh«ng, h¹n ngh¹ch quy ®Þnh cho mÆt hµng ®ã ë møc nhËp khÈu lµ bao nhiªu? Sù thay ®æi nh÷ng quy ®Þnh xin cÊp h¹n ngh¹ch cña níc nhËp khÈu ra sao... ®©y còng lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa chiÕn lîc víi c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu.
2.3- GiÊy phÐp nhËp khÈu
GiÊy phÐp nhËp khÈu lµ mét c«ng cô ®Ó qu¶n lý nhËp khÈu kh¸c víi h¹n
ngh¹ch giÊy phÐp nhËp khÈu ®îc ¸p dông réng r·i h¬n.
Sau ®©y lµ danh s¸ch mét sè hµng ho¸ khi ®i qua cöa khÈu ViÖt Nam ®Òu
ph¶i cã giÊy phÐp nhËp khÈu.
- Hµng nhËp khÈu theo hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng
- Hµng nhËp khÈu theo c¸c dù ¸n ®Çu t chuyÓn giao c«ng nghÖ cña níc
ngoµi
- Hµng héi chî triÓn l·m hµng qu¶ng c¸o
- VËt t nguyªn liÖu, thiÕt bÞ nhËp khÈu ®Ó gia c«ng nhËp khÈu
- Hµng nhËp khÈu theo con ®êng viÖn trî vµ vay nî
Cã hai lo¹i giÊy phÐp thêng gÆp:
- GiÊy phÐp tù ®éng: khi ngêi nhËp khÈu xin cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu th× sÏ
®îc cÊp ngay kh«ng ®ßi hái g× c¶.
15
- GiÊy phÐp kh«ng tù ®éng: ®èi víi lµ giÊy phÐp nµy muèn nhËp khÈu ph¶i cã h¹n ngh¹ch nhËp khÈu vµ bÞ rµng buéc bëi c¸c h¹n chÕ kh¸c vÒ nhËp khÈu. Ngêi
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
nhËp khÈu am hiÓu n©ng cao quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ viÖc cÊp giÊy phÐp vµ nh÷ng phÝ tæn co liªn quan ®Õn viÖc xin giÊy phÐp ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶ cao.
2.4- Qu¶n lý ngo¹i tÖ
16
§èi víi nh÷ng níc thiÕu ngo¹i tÖ nh níc ta, ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kiÓm so¸t ngo¹i tÖ b»ng c¸ch ®iÒu tiÕt nhËp khÈu mét sè lo¹i s¶n phÈm th«ng qua viÖc ph©n phèi ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu c¸c hµng ho¸ ®ã qua ng©n hµng quèc gia. NhiÒu níc cßn quy ®Þnh “h¹n ngh¹ch ngo¹i tÖ” trªn c¬ së h¹n ngh¹ch nhËp khÈu ®îc cÊp. Ngêi nhËp khÈu cã thÓ ký hîp ®ång mua hµng ë níc ngoµi nhng ph¶i ®îc quyÒn sö dông ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n cho kh¸ch hµng theo quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ ë níc m×nh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
III. Néi dung chñ yÕu cña ho¹t ®éng nhËp khÈu.
Ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu
Xin giÊy phÐp nhËp khÈu
Më L/C khi bªn b¸n b¸o
§«n ®èc bªn bµn giao hµng
Thuª tµu
Mua b¶o hiÓm hµng ho¸
Lµm thñ tôc h¶i quan
NhËn hµng
KiÓm tra hµng ho¸
Giao cho ®¬n vÞ ®Æt hµng
Lµm thñ tôc thanh to¸n
KhiÕu n¹i (nÕu cã)
Quy tr×nh nhËp khÈu diÔn ra díi s¬ ®å sau:
17
Ho¹t ®éng nhËp khÈu cã nh÷ng nhiÖm vô phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi ho¹t ®éng kinh doanh néi ®Þa do cã sù kh¸c biÖt vÒ chñ thÓ vµ kho¶ng c¸ch ®Þa lý. V× vËy, ®Ó
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
thùc hiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu cã hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cÇn x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, néi dung vµ tr×nh tù c«ng viÖc ph¶i lµm. Mçi bíc, mçi nghiÖp vô ph¶i ®îc nghiªn cøu, thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kü lìng vµ ®Æt trong mèi quan hÖ lÉn nhau, tranh thñ n¾m b¾t lîi thÕ nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, phôc vô ®Çy ®ñ, kÞp thêi cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong níc.
1. Nghiªn cøu thÞ trêng
ThÞ trêng ra ®êi vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, ë ®©u cã s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ th× ë ®ã xuÊt hiÖn kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn, rÊt cÇn thiÕt ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nµo, kh«ng lo¹i trõ doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Nghiªn cøu thÞ trêng cña doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu gåm c¸c c«ng ®o¹n sau:
1.1- NhËn biÕt s¶n phÈm nhËp khÈu
Môc ®Ých cña viÖc nhËn biÕt s¶n phÈm nhËp khÈu lµ lùa chän ®îc mÆt hµng kinh doanh cã lîi nhÊt. Muèn vËy, doanh nghiÖp ph¶i tr¶ lêi ®îc c¸c c©u hái sau:
- ThÞ trêng trong níc ®ang cÇn nh÷ng mÆt hµng g×? C¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®îc mÆt hµng cïng víi nh·n hiÖu, mÉu m·, phÈm chÊt, gi¸ c¶ vµ sè lîng hµng ho¸ ®ã.
- T×nh h×nh tiªu thô mÆt hµng ®ã trong níc ra sao? Mçi lo¹i mÆt hµng ®Òu cã thãi quen tiªu dïng riªng, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn ë thêi gian tiªu dïng, thÞ hiÕu vµ quy luËt biÕn ®æi cña quan hÖ cung cÇu vÒ mÆt hµng ®ã trªn thÞ trêng.
- MÆt hµng ®ã ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng? BÊt cø mét s¶n phÈm nµo còng ®Òu cã chu kú sèng riªng. N¾m ®îc mÆt hµng mµ doanh nghiÖp dù tÝnh kinh doanh ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng sÏ x¸c ®Þnh ®îc c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao doanh sè b¸n hµng vµ thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn.
- T×nh h×nh s¶n xuÊt cña mÆt hµng ®ã trong níc nh thÕ nµo? Muèn kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× bÊt kÓ doanh nghiÖp nµo còng ph¶i quan t©m ®Õn quan hÖ cung cÇu vÒ mÆt hµng kinh doanh. VÊn ®Ò mµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cÇn xem xÐt ë ®©y lµ: kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, thêi vô s¶n xuÊt, tèc ®é ph¸t triÓn cña mÆt hµng ®ã trong níc. ViÖc lùa chän mÆt hµng nhËp khÈu kh«ng chØ dùa vµo nh÷ng tÝnh to¸n, íc tÝnh vµ nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ cña hµng ho¸ mµ cßn dùa vµo kinh nghiÖm cña ngêi nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó dù ®o¸n c¸c xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ
18
trêng trong vµ ngoµi níc, kh¶ n¨ng th¬ng lîng ®Ó ®¹t tíi ®iÒu kiÖn mua b¸n u thÕ h¬n.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.2- Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng
§èi víi ngêi nhËp khÈu, viÖc t×m hiÓu dung lîng thÞ trêng hµng ho¸ cÇn nhËp lµ rÊt quan träng. Cã thÓ hiÓu dung lîng thÞ trêng cña mét hµng ho¸ lµ mét khèi hµng ho¸ ®îc giao dÞch trªn mét ph¹m vi thÞ trêng nhÊt ®Þnh (thÕ giíi, khu vùc, quèc gia) trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, thêng lµ mét n¨m. Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng cÇn x¸c ®Þnh nhu cÇu thËt cña kh¸ch hµng, kÓ c¶ lîng dù tr÷, xu híng biÕn ®éng cña nhu cÇu trong tõng thêi ®iÓm, c¸c khu vùc trªn tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Cïng víi viÖc x¸c ®Þnh n¾m b¾t nhu cÇu lµ viÖc n¾m b¾t kh¶ n¨ng cung cÊp cña thÞ trêng, bao gåm viÖc xem xÐt ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng thay thÕ, kh¶ n¨ng lùa chän mua b¸n.
Dung lîng thÞ trêng lµ kh«ng cè ®Þnh, nã thay ®æi tuú theo diÔn biÕn cña t×nh h×nh t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè trong nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Cã thÓ chia lµm 3 lo¹i nh©n tè ¶nh hëng ®Õn dung lîng thÞ trêng c¨n cø vµo thêi gian ¶nh hëng cña chóng:
+ C¸c nh©n tè lµm dung lîng thÞ trêng biÕn ®éng cã tÝnh chÊt chu kú. §ã lµ sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa vµ tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt lu th«ng vµ ph©n phèi hµng ho¸. Sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ TBCN cã tÝnh chÊt quan träng ¶nh hëng ®Õn tÊt c¶ thÞ trêng hµng ho¸ trªn thÕ giíi. Cã thÓ nãi nh vËy v× hÇu hÕt hµng ho¸ trªn thÕ giíi ®Òu ®îc s¶n xuÊt ë c¸c níc TBCN. N¾m v÷ng t×nh h×nh kinh tÕ TBCN ®èi víi thÞ trêng hµng ho¸ cã ý nghÜa quan träng trong viÖc vËn dông kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ thÞ trêng vµ gi¸ c¶ ®Ó lùa chän thêi gian giao dÞch nh»m ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt.
+ C¸c nh©n tè ¶nh hëng l©u dµi ®Õn sù biÕn ®éng cña thÞ trêng: bao gåm nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt, c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ c¸c tËp ®oµn t b¶n lòng ®o¹n, thÞ hiÕu tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng, ¶nh hëng cña kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng ho¸ thay thÕ hoÆc bæ sung.
+ C¸c nh©n tè ¶nh hëng t¹m thêi ®Õn dung lîng thÞ trêng nh hiÖn tîng g©y ®Çu c¬ ®ét biÕn vÒ cung cÇu, c¸c yÕu tè tù nhiªn nh thiªn tai, h¹n h¸n, ®éng ®Êt vµ c¸c yÕu tè chÝnh trÞ x· héi.
N¾m ®îc dung lîng thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn nã gióp c¸c nhµ kinh doanh c©n nh¾c ®Ó ®Ò ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi, chÝnh x¸c, nhanh chãng chíp thêi c¬ giao dÞch. Cïng víi viÖc nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng c¸c nhµ kinh doanh ph¶i n¾m ®îc t×nh h×nh kinh doanh mÆt hµng ®ã trªn thÞ trêng, c¸c ®èi thñ
19
c¹nh tranh vµ c¸c dÊu hiÖu vÒ chÝnh trÞ, th¬ng m¹i, luËt ph¸p, tËp qu¸n bu«n b¸n quèc tÕ ®Ó hoµ nhËp nhanh chãng víi thÞ trêng.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.3- Nghiªn cøu gi¸ c¶ trªn thÞ trêng quèc tÕ.
Trªn thÞ trêng thÕ giíi, gi¸ c¶ ch¼ng nh÷ng ph¶n ¸nh mµ cßn ®iÒu tiÕt mèi quan hÖ cung cÇu hµng ho¸. viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n gi¸ hµng ho¸ trong xuÊt nhËp khÈu cã mét ý nghÜa rÊt lín ®èi víi hiÖu qu¶ th¬ng m¹i quèc tÕ.
Gi¸ c¶ trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ gi¸ c¶ quèc tÕ. Gi¸ quèc tÕ cã tÝnh chÊt ®¹i diÖn ®èi víi mét lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Gi¸ c¶ ®ã ph¶i lµ gi¸ c¶ giao dÞch th¬ng m¹i th«ng thêng, kh«ng kÌm theo mét ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt nµo vµ thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi ®îc. Dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn xu híng Êy. Xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÕ giíi rÊt phøc t¹p, cã lóc theo chiÒu híng t¨ng, cã lóc theo chiÒu híng gi¶m, cã biÖt cã nh÷ng lóc gi¸ c¶ hµng ho¸ cã xu híng æn ®Þnh nhng xu híng nµy chØ lµ t¹m thêi. §Ó cã thÓ dù ®o¸n ®îc xu híng biÕn ®éng trªn thÞ trêng thÕ giíi tríc hÕt ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ dù ®o¸n vÒ t×nh h×nh thÞ trêng lo¹i hµng ho¸ ®ã, ®¸nh gi¸ ®óng ¶nh hëng cña nh©n tè t¸c ®éng ®Õn xu híng vËn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸.
C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi cã rÊt nhiÒu vµ cã thÓ ph©n lo¹i theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Khi dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trong thêi gian dµi cÇn ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè t¸c ®éng l©u dµi nh: chu kú, gi¸ trÞ... khi dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trong thêi gian ng¾n cÇn ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ¶nh hëng trùc tiÕp cña nh÷ng biÕn ®æi vÒ cung cÇu vµ c¸c nh©n tè mang tÝnh t¹m thêi nh: thêi vô, nh©n tè tù nhiªn.
2. Lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch nhËp khÈu
Sau khi tiÕn hµnh c«ng viÖc nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ, cÇn lùa chän h×nh thøc giao dÞch thÝch hîp tríc khi tiÕn hµnh kÝ kÕt hîp ®ång. Trong ho¹t ®éng mua b¸n quèc tÕ cã mét sè ph¬ng thøc giao dÞch chñ yÕu sau:
2.1- Giao dÞch th«ng thêng
Giao dÞch th«ng thêng lµ giao dÞch cã thÓ thùc hiÖn ë mäi n¬i, mäi lóc, trong ®ã nêi b¸n vµ ngêi mua trùc tiÕp quan hÖ víi nhau b»ng c¸ch gÆp mÆt hoÆc qua th tõ, ®iÖn tÝn ®Ó bµn b¹c vµ tho¶ thuËn víi nhau vÒ c¸c ®iÒu kiÖn giao dÞch. Nh÷ng néi dung nµy ®îc tho¶ thuËn mét c¸ch tù nhiªn, kh«ng cã sù rµng buéc víi lÇn giao dÞch tríc, viÖc mua kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i g¾n víi viÖc b¸n. Ph¬ng thøc giao dÞch nµy cã u ®iÓm lµ hai bªn cã thÓ th¶o luËn trùc tiÕp dÔ dµng, gi¶m chi phÝ trung gian vµ dÔ th©m nhËp thÞ trêng. Tuy nhiªn, nã còng cã phÇn h¹n chÕ víi thÞ trêng trong níc.
20
2.2- Giao dÞch qua trung gian
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Trong h×nh thøc giao dÞch nµy cã ngêi thø ba lµm trung gian gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua. Ngêi trung gian phæ biÕn trªn thÞ trêng lµ c¸c ®¹i lý vµ m«i giíi.
§¹i lý: Lµ c¸c t nh©n hay ph¸p nh©n tiÕn hµnh mét hay nhiÒu hµnh vi theo sù uû th¸c cña ngêi uû th¸c. Quan hÖ gi÷a ngêi uû th¸c víi c¸c ®¹i lý lµ quan hÖ hîp ®ång ®¹i lý. C¨n cø vµo quyÒn h¹n ®îc uû th¸c ngêi ta chia ra lµm ba lo¹i ®¹i lý, ®ã lµ: ®¹i lý toµn quyÒn, tæng ®¹i lý, ®¹i lý ®Æc biÖt.
Sö dông ®¹i lý vµ m«i giíi cã nhiÒu thuËn lîi nh: doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ trêng, gi¶m bít chi phÝ nghiªn cøu thÞ trêng. Song h×nh thøc nµy cã nhîc ®iÓm lµ g©y ra sù mÊt liªn l¹c trùc tiÕp víi kh¸ch hµng vµ lîi nhuËn bÞ chia sÎ.
2.3- Giao dÞch t¹i héi chî triÓn l·m
Héi chî lµ thÞ trêng ho¹t ®éng ®Þnh kú tæ chøc vµo thêi gian nhÊt ®Þnh, t¹i ®ã ngêi b¸n trng bµy hµng ho¸ cña m×nh vµ tiÕp xóc víi ngêi mua ®Ó ký kÕt hîp ®ång.
TriÓn l·m lµ viÖc trng bµy, giíi thiÖu nh÷ng thµnh tùu cña mét ngµnh, mét nÒn kinh tÕ nµo ®ã. Ngµy nay, triÓn l·m kh«ng chØ lµ n¬i trng bµy mµ cßn lµ n¬i th¬ng nh©n hoÆc tæ chøc kinh doanh tiÕp xóc, giao dÞch, ký kÕt hîp ®ång.
Trªn ®©y lµ mét sè ph¬ng thøc giao dich, bu«n b¸n chñ yÕu trªn thÞ trêng quèc tÕ, c¨n cø vµo mÆt hµng nhËp khÈu, ®èi tîng giao dÞch, thêi gian giao dÞch vµ kh¶ n¨ng cña nhµ kinh doanh ®Ó lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch cho phï hîp.
3. §µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång
3.1- §µm ph¸n
Trong kinh doanh quèc tÕ, cã ba h×nh thøc c¬ b¶n ®ã lµ: ®µm ph¸n qua th tÝn, qua ®iÖn tÝn vµ gÆp gì trùc tiÕp. Mçi mét h×nh thøc ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm riªng. V× vËy, ph¶i tuú vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c¸c doanh nghiÖp, tuú vµo b¹n hµng ®Ó lùa chän h×nh thøc ®µm ph¸n cho thÝch hîp.
Qu¸ tr×nh ®µm ph¸n bao gåm nh÷ng bíc sau:
- Hái gi¸: Lµ viÖc bªn mua ®Ò nghÞ bªn b¸n cho biÕt nh÷ng ®iÒu kiÖn cña mÆt hµng, chÊt lîng, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn giao hµng, ph¬ng thøc thanh to¸n, thêi h¹n vµ ®ång tiÒn thanh to¸n.
- B¸o gi¸: Lµ viÖc ngêi b¸n th«ng b¸o trë l¹i ngêi mua vµ ngêi mua
21
®· nhËn ®îc cã nghÜa lµ cã sù cam kÕt cña ngêi b¸n vÒ viÖc sÏ b¸n hµng.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Hoµn gi¸: Bªn mua kh«ng chÊp nhËn b¸o gi¸ trªn vµ ®· ®a ra ®Ò nghÞ
míi.
- ChÊp nhËn gi¸: Lµ ®ång ý mäi ®iÒu kiÖn vÒ chµo hµng mµ bªn kia ®a
ra, khi ®ã hîp ®ång ®îc thùc hiÖn.
- X¸c nhËn gi¸: bªn mua vµ bªn b¸n sau khi ®· thèng nhÊt tho¶ m·n lîi Ých sÏ lËp hai biªn b¶n x¸c nhËn, bªn lËp ký tríc vµ göi cho bªn kia ký xong gi÷ l¹i mét b¶n vµ göi tr¶ l¹i mét b¶n.
3.2- Ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu
Sau khi c¸c bªn ®· tiÕn hµnh ®µm ph¸n cã kÕt qu¶ th× viÖc tiÕp theo lµ ký
kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng.
Hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th¬ng lµ sù tho¶ thuËn cña nh÷ng bªn ®¬ng sù cã quèc tÞch kh¸c nhau, trong ®ã bªn b¸n cã ngh·i vô ph¶i chuyÓn vµo quyÒn së h÷u cña bªn mua mét khèi lîng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh, bªn mua cã tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn vµ nhËn hµng.
Ph¬ng ph¸p ký kÕt hîp ®ång:
Tuú tõng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång kinh tÕ ngo¹i th¬ng cã thÓ ký kÕt b»ng c¸c
h×nh thøc sau:
- Hai bªn ký vµo mét b¶n hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng ( b»ng mét
v¨n b¶n )
- Ngêi b¸n x¸c nhËn (b»ng v¨n b¶n) lµ ngêi mua ®· ®ång ý víi c¸c ®iÒu
kho¶n cña th chµo hµng tù do, nÕu ngêi mua viÕt ®óng thñ tôc cÇn thiÕt.
- Ngêi b¸n x¸c nhËn (b»ng v¨n b¶n) ®¬n ®Æt hµng cña ngêi mua
- Trao ®æi b»ng th x¸c nhËn nh÷ng tho¶ thuËn b»ng ®¬n ®Æt hµng tõ tríc ®©y
cña hai bªn.
Tríc khi ký kÕt hîp ®ång cÇn cã sù thèng nhÊt víi nhau tÊt c¶ mäi ®iÒu kho¶n cÇn thiÕt. Khi ®· ký kÕt råi th× viÖc thay ®æi mét ®iÒu kho¶n nµo ®ã lµ khã kh¨n vµ bÊt lîi. V¨n b¶n th«ng thêng do mét bªn so¹n th¶o, tríc khi ký bªn mua ph¶i xem xÐt thËt kü lìng, cÈn thËn ®èi chiÕu víi nh÷ng tho¶ thuËn ®· ®¹t ®îc trong ®µm ph¸n. Hîp ®ång cÇn ®îc tr×nh bµy râ rµng, s¸ng sña, ph¶n ¸nh ®óng néi dung ®· tho¶
22
thuËn, tr¸nh mËp mê g©y khã hiÓu. Nh÷ng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ph¶i ®îc xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ ®Þnh mua b¸n, tõ ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh tù nhiªn,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
x· héi vµ quan hÖ gi÷a hai bªn. Trong hîp ®ång kh«ng cã nh÷ng ®iÒu kho¶n tr¸i víi luËt lÖ hiÖn hµnh cña níc ®èi t¸c. Ngêi ®øng ra ký kÕt hîp ®ång ph¶i lµ ngêi cã thÈm quyÒn. Ng«n ng÷ trong hîp ®ång nªn lµ ng«n ng÷ hai bªn cïng th«ng th¹o.
Nh÷ng ®iÒu kho¶n c¬ b¶n trong hîp ®ång:
- C¸c ®iÒu kho¶n vÒ ®èi tîng hîp ®ång
+ Tªn hµng: CÇn ghi tªn th«ng dông, tªn th¬ng m¹i vµ tªn khoa häc
(nÕu cã), cã thÓ ghi thªm n¬i s¶n xuÊt ra mÆt hµng ®ã.
+ Sè lîng: Ph¶i ghi râ ®¬n vÞ ®o lêng ®îc hai bªn lùa chän, quy ®Þnh
cô thÓ sè lîng hµng giao dÞch.
+ Träng lîng: Cã thÓ tÝnh träng lîng hµng theo nhiÒu c¸ch
- C¸c ®iÒu kho¶n vÒ gi¸ c¶:
+ §ång tiÒn tÝnh gi¸: Cã thÓ dïng ®ång tiÒn cña bªn mau hoÆc bªn b¸n
hoÆc cña níc thø ba nhng ph¶i lµ ®ång tiÒn æn ®Þnh, tù do chuyÓn ®æi.
+ Møc gi¸: Lµ gi¸ c¶ quèc tÕ
+ Ph¬ng ph¸p ®Þnh gi¸: Cã mét sè c¸ch nh: gi¸ cè ®Þnh, gi¸ quy ®Þnh
sau, gi¸ linh ho¹t, gi¸ di ®éng.
+ Gi¶m gi¸: Bªn b¸n cã thÓ gi¶m gi¸ cho bªn mua nÕu bªn mua lµ kh¸ch
quen, mua sè lîng lín, thanh to¸n ngay.
- §iÒu kho¶n giao hµng:
+ Thêi h¹n giao hµng: CÇn ghi râ trong hîp ®ång v× nÕu giao kh«ng ®óng
thêi h¹n cã thÓ g©y thiÖt h¹i lín cho ngêi mua.
+ §Þa ®iÓm giao hµng
+ Ph¬ng thøc giao hµng
+ Th«ng b¸o giao hµng
- §iÒu kho¶n thanh to¸n:
+ §ång tiÒn thanh to¸n: Ph¶i lµ ®ång tiÒn æn ®Þnh, cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi.
+ Ph¬ng thøc thanh to¸n: cã thÓ tr¶ ngay, tr¶ tríc hoÆc tr¶ sau vµ cã thÓ
23
kÕt hîp c¸c lo¹i h×nh ®ã trong mét hîp ®ång.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ H×nh thøc thanh to¸n: cã hai h×nh thøc c¬ b¶n lµ: nhê thu vµ tÝn dông
chøng tõ.
- §iÒu kho¶n vÒ khiÕu n¹i: §©y lµ c¸c ®Ò nghÞ, yªu s¸ch do ngêi nhËp khÈu ®a ra ®èi víi xuÊt khÈu do sè lîng hay chÊt lîng giao hµng kh«ng ®óng hoÆc do mét trong hai bªn thùc hiÖn kh«ng ®óng c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång. Trong hîp ®ång cÇn ph¶i ghi râ tr×nh tù tiÕn hµnh, thêi h¹n khiÕu n¹i, quÒn h¹n vµ nghÜa vô cña c¸c bªn liªn quan.
- §iÒu kho¶n trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng.
Nh÷ng trêng hîp thiÖt h¹i vÒ hµng ho¸ do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan nh thiªn tai, chiÕn tranh, ®×nh c«ng, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu ®îc gäi lµ trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng. §Ó ®¶m b¶o quÒn lîi cho mçi bªn, c¸c bªn ph¶i ghi râ trong hîp ®ång t×nh huèng nµo ®îc coi lµ trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng. Hai bªn ph¶i th«ng b¸o cho nhau b»ng v¨n b¶n vÒ nh÷ng quy ®Þnh tæ chøc trung gian nµo chøng minh cho sù viÖc ®ã.
- §iÒu kho¶n vÒ träng tµi: §iÒu kho¶n nµy cã quy ®Þnh thÓ thøc gi¶i ph¸p tranh chÊp cã thÓ ph¸t sinh gi÷a c¸c bªn, chän luËt níc nµo vµ träng tµi níc nµo ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp.
3.3- Thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu
Sau khi ®· ký kÕt hîp ®ång, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña mçi bªn ®· ®îc x¸c lËp râ rµng th× c¸c ®¬n vÞ kinh doanh nhËp khÈu víi t c¸ch lµ mét bªn ký kÕt sÏ ph¶i tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång ®ã.
Mçi bªn ph¶i tiÕn hµnh s¾p xÕp nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm, ghi thµnh b¶ng biÓu ®Ó theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn, ghi l¹i nh÷ng diÔn biÕn, nh÷ng v¨n b¶n ph¸t ®i vµ nhËn ®îc ®Ó tiÕn hµnh gi¶i quyÕt xö lý cô thÓ. Qu¸ tr×nh tiÕn hµnh thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th¬ng lµ rÊt phøc t¹p ®ßi hái ph¶i tu©n thñ luËt quèc gia vµ luËt quèc tÕ, ®ång thêi ®¶m b¶o uy tÝn vµ quyÒn lîi cña mçi bªn. Trong khi tiÕn hµnh, cÇn tr¸nh xÈy ra sai sãt dÉn ®Õn khiÕu n¹i, nh vËy sÏ tiªt kiÖm ®îc chi phÝ. ë ®©y, ®iÒu quan träng yªu cÇu ®èi t¸c víi t c¸ch lµ mét bªn tham gia hîp ®ång ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh theo ®óng quy ®Þnh.
4. TiÕp nhËn hµng ho¸ nhËp khÈu
§¬n vÞ nhËp khÈu hµng ho¸ sÏ ph¶i lµm thñ tôc ®Ó tiÕp nhËn hµng ho¸ sau
khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô cña m×nh theo quy ®Þnh trong hîp ®ång
24
4.1- Thñ tôc
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Ngêi nhËp khÈu ký kÕt mét hîp ®ång uû th¸c cho c¬ quan vËn t¶i vÒ
viÖc giao nhËn hµng.
- X¸c nhËn víi c¬ quan vËn t¶i vÒ kÕ ho¹ch tiÕp nhËn hµng nhËp khÈu c¬
cÊu mÆt hµng, ®iÒu kiÖn kü thuËt khi bèc xÕp, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn hµng.
- Theo dâi viÖc giao nhËn, ®«n ®èc c¬ quan vËn t¶i lËp biªn b¶n vÒ hµng
ho¸ vµ gi¶i quyÕt trong ph¹m vi cña m×nh nh÷ng vÊn ®Ò x¶y ra.
4.2- Tæ chøc tiÕp nhËn
Sau khi hµng ho¸ ®· vÒ ®Õn níc m×nh, bªn nhËp khÈu ph¶i ®Ö tr×nh nh÷ng chøng tõ vµ thñ tôc cÇn thiÕt cho c¬ quan h¶i quan: giÊy phÐp nhËp khÈu, nh÷ng chøng tõ liªn quan. H¶i quan sÏ xem xÐt c¸c chøng tõ ®ã, nÕu hîp lÖ th× bªn nhËp khÈu míi ®îc quyÒn tiÕp nhËn hµng ho¸ cña m×nh.
Ngêi nhËp khÈu cÇn kiÓm tra tÝnh phï hîp vÒ sè lîng, chÊt lîng hµng
ho¸
Bªn nhËp khÈu sÏ mêi c¬ quan gi¸m ®Þnh vµ c¬ quan b¶o hiÓm ®Õn ®Ó
kiÓm tra hµng ho¸. ViÖc gi¸m ®Þnh nµy do c«ng ty kiÓm tra trung gian gi¸m ®Þnh.
Trªn ®©y lµ mét sè kh©u quan träng cua c«ng t¸c nhËp khÈu hµng ho¸. §Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng nhËp khÈu c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu ph¶i thùc hiÖn ®óng, ®ñ vµ tèt c¸c kh©u nµy.
IV. hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu
1. B¶n chÊt vµ ph©n lo¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ nhËp khÈu
1.1- b¶n chÊt kÕt qu¶ kinh tÕ
Kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng lµm ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng hoÆc lµm t¨ng khèi lîng gi¸ trÞ sö dông cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. MÆt kh¸c, cïng víi xuÊt khÈu, ho¹t ®éng nhËp khÈu cßn t¹o ra sù c©n b»ng trong c¸n c©n thanh to¸n. Bªn c¹nh ®ã, nhËp khÈu cßn t¹o ra c¬ së vËt chÊt tiÕn bé h¬n cho nÒn s¶n xuÊt trong níc b»ng viÖc nhËp vµo c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi.
XÐt vÒ mÆt lý luËn, néi dung c¬ b¶n cña hiÖu qu¶ kinh tÕ trong ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ gãp phÇn ®¾c lùc thóc ®Èy nhanh n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ t¨ng khèi lîng gi¸ trÞ sö dông.
25
1.2- Ph©n lo¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ trong nhËp khÈu
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- HiÖu qu¶ kinh tÕ c¸ biÖt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi: hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸ biÖt lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ thu ®îc tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. BiÓu hiÖn chung cho hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸ biÖt lµ doanh lîi mµ mçi doanh nghiÖp ®¹t ®îc . HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi do kinh doanh nhËp khÈu ®em l¹i lµ sù ®ãng gãp cho ho¹t ®éng nhËp khÈu ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng ng©n s¸ch vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n...
- HiÖu qu¶ chi phÝ bé phËn vµ chi phÝ tæng hîp: Môc ®Ých ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Do ®ã, doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo thÞ trêng ®Ó gi¶i quyÒn nh÷ng vÊn ®Ò theo chèt nh: mÆt hµng, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®èi tîng tiªu thô vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ bá ra thùc chÊt lµ chi phÝ lao ®éng x· héi. Nhng t¹i mçi doanh nghiÖp viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶, chi phÝ lao ®éng x· héi ®ã l¹i ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng chi phÝ cô thÓ
+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu
+ Chi phÝ lao ®éng
+ Chi phÝ hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ
+ Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt
M«ic lo¹i chi phÝ trªn l¹i cã thÓ ®îc ph©n chia chi tiÕt h¬n. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu kh«ng thÓ kh«ng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæng hîp cña c¸c lo¹i chi phÝ trªn ®©y, nhng l¹i cÇn thiÕt ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña tõng lo¹i chi phÝ.
- HiÖu qu¶ so s¸nh vµ hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi: HiÖu qu¶ tuyÖt ®èi lµ hiÖu qu¶ ®îc tÝnh to¸n cho thõng ph¬ng ¸n cô thÓ b»néi dung c¸ch x¸c ®Þnh mc lîi Ých thu ®îc víi chi phÝ bá ra. Ch¼ng h¹n tÝnh to¸n møc lîi nhuËn thu ®îc tõ mét dång chi phÝ s¶n xuÊt hoÆc tõ mét ®ång vèn bá ra. HiÖu qu¶ so s¸nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi cña c¸c ph¬ng ¸n. Nãi c¸ch kh¸c, hiÖu qu¶ so s¸nh chÝnh lµ møc chªnh lÖch vÒ hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi cña c¸c ph¬ng ¸n, tõ ®ã cho phÐp chän ra ph¬ng ¸n tèi u.
2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu
HiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu lµ phÇn lîi Ých tµi chÝnh thu ®îc th«ng qua hiÖu suÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp b»ng viÖc so s¸nh trùc tiÕp kÕt qu¶ víi chi phÝ.
26
Theo ®ã, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cã néi dung vµ ph¹m vi tÝnh to¸n trùc tiÕp, cô thÓ vµ x¸c ®Þnh ®îc kh¸c víi hiÖu qu¶ kinh doanh th¬ng nghiÖp, hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu bao gåm c¶ yÕu tè ®èi ngo¹i, bao hµm tÝnh quèc tÕ g¾n bã h÷u c¬ víi t×nh quèc gia. ChÝnh sù phøc t¹p nµy ®ßi hái sù thèng nhÊt
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
vÒ ph¬ng ph¸p vµ c¸c ®iÒu kiÖn liªn quan ®Ó t¹o ra c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh kinh tÕ cña doanh nghiÖp.
X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu theo
c«ng thøc.
HiÖu
qu¶
kinh doanh
=
KÕt Chi
qu¶ phÝ
Çu® Çu®
ra vµo
Doanh thu tõ hµng ho¸ NK Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng NK
Nguån TNK LNNK = TNK - CPNK
Vèn cè ®Þnh HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh Tû suÊt sinh lêi cña VC§
VC§ HVC§ = TNK / VC§ IVC§ = LNNK / VC§
Vèn lu ®éng HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng Tû suÊt sinh lêi cña vèn L§
VL§ HVL§ = TNK / VL§ IVL§ = LNNK / VL§
Chi phÝ NK HiÖu qu¶ sö dông chi phÝ NK Tû suÊt lîi nhuËn NK
GTNK = TNK / GTNK INK = LNNK / GTNK
Sè lao ®éng N¨ng suÊt b×nh qu©n tÝnh theo DT N¨ng suÊt b×nh qu©n tÝnh theo LN
SL§ NSBQLN = TNK / SL§ NSBQLN = LNNK / SL§
Tæng vèn HiÖu qu¶ sö dông tæng vèn theo DT Tû suÊt sinh lêi cña tæng vèn
VC§ + VL§ = TNK / VC§ + VL§ ITV = LNNK / VC§ + VL§
Trong ®ã kÕt qu¶ ®Çu ra lµ c¸c chØ tiªu: doanh thu nhËp khÈu, lîi nhuËn nhËp khÈu chi phÝ ®Çu vµo lµ: vèn lu ®éng, vèn cè ®Þnh, chi phÝ nhËp khÈu, sè lao ®éng cña doanh nghiÖp, tæng vèn.
Nh vËy, hÖ thèng c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu cÇn x©y
dùng gåm 10 chØ tiªu chia thµnh 5 nhãm víi 2 chØ tiªu ®Æc thï ®îc t¸ch ra:
- Nhãm chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng sö dông vèn cè ®Þnh vµ tû suÊt sinh lêi cña
27
vèn cè ®Þnh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Nhãm chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng sö dông vèn lu ®éng vµ tû suÊt sinh lêi
cña vèn lu ®éng
- Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng vµ
hiÖu qu¶ sö dông ChÝch phñ nhËp khÈu
- Nhãm chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n
- Nhãm chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông tæng vèn
3. C¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu
3.1- Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kinh doanh
C«ng t¸c tµi chÝnh kinh doanh cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Tæ chøc kinh doanh phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp vµ yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ trêng, ®¸p øng tèt nhu cÇu thÞ trêng sÏ thóc ®Èy doanh nghiÖp ngµy cµng më réng thÞ trêng, thu hót ®îc kh¸ch hµng, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
§a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu:
Thêi kú bao cÊp cã 2 h×nh thøc nhËp khÈu chñ yÕu ®ã lµ nhËp khÈu trùc tiÕp vµ nhËp khÈu hµng ®æi hµng, hiÖn nay më réng thªm lÜnh vùc nhËp khÈu uû th¸c vµ nhËp khÈu t¸i xuÊt. C¸c doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña 2 h×nh thøc nµy.
Tuy nhiªn, cÇn ph¶i khai th¸c nhu cÇu thÞ trêng, xem xÐt kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®Ó kÕt hîp víi c¸c h×nh thøc kh¸c nh: NhËp khÈu t¸i xuÊt trªn c¬ së níc xuÊt khÈu ph¶i cã khã kh¨n nhÊt ®Þnh trong viÖc nhËp khÈu trùc tiÕp hµng ho¸ ®ã, nhËp khÈu nguyªn liÖu m¸y mãc thiÕt bÞ ®ång thêi xuÊt khÈu s¶n phÈm cho hä, nhËp khÈu hµng ho¸ kÕt hîp t¸i chÕ ®Ó xuÊt khÈu hµng ho¸ ®ã, lµm trung gian nhËp khÈu.
§a d¹ng ph¬ng thøc tiÕn hµnh nhËp khÈu
Qu¸ tr×nh nhËp khÈu ®îc tiÕn hµnh qua nhiÒu kh©u, nhiÒu c«ng viÖc tõ
®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, nhËp hµng cho ®Õn b¹n hµng
28
ViÖc ph¬ng thøc thanh to¸n cã thÓ tr¶ ngay hoÆc tr¶ chËm gióp cho doanh nghiÖp tiªt kiÖm ®îc vèn lu ®éng. ViÖc b¸n hµng còng cÇn më réng c¸c h×nh thøc, cã thÓ nhËp vÒ sau ®ã b¸n, cã thÓ ký hîp ®ång tríc khi b¸n, cã thÓ doanh nghiÖp nhËp hµng vÒ sau ®ã ký hîp ®ång b¸n.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Më réng danh môc hµng nhËp.
ViÖc më réng danh môc hµng ho¸ nhËp khÈu ®i ®«i víi viÖc më rñi réng thÞ trêng, t¨ng doanh thu vµ cã triÓn väng t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh x¸c ®Þnh mÆt hµng nhËp khÈu nµo lµ truyÒn thèng lµ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp ®Ó tËp trung gia t¨ng sè lîng vµ gi÷ thÞ trêng ®ã, cÇn ph¶i t×m kiÕm, khai th¸c nhu cÇu trong níc vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c. Tõ ®ã, doanh nghiÖp ph¶i dùa vµo c¸c mèi quan hÖ vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®Ó t×m kiÕm kh¶ n¨ng cung cÊp cã tÝnh ®Õn yÕu tè chi phÝ vµ gi¸ b¸n.
* Gia t¨ng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch mua hµng
Doanh nghiÖp cã nhËp khÈu hµng ho¸ hay kh«ng phô thuéc vµo viÖc cã b¸n ®îc hµng ho¸ hay kh«ng. V× vËy, doanh nghiÖp ph¶i ®Æt m×nh vµo vÞ trÝ b¸n hµng, cÇn ph¶i gia t¨ng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch mua hµng cña doanh nghiÖp nh: b¶o hµnh hµng ho¸, khuyÕn m·i, ®iÒu kiÖn u ®·i thanh to¸n...
3.2- Më réng thÞ trêng
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, duy tr× vµ më réng thÞ trêng lµ yªu cÇu quan
träng ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp.
C¸c doanh nghiÖp bªn c¹nh duy tr× vµ æn ®Þnh thÞ trêng chñ yÕu, thÞ trêng hiÖn t¹i cña m×nh, cÇn ph¶i lu«n lu«n më réng thÞ trêng kinh doanh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Nh vËy, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp míi ngµy cµng cao. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu, viÖc më réng thÞ trêng lµ më réng c¶ thÞ trêng mua vµ thÞ trêng b¸n.
* ThÞ trêng mua:
ViÖc më réng thÞ trêng mua cho phÐp doanh nghiÖp cã nhiÒu thÞ trêng ®Ó nhËp hµng. Sù ®a d¹ng mét lo¹i thÞ trêng mua mét lo¹i hµng ho¸ cho phÐp doanh nghiÖp tËn dông c¹nh tranh trong viÖc cung cÊp hµng ho¸, doanh nghiÖp sÏ nhËp hµng ho¸ víi chi phÝ nhá nhÊt, chÊt lîng cao vµ cã u ®·i. §Ó më réng thÞ trêng nhËpkhÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i th«ng qua c¸c tæ chøc th¬ng m¹i, tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ, tæ chøc t vÊn hoÆc tù ®iÒu tra, tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ quyÕt ®Þnh nªn nhËp hµng tõ thÞ trêng nµo lµ tèi u vµ x¸c ®Þnh c¸c mèi quan hÖ bu«n b¸n.
ThÞ trêng b¸n:
ViÖc më réng thÞ trêng b¸n cho phÐp doanh nghiÖp gia t¨ng sè lîng hµng ho¸ nhËp khÈu, më réng danh môc hµng nhËp khÈu, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh t¨ng doanh thu, lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §Ó më réng thÞ trêng b¸n, doanh nghiÖp tËp trung vµo mét sè biÖn ph¸p sau:
29
- §iÒu tra, x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu thÞ trêng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Nhanh chãng t×m kiÕm thÞ trêng nhËp khÈu hÊp dÉn nhÊt
- Sö dông biÖn ph¸p kÝch thÝch tiªu dïng vµ nhËp khÈu
3.3- Hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc qu¶n lý
ViÖc tæ chøc bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, lµm viÖc cã hiÖu qu¶ sÏ gióp doanh nghiÖp gi¶m ®îc c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, phèi hîp ®îc c¸c bé ph©n, c¸c phßng ban cïng hîp t¸c. §Ó hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt hai vÊn ®Ò sau:
VÒ lao ®éng: ®éi ngò lao ®éng cÇn cã n¨ng lùc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n, bè trÝ lao ®éng hîp lý, ®óng vÞ trÝ, phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc, tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña mç ngêi. Thêng xuyªn ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, më réng kiÕn thøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
VÒ bé m¸y qu¶n lý: Sù phèi hîp c¸c bé phËn, phßng ban chÆt chÏ vµ hîp t¸c trong c«ng viÖc, cho phÐp doanh nghiÖp hoµn thµnh tèt c«ng viÖc cña. C¸c phßng ban chøc n¨ng cÇn hç trî, hîp t¸c víi nhau. phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c phßng ban gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt viÖc giao nhËn, tiªu thô hµng ho¸ gi¶m chi phÝ, thu håi vèn nhan.
3.4- N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã ®Æc ®iÓm vèn cè ®Þnh chiÕm tû lÖ nhá trong vèn kinh doanh. V× v©y, c¸c doanh nghiÖp cÇn duy tr× tû lÖ vèn cè ®Þnh thÊp nhÊt b»ng c¸ch kh«ng mua tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn thiÕt. §èi víi vèn lu ®éng, doanh nghiÖp cÇn t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn b»ng c¸ch ®Èy nhanh tiªu thô hµng ho¸ còng nh viÖc ký kÕt hîp ®ång.
VÒ viÖc sö dông vèn vay, trong kinh doanh th¬ng m¹i nhu cÇu vÒ vèn kh«ng æn ®Þnh trong n¨m, phô thuéc vµo hµng ho¸ nhËp khÈu trong tõng thêi kú. Do ®ã, doanh nghiÖp cÇn lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt dù kiÕn nhu cÇu vÒ vèn. C¸c doanh nghiÖp cÇn cè g»n rót ng¾n kú h¹n c¸c kho¶n vay ®Ó chuyÓn ®æi vèn tiÖn lîi vµ gi¶m l·i suÊt ph¶i tr¶ l·i.
Nh v©y, sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn vµ tèi thiÓu ho¸ l·i tiÒn vay cña ng©n hµng, tæ chøc tµi chÝnh sÏ cho phÐp doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh nhËp khÈu.
3.5- T¸c ®éng ®Õn c¸c yÕu tè VÜ m«
30
C¸c yÕu tè vÜ m« nh: ChÝnh s¸ch cña Nhµ níc vÒ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ h¹n ngh¹ch, tû gi¸ còng nh thñ tôc h¶i quan... Cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu . Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i c¸c
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
yÕu tè vÜ m« th«ng qua viÖc vËn dông cã linh ho¹t, am hiÓu vµ thùc hiÖn vµ cã kiÕn nghÞ.
C¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ xuÊt nhËp khÈu chÆt chÏ nhng vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp vµ lu«n thay ®æi, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, vËn dông mét c¸ch linh ho¹t sao cho cã lîi nhÊt, tr¸nh thua lç vµ kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt.
§Ò thuËn lîi vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®óng c¸c thñ tôc h¶i quan, xuÊt nhËp khÈu, trêng hîp cã r¾c rèi ph¶i tËp trung gi¶i quyÕt nhanh chãng, tr¸nh c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. NÕu cã thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp cÇn yªu cÇu båi thêng.
31
Nh×n chung, c¸c yÕu tè vÜ m« cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. C¸c doanh nghiÖp cÇn t¹n dông nh÷ng thuËn lîi cã nh÷ng biÖn ph¸p ®èi phã víi nh÷ng khã kh¨n ®Ó hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng nhËp khÈu hµng ho¸ ë
C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
I-Tæng quan vÒ C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
1. Qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi
nh¸nh Hµ Néi
Ngµy 04/1/1988, ®Ó gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c bé c«ng nh©n viªn d«i d qua sÆp xÕp l¹i bé m¸y vµ lao ®éng cña c¬ quan Bé, Bé vËt t ra quyÕt ®Þnh 03/VT- Q§ thµnh lËp xÝ nghiÖp dÞch vô trùc thuéc v¨n phßng Bé vËt t. XÝ nghiÖp dÞch vô ®îc ho¹t ®éng theo ph¬ng thøc thanh to¸n, ®îc më tµi kho¶n chuyªn thu chuyªn chi. Khi thµnh lËp xÝ nghiÖp dÞch vô nµy chñ yÕu kinh doanh c¸c lo¹i vËt t theo kÕ ho¹ch cña Bé vËt t giao.
Do nhu cÇu kinh doanh vµ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ngµy 24/03/1988 Bé vËt t ra quyÕt ®Þnh 073/VT-CB söa ®æi bæ sung quyÕt ®Þnh 03/VT-Q§ chuyÓ xÝ nghiÖp thµnh ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp.
Nhê cã sù cè g¾ng nç lùc ®Ó cñng cè vµ ph¸t triÓn, qua mét n¨m ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng, xÝ nghiÖp kh«ng nh÷ng cñng cè ®îc qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, vÞ trÝ tån t¹i, xÝ nghiÖp ®· vît ra khái lÜnh vùc dÞch vô ®· tæ chøc s¶n xuÊt hµng trong níc vµ xuÊt khÈu, më réng ®Þa bµn kh¾p c¶ níc vµ ra c¶ níc ngo¹. V× vËy ngµy 10/1/1990, Bé vËt t ra quyÕt ®Þnh sè 10/VT-Q§ ®æi tªn xÝ nghiÖp dÞch vô thµnh xÝ nghiÖp dÞh vô vµ s¶n xuÊt vËt t.
Tõ chç míi thµnh lËp chØ ®îc cÊp 4,2 triÖu ®ång tiÒn vèn, sau 2 n¨m ho¹t ®éng xÝ nghiÖp ®· n©ng tæng sè vèn lªn tíi 535 triÖu ®ång vµ doanh sè 1,33 tØ. Víi quy m« ph¸t triÓn nh vËy vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ngµy cµng cao, ngµy 16/3/1990 Bé trëng Bé vËt t ra quyÕt ®Þnh sè 72/VT-Q§ chuyÓn xÝ nghiÖp trùc thuéc v¨n phßng Bé thµnh xÝ nghiÖp trùc thuéc Bé vËt t.
Qua 3 n¨m ho¹t ®éng, quy m« xÝ nghiÖp kh«ng ngõng më réng vµ ph¸t triÓn, v¨n phßng xÝ nghiÖp ph¶i më réng ph¹m vi vµ quy m« míi ®¸p øng ®îc nhu cÇu qu¶n lý c¸c ®¬n vÞ trôc thuéc.
32
Tríc t×nh h×nh ®ã, ngµy 22/4/1991, Bé trëng Bé th¬ng nghiÖp ra quyÕt ®Þnh sè 412/TN/TCCB chuyÓn ®æi xÝ nghiÖp thµnh c«ng ty kinh doanh vµ s¶n xuÊt vËt t hµng ho¸, trùc thuéc Bé Th¬ng nghiÖp ( nay lµ Bé Th¬ng M¹i), tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Material Trading Company (MATECO), ®Æt trô së chÝnh t¹i 399 Minh Khai.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Trong ®iÒu kiÖn th¬ng nghiÖp nhiÒu thµnh phÇn ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cu¶ Nhµ Níc, th¬ng nghiÖp Quèc doanh phÇn lín r¬i vµo lóng tóng bÞ ®éng, nh»m gióp cho c«ng ty cã thÓ chñ ®éng gi¶i quyÕt ®îc mäi vÊn ®Ò, ngµy 17/6/1998 Bé Th¬ng M¹i ra quyÕt ®Þnh 233/CT-Q§ cho phÐp C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®îc ¸p dông h×nh thøc kho¸n trong kinh doanh.
HiÖn nay, c«ng ty cã 6 phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc thuéc vµ 4 ®¬n vÞ
trùc thuéc cïng mét chi nh¸nh ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, cô thÓ lµ:
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu I.
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu II.
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu III.
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu IV.
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu V.
-Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu VI.
-Tr¹m dÞch vô s¶n xuÊt vËt t vµ nhµ kh¸ch 12 - Qu¸n ChÝnh - Gia L©m.
-Tr¹m dÞch vô s¶n xuÊt vËt t vµ nhµ kh¸ch 399 – Minh Khai.
-Cöa hµng kinh doanh kim khÝ sè 1 – Gia L©m.
-Cöa hµng kinh doanh s¨m lép 399 – Minh Khai.
-Chi nh¸nh TP Hå ChÝ Minh 16 – NguyÕn HuÖ – QuËn 1.
C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi cã chøc n¨ng lµ th«ng qua ho¹t ®éng kinh doanh s¶n xuÊt, dÞch vô vµ xuÊt nhËp khÈu ®Ó t¹o thªm quü vËt t, nguyªn liÖu, hµng ho¸ gãp phÇn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô t¨ng nguån thu nhËp cho ®Êt níc.
Theo quyÕt ®Þnh cña Bé Th¬ng M¹i, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ
Néi cã ph¹m vi ho¹t ®éng vµ nhiÖm vô nh sau:
* Ph¹m vi ho¹t ®éng cña c«ng ty.
-Tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ trªn thÞ trêng.
-Thùc hiÖn ®¹i lý b¸n bu«n, b¸n lÎ vµ giíi thiÖu c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ cho c¸c
33
tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi nghµnh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
-S¶n xuÊt, gia c«ng vËt t hµng ho¸, vËt liÖu x©y dùng, bao b× c¸c lo¹i ®Ó ®¸p
øng nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ trêng.
-XuÊt khÈu c¸c mÆt hµng do c«ng ty s¶n xuÊt hoÆc do c«ng ty liªn doanh, liªn
kÕt ®Çu t, gãp vèn t¹o ra.
-NhËp khÈu c¸c lo¹i vËt t, nguyªn liÖu, hµng ho¸ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt vµ tiªu
dïng trong níc.
-Tæ chøc c¸c dÞch vô, chuyÓn giao, öng dông c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt gi÷
thuª hµng ho¸ vµ cho göi xe, b¶o dìng xe, nhµ kh¸ch vµ phôc vô ¨n uèng.
* NhiÖp vô cña c«ng ty.
-X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh, s¶n xuÊt dÞch vô vµ kÕ
ho¹ch kh¸c cã liªn quan (dµi h¹n, tõng n¨m), ®¸p øng yªu cÇu, nhiÖm vô cña c«ng ty.
-Qu¶n lý, sö dông vµ t¹o nguån vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cña c«ng ty cã hiÖu qu¶. §¶m b¶o ®Çu t, më réng s¶n xuÊt, chÕ biÕn kinh doanh dÞch vô, lµm trßn nghÜa vô nép thuÕ cho Nhµ níc.
-Tu©n thñ c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý xuÊt nhËp khÇu vµ
c¸c quy ®Þnh vÒ giao dÞch ®èi ngo¹i.
-Thùc hiÖn c¸c cam kÕt trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, hîp ®ång kinh
tÕ, hîp ®ång liªn doanh hîp t¸c ®Çu t ®· ký kÕt.
-Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch c¸n bé, chÕ ®é qu¶n lý tµi s¶n, lao ®éng tiÒn l¬ng, sö dông ph©n c«ng lao ®éng hîp lý, ®µo t¹o, båi dìng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, nghiÖp vô chuyªn m«n.
-Lµm tèt c«ng t¸c b¶o hé an toµn lao ®éng, trËt tù x· héi, b¶o vÖ m«i trêng,
b¶o vÖ tµi s¶n x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ an ninh quèc phßng.
Víi nh÷ng chøc n¨ng vµ nhiÖm vô nãi trªn, th× tõ khi thµnh lËp tíi nay, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· kh«ng ngõng phÊn ®Êu t¨ng trëng, hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch nhµ níc giao cho. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn t¨ng cêng më réng, tiÕp thÞ víi nhiÒu thÞ trêng trong vµ ngoµ níc, x¸c ®Þnh nhiÖm vô tríc m¾t vµ môc tiªu chiÕn lîc l©u dµi cña c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty. ChÝnh v× vËy trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· ph¸t triÓn h¬n nhiÒu, v÷ng ch¾c vµ t¹o ®îc uy tÝn trªn thÞ trêng trong còng nh ngoµi níc
34
2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn hiÖn nay cña c«ng ty lµ 176 ngî, phÇn lín lµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh, chØ cã 30% lùc lîng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tr×nh ®é cña lùc lîng lao ®éng trong c«ng ty kh¸ cao, cã 40% lµ tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng. Lîng c¸n bé c«ng nh©n viªn nµy ®îc tæ chøc theo bé m¸y nh sau.
2.1- Ban gi¸m ®èc
§øng ®Çu c«ng ty lµ gi¸m ®èc, gi¸m ®èc do Bé trëng Bé Th¬ng M¹i bæ
nhiÖm. Gi¸m ®èc c«ng ty cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chÝnh nh sau:
+X©y dùng chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn doanh nghiÖp còng nh c¸c kÕ ho¹ch d¹i h¹n vµ ng¾n h¹n. Hµng n¨m tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch, c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh ®· ®îc Bé Th¬ng M¹i phª duyÖt.
+Tæ chøc ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶
kinh doanh cña toµn c«ng ty tríc Bé Th¬ng M¹i.
Gióp viÖc cho gi¸m ®èc cã mét phã gi¸m ®èc do gi¸m ®èc ®Ò nghÞ vµ ®· ®îc
Bé trëng Bé Th¬ng M¹i phª duyÖt.
Phã gi¸m ®èc cã chøc n¨ng cïng trî lý gi¸m ®èc, gióp gi¸m ®èc ®iÒu hµnh ho¹t
®éng cña c«ng ty theo sù ph©n c«ng cña gi¸m ®èc.
KÕt to¸n trëng cña c«ng ty ®îc bæ nhiÖm hoÆc b·i nhiÖm theo chÕ ®é hiÖn
hµnh cña Nhµ Níc.
KÕ to¸n trëng gióp gi¸m ®èc chØ ®¹o tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thèng
kª cña c«ng ty.
2.2- C¸c phßng ban chøc n¨ng cña c«ng ty
*Phßng tæ chøc hµnh chÝnh:
Phßng nµy cã tr¸ch nhiÖm thøc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ ®îc giao hµng n¨m, th«ng qua c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh ®· ®îc phª duyÖt. §ång thêi, tham gia vµo viÖc ký kÕt hîp ®ång vµ thùc hiÖn hîp ®ång th¬ng m¹i víi c¸c th¬ng nh©n trong vµ ngoµi níc thuéc ph¬ng ¸n kinh doanh ®· ®îc c«ng ty phª duyÖt.
*Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh:
35
Cã chøc n¨ng qu¶n lý, tæ chøc vµ híng dÉn thùc hiÖn nghiÖpvô tµi chÝnh kÕ to¸n trong toµn c«ng ty. Gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh diÔn ra trong c¸c ®¬n vÞ tr¹m, cña hµng, phßng kinh doanh. Ban hµnh c¸c lo¹i h×nh b¸n bu«n, b¸n lÎ, b¸n ®¹i lý mµ gi¸m ®èc ®· duyÖt.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
*Phßng tæng hîp:
Phßng nµy míi ®îc thµnh lËp tõ khi c«ng ty ¸p dông chÕ ®é kho¸n trong kinh
doanh, phßng tæng hîp cã chøc n¨ng nh sau:
+Gióp gi¸m ®èc thÈm ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña c¸c ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh do c¸c ®¬n vÞ nhËn kho¸n ®Ò xuÊt tríc khi tr×nh gi¸m ãc. Tham gia gãp ý c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua b¸n, ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý chÆt chÏ.
+Thêng xuyªn th«ng ¸o vÒ c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng xuÊt nhËp khÈu, c¸c v¨n
b¶n míi cña nhµ níc ®Ó c¸c ®¬n vÞ nhËn kho¸n n¾m ®îc.
+Theo dâi viÖc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kho¸n cña c¸c ®¬n vÞ nhËn kho¸n, x©y
36
dùng kÕ ho¹ch chung cña toµn c«ng ty chØ tiªu kho¸n tõng ®¬n vÞ.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ý
t µ
k Õ
i
t o ¸ n
c h n h
p h ß n g
Ý
t á
h µ n h
c h ø c
c h n h
p h ß n g
h î p
t æ n g
p h ß n g
Þ
i
k h a
d c h
m n h
x u Ê t
t r ¹ m
i
k h ¸ c h
v Ë t t
v ô s ¶ n
v µ n h µ
C E N T R I M E X
-
Þ
i
g a
l © m
d c h
x u Ê t
t r ¹ m
v Ë t t
k h ¸ c h
v ô s ¶ n
v µ n h µ
i
i
k h a
l è p
c ö a
s ¨ m
k n h
m n h
h µ n g
i
d o a n h
i
i
i
g a
l © m
c ö a
k n h
h µ n g
k m k h
d o a n h
Ý
C h i n h ¸ n h H µ N é i
T p h å c h Ý
b a n G i ¸ m
m i n h
c h i n h ¸ n h m a t e c o
® è c
i
h Ë p
k h È u
k n h
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
I
i
k h È u
h Ë p
k n h
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
I I
s ¬ ® å c ¬ c Ê u t æ c h ø c b é m ¸ y h o ¹ t ® é n g c ñ a C « n g t y
i
I I I
h Ë p
k n h
k h È u
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
i
I
V
h Ë p
k n h
k h È u
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
i
h Ë p
k n h
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
k h È u V
i
V I
h Ë p
k n h
k h È u
x u Ê t n
p h ß n g
d o a n h
37
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3. §Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi lµ mét c«ng ty cã quy m« kh¸ lín. §©y lµ mét doanh nghiÖp võa thùc hiÖn chøc n¨ng th¬ng m¹i, võa thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt, do ®ã c¬ cÊu vèn cña n« coa nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty chÞu sô t¸c ®éng cña c¶ hai m¶ng nµy, trong ®è chñ yÕu lµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i. Tæng sè vèn cña c«ng ty hiÖn nay lµ 6 tØ ®ång VN, vèn lu ®éng chiÕm tØ träng rÊt lín 33,4% trong tæng sè vèn. Sè vèn nµy ®îc dïng chñ yÕu cho ho¹t ®éng kinh doanh mµ chñ yÕu lµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng nµy chiÕm tõ 60 –65% trong tæng sè lîi nhuËn thu ®îc cña c«ng ty tõ c¸c nguån.
KÓ tõ khi ®îc ®æi thµnh c«ng ty kinh doanh vµ s¶n xuÊt vËt t hµng ho¸, c¸c nghµnh nghÒ kinh doanh, mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ: ngo¹i th¬ng, cung øng vËt t, dÞch vô, c¸c lo¹i vËt t vµ vËt t bæ sung, ®å méc, thiÕt bÞ bæ sung, kh¸ch s¹n. Cho ®Õn nay th× nghµnh nghÒ kinh doanh vµ mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty hÇu nh kh«ng cã g× thay ®æi, ph¸t triÓn kh¸ tèt vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao.
Trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu trùc tiÖp vµ xuÊt nhËp uû th¸c, phæ biÕn lµ h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu trôc tiÕp, h×nh thøc nµy cã thÓ gióp cho c«ng ty chñ ®éng ®îc trong mäi vÊn ®Ò. TÝnh riªng vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu th× nhËp khÈu trùc tiÕp mang l¹i 65% lîi nhuËn cho c«ng ty.
MÆt hµng kinh doanh phÇn nµo ®· quyÕt ®Þnh ®Õn thÞ trêng cña c«ng ty. §èi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu, thi trêng nhËp khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ c¸c níc thuéc khu vùc Ch©u ¸ . §ã lµ nh÷ng níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh, cã thÓ ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ níc ta nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh th«ng qua viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ cña hä.
4. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
38
Trong nh÷ng n¨m ®Çu thµnh lËp, c«ng ty ®· gÆp mét sè khã kh¨n, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò thiÕu vèn trong hoµn c¶nh nÒn kinh tÕ ®Êt níc míi chuyÓ sang kinh tÕ thÞ tr¬ng. Kh«ng chØ riªng c«ng ty mµ phÇn lín c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ®Òu r¬i vµo t×nh tr¹ng nµy. Tuy nhiªn nhê vµo sù phÊn ®Êu nç lùc cña b¶n th©n, lu«n lu«n t×m c¸ch chuyÓn híng kinh doanh, c«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Cïng víi sô gióp ®ì cña nhµ níc còng nh Bé Th¬ng M¹i mµ gi¸ trÞ tæng doanh thu trªn c¸c mÆt s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty (kÓ c¶ kinh doanh néi ®Þa vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu) cã sù t¨ng ®¸ng kÓ.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
BiÓu sè 01: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty
CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
TT
N¨m
1996
1997
1998
1999
ChØ tiªu
1 Doanh thu
80.248.760.630
107.703.347.032 124.548.276.301 185.970.458.135
2 Gi¸ vèn
75.434.215.728
99.215.316.402 112.960.635.210 168.470.318.210
3
ThuÕ
927.215.316
1.796.673.205
3.035.655.440
8.421.665.391
4
Chi phÝ
3.828.763.264
6.665.345.110
8.445.673.366
8.937.166.732
5
L·i
14.566.322
26.003.315
106.312.285
141.317.902
§¬n vÞ : VN§.
Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (1996-1999).
Qua b¶ng sè liÖu 01 ta thÊy:
Trong giai ®o¹n 1996-1999 kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trªn c¶ ba chØ tiªu : doanh thu, thuÕ, l·i cña c«ng ty ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m, vµ t¨ng m¹nh nhÊt lµ giai ®o¹n 1997-1999, ®©y lµ giai ®o¹n mµ c«ng ty ¸p dông h×nh thøc kho¸n trong kinh doanh. N¨m 1997, kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty t¨ng kh«ng nhiÒu lµ do cã sô biÕn ®éng cña thÞ trêng trong vµ ngo¹i níc. MÆt kh¸c, do t×nh tr¹ng qu¶n lý kinh doanh cña c«ng ty cßn h¹n chÕ dÉn ®Õn thiÕu vèn kinh doanh, lîi nhuËn kh«ng cao. Nhê cã sù phÊn ®Êu, lu«n t×m c¸ch chuyÓn híng mµ c«ng ty ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong n¨m 1998.
Ta cã thÓ thÊy ®îc chi tiÕt qua b¶ng sau.
BiÓu sè 02 : So s¸nh gi÷a c¸c n¨m qua mét sè chØ tiªu.
Giai ®o¹n
Møc t¨ng gi¶m tæng doanh thu
s¸ch
TuyÖt ®èi
TuyÖt ®èi
TuyÖt ®èi
1996-1997 1997-1998 1998-1999
27.454.586.402 16.244.929.269 61.422.181.834
11.430.993 80.308.970 35.005.617
T¬ng ®èi (%) 34 15 49
T¬ng ®èi (%) 78 308 32.9
824.457.889 123.898.235 5.386.009.951
T¬ng ®èi (%) 84 68.9 177
39
§¬n vÞ : VN§. Møc t¨ng gi¶m lîi nhuËn Møc t¨ng gi¶m nép ng©n
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Cã ®îc kÕt qu¶ trªn ®ã kh«ng chØ lµ do sù cè g¾ng cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong c«ng ty mµ cßn ®îc t¹o ra bëi sù gióp ®ì cña Bé Th¬ng M¹i. Thµnh c«ng bíc ®Çu khi ¸p dông h×nh thøc kho¸n trong kinh doanh ®· khÝch lÖ tinh thÇn lµm viÖc cña c¸c thµnh viªn trong c«ng ty khiÕn hä ngµy cµng cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong c«ng viÖc vµ mang tÝnh chÊt s¸ng t¹o cao h¬n, gãp phÇn thóc ®Èy c«ng ty ph¸t triÓn ngµy cµng v÷ng m¹nh.
II. Thøc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
1. §Æc ®iÓm t×nh h×nh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua
1.1- C¸c mÆt hµng nhËp khÈu.
C«ng ty kinh doanh vµ s¶n xuÊt vËt t hµng ho¸ MATECO lµ doanh nghiÖp nhµ níc, trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ n¬ac c«ng ty ph¶i lu«n c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Mét mÆt coi träng ho¹t ®éng kinh doanh, mét mÆt c«ng ty lu«n lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm thíc ®o trong kinh doanh, c«ng ty kh«ng v× lîi Ých tríc m¾t mµ tù nhËp khÈu hµng ho¸, danh môc hµng ho¸ nhËp khÈu cña c«ng ty ®Òu ®· ®îc sù ®ång ý cña Bé Th¬ng M¹i vµ lµ nh÷ng mÆt hµng cÇn thiÕt, bæ sung nhu cÇu tiªu dïng trong níc khi s¶n xuÊt trong níc cha ®¸p øng ®ñ. C¸c mÆt hµng ®ã lµ
S¨m lèp « t« : S¨m lèp « t« lµ lo¹i mÆt hµng kinh doanh nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty, HiÖn nay, trong níc còng cã mét sè c«ng ty s¶n xuÊt s¨m lèp « t« nh cao su sao vµng.. song nhu cÇu söa ch÷a, l¾p r¸p « t« lµ t¬ng ®èi lín, s¶n phÈm trong níc s¶n xuÊt ra chÊt lîng tuy cã ®¹t yªu cÇu song vÉn cha ®¸p øng ®ñ. V× vËy nhËp khÈu mÆt hµng nµy cña c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt.
Ph¬ng tiÖn vËn t¶i : Song song víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¬ së h¹ tÇng th× sù gia t¨ng c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i ngµy cµng lín m¹nh. §Æc biÖt lµ c¸c lo¹i xe vËn t¶i h¹ng nÆng rÊt cÇn thiÕt cho nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ ngµy cµng nhiÒu trong c¸c tæ chøc kinh tÕ còng nh trong nh©n d©n. Trong hoµn c¶nh hÖ thèng giao th«ng c«ng céng cha ph¸t triÓn c«ng ty cïng c¸c ®¬n vÞ kh¸c ®îc giao nhiÖm vô nhËp khÈu ph¬ng tiÖn vËn t¶i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trong níc.
40
Hµng tiªu dïng : Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay, do nhu cÇu vµ ®êi sèng cña nh©n d©n ®îc n©ng cao, nhu cÇu tiªu dïng còng gia t¨ng b¾t nguån tõ ®ã. Tr×nh ®é khoa häc ngµy cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng kh«ng dõng l¹i ë sè lîng chÊt läng hµng ho¸ mµ ë c¶ bao b×, mÉu m·, chñng lo¹i. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc nhËp khÈu hµng tiªu dïng trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· gãp phÇn vµo viÖc ®a d¹ng ho¸ nh»m bæ sung thªm vÒ mÆt hµng tiªu dïng ë thÞ trêng trong níc. C¸c mÆt hµng c«ng ty nhËp nh : BÕp ga, qu¹t ®iÖn, rîu, m× chÝnh, cµ phª.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ngoµi ra, c«ng ty cßn nhËp c¸c lo¹i ¾c quy, vËt liÖu x©y dùng nh: G¹ch l¸t nÒn, s¾t thÐp x©y dùng, s¬n, kÝnh x©y dùng, vËt liÖu ®iÖn nh : que hµn ®iÖn, d©y dÉn, c«ng t¾c ®iÖn.
§èi víi c¸c mÆt hµng nµy, c«ng ty nhËp vÒ chñ yÕu ®¸p øng cho c¸c ®¬n vÞ kinh
doanh th¬ng m¹i, c¸c ®¹i lý tiªu thô còng nh cöa hµng b¸n lÎ.
Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn nhËp mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ nh : m¸y bµo, m¸y
ca, m¸y Ðp nhùa, m¸y ph«t«.
1.2- Kim ngh¹ch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng trong nh÷ng n¨m qua
Thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi cña §¶ng ta khëi xíng nÒn kinh tÕ níc ta chuyÓn hoµn toµn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc. Tõ ®ã më réng quan hÖ kinh tÕ níc ta víi c¸c níc trong vµ ngoµi khu vùc, hoµ nhËp vµo kinh tÕ thÕ giíi theo xu híng khu vùc hoµ, toµn cÇu ho¸. Bíc ®Çu, chóng ta ®· thµnh c«ng trong c«ng cuéc ®æi míi ph¸t triÓn ®Êt níc. Sau bao nhiªu n¨m ®¾m ch×m trong khñng ho¶ng vµ l¹m ph¸t, nh÷ng n¨m gÇn ®©y níc ta ®· tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ vµ l¹m ph¸t kÐo dµi, ®a nÒn kinh tÕ níc ta æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. ChÝng sù ph¸t triÓn ®ã ®· thóc ®Èy nhu cÇu hµng ho¸ thiÕt bÞ c«ng nghÖ...®îc t¨ng lªn trong khi n¨ng lùc s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®ñ hoÆc ®¸p øng cha kÞp thêi. §Ó tr¸nh biÕn ®éng lín vµ gi÷ nÒn kinh tÕ trong níc æn ®Þnh Nhµ níc cho phÐp c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu theo giÊy phÐp nhËp khÈu hµng ho¸ ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu trong níc, phôc vô cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Lµ ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· ý thøc ®îc tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖm vô to lín ®ã cïng víi môc tiªu lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Trong nh÷ng n¨m qua, ban l·nh ®¹o c«ng ty cïng víi sù nç lôc cña tËp thÓ, c¸c phßng kinh doanh ®· cã nh÷ng cè g¾ng nhÊt ®Þnh lu«n ®¶m b¶o kim ngh¹ch nhËp khÈu chiÕm tû träng lín h¬n trong tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm cña c«ng ty. §iÒu ®ã thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
BiÓu sè 03 : Kim ngh¹ch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng
1996
1997
1998
1999
N¨m MÆt hµng S¨m lèp «t« ¡c quy Ph¬ng tiÖn vËn t¶i VËt liÖu ®iÖn Hµng tiªu dïng M¸y mãc thiÕt bÞ VËt liÖu x©y dùng Tæng céng
2815 312.2 216 135 126 312.82 219.98 4137
3200 600 309 145 432 400 514 5500
4000 650 325 200 150 450 225 6000
4500 720 435 424 180 500 241 7000
41
§¬n vÞ : 1000USD
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Nguån : Thèng kª kim ngh¹ch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng (1996-1999).
Tõ b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ biÓu diÔn díi d¹ng biÓu ®å.
Gi¸ trÞ
7000
§¬n vÞ : 1000USD
6000
7000
5500
6000
4137
5000
4000
3000
2000
0
N¨m
1000
1997
1998
1999
1996
Tríc sù c¹nh tranh ®Çy kh¾c nghiÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· cè g¾ng v¬n lªn më réng thÞ trêng ®Ó ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i hµng. Qua b¶ng sè liÖu 03 vµ biÓu ®å ta thÊy : gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch vµ kim ngh¹ch nhËp khÈu cña tõng mÆt hµng ®Òu cã sù t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Sang n¨m 1998 kim ngh¹ch nhËp khÈu cña mét sè mÆt hµng cã sù gi¶m sót lµ do biÕn ®éng cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Tuy nhiªn ®iÒu nµy vÉn kh¼ng ®Þnh ®îc sù cè g¾ng ®Ó ®øng v÷ng trong sù c¹nh tranh trong c chÕ thÞ trêng cña c«ng ty. Cô thÓ, kim ngh¹ch nhËp khÈu cña tõng mÆt hµng qua c¸c n¨m nh sau:
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng s¨m lèp «t« :
§©y lµ mÆt hµng nhËp khÈu chÝnh cña c«ng ty. N¨m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu cña mÆt hµng nµy lµ 2815000USD chiÕm tû träng 68% trong tæng sè. N¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 3200000USD t¨ng 385000USD so víi n¨m 1996, tuy nhiªn chØ chiÕm tû träng 58% so víi tæng sè.
N¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 3200000USD t¨ng 385000USD so
víi n¨m 1996, tuy nhiªn chØ chiÕm tû träng 58% so víi tæng sè.
N¨m 1998, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 4000000USD t¨ng 850000USD so
42
víi n¨m 1997, chiÕm tû träng lµ 66% trong tæng sè c¸c mÆt hµng nhËp khÈu.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 4500000USD t¨ng 500000USD so víi n¨m 1998, chiÕm tû träng lµ 64% so víi tæng sè. Ta cã thÓ thÊy r»ng, kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng s¨m lèp «t« ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m, trong ®ã t¨ng m¹nh nhÊt lµ vµo n¨m 1998, ®ã còng lµ n¨m mµ C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi b¾t ®Çu thùc hiÖn h×nh thøc kho¸n trong kinh doanh. Sang n¨m 1999, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu cña mÆt hµng nµy tuy t¨ng kh«ng nhiÒu so víi sù t¨ng cña n¨m 1998 nhng vÉn chiÕm tû träng cao trong tæng sè kim ngh¹ch nhËp khÈu. Kim ngh¹ch nhËp khÈu kh«ng t¨ng nhiÒu lµ do gi¸ c¶ thÞ trêng níc ngoµi t¨ng trong khi ®è gi¸ trong nãc l¹i Ýt biÕn ®éng. MÆt kh¸c, do sù t¨ng lªn cña s¶n xuÊt trong níc còng phÇn nµo t¸c ®éng ®Õn kÕ ho¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty.
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng ¾c quy :
§©y lµ mÆt hµng chñ chèt thø 2 ®îc c«ng ty thêng xuyªn chó träng tíi trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Còng nh mÆt hµng s¨m lèp «t«, kim ngh¹ch nhËp khÈu cña mÆt hµng nµy ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m. Cô thÓ lµ :
N¨m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 312.200USD, chiÕm tû träng 7,5%
trong tæng sè.
N¨m 1997, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 600000USD, chiÕm tû träng 10,9%
trong tæng sè, t¨ng so víi n¨m 1996 lµ 287800USD víi tû lÖ t¨ng 52%.
N¨m 1998, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 650000USD, chiÕm tû träng 10,8%
trong tæng sè, t¨ng 50000USD so víi n¨m 1997.
N¨m 1999, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 720000USD, chiÕm tû träng 10,2%
so víi tæng sè, t¨ng 70000USD so víi n¨m 1998.
Gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng ¾ quy tuy kh«ng lín nh mÆt hµng s¨m lèp «t« song ®©y còng lµ mÆt hµng nhËp khÈu chñ chèt cña c«ng ty. Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy t¨ng t¬ng ®èi ®Òu trong giai ®o¹n 1998-1999, n¨m 1997 t¨ng Ýt h¬n giai ®o¹n nµy. Tuy trong níc s¶n xuÊt ¾c quy ®· ph¸t triÓn c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng song nhu cÇu tiªu dïng lµ t¬ng ®èi cao nªn mÆt hµng ¾c quy nhËp khÈu vÉn t¨ng trëng cao vÒ gi¸ trÞ.
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu ph¬ng tiÖn vËn t¶i.
43
N¨m 1996, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy lµ 216000USD, chiÕm tû träng 5,2% trong tæng sè. Sang n¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 309000USD chiÕm tû träng 5,6% trong tæng sè, t¨ng 93000USD so víi n¨m 1996.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 325000USD, chiÕm tû träng 5,4%
trong tæng sè, t¨ng 16000USD so víi n¨m 1997.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 43500Usd, chiÕm tû träng 6,2%
trong tæng sè, t¨ng 110000Usd so víi n¨m 1998.
Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng ph¬ng tiÖn vËn t¶i cã nhiÒu biÕn ®éng qua c¸c n¨m, t¨ng m¹nh nhÊt lµ vµo n¨m 1999. N¨m 1998 do ¶nh hëng cña khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ nªn kim ngh¹ch nhËp khÈu t¨ng kh«ng nhiÒu, chØ t¨ng 16000USD so víi n¨m 1997 vµ n¨m 1999. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu liªn doanh lÆp r¸p «t« trong níc nªn c«ng ty cÇn xen xÐt vÊn ®Ò nµy ®Ó cã híng gi¶ quyÕt cho phï hîp.
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng vËt liÖu ®iÖn:
Nhu cÇu tiªu dïng mÆt hµng nµy ngµy cµng t¨ng, n¾m b¾t kÞp thêi kim ngh¹ch
nhËp khÈu mÆt hµng nµy cña c«ng ty ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m.
Nõu kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy n¨m 1996 lµ 135000USD, chiÕm tû träng 3,2% th× sang n¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu ®· lµ 145000USD, chiÕm tû träng 2,6% trong tæng sè, t¨ng 10000USD so víi n¨m 1996.
N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 200000USD, chiÕm tû träng 3,3%
trong tæng sè, t¨ng 35000USD so víi n¨m 1997.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kimngh¹ch nhËp khÈu lµ 424000Usd chiÕm tû träng 6% trong
tæng s«, t¨ng 224000USD so víi n¨m 1998.
Nh trªn ta thÊy, kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy t¨ng m¹nh nhÊt lµ vµo n¨m 1999, gÊp hai lÇn so víi n¨m 1998, cã ®îc sô gia t¨ng ®ã lµ do c«ng ty ®· ®i s©u vµo xem xÐt c«ng t¸c nghiªn cøc thÞ trêng, tr¸nh nhËp c¸c lo¹i vËt liÖu s¶n xuÊt trong níc ®ang ph¸t triÓn mµ chØ nhËp nh÷ng lo¹i trong níc cßn thiÕu nh que hµn, c«ng t¾c..
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ :
C«ng ty ®· tiÕn hµnh kinh doanh mÆt hµng nµy tõ n¨m 1995. Nh×n chung, qua
c¸c n¨m kim ngh¹ch nhËp khÈu ®Òu t¨ng.
N¨m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy lµ 312820USD chiÕm tû träng 7,5% trong tæng sè kim ngh¹ch nhËp khÈu. Sang n¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 400000USD chiÕm tû träng 7,2% trong tæng sè t¨ng 87180USD so víi n¨m 1996 (gÇn 0,27 lÇn).
N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 450000USD chiÕm tû träng 7,5%
44
trong tæng sè, t¨ng 0,12 lÇn so víi n¨m 1997 (t¬ng ®¬ng 50000USD).
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 500000USD chiÕm tû träng 7,1%
trong tæng sè, t¨ng 50000USD so víi n¨m 1998.
Qua c¸c n¨m t¨ng trëng vÒ gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy lµ
t¬ng ®èi æn ®Þnh, chñ yÕu lµ c«ng ty nhËp vÒ m¸y f«t«coppy vµ m¸y Ðp nhùa.
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu hµng tiªu dïng:
Trong c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty, hµng tiªu dïng lµ mÆt hµng cã nhiÒu biÕn ®éng nhÊt. N¨m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 126000USD, chiÕm tû träng 3% trong tæng sè, sang n¨m 1997 gi¸ trÞ him ngh¹ch nhËp khÈu lµ 432000USD, chiÕm tû träng 7,8% trong tæng sè, t¨ng gÊp 2,4 lÇn so víi n¨m 1996 (t¬ng ®¬ng 306000USD).
N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 150000USD chiÕm tû träng 2,5%
trong tæng sè, gi¶m 1,9 lÇn so víi n¨m 1997, t¬ng ®¬ng gi¶m gi¸ trÞ 2829000USD.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 180000USD, cã t¨ng h¬n so víi n¨m
1998 lµ 0,2 lÇn t¬ng ®¬ng gi¸ trÞ lµ 30000USD.
+Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng vËt liÖu x©y dùng:
§©y còng lµ mÆt hµng cã kim ngh¹ch nhËp khÈu biÕn ®éng qua c¸c n¨m. N¨m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 219980USD chiÕm tû träng 5,6% trong tæng sè, sang n¨m 1997 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 514000USD, t¨ng 294020USD so víi n¨m 1996.
N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 225000USD, chiÕm tû träng 3,7%
trong tæng sè, gi¶m gi¸ trÞ 289000USD so víi n¨m 1997.
N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 241000USD, chiÕm tû träng 3,4%
trong tæng sè, t¨ng 1600USD so víi n¨m 1998.
VËt liÖu x©y dùng còng lµ mÆt hµng hiÖn nay nhu cÇu sö dông rÊt cao song m¾c ®é s¶n xuÊt ë trong níc còng t¨ng rÊt nhanh. NhÊt lµ n¨m 1998 cã sù biÕn ®éng cña thÞ trêng nªn kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty gi¶m rÊt nhiÒu.
+Tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng trong nh÷ng n¨m qua:
45
NÕu tÝnh n¨m 1996 gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chØ ®¹t 4137000USD th× sang n¨m 1997 gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu ®· lµ 5500000USD, t¨ng 1363000USD so víi n¨m 1996, ®©y lµ n¨m cã tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu t¨ng cao nhÊt. N¨m 1998 gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 6000000USD chØ t¨ng 500000USD so víi n¨m 1997. Nguyªn nh©n lµ do cuéc khñng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc ch©u A lµm ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng nhËp khÈu cña c«ng ty vµ do sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt trong níc vÒ mét sè mÆt hµng ®· khiÕn cho gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty t¨ng trëng kh«ng cao. Sang n¨m 1999 t×nh h×nh khu vùc ®· dÇn ®i vµo æn ®Þnh, gi¸ trÞ tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty ®· t¨ng 1000000USD so víi n¨m 1998. §©y cònglµ mét cè g¾ng rÊt lín cña c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o ®îc kim ngh¹ch nhËp khÈu cña m×nh.
1.3- C¬ cÊu mÆt hµng kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty
Qua b¶ng sè liÑu 03 ta thÊy r»ng tõ n¨m 1996 trë l¹i ®©y, mÆt hµng s¨m lép «t«
lu«n chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty.
ChÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ nhËp khÈu trong giai ®o¹n hiÖn nay níc ta cã thay ®æi lín phï hîp víi c«ng cuéc ®«Ø míi cña ®Êt níc. H¬n n÷a mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty cßn phô thuéc vµo tõng giai ®o¹n cã sù ®Þnh híng cña ban l·nh ®¹o c«ng ty. Kim ngh¹ch nhËp khÈu mÆt hµng s¨m lèp «t« lu«n chiÕm tû träng cao 68%, 58%, 66%, 64% trong tæng sè, trong khi ®ã tû träng c¸c mÆt hµng nh hµng tiªu dïng, vËt liÖu x©y dùng l¹i cã nhiÒu biÕn ®éng. Cô thÓ : hµng tiªu dïng n¨m 1996 : 3,0%; n¨m 1997 : 7,8%; n¨m 1998 : 2,5%; n¨m 1999 : 2,6%.
VËt liÖu x©y dùng : n¨m 1996 : 5,6%; n¨m 1997 : 9,3%; n¨m 1998 :3,7%; n¨m
1999 : 3,4%.
C¸c mÆt hµng cßn l¹i nh ¾c quy, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, vËt liÖu ®iÖn, m¸y mãc thiÕt bÞ, tû träng lµ t¬ng ®èi æn ®Þnh qua c¸c n¨m lµ do nh÷ng mÆt hµng nµy kh«ng bÞ ¶nh hëng nhiÒu cña biÕn ®éng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc.
2. ThÞ trêng nhËp khÈu cña c«ng ty
46
Trong ho¹t ®éng nhËp khÈu, viÖc t×m kiÕm ®Ó më réng thÞ trêng lµ mét vÊn ®Ò quan träng ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ ®îc diÔn ra liªn tôc vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. NhËn thøc ®îc vai trß to lín nµy C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· cè g¾ng t×m kiÕm më réng thÞ trêng víi môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao vÒ mÆt kinh tÕ, chñ ®éng nguån hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn trong sù cè g¾ng ®ã th× cho tíi nay C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi míi quan hÖ víi 7 níc, trong ®ã ®Òu lµ nh÷ng níc thuéc khu vùc Ch©u ¸.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
BiÓu sè 04 : Kim ngh¹ch nhËp khÈu theo thÞ trêng (1996-1999).
TT
1996
1997
1998
1999
Gi¸ trÞ
Gi¸ trÞ
Gi¸ trÞ
Gi¸ trÞ
N¨m Tªn thÞ trêng
Tû träng %
Tû träng %
Tû träng %
Tû träng %
1 2 3 4 5 6 7
Hµn Quèc Singapore Trung Quèc ¢n §é Hång K«ng Nga §µi Loan Tæng céng
1572 165 608 591.6 537.8 579 83.6 4137
38 4 14.7 14.3 13 14 2 100
880 302.5 2821.5 973.5 401.5 104.5 52.5 5500
16 5.5 51.3 17.7 7.3 1.9 0.9 100
15 6 51.5 18 7 1.5 1 100
900 30 3090 1080 420 90.0 60 6000
16 6.2 50.7 18.5 6.5 1 1.1 100
1120 434 3549 1295 455 70 77 7000
§¬n vÞ :1000USD.
Nguån : Thèng kª kim ngh¹ch nhËp khÈu theo thÞ trêng.
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy qua c¸c n¨m tû träng kim ngh¹ch nhËp khÈu theo thÞ trêng cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. Mçi thÞ trêng ®Òu cã thÓ m¹nh riªng ®èi víi nhËp khÈu c¸c mÆt hµng.
N¨m 1996 thÞ trêng Hµn Quèc lµ thÞ trêng nhËp khÈu chÝnh cña c«ng ty gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 1572000USD, chiÕm tû träng 36% tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu. Sang n¨m 1997 lµ n¨m cã sù kiÖn khñng ho¶ng tµi chÝnh ë khu vùc §«ng Nam A. Cuéc khñng ho¶ng nµy ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn kinh tÕ Hµn Quèc lµm tèc ®é t¨ng trëng cña nã chËm l¹i. Nãi riªng vÒ xuÊt khÈu cña Hµn Quèc, gi¸ trÞ xuÊt khÇu gi¶m nhng gi¸ c¶ t¨ng, ®ång Won mÊt gi¸ buéc chÝnh phñ ph¶i t¨ng l¬ng. TiÒn l¬ng t¨ng ®Èy chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng vµ t¹o søc Ðp ®èi víi gi¸ thµnh s¶n phÈm. T¸c ®éng nµy lµm gi¶m ®i kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu cña Hµn Quèc. ChÝnh v× vËy, quan hÖ bu«n b¸n gi÷a Hµn Quèc vµ ThÕ giíi gi¶m ®i rÊt nhiÒu. §iÒu nµy gi¶i thÝch ®îc nguyªn nh©n dÉn tíi gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi t¹i thÞ trêng nµy gi¶m sót trong n¨m 1997, trong n¨m nµy kim ngh¹ch nhËp khÈu cña Hµn Quèc gi¶m xuèng chØ cßn 880000USD, tû träng chØ cßn chiÕm 16% trong tæng s« vµ l¹i tiÕp tôc gi¶m chØ cßn 15% trong n¨m 1998. Sang n¨m 1999 kinh tÕ Hµn Quèc dÇn ®i vµo æn ®Þnh, kim ngh¹ch nhËp khÈu t¨ng lªn lµ 1120000USD, chiÕm tû träng 16% trong tæng sè. ë thÞ trêng cung cÊp c¸c s¶n phÈm cho c«ng ty nh s¨m lèp «t«, ¾c quy..
47
ThÞ trêng ¢n §é còng lµ n¬i cung cÊp c¸c mÆt hµng nh s¨m lèp «t«, ¾c quy, vËt liÖu x©y dùng, ®©y lµ thÞ trêng mµ c«ng ty cã gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu t¬ng ®èi cao vµ kh¸ æn ®Þnh, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu vµ tû träng cña nã thêng xuyªn t¨ng qua c¸c n¨m. §©y lµ mét thÞ trêng æn ®Þnh ®Ó c«ng ty cã thÓ quan hÖ bu«n b¸n l©u dµi.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
C«ng ty ®· cã quan hÖ bu«n b¸n víi Trung Quèc tõ l©u, song tõ n¨m 1996 c«ng ty míi b¾t ®Çu nhËp s¨m lèp «t« cña Trung Quèc. Nõu nh n¨m 1996 kim ngh¹ch nhËp khÈu ë thÞ trêng nµy míi chØ lµ 608000USD chiÕm 14,7% tæng sè th× sang n¨m 1997 ®· t¨ng vät lªn 2821500USD, chiÕm tû träng 51,3%. Cã sù gia t¨ng m¹nh nµy lµ do c¸c mÆt hµng cña Trung Quèc nh s¨m lèp «t«, vËt liÖu x©y dùng, vËt liÖu ®iÖn gi¸ c¶ thËp h¬n c¸c thÞ trêng kh¸c mµ chÊt lîng s¶n phÈm t¬ng ®èi cao. Nhê quan hÖ giao dÞch tèt mµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu ë thÞ trêng nµy lu«n chiÕm tû träng rÊt cao. Cô thÓ : N¨m 1998 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 3090000USD chiÕm 51,5%. N¨m 1999 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu lµ 3549000USD chiÕm 50,7%. Nh vËy, Trung Quèc lµ thÞ trêng trong t¬ng lai cã nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó khai th¸c nguån hµng cña c«ng ty.
Ngoµi ra còng ph¶i kÓ ®Õn thÞ trêng Nga lµ thÞ trêng truyÒn thèng cña c«ng ty víi c¸c mÆt hµng nh s¾t thÐp x©y dùng, m¸y mãc thiÕt bÞ. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tû träng còng nh gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu t¹i thÞ trêng nµy l¹i gi¶m nhiÒu lµ do s¶n phÈm cña Nga cã chÊt lîng tèt nhng gi¸ c¶ l¹i cao h¬n so víi s¶n phÈm cïng lo¹i ë c¸c thÞ trêng kh¸c. N¡m 1996 gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu t¹i thÞ trêng nµy lµ 579000USD th× n¨m 1999 chØ cßn lµ 70000USD. Do nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ trêng vÉn cßn cÇn ®Õ s¶n phÈm cña Nga nªn c«ng ty vÉn nhËp vÒ. Tuy nhiªn ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn th× viÖc gi¶m bít tû träng nhËp khÈu t¹i thÞ trêng nµy lµ ®iÒu phï hîp. ThÞ trêng Singapore cung cÊp c¸c mÆt hµng nh bÕp ga, cµ phª, vËt liÖu ®iÖn kim ngh¹ch nhËp khÈu t¹i thÞ trêng nµy t¬ng ®èi æn ®Þnh, ®©y lµ thÞ trêng mµ c«ng ty ®· ®¹t ra chiÕn lîc kinh doanh l©u dµi trong nh÷ng n¨m tíi.
Bªn c¹nh ®ã, §µi Loan vµ Hång K«ng lµ nh÷ng thÞ trêng µ c«ng ty míi ®Æt quan hÖ tõ n¨m 1996. Tuy gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu t¹i thÞ trêng nµy cßn cha cao nhng trong t¬ng lai c«ng ty sÏ cã chiÕn lîc ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c níc nµy. Nh vËy sÏ lµm phong phó h¬n chñng lo¹i c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty.
3. H×nh thøc nhËp khÈu cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
Trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty cã hai lo¹i h×nh thøc sau:
48
NhËp khÈu (tù doanh) trùc tiÕp vµ nhËp khÈu uû th¸c.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
BiÓu sè 05 : KÕt qu¶ nhËp khÈu theo h×nh thøc (1996-1999)
1996
1997
1998
1999
Gi¸ trÞ (USD)
Gi¸ trÞ (USD)
Gi¸ trÞ (USD)
Gi¸ trÞ (USD)
Tû träng %
Tû träng %
Tû träng %
Tû träng %
2689
65
3190
58
3180
53
3640
52
1448
35
2310
42
2820
47
3360
48
4137
100
5500
100
6000
100
7000
100
N¨m H×nh thøc nhËp khÈu NhËp khÈu trùc tiÕp NhËp khÈu uû th¸c Tæng gi¸ trÞ KNNK
§¬n vÞ :1000USD.
Nguån : Tæng hîp kÕt qu¶ nhËp khÈu theo h×nh thøc (1996-1999).
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ thÊy h×nh thøc nhËp khÈu tù doanh lu«n chiÕm tû träng cao h¬n trong tæng gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty qua c¸c n¨m gÇn ®©y. Tuy nhiªn, tû träng nµy l¹i cã xu híng gi¶m ®i, tû träng nhËp khÈu theo h×nh thøc uû th¸c l¹i t¨ng lªn. Trong ®iÒu kiÖn nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty cßn h¹n hÑp, h¬n n÷a thÞ trêng trong níc cã nhiÒu biÕn ®éng còng g©y nhiÒu khã kh¨n trong kh©u tiªu thô, v× vËy c«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch h¹n chÕ h¬n ®èi víi h×nh thøc nhËp khÈu tù doanh còng lµ ®iÒu tÊt yÕu.
§i s©u vµo ph©n tÝch cô thÓ ta thÊy : N¨m 1996 nhËp khÈu tù doanh chiÕm 65% ®¹t 2689000USD trong tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu. N¨m 1997, ®¹t 3190000USD chism 58% tæng kim ngh¹ch c¶ n¨m, so víi n¨m 1996 tû träng nhËp khÈu trùc tiÕp cã gi¶m ®i nhng gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu l¹i t¨ng lªn 501000USD do kim ngh¹ch nhËp khÈu n¨m 1997 cao h¬n 1996.
N¨m 1998, tû träng nhËp khÈu trùc tiÕp l¹i gi¶m ®i 5% so víi n¨m 1997 vµ gi¸
trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu trùc tiÕp còng gi¶m ®i 10000USD.
Sang n¨m 1999, gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu trùc tiÕp t¨ng 460000USD song tû träng l¹i gi¶m 1% so víi n¨m 1998. Bªn c¹nh sù gi¶m sót tû träng kim ngh¹ch nhËp khÈu trùc tiÕp th× tû träng kim ngh¹ch nhËp khÈu uû th¸c l¹i liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 1996 tû träng kim ngh¹ch nhËp khÈu uû th¸c chØ chiÕm 35%, ®¹t 1448000USD th× ®Õn n¨m 1999 ®· ®¹t 3360000USD chiÕm tû träng 48% trong tæng sè kim ngh¹ch nhËp khÈu n¨m 1999.
49
Qua ph©n tÝch b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy h×nh thøc nhËp khÈu tù doanh tuy chiÕm tû träng cao h¬n h×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c nhng l¹i cã xu híng gi¶m ®i. §©y lµ h×nh thøc nhËp khÈu ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn nhng l¹i gÆp nhiÒu rñi ro. §Æc ®iÓm cña h×nh thøc nµy kh¸c nhËp khÈu uû th¸c ë chç, c«ng ty ph¶i chñ ®éng tiªu thô hµng ho¸ nhËp khÈu nÕu cã biÕn ®éng theo chiÒu híng bÊt lîi ë thÞ trêng trong níc th× c«ng ty s÷ g¾nh chÞu hÕt nh÷ng rñi ro ®ã. Cã ®iÒu trong nÒ kinh tÕ thÞ trêng muèn hëng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
nhiÒu lîi nhuËn ®ång thêi còng ph¶i chÊp nhËn rñi ro lín. V× vËy, muèn thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu theo h×nh thøc tù doanh ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n n÷a, tríc hÕt c«ng ty ph¶i gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò nguån vèn kinh doanh. Trong ho¹t ®éng trùc tiÕp nµy c«ng ty ph¶i thêng xuyªn xem xÐt t×m hiÓu ®Ó khai th¸c nh÷ng nguån hµng míi, nghiªn cøu b¹n hµng vµ thÞ trêng míi, t×m ra biÖn ph¸p ®Ó tiªu thô hµng nhanh nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt.
§èi víi h×nh thøc nhËp khÈu uû th¸c cña c«ng ty c¸c mÆt hµng tËp trung chñ yÕu lµ s¨m lèp «t« vµ c¸c lo¹i s¾t thÐp x©y dùng. ViÖc nhËp khÈu uû th¸c ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty më réng thÞ trêng, më réng quan hÖ víi c¸c b¹n hµng trong níc, ®¸p øng ®îc nhu cÇu vÒ nhËp khÈu nh÷ng vËt t hµng ho¸ cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trong níc nh»m khai th¸c thªm thÕ m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cho c«ng ty.
4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
Ngoµi gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu th× kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cßn ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, møc ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch vµ møc thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn.
§Æc biÖt, lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ vÊn ®Ò sèng cßn ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nµo. Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· thu ®îc nhiÒu kÕt qu¶ kh«ng chØ n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu, më réng thÞ trêng tiªu thô mµ møc nép ng©n s¸ch còng ®îc ®¶m b¶o.
BiÓu sè 06 : KÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸
§¬n vÞ : 1000®.
1996
L·i gép
1999 L·i gép
N¨m MÆt hµng S¨m lèp «t« ¡c quy Ph¬ng tiÖn vËn t¶i VËt liÖu ®iÖn M¸y mãc thiÕt bÞ VËt liÖu x©y dùng Hµng tiªu dïng Tæng lîi nhuËn Nép ng©n s¸ch
988575 564900 169470 518410 197715 225900 169470 2824440 13618400
Tû lÖ (%) 35 20 6 18 7.1 7.9 6 100
1997 L·i gép 1046752 664368 193840 585760 204304 456078 186224 3337326 15397710
1998 L·i gép 1265065 594078 206397 632498 234526 219359 90072 3341995 15661811
Tû lÖ (%) 32 17 5.9 18 6.3 14 6.8 100
Tû lÖ (%) 39 18 6.3 19.5 7.2 6.7 3.3 100
1608355 702318 382034 929368 498624 351179 159642 4631520 20257034
Tû lÖ (%) 34.7 15.1 8.2 20 10.5 7.5 4.0 100
Nguån : KÕt qu¶ kinh doanh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu.
50
-§èi víi mÆt hµng s¨m lèp «t« :
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N¨m 1996 lîi nhuËn ®¹t 988575000 Th× ®Õn n¨m 1997 lîi nhuËn ®¹t 1046752000 ®ång t¨ng 58177000 so víi n¨m 1996. N¨m 1998 lîi nhuËn ®¹t 1265065000 ®ång t¨ng 561063000 ®ång so víi n¨m 1997. N¨m 1999 t¨ng 343290000 ®ång so víi n¨m 1998. Nh vËy lîi nhuËn tõ mÆt hµng nµy ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m, tuy nhiªn n¨m 1999 lîi nhuËn cã phÇn gi¶m sót lµ do cã nh÷ng ®ît hµng khi nhËp víi gi¸ cao nhng l¹i ph¶i b¸n víi gi¸ thÊp do sù thay ®æi ë thÞ trêng tiªu thô cña c«ng ty. MÆc dï cã sù gi¶m sót nhng s¨m lèp «t« vÉn lµ mÆt hµng mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn nhÊt cho c«ng ty. Cô thÓ : n¨m 1996 : 35%; n¨m 1997 : 32%; n¨m 1998 : 39%; n¨m 1999 : 34,7%.
-§èi víi mÆt hµng ¾c quy:
Trong n¨m 1996, ®©y lµ mÆt hµng mang l¹i lîi nhuËn cao thø hai cho c«ng ty, chiÕm 20% tæng lîi nhuËn. N¨m 1997, 1998 gi¸ trÞ lîi nhuËn t¨ng kh«ng nhiÒu : 29710000 ®ång so víi n¨m 1997, cßn n¨m 997 l¹i chØ t¨ng 99468000 ®ång so víi n¨m 1996 mÆc dï lîng nhËp vÒ l¹i t¨ng gÇn gÊp ®«i so víi n¨m 1996. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c«ng ty kh«ng nghiªn cøu kü ®Õn chªnh lÖch gi¸ c¶ gi÷a thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng níc ngoµi nªn dÉn ®Õn lîi nhuËn gi¶m sót. Tuy nhiªn, c«ng ty ®· rót ra ®îc bµi häc tõ vÊn ®Ò nµy vµ ®· t×m ra híng ®i míi trong n¨m 1998. N¨m 1999, lîi nhuËn ®¹t ®îc l¹i kh«ng kh¶ quan, t¨ng 8240000 ®ång so víi n¨m 1998. HiÖn nay s¶n xuÊt mÆt hµng ¾c quy trong níc ®· ph¸t triÓn kh¸ cao nªn xu híng tiªu dïng hµng ngo¹i nhËp còng gi¶m dÇn. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty cÇn nghiªn cøu l¹i kÕ ho¹ch c¬ cÊu nhËp khÈu trong thßi gian tíi ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao h¬n.
-§èi víi mÆt hµng vËt liÖu x©y dùng vµ hµng tiªu dïng:
§©y lµ hai mÆt hµng ®Òu cã lîi nhuËn gi¶m ®i trong n¨m 1998. Cô thÓ : VËt liÖu x©y dùng :Lîi nhuËn gi¶m 236719000 ®ång so víi n¨m 1997, lîi nhuËn tõ hµng tiªu dïng còng gi¶m 96152000 ®ång so víi n¨m 1997. Hai mÆt hµng nµy trong n¨m 1998 c«ng ty nhËp vÒ kh«ng nhiÒu, ®Òu cã gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu thÊp h¬n n¨m 1997 nªn lîi nhuËn gi¶m còng lµ ®iÒu tÊt yÕu. Tû lÖ lîi nhuËn cña vËt liÖu x©y dùng trong n¨m 1997 lµ 14% th× sang n¨m 1998 gi¶m xuèng chØ cßn 6,7%; t¬ng tù hµng riªu dïng trong n¨m 1997 tû lÖ lîi nhuËn lµ 6,8% sang n¨m 1998 chØ cßn 3,3%. MÆc dï cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ trÞ kim ngh¹ch nhËp khÈu nhng trong thêi gian tíi vÉn cã xu híng ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn do nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng t¨ng. Nã sÏ ®em l¹i nhiÒu doanh lîi cho c«ng ty nÕu biÕt khai th¸c tèt nguån hµng vµ nghiªn cøu thÞ trêng tiªu thô.
-§èi víi c¸c mÆt hµng kh¸c:
51
C¸c mÆt hµng kh¸c nh vËt liÖu ®iÖn, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng bÞ ¶nh hëng nhiÒu cña biÕn ®éng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc nªn tû lÖ lîi nhuËn t¨ng t¬ng ®èi æn ®Þnh vµ t¨ng m¹nh nhÊt lµ vµo n¨m 1999. §©y lµ nh÷ng mÆt
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hµng kinh doanh gÆp kh¸ nhiÒu thuËn lîi, c«ng ty cÇn chó träng h¬n ®Õn nh÷ng mÆt hµng nµy nh»m ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt.
§Ó thÊy râ h¬n kÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ cña c«ng ty cÇn xem
xÐt tæng lîi nhuËn ®¹t ®îc qua c¸c n¨m. Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy :
N¨m 1996 lîi nhuËn ®¹t ®îc 2824440000 ®ång, ®Õn n¨m 1997 lîi nhuËn lµ 3337326000 ®ång t¨ng 512886000 ®ång so víi n¨m 1996. N¨m 1998 ®¹t ®îc lîi nhuËn lµ 3341995000 ®ång, chØ t¨ng 3669000 ®«ng so víi n¨m 1997, ®©y lµ n¨m mµ lîi nhuËn t¨ng Ýt nhÊt do c«ng ty gi¶m gi¸ trÞ kim ngh¹ch mk mét sè mÆt hµng, N¨m 1999, lîi nhuËn ®¹t ®îc lµ 4631520000 ®ång, t¨ng 1289525000 ®ång so víi n¨m 1998. Nh×n chung, kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty lµ ®¶m b¶o kÕ ho¹ch, bï ®¾p chi phÝ vµ duy tr× ®îc ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Ngoµi ra, c«ng ty cßn lu«n thùc hiÖn tèt nghÜa vô nép nh©n s¸ch víi nhµ níc. Cô thÓ : møc nép ng©n s¸ch n¨m 1996 lµ 13618400000 ®ång. N¨m 1997 møc nép ng©n s¸ch lµ 15397710000 ®ång. N¨m 1998 : 15661811000 ®ång. N¨m 1999 : 20257034000 ®ång.
Qua ph©n tÝch trªn cã thÓ thÊy r»ng, kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua cã nhiÒu chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ. Song lîi nhuËn kinh doanh t¨ng kh«ng nhiÒu vµo n¨m 1998, ®ã còng lµ vÊn ®Ò mµ c«ng ty cÇn xem xÐt l¹i nh»m v¹ch ra chiÕn lîc kinh doanh hîp lý nhÊt sao cho hiÖu qu¶ kinh doanh ®¹t cao h¬n trong nh÷ng n¨m tíi.
Bªn c¹ch nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc, ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty còng cßn nhiÒu h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. §¸nh gi¸ ®îc nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thiÕt ®Ó hoµn thiÖn hon n÷a nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty sÏ lµ vÊn ®Ò sÏ ®îc ®Ò cËp sau ®©y.
III- §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
1. §¸nh gi¸ trªn mét sè mÆt cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ë C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi trong thêi gian qua
1.1- VÒ hµng ho¸ nhËp khÈu
Hµng ho¸ nhËp khÈu cña c«ng ty nh×n chung b¶o ®¶m vÒ chÊt lîng, gi÷ ®îc uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, ®a d¹ng ho¸ chñ lo¹i, C«ng ty còng ®· chó träng h¬n ®Õn vÊn ®Ò më réng thªm c¸c mÆt hµng nhËp khÈu, ®¸p øng ®îc nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng ë thÞ trêng trong níc. ChÝnh ®iÒu ®ã ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ lín h¬n trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty.
52
1.2- VÒ c«ng t¸c nghiÖp vô nhËp khÈu
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ViÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ hîp ®ång uû th¸c nhËp nãi chung ®Òu ®iÔn ra thuËn lîi, Víi uy tÝn cña m×nh nhiÒu n¨m ®îc c¸c ®¬n vÞ b¹n tin cËy, sè hîp ®ång uû th¸c mµ c«ng ty nhËn ®îc ngµy cµng t¨ng.
C«ng ty tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËp khÈu h\theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸t luËt chÝnh s¸ch cña nhµ níc vµ ph¸p luËt quèc tÕ vÒ ngo¹i th¬ng. C¸c hîp ®ång nhËp khÈu ®îc thÑc hiÖn theo ®óng c¸c ®iÒu kho¶n ®îc ghi trong hîp ®ång, h¹n chÕ ®îc c¸c trêng hîp dÉn ®Õn tæn thÊt, tranh chÊp trong mua b¸n ngo¹i th¬ng. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã, c¸c c¸n bé phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi riªng còng nh ban l·nh ®¹o nãi chung lu«n ph¶i theo dâi s¸t chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ nhËp khÈu. C¸c v¨n b¶n míi söa ®æi ban hµnh ®Òu ®îc phæ biÕn kÞp thêi nh»m ®¸p øng cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®äc tiÕn hµnh ®óng ph¸p luËt.
1.3- VÒ thÞ trêng nhËp khÈu
trong nh÷ng n¨m qua, thÞ trêng nhËp khÈu cña c«ng ty còng ®îc më réng. Hång K«ng vµ §µi Loan lµ nh÷ng thÞ trêng cung cÊp mÆt hµng s¾t thÐp x©y dùng, m¸y mãc thiÕt bÞ, gãp phÇn bæ sung thªm vÒ chñng lo¹i hµng cho c«ng ty. §©y lµ nh÷ng quèc gia cã nªn c«ng nghiÖp kh¸ ph¸t triÓn tiÒm lùc kinh tÕ dåi dµo vµ khoa häc ph¸t triÓn. C«ng ty cã thÓ an t©m vÒ mÆt chÊt lîng khi nhËp khÈu ë hai thÞ trêng nµy. Hµn Quèc, trung Quèc, ¢n §é lµ nh÷ng thÞ trêng chiÕm tû träng ®¸ng kÓ trong tû träng kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty. Trong ®ã, Hµn Quèc víi s¶n phÈm truyÒn thèng lµ s¨m lèp «t« kh¸ phï hîp víi nhu cÇu vµ thÞ hiÕu ë thÞ trêng níc ta.
Trong t¬ng lai, thÞ trêng Trung Quèc lµ thÞ trêng høa hÑn nhiÒu triÓn väng ®èi víi c«ng ty. §©y lµ thÞ trêng cung cÊp nhiÒu mÆt hµng nhÊt cho c«ng ty. Cô thÓ nh : vËt liÖu ®iÖn, s¾t thÐp x©y dùng..Trung quèc lµ níc cã nÒn c«ng nghiªp ®ang ph¸t triÓn, l¹i gÇn níc ta vÒ ®Þa lý. H¬n n÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc ®ang x©y dùng mèi quan hÖ mËt thiÕt, ®©y sÏ lµ c¬ héi tèt ®Ó x©m nhËp thÞ trêng khai th¸c thªm nguån hµng míi tõ thÞ trêng nµy.
Tuy nhiªn, thÞ trêng nhËp khÈu cña c«ng ty míi chØ lµ c¸c níc thuéc khu vùc ch©u A. NÕu më réng thÞ trêng sang c¸c khu vùc kh¸c th× sÏ chñ ®éng h¬n trong viÖc khai th¸c nguån hµng, ®Æc biÖt lµ tr¸nh ®îc nh÷ng cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc nh cu«c khñng ho¶ng ®· x¶y ra vµo n¨m 1998.
Bªn c¹ch ®ã, kh©u nghiªn cøu thÞ trêng cña c¸n bé nghiÖp vô míi chØ dõng l¹i ë viÖc quan s¸t gi¸ c¶ thÞ trêng kÕt hîp víi viÖc t×m b¹n hµng tríc m¾t ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu. Do ®ã viÖc dù ®o¸nnhu cÇu thÞ trêng trong t¬ng lai còng nh viÖc dù ®o¸n gi¸ c¶, kh¶ n¨ng tiªu thô thÕ nµo vµ thÞ trêng ®Çu vµo cã æn ®Þnh kh«ng th× cha ®îc dù ®o¸n chÝnh x¸c.
53
1.4- VÒ tæ chøc vµ con ngêi
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
M« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty vÒ c¬ b¶n lµ gän nhÑ chøc n¨ng cña c¸c phßng ban roc rµng. Tuy cha ph¶i lµ hoµn h¶o nhng còng gióp c«ng ty dÇn kiÖn toµn l¹i bé m¸y, gi¶m bít c¸c thñ tôc rêm rµ trong giao dÞch.
Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng ty còng quan t©m ®Õn viÖc n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸c bé kinh doanh th«ng qua h×nh thøc cho ®i hocj thªm c¸c líp häc ng¾n h¹n vÒ nghiÖp vô ngo¹i th¬ng, trang bÞ thªm vÒ tr×nh ®é tiÕng Anh th¬ng m¹i.
ViÖc ký kÕt, thøc hiÖn hîp ®ång ®îc trëng phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp giao cho tõng ngêi phô tr¸ch tõng kh©u cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn hîp ®ång ®Òu ®îc ph¶n ¸nh víi trëng phßng kinh doanh. Tõ ®ã sÏ liªn hÖ víi gi¸m ®èc ®Ó bµn b¹c, xem xÐt. ChÝnh v× vËy cã thÓ gi¸m s¸t ®îc hîp ®ång, ®ång thßi tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång ®îc ®¶m b¶o vµ ®¹t hiÖu qu¶, n©ng cao tÝnh chñ ®éng trong c«ng viÖc kinh doanh.
1.5- VÒ hiÖu qu¶ kinh doanh
kim ngh¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty vÒ c¬ b¶n lµ n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty tõng bíc ®îc c¶i thiÖn. Lîi nhuËn do nguån xuÊt nhËp khÈu ®em l¹i chiÕm tû träng tíi 90% lîi nhuËn kinh doanh cña c«ng ty, trong ®ã lîi nhuËn kinh doanh nhËp khÈu chiÕm 60-65% lîi nhuËn kinh doanh hµng n¨m.
Nh×n chung ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty ®· ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu ngµy cµng t¨ng vµ tho¶ m·n ®îc thÞ hiÕu ngêi s¶n xuÊt còng nh tiªu dïng trong níc. Trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, khi mµ viÖc s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¨m lèp «t«, vËt liÖu ®iÖn, m¸y mãc thiÕt bÞ cha ®¸p øng ®ñ nhu cÇu th× c«ng t¸c nhËp khÈu cña c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt. Hy väng trong thêi gian tíi, c«ng ty sÏ cã chiÕn lîc vÒ c¬ cÊu còng nh vÒ chñng lo¹i c¸c mÆt hµng phï hîp h¬n n÷a, võa ®¶m b¶o cho hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty, võa gãp phÇn trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
2. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
2.1- Nh÷ng thuËn lîi
2.1.1- Kh¸ch quan
54
C«ng ty ®sng trô së t¹i thñ ®« Hµ néi-mét trung t©m kinh tÕ lín cña ®Êt níc, do ®ã t¹o cho c«ng ty nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ®Þnh trong c«ng t¸c giao dÞch, n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin kinh tÕ, thÞ trêng nhanh chãnh vµ kÞp thêi. Ngoµi ra, c«ng ty
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
cßn cã thÓ n¾m b¾t ®îc nh÷ng chÕ ®é, chÝnh s¸ch, ph¸t luËt, chÝnh trÞ, kinh tÕ còng nh sù biÕn ®éng cña nh÷ng nh©n tè nµy ®Ó dã thÓ ®iwfu chØnh hîp lý nh»m n¾m b¾t c¬ héi, h¹n chÕ rñi ro, n©ng cao hiÖu qu¶.
C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ thùc thuéc cña Bé th¬ng M¹i nªn c«ng ty cã u thÕ ®îc quyÒn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, do ®è ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty cã thÓ tiÕn tíi hîp t¸c víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh, s¶n xuÊt trong níc ®Ó tõ ®ã më réng vµ khai th¸c nhiÒu h×nh thøc nhËp khÈu míi.
Trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty cã mét nh©n tè hÕt søc quan träng ®a ®Õn nh÷ng thµnh c«ng, ®ã lµ sù quan t©m gióp ®í cña l·nh ®¹o Bé Th¬ng M¹i, c¸c vô chøc n¨ng vµ c«ng ®oµn nghµnh th¬ng m¹i ViÖt Nam.
2.1.2- Chñ quan
hµng ho¸ cña c«ng ty ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng, mÉu m·, chñng lo¹i do ®ã c«ng ty ®· t¹o ®îc uy tÝn víi b¹n hµng trong vµ ngoµi níc, më réng ®îc thÞ trêng ®Çu t vµo còng nh ®Çu ra.
Còng nhê cã quan hÖ tèt vµ cã uy tÝn mµ c«ng ty ®îc c¸c b¹n hµng cung cÊp hµng ho¸ vµ vèn kinh doanh nhËp khÈu th«ng qua h×nh thøc tr¶ chËm, tËn dông ®îc vèn kinh doanh, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn nguån vèn kinh doanh nhµ níc cÊp cßn h¹n hÑp, nh»m ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh.
§éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o chñ chèt cña c«ng ty cã n¨ng lùc,kinh nghiÖm, thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng, n¨ng ®éng trong viÖc chuyÓn híng kinh doanh. C¸c c¸n bé nghiÖp vô chuyªn m«n cao, tËn t×nh trong c«ng viÖc ®· gãp phÇn ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh cho c«ng ty.
2.2- Nh÷ng khã kh¨n
2.2.1- Kh¸ch quan
-Kho kh¨n vÒ thÞ trêng trong vµ ngoµi níc:
55
Tríc hÕt lµ khã kh¨n vÒ thÞ trêng trong níc. Khi ®· chÊp nhËn kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng, nghÜa lµ c«ng ty ph¶i chÊp nhËn mét sù c¹nh tranh gay g¾t, kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ c¹nh tranh gi÷a c¸c ®¬n vÞ c«ng ty nhµ níc víi nhau mµ cßn lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c tham gia vµo ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng. Râ rµng, c«ng ty kh«ng nh÷ng ph¶i c¹nh tranh víi c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp nh÷ng mÆt hµng t¬ng t mµ cßn ph¶i c¹nh tranh víi nh÷ng doanh nghiÖp trong níc s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. Ch¼ng h¹n ®èi víi mÆt hµng vËt liÖu x©y dùng th× hiÖn nay oÎ níc ta cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp thuéc Bé x©y dùng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn lín m¹nh. Hä còng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ®èi víi mÆt hµng nµy vÝ dô nh : Tæng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam VINACONEX, c«ng ty xuÊt nhËp khÈu vËt liÖu vµ kü thuËt c©y dùng..
Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn nhe hiÖn nay, sè lîng hµng ho¸ rÊt nhiÒu phong phó vµ ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i. Do vËy Ýt cã t×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸ v× ngay lËp tøc hµng ho¸ sÏ ®îc s¶n xuÊt vµ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sÏ nhËp hµng vÒ lÊp ®Çy nh÷ng khan hiÕm ®ã. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i nhu cÇu ®· hÕt th× hµng ho¸ d thõa trªn thÞ trêng mµ thùc ra nhu cÇu vÉn cßn nhng nã chØ cã thÓ gÆp ®îc hµng ho¸ ë gi¸ thÊp h¬n gi¸ ®ang tån t¹i trªn thÞ trêng. Do ®ã, Õu c«ng ty nhËp hµng vÒ ph¶i b¶o ®¶m b¸n ®îc víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ ®ang tån t¹i trªn thÞ trêng. §©y lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc nan gi¶i v¬i c«ng ty trong thêi gian qua, Ýt nhiÒu nã còng ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. V× vËy, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy.
ThÞ trêng níc ngo¹i cña c«ng ty chñ yÕu lµ c¸c níc l©n cËn trong khu vùc. Trong khi gi¸ c¶ thÞ trêng níc ngoµi cã nhiÒu biÕn ®éng th× ë thÞ trêng trong níc, gi¸ c¶ nhiÒu mÆt hµng kh«ng cã sù biÕn ®éng thËm chÝ cßn gi¶m ®i do nguån hµng nhËp vÒ nhiÒu. V× thÕ v« h×nh chung ®· lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty.
-VÒ chÝnh s¸ch cña nhµ níc:
HiÖn nay, c«ng t¸c nhËp khÈu cña c«ng ty ®ang gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n tõ phÝa nhµ níc vÒ quan ®iÓm, ph¬ng híng vµ chÝnh s¸ch. Quan ®iÓm cña nhµ níc lµ: khuyÕn khÝch cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Ó ph¸t huy vai trß hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ. §ång thêi, h¹n chÕ ho¹t ®éng nhËp khÈu, trong ®ã chØ cho phÐp nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ cã tÝnh chÊt thiÕt yÕu víi ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ. Cô thÓ lµ:
§èi víi nh÷ng lo¹i vËt t hµng ho¸ ®îc ®¸p øng chñ yÕu tõ nguån s¶n xuÊt trong níc nh thÐp x©y dùng, xi m¨ng c¸c lo¹i, giÊy viÕt...®îc nhËp theo nguyªn t¾c : chØ nhËp phÇn vËt t hµng ho¸, bao gåm chñng lo¹i quy c¸ch trong níc cha s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt cha ®ñ nhu cÇu, Nh vËy, mÆt hµng thÐp, kÜnh©y dùng mµ c«ng ty nhËp vÒ sÏ bÞ h¹n chÕ vÒ chñng lo¹i.
§èi víi mÆt hµng tiªu dïng, nhËp khÈu theo híng h¹n chÕ tiªu dïng cha thËt cÇn thiÕt vµ mÆt hµng trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc ch¼ng h¹n qu¹t ®iÖn lµ mÆt hµng c«ng ty ®ang kinh doanh còng sÏ bÞ h¹n chÕ vÒ sè lîng nhËp khÈu.
56
BiÓu thuÕ nhËp khÈu: Trong mét vµi n¨m ggÇn ®©y, biÓu thuÕ nhËp khÈu rÊt biÕn ®éng vµ nãi chung thuÕ suÊt còng nh gi¸ tÝnh thuÕ tèi thiÓu cña mét sè mÆt hµng t¨ng lªn, trong ®ã cã mét sè mÆt hµng mµ c«ng ty ®ang kinh doanh nh s¨m lèp «t«, s¬n..Cã thÓ nãi viÖc t¨ng thuÕ dÉn ®Õn t¨ng gi¸ vèn lµm gi¶m l·i hoÆc t¨ng gi¸ b¸n
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
dÉn ®Õn tiªu thô Ýt lµm hµng ho¸ cña c«ng ty bÞ tån ®äng. Nh vËy, lµm cho sè lîng hµng nhËp khÈu cña c«ng ty bÞ h¹n chÕ l¹i.
-ChÝnh s¸ch th¾t chÆt tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i:
Trong n¨m 1997 cã sù ®æ bÓ cña nhiÒu doanh nghiÖp dÉn ®Õn thÊt tho¸t vèn lín cña hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i. V× vËy, chÝnh phñ còng nh ng©n hµng nhµ níc ®· ®Ò ra métlo¹t chÝnh s¸ch chÊn chØnh tÝn dông vµ h¹n chÕ nhËp hµng tr¶ chËm. Cô thÓ lµ : ng©n hµng nhµ níc ®· quy ®Þnh møc ký quü 80% gi¸ trÞ hîp ®ång ngo¹i th¬ng ®èi víi viÖc nhËp khÈu c¸c mÆt hµng tiªu dïng tr¶ chËm díi 1 n¨m. ChÝnh v× vËy, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong thêi gian qua ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ cÊp tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhËp hµng tr¶ chËm nh C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
Nh÷ng khã kh¨n trªn lµ khã kh¨n kh¸ch quan ®èi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty. V× thÕ, c«ng ty p¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc chø kh«ng thÓ tù m×nh xo¸ bá ®îc. Tuy nhiªn, còng nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi còng cã nh÷ng khã kh¨n riªng-nh÷ng khã kh¨n mµ c«ng ty ph¶i t×m c¸ch gi¶i quyÕt triÖt ®Ó nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh.
2.2.2- Chñ quan
Tæng sè vèn vay cña c«ng ty hiÖn nay cßn chiÕm tû lÖ cao 28,3% trong tæng sè vèn kinh doanh, tuy nhiªn hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn vay cßn yÕu. Mét phÇn do tr¶ l·i cao, vèn vay ng¾n h¹n lµ chñ yÕu, chi phÝ vèn vay nhiÒu.
C«ng t¸c ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ trêng cña c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ do thiÕu c¸n bé v÷ng ch¾c vÒ nghiÖp vô chuyªn m«n hoÆc cha ®ñ kinh nghiÖm vµ nghiÖp vô nªn cha n¾m b¾t ®îc c¸c ®èi t¸c lín, còng cha më réng tiÕp cËn víi c¸c thÞ trêng míi mµ vÉn chØ quan hÖ víi c¸c thÞ trêng truyÒn thèng vµ c¸c thÞ trêng laan c©n.
Sè c¸n bé, nh©n viªn kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo kinh doanh trong c«ng ty cßn nhiÒu. Do vËy, phÇn nµo lµm cho ho¹t ®éng nhËp khÈu thªm phøc t¹p vÒ thñ tôc, ®ång thêi lµm t¨ng chi phÝ qu¶n lý hay lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh.
Trong c¸c hîp ®ång nhËp khÈu, h×nh thøc thanh to¸n chñ yÕu lµ dïng ®ång ®«la Mü. Nõu cã sù biÕn ®éng lín vÒ ®ång ®«la sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty.
57
*trªn ®©y, lµ mét sè nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi cña c«ng ty trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. Chóng cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu nãi riªng cña c«ng ty. C«ng ty cÇn dùa vµo nh÷ng thuËn lîi ®ã ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh cña m×nh, ®ång thêi v¹ch ra nh÷ng gi¶i ph¸p
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
58
mang tÝnh chiÕn lîc nh»m gi¶i quyÕt, kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n ®ã, gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c nhËp khÈu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng III : Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
Ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Õn n¨m 2000 cña ViÖt Nam lµ tiÕp tôc më réng ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng theo híng ®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸, tÝch cùc héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Tuy nhiªn, khi chÊp nhËn héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ kinh tÕ thÕ giíi lµ chÊp nhËn xu híng hîp t¸c trong c¹nh tranh gay g¾t. §©y võa lµ th¸ch thøc ®ßi hái cac c¬ quan qu¶n lý còng nh c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c biÖn ph¸t trong viÖc hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thao híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Tríc hoµn c¶nh ®ã, ®Þnh híng cho ho¹t ®éng nhËp khÈu ë ViÖt Nam trong
thêi gian tíi lµ :
Chó träng ®¸p øng nu cÇu ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong níc vµ nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt ®Ó t¹o c«ng ¨n viªcj lµm vµ thu nhËp cao cho ngêi lao ®éng, nhÊt lµ lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. H¹n chÕ vµ gi¶m ®Çn tû träng nhËp hµng tiªu dïng, ®Æc biÖt lµ nh÷ng mÆt hµng mµ nªn s¶n xuÊt trong níc ®· ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, cè g¾ng thay thÕ tèi ®a hµng nhËp khÈu.
B¶o hé s¶n xuÊt cã ®iÒu kiÖn, kh«ng b¶o hé trµn lan nh»m hç trî cho c¸c nghµnh s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhng khån lµm cho ngêi s¶n xuÊt û l¹i vµo chÝnh s¸ch b¶o hé mËu dÞch dÉn t¬i thãi quen cÈu th¶ vµ l·ng phÝ.
Lµ mét doanh nghiÖp cã chøc n¨ng xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi còng kh«ng thÓ n»m ngoµi nh÷ng ®Þnh híng trªn vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña ®Êt níc. Thùc tÕ ®ßi hái c«ng ty cÇn cã sù tiÕp tôc ®æi míi ho¹t ®éng nhËp khÈu cña m×nh cho phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng vµ c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch do nhµ níc ban hµnh phï hîp víi xu híng biÕn ®éng cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. TÊt c¶ kh«ng ngoµi môc tiªu n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty trong thêi gian tíi, gãp phÇn vµo c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc trong giai ®o¹n míi.
I. Ph¬ng híng nhËp khÈu cña c«ng ty trong thêi gian tíi.
59
Tríc nh÷ng khã kh¨n ®ang tån t¹i trong ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty trong thêi gian võa qua, c«ng ty ®· ®Ò ra nhiÖm vô ph¸t triÓn trong thêi gian tíi vµ nhiÖm vô kÕ ho¹ch nhËp khÈu cô thÓ n¨m 2000 nh sau.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
BiÓu sè 07 : NhiÖm vÞ kÕ ho¹ch nhËp khÈu n¨m 2000
§¬n vÞ tÝnh Gi¸ trÞ TriÖu USD TriÖu USD TriÖu USD Ngh×n USD Ngh×n USD Ngh×n USD Ngh×n USD Ngh×n USD Ngh×n USD Tû ®ång Tû ®ång C¸c chØ tiªu 1.Tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu -NhËp khÈu trùc tiÕp. -NhËp khÈu uû th¸c. Mét sè mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu: -S¨m lèp «t«. -VËt liÖu ®iÖn. -¡c quy. -M¸y mãc thiÕt bÞ. -MÆt hµng kh¸c. 2.Lîi nhuËn. 3.Nép ng©n s¸ch. 10 4,5 5,5 5500 700 1000 800 2000 6,5 22
Trªn c¬ s¬ thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 1999, kÕ ho¹ch phÊn ®Êu thùc hiÖn n¨m
2000 nh sau:
Tæng kim ngh¹ch nhËp khÈu :10 triÖu USD.
Lîi nhuËn nhËp khÈu : 6,5 tû ®ång.
Møc nép ng©n s¸ch : 22 tû ®ång.
C¨n cø vµo b¶ng chØ tiªu kÕ ho¹ch n¨m 2000 ta thÊy kÕ ho¹ch ®Æt ra kh«ng cao
nhng viÖc x©y dùng c¸c kª ho¹ch nµy l¹i ph¶i dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty.
§Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô kÕ ho¹ch ®· ®¹ ra, díi sù chØ ®¹o cña ban l·nh ®¹o c«ng ty, c¸c phßng nghiÖp vô ph¶i gÊp rót x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh trªn c¬ së t×m hiÓu khai th¸c nguån hµng, thÞ trêng vµ vèn ®Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tèi u cho nh÷ng ph¬ng ¸n kinh doanh cña m×nh.
Tríc m¾t trong n¨m 2000 nµy, nh÷ng ®Þnh híng chÝnh mµ c«ng ty ph¶i thùc
hiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ®ã lµ :
-S¾p xÕp æn ®Þnh tæ chøc tõng ®¬n vÞ, bè trÝ nh÷ng c¸n bé nh©n viªn cã n¨ng lùc, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc ®Ó ®¶m nhiÖm nh÷ng vÞ trÝ, nh÷ng c«ng viÖc chñ chèt cña ®¬n vÞ lµm sao kinh doanh cã l·i vµ l·i nhiÒu.
60
-Nghiªn cøu kü thÞ trêng ®Ó x©y dùng tõng ph¬ng ¸n kinh doanh cã tÝnh chÊt kh¶ thi vµ ch¾c ch¾n cã lîi nhuËn. V× c«ng ty ®ang gÆp khã kh¨n vÒ vèn cho nªn c¸c ®¬n vÞ ph¶i quan t©m ®Õn c¸c lo¹i h×nh kinh doanh sö dông Ýt vèn nh cgó träng më c¸c ®¹i lý tiªu thô, dÞch vô kinh doanh kh¸c.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
-V× thÞ trêng khu vùc cã nhiÒu biÕn ®éng nªn c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh ph¶i
tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ mua, gi¸ bÊn tõng thêi ®iÓm ®Ó tr¸nh bÞ lç.
-§Èy m¹nh c«ng t¸c xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chÝnh cña c«ng ty nh : quÇn ¸o, cao su, dÇu dõa..Môc tiªu tríc m¾t lµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh»m t¨ng thu ngo¹i tÖ, t¹ ®iÒu kiÖn v÷ng ch¾c h¬n cho ho¹t ®éng nhËp khÈu.
II- Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
1. Gݶi ph¸p vÒ phÝa C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
1.1- Gi¶i ph¸p ®èi víi thÞ trêng nhËp khÈu
1.1.1- Th«ng tin vÒ ®èi t¸c vµ thÞ trêng
Th«ng tin cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. Cã thÓ nãi nhê cã th«ng tin míi cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh ®îc. Do vËy trong ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu th«ng tin cµng v« cïng quan träng bëi ®Æc ®iÓm riªng cña lo¹i h×nh nµy.
HiÖn tîng c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®¬n ph¬ng ®éc m· tham gia vµo thÞ trêng níc ngoµi thÊt b¹i còng chñ yÕu lµ do thiÕu th«ng tin hoÆc th«ng tin kh«ng kÞp thêi. Trªn th¬ng trêng, ai kh«ng nhËn thøc vµ vËn dông kh«ng ®óng c¸c quy luËt cña nã th× thÊt b¹i lµ ®iÒu tÊt yÕu. §Ó tiÕp cËn vµ hoµ nhËp víi thÞ trêng quèc tÕ th× c«ng t¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng, vÒ ®èi t¸c ph¶i thùc hiÖn hoµn chØnh th× míi ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh thuËn lîi, tËn dông ®îc c¬ héi, tr¸nh rñi ro.
Do mçi níc cã ®Æc ®iÓm riªng nªn ph¶i thu thËp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ trêng. C«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu cÇn bao gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau:
+§iÒu tra nghiªn cøu hµng ho¸ nhËp khÈu cña thÞ trêng ®ã.
Trªn cïng mét thÞ trêng hµng ho¸ ë níc ngoµi cã tiªu thô hµng ho¸ cïng lo¹i cña c¸c níc. Trong sè hµng ho¸ cïng lîi nµy, thêng lµ hµng ho¸ cña mét sè níc chiÕm phÇn nhiÒu thÞ trêng, mét sè hµng ho¸ chiÕm phÇn Ýt thÞ trêng. §iÒu nµy cã quan hÖ mËt thiÕt ®Õn chÊt lîng, quy c¸ch, chñng lo¹i cña hµng ho¸ cã thÝch øng víi thÞ trêng hay kh«ng. C«ng ty cÇn lµm râ t×nh h×nh tiªu thô cña thÞ trêng c¸c hµng ho¸ cã chñng lo¹i kh¸c nhau nµy, ®Æc biÖt cÇn nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i hµng b¸n ch¹y trªn thÞ trêng nh»m chñ ®éng tÝch cùc thÝch øng víi nhu cÇu cña thÞ trêng.
+§iÒu tra quan hÖ cung cÇu cña thÞ trêng.
61
Quan hÖ cung cÇu trªn thÞ trêng cña hµng ho¸ quèc tÕ thêng thay ®æi. Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn quan hÖ nµy nh : Chu kú s¶n xuÊt, chu kú tiªu thô, tËp
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
qu¸n tiªu dïng. CÇn ph¶i c¨n cø vµo quy luËt biwsn ®éng cung cÇu cña thÞ trêng. §ång thêi, t×m hiÓu nhu cÇu thùc tÕ nhËp khÈu cña níc m×nh ®Ó cã kÕ ho¹ch nhËp khÈu hîp lý.
+§iÒu tra nghiªn cøu gi¸ c¶ thÞ trêng hµng ho¸ quèc tÕ:
Xu híng biÕn ®éng gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i hµng trªn thÞ trêng thÕ giíi rÊt phøc t¹p. Cã lóc t¨ng, lóc gi¶m, c¸ biÖt cã trêng hîp æn ®Þnh nhng nãi chung xu híng ®ã cã tÝnh chÊt t¹m thêi.
§Ó cã thÓ dù ®o¸n ®îc biÕn ®éng cña gi¸ c¶ theo tõng lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi ph¶i dùa vµo kÕt qña nghiªn cøu vµ dù ®o¸n t×nh h×nh thÞ trêng tõng lo¹i hµng ho¸, ®ång thßi ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c c¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn xu híng biÕn ®éng gi¸ c¶.
Nãi chung, trong c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng c«ng ty cÇn cã nh÷ng c¸n bé chuyªn s©u, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ ®a ra nh÷ng nhËn ®Þnh chÝnh x¸c trªn c¬ së lËp kÕ ho¹ch vÒ nhu cÇu nhËp. Ph¶i dù ®o¸n ®îc xu thÕ biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸, tû lÖ l¹m ph¸t vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu.
C«ng ty cÇn chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y khi nghiªn cøu thÞ trêng.
Ph©n lo¹i thÞ trêng nh»m biÕt vÒ quy luËt ho¹t ®éng cña thÞ trêng trªn c¸c mÆt: lo¹i s¶n phÈm hä cã, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi s¶n phÈm vÒ chÊt lù¬ng, bao gãi, mÉu m·...dung lîng thÞ trêng, ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ, th¬ng m¹i, tËp qu¸n bu«n b¸n, hÖ thèng ph¸p luËt..Môc tiªu cña viÖ ph©n lo¹i lµ ®Ó n¾m b¾t thÞ trêng vµ cã kÕ ho¹ch cô thÓ vÒ lo¹i hµng ho¸ mµ c«ng ty nhËp vÒ.
ViÖc nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ trêng sÏ gióp cho c«ng ty lùa chän ®îc thÞ trêng nhËp khÈu, lùa chän ph¬ng thøc mua b¸n vµ ®iÒu kiÖn giao dÞch thÝch hîp. Tuy nhiªn, trong nhiÒu trêng hîp, kÕt qu¶ kinh doanh cßn phô thuéc vµo ®èi t¸c kinh doanh víi m×nh. Trong cïng ®iÒu kiÖn nh nhau viÖc giao dÞch víi b¹n hµng cô thÓ nµy th× thµnh c«ng, víi ®èi t¸c kh¸c th× bÊt lîi. V× vËy, c«ng ty cÇn nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò sau vÒ ®èi t¸c :
+T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña hä ®Ó tõ ®ã cã thÓ thÊy ®îc kh¶ n¨ng ®¸p
øng nguån hµng l©u dµi vµ thêng xuyªn.
+Kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt.
+Th¸i ®é vµ quan ®iÓm kinh doanh.
62
+Uy tsin cña ®èi t¸c trong kinh doanh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.1.2- Lùa chän thÞ trêng vµ ®èi t¸c
Sau khi nghiªn cøu thÞ trêng vµ thu thaajp th«ng tin, c«ng ty sÏ tiÕn hµnh lùa chän thÞ trêng vµ b¹n hµng ®Ó nhËp khÈu. Th«ng thêng c«ng ty chän cho m×nh thÞ trêng vµ b¹n hµng truyÒn thèng quen thuéc v× cã nh÷ng u ®·i vÒ gi¸, ph¬ng thøc thanh to¸n, chÊt lîng hµng ho¸ b¶o ®¶m, dÞch vô b¶o hµnh ®Çy ®ñ, ®ång thêi còng nªn quan hÖ kinh doanh víi c¸c thÞ trêng vµ c¸c h·ng kh¸c nh»m t¹o ra kh¶ n¨ng lùa chän dÔ dµng khi mèi quan hÖ víi b¹n hµng truyÒn thèng bÞ víng m¾c.
1.2- Th«ng tin qu¶ng c¸o vÒ c«ng ty
HiÖn nay, søc Ðp c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty, c¸c h·ng ngµy cµng lín. C«ng ty nµo cã biÖn ph¸p ®a ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ m×nh cho kh¸ch hµng cµng nhiÒu thÝ cµng cã u thÕ c¹nh tranh trong kinh doanh. Vëy cã thÓ nãi r»ng th«ng tin qu¶ng c¸o lµ mét ho¹t ®éng b¾t buéc vµ cã vai trß ngµy cµng lín trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi c«ng ty.
Th«ng qua ho¹t ®éng qu¶ng c¸o c«ng ty sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng biÕt ®Õn m×nh nhiÒu h¬n vµ sÏ t¹o ra nhiÒu c¬ héi kinh doanh, nhng l¹i cã mét yÕu ®iÓmlín mµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng chÊp nhËn ®îc ®ã lµ chi phÝ cho qu¶ng c¸o qu¸ lín, chiÕm mét tû lÖ kh«ng nhá trong chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi do vèn cßn h¹n hÑp nªn ho¹t ®éng qu¶ng c¸o kh«ng thêng xuyªn vµ kh«ng sö dông ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh ti vi, ®µi ph¸t thanh.. mµ chØ sö dông qua ¸p phÝch hay qua chÝnh c¸c nh©n viªn trong c«ng ty. §ã lµ viÖc c«ng ty lµm cho mçi c¸n bé nh©n viªn cña m×nh trë thµnh mét kªnh qu¶ng c¸o vÒ mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty th«ng qua chÕ ®é u ®·i nh trÝch % tiÒn thëng cho ngêi cã c«ng thiÕt lËp mèi quan hÖ b¹n hµng trong kinh doanh nhËp khÈu. ViÖc ¸p dông biÖn ph¸p nµy cã 2 t¸c dông : võa t¹o ®iÒu kiÖn tham gia vµ khuyÕn khÝch tinh thÇn lµm viÖc cã tr¸ch nhiÖm h¬n ®èi víi c«ng viÖc cña nh©n viªn, võa gi¶m ®îc chi phÝ mµ vÉn ®a ®îc th«ng tin ®Õn kh¸ch hµng cã hiÖu qu¶.
1.3- §æi míi c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu
63
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu cña nhµ níc ta cã nhiÒu thay ®æi. Ch¼ng h¹n, viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ tiªu dïng bÞ h¹n chÕ ®i nhiÒu do s¶n xuÊt trong níc ngµy cµng ph¸t triÓn vµ gÇn nh cã thÓ thay thÕ hµng nhËp ngo¹i. Trong khi ®ã yªu cÇu cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÒn ®¹i ho¸ ®Êt níc l¹i ®ßi hái ph¶i nhËp khÈu nh÷ng vËt t m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt cã chÊt lîng cao, kü thuËt tiªn tiÕn mµ trong níc cung cÊp cßn h¹n chÕ. V× vËy c«ng ty cÇn luon chó träng vµo viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu nÕu kh«ng hµng nhËp vÒ sÏ khã tiªu thô hoÆc kh«ng tiªu thô ®îc. Nh vËy, c«ng ty khã cã thÓ duy tr× ®îc sù tån t¹i cña m×nh trªn thÞ trêng. Xu híng ë c«ng ty hiÖn nay nªn t¨ng cêng nhËp c¸c thiÕt bÞ m¸y n«ng nghiÖp lµ kh¸ phï hîp víi t×nh h×nh ®Êt níc hiÖn nay.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Tuy nhiªn, viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu cßn phô thuéc vµo phÇn nµo nguån hµng nhËp khÈu tõ c¸c thÞ trêng kh¸c nhau. MÆt kh¸c ®Þnh híng thay ®æi c¬ cÊu hµng nhËp khÈu cña c«ng ty cßn phô thuéc vµo xu híng biÕn ®éng cña thÞ trêng trong níc. C«ng viÖc nµy ®ßi hái tÝnh thêi c¬ vµ sù ®ång ý cña c¸c c¬ quan h÷u tr¸ch, nhng còng cÇn ph¶i chó träng ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau khi thay ®æi c¬ cÊu hoÆc bæ sung mÆt hµng míi:
+C¸c ®Æc tÝnh cña chñng lo¹i hµng ho¸ ®ã.
+ChÝnh s¸ch cña nhµ níc hiÖn t¹i vµ t¬ng lai ®èi víi mÆt hµng ®ã.
+Nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®· vµ ®ang kinh doanh mÆt hµng nµy víi sè lîng
bao nhiªu.
+Sè b¹n hµng s½n sµng mua mÆt hµng ®ã.
Cã thÓ nãi, viÖc bæ sung vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu còng lµ mét gi¶i ph¸p quan träng nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ ë C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
1.4- §a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu.
ViÖc ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu cã ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®æi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty. Mçi h×nh thøc ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm riªng cña nã. C«ng ty nªn tõng trêng hîp vµ tiÒm løc cña m×nh mµ lùa chän ¸p dông h×nh thøc cã hiÖu qu¶ nhÊt.
Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi ®· ¸p dông hai h×nh thøc chñ yÕu lµ : nhËp khÈu tù doanh vµ nhËp khÈu uû th¸c. ViÖc ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu ®èi víi c«ng ty lóc nµy lµ mét gi¶i ph¸p cÇn thiÕt vµ h÷u hiÖu nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Nã sÏ ph¸t huy ®îc nh©n tè míi, khai th¸c ®îc hÕt c¸c thÕ m¹nh cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi nªn thÎ nghiÖm ®Ó ¸p dông c¸c h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c, ch¼ng h¹n nh h×nh thøc nhËp khÈu hµng ®æi hµng. Ho¹t ®éng nµy rÊt phï hîp víi C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi v× c«ng ty cã mét sè hµng xuÊt khÈu nh : cao su, dÇu dõa, quÇn ¸o may mÆc..H×nh thøc nhËp khÈu nµy g¾n liÒn víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mµ dïng hµng ho¸. Môc ®Ých cña h×nh thøc nhËp khÈu nµy lµ kh«ng nh÷ng nhËp khÈu ®îc hµng ho¸ vËt t phôc vô cho yªu cÇu ho¹t ®éng kinh doanh mµ cßn ®Ó tiªu thô ®îc hµng ho¸ mµ c«ng ty xuÊt khÈu, ®ì ph¶i vay vèn ngo¹i tÖ. Dïng h×nh thøc nµy sÏ t¹o cho c«ng ty gi¸ trÞ kim ngh¹ch xuÊt khÈu gia t¨ng, lîi nhuËn ®îc c¶i thiÖn. H¬n n÷a t¹o ra mèi quan hÖ lien
64
®íi gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc víi c«ng ty trong viÖc khai th¸c nguån hµng xuÊt khÈu.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ViÖc t×m ®îc b¹n hµng cã quan hÖ ®èi lu kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng nhng kh«ng ph¶i lµ MATECO kh«ng lµm ®îc. VÊn ®Ò lµ ë chç ph¶i tÝch cùc t×m kiÕm ®Ó më réng quan hÖ víi b¹n hµng, nh»m n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé nh©n viªn trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng nhËp khÈu ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh ®îc ho¹t ®éng giao dÞch phøc t¹p nµy.
1.5- N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vay
Vèn lµ yÕu tè ®Æc biÖt quan träng ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nµo. trong mét doanh nghiÖp thêng cã c¸c lo¹i vèn vay cã t¸c dông trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty.
Gi¶i ph¸p th¸o gì vÒ vèn hiÖn nay lµ gi¶i ph¸p träng t©m mang tÝch quyÕt ®Þnh ®èi víi c«ng ty. Tríc m¾t trong bèi c¶nh hiÖn nay nguån vèn cña c«ng ty ®· rÊt h¹n hÑp, l¹i cßn ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c«ng nî vµ gi¶i to¶ thuÕ xuÊt nhËp khÈu tõ nh÷ng n¨m tríc, nªn hiÖn nay khã cã thÓ thùc hiÖn ®îc nh÷ng hîp ®ång nhËp khÈu cã gi¸ trÞ lín. Nh vËy, râ rµng lµ ®· bá mÊt c¬ héi lµm ¨n. Trªn thùc tÕ c«ng ty vÉn ®ang thùc hiÖn mét sè hîp ®ång nhËp khÈu vµ t¨ng cêng h¬n n÷a ho¹t ®éng kinh doanh néi ®i¹ ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty, trong khi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu míi lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña c«ng ty. Vèn ®ang lµ vÊn ®Ò c«ng ty thùc sù quan t©m ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng víng m¾c ®ang cßn tån ®änh trong ho¹t ®éng nhËp khÈu. C«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn tõ c¸c nguån sau :
-Kªu gäi toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty cïng gãp vèn, c«ng ty sÏ
tr¶ l·i suÊt, tÊt c¶ v× lîi Ých chung cña c«ng ty mµ vÉn coa l·i.
-Vay vèn tõ c¸c ng©n hµng : Trong quan hÖ víi c¸c ng©n hµng c«ng ty cÇn ph¶i t¹o niÒm tin vµ ch÷ tÝn víi hä th× míi cã thÓ t¨ng møc tÝn dông hµng n¨m, nh»m ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh.
-T¹o nh÷ng mèi quan hÖ tèt víi c¸c ®èi t¸c xuÊt khÈu ®Ó lÊy uy tÝn, tõ ®ã b»ng uytÝn cña m×nh cã thÓ tho¶ thuËn ®îc trong viÖc thanh to¸n chËm. Nh vËy c«ng ty sÏ tËn dông vèn kinh doanh, nÕu tiªu thô sím ®¹t kÕt qu¶ thu håi sÏ ®ì ph¶i ®i vay ng©n hµng, gi¶m bít chi phÝ ng©n hµng.
HiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn vay cña c«ng ty cßn qu¸ yÕu. V× thÕ, c¸c biÖn ph¸p
kiÖn toµn c«ng t¸c tµi chÝnh ®èi víi c«ng ty lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
65
Tríc hÕt, c«ng ty cÇn cã sù qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông vèn cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh. Tr¸ch nhiÖm nµy thuéc vÒ ban l·nh ®¹o c«ng ty, kh«ng nªn tuú tiÖn giao vèn cho c¸n bé kinh doanh mµ kh«ng biÕt hä sö dông ®ång vèn nh thÕ nµo, cã ®¶m b¶o ®em l¹i lîi nhuËn cho c«ng ty hay kh«ng. CÇn ban hµnh quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tiÒn vèn, quy chÕ vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh, triÖt ®Ó thùc hµnh tiÕt kiÖm chi dïng, tiÕt kiÖm chi phÝ.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Theo dâi chÆt chÏ c«ng nî cña c«ng ty – cã kÕ ho¹ch thu chi tiÒn mÆt vµ c¸c h×nh thøc thanh to¸n mét c¸ch râ rµng hîp lý. KiÓm tra híng ®Én s¸t sao c¸c ®¬n vÞ, c¸c phßng ban trong viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông c¸c lo¹i vèn, vèn vay, vèn cè ®Þnh..
Tæ ch¾c nghiªm tóc viÖc quyÕt to¸n theo quý, s¸u th¸ng, mét n¨m ®óng tiÕn ®é, h¹ch to¸n lç l·i cho tõng ®¬n vÞ, phßng ban gióp gi¸m ®èc n¾m ch¾c nguån vèn vµ lêi l·i.
Trang bÞ ®µo t¹o thªm cho ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n sö dông thµnh th¹o m¸y vi
tÝnh, phôc vô tèt nhÊt cho c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh.
Lµ mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp khi cã nguån vèn m¹nh th× sÏ ®Èy m¹nh ®îc ho¹t ®éng nhËp khÈu, c«ng ty cÇn cã chiÕn lîc hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tµi chÝnh, tranh thñ huy ®éng vµ cã c¸c biÖn ph¸p nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt ®ång vèn vay ®Ó ®a c«ng ty ph¸t triÓn h¬n n÷a chø kh«ng ph¶i chØ ®Ó phôc vô cho viÖc duy tr× ho¹t ®éng nh t×nh h×nh hiÖn nay cña c«ng ty.
1.6- Hoµn thiÖn nghiÖp vô nhËp khÈu:
Do vai trß cña nhËp khÈu rÊt quan träng víi nÒn kinh tÕ nªn khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng nµy nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ®ã lu«n ph¶i chó träng hoµn thiÖn tr×nh ®é vµ nghiÖp vô cña m×nh. Thªm vµo ®ã lµ chñ tr¬ng chÝnh s¸ch nhµ níc vÒ ngo¹i th¬ng lu«n cã nh÷ng thay ®æi ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ nªn cÇn ph¶i n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng thay ®æi nµy. NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng mua cña c«ng ty víi ®èi t¸c níc ngoµi nªn ho¹t ®éng giao dÞch ®µm ph¸n lký kÕt hîp ®ång ®îc quan t©m ®óng møc. Nh÷ng cuéc th¬ng lîng lµ ph¬ng ph¸p ®¶m b¶o gi¸ c¶ c¹nh tranh. Th«ng thêng trong thùc tiÔn ®Òu cã sù gi¶m gi¸ tuú thuéc vµo tµi th¬ng lîng, khèi lîng mua, v× vËy ngêi giao dÞch ®µm ph¸n ph¶i n¾m ch¾c ®îc c¸c t×nh huèng cã lîi cho c«ng ty m×nh. Trong qu¸ tr×nh®µm ph¸n s¸ch lîc chung lµ giÊu kÝn bèi c¶nh cña m×nh, th¨m dß bèi c¶nh cña ®èi ph¬ng. Tuy nhiªn s¸ch lîc c¬ b¶n vÉn ph¶i cã nh÷ng ý chñ d¹o sau.
T¹o ra sù c¹nh tranh : CÇn cho ®èi ph¬ng biÕt r»ng hä kh«ng ph¶i lµ b¹n hµng
duy nhÊt.
Tõng bíc tiÕn tíi : Chia nhá môc tiªu cña m×nh, n¨m ®îc t©m lý cña ®èi ph¬ng, tõng bíc thùc hiÖn môc tiªu ®· ®îc chia nhá cho ®Õn khi ®¹t ®îc toµn bé môc ®Ých cña m×nh.
66
Tr¸nh tho¶ thuËn nhanh chãng : ViÖc tho¶ thuËn qu¸ nhanh sím sÏ kh«ng cã ®ñ thêi gian ®Ó n¾m b¾t toµn bé vvÊn ®Ò. Tuy nhiªn trong trêng hîp nhËn thÊy ®èi ph¬ng cha cã sù chuÈn bÞ th× tho¶ thuËn nhanh chãng cã thÎ mang l¹i thµnh c«ng.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
NhËn vµ kiÓm tra hµng : ViÖc tiÕp nhËn hµng ho¸ nhËp khÈu lµ mét kh©u quan
träng trong c«ng t¸c n¾m b¾t hµng.
Khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËn hµng viÖc kiÓm tra chi tiÕt cÇn ®èi chiÕu víi yªu cÇu cña chøng tõ mau hµng. KiÓm tra vÒ chñng lo¹i, chÊt lîng vµ sè lîng. Khi dì hµng c¸c c¸n bé tiÕp nhËn cÇn qu¶n lý chÆt chÏ ®Ó h¹n chÕ mÊt m¸t.
Thanh to¸n : Sau khi nhËn hµng trong thêi gian thanh to¸n cho phÐp cÇn kiÓm tra vËt t hµng ho¸ ®· nhËn cã thiÕu sãt, mÊt m¸t g× kh«ng ®Ó kÞp thêi khiÕu n¹i. CÇn xem xÐt ®Çy ®ñ mäi giÊy tê cña bé chøng tõ thanh to¸n mµ bªn xuÊt khÈu göi tíi, nÕu thÊy phï hîp míi chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
Trªn thùc tÕ do thiÕu kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nªn c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam thêng chØ ¸p dông mét vµi ph¬ng thøc thùc hiÖn hîp ®ång quen thuéc, rÊt Ýt sö dông c¸c ph¬ng thøc kh¸c dÉn ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng cao. Ch¼ng h¹n, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay thêng sö dông ph¬ng thøc thanh to¸n L/C, mua CIF, b¸n FOB..Hä thêng lý luËt r»ng c¸c ph¬ng thøc nµy phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña chóng ta, thuËn tiÖn, Ýt rñi ro..
Nh vËy, ®èi víi c¸c ®iÒu kiÖn giao hµng, c«ng ty nªn chØ ¸p dông mua CIF ( ®êng biÓn ) hay CIP ( ®êng bé ). Trong c¸c trêng hîp c¸c hîp ®ång nhËp khÈu tõ nh÷ng níc gÇn ViÖt Nam vÒ vÞ trÝ ®Þa lý nh Trung Quèc, §µi Loan, Singapo..c«ng ty cã thÓ nªn mua FOB, tù thuª ph¬ng tiÖn vËn t¶i, mua b¶o hiÓm cña ViÖt Nam. Khi ®ã sÏ cã thÓ gi¶m ®îc chi phÝ dÉn ®Õn gi¶m gi¸ hµng nhËp khÈu, lîi nhuËn sÏ cao h¬n.
Khi sö dông ph¬ng tiÖn ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®Ó nhËp khÈu hµng
ho¸, c«ng ty cÇn lu ý mét sè vÊn ®Ò sau :
+Kh«ng nªn më L/C t¹i ng©n hµng Ngo¹i Th¬ng ViÖt Nam mµ l¹i do mét ng©n hµng níc ngoµi x¸c nhËn. Bëi v×, më lo¹i L/C nµy ngêi mua thêng ph¶i chÞu thñ tôc phÝ x¸c nhËn vµ còng lµ thõa nhËn sù kh«ng tin cËy cña ngêi b¸n hµng víi ng©n hµng cña ta, trõ mét sè trêng hîp ®Æc biÖt. H¹n chÕ dïng lo¹i L/C chuyÓn nhîng v× ph¶i ®Ò phßng ngêi b¸n lµ mét tay trung gian kh«ng cã hµng chuyÓn nhîng L/C ®ã cho mét bªn kh¸ch hµng kh«ng ®¸ng tin cËy th× hîp ®ång sÏ kh«ng ®îc ®¶m b¶o thi hµnh tèt, g©y phiÒn to¸i sau nµy.
Khi bªn b¸n giôc më L/C, kh«ng nªn më L/C qu¸ sím ta sÏ bÞ ®äng vèn, më L/C qu¸ muén sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc giao hµng cña bªn ®èi t¸c, do ®ã ¶nh hëng ®Õn viÖc nhËp hµng cña ta. V× vËy c«ng ty nªn x¸c ®Þnh thêi ®iÓm më L/C hîp lý sao cho ®¹t hiÖu qu¶ tèi u nhÊt.
Mét sè lu ý trªn phÇn nµo gióp c«ng ty h¹n chÕ bít c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong
67
qu¸ tr×nh thùc hiÖn häp ®ång..
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.7- N©ng cao tr×nh ®é lµm viÖc cña ®éi ngò c¸n bé. §æi míi tæ chøc c¸n bé
kinh doanh.
Cã thÓ nãi, ®©y lµ mét c«ng viÖc hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch trong thêi gian tíi cña c«ng ty. Tuy nhiªn, nã còng ph¶i ®îc duy tr× thùc hiÖn thêng xuyªn vµ liªn tôc. Bëi v× con ngêi lu«n lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i ë bÊt kú mét tæ chøc kinh tÕ x· héi nµo. XuÊt nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ hÕt søc phøc t¹p. Nã ®ßi hái c¸n bé kinh doanh ph¶i cã tr×nh ®é cao vµ kh¶ n¨ng thÝch øng víi sù biÕn ®éng cña thÞ trêng. Nãi c¸ch kh¸c, mét ®éi ngò c¸n bé kinh doanh m¹nh ph¶i lµ mét ®éi ngò c¸n bé cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc ®Ó t×m hiÓu mét c¸ch râ rµng, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi nhu cÇu cña thÞ trêng quèc tÕ, quy m« cña nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu ®ã cña nÒn s¶n xuÊt trong níc. §ång thêi hä ph¶i n¾m b¾t ®îc chÝnh x· mäi th«ng tin vÒ sù thay ®æi gi¸ c¶ cña thÞ trêng còng nh nguyeen nh©n g©y nªn sù thay ®æi ®ã. §Ó cã mét ®éi ngò c¸n bé kinh doanh nh vËy mçi c¸n bé kinh doanh vµ nh©n viªn tríc hÕt ph¶i lµ nh÷ng ngêi giãi chuyen m«n nghiÖp vô ë vÞ trÝ ho¹t ®éng cña m×nh, ®«ng thêi ph¶i giái ngo¹i ng÷. Lu«n rÌn luyÖn thãi quen theo dâi ghi nhËn, nghiªn cøu vµ ph©n tÝch c¸c th«ng tin cã liªn quan dÕn s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp, thÞ trêng môc tiªu, gi¸ c¶ trªn thÞ trêng thÕ giíi, ®ång thêi ph¶i n¾m ®îc kü n¨ng sö dông mét sè ph¬ng tiÖn ph©n tÝch th«ng tin vµ truyÒn tin hiÖn ®¹i nh m¸y tÝnh, fax..®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng ph©n tÝch th«ng tin chÝnh x¸c kÞp thêi vµ nhanh chãng. Thùc tÕ hiÖn nay, ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn trùc tiÕp tham gia vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty cã nhiÒu ngêi ®îc chuyÓn tõ c¸c bé phËn c«ng t¸c kh¸c sang. Nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ kh¸ h¬n th× thiÕu kinh nghiÖm thùc tÕ. Do ®ã, c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao tr×nh ®é mäi mÆt cho ®éi ngò nµy, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò chuyªn s©u trong c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng. C«ng ty nªn cho c¸n bé kinh doanh tham gia thªn c¸c líp häc ng¾n h¹n ®Ó n©ng cao thªm vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, t×m hiÓu thªm c¸c vÊn ®Ò míi nh ®Çu t níc ngoµi, thÞ trêng chøng kho¸n..
Trong c«ng ty hiÖn nay cßn tån t¹i mét sè phßng, tr¹m kinh doanh ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. V× vËy viÖc tinh gi¶m bít c¸c ®Çu mèi kinh doanh còng nh c¸ nh©n kinh doanh kÐm lµ nhiÖm vô hÕt søc quan träng. Trªn c¬ së nhËn thøc ®ã, cÇn bè trÝ m« h×nh tæ chøc kinh doanh hîp lý lµ lÊy môc tiªu hiÖu qu¶, lîi nhuËn doanh nghiÖp lµm nÒn t¶ng. CÇn cã th¸i ®é ®óng trong viÖc bè trÝ s¾p xÕp nh©n lùc ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng chÕ ®é thùc hiÖn cña ngêi lao ®éng. §ång thêi lÊy hiÖu qu¶ c«ng t¸c lµm tiªu chuÈn, tiªu thøc.
§ßi hái ®Æt ra víi c«ng ty hiÖn nay lµ cÇn s¾p xÕp bè trÝ nh÷ng c¸n bé l·nh ®¹o díi quyÒn gi¸m ®èc, bao gåm nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é qu¶n lý, cã n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh, cã chuyªn m«n cao, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó hä phÊn ®Êu trë thµnh nh÷ng ngêi tiªu biÓu lµm kinh doanh.
68
2. Nh÷ng gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn qu¶n lý vÜ m«.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Mçi quèc gia cã nh÷ng ®Æc trng riªng trong qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu cña m×nh. Mét sè níc tËp trung vµo c«ng cô thuÕ, níc kh¸c l¹i qu¶n lý nhËp khÈu th«ng qua ggiÊp phÐp, h¹n ngh¹ch ngo¹i tÖ..
Th«ng qua c¸c c«ng cô trªn nh»m môc ®Ých lµ nhËp khÈu ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ vµ æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n. C¸c nhµ nhËp khÈu ph¶i hiÓu ®îc nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý nhËp khÈu cña nhµ níc.
2.1- ThuÕ nhËp khÈu :
HiÖn nay, thuÕ nhËp khÈu lµ mét nguån thu quan träng cña ng©n s¸ch nhµ níc, lµ c«ng cô quan träng dÓ b¶o hé s¶n xuÊt trong níc. Tuy nhiªn chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu bÊt hîp lý trong viÖc ®¸nh thuÕ nhËp khÈu. VÝ dô, thuÕ nhËp khÈu cña c¸c thiÖt bÞ ®ång bé lµ 0%, biÓu thuÕ suÊt nh vËy lµ cha hîp lý bëi nhiÒu thiÕt bÞ ®ång bé cã c«ng nghÖ trung b×nh lÏ ra møc thuÕ nhËp khÈu ph¶i cao v× cã nhiÒu bé phËn, chi tiÕt cã thÓ s¶n xuÊt thay thÕ ®îc, nh vËy vïa khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong níc võa t¨ng thu cho ng©n s¸ch. §Ó söa ®iÒu bÊt hîp lý trªn nhµ níc nªn cã sù chän läc trong viÖc quy ®Þnh thuÕ xuÊt khÈu mét c¸ch hîp lý. Cã thÓ nãi nhµ níc cÇn chó ý h¬n trong vÊn ®Ò thuÕ quan, nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch u tiªn vÒ thuÕ, ®Çu t, ®Þnh híng, ph¸t triÓn ®îc nhu cÇu tiªu dïng cña ngêi d©n cuxng nh nh÷ng yªu cÇu míi cña ®Êt níc ë hiÖn t¹i vµ tong lai.
2.2- Qu¶n lý ngo¹i tÖ
§èi víi nh÷ng níc thiÕu ngo¹i tÖ nha níc ta th× thêng ¸p dông biÖn ph¸p kiÓm so¸t ngo¹i tÖ b¨ngf c¸ch ®iÒu tiÕt nhËp khÈu mét sè lo¹i s¶n phÈm th«ng qua ph©n phèi ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu c¸c hµng ho¸ ®ã. BiÖn ph¸p nµy kiÓm so¸t ®îc nh÷ng cøng nh¾c, h¹n chÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu.
Khi tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng ph¶i mua b¸n ngo¹i tÖ. NÕu b¸n ngo¹i tÖ cho c¸c ng©n hµng nhµ níc th× c¸c doanh nghiÖp sÏ bÞ thiÖt h¹i do tû gi¸ mua vµo cña ng©n hµng quy ®Þnh thÊp h¬n tû gi¸ ë thÞ trêng tù do nhng ng©n hµng l¹i b¸n ra cao h¬n nhiÒu. V× vËy, nÕu mua ngo¹i tÖ cña ng©n hµng nhµ níc ®¬n vÞ ®ã ph¶i mua víi gi¸ cao h¬n. Do ®ã doanh nghiÖp xö lý b»ng c¸ch b¸n trùc tiÕp cho ®¬n vÞ nµo cã nhu cÇu mµ kh«ng th«ng qua ng©n hµng trung gian lµm cho viÖc qu¶n lý cña nhµ níc gÆp khã kh¨n.
Ngoµi ra, c¸c cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong n¨m 1998 l¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xuÊt lËu ngo¹i tÖ ra níc ngoµi ®Ó b¸n thu chªnh lÖch vÒ tû gi¸ dÉn ®Õn khan hiÕm ngo¹i tÖ, t¸c ®éng xÊu ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp.
69
§Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n ®ã nhµ níc ®· ®iÒu chØnh tû gi¸ trao ®æi trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng b»ng thÞ trêng tù do. BiÖn ph¸p nµy ph¸t huy kh¸ tèt t¸c dông nhng cã nhîc ®iÓm lµ ®a ra chËm vµ mang tÝch ®èi phã h¬n lµ phßng trõ. Do vËy,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i tÖ cña nhµ níc ph¶i linh ho¹t, chñ ®éng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
2.3- C¸c chÝnh s¸ch v¨n b¶n cÇn hîp lý
Sù kh«ng hîp lý cña c¸c chÝnh s¸ch v¨n b¶n hiÖn nay vÉn lµ c¸c quy ®Þnh quy chÕ kh«ng phï hîp víi thùc tÕ. VÝ dô : theo quy ®Þnh cña Tæng côc h¶i quan thêi gian ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng thñ tôc trong vßng 24 giê nhng thêi gian nhËn ®îc kÕt qu¶ thêng lµ 3-4 ngµy. Ngoµi ra, cßn nhiÒu quy ®Þnh kh¸c trong kh©u thanh to¸n nh Nhµ níc h¹n chÕ nhËp khÈu tr¶ chËm, nÕu ®îc phÐp tr¶ chËm th× ph¶i ®Æt cäc 80% gi¸ trÞ hîp ®ång t¹i ng©n hµng. ViÖc thanh to¸n trong trêng hîp nµy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thiÕu vèn lµ kh«ng hiÖu qu¶.
2.4. Gi¶i ph¸p cung cÊp th«ng tin thÞ trêng cho c¸c doanh nghiÖp
HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c«ng viÖc t×m kiÕm, lùa chän th«ng tin vÒ thÞ trêng, vÒ b¹n hµng do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Mét trong c¸c nguån th«ng tin ®îc c¸c doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ cao lµ nguån th«ng tin cã tõ L·nh sù qu¸n ViÖt Nam t¹i níc ngoµi. TiÕp theo lµ viÖc t×m kiÕm th«ng tin trªn m¹ng Internet. Tuy nhiªn, nguån th«ng tin theo c¸ch thø nhÊt kh«ng ph¶i ai còng cã vµ nhanh nhÊt, cßn nguån th«ng tin thø hai th× chi phÝ bá ra l¹i qu¸ cao, kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng chÊp nhËn ®îc mµ ph¶i tuú theo n¨ng lùc cña m×nh.
C¸c doanh nghiÖp thêng sö dông biÖn ph¸p lÊy th«ng tin tõ c¸c cuéc tæ chøc triÓn l·m, qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh ®µi, tivi, b¸o..nhng c¸ch lµm nµy kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao bëi nã chËm so víi t×nh h×nh diÔn ra ®Én ®Õn khã dù ®o¸n.
70
Tõ nh÷ng khã kh¨n trªn cho thÊy nhµ níc cã thÓ kh¾c phôc hç trî c¸c doanh nghiÖp vÒ th«ng tin thÞ trêng theo c¸ch mét lµ tèt nhÊt. Cßn nÕu theo c¸c c¸ch kh¸c th× cÇn ph¶i nhanh chãng. VÝ dô nh ®èi víi c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, gi¶m chi phÝ truy cËp ®èi víi Internet.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
KÕt luËn
Ngµy nay c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ lu«n cã xu híng më réng do ®ã ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷a c¸c níc sÏ cã thªm nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn lªn mét tÇm cao míi. Tuy nhiªn cïng víi xu thÕ héi nhËp lµ sù c¹nh tranh gay g¾t buéc c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu ph¶i v¬n lªn, ®æi míi, am hiÓu thÞ trêng quèc tÕ vµ ph¶i biÕt ®¸nh gi¸ c¸c lîi thÕ cña m×nh ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ nhÊt khi v¬n ra thÞ trêng thÕ giíi.
Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi trong thêi gian qua ®· thÓ hiÖn ®îc sù phÊn ®Êu nç lùc cña c«ng ty trong c¬ chÕ thÞ trêng. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã, bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi mµ c«ng ty ®· cã lµ nh÷ng khã kh¨n kh¸ch quan vµ chñ quan ®· phÇn nµo lµm trë ng¹i ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Víi sù ®æi míi vµ nh÷ng ®Þnh híng trong chiÕn lîc kinh doanh trong thßi gian tíi cña ban l·ng ®¹o c«ng ty, hy väng lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c«ng ty sÏ ®¹t ®îc kh¶ quan h¬n.
§Ò tµi ®îc x©y ®ùng kh«ng chØ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng lý thuyÕt c¬ b¶n cña nghiÖp vô nhËp khÈu mµ cßn quan t©m ®Õn viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nµy th«ng qua c¸c biÖn ph¸p s¸t víi thùc tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi, ®ång thêi gióp cho c¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu ë ViÖt Nam cã c¬ së ®Ó ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp cho hoatj ®éng xuÊt nhËp khÈu ë c«ng ty m×nh.
71
Do thêi gian vµ nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ còng nh n¨ng lùc cña t¸c gi¶ cã h¹n, ®Ò tµi ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. RÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng nh÷ng ngêi quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nhËp khÈu ®Ó ®Ò t¹i ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
tµi liÖu tham kh¶o
1.Gi¸o tr×nh kinh tÕ häc quèc tÕ - Trêng §¹i häc kinh tÕ Quèc d©n
2. Tæ chøc nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu - Trêng §¹i häc kinh tÕ Quèc d©n
3. Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th¬ng - NXB Gi¸o dôc Trêng §¹i häc ngo¹i th¬ng 1994.
4. NghiÖp vô mua b¸n Quèc tÕ - NXB Thanh niªn 1995.
5. Híng dÉn thùc hµnh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu t¹i ViÖt Nam - NXB Thèng kª 1997.
6.Híng ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt nhËp khÈu 1996 - 2000.
7. T¹p chÝ nghiªn cøu ®«ng nam ¸ sè 2/1999
72
sè 5/1999
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Tµi liÖu tham kh¶o
1.Gi¸o tr×nh kinh tÕ häc quãc tÕ-Trêng ®¹i häc KTQD.
2.Tæ chøc nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu- Trêng ®¹i häc KTQD.
3.Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th¬ng.NXBGD Trêng ®¹i häc Ngo¹i Th¬ng
1994.
4.NghiÖp vô mua b¸n quèc tÕ-NXB thanh niªn 1995.
5.Híng dÉn thùc hµng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu t¹i ViÖt Nam-NXB Thèng
kª 1997.
6.Híng ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt nhËp khÈu 1996-2000.
7.T¹p chÝ nghiªn cøu §«ng Nam A:
Sè 2 - 1999.
73
Sè 5 - 1999.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Môc lôc
I-Tæng quan vÒ C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi
1-Qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c«ng ty.
2-§Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña c«ng ty.
3-C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng.
4-KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
II-Thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ ë C«ng ty CENTRIMEX - Chi
nh¸nh Hµ Néi.
1-§Æc ®iÓm t×nh h×nh c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty trong thêi gian qua.
2-ThÞ trêng nhËp khÈu cña c«ng ty.
3-H×nh thøc nhËp khÈu cña c«ng ty.
4-KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu.
III-§¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ cña C«ng ty CENTRIMEX - Chi
nh¸nh Hµ Néi.
1-§¸nh gi¸ trªn mét sè mÆt cña ho¹t ®éng nhËp khÈu.
2-Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n.
Ch¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ ë
C«ng ty CENTRIMEX - Chi nh¸nh Hµ Néi.
I-Ph¬ng híng nhËp khÈu cña c«ng ty trong thêi gian tíi.
II-Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu.
1-BiÖn ph¸p vÒ phÝa c«ng ty.
2-BiÖn ph¸p liªn quan ®Õn qu¶n lý vi m«.
74
KÕt luËn.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
75