Bình giảng bài thơ "Xúc cảnh" của Nguyễn Đình Chiểu

Đề bài: Bình giảng bài thơ Xúc cảnh của Nguyễn Đình Chiểu <br /> Bài làm:<br /> "Chở bao nhiêu đạo thuyền không thẳm<br /> Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà."<br /> Đó chính là quan điểm sáng tác của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu ­ một nhà thơ nổi tiếng  <br /> của nền văn học trung đại Việt Nam. Ông đã để  lại cho đời sau nhiều tác phẩm nổi <br /> tiếng mang tính nhân đạo sâu sắc, trong đó có bài thơ "Xúc cảnh" đã để lại bao ấn tượng <br /> trong lòng người đọc. Bởi đó là lời bộc bạch tâm sự của tác giả  trước thời thế  của đất <br /> nước.<br /> Mở đầu bài thơ, đó là nỗi lòng băn khoăn lo lắng trước thời thế của đất nước:<br /> "Hoa cỏ ngùi ngùi ngóng gió đông<br /> Chúa Xuân đâu hỡi có hay không?"<br /> Hình ảnh đầu tiên hiện ra "hoa cỏ" một hình ảnh ẩn dụ cho những con người Việt Nam,  <br /> mà cũng chính là tác giả đang ngóng chờ "gió đông"­ một điều kì lạ sẽ đến với đất nước.  <br /> Tâm tư  của ông đang đắm chìm vào một mong muốn, mong muốn điều kì diệu sẽ  đến  <br /> với đất nước trong hoàn cảnh khó khăn này. Tác giả  luôn ao  ước sao, quốc thái dân an,  <br /> nhân dân được hưởng ấm no, hạnh phúc. Với câu hỏi tu từ, một câu hỏi, không biết có <br /> câu trả  lời không dành cho chúa Xuân, thể  hiện sự  mỏng manh, một điều không chắc  <br /> chắn về tình cảnh đất nước lúc bấy giờ.<br /> Nguyễn Đình Chiểu luôn dõi theo tình hình quốc gia, trong từng thời khắc lịch sử:<br /> "Mây giăng ải Bắc trông tin nhạn<br /> Ngày xế non Nam bặt tiếng hồng<br /> Bờ cõi xưa đà chia đất khác<br /> Nắng sương nay há đội trời chung."<br /> Qua những câu thơ  này, ta càng thấy được tội ác của kẻ  thù. Ở đây, tác giả  đã phải sử <br /> dụng "mây giăng ải Bắc" "xế non Nam" để chỉ tội ác của kẻ thù, làm cho đất nước dân <br /> chúng sống trong bất ổn, tiêu điều mà mờ mịt. "Trông tin nhạn" ­ tác giả cũng như người <br /> dân đang trông ngóng một điều tốt lành, một tin vui, nhưng nó lại thật mong manh "bặt <br /> tiếng hồng". Bờ cõi giờ đây đã bị chia cắt, nhân dân sống trong lầm than cực khổ bởi sự <br /> nô lệ áp bức của bọn xâm lăng. Nỗi uất ức, tức giận dường như đã đạt đến đỉnh điểm,  <br /> khiến tác giả phải thốt lên "há đội trời chung". Câu thơ  khiến cho người đọc biết được <br /> cái hiện thực đau đớn bấy giờ, bị mất nước, mất quyền làm chủ, lòng tác giả  càng căm <br /> hận quân thù.<br /> Hai câu kết, tác giả  mong muốn đất nước sẽ  xuất hiện kỳ  tích, mong sao người đứng  <br /> đầu đất nước nghĩ cách để lấy lại giang sơn:<br /> "Chừng nào thánh đế ân soi thấu<br /> Một trận mưa nhuần rửa núi sông."<br /> Dường như mọi niềm tin, hy vọng được dồn vào trông cậy "thánh đế". Nhân dân mong  <br /> nhà vua hãy tìm cách để giành lại độc lập dân tộc. Hãy thấu hiểu lòng dân, ra tay cứu dân  <br /> cứu nước, trả  lại sự  bình an  ấm no cho nhân dân. Phải là một con người yêu nước  <br /> thương dân, tác giả  mới có thể  viết ra những vần thơ đầy xúc động và chân thành đến <br /> vậy.<br /> Chỉ với tám câu thơ, ta có thể thấy được tấm lòng rộng lớn của tác giả đối với dân tộc.  <br /> Dù cặp mắt của ông bị  mù, nhưng cũng không thể  ngăn cản được ý chí muốn góp công <br /> sức của mình cho đất nước. Ông dùng chính ngòi bút của mình để sáng tác ra những tác  <br /> phẩm nhân đạo, tố  cáo những tội ác của bọn xâm lăng. Ông luôn xứng đáng là một nhà <br /> thơ ­ một ngôi sao sáng trong nền văn học trung đại Việt Nam.<br />  <br />