intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chăm sóc sức khỏe phụ nữ part 6

Chia sẻ: ágffq ằefgsd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

185
lượt xem
23
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quan sát cổ tử cung sau khi đã lau sạch dịch tiết: − Nếu thấy cổ tử cung mμu hồng, nhẵn bóng lμ bình thường. − Nếu cổ tử cung đỏ, mất nhẵn bóng lμ bị viêm. − Nếu cổ tử cung tím lμ có thai. − Tổn thương gợn đỏ lμ loét hoặc lộ tuyến. − Chấm acid axetic vμo diện gợn đỏ thấy nhợt mμu, trắng bệch, chất dịch phủ bên ngoμi vón lại, nghĩ đến lộ tuyến cổ

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chăm sóc sức khỏe phụ nữ part 6

  1. 2.4.2. Kh¸m bé phËn sinh dôc ngoμi − Xem c¸c m«i lín, m«i nhá cã ph¸t triÓn kh«ng? NÕu khe ©m hé hë, lμ c¸c m«i ph¸t triÓn kh«ng tèt. − VÐn c¸c m«i ©m hé xem phÝa trong cã bÞ viªm ®á hay kh«ng, cã dÞch bÊt th−êng kh«ng? − Xem lç niÖu ®¹o cã ®á kh«ng? H×nh 22: Kh¸m ©m hé H×nh 23: Kh¸m b»ng má vÞt 2.4.3. Kh¸m b»ng má vÞt − Bao giê còng ®Æt má vÞt tr−íc khi kh¸m ©m ®¹o b»ng ngãn tay. Tr−íc hÕt xem cã dÞch tiÕt bÊt th−êng ë ©m ®¹o, cæ tö cung kh«ng? − Quan s¸t cæ tö cung sau khi ®· lau s¹ch dÞch tiÕt: − NÕu thÊy cæ tö cung mμu hång, nh½n bãng lμ b×nh th−êng. − NÕu cæ tö cung ®á, mÊt nh½n bãng lμ bÞ viªm. − NÕu cæ tö cung tÝm lμ cã thai. − Tæn th−¬ng gîn ®á lμ loÐt hoÆc lé tuyÕn. − ChÊm acid axetic vμo diÖn gîn ®á thÊy nhît mμu, tr¾ng bÖch, chÊt dÞch phñ bªn ngoμi vãn l¹i, nghÜ ®Õn lé tuyÕn cæ tö cung. NÕu diÖn tÝch gîn ®á bÞ rím m¸u, nghÜ ®Õn loÐt cæ tö cung. − TiÕp theo chÊm Lugol: vïng viªm kh«ng b¾t mμu n©u. 2.4.4. Th¨m ©m ®¹o kÕt hîp víi n¾n bông − Bao giê còng kh¸m kÕt hîp hai ngãn tay trong ©m ®¹o vμ mét bμn tay ngoμi thμnh bông. − X¸c ®Þnh thÓ tÝch, t− thÕ, mËt ®é, di ®éng cña cæ tö cung, th©n tö cung. − Xem c¸c tói cïng cã ®Çy kh«ng? − Xem bÖnh nh©n cã ®au khi kh¸m, khi di ®éng cæ tö cung, tö cung kh«ng? 87
  2. C¸c gîi ý vÒ bÖnh: − NÕu thÊy tö cung to: cã thÓ cã thai hoÆc u x¬ tö cung. − PhÇn phô cã khèi: u nang buång trøng, ø n−íc èng dÉn trøng. − PhÇn phô nÒ, Ên ®au hoÆc tö cung di ®éng kÐm: cã thÓ viªm phÇn phô, chöa ngoμi tö cung. 2.4.5. C¸c xÐt nghiÖm hç trî − Soi t−¬i ®Ó t×m trïng roi ©m ®¹o vμ nÊm Candida − Nhuém Gram t×m lËu cÇu khuÈn − XÐt nghiÖm nhanh Sniff (thö nghiÖm mïi h«i víi KOH 10%) ®Ó x¸c ®Þnh viªm ©m ®¹o do vi khuÈn. 3. DÞch tiÕt ©m ®¹o b×nh th−êng 3.1. Vai trß cña dÞch tiÕt ©m ®¹o b×nh th−êng ë phô n÷, dÞch tiÕt ©m ®¹o chñ yÕu do cæ tö cung tiÕt ra, nã lu«n lu«n hiÖn diÖn víi l−îng nhá vμ b×nh th−êng kh«ng nhËn thÊy. DÞch tiÕt ©m ®¹o gióp cho ®−êng sinh dôc lu«n Èm, ®ång thêi dÞch cã thÓ øc chÕ viÖc sinh s«i qu¸ møc cña mét sè vi khuÈn b×nh th−êng vÉn sèng trong ®−êng sinh dôc. 3.2. §Æc tÝnh cña dÞch tiÕt sinh lý ë ©m ®¹o − DÞch trong lo·ng, kh«ng mμu, hÇu nh− kh«ng cã mïi, h¬i dÝnh. − L−îng dÞch Ýt, th−êng kh«ng nhËn thÊy. DÞch t¨ng tiÕt ë gi÷a chu kú kinh nguyÖt khi cã phãng no·n (14 ngμy tr−íc khi thÊy kinh nguyÖt), hoÆc khi kÝch thÝch t×nh dôc, hoÆc trong thêi kú cho con bó (kÝch thÝch ®Çu vó lμm t¨ng tiÕt néi tiÕt tè) hoÆc sö dông thuèc tr¸nh thai. − DÞch tiÕt ©m ®¹o gi¶m trong tr−êng hîp kh«ng s¶n xuÊt néi tiÕt tè sinh dôc (sau khi m·n kinh, c¾t bá c¶ hai buång trøng), hoÆc khi bÞ mÊt n−íc nÆng. Khi dÞch tiÕt gi¶m, kh¶ n¨ng nhiÔm khuÈn sÏ t¨ng. Trªn thùc tÕ, khi ng−êi phô n÷ thÊy ra dÞch ©m ®¹o, dÔ lÇm t−ëng lμ m×nh bÞ bÖnh phô khoa. V× vËy, trong khi t− vÊn vÒ ch¨m sãc søc kháe phô n÷, cÇn gi¶i thÝch ®Ó phô n÷ biÕt vÒ ®Æc ®iÓm vμ t¸c dông cña dÞch ©m ®¹o b×nh th−êng. 4. Th«ng tin vµ t− vÊn vÒ nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc Gi¸o dôc vμ t− vÊn vÒ hμnh vi t×nh dôc an toμn cÇn ®−îc ¸p dông víi mäi tr−êng hîp m¾c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc. C¸c vÊn ®Ò chÝnh cÇn t− vÊn cho ng−êi m¾c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc lμ: 88
  3. − C¸c hËu qu¶ cña nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc ®èi víi nam vμ n÷, ®Æc biÖt lμ trong tr−êng hîp tù ®iÒu trÞ hoÆc kh«ng ®−îc ®iÒu trÞ ®óng vμ ®Çy ®ñ. − Tu©n thñ ph¸c ®å ®iÒu trÞ, ®Õn kh¸m l¹i theo lÞch hÑn. − Kh¶ n¨ng l©y truyÒn cho vî/chång, b¹n t×nh vμ sù cÇn thiÕt ®iÒu trÞ cho vî/ chång, b¹n t×nh. − T×nh dôc an toμn vμ sö dông bao cao su ®Ó tr¸nh l©y nhiÔm bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc vμ HIV, ®ång thêi tr¸nh cã thai ngoμi ý muèn. − TÊt c¶ ng−êi bÖnh m¾c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc ®Òu cÇn ®−îc ®¸nh gi¸ nguy c¬ m¾c vμ l©y truyÒn HIV. V× vËy, tÊt c¶ ng−êi m¾c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc ®Òu cÇn ®−îc t− vÊn vμ ®Ò nghÞ xÐt nghiÖm HIV. − §Æc biÖt chó ý ®Õn nh÷ng ng−êi m¾c bÖnh Giang mai, Herpes sinh dôc, h¹ cam, nÊm candida hÇu häng, c¸c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc kh«ng ®¸p øng víi ®iÒu trÞ th«ng th−êng, c¸c tr−êng hîp víi biÓu hiÖn l©m sμng nÆng vμ hay t¸i ph¸t (cã dÊu hiÖu nghi ngê nhiÔm HIV). − §Þa ®iÓm t− vÊn vμ xÐt nghiÖm HIV. 5. Dù phßng nhiÔm khuÈn ®−êng sinh s¶n vµ BLTQ§TD − H−íng dÉn phô n÷ thùc hiÖn tèt vÖ sinh phô n÷ (vÖ sinh hμng ngμy, vÖ sinh giao hîp, vÖ sinh kinh nguyÖt ). − ThÇy thuèc ph¶i ®¶m b¶o v« khuÈn khi th¨m kh¸m vμ lμm thñ thuËt ®Æc biÖt lμ c¸c thñ thuËt can thiÖp vμo buång tö cung (kiÓm so¸t tö cung, ®Æt dông cô tö cung, hót thai...). − Mäi phô n÷ cÇn kh¸m phô khoa ®Þnh kú 6 th¸ng mét lÇn, ®Ó ph¸t hiÖn vμ ®iÒu trÞ sím, nÕu cã nhiÔm khuÈn sinh dôc. − Sèng chung thuû mét vî mét chång. − Khi cã dÊu hiÖu nghi ngê cña bÖnh, cÇn ®Õn c¬ së y tÕ ®Ó kh¸m vμ ®iÒu trÞ kÞp thêi, kh«ng nªn tù ý ®iÒu trÞ, ®Ó tr¸nh hËu qu¶ cña bÖnh. Khi bÞ bÖnh, kh«ng nªn quan hÖ t×nh dôc hoÆc khi quan hÖ t×nh dôc ph¶i dïng bao cao su. − C¸n bé y tÕ khi th¨m kh¸m vμ lμm thñ thuËt ph¶i ®−îc b¶o vÖ an toμn. 6. ch¨m sãc bÖnh nh©n nhiÔm khuÈn ®−êng sinh s¶n vµ c¸c bÖnh l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc PhÇn lín bÖnh nh©n nhiÕm khuÈn ®−êng sinh dôc ®iÒu trÞ ngo¹i tró, nªn viÖc ®iÒu d−ìng chñ yÕu lμ t− vÊn cho bÖnh nh©n vÒ vÊn ®Ò vÖ sinh bé phËn sinh dôc, ®Æt thuèc ©m ®¹o...Tuy nhiªn, khi bÖnh nh©n ®iÒu trÞ t¹i khoa phßng, ng−êi hé sinh cÇn cã kÕ ho¹ch ®iÒu d−ìng cho bÖnh nh©n. 89
  4. 6.1. NhËn ®Þnh − NhËn ®Þnh toμn tr¹ng cña bÖnh nh©n cã liªn quan ®Õn bÖnh vμ qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ bÖnh. − NhËn ®Þnh bé phËn m¾c bÖnh vμ t¸c nh©n g©y bÖnh ®Ó cã kÕ ho¹ch ch¨m sãc phï hîp. − NhËn ®Þnh c¸c dÊu hiÖu c¬ n¨ng: ®au bông, ra khÝ h−... − C¸c dÊu hiÖu thùc thÓ, x¸c ®Þnh møc ®é tæn th−¬ng ®Ó cã kÕ ho¹ch ch¨m sãc phï hîp vμ hiÖu qu¶. − CÇn nhËn ®Þnh thÓ tr¹ng, tinh thÇn, c¸ch sèng cña bÖnh nh©n, ®iÒu ®ã cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ®iÒu trÞ. 6.2. ChÈn ®o¸n ch¨m sãc/ nhËn ®Þnh c¸c vÊn ®Ò cÇn ch¨m sãc − Tinh thÇn ®¸p øng víi sù thay ®æi khi vμo viÖn. − §¸p øng cña c¬ thÓ ng−êi bÖnh víi chÕ ®é ®iÒu trÞ nh−: m¹ch, huyÕt ¸p, ®¹i tiÓu tiÖn ... − §¸p øng cña t×nh tr¹ng bÖnh víi ®iÒu trÞ: tiÕn triÓn cña c¸c triÖu chøng nh− ®au bông, sèt, ra khÝ h−, ngøa ©m ®¹o, cæ tö cung .... − C¸c vÊn ®Ò míi n¶y sinh trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ nh− t¸c dông phô cña thuèc. 6.3. LËp kÕ ho¹ch − Theo dâi toμn tr¹ng. − Theo dâi diÔn biÕn cña c¸c dÊu hiÖu bÖnh lý: khÝ h−, ®au bông, c¸c tæn th−¬ng. − LËp kÕ ho¹ch ch¨m sãc vÒ tinh thÇn, ¨n uèng, vËn ®éng, vÖ sinh cho bÖnh nh©n, lμm thuèc ©m ®¹o. − Thùc hiÖn c¸c xÐt nghiÖm theo yªu cÇu cña thÇy thuèc. − Thùc hiÖn y lÖnh. 6.4. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch − Th¶o luËn víi ng−êi bÖnh vÒ t×nh tr¹ng bÖnh lý, tiÓn triÓn cña bÖnh vμ viÖc lμm trong qu¸ tr×nh ch¨m sãc. − Quan s¸t toμn tr¹ng ng−êi bÖnh, ®o m¹ch, nhiÖt ®é, huyÕt ¸p Ýt nhÊt 1 lÇn/ngμy. Tuú theo t×nh tr¹ng ng−êi bÖnh mμ sè lÇn thùc hiÖn nhiÒu h¬n, vÝ dô: nÕu ng−êi bÖnh cã sèt ph¶i theo dâi s¸t m¹ch, nhiÖt ®é ... − Theo dâi ®au bông, liªn quan cña ®au bông víi sèt, ra khÝ h− hoÆc ra m¸u ©m ®¹o nh− thÕ nμo. 90
  5. − Lμm thuèc ©m ®¹o theo chØ ®Þnh cña b¸c sÜ. − §¶m b¶o chÕ ®é ¨n ®Çy ®ñ chÊt, tr¸nh t¸o bãn. − H−íng dÉn ng−êi bÖnh vμ ng−êi nhμ thùc hiÖn vÖ sinh tèt. − §éng viªn ng−êi bÖnh an t©m ®iÒu trÞ, cã thÓ h−íng dÉn ng−êi bÖnh. Mét sè biÖn ph¸p ®iÒu trÞ kh«ng dïng thuèc. − ChuÈn bÞ ph−¬ng tiÖn lμm c¸c thñ thuËt theo y lÖnh. − Thùc hiÖn y lÖnh. − Ghi kÕt qu¶ theo dâi vμo phiÕu theo dâi, cã g× bÊt th−êng cÇn b¸o ngay víi b¸c sü. 6.5. §¸nh gi¸ − T×nh tr¹ng toμn th©n kh¸ lªn, ®au bông gi¶m dÇn, khÝ h− gi¶m dÇn lμ tiÕn triÓn tèt. − NÕu ng−êi bÖnh vÉn sèt hoÆc vÉn ®au bông, hoÆc khÝ h− vÉn nhiÒu, cã mμu, cã mïi... cÇn b¸o ngay víi thÇy thuèc vμ ®iÒu chØnh l¹i kÕ ho¹ch ch¨m sãc cho phï hîp. II. Héi chøng tiÕt dÞch ©m ®¹o Héi chøng tiÕt dÞch ©m ®¹o lμ héi chøng th−êng gÆp nhÊt ë phô n÷. Ng−êi bÖnh than phiÒn cã dÞch ©m ®¹o bÊt th−êng (khÝ h−) vμ kÌm theo mét sè triÖu chøng kh¸c nh− ngøa, ®au r¸t ë vïng sinh dôc, ®¸i khã, ®au khi giao hîp…, vμ nÕu kh«ng ®iÒu trÞ cã thÓ g©y biÕn chøng nh− viªm tiÓu khung, v« sinh, chöa ngoμi tö cung, s¶y thai, ®Î non, viªm kÕt m¹c m¾t trÎ s¬ sinh… Nguyªn nh©n th−êng gÆp: − NÊm men g©y viªm ©m hé - ©m ®¹o. − Trïng roi g©y viªm ©m ®¹o. − Vi khuÈn g©y viªm ©m ®¹o: vi khuÈn kÞ khÝ vμ candida. − LËu cÇu khuÈn g©y viªm cæ tö cung mñ nhÇy hoÆc viªm niÖu ®¹o. 1. TriÖu chøng vµ chÈn ®o¸n 1.1. Viªm ©m ®¹o do trïng roi (Trichomonas vaginalis) Lμ mét bÖnh th−êng gÆp ë phô n÷. BÖnh l©y qua quan hÖ t×nh dôc lμ chñ yÕu, ngoμi ra bÖnh cßn cã thÓ l©y qua bån t¾m, kh¨n t¾m Èm −ít. Thêi gian ñ bÖnh tõ 1-4 tuÇn lÔ, kho¶ng 1/4 sè ng−êi m¾c kh«ng cã biÓu hiÖn bÖnh lý. C¸c triÖu chøng th−êng gÆp lμ: 91
  6. − KhÝ h−: sè l−îng nhiÒu, lo·ng, cã bät, mμu vμng xanh, mïi h«i (mïi h«i kh«ng mÊt ®i khi röa). §Æc ®iÓm cña khÝ h− do trïng roi cã tÝnh chÊt ®Æc thï nªn cã thÓ ph©n biÖt víi khÝ h− do nÊm vμ c¸c t¸c nh©n kh¸c. − Cã thÓ kÌm theo ngøa, ®i tiÓu khã vμ ®au khi giao hîp. − Kh¸m: ©m hé, ©m ®¹o, cæ tö cung ®á, phï nÒ, cã nhiÒu khÝ h− mμu vμng xanh lo·ng vμ cã bät ë cïng ®å. §o pH > 4,5. − XÐt nghiÖm: + LÊy 1 giät khÝ h− cho vμo 1-2 giät n−íc muèi sinh lý soi t−¬i thÊy cã trïng roi h×nh h¹t chanh di ®éng. + Test Sniff: nhá 1 giät KOH 10% vμo dÞch khÝ h− thÊy mïi c¸ −¬n vμ mÊt ®i nhanh. 1.2. Viªm ©m ®¹o do nÊm C¨n nguyªn do nÊm candida qu¸ ph¸t (chñ yÕu lμ Candida albicans) Ng−êi bÖnh th−êng ngøa nhiÒu ë ©m hé, do vËy ng−êi bÖnh th−êng g·i lμm x©y x−íc ©m hé vμ lμm nÊm lan réng c¶ tÇng sinh m«n, bÑn. KhÝ h− cã mμu tr¾ng ®ôc nh− v¸ng s÷a, kh«ng h«i. Cã thÓ kÌm theo ®¸i khã, ®au khi giao hîp. Kh¸m: ©m hé, ©m ®¹o viªm ®á, cã thÓ bÞ x©y x−íc nhiÔm khuÈn do g·i, tr−êng hîp nÆng bÞ viªm c¶ vïng tÇng sinh m«n, bÑn, ®ïi. KhÝ h− th−êng nhiÒu, mμu tr¾ng nh− v¸ng s÷a, thμnh m¶ng dμy dÝnh vμo thμnh ©m ®¹o, khi lau s¹ch khÝ h− cã thÓ thÊy ©m ®¹o cã vÕt trît ®á. XÐt nghiÖm: Soi t−¬i hoÆc nhuém t×m nÊm men. Test Sniff ©m tÝnh, ®o pH ≤ 4,5. 1.3. Viªm ©m ®¹o do vi khuÈn − Lμ h×nh th¸i viªm ©m ®¹o kh«ng ®Æc hiÖu, nghÜa lμ c¸c vi khuÈn kÞ khÝ néi sinh qu¸ ph¸t t¹i ©m ®¹o. BÖnh kh«ng ph¶i do l©y qua ®−êng t×nh dôc mμ c¨n nguyªn chñ yÕu do vi khuÈn Gardnerella vaginalis vμ cã thÓ phèi hîp víi mét sè vi khuÈn yÕm khÝ, kþ khÝ kh¸c. − KhÝ h− ra nhiÒu, mïi h«i lμ lý do chñ yÕu khiÕn ng−êi phô n÷ ®i kh¸m bÖnh. − Kh¸m thÊy khÝ h− mïi h«i, mμu x¸m tr¾ng, ®ång nhÊt nh− kem b¸m vμo thμnh ©m ®¹o. Niªm m¹c ©m ®¹o kh«ng cã biÓu hiÖn viªm ®á. − XÐt nghiÖm: Test sniff d−¬ng tÝnh 92
  7. 1.4. Viªm cæ tö cung mñ nhÇy do lËu vμ/ hoÆc Chlamydia trachomatis 1.4.1. Viªm cæ tö cung vμ viªm niÖu ®¹o do lËu − §Æc ®iÓm bÖnh lËu ë phô n÷ kh«ng cã triÖu chøng râ rμng mμ th−êng kÝn ®¸o, thËm chÝ trªn 50% kh«ng cã triÖu chøng nªn hä kh«ng biÕt m×nh bÞ bÖnh. − BiÓu hiÖn cÊp tÝnh: ng−êi bÖnh cã biÓu hiÖn ®¸i buèt, cã mñ ch¶y ra tõ niÖu ®¹o, lç cæ tö cung. Mñ cã mμu vμng ®Æc hoÆc vμng xanh. §au bông d−íi. §au khi giao hîp. − Kh¸m thÊy cæ tö cung ®á, phï nÒ, ch¹m vμo dÔ ch¶y m¸u. Mñ ch¶y ra tõ èng cæ tö cung. Cã thÓ thÊy lç niÖu ®¹o ®á, cã mñ tõ trong ch¶y ra hoÆc cã khi chØ cã dÞch ®ôc. − XÐt nghiÖm: lÊy bÖnh phÈm ë lç niÖu ®¹o, èng cæ tö cung (®©y lμ 2 vÞ trÝ quan träng nhÊt), h©u m«n, tuyÕn SkÌne, Bartholin còng lμ n¬i cã thÓ cã lËu cÇu ®Ó göi lμm xÐt nghiÖm. 1.4.2. Viªm cæ tö cung vμ niÖu ®¹o do Chlamydia: − Cã dÞch nhÇy, h¬i ®ôc ch¶y ra tõ lç cæ tö cung, sè l−îng Ýt. Cæ tö cung ®á, phï nÒ, ch¹m vμo dÔ ch¶y m¸u. − Ng−êi bÖnh cã thÓ cã biÓu hiÖn ngøa ©m ®¹o, ®i tiÓu khã. − Ngoμi ra, cã thÓ cã biÓu hiÖn viªm tuyÕn Bartholin, viªm tiÓu khung. 2. §iÒu trÞ NÕu x¸c ®Þnh ®−îc nguyªn nh©n th× ®iÒu trÞ nguyªn nh©n, nÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc nguyªn nh©n th× ®iÒu trÞ theo héi chøng. §èi víi mäi tr−êng hîp tiÕt dÞch ©m ®¹o c¸n bé y tÕ cÇn x¸c ®Þnh vμ ®iÒu trÞ cho b¹n t×nh (trõ tr−êng hîp viªm ©m ®¹o do nÊm hoÆc vi khuÈn). 2.1. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ viªm ©m ®¹o do trïng roi vμ vi khuÈn Dïng mét trong c¸c ph¸c ®å sau ®©y: − Metronidazole 2g hoÆc Tinidazole 2g uèng liÒu duy nhÊt, hoÆc − Metronidazole 500mg uèng 2 lÇn/ ngμy x 7 ngμy. Khi cÇn ph¶i phèi hîp víi kh¸ng sinh phæ réng. Chó ý − Víi viªm ©m ®¹o do trïng roi ®iÒu trÞ cho b¹n t×nh víi liÒu t−¬ng tù. − Víi phô n÷ cã thai 3 th¸ng ®Çu kh«ng dïng Metronidazol. ChØ ®iÒu trÞ t¹i chç b»ng ®Æt ©m ®¹o Chlotrimazol 100mg/ ngμy trong 6 ngμy. Tõ th¸ng thø t− trë lªn míi dïng Trimetronidazol dïng toμn th©n. − Trong khi ®iÒu trÞ b»ng Metronidazol kh«ng ®−îc quan hÖ t×nh dôc, kh«ng uèng r−îu cho ®Õn 24 giê sau khi ngõng thuèc. 93
  8. 2.2. §iÒu trÞ viªm ©m ®¹o do nÊm men Candida Dïng mét trong c¸c ph¸c ®å sau ®©y: − Nistatin viªn ®Æt ©m ®¹o 100.000 ®¬n vÞ,1 hay 2 viªn/ ngμy trong 14 ngμy, hoÆc − Miconazole hoÆc Clotrimazole viªn ®Æt ©m ®¹o 200mg, 1 viªn/ngμy trong 3 ngμy, hoÆc − Clotrimazole 500mg, viªn ®Æt ©m ®¹o, ®Æt 1 liÒu duy nhÊt, hoÆc − Itraconazole (Sporal) 100mg uèng 2 viªn/ ngμy trong 3 ngμy, hoÆc − Fluconazole (Diflucan) 150mg uèng 1 viªn duy nhÊt Chó ý: − Kh«ng cÇn ®iÒu trÞ cho b¹n t×nh. 2.3. §iÒu trÞ viªm èng cæ tö cung §iÒu trÞ theo 1 trong 3 ph¸c ®å sau: − Ceftriaxone 250mg, tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin 100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy, hoÆc − Spectinomycin 2g, tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin 100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy, hoÆc − Cefotaxime 1g, tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin 100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn trong 7 ngμy Chó ý: − ë ViÖt Nam, lËu cÇu cã 1 tû lÖ ®¸ng kÓ kh¸ng l¹i c¸c kh¸ng sinh thuéc nhãm Quinolon, Penicilin, Kanamycin. − Cã thÓ thay Doxycyclin b»ng Tetracylin 500 mg uèng ngμy 4 lÇn, mçi lÇn 1 viªn trong 7 ngμy − Kh«ng dïng Doxycyclin vμ Tetracylin cho phô n÷ cã thai vμ cho con bó, thay thÕ b»ng 1 trong c¸c ph¸c ®å sau: + Erythromyxin base 500mg uèng ngμy 4 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy, hoÆc + Amoxilin 500mg uèng ngμy 3 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy, hoÆc + Azthromycin 1g uèng liÒu duy nhÊt − §iÒu trÞ cho b¹n t×nh dï hä kh«ng cã triÖu chøng lËu vμ Chlamydia víi liÒu t−¬ng tù 94
  9. − §Ò phßng lËu m¾t ë trÎ s¬ sinh: Khi trÎ ®Î ra nhá dung dÞch Nitrat B¹c 1%. NÕu mÑ bÞ bÖnh lËu ch−a ®iÒu trÞ cã thÓ ®iÒu trÞ phßng ngõa cho trÎ (ChuyÓn tuyÕn). 3. ChuyÓn tuyÕn ChuyÓn tuyÕn khi: − Kh«ng cã c¸c thuèc trªn. − C¸c triÖu chøng kh«ng gi¶m sau mét ®ît ®iÒu trÞ. − NÕu nghi ngê ng−êi bÖnh bÞ viªm tiÓu khung th× ph¶i ®iÒu trÞ t¹i tuyÕn huyÖn, tØnh. III. Héi chøng tiÕt dÞch niÖu ®¹o Trong c¸c nhiÔm khuÈn l©y qua ®−êng t×nh dôc, héi chøng tiÕt dÞch niÖu ®¹o lμ héi chøng th−êng gÆp nhÊt ë nam giíi. NÕu kh«ng ®iÒu trÞ kÞp thêi cã thÓ ®Ó l¹i di chøng nh− hÑp niÖu ®¹o, v« sinh. 1. TriÖu chøng vµ chÈn ®o¸n 1.1.Viªm niÖu ®¹o do lËu − Thêi gian ñ bÖnh th−êng 2-4 ngμy. − Mñ ch¶y tõ trong niÖu ®¹o, sè l−îng nhiÒu, mμu vμng ®Æc hoÆc vμng xanh. NÕu lμ lËu m¹n th× chØ cã dÞch nhÇy. − §¸i buèt, cã thÓ kÌm theo ®¸i r¾t. − BiÓu hiÖn sèt, ng−êi mÖt mái. − XÐt nghiÖm: LÊy mñ tõ lç niÖu ®¹o. − Cã thÓ cã biÓu hiÖn cña biÕn chøng viªm mμo tinh hoμn: th−êng bÞ viªm mét bªn, biÓu hiÖn s−ng, nãng, ®á, ®au kÌm theo sèt. NÕu viªm c¶ hai bªn cã thÓ g©y v« sinh. 1.2. Viªm niÖu ®¹o do Chlamydia trachomatis − NhiÔm Chlamydia sinh dôc tiÕt niÖu cßn gäi lμ viªm niÖu ®¹o kh«ng ®Æc hiÖu. − Thêi gian ñ bªnh tõ 2-4 tuÇn. − DÞch niÖu ®¹o Ýt hoÆc võa, dÞch cã thÓ trong, nhÇy, tr¾ng ®ôc hoÆc mμu vμng. Cã khi dÞch Ýt chØ biÓu hiÖn −ít hoÆc dÝnh ë miÖng s¸o hoÆc kh«ng cã triÖu chøng g×. − Ng−êi bÖnh cã biÓu hiÖn khã ®i tiÓu, ngøa, dÊm døt khã chÞu trong niÖu ®¹o. − TriÖu chøng nghÌo nμn, rÊt dÔ nhÇm víi lËu m¹n tÝnh. − Cã thÓ cã biÓu hiÖn cña biÕn chøng viªm mμo tinh hoμn. 95
  10. 2. §iÒu trÞ 2.1. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ − §iÒu trÞ theo héi chøng, ®iÒu trÞ phèi hîp c¶ lËu vμ Chlamydia khi lÇn ®Çu tiªn ®Õn kh¸m. − NÕu x¸c ®Þnh ®−îc nguyªn nh©n ®iÒu trÞ theo nguyªn nh©n. − §èi víi mäi tr−êng hîp, cÇn ®iÒu trÞ cho vî/ b¹n t×nh cña ng−êi bÖnh dï kh«ng cã triÖu chøng. − Kh«ng quan hÖ t×nh dôc vμ uèng r−îu bia trong thêi gian ®iÒu trÞ. 2.2. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ viªm niÖu ®¹o do lËu Dïng mét trong c¸c lo¹i thuèc sau kÕt hîp víi mét trong c¸c lo¹i thuèc ®iÒu trÞ viªm niÖu ®¹o kh«ng do lËu: − Ceftriaxone 250mg, tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy. − Spectinomycin 2g, tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn trong 7 ngμy. − Cefotaxime 1g tiªm b¾p liÒu duy nhÊt + Doxycyclin100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy. 2.3. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ viªm niÖu ®¹o kh«ng do lËu Dïng 1 trong 3 thuèc sau: − Doxycyclin 100mg uèng ngμy 2 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy. − Tetracycline 500mg uèng ngμy 4 lÇn, mçi lÇn 1 viªn, trong 7 ngμy. − Azithromycin 1g uèng liÒu duy nhÊt Chó ý: §iÒu trÞ cho b¹n t×nh víi liÒu t−¬ng tù, kh«ng dïng Doxycyclin, Tetracycline cho phô n÷ cã thai vμ bμ mÑ cho con bó 3. ChuyÓn tuyÕn ChuyÓn tuyÕn khi: − Kh«ng cã c¸c thuèc trªn. − C¸c triÖu chøng kh«ng gi¶m sau mét ®ît ®iÒu trÞ. − Ng−êi bÖnh cã biÕn chøng, ®Æc biÖt lμ viªm mμo tinh hoμn. IV. Héi chøng loÐt sinh dôc - s−ng h¹ch bÑn Héi chøng loÐt sinh dôc lμ t×nh tr¹ng cã c¸c vÕt loÐt vïng sinh dôc, hËu m«n hoÆc mét sè vÞ trÝ ngoμi sinh dôc nh− m«i, l−ìi, häng… g©y ra bëi c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc, th−êng gÆp nh− Giang mai, Herpes, hoÆc trùc khuÈn h¹ cam. 96
  11. 1. TriÖu chøng − Cã mét hoÆc nhiÒu vÕt loÐt vïng sinh dôc, hËu m«n hoÆc mét sè vÞ trÝ ngoμi sinh dôc nh− m«i, l−ìi, häng… cã thÓ kÌm theo ®au hoÆc kh«ng ®au. − H¹ch bÑn to, th−êng lμ h¹ch to mét bªn, còng cã thÓ c¶ hai bªn. Tuú theo t¸c nh©n g©y bÖnh mμ tÝnh chÊt h¹ch kh¸c nhau: ®au hoÆc kh«ng ®au, cã mñ hoÆc kh«ng cã mñ, cã loÐt hoÆc kh«ng, di ®éng hoÆc dÝnh vμo da. − Kh¸m vÕt loÐt ®Ó x¸c ®Þnh: + Sè l−îng + VÞ trÝ + H×nh d¸ng + KÝch th−íc + MËt ®é cøng hay mÒm + §¸y s¹ch hoÆc cã mñ, cøng hay gå ghÒ + Bê næi cao hay kh«ng, trßn hay nham nhë + §au hay kh«ng ®au + VÕt loÐt míi hay t¸i ph¸t 2. ChÈn ®o¸n 2.1. VÕt loÐt do giang mai (cßn gäi lμ s¨ng giang mai) − VÕt loÐt th−êng cã h×nh trßn hoÆc bÇu dôc. − §¸y vÕt loÐt ph¼ng so víi mÆt da, kh«ng cã bê næi gê lªn hoÆc lâm xuèng, kh«ng ®au, kh«ng ngøa, kh«ng cã mñ. §¸y th©m nhiÔm cøng (cßn gäi lμ s¨ng cøng) lμ dÊu hiÖu quan träng nhÊt ®Ó chÈn ®o¸n. − VÕt loÐt cã thÓ tù khái sau 6 – 8 tuÇn kÓ c¶ kh«ng ®iÒu trÞ. − KÌm theo vÐt loÐt cã thÓ cã biÓu hiÖn h¹ch to, th−êng lμ h¹ch bÑn, di ®éng, kh«ng ®au, kh«ng ho· mñ. 2.2. VÕt loÐt do h¹ cam (cßn gäi lμ s¨ng mÒm) − Th−êng nhiÒu vÕt loÐt do tù l©y nhiÔm. §¸y lëm chëm, nhiÒu mñ. Bê nham nhë. RÊt ®au (®©y lμ dÊu hiÖu quan träng). − H¹ch bÑn to 1 bªn, sau 1 vμi tuÇn h¹ch cã thÓ t¹o thμnh æ ¸p xe, vì mñ t¹o thμnh lç rß, l©u lμnh. 2.3. VÕt loÐt do Herpes − Th−êng b¾t ®Çu b»ng ®¸m môn n−íc nhá h×nh chïm nho. C¶m gi¸c r¸t báng, ngøa nhiÒu. Sau ®ã dËp vì t¹o thμnh c¸c vÕt trît (loÐt) n«ng, mÒm, bê cã nhiÒu cung, cã thÓ tù khái nh−ng rÊt hay t¸i ph¸t. − H¹ch nhá hai bªn bÑn, ®au, kh«ng lμm mñ. 97
  12. 3. §iÒu trÞ 3.1. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ − §èi víi tÊt c¶ c¸c tr−êng hîp loÐt sinh dôc cÇn ®iÒu trÞ cho c¶ b¹n t×nh. − NÕu x¸c ®Þnh ®−îc nguyªn nh©n th× ®iÒu trÞ nguyªn nh©n − NÕu vÕt loÐt kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc do h¹ cam hay giang mai th× ®iÒu trÞ ®ång thêi h¹ cam vμ giang mai. 3.2. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ giang mai Dïng mét trong c¸c thuèc sau: − Benzathine Penicilin G 2,4 triÖu ®¬n vÞ tiªm b¾p liÒu duy nhÊt, hoÆc − Procain penicilin G 1,2 triÖu ®¬n vÞ tiªm b¾p 1 lÇn/ ngμy 10 ngμy liªn tiÕp, hoÆc Doxycyclin100mg uèng 4 lÇn / ngμy trong 15 ngμy. − Chó ý: kh«ng dïng Doxycyclin cho phô n÷ cã thai vμ cho con bó, trÎ d−íi 7 tuæi. 3.3. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ h¹ cam − Dïng mét trong c¸c thuèc d−íi ®©y: − Ceftriaxone 250mg tiªm b¾p liÒu duy nhÊt, hoÆc − Azithromycine 1g uèng liÒu duy nhÊt, hoÆc − Erythromycine 500mg uèng 4 lÇn/ ngμy x 7 ngμy, hoÆc − Spectinomycine 2g tiªm b¾p liÒu duy nhÊt, hoÆc − Ciprofloxacine 500mg uèng ngμy 2 lÇn x 3 ngμy. Chó ý: kh«ng dïng Ciprofloxacine cho phô n÷ cã thai, ®ang cho con bó vμ ng−êi d−íi 18 tuæi 3.4. Ph¸c ®å ®iÒu trÞ Herpes sinh dôc − Dïng mét trong c¸c thuèc sau ®©y: − Acyclovir 400mg uèng 3 lÇn/ ngμy trong 7 ngμy (nÕu m¾c lÇn ®Çu), trong 5 ngμy (víi tr−êng hîp t¸i ph¸t). − Acyclovir 200mg uèng 5 lÇn/ ngμy trong 7 ngμy (nÕu m¾c lÇn ®Çu) trong 5 ngμy (víi tr−êng hîp t¸i ph¸t). − Famcyclovir 250mg uèng 3 lÇn/ ngμy trong 7 ngμy (nÕu m¾c lÇn ®Çu) trong 5 ngμy (víi tr−êng hîp t¸i ph¸t), hoÆc 98
  13. − Valacyclovir 1g uèng 2 lÇn/ ngμy trong 7 ngμy (nÕu m¾c lÇn ®Çu) trong 5 ngμy (víi tr−êng hîp t¸i ph¸t). C¸c thuèc ®iÒu trÞ Herpes hiÖn nay kh«ng cã kh¶ n¨ng diÖt virus mμ chØ cã hiÖu qu¶ lμm gi¶m triÖu chøng bÖnh vμ gi¶m thêi gian bÞ bÖnh. CÇn ®iÒu trÞ cμng sím cμng tèt cho tr−êng hîp míi m¾c Herpes s¬ ph¸t. 4. ChuyÓn tuyÕn ChuyÓn tuyÕn khi: − Kh«ng cã s½n c¸c thuèc trªn ®©y. − C¸c triÖu chøng kh«ng gi¶m sau 1 ®ît ®iÒu trÞ. − Herpes t¸i ph¸t tõ 6 lÇn trë lªn trong 1 n¨m. − Tr−êng hîp bÖnh giang mai vμ h¹ cam kh«ng ®¸p øng víi ®iÒu trÞ hoÆc Herpes sinh dôc cã biÓu hiÖn l©m sμng nÆng vμ lan to¶ th× cã kh¶ n¨ng ng−êi bÖnh bÞ suy gi¶m miÔn dÞch do nhiÔm HIV. − Tr−êng hîp phô n÷ cã thai s¾p sinh bÞ Herpes cÇn chuyÓn tuyÕn v× nguy c¬ g©y l©y nhiÔm cao cho thai nhi. − Phô n÷ cã thai bÞ giang mai. V. Sïi mμo gμ sinh dôc Sïi mμo gμ sinh dôc lμ mét bÖnh nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc gÆp ë c¶ nam vμ n÷. Trong sè c¸c bÖnh nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc th× sïi mμo gμ lμ mét trong nh÷ng bÖnh phæ biÕn (ë ViÖt Nam tÝnh tõ n¨m 1996 – 1998 sè ng−êi m¾c bÖnh sïi mμo gμ chiÕm 13,2% trong tæng sè m¾c nhiÔm khuÈn l©y truyÒn qua ®−êng t×nh dôc). BÖnh cã thÓ cã nguy c¬ g©y ung th− cæ tö cung, d−¬ng vËt. §Æc biÖt tÇn suÊt sïi mμo gμ trªn ng−êi nhiÔm HIV rÊt cao. HiÖn nay, sïi mμo gμ ch−a cã thuèc ®iÒu trÞ khái. Nguyªn nh©n g©y sïi mμo gμ lμ do virus cã tªn HPV (Human Papiloma virus) g©y nªn. HiÖn nay, HPV ®−îc chia ra h¬n 100 typ kh¸c nhau. C¸c lo¹i HPV kh¸c nhau g©y bÖnh c¶nh l©m sμng kh¸c nhau. Lo¹i HPV typ 6, 11 g©y sïi mμo gμ sinh dôc vμ c¸c u nhó ë thanh qu¶n. 1. TriÖu chøng − PhÇn lín ng−êi nhiÔm virus sïi mμo gμ th−êng kh«ng cã biÓu hiÖn l©m sμng, thêi kú ñ bÖnh kh«ng râ rμng, cã thÓ vμi tuÇn ®Õn 2-3 th¸ng. − ë n÷: tæn th−¬ng lμ u nhó mμu hång t−¬i, mÒm, kh«ng ®au, dÔ ch¶y m¸u khu tró ë ©m hé, ©m ®¹o, quanh lç niÖu ®¹o, tÇng sinh m«n, cæ tö cung, hËu m«n. BÖnh cã nguy c¬ g©y ung th− cæ tö cung, hËu m«n. 99
  14. − ë nam: th−êng gÆp sïi mμo gμ ë r·nh bao quy ®Çu, bao da vμ th©n d−¬ng vËt, cã khi thÊy ë miÖng s¸o. − C¶ nam vμ n÷: quanh hËu m«n, hËu m«n, miÖng, häng 2. ChÈn ®o¸n − Tæn th−¬ng sïi mμo gμ rÊt ®Æc hiÖu, do vËy chÈn ®o¸n chñ yÕu dùa vμo triÖu chøng l©m sμng. − Phô n÷ bÞ sïi mμo gμ cæ tö cung cÇn ph¶i lμm xÐt nghiÖm phiÕn ®å cæ tö cung ®Þnh kú hμng n¨m ®Ó ph¸t hiÖn sím ung th− cæ tö cung. 3. §iÒu trÞ HiÖn nay ch−a cã thuèc diÖt virus nªn ng−êi bÖnh cã thÓ mang bÖnh suèt ®êi ë t×nh tr¹ng cã biÓu hiÖn triÖu chøng hoÆc kh«ng cã biÓu hiÖn triÖu chøng. C¸c ph−¬ng thøc ®iÒu trÞ chØ cã t¸c dông lμm gi¶m triÖu chøng mμ kh«ng khái bÖnh hoμn toμn. C¸c tr−êng hîp sïi mμo gμ ph¶i ®−îc ®iÒu trÞ tõ tuyÕn huyÖn trë lªn vμ cÇn x¸c ®Þnh vμ ®iÒu trÞ cho b¹n t×nh. §iÒu trÞ b»ng ph−¬ng ph¸p ®èt hoÆc phÉu thuËt. VI. Héi chøng ®au bông d−íi 1. Nguyªn nh©n Nguyªn nh©n g©y ®au bông d−íi liªn quan ®Õn viªm tiÓu khung do: − LËu cÇu khuÈn − Chlamydia Trachomatis − Vi khuÈn kþ khÝ 2. TriÖu chøng l©m sµng − §au bông d−íi, liªn tôc hoÆc gi¸n ®o¹n, nhÑ hoÆc nÆng − §au khi giao hîp − DÞch ©m ®¹o vμ cæ tö cung bÈn, cã mïi h«i. − Sèt − Cã thÓ gÆp thÓ kh«ng ®iÓn h×nh: ng−êi bÖnh kh«ng sèt chØ ®au mét bªn hè chËu vμ cã thÓ cã rong kinh. 3. ChÈn ®o¸n 3.1. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt: − Viªm ruét thõa 100
  15. − T¾c ruét − U nang buång trøng xo¾n − Chöa ngoμi tö cung 3.2. ChÈn ®o¸n viªm tiÓu khung dùa vμo c¸c dÊu hiÖu sau: − §au khi di chuyÓn cæ tö cung vμ khi giao hîp − §au c¶ hai bªn, ®au nhiÒu h¬n ë mét bªn − TiÕt dÞch nhiÒu − §au bông d−íi vμ bªn c¹nh tö cung − Khèi s−ng dÝnh vμo tö cung − Sèt 4. §iÒu trÞ Ng−êi hé sinh c«ng t¸c ë c¬ së ph¸t hiÖn viªm tiÓu khung, chuyÓn tuyÕn trªn ®iÒu trÞ, chó ý ®iÒu trÞ c¶ b¹n t×nh. Ng−êi hé sinh c«ng t¸c t¹i bÖnh viÖn, thùc hiÖn ch¨m sãc, ®iÒu trÞ theo y lÖnh cña b¸c sÜ. VII. Héi chøng suy gi¶m miÔn dÞch m¾c ph¶i (HIV/ AIDS) HIV lμ viÕt t¾t cña tiÕng Anh: Human - Immuno - Deficiency - Virus, lμ virus g©y suy gi¶m miÔn dÞch ë ng−êi. Ng−êi bÞ nhiÔm HIV th× hÖ thèng miÔn dÞch trong c¬ thÓ hä suy gi¶m, rèi lo¹n vμ bÞ ph¸ vì. V× vËy, hä rÊt dÔ nhiÔm khuÈn, nhiÔm virus, nhiÔm nÊm. Nh÷ng t¸c nh©n g©y bÖnh nμy cã thÓ vμ cã kh¶ n¨ng g©y bÖnh ë tÊt c¶ c¸c phñ t¹ng trong c¬ thÓ ng−êi bÞ nhiÔm, råi dÔ dμng dÉn ®Õn tö vong. Virus HIV g©y bÖnh trªn ng−êi cã 2 lo¹i: HIV 1 vμ HIV 2. Sau khi nhiÔm HIV nãi chung cã 3 kiÓu h×nh nh©n lªn cña virus: − KiÓu h×nh 1 (d¹ng phæ biÕn) sù nh©n lªn cã 3 giai ®o¹n: + Giai ®o¹n nhiÔm cÊp tÝnh: virus nhiÔm vμo m¸u vμ dÞch n·o tuû. Ng−êi bÞ nhiÔm cã triÖu chøng gièng nh− c¶m cóm, nh−ng còng cã khi kh«ng cã triÖu chøng. Thêi gian kÐo dμi kho¶ng 2 - 3 th¸ng. XÐt nghiÖm t×m kh¸ng thÓ chèng HIV (-), v× vËy cßn gäi lμ giai ®o¹n cöa sæ. + Giai ®o¹n kh«ng triÖu chøng: ng−êi nhiÔm HIV hoμn toμn kháe m¹nh. XÐt nghiÖm t×m kh¸ng thÓ trong m¸u (+). Giai ®o¹n nμy kÐo dμi kho¶ng 9 - 10 n¨m. + Giai ®o¹n toμn ph¸t: c¸c biÓu hiÖn triÖu chøng suy gi¶m miÔn dÞch toμn th©n rÇm ré: viªm da, viªm phæi, sót c©n... råi dÉn ®Õn suy kiÖt vμ tö vong. 101
  16. − KiÓu h×nh 2: (Ýt gÆp): HIV tån t¹i trong c¬ thÓ d¹ng tiÒn virus − KiÓu h×nh 3: lμ lo¹i nhiÔm virus thÇm lÆng. Kh«ng t×m thÊy kh¸ng thÓ trong m¸u. Tõ kiÓu h×nh nμy chuyÓn thμnh nhiÔm HIV ho¹t ®éng do yÕu tè m«i tr−êng. 1. §−êng l©y bÖnh − Quan hÖ t×nh dôc (®ång giíi, kh¸c giíi) víi ng−êi nhiÔm HIV: ®−êng ©m ®¹o, ®−êng hËu m«n, ®−êng miÖng. − Qua ®−êng m¸u: truyÒn m¸u, tiªm chÝch, x©u tai, x¨m mμy, nhæ r¨ng... − MÑ mang virus truyÒn sang con, trong khi mang thai vμ sinh ®Î. 2. TriÖu chøng Kho¶ng 80% c¸c ®èi t−îng nhiÔm HIV kh«ng cã triÖu chøng mμ chØ mang mÇm bÖnh. Kho¶ng 10 - 20% ng−êi mang mÇm bÖnh ph¸t triÓn thμnh bÖnh AIDS mçi n¨m. Trong sè bÖnh nh©n AIDS ®ã cã kho¶ng 80 - 90% chÕt trong vßng 2 n¨m. Cã 2 lo¹i dÊu hiÖu: − C¸c dÊu hiÖu chÝnh: + Sót c©n 10% träng l−îng c¬ thÓ + Øa ch¶y kÐo dμi trªn 1 th¸ng. + Sèt kÐo dμi trªn 1 th¸ng kh«ng râ nguyªn nh©n. − C¸c dÊu hiÖu phô: + Ho khan kÐo dμi. + Viªm da toμn th©n (c¸c nèt ban pháng, rép, ngøa). + Zona kÐo dμi + NhiÔm nÊm kÐo dμi + BÖnh cã h¹ch toμn th©n BÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lμ AIDS khi cã 2 dÊu hiÖu chÝnh kÕt hîp víi 2 dÊu hiÖu phô (lo¹i trõ nh÷ng ng−êi bÞ ung th−, suy dinh d−ìng còng g©y suy gi¶m miÔn dÞch). Tù l−îng gi¸ Tr¶ lêi ng¾n c¸c c©u tõ 1 - 7 C©u 1. KÓ tªn 3 dông cô cÇn thiÕt ®Ó kh¸m phô khoa A. 102
  17. B. C. C©u 2. KÓ 4 vÊn ®Ò cÇn hái bÖnh nh©n khi kh¸m phô khoa. A. B. C. D. C©u 3. KÓ 5 nguyªn nh©n th−êng gÆp g©y nªn héi chøng tiÕt dÞch ©m ®¹o: A. NÊm men B. C. D. E. Chlamydia trachomatis C©u 4. KÓ 4 triÖu chøng chÝnh cña viªm ©m ®¹o do trïng roi: A. B. C. D. Test sniff (+) C©u 5. KÓ 3 triÖu chøng cña viªm cæ tö cung vμ niÖu ®¹o do Chlamydia: A. B. C. C©u 6. KÓ 4 triÖu chøng l©m sμng cña viªm niÖu ®¹o do lËu: A. Mñ ch¶y tõ trong niÖu ®¹o, sè l−îng nhiÒu, mμu vμng hoÆc xanh B. C. D. Cã thÓ cã biÓu hiÖn cña viªm mμo tinh hoμn C©u 7. M« t¶ 4 triÖu chøng l©m sμng cña vÕt loÐt do giang mai: A. B. §¸y vÕt loÐt ph¼ng, cøng, kh«ng ®au, kh«ng ngøa C. D. 103
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
12=>0