Cấu tạo thiết bị điện mỏ

Chia sẻ: Dinh Quang Hieu Hieu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

103
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Điều kiện sử dụng TBĐ mỏ rất khắc nghiệt về mọi phương diện so với các ngành công nghiệp khác. Như trên đã biết môi trường mỏ trực tiếp chịu tác dụng của khí quyển như: Độ ẩm cao, áp lực lớn lại có nơi phải làm việc trong điều kiện có khí và bụi nổ nguy hiểm. Vì vậy các TBĐ sử dụng trong mỏ phải đảm bảo nhiều yêu cầu chặt chẽ hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cấu tạo thiết bị điện mỏ

Ch¬ng IX:CÊu t¹o thiÕt bÞ ®iÖn má IX.1.Kh¸i niÖm chung §iÒu kiÖn sö dông TB§ má rÊt kh¾c nghiÖt vÒ mäi ph¬ng diÖn so víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. Nh trªn ®· biÕt m«i trêng má trùc tiÕp chÞu t¸c dông cña khÝ quyÓn nh: §é Èm cao, ¸p lùc lín l¹i cã n¬i ph¶i lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn cã khÝ vµ bôi næ nguy hiÓm. V× vËy c¸c TB§ sö dông trong má ph¶i ®¶m b¶o nhiÒu yªu cÇu chÆt chÏ h¬n. §Æc biÖt trong c¸c má hÇm lß cã khÝ vµ bôi næ TB§ má ph¶i cã h×nh thøc cÊu t¹o ®Æc biÖt, x¸c suÊt xuÊt hiÖn m«i trêng næ ë c¸c lo¹i má kh¸c nhau, còng nh trong c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau cña cïng mét má lµ kh«ng nh nhau. V× thÕ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ph¶i ®îc chÕ t¹o víi c¸c møc ®é b¶o vÖ khái næ kh¸c nhau: - ThiÕt bÞ ®iÖn má th«ng thêng: Lo¹i thiÕt bÞ ®iÖn nµy kh«ng cã ph¬ng tiÖn b¶o vÖ khái næ. - ThiÕt bÞ ®iÖn má an toµn cao: ë thiÕt bÞ ®iÖn lo¹i nµy cã c¸c ph¬ng tiÖn vµ biÖn ph¸p nh»m lµm cho tia löa, hå quang ®iÖn vµ c¸c bé phËn dÉn ®iÖn qu¸ nãng khã cã thÓ xuÊt hiÖn, viÖc ®¶m b¶o khái næ chØ cã thÓ cã ®îc khi thiÕt bÞ lµm viÖc b×nh thêng. - ThiÕt bÞ ®iÖn má phßng næ: ë lo¹i thiÕt bÞ nµy viÖc b¶o vÖ khái næ ®îc ®¶m b¶o c¶ khi nã lµm viÖc b×nh thêng, còng nh khi ph¸t sinh c¸c h háng thêng gÆp, trõ khi h háng ph¬ng tiÖn b¶o vÖ khái næ. - ThiÕt bÞ ®iÖn má phßng næ ®Æc biÖt: ë lo¹i thiÕt bÞ nµy cã ph¬ng tiÖn b¶o vÖ khái næ khi x¶y ra mäi h háng bÊt kú cña thiÕt bÞ, trõ h háng chÝnh ph¬ng tiÖn b¶o vÖ khái næ. IX.2.C¸c yªu cÇu vÒ chÕ t¹o vµ sö dông TB§ má Yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi h×nh thøc chÕ t¹o thiÕt bÞ ®iÖn phßng næ lµ ng¨n chÆn sù ph¸t sinh tia löa, hå quang ®iÖn, c¸c bé phËn dÉn ®iÖn bÞ nung qu¸ nãng tiÕp xóc trùc tiÕp víi m«i trêng. Víi yªu cÇu nh vËy nªn thiÕt bÞ ®iÖn sö dông trong xÝ nghiÖp má ph¶i ®îc chÕ t¹o theo h×nh thøc ®Æc biÖt. Theo møc ®é b¶o vÖ khái næ, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn dïng trong xÝ nghiÖp má cã c¸c h×nh thøc chÕ t¹o nh sau: ThiÕt bÞ ®iÖn (TB§) kh«ng thÊm næ; thiÕt bÞ ®iÖn chèng næ an toµn cao; TB§ cã ¸p suÊt d; TB§ an toµn tia löa vµ TB§ ®Æc biÖt. Theo c¸c h×nh thøc chÕ t¹o kÓ trªn, thiÕt bÞ ®iÖn b¶o vÖ khái næ ®îc ®¸nh dÊu nh sau: * DÊu hiÖu vÒ møc ®é b¶o vÖ khái næ cña thiÕt bÞ ®iÖn: 105
2- An toµn cao; 1- An toµn næ; 0- An toµn næ ®Æc biÖt. ,, ,, * DÊu hiÖu Ex chØ râ sù phï hîp cña thiÕt bÞ víi c¸c quy chuÈn vÒ thiÕt bÞ ®iÖn b¶o vÖ khái næ. * DÊu hiÖu vÒ h×nh thøc b¶o vÖ næ: d- Vá kh«ng thÊm næ; i- M¹ch ®iÖn an toµn tia löa; e- B¶o vÖ d¹ng “e”; o- Chøa dÇu bªn trong vá; q- Chøa c¸t th¹ch anh bªn trong vá; s- H×nh thøc b¶o vÖ khái næ ®Æc biÖt. DÊu “I”biÓu thÞ nhãm thiÕt bÞ ®iÖn. VÝ dô: C¸ch ®¸nh dÊu thiÕt bÞ ®iÖn má phßng næ tr×nh bµy trong b¶ng IX-1. B¶ng IX-1. Møc ®é H×nh thøc chÕ t¹o Nhãm DÊu hiÖu b¶o vÖ næ An toµn B¶o vÖ d¹ng “e” I 2ExeI cao B¶o vÖ dang “e” vµ vá kh«ng I 2ExedI thÊm næ. I 2ExicI M¹ch ®iÖn an toµn tia löa An toµn Vá kh«ng thÊm næ I 1ExedI næ Vá kh«ng thÊm næ vµ m¹ch ®iªn I 1ExdiBI an toµn tia löa. Chøa dÇu trong vá I 1Axoi Chøa c¸t th¹ch anh trong vá I 1ExqI An toµn næ M¹ch ®iÖn an toµn tia löa I OExiaI ®Æc biÖt M¹ch ®iÖn an toµn tia löa ®Æc I OExSiaI biÖt vµ ®Ó trÇn. *Theo møc ®é ®¶m b¶o an toµn næ TB§ má cña Liªn X« cò bao gåm c¸c lo¹i víi c¸c kiÓu sau ®©y: - H×nh thøc th«ng thêng PH; - H×nh thøc an toµn cao PΠ; - H×nh thøc phßng næ PB; - H×nh thøc an toµn tia löa PO; 106
*§Ó ph©n biÖt tØ mØ h¬n ngêi ta cßn ph©n biÖt thiÕt bÞ ®iÖn theo h×nh thøc b¶o vÖ n÷a: Khi thiÕt bÞ cã vá kh«ng tho¸t sãng næ h×nh thøc b¶o vÖ nµy ®îc ph©n chia theo cÊp ®iÖn ¸p vµ kh¶ n¨ng dßng ®iÖn ng¾n m¹ch lín nhÊt: 1B a) Khi U ≤ 65V vµ Inm ≤ 100A, kÝ hiÖu: b) Khi U ≤ 127 vµ Inm ≤ 450A, kÝ hiÖu: 2B c) khi U≤ 660V vµ Inm≤ 15.000A, kÝ hiÖu: 3B d) Khi U≤ 6000V vµ Inm≤ 10.000A, kÝ hiÖu: 4B M¹ch an toµn tia löa - M¹ch an toµn tia löa víi hÖ sè an toµn tia löa 2,5 chØ trong chÕ ®é b×nh thêng. KÝ hiÖu: 1И - Nh trªn, víi hÖ sè an toµn tia löa 2,5 trong chÕ ®é b×nh thêng vµ 1,1 trong chÕ ®é sù cè. KÝ2И hiÖu: - Nh trªn, víi hÖ sè an toµn tia löa 2,5 trong chÕ ®é b×nh thêng vµ chÕ ®é sù cè. KÝ 3И hiÖu: K - Vá cã chøa th¹ch anh. KÝ hiÖu: - Vá cã chøa th¹ch anh vµ mµn ch¾n. KÝ hiÖu: K∋ A - ThiÕt bÞ cã c¬ cÊu tù ®éng c¾t ®iÖn ¸p khái phÇn dÉn ®iÖn. KÝ hiÖu: - ThiÕt bÞ cã h×nh thøc b¶o vÖ ®Æc biÖt (dïng chÊt hÊp thô ho¸ häc,...).CKÝ hiÖu: IX.2.1.ThiÕt bÞ ®iÖn má cã h×nh thøc cÊu t¹o th«ng thêng ThiÕt bÞ ®iÖn ë h×nh thøc cÊu t¹o nµy ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: - Vá cña thiÕt bÞ cÇn ph¶i cã ®é bÒn c¬ häc cao, ®¶m b¶o chèng ®îc c¸c ¸p lùc cña má vµ ®¶m b¶o chèng ®îc níc, bôi vµ c¸c h¹t r¾n vµo bªn trong. - NhiÖt ®é bªn ngoµi vá kh«ng ®îc vît qu¸ 2000C ë chÕ ®é l©u dµi, vµ 4500C ë chÕ ®é ng¾n h¹n (kh«ng nhiÒu h¬n ba phót). - C¸ch ®iÖn cña TB§ cÇn cã tÝnh chÞu Èm, chÞu nhiÖt, chÞu dÇu vµ chÞu hå quang. - C¸c ®Çu ®Êu c¸p ®îc chÕ t¹o ë d¹ng hép nèi hoÆc æ c¾m. - TÊt c¶ c¸c bé phËn dÉn ®iÖn (tiÕp ®iÓm, dông cô b¶o vÖ...) cÇn ®îc kiÓm tra thêng xuyªn trong thêi gian vËn hµnh, cßn cã c¸c h×nh thøc kho¸ liªn ®éng nh»m ng¨n kh«ng më n¾p khi thiÕt bÞ ®ang lµm viÖc díi t¶i vµ ng¨n kh«ng cho ®ãng thiÕt bÞ khi n¾p cßn më, kÕt cÊu cña cÇu dao liªn ®éng cßn ®¶m b¶o dÔ dµng nhËn thÊy tr¹ng th¸i c¾t cña tiÕp ®iÓm. - C«ng suÊt c¾t ®Þnh møc cña c¸c m¸y c¾t dÇu nhá ®i hai lÇn so víi c«ng suÊt c¾t thùc cña chóng. 107
- TB§ chøa dÇu ph¶i ®îc ®Æt cè ®Þnh vµ còng chØ ®îc dïng c¸c lo¹i thiÕt bÞ chøa dÇu nh: BiÕn ¸p tù ngÉu, biÕn trë, chØnh lu b¸n dÉn khi ®iÖn ¸p ®Þnh møc kh«ng qu¸ 700V. - C¸c bé phËn th¸o dÇu ra khái thiÕt bÞ ®iÖn chØ cã thÓ th¸o n¾p ®îc b»ng c¸c dông cô ®Æc biÖt. - Møc dÇu trong c¸c thiÕt bÞ chøa dÇu ph¶i ®ñ ®Ó lo¹i trõ kh¶ n¨ng ph¸t tia löa hoÆc ngän löa ra khái dÇu. ThiÕt bÞ chøa dÇu cÇn ph¶i cã bé phËn chØ møc dÇu vµ ®îc b¶o vÖ khái h háng. TB§ má cã h×nh thøc chÕ t¹o th«ng thêng ®îc sö dông cho c¸c má hÇm lß kh«ng cã khÝ bôi vµ næ, còng nh ë s©n giÕng, c¸c ®êng lß c¹nh s©n giÕng, vµ c¸c buång m¸y cè ®Þnh ®îc th«ng giã b»ng luång giã s¹ch, trõ trêng hîp gÇn c¸c ®êng lß cã hiÖn tîng xuÊt hiÖn Mªtan. Ngoµi ra nã còng ®îc dïng trong c¸c ®êng lß cã luång giã s¹ch trong c¸c má cã khÝ bôi næ h¹ng I vµ II nhng ph¶i ®îc xem xÐt cÈn thËn vµ cã quyÕt ®Þnh cña ngêi cã thÈm quyÒn. ix.2.2.ThiÕt bÞ ®iÖn má cã h×nh thøc chÕ t¹o vá an toµn cao Trong lo¹i thiÕt bÞ nµy c¸c phÇn cã kh¶ n¨ng ph¸t sinh tia löa ®iÖn ®Òu ®îc ®Æt trong vá an toµn næ hay ng©m trong dÇu (®iÖn ¸p cao). Lo¹i thiÕt bÞ nµy ph¶i ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c yªu cÇu cña lo¹i cã h×nh thøc cÊu t¹o th«ng thêng. Ngoµi ra cÇn ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu sau: a) ThiÕt bÞ cÇn lo¹i trõ kh¶ n¨ng ph¸t sinh tia löa, hå quang ®iÖn hoÆc nhiÖt ®é nguy hiÓm khi lµm viÖc b×nh thêng. b) NhiÖt ®é nung nãng cho phÐp cña cuén d©y bäc c¸ch ®iÖn cÇn lÊy thÊp h¬n nhiÖt ®é cho phÐp cña c¸p c¸ch ®iÖn ®ã, møc ®é gi¶m cÊp nµy ®îc quy ®Þnh cô thÓ trong c¸c luËt lÖ vÒ chÕ t¹o thiÕt bÞ ®iÖn má. c) §Æt vµo trong vá phßng næ nh÷ng bé phËn thêng ph¸t sinh tia löa. VÝ dô: Cæ gãp cña ®éng c¬ r«to d©y quÊn, hép chän sè cña m¸y ®iÖn tho¹i, bé phËn ®¶o m¹ch cña dông cô ®o v.v... d) C¸c chi tiÕt cña thiÕt bÞ ®iÖn cã ®iÖn ¸p cao h¬n 700V lóc lµm viÖc b×nh thêng cã ph¸t tia löa cÇn ®îc ng©m ch×m trong dÇu. ThiÕt bÞ ®iÖn má an toµn cao ®îc sö dông ë c¸c thiÕt bÞ cè ®Þnh ®Æt trong c¸c ®êng lß c¸i vµ lß c¾t ë c¸c má cã khÝ bôi vµ næ. C¸c ®êng lß nµy ph¶i ®îc th«ng giã b»ng luång giã s¹ch, tõ hÖ thèng th«ng giã chung cña má trõ c¸c ®êng lß thêng xuyªn xuÊt hiÖn khÝ CH4 vµ trong c¸c má nguy hiÓm vÒ phôt khÝ bÊt ngê. IX.2.3.ThiÕt bÞ ®iÖn má cã h×nh thøc cÊu t¹o phßng næ §èi víi c¸c TB§ phßng næ th× toµn bé c¸c chi tiÕt cña nã ®Òu ®îc ®Æt trong vá an toµn næ. Vá phßng næ ph¶i b»ng thÐp, trõ lo¹i cã thÓ 108
tÝch bÐ cã thÓ b»ng gang hay nhùa tæng hîp vµ ph¶i dïng c¸c bu l«ng ch×m cã h×nh d¹ng ®Æc biÖt. TÊt c¶ c¸c bu l«ng kh«ng ®îc xuyªn qua vá mµ vÆn kÝn trong vá ®Ó tr¸nh trêng hîp sãng næ theo ®u«i bu l«ng lan ra ngoµi. Ngoµi nh÷ng quy ®Þnh riªng TB§ má cã h×nh thøc cÊu t¹o phßng næ ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu cña thiÕt bÞ ®iÖn an toµn cao. TB§ cã h×nh thøc cÊu t¹o phßng næ ®îc sö dông réng r·i trong c¸c má hÇm lß cã khÝ bôi vµ næ. Do cÊu t¹o nÆng lÒ vµ ®¾t tiÒn cña vá phßng næ nªn chØ sö dông nã trong c¸c ®iÒu kiÖn b¾t buéc. IX.2.4.TB§ má cã h×nh thøc cÊu t¹o an toµn tia löa Trong bÊt kú trêng hîp nµo TB§ má lo¹i an toµn tia löa ®Òu ®¶m b¶o kh«ng g©y ch¸y bÇu kh«ng khÝ má víi hµm lîng khÝ næ nguy hiÓm. C©u hái «n tËp Ch¬ng IX 1- V× sao c¸c TB§ má ph¶i ®îc chÕ t¹o theo c¸c h×nh thøc b¶o vÖ khái næ kh¸c nhau? C¸c yªu cÇu vÒ chÕ t¹o vµ sö dông TB§ má lµ g×? 2- Theo møc ®é b¶o vÖ khái næ TB§ b¶o vÖ khái næ ®îc ®¸nh dÊu nh thÕ nµo? §èi víi c¸c TB§ má cã h×nh thøc cÊu t¹o th«ng thêng, an toµn cao, cÊu t¹o phßng næ, cÊu t¹o an toµn tia löa cÇn ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu nh thÕ nµo? Ph¹m vi sö dông cña c¸c lo¹i TB§ ®ã? 109