Chấn thương cột sống thắt lưng thấp không vững - lâm sàng, tổn thương giải phẫu và điều trị phẫu thuật bằng nẹp vít qua cuống

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> CHẤN THƯƠNG CỘT SỐNG THẮT LƯNG THẤP KHÔNG VỮNG<br /> -LÂM SÀNG, TỔN THƯƠNG GIẢI PHẪU VÀ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT<br /> BẰNG NẸP VÍT QUA CUỐNG<br /> Nguyễn Quốc Bảo*, Nguyễn Hùng Minh**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, tổn thương giải phẫu của CTCS thắt lưng thấp không vững.<br /> Đánh giá kết quả điều trị CTCS thắt lưng thấp không vững bằng phẫu thuật nắn chỉnh cố định cột sống bằng<br /> nẹp vít qua cuống.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu tiền cứu 91 bệnh nhân được chẩn đoán CTCS thắt lưng, có bệnh án nằm viện,<br /> điểu trị phẫu thuật tại Bệnh viện 198 và Bệnh viện 103 từ 2008 - 5/2012.<br /> Kết quả: CTCS thắt lưng thấp (L3 – L5) chiếm 10,28% CTCS ngực thắt lưng. Biểu hiện lâm sàng đặc<br /> trưng là Hội chứng đuôi ngựa (89,66%) ở các mức độ khác nhau. Tổn thương đốt sống gặp chủ yếu ở L3<br /> (77,59%), càng xuống thấp càng ít gặp hơn. Tổn thương cung đốt sống và các mỏm sống gặp ở 1/5 – 1/3 các<br /> trường hợp. Điều trị phẫu thuật đi đường sau, cố định cột sống đoạn ngắn bằng nẹp vít qua cuống sống, kết hợp<br /> cắt cung sau giải ép trên 55,17% và ghép xương sau bên với 56,9%. Kết quả sau phẫu thuật: 43,10% có cải thiện<br /> về chức năng thần kinh, không có trường hợp nào tổn thương thần kinh nặng thêm. Biến chứng gặp nhiều nhất<br /> là nhiễm trùng tiết niệu (20,69%), tỷ lệ bắt vít sai là 1,72%.<br /> Kết luận: Phẫu thuật bằng nẹp vít qua cuống điều trị CTCS thắt lưng thấp không vững có tác dụng cố định<br /> cột sống vững chắc và giúp cải thiện chức năng thần kinh hiệu quả.<br /> Từ khóa: chấn thương cột sống thắt lưng thấp không vững.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> UNSTABLE LOW LUMBAR FRACTURES: CLINICAL, PATHOMORPHOLOGICAL STATUS,<br /> AND SURGICAL TREATMENT BY TRANSPEDICULAR FIXATION<br /> Nguyen Quoc Bao, Nguyen Hung Minh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 335 - 340<br /> Objective: To evaluate clinical and radiological features of unstable low lumbar fracture. To evaluate the<br /> results of surgical treatment by transpedicular fixation<br /> Methods: Prospective study, 91 patients had thoracolumbar fracture (TLF) admission at 189 hospital and<br /> 103 hospital from 2008 to May 2012.<br /> Results: Low lumbar fractures (LLF: L3-L5) are about 10.28% of thoracolumbar fracture (TLF). Clinical<br /> feature is cauda equina syndrom, which occured at 89.66% of LLF in various degrees. Spinal cord injuries occur<br /> mainly in L3 (77.59%), the lower is less occur than. Injuries of vetebral arches and processes occcur in 1/5 – 1/3<br /> of cases. Surgical treatment by posterior short segment - transpedicular fusion, with decompressive laminectomy<br /> (55.17%) and post-lateral bone graft (56.9%). Post-op result: neuro functions were improved in 43.10% cases,<br /> not any cases decreased in neurofunctions. Complications: urological infection (20.69%), wrong screw (1.72%).<br /> Conclusion: Surgical treatment by transpedicular fixation for unstable LLF not only making fixed spine<br /> *Khoa PTTK và CTCH - Bệnh viện 198, Bộ công an<br /> ** Bộ môn – Khoa PTTK, Bệnh viện 103<br /> Tác giả liên lạc: Nguyễn Quốc Bảo, Email: nguyenbaoanh210@gmail.com<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> 335<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> stably, but also improving neurofunctions effectively.<br /> Keyword: Unstable low lumbar fracture, transpedicular fixation<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> CTCS thắt lưng thấp (L3 – L5) chiếm<br /> khoảng 1-2% đến 15% CTCS vùng lưng - thắt<br /> lưng. Cơ chế chấn thương và tổn thương giải<br /> phẫu của CTCS thắt lưng thấp có những đặc<br /> điểm riêng do chức năng sinh lý và cấu tạo<br /> giải phẫu khác với các đoạn còn lại của cột<br /> sống. Lâm sàng và điều trị CTCS thắt lưng<br /> thấp cũng có những điểm khác với gãy ở các<br /> phần còn lại của cột sống.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu:<br /> + Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, tổn<br /> thương giải phẫu của CTCS thắt lưng thấp<br /> không vững.<br /> + Đánh giá kết quả điều trị CTCS thắt lưng<br /> thấp không vững bằng phẫu thuật nắn chỉnh cố<br /> định cột sống bằng nẹp vít qua cuống<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Các BN được chẩn đoán CTCS thắt lưng, có<br /> bệnh án nằm viện, điểu trị phẫu thuật tại Bệnh<br /> viện 198 và Bệnh viện 103 từ 2008 - 5/2012.<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân<br /> Bệnh nhân được chẩn đoán xác định CTCS<br /> thắt lưng thấp (L3 – L5) không vững bằng khám<br /> lâm sàng, chụp Xquang, chụp CLVT; có chỉ định<br /> và được mổ cố định cột sống bằng nẹp vít qua<br /> cuống tại BV198 và BV 103.<br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Gãy, trật cột sống do bệnh loãng xương, u<br /> xương, bệnh trượt đốt sống.<br /> Những bệnh nhân CTCS thắt lưng thấp<br /> không vững mà:<br /> + Có đa chấn thương kết hợp mà các tổn<br /> thương khác ngoài cột sống chưa được điều trị<br /> ổn định.<br /> + Được mổ bằng các phương pháp khác, tại<br /> bệnh viện khác hoặc không mổ.<br /> <br /> 336<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Mô tả lâm sàng, hồi cứu và tiến cứu.<br /> + Đánh giá thương tổn thần kinh: theo<br /> Frankel<br /> + Phân loại CTCS: theo Denis<br /> <br /> Xử lý số liệu<br /> Các kết quả nghiên cứu được xử lý bằng<br /> các thuật toán thống kê thích hợp nhằm rút ra<br /> kết luận phục vụ cho mục tiêu nghiên cứu. Xử<br /> lý số liệu trên máy tính theo chương trình<br /> EpiInfor 6.0.<br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> Tổng số 885 BN bị CTCS ngực – thắt lưng,<br /> trong đó 91 BN (10,28 %) CTCS từ L3 – L5; 58<br /> BN gãy không vững đã được phẫu thuật bằng<br /> nẹp vít qua cuống. Chúng tôi tập trung nghiên<br /> cứu, phân tích ở nhóm 58 BN này.<br /> Bảng1: Tuổi và giới và nguyên nhân chấn thương<br /> Tuổi 15 –<br /> 20<br /> Giới<br /> Nam<br /> 9<br /> Nữ<br /> 0<br /> Cộng<br /> 9<br /> <br /> 21 –<br /> 30<br /> 13<br /> 4<br /> 17<br /> <br /> 31 –<br /> 41- 50 51- 60 > 60t Cộng<br /> 40<br /> 7<br /> 4<br /> 11<br /> <br /> 11<br /> 2<br /> 13<br /> <br /> 3<br /> 4<br /> 7<br /> <br /> 1<br /> 0<br /> 1<br /> <br /> 44<br /> 14<br /> 58<br /> <br /> Lứa tuổi 21t – 60t có 48 BN (82,76%). Tỷ lệ<br /> Nam/ Nữ là 44/14 (≈ 3/1).<br /> TNGT: 17 BN (29,31%); TNLĐ: 18 BN<br /> (31,04%); TNSH: 23BN (39,66%)<br /> Bảng 2: Đặc điểm lâm sàng chấn thương cột sống<br /> thắt lưng thấp<br /> Biểu hiện hội chứng đuôi ngựa sau chấn<br /> thương (N = 58)<br /> Biểu hiện hội chứng đuôi ngựa Số lượng<br /> (BN)<br /> Có<br /> Rối loạn vận động<br /> 48<br /> (n=52)<br /> Rối loạn cảm giác<br /> 46<br /> Đau kiểu rễ<br /> 42<br /> Rối loạn cơ tròn<br /> 41<br /> Rối loạn phản xạ gân<br /> 16<br /> xương<br /> Rối loạn dinh dưỡng<br /> 10<br /> Không<br /> 6<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> (92,31%)<br /> (88,46%)<br /> (80,77%)<br /> (78,85%)<br /> (30,77%)<br /> (19,23%)<br /> 10,35%<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> 52 BN (89,66%) có biểu hiện của hội chứng<br /> đuôi ngựa ở các mức độ khác nhau, 6 BN<br /> (10,35%) không có biểu hiện của hội chứng<br /> đuôi ngựa.<br /> Võ Xuân Sơn (1998): 76,7% liệt hoàn toàn<br /> hai chi dưới; Nguyễn Trung Đỉnh (2004) gặp<br /> 17,9% có biểu hiện hội chứng đuôi ngựa (đều<br /> là những chấn thương ở đoạn L3-L5), và<br /> 51,88% liệt tủy hoàn toàn, và một số tác giả<br /> khác cho thấy một bệnh cảnh lâm sàng tổn<br /> thương thần kinh khá phong phú của liệt tủy<br /> trong CTCS ngực – thắt lưng. Điều này nói<br /> lên rằng hội chứng đuôi ngựa là biểu hiện lâm<br /> sàng đặc trưng cho CTCS thắt lưng thấp, hơn<br /> là CTCS ở đoạn ngực – thắt lưng. Tùy theo vị<br /> trí, mức độ và số lượng rễ thần kinh tương<br /> ứng với đoạn cột sống bị tổn thương mà BN<br /> có biểu hiện hội chứng đuôi ngựa hoàn toàn<br /> hay không hoàn toàn. Mark S. Greenberg<br /> (2010) nhận thấy ở BN có biểu hiện hội chứng<br /> đuôi ngựa sau chấn thương, 75% các trường<br /> hợp mất hoặc giảm cảm giác vùng yên ngựa,<br /> 90% BN có rối loạn cơ tròn.<br /> Bảng 3: Thương tổn thần kinh theo phân loại của<br /> Frankel (N = 58)<br /> Loại Frankel<br /> A<br /> B<br /> C<br /> D<br /> E Cộng<br /> Số lượng<br /> 1<br /> 1<br /> 15<br /> 33<br /> 8<br /> 58<br /> Tỷ lệ % (N = 58) 1,72 1,72 25,86 56,90 13,79 100<br /> <br /> Nguyễn Hùng Minh (2010): có 20,34%<br /> Frankel A; 23,79% Frankel B; 26,73% Frankel C<br /> và 29,14% Frankel D, không có trường hợp<br /> nào Frankel E. Nguyễn Trung Đỉnh (2004)<br /> gặp: Frankel A là 51,88%, Frankel B là 19,81%,<br /> Frankel C có 24,52%, và Frankel D là 3,77%.<br /> <br /> Vị trí và số lượng đốt sống tổn thương (N<br /> = 58)<br /> Bảng 4: Tổn thương giải phẫu trong chấn thương cột<br /> sống thắt lưng thấp<br /> Đốt sống bị vỡ L3<br /> Số lượng<br /> 45<br /> Tỷ lệ %<br /> 77,59<br /> <br /> L4<br /> 12<br /> 20,69<br /> <br /> L5<br /> 3<br /> 5,17<br /> <br /> Đốt khác<br /> 10<br /> 17,24<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> đoạn L3-L5 còn tổn thương 1 đốt sống ở<br /> <br /> đoạn lân cận (D12, L1, L2).<br /> Mức độ tổn thương cột sống theo phân loại của<br /> Denis: 17 BN (29,31%) gãy lún đơn thuần; 32<br /> BN (55,17%) gãy vụn nhiều mảnh (burst fracture); 3 BN (5,17%) gãy kiểu đai; có 6 BN<br /> (10,35%) gãy trật.<br /> Denis F. (1983) với 412 CTCS ngực – thắt<br /> lưng: có 12,8% tổng số các trường hợp gãy lún,<br /> và 25% tổng số gãy vụn gặp ở vùng L3-L5<br /> (trong đó 6,7% gặp ở L4 và 3,3% ở L5); gãy kiểu<br /> đai 1 mức gặp ở L3 từ 15-30%, 0 – 15% ở L4 và<br /> không gặp ở L5. Các loại tổn thương đốt sống<br /> đều giảm dần khi đi từ L3 xuống L5.<br /> Bảng 5: Phát hiện tổn thương cung đốt sống và các<br /> mỏm đốt sống (N = 58)<br /> Tổn thương phát<br /> hiện<br /> Gãy mỏm gai<br /> Gãy bản sống<br /> Gãy mỏm khớp<br /> Gãy cuống sống<br /> Gãy mỏm ngang<br /> <br /> X quang –<br /> CLVT<br /> 18 (31,04%)<br /> 28 (48,28%)<br /> 1 (1,72%)<br /> 12 (20,69%)<br /> 0<br /> <br /> Trong phẫu<br /> thuật<br /> 23 (39,66%)<br /> 30 (51,72%)<br /> 6 (10,35%)<br /> 18 (31,03%)<br /> 1 (1,72%)<br /> <br /> Tổn thương cung sống và các mỏm sống<br /> gặp ở 1/5 - 1/3 các BN bị CTCS thắt lưng thấp.<br /> Chụp Xquang và CLVT cho phép chẩn đoán<br /> tương đối đầy đủ, chính xác các thương tổn, và<br /> được bổ sung chẩn đoán trong phẫu thuật.<br /> <br /> Điều trị phẫu thuật chấn thương cột sống<br /> thắt lưng thấp<br /> Thời điểm phẫu thuật<br /> - Trước 24 giờ: 2 bệnh nhân (3,45%)<br /> - Từ 24 – 72 giờ: 26 bệnh nhân (44,83%)<br /> - Từ 72 giờ - 168 giờ: 28 bệnh nhân (48,26%)<br /> - Sau 168 giờ (7 ngày): 2 bệnh nhân (3,45%)<br /> Bệnh nhân được mổ sớm nhất là 20 giờ,<br /> muộn nhất là 630 giờ; thời gian trung bình từ<br /> khi bị tai nạn đến khi BN được phẫu thuật là:<br /> 77,3 ± 40,5 giờ.<br /> <br /> Tổn thương đốt L3 gặp 45BN (77,59%), đốt<br /> L4 có 12 BN (20,69%) và 3 BN ở L5(8,62%). Có 10<br /> BN (17,24%) ngoài tổn thương 1 đốt sống ở<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> 337<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Hình 1: Gãy cột sống loại II (theo Denis) -Vỡ vụn thân đốt L3, gãy cung sau bên trái<br /> kiểu đai và gãy lún ép thân đốt sống không nhất<br /> McAfee P. C. (1995): thời gian trung bình<br /> thiết phải tiến hành ghép xương.<br /> từ khi bị chấn thương đến khi phẫu thuật là 6<br /> ngày. Mặc dù còn có những ý kiến chưa<br /> thống nhất về việc chọn thời điểm tốt nhất<br /> (the best timing) phẫu thuật giải phóng chèn<br /> ép, song theo phần lớn các tác giả trên thế<br /> giới đều chọn phẫu thuật sớm là phẫu thuật<br /> trước 72 giờ và phẫu thuật muộn là sau hơn<br /> 72 giờ sau chấn thương. Phẫu thuật trước và<br /> sau 72 giờ có liên quan đến kết quả phục hồi<br /> thần kinh và tỷ lệ biến chứng khác nhau.<br /> Bảng 6: Cách thức phẫu thuật (N=58)<br /> Các thủ thuật trong phẫu<br /> thuật<br /> Nắn chỉnh- cố định cột sống<br /> Cắt cung sau<br /> Lấy bỏ đĩa đệm<br /> Mở rộng lỗ ghép<br /> Lấy máu tụ ngoài màng tủy<br /> Lấy mảnh xương vỡ đè vào<br /> ống sống<br /> Khâu, tạo hình màng tủy rách<br /> Ghép xương sau bên<br /> <br /> Số lượng<br /> BN<br /> 58<br /> 32<br /> 2<br /> 8<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> 100<br /> 55,17<br /> 3,45<br /> 13,79<br /> 6,9<br /> 6,9<br /> <br /> 2<br /> 33<br /> <br /> 3,45<br /> 56,9<br /> <br /> Tiến hành cắt cung sau ở 32 BN (55,17%), 26<br /> BN (44,83%) không cắt cung sau. Chỉ định cắt<br /> cung sau giải ép chủ yếu cho loại gãy trật (6/6<br /> BN) và gãy vụn nhiều mảnh (23/32 BN); gãy<br /> kiểu đai và gãy lún đơn thuần không nhất thiết<br /> (chỉ có 3/20 BN) phải cắt cung sau.<br /> Tiến hành ghép xương sau bên cho 33 BN<br /> (56,9%), 25 BN (43,1%) không ghép xương sau<br /> khi đã cố định cột sống bằng nẹp vít qua cuống.<br /> Ghép xương sau bên tăng cường được chỉ định<br /> chủ yếu với những bệnh nhân gãy trật (6/6<br /> BN)và gãy vụn thân đốt (23/32 BN); còn với gãy<br /> <br /> 338<br /> <br /> Mục đích của ghép xương là làm vững thêm<br /> đoạn cột sống gãy, tránh biến chứng gù tái phát,<br /> khớp giả hay gãy vít sau mổ. Đối với đường mổ<br /> phía sau, các tác giả như Magerl F. P. (1984),<br /> Roy-Camille R. (1986) và một số tác giả khác cho<br /> rằng: không nhất thiết ghép xương cho mọi<br /> trường hợp, mà cần căn cứ vào cơ chế chấn<br /> thương và tổn thương giải phẫu của cột sống.<br /> Sanderson P. L. và cộng sự (1999) cho rằng<br /> không nhất thiết phải ghép xương với những<br /> CTCS ngực thắt lưng có vỡ vụn thân đốt mà<br /> được mổ cố định cột sống đoạn ngắn.<br /> Huilin Yang và cộng sự (2011) nhận thấy:<br /> nắn chỉnh gián tiếp không chỉ làm hồi phục lại<br /> cấu trúc thân đốt sống, mà còn – quan trọng hơn<br /> – giúp hồi phục chức năng thần kinh của bệnh<br /> nhân. Trong một phẫu thuật đi đường sau, có<br /> thể tiến hành nhiều thủ thuật cùng lúc (nắn<br /> chỉnh, cố định, giải ép, ghép xương bổ sung) tùy<br /> theo nhận định của phẫu thuật viên trong khi<br /> tiến hành phẫu thuật.<br /> Bảng 7: Kỹ thuật cố định đoạn cột sống gãy (N = 58)<br /> Kỹ thuật cố định<br /> Số đốt sống gãy<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> Cộng (Tỷ lệ %)<br /> <br /> (1)<br /> <br /> (2)<br /> <br /> (3)<br /> <br /> Cộng<br /> (Tỷ lệ %)<br /> <br /> 40<br /> 2<br /> 3<br /> 45 (77,59)<br /> 1<br /> 10<br /> 1<br /> 12 (20,69)<br /> 0<br /> 1<br /> 0<br /> 1 (1,72)<br /> 41<br /> 13<br /> 4<br /> 58 (100)<br /> (70,69) (22,41) (6,9)<br /> <br /> (1): Bắt vít 2 đốt trên và dưới liền kề đốt sống gãy<br /> (2): Bắt vít 2 đốt trên và dưới liền kề đốt sống gãy + đốt gãy<br /> (3): Bắt vít 2 đốt trên và dưới liền kề đốt sống gãy + cầu<br /> <br /> ngang<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br /> Với cách “cố định đoạn ngắn” thông<br /> thường đã đạt được yêu cầu cố định vững<br /> chắc đoạn cột sống gãy. Đây chính là ưu điểm<br /> nổi bật của kỹ thuật bắt vít qua cuống của<br /> Roy-Camille so với các phương pháp cố định<br /> cột sống trước đây: đảm bảo vững chắc mà<br /> không làm hạn chế độ linh hoạt, giảm được<br /> nguy cơ thoái hóa các đốt sống lân cận và<br /> tránh được hội chứng “lưng phẳng” (flat back<br /> syndrome).<br /> <br /> Kết quả điều trị phẫu thuật<br /> 33 BN (56,9%) cảm giác và vận động<br /> không thay đổi trước và sau phẫu thuật, trong<br /> đó 8 BN Frankel E, 24 BN Frankel D và 1 BN<br /> Frankel C; 25 BN (43,10%) đã có cải thiện chức<br /> năng về thần kinh sau phẫu thuật (lên mức<br /> Frankel); không có trường hợp nào tổn<br /> thương thần kinh nặng thêm sau phẫu thuật.<br /> <br /> Hình 2: Cố định cột sống đoạn ngắn, bắt vít chụm:<br /> Xẹp L3 vỡ L4, vít cuống sống L2-L5<br /> BN có tổn thương thần kinh trước mổ ở mức<br /> độ nặng (Frankel A, B) có mức độ hồi phục cho<br /> phép đi lại được (Frankel D, E) kém hơn BN có<br /> thương tổn thần kinh trước mổ ở các mức còn<br /> lại; BN có tổn thương thần kinh trước mổ ở mức<br /> độ nhẹ và vừa (Frankel D,C) mức độ hồi phục<br /> (về Frankel E, D) sau mổ cao hơn ở các mức còn<br /> lại. Khác biệt có ý nghĩa thống kê (p< 0,01). Điều<br /> này nói lên rằng: phẫu thuật giải ép thần kinh,<br /> nắn chỉnh và cố định cột sống chỉ tạo điều kiện<br /> để chức năng thần kinh được hồi phục, chứ<br /> không tái sinh được thần kinh.<br /> <br /> Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bảng 8: Tai biến và biến chứng sớm sau phẫu thuật<br /> (N= 58)<br /> Tai biến, biến chứng<br /> Nhiễm trùng vết mổ<br /> Nhiễm trùng tiết niệu<br /> Bắt vít sai vị trí<br /> <br /> Số lượng BN<br /> 2<br /> 12<br /> 1<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> 3,45<br /> 20,69<br /> 1,72<br /> <br /> Biến chứng gặp nhiều hơn cả là nhiễm trùng<br /> tiết niệu, gặp 12 BN (20,69%); có 2 BN (3,45%)<br /> gặp biến chứng nhiễm trùng vết mổ. Có 01 BN<br /> (1,72%) bắt vít sai vị trí, phát hiện bằng phim<br /> chụp Xquang tư thế thẳng kiểm tra sau mổ.<br /> Nguyễn Đắc Nghĩa (2004) có tỷ lệ bắt vít<br /> chệch là 5,1%, Nguyễn Trung Đỉnh (2004) bắt vít<br /> chệch 3/106 BN (2,83%) và theo một số tác giả<br /> khác thì tỷ lệ bắt vít chệch tới 10%.<br /> Nguyễn Trung Đỉnh (2004) với 106 BN bị<br /> CTCS có liệt tủy: 22 trường hợp (20,7%) nhiễm<br /> khuẩn tiết niệu, 3 trường hợp (2,83%) nhiễm<br /> khuẩn vết mổ.<br /> Biến chứng nhiễm khuẩn tiết niệu là một<br /> biến chứng đặc thù của CTCS có tổn thương<br /> thần kinh. Mặc dù biến chứng nhiễm khuẩn tiết<br /> niệu đều đã được giải quyết trước khi bệnh<br /> nhân ra viện bằng các biện pháp dùng kháng<br /> sinh, vệ sinh tại chỗ, bơm rửa và tập bàng<br /> quang.Tuy nhiên không thể coi nhẹ biến chứng<br /> này, vì tần xuất gặp không phải là nhỏ. Võ Văn<br /> Thành (1996) báo cáo 30 trường hợp gãy trật cột<br /> sống ngực thắt lưng có liệt tủy, phẫu thuật phối<br /> hợp hai đường mổ trước sau, có 1 trường hợp tử<br /> vong do nhiễm trùng tiết niệu biến chứng thành<br /> nhiễm trùng huyết.<br /> Khám lại: 41 bệnh nhân đến khám lại, sớm<br /> nhất là 6 tháng, xa nhất là 13 tháng kể từ sau<br /> chấn thương: không có BN nào bị gãy vít, bong<br /> nẹp. Các biến chứng sau phẫu thuật đều đã<br /> được điều trị ổn định.<br /> 31 BN có rối loạn cơ tròn sau chấn thương,<br /> khi đến khám lại chỉ còn 4 BN biểu hiện tiểu khó<br /> hoặc không giữ được nước tiểu, 27 BN đã hồi<br /> phục rối loạn cơ tròn.<br /> 2 BN khi ra viện ở mức Frankel C, khi đến<br /> khám lại đạt mức Frankel D; 15 BN khi ra viện ở<br /> mức Frankel D, hồi phục đạt mức Frankel E.<br /> <br /> 339<br /> <br />